Cjrocn "ZwarL- Jexeh in het harL,
oo
Nieuwe veerboot
wordt toch groter
Andere wisseldag
slaat nog niet aan
Wild-west aan de Hoornderweg?
-{-{orszel
Aangespoeld
Archeologie
Noodklok
Door elektriciteit
gedood
TEXELSE^COURANT
WINNUBST
OPTIEK
Zwemparadijs
Calluna
B en W: 'Juiste weg
bouw bij Torenhuis'
Kankerbestrijding
Gewenning
«PGERICHT 15 SEPTEMBER 1887- NR 11409 w
0PÜC VRIJDAG 3 SEPTEMBER 1999
T E X E LS COU RANT
Uitgave: Uitgeverij Langeveld en de Rooy bv
Spinbaan 6. 1791 MC Den Burg, telefoon 0222 - 36 26 00
Advertenties/abonnementen/bezorging
telefoon 0222 - 36 26 00, fax 0222 - 31 41 11
VERSCHIJNT DINSDAG EN VRIJDAG.
ABONNEMENTSPRIJS ƒ58.60 PER HALF JAAR, LOSSE NUMMERS ƒ1,65
Redactie: tel. 0222 - 36 26 20. fax 323 000.
E-mail: tcnieuws@tref.nl
Buiten werktijd: Joop Rommets, tel. 319 405 of
06-20 31 5989 (b.g.g. 06-22 14 0276 of 06-22 14 0275)
De proef met de donderdag als
wisseldag om zo de wachttijden
op vrijdag en zaterdag terug te
dringen is tot dusver geen suc
ces. In het voorseizoen liet het
zich redelijk gunstig aanzien
maar in het hoogseizoen maak
ten veel te weinig toeristen van
deze mogelijkheid gebruik
waardoor het beoogde sprei
dingseffect marginaal was.
De proef werd opgezet in samen
werking met de VW en de Texelse
Vereniging van Logiesverstrekkers
en komt erop neer dat de gasten
met hun auto voor half geld met de
boot mee mogen als ze op don
derdag komen. Veel logies
verstrekkers hebben zich enthou
siast voor de proef gemeld en
uiteindelijk werd deze opgezet
met 350 verschillende accommo
daties. Van de zijde van de gasten
zelf bleek echter onvoldoende
vraag naar de goedkope wissel
dag. Schrale troost voor Teso is
dat het experiment niet meer dan
f40.000,- heeft gekost. Bij een
maximaal succes, dus bij het vol
ledig benutten van de aangeboden
overtochten voor half geld zou het
tien keer zoveel zijn geweest.
Vermoed wordt dat de geringe
vraag vooral zit in onbekendheid.
De proef zal daarom worden voort
gezet waarbij veel meer zal wor
den gedaan om de aspirant-gas
ten op deze mogelijkheid te wijzen.
De VW zal er meer reclame voor
maken, maar ook van de betrok
ken verhuurders moeten meer
doen om de gasten over de streep
te trekken. Het bestuur van de TVL
heeft inmiddels een oproep in die
zin aan de leden gedaan.
Bob Coutinho, voormalig huisarts in
Den Burg, komt oorspronkelijk uit In
donesië. De Japanse invasie in 1942
deed zijn ouderlijk gezin in de
Jappenkampen belanden. Zijn keuze
om arts te worden dateert van die tijd.
Van zijn komst naar Texel in 1963
heeft hij nooit spijt gehad. Pagina 3
Het verzoek van fysiotherapeute
Marja van der Star en Werkgroep
Landschapszorg om de grond aan de
Molenstraat en Beatrixlaan aan te
wijzen als archeologisch monument,
is afgewezen door de staatssecreta
ris van OCW. Daarmee is één van de
bezwaren van Van der Star tegen de
bouw van een psychologenpraktijk in
Den Burg West van tafel. Pagina 5
Gymvereniging Gyvo uit De Koog
luidt de noodklok. Ondanks vele op
roepen slaagt de club er maar niet in
een gymdocent te vinden. 'We staan
met ons rug tegen de muur. Als we
volgende week niemand hebben,
staat de gymzaal komend seizoen
leeg en gaat onze vereniging naar de
knoppen', aldus Veronica van Beek.
Pagina 5
De 46-jarige Harry Bremer is giste
ren in Harlingen door een bedrijf
songeval om het leven gekomen.
Bij werkzaamheden aan boord van
het in de haven liggende offshore
vaartuig 'Sara Maatje' kwam hij in
aanraking met elektriciteit, met
direkt noodlottig gevolg.
De arbeidsinspectie heeft een onder
zoek ingesteld. Bremer, geboren in
Oudeschild, werkte sinds enkele ja
ren bij het offshorebedrijf Van Stee in
Harlingen. Daarvoor was hij op Texel
onder meer werkzaam bij het
bergings- en sleepbedrijf L.Visser en
diverse visserijbedrijven.
stemmingsplan buitengebied waar
burgers rechten aan kunnen ontle
nen. die de gemeente moet respec
teren.
(Advertentie)
Qnt* 'ZmÊTtsJndi U bé ban.
Onze bezorgers verspreiden
vandaag met de Texelse
Courant folders van:
NEE- sticker
maar wel geïnteresseerd?
Folder verkrijgbaar op
Spinbaan 6.
De veerboot die Teso in 2005 in de vaart wil brengen moet
ongeveer 310 personenauto's kunnen vervoeren, dus 65
meer dan door de huidige 'Schulpengat' kunnen worden
meegenomen. Dat wordt mogelijk door het nieuwe schip
langer maar vooral breder te maken waardoor er een rij
auto's extra op kan. De voorbereidingen van de bouw gaan
dit jaar al van start. Er zal een programma van eisen wor
den gemaaakt, gevolgd door een ontwerp dat in 2002
besteksklaar moet zijn.. De bouwkosten zullen in de buurt
van de 125 miljoen gulden liggen.
Tot voor kort werd ervan uitgegaan
dat de nieuwe boot even groot zou
«orden als de Schulpengat, maar
onder druk van het nog steeds stij
gende vervoersaanbod en het
steeds vaker voorkomen van
wachttijden is dat standpunt nu
verlaten, zo blijkt uit het jaarver
van Teso-directeur Rob Wor
tel dat gisteren in de openbaarheid
s gebracht. Een wat groter schip
een aantrekkelijke manier om
onaanvaardbare wachttijden te
voorkomen. Per schip 65 auto's
extra betekent dat dagelijks eeen
paar duizend auto's meer kunnen
worden verwerkt tegen naar ver
houding lage extra investeringen.
Ook om een andere reden is een mi
ner 6Chip wenselijk. Niet alleen
■rachtauto's maar ook personen-
iuto's zijn in de afgelopen tien jaar
gemiddeld 10% breder geworden,
net name door de sterke toename
an de auto's van het 'space'-type.
lp de huidige schepen blijft tussen
te naast elkaar op het dek staande
do's zo weinig ruimte over dat in-
ruitstappen wordt bemoeilijkt. Voor
lachtauto's is het nog nijpender. Die
linnen nu soms niet mee wegens
gtbrek aan een plek van genoeg
reedte.
Aanpassing haven
ÏKider medewerking van Rijkswa-
astaat zal Teso de extra brede dub-
Bldekker niet in de vaart kunnen
ïengen want hij past niet in de be
gaande fuikhavens. De korte fuikarm
■an beide havens zal drie meter moe
ten worden verplaatstHet zal waar-
schijnlijk met nodig zijn iets te veran
deren aan de bestaande aanleg-
twggen. Door het excentrisch plaat
ten van de laaddeuren van het schip
aitoch een goede aansluiting op de
veebaans fuikbrug worden verkre-
jen. Het zal ook niet nodig zijn ingrij
pende veranderingen aan te brengen
naan- en afvoerwegen en andere 'in
frastructuur' op de wal. Het is echter
niet uitgesloten dat de komst van de
grotere boot toch aanleiding zal zijn
voor een min of meer ingrijpende ver
vanging van de bestaande fuik-
bruggen. Het basisdeel daarvan is
straks veertig jaar oud en mogelijk
alleen al om die reden aan vernieu
wing toe.
Niet acceptabele wachttijden zijn
bedreigend voor een der belangrijk
ste pluspunten van Texel als
vakantiebestemming: snel per auto
bereikbaar zonder te hoeven reserve
ren. Als 'onaanvaardbaar' be
schouwt Teso wachttijden van ander
half uur en langer, zoals ze de laatste
tijd soms voorkomen. De slogan
'Texel, ver weg en toch dichtbij' kan
dan met meer worden waargemaakt
en dat leidt vooral tot irritatie bij toe
risten die voor een kort verblijf 'even'
naar Texel willen.
Het jaarverslag 1998-1999 en de
bijbehorende cijfers geven aan dat
Teso er boven verwachting florissant
voor staat. Dank zij het toegenomen
vervoer steeg de omzet van f33 mil
joen naar f33,6 miljoen, oftewel 1.8%,
wat een netto winst heeft veroor
zaakt van f 5,1 miljoen (vorig jaar f
4.6 miljoen). Dat geld gaat naar de
'spaarpot' voor het nieuwe schip
waardoor deze reserve de f 40 mil
joen nadert. Teso wil het nieuwe schip
zoveel mogelijk met eigen geld finan
cieren.
Het aantal vervoerde auto's steeg in
het verslagjaar met 1,8%, wat vooral
werd veroorzaakt door de personen
auto's waarvan er 2,3 meer wer
den overgezet. De stijging zat in
voor- en naseizoen, want in juli, au
gustus en september zakte het
personenautovervoer met ongeveer
2%, wat wordt toegeschreven aan
het weinig gunstige zomerweer van
1998.
Het vervoer van caravans, aanhang
wagens en vrachtauto's liep 1,1
terug. Het personenvervoer steeg
Het overschilderen van gebouwen
lijkt een trend te worden. Eerder on
derging hoeve Spyk aan de Hoorn-
derweg hetzelfde lot en in Den Hoorn
heeft Willem Ham restaurant Het
Kompas blauw geschilderd, wat naar
verluidt zou aansluiten bij de verza
meling Schotse single malt whysky's.
Over smaak valt niet te twisten, maar
feit is dat Spyk en Het Kompas niet
op de monumentenlijst staan. Dat is
met de hoeve aan de Hoornderweg
wel het geval. Maar voor de ge
meente er goed en wel achter was,
was het kwaad al geschied. Willem
van Duin van de afdeling bouw- en
woningtoezicht1 'Toen ik er 's mor
gens langs fietste was er nog niets te
zien en toen ik 's middags terugreed,
was de zijkant wit. De volgende dag
hebben we gelijk actie ondernomen
en de eigenaar op het gemeentehuis
ontboden. Wat of hij wel met aan het
doen was. Toen hebben we nog we
ten te voorkomen dat de monumen
tale voorgevel hetzelfde lot onder-
met 1,2 tot 3.041.720 personen
maar daalde in juli, augustus en sep
tember met 3,8%. Het vervoer van
tweewielers daalde spectaculair met
14%, in juli en augustus zelfs met
23%, ongetwijfeld ook als gevolg van
het minder goede weer. Feit is dat de
trendmatige ontwikkeling waarbij het
personenautovervoer sneller stijgt
dan het personenvervoer zich ook dit
jaar heeft afgetekend
Betouwbaar
Wat betreft bedrijfszekerheid zou de
Teso bootdienst wel eens uniek kun
nen zijn. Van de 13.044 afvaarten die
in het verslagjaar waren gepland vie
len er slechts zes uit (een half pro
mille), niet door technische oorzaken
maar omdat de boot in verband met
spoedeisend ziekenvervoer voortijdig
naar Texel terug moest (twee keer) en
door extreem hoog water (vier keer).
Omdat vaker een tussenboot werd
ingezet, werden 240 afvaarten meer
gemaakt dan het jaar tevoren. Het
aantal vertraagde afvaarten steeg
echter fors tot 218, in 70% van de
gevallen omdat de boot in verband
met spoedeisend ziekenvervoer
moest wachten op de ambulance.
De vertraging bedroeg gemiddeld 11
minuten. Buiten de dienstregeling
(dus 's avonds laat en 's nachts) wer
den 75 retourvaarten gemaakt voor
spoedeisend ziekenvervoer.
Ondanks het vaker inzetten van de
reserveboot en het minder grote
vervoersaanbod in de zomer steeg
het aantal auto's dat moest wachten
tot 80.824 (vorig jaar 78.204). Dat
gebeurt vooral op vrijdag.
Voorrang
Het aantal auto's dat werd vervoerd
met gebruikmaking van voorrangs-
recht steeg met maar liefst 17% tot
184.276. Dat was echter met alleen
het gevolg van de toenemende
wachttijdendreiging maar vooral
door de nieuwe voorrangsregeling
waarbij het voorrangsrecht werd los
gekoppeld van het vervoersrecht.
De thans te kleine baan voor
voorrangsauto's in Den Helder zal
worden 'opgerekt' zodat er in elk
geval twintig auto's kunnen staan, het
maximum dat per vaart kan worden
meegenomen. Houders van
voorrangskaarten zullen binnenkort
zelf de slagboom kunnen bedienen
die toegang geeft tot de voorrangs-
baan. Er is daardoor geen kans meer
jes koffie inschenkt, de omtrek van het eiland Texel.
Het jaarverslag van Teso is weer een fraai ontworpen en geïllustreerd stuk drukwerk geworden. Het is inmiddels traditie om er een
ludiek element m te verwerken. Deze keer is dat een foto waarop men Rebotex-directeur Piet Evers op het havenhoofd bezig ziet
met het inschenken van een eindeloze rij koppen koffie. Aldus wordt geïllustreerd dat het buffetpersoneel jaarlijks 60 kilometer kop-
IOC br\ ff ia incrhanJ/1 Hn Amtw.1. ..mm I;f_ t
(Foto P*t«f cl* vrms)
in de bootdienst is het zeer gewenst
dat over dit punt tijdig duidelijkheid
vanuit de overheid wordt verkregen',
aldus Wortel in zijn jaarverslag.
De jaarstukken van Teso komen aan
de orde op de aandeelhouders
vergadering die vrijdag 24 september
wordt gehouden in de Burgemeester
De Koning-hal, aanvang 20.00 uur.
op 'zwart'gebruik van deze baan. Het
werkt echter alleen als de betreffende
auto's tijdig aanwezig zijn, dus voor
dat het laden van de boot begint.
Teso ziet de eeuwwisseling zonder
angst tegemoet. Enkele systemen
zijn vervangen of aangepast zodat
alles als 'millenniumproof' wordt be
schouwd. Toch zullen de schepen
direct na de jaarwisseling nog even
worden getest in samenwerking met
Rijkswaterstaat want ook de hef-
bruggen worden daarbij betrokken.
Traag
De Teso-directie vindt dat de discus
sie over de verbetering van de
bereikbaarheid van de veerhaven in
Den Helder en de verkeersstromen
in deze stad veel te traag verloopt.
De bootdienst vreest dat Texel als
vakantiebestemming in de toekomst
minder aantrekkelijk wordt als auto
mobilisten opweg naar de haven
'vast'lopen. Een groot probleem is
dat in de omgeving van de haven fei
telijk geen ruimte beschikbaar is voor
de aanleg van parkeervoorzieningen
e.d. Aanleg van een nieuwe veer
haven aan de oostkant van de
marinehaven ('Balgzand') zou een
werkelijk afdoende oplossing zijn
maar staat op dit moment niet ter
discussie.
Teso is ook niet tevreden over het
verloop van de discussie met het
Ministerie van Verkeer en Waterstaat
over de juridische positie van de
waddenveerdiensten. Aan de orde is
het probleem van veranderde wetge
ving als gevolg van Europese richtlij
nen waardoor de waddenveren con
currentie kunnen krijgen bij het
vervoer van vracht en auto's. Er
wordt vanuit gegaan dat dit voor de
kwaliteit van de veerdiensten niet
goed is, zocjat een uitzonderings-
regehng wordt nagestreefd. 'In het
kader van toekomstige investeringen
groot raam. De Vries 'Ik heb een
grote collectie westernzadels die ik
wil laten zien. Daar is licht voor no
dig.'
De monumentale status van de
hoeve zegt niets over de witte afras
teringen die De Vries rond het erf en
in het weiland heeft aangebracht.
Ook het bestemmingsplan voorziet
hierin op geen enkele wijze. 'Paarden
kun je met achter een prikkeldraadje
zetten, dan krijg je gedonder met de
dierenbescherming. En ik kan met
met permitteren dat zo'n duur paard
met z'n been in een stuk draad ver
wikkeld raakt. Dus hebben we ge
zocht naar een alternatiefmaar dan
wel in stijl.'
Als reactie op de ophef rond de bouw
van een garage annex berging bij het
monumentale Torenhuis aan de
Westerweg, benadrukt het college
dat de juiste procedures in acht wor
den genomen met alle bezwaar- en
inspraakmogelijkheden die de wet
voorschrijft. Texels oudste huis staat
te boek als archeologisch monument
en de gemeente heeft de aanvraag
voor een bouwvergunning aan de
bevoegde minister voorgelegd, zo
laat burgemeester Geldorp weten.
Tegelijkertijd verwijst zij naar het de
mocratisch totstandgekomen be-
Collectanten van het Koninging Wil-
helmina Fonds (KWF) gaan komende
week de straat op om bijdragen in te
zamelen voor het onderzoek naar
nieuwe behandelingen tegen kanker,
voorlichting en begeleiding. Het KWF
staat dit jaar stil bij het vijftigjarig be
staan van het fonds. Motto van de
actie is daarom 'Bedankt'.
'Ach, wat maakt het eigenlijk uit,
alles went tenslotte' Vroeger
voeren we op stoom en nu pen
delen we al jaren met dubbeldek
kers heen en weer Ooit stond er
op de Groeneplaats een monu
mentaal raadhuis, maar inmid
dels zijn we allang gewend aan
hef eigentijdse monster. Je zou
het haast mooi gaan vinden.
Smalle slingerweggetjes en
luunwallen zijn voor een groot
Qedeelte verdwenen en de Pont-
Weg is met meer weg te denken.
Gelukkig voor ons heeft schilder
Slok van der Velden dat verleden
vastgelegd Men wil graag weten
wat de toenst van Texel verwacht
ln de komende honderd jaar.
Semdorm of Schiermonnikoog',
de kunt je geld waarschijnlijk be
ter besteden. Ach wat maakt ook
oil- Pieter van Cuyck tekende 200
bargeleden de toren van de kerk
van De Westen Waarom zou er
dan nu naast het Torenhuis geen
$<mpel schuurtje mogen?
Saarom niet! Natuurlijk maakt wat
Ult We hebben al zoveel laten
9ebeurenNiet alles is een kwes-
be van gewenning.
Horszei
Je kunt het mooi vinden of niet,
maar het is zeker niet Texels. Het
gedeeltelijk wit schilderen van de
boerderij Hoornderweg 18 en en
het plaatsen van honderden me
ters wit hekwerk in het weiland
rond de hoeve is bij velen in het
verkeerde keelsgat geschoten.
'Zonder enig respect voor wat in
eeuwen is gegroeid, werden in
korte tijd gebouwen, erf en weiland
geweld aangedaan', schrijft J.
Bakker in de rubriek 'Wat ik zeggen
wou'. Het witkalken van de boerde
rij, die sinds 1986 op de gemeen
telijke monumentenlijst staat, ge
beurde zonder toestemming van
de gemeente en had daarom niet
mogen gebeuren.
ging. Maar de verf die al was
aangebracht, krijg je er met zomaar
meer af.' De Vries, afkomstig uit Stroe
bij Barneveld, kocht de boerderij om
er een paardenfokkerij te beginnen
'Ik fok Amerikaanse paint horses, de
gevlekte indianenpaarden. Een heel
apart ras en vrij duur. We zochten er
een speciaal plekje voor en willen dat
een beetje passend aankleden. Er
zitten vijf soorten stenen in die muur.
Da's toch geen gezicht. Nu zagen we
wel meer witte boerderijen op Texel,
dus waarom deze niet. De makelaar
zei niets over de monumentenlijst. Hij
vertelde dat het mocht worden ge
schilderd, behalve de voorgevel dan.'
Of hij de verf weer van de muur zal
moeten verwijderen, staat nog te
bezien Wethouder Schilling viert
voorlopig nog vakantie en de afdeling
wil met op diens oordeel vooruitlo
pen.
De Vries mocht onlangs opnieuw zijn
opwachting maken in het gemeente
huis, toen Van Duin constateerde dat
de wagendeuren aan de zijgevel weg
waren, wat ook strijdig is met de
monumentale status. Er werden
nieuwe kozijnen geplaatst voor een