Jeugd, politie, gas
en een jachthaven
3
Historische grafkelder
wordt columbarium
Urnentuin en kindergraven
op algemene begraafplaats
TEXELSE coURANT,
Jazzdans Oosterend
Remington 25
Bakkers Ijzerhandel
The red buil
Koelkasten? Gebr. Schoort
ervaren naaister
De Buteriggel
Orkest Les Lunettes
openen
«De
Veel medewerking
voor 'multicultureel'
HBO-opleiding
niet 's avonds
Lezing over
zelfgenezing
P Kerkdiensten
Medische zorg
Willem Kikkert
signeert boek
Meditatief tekenen
oud Papier
Beatrixfonds
Aantal crematies blijft groeien
□□□□□□QÖW
VRIJDAG 3 SEPTEMBER 1999
Gaasbeek bezig in de grafkelder kort na de herontdekking in 1985. Rechts de nis.
Een uit ca 1700 daterende grafkel
der in de Hervormde kerk van Den
Burg wordt momenteel geschikt
gemaakt voor het bijzetten van
urnen met de as van overledenen.
Dit columbarium zal binnen enkele
weken in gebruik genomen kunnen
worden.
De kelder, die zich vlakbij de hoofd
ingang bevindt, werd in januari 1985
ontdekt aan de hand van verwijzin
gen in een archiefstuk. De onder
grondse gewelfde ruimte van 3.22
meter lang, 1.72 meter breed en 1.70
meter hoog. werd gemaakt in op
drachtvan Jan Hasselaar, baljuw van
Texel. Totaal acht leden van zijn fami
lie werden erin bijgezet, waaronder
hijzelf en een zoon. De lijkkisten wer
den net iets boven de vloer van de
kelder op ijzeren stangen geplaatst.
Het was gebruikelijk dat vooraan
staande families in de kerk hun 'ei
gen' grafkelder hadden. In de kerk
van Den Burg zijn er totaal drie. Het
begraven van lijken in kerken werd in
1828 landelijk verboden.
Boodschap Nan
Bij de restauratie van de kerk in 1952
werd de kelder van Hasselaar volge
stort met zand. Na de herontdekking
14 jaar geleden werd hij door Rienk
Gaasbeek en Nan Huisman weer
leeggehaald. Daarbij kwamen geen
bijzondere dingen aan het licht, afge
zien van wat botresten en metalen
hengsels van lijkkisten. De gravers
hielden het daarom voor gezien en
gooiden de kelder weer vol. Als aar
digheidje voor latere speurders liet
Nan Huisman een glazen pot achter
met daarin wat muntstukken, enkele
nummers van de Texelse Courant,
een kerkliturgie uit die tijd, een foto
van hemzelf en een tot bezinning
stemmend briefje: 'Ga vlug naar bui
ten, geniet van het Texelse land. Het
leven is maar kort. Leef maar vrolijk
met veel geloof, hoop en liefde. Want
dat is Gods bedoeling en wil met u en
uw geliefden'.
De glazen pot van de inmiddels over
leden Nan kwam deze week dus
weer aan het licht maar zal een defi
nitief plaatsje krijgen in de nis van de
grafkelder.
ROB
Het begraven van lijken in een kerk is
nog steeds verboden, maar het bij
zetten of begraven van urnen met as
van overledenen levert geen proble
men op, afgezien van het feit dat
voor graafwerk in de kerkbodem toe
stemming nodig is van het Rijks
instituut voor Oudheidkundig
Bodemonderzoek. Voor het opnieuw
openen van de kelder is die toestem
ming verkregen, onder voorwaarde
dat aan de kelder zelf mets wordt
veranderd. Wel mogen tegen de
wanden van de kelder planken wor
den gemaakt waarop de urnen wor
den geplaatst. In de kerkvloer komt
een eikenhouten luik waardoor de
kelder eenvoudig opnieuw is te ope
nen als weer een nieuwe urn moet
worden bijgeplaatst. Tussentijds be
zoeken van de kelderruimte is echter
met mogelijk. Het plan om de kelder
tot columbarium te maken ontstond
toen bleek dat meerdere kerkleden
de wens hadden dat hun as in de kerk
zou worden begraven. De eerste
urnen die hier worden geplaatst zijn
die van Marie Wieten en Annie van
Wessem. Wat betreft het kerkbestuur
is in de dood iedereen gelijk. Ook de
as van mensen van andere levens
beschouwing is welkom in de Her
vormde grafkelder
Klarina Combé start op dinsdag 14
september met de lessen jazzdans
en bewegen voor volwassenen. Jazz-
dansen wordt gegeven op dinsdag
en donderdagavond. De jongste
groep komt dinsdag van 18.45 tot
19.45 uur aan bod, direct gevolgd
door de volwassenen (19.45 tot 20.45
uur). De tieners kunnen donderdag
van 19.00 tot 20.00 uur terecht. De
lessen bewegen op muziek voor vol
wassenen worden dinsdag van 21.00
tot 22.00 uur gegeven. Voor aan
melding en Inlichtingen: Klarina
Combé. tel. 318 617
Het seizoen 1965 was voorbij; de
'zes leden van de bereden groep
Apeldoorn van de Rijkspolitie, die de
afgelopen zomermaanden op Texel
waren gedetacheerd, zijn weer ver
trokken 'De groep heeft het
druk gehad, maar op een andere
wijze dan werd verwacht. Zo bleven
moeilijkheden met de /eugd vrijwel
uit. maar had men op het strand de
handen vol met het waarschuwen
en terugroepen van vooral Duitse
badgasten, die blijk gaven het ge
vaar van de zee met te kennen.
Dat de jeugd niet in de problemen
kwam. was zeker niet de mening
van 'Kolonel Hans X.' de leider van
de Knokploeg tegen het zeden-
vervat", een organisatie die zich ten
doel stelt de /eugd te beschermen
tegen gevaren in de meest uitge
breide zin van het woord. Binnen
dringen op tienerfuifjes om te zien
hoe het met de seksuele moraal van
de feestenden is gesteld, is een der
taken van de organisatie, zo werd
gemeld.'De sinds juni bestaande
knokploegluistert naar de officiële
naam ..Internationale Recherche
voor Kinderbescherming" en telt ca.
dertig leden, die over heel Neder
land verspreid wonen Zij zijn geen
van allen ouder dan 25 jaar. Ook de
leider van de organisatie is nauwe
lijks volwassen. Deze leider, die zich
..kolonel" noemt, woont op Texel.
Onder de belofte dat zijn naam met
genoemd wordt, staat 'Kolonel Hans
X.' de Texelse Courant een vraag
gesprek toe. waarin hij zich laat ver
lokken tot krasse uitspraken. Een
belangrijke taak is controle op
bars en dancings, waar jongens en
meisjes die nog geen achttien zijn.
alcohol gebruiken Ook zal scherp
worden toegezien of de teugd wel de
juiste lectuur onder ogen krijgt.Ko
lonel X. is met zo te spreken over de
publiciteit, veroorzaakt door mede
delingen van zijn secretaris aan de
pers. 'Daar is de tijd nog lang niet rijp
voor. Eerst moeten we een vier
honderd leden bijeen hebben.
Een algemener probleem voor het
eiland was het verbod op het ver
voer van flessen gas per TESO.
'TESO is tot deze maatregel ge
dwongen. aangezien het verbod om
gassen te vervoeren is opgenomen
onder de reeks voorwaardenwaar
onder de ..Marsdiep" als passa
giers- en vrachtschip mag worden
gebruikt 'Tot de komst van de Mars
diep had TESO de dienst altijd met
open schepen onderhouden, waar
door het vervoer van gas geen pro
bleem was. Toen de (gesloten)
Marsdiep in de vaart kwam, werd
het gasvervoer oogluikend toege
staan. Tot een der machinisten
meldde dat hij in de machinekamer
een gaslucht had geroken 'Dat was
de directe aanleiding tot de ge
noemde maatregel, al zou men be
ter kunnen spreken van het toepas
sen van een al lang geldende
bepaling.' 'De directie van de
VTB vertelde ons dat alles in het
werk zal worden gesteld om Texel
van voldoende gas te blijven voor
zien. Dat dat geen eenvoudige zaak
is. is intussen wel gebleken.
Tot slot is de 'afgelopen zomer weer
eens duidelijk geworden dat een
speciale jachthaven te Oudeschild
een toeristische voorziening zou zi/n
die in een langgevoelde behoefte
voorziet.
voor uw oude
elektr. scheerap
paraat bij aan
koop van dt
(tijdelijke aan
bieding)
bar-dancing van
hotel
«Prinses Juliana'
Zaterdag- en
zondagavond
Harry Hamilton
en Linda Mó.ron
CHEMISCH REINIGEN
STOOMWASSERIJ „TEXEL'
f. 022'Jtl - J634 - Oudc.'chilf»
Maandnqs aehanld, vtljdogs Moor
TEXEI. HEEFT MEER DAN
11 000 INWONERS
Dinsdag werd op dt afdeling bevol
king van de gemeenlo geconstateerd,
dnt Texel precies 11.005 inwoners telt.
Texels enige koeltechn. bureau
telefoon 2550 - Den Burg
GEVRAAGD
DAMESMODE MOKKIU.KK
Den Burg tri <iirJ20> J0:.*
int t zang van Trudy van den Berg
en 29 augustus en 4 sept
Zaterdag
wij officieel
Worstel tent"
Kaarten 3 f 3 - voor
deze openingsavond zijn
beperkt verkrijgbaar
bt| hel bocrderij-hotcl
Rozcndiik R 141
Ter gelegenheid daarvan
tred t 's avonds op
Rob de IN ijs
and his Lord*
van 7 30-10.30 uur.
De organisatoren van het mul
ticultureel festival dat zaterdag
middag en -avond wordt gehouden
op het strand van Paal 12 hebben met
te klagen over medewerking. De
openbare scholengemeenschap
leent een podium uit, De Bolder stelt
kramen beschikbaar, Rem Steen
huizen en Hordifood lenen pannen
en andere benodigdheden uit
'Texeltent' stelt onder zeer gunstige
condities een tent van 30 m2 be
schikbaar, de 'Snackplek' levert gra
tis kroketten, de TX 1 zorgt voor vis,
etc.
Het festival begint om 14.00 uur met
activiteiten voor kinderen: schilderen
en beschilderd worden. Het
multicultureel buffet is tussen 18.00
en 21.00 uur waarbij gerechten uit
onder meer Soedan, Irak en Grieken
land worden geserveerd. Asiel
zoekers van Vogelmient en Walden
Noord houden zich met de bereiding
bezig en ook de Griekse exploitant
van 'Kreta' levert zijn aandeel door
hapjes te maken.
Muziek wordt gemaakt door onder
meer Ewoud Adriaans aanhang,
muzikanten van de capoeira-groep
en 'Seven Seas' uit Amsterdam. On
der de rtieewerkende dj's zijn Javi uit
Spanje en de eigen Dr Beers. Het fes
tival mag duren tot 01 -00 uur.
Om het initiatief financieel sluitend te
krijgen wordt een collectebus ge
plaatst. Mocht er geld overblijven
dan gaat dat naar de slachtoffers van
de Turkse aardbevingsramp.
De Texelse Courant van dinsdag
meldde dat de medische HBO-oplei-
ding die Manda Bergsma in Alkmaar
mede voor Texelaars verzorgt, 's
avonds plaatsvindt. Dat is niet juist:
de cursus wordt 's ochtends gegeven
zodat Texelaars dezelfde dag nog
terug kunnen reizen.
Lichaamsgerichte therapie en de
plaats daarvan in de gezondheids
zorg is het onderwerp van een
voorlichtingsavond die donderdag 16
september wordt gehouden in de
Jozefschool. Initiatiefnemers Rob
Beumkes en Jan Wolter Timmerman
spelen in op de groeiende en aanhou
dende belangstelling voor deze alter
natieve therapie. Doel is het vrijma
ken van de levenslust. De aan
moediging om 'in het hier en nu'te
leven en het stimuleren van zelf-
genezende krachten staan op de
voorgrond. Gastspreekster is
Rashma Schaefer-Buss, de initiator
van de Stichting Bodymind
Integration, die opleidingen verzorgt.
De avond begint om 20.00 uur.
Zondag 5 september 1999
HERVORMDE GEMEENTEN:
Den Burg: 9 30 u. dhr. C. van
Lenten uit Oudendijk; uitz. via De
Lichtboei.
De Waal: 11.00 u. mw. C. Vlaming
uit Diemen.
De Koog: 9.30 u. mw. C. Vlaming
uit Diemen
Den Hoorn: 9.30 u. dhr M.D Kui
per.
Oosterend: 9 30 u. ds. E J.
Vledder, Heilig Avondmaal.
Oudeschild: 11.00 u. dhr. C. van
Lenten uit Oudendijk.
De Cocksdorp: 11.00 u. ds. E J.
Vledder; Heilig Avondmaal.
GEREFORMEERDE KERKEN:
Den Burg: 10 00 u. dienst in tent
op terrein Molenkoog, start
weekend. ds. N G.J. Roepers;
mmv The Messengers.
Oosterend: 9 30 u. ds W. Span uit
Zuidlaren; 19.00 u ds. W. Span.
GEREFORMEERDE GE
MEENTE:
in kerkgebouw Schoolstraat,
Oosterend: 10.00 en 16.00 u.
dienst; don. 9/09' 19.00 u ds. C.J.
Meeuse
GEREFORMEERDE KERK (Vrij
gemaakt):
in de Doopsgezinde kerk te Den
Burg: 11.30 en 16.15 u. dienst.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE:
Kogerstraat, Den Burg: 10.00 u.
ds L. van Wijk-Hoekstra; extra col
lecte voor kerk en minima.
BAPTISTENGEMEENTE:
Julianastraat, Den Burg: 10.00 u.
ds. G. Sipkema, uitz. via Radio
Texel
ROOMS-KATHOLIEKE KERK:
Den Burg: zat. 19.30 u. herenkoor;
woord- communieviering, uitz. via
De Lichtboei; zon. 10 45 u. dames
koor
Oudeschild: zon 9.30 u.
De Cocksdorp: vrij. 19.30 u.
rozenkransgebed.
Sint Jan: zat 16.00 u.
JEHOVAH'S GETUIGEN:
Noordwester 3, Den Burg: Open
bare lezing, 10.30 u.: Hoe men
ondanks honger toch gelukkig kan
zijn; Wachttorenstudie, 11.20 u.:
Verankerd door hoop. gedreven
door liefde.
Artsen: Uitsluitend voor spoedge
vallen van zaterdag 8.00 tot maan
dag 8 00 u.:
Dokter H. van Dijk en N. de Grave,
Robbepad 2, Oosterend, telefoon
318234. Consult uitsluitend na tele
fonische afspraak.
Tandartsen: Voor spoedeisende
tandheelkundige hulp is via één van
de volgende telefoonnummers infor
matie te krijgen over het pijn-
spreekuur op zaterdagen, zon- en
feestdagen Tevens wordt het
ongevallennummer bekend vermeld
313086; 314727; 314669; 312270 of
322008.
Verloskundigenpraktijk: TM.
Niehoff en A.H. Lammers, De
Ruyterstraat 86, Oudeschild Dag en
nacht bereikbaar via tel. 313090 of
06-51404872.
GEZONDHEIDSZORG:
Thuiszorg: Thuiszorg Kop van
Noord-Holland. Voor alle hulp, zorg
en informatie op werkdagen, 's
avonds en tijdens het weekeinde:
Centraal Meldpunt 0223-650222.
- Afdeling huishoudelijke en verzor
gende hulp Jonkerstraat 6. Den
Burg, tel. 314152. Spreekuur elke
werkdag van 9.00-10.00 u
- Afdeling jeugdgezondheidszorg:
Schoonoordsingel 24, Den Burg, tel
313241. Spreekuur elke werkdag
van 8.30-9.30 u
Uitleenmagazijn/servicepunt:
Schoonoordsingel 24, Den Burg, tel.
313241Geopend elke werkdag tus
sen 13.00-14.00 u.
- Dietiste: voor afspraken elke
werdag van 08.30-17.00 uur, tel.
0223-650123.
Kraamhulp:
Voor directe kraamhulp op Texel en
na poliklinische bevalling: Kraam-
centrum Noordhollands Noorden
Den Helder, tel. 0223-540088 (24 uur
bereikbaar).
Indicatie
Indicatie voor thuiszorg en voor op
name in verpleeg- en verzorgmgs
huis: Stichting RIO Texel Wieringen
Opvragen via tel. (02 23) 671552
Opname geschiedt op advies van
huisarts of specialist
OVERIGE HULPVERLENING:
Brand/Ambulance: Bij brand en
voor spoedeisend ambulancever
voer bellen: 1-1-2. Of bel de Meld
kamer Noordholland-noord 072-
5644444.
Politie: Keesomlaan 4a, Den Burg.
Het bureau is dagelijks open van
9.00 tot 17.00 u. Telefoon: tijdens
kantooruren 072-5498360, buiten
kantooruren 072-5122222
spoedeisende gevallen: 1-1-2.
Gevonden munitie: Bel de politie
tel. 072-5498360.
Dierenartsenpraktijk: Keesom
laan 11Den Burg Alleen in spoed
gevallen, tel. 312527
Verslavingsproblemen: Voor hulp
bij problemen met alcohol, drugs of
andere verslavingen: bel tijdens kan
tooruren 319413 (De Nieuwe Skuul)
Toeristenpastoraat: Bram
Guiljam, tel. 318581, 317224.
Kustwacht: Voor meldingen van
schepen en zwemmers in nood tel.
316270.
Chemicaliën op het strand: Be
de brandweer, 072- 5644444.
Kunstgebitreparatie: Tandpro-
thetische praktijk Van Kralingen (sa
menwerkend met het tandheel
kundig centrum; voor ziekenfonds
en particulier-verzekerden), tel
312069.
Tandtechmek R Van Oosten (voor
kunstgebitten en reparaties), tel
310605.
Apotheek: Weverstraat 95, Den
Burg; tel 312112. Maandag t/m vrij
dag 8.00-18.30 u.; zaterdag 10.00-
13.00 en 15.00-17.00 u.; zondag
11.00-12 00 en 16.00-17 00 u. Bu
ten die tijden alleen voor spoedet
sende gevallen.
'Neeltjes Nol' Is de titel van het
nieuwste boek van de hand van
Willem Kikkert, dat als ondertitel
'Texelse en andere verhalen heeft'.
De bundel bevat achttien korte ver
halen met deels een anekdotische
achtergrond, maar waarvan anderen
aan de fantasie van Kikkert zijn ont
sproten. Het boek is te koop bij Nauta
Boek, voor de prijs van ƒ29,95. De
schrijverdie zaterdagmiddag vanaf
14.00 uur in de boekhandel aanwe
zig is, signeert het boek desgewenst.
In dorpshuis De Hof in De Koog wordt
in het weekend van 25 en 26 septem
ber een workshop meditatief tekenen
gehouden onder leiding van Wieke
van der Sluijs, beeldend kunstenaar
uit Ede. In de workshop staan onder
het thema 'Een edelsteen van on
schatbare waarde' meditatie en
kunstzinnig bezig zijn centraal. Er
wordt voornamelijk gewerkt met de
cirkelvorm, de mandala, en de deel
nemers laten zich met name inspire
ren door teksten uit Heilige boeken,
gedichten en muziek. Van de deelne
mers wordt geen kunstzinnige erva
ring verwacht; er wordt gewerkt met
kleurpotlood, krijt en verf op verschil
lende soorten papier. De kosten van
de workshop (vier dagdelen) bedra
gen 75,-, inclusief twee uitgebreide
broodmaaltijden, koffie en thee. De
workshop begint zaterdag 25 sep
tember om 15.00 uur en zondag 26
september om 16.00 uur. Voor meer
inlichtingen kan contact worden op
genomen met Antoinette Habraken,
tel. 317896.
In verband met vakanties en zom
kampen haalt Scouting Texel de'j
mende weken geen oud papier op 0.
papier kan wel naar de containersa
de Bernhardlaan gebracht v/onk
Vanaf september rijdt Scouting el
zaterdagochtend weer een route
Zaterdag halen ouders en leerlij
van o.b.s. Durperhonk in
Cocksdorp en omgeving oud f
op. Men wordt verzocht het uiterlijke
8.30 uur aan de weg te zetten 'sM
dags van 13 00 tot 15 00 uur haa*
Strijbosschool oud papier op in der
van de Eierlandse polder
Het Prinses Beatrixfonds houdti
12 tot en met 18 september een;
lecte op het eiland ter bestrijding
spierziekten, polio, de ziekte i
Pariskinson. ziekte van Hunting:
multiple sclerose en spasticiteit.
De algemene begraafplaats aan de
Kogerstraat in Den Burg krijgt als het
aan het college ligt een urnentuin met
een nieuwe urnenmuur, urnengraven
en een apart, afwijkend gedeelte met
vijftien kindergrafjes. De huidige
urnenmuur is verweerd en onaantrek
kelijk, waardoor slechts vijftien van de
veertig nissen in gebruik zijn. De ge
meente wil met de aanleg van de tuin
inspelen op de tendens dat ook
Texelaars meer en meer kiezen voor
een crematie in plaats van een begra
fenis en verder voorzien in de be
hoefte aan een toepasselijk vorm
gegeven rouwplek voor ouders die
hun kind hebben verloren.
Is de groei van het aantal crematies
landelijk gezien gestabiliseerd, in de
regio Noordholland-Noord is er nog
steeds sprake van groei. Op Texel
wordt nu bijna de helft van de over
ledenen gecremeerd - in 1970 was
dat nog dertien procent. De ver
ruimde mogelijkheid tot het uit
strooien van de as op een door de
overledene gekozen plek zal de po
pulariteit van crematie nog verder
versterken, zo verwacht de ge
meente. Het uitstrooien van de as
hoeft niet te betekenen dat aan een
urnengraf of nis in een muur geen
behoefte meer is: veel rouwenden
strooien een gedeelte van de as uit en
zetten de rest bij in een urn en creë
ren zo een meer tastbare plek om hun
dierbare te herdenken.
De huidige urnenmuur is niet meer
representatief, vooral door weersin
vloeden. Die richten volgens het col
lege veel schade aan door de onge
lukkige situering en de open nissen
waarin de vazen staan. De opzet van
het college voorziet in afbraak van de
huidige en opbouw van een nieuwe
muur op een andere plek: de urnen
tuin, die in het ongebruikte vak H aan
de achterzijde van de begraafplaats
wordt aangelegd. De muur krijgt een
dichte structuur en staat minder aan
verwering en erosie bloot. De urnen
in de huidige muur worden op kos
ten van de gemeente in de nieuwe
muur geplaatst. Het ontwerp voor de
muur is nog niet klaar, maar wel staat
vast dat die een natuurlijke uitstraling
krijgt en in ieder geval niet de vorm
van het zogenaamde honingraat
motief. Er zal plek zijn voor 25 urnen.
Langs het grindpad door de urnen
tuin worden zestig urnengraven aan-
Aan de andere zijde van het pad ko
men de kindergrafjes achter een haag
van struiken Door de vormgeving en
situering ontstaat een rouwplek met
een sfeer die aansluit op het intense
rouwproces dat volgt op het overlij
den van een kind. De graven vormen
een halve cirkel of een halve maan.
In het midden komt een beeldje of
een ander passend object. Gedacht
wordt aan een maan - 'het maantje
tuurt, 't maantje gluurt' - of een moe
der die haar kind voorleest.
Het tuinontwerp. Linksonder de kindergraven, rechtsboven de urnenmuur met bankt
de blokies langs het pad stellen de urnengraven voor. De tuin beslaat 14 bij 13,5 mt'
De aanlegkosten van de tuin bedra
gen ruim ƒ50.000,-, exclusief het
beeld, waarvoor een Texelse profes
sionele kunstenaar wordt ingescha
keld. In oktober kan met de we
zaamheden worden begonnen z#
de tuin als alles meezit op 1 janu
2000 klaar is voor gebruik.
Slechts een klein deel van het huidige columbarium is in gebruik.
