'Eerste start' gezamenlijke
aanpak van uitgaansgeweld
Robot melkt koeien
van familie Rutten
Topomzetten Helderse
en Oeverse visafslagen
Partners tekenen convenant
TEXELSE g C0URANT
Soms zit het mee vaak zit het tegen
Bijeenkomsten
haven Oudeschild
[SHIT! SlNl-kLflftSI 6
A 72«W 16 LEEG !j j1
nnPVPT op VRIJDAG 3 DECEMBER 1999
Burgemeester Geldorp (I.) kijkt toe hoe officier van justitie Van der Kerk het convenant tekent. Naast hem de andere ondertekenaars,
politiebaas Van Vemde en horecavoorzitter Nauta (r). Ban Boich)
Tijdens de jaarvergadering van de Texelse afdeling van
Horeca Nederland hebben politie, justitie, gemeente en
horeca dinsdag het Convenant veiligheids- en
leefbaarheidsafspraken Texel ondertekend. Zij beloofden
alles te doen om vanuit hun eigen verantwoordelijkheid de
overlast en het geweld in het uitgaanscircuit te voorkomen
en te bestrijden. Horeca-voorzitter Jook Nauta benadrukte
het dynamische karakter van het convenant, dat wat hem
betrof meteen 'op de schop' kon en worden aangepast aan
nieuwe ideeën en inzichten. Politiechef Van Vemde daaren
tegen waarschuwde tegen het al te snel wijzigen van de
afspraken, omdat hij anders keer op keer aan zijn perso
neel zou moeten uitleggen 'hoe we op Texel de overlast nu
weer te lijf gaan'.
Wat de precieze waarde van het
convenant is, zal de praktijk moeten
leren. De juridische status hangt tus
sen een gentlemen's agreement en
een.inspannmgsverbintenis in. Het is
to leder geval geen overeenkomst
toet keiharde verplichtingen die voor
een rechter zijn af te dwingen. Het
gaat eerder om toezeggingen die
partijen als fatsoenlijke burgers ge
stand behoren te doen. Maar dan nog
zijn veel van de afspraken weinig
concreet en staan er veel vage ter
men in het akkoord. Zo staat vermeld
dat caféhouders klanten die strafbare
feiten plegen de toegang tot het eta-
blissement künnen ontzeggen, en daf
horeca-ondernemers 'maatregelen
treffen' om de afvoer van uitgaans
publiek tussen 2.00 en 3.00 uur orde
lijk te laten verlopen. De beloften die
de gemeente doet bevatten niets
nieuws.
Toch zijn er ook regels opgenomen
waarop met name de politie en het
Openbaar Ministerie wel degelijk zijn
aan te spreken. Zo zal de politie di
rect reageren op klachten van de
horeca, veroorzakers van hinder di
rect aanspreken en zorgen voor een
snelle afwikkeling van processen-
verbaal. Het Openbaar Ministerie zal
een vervolgingsbeleid voeren dat de
convenantsafspraken ondersteunt,
strafzaken snel afdoen en de politie
de bevoegdheid geven om geweld
plegers in het uitgaanscircuit meteen
te beboeten.
Volgens horecavoorzitter Nauta mar
keert de ondertekening een samen
werking tussen partners. Hij noemde
het convenant 'een eerste start' in de
strijd tegen excessen, die door een
kleine minderheid van ongewenste
gasten wordt vergpr^^kt^Eer^dyna-
'mische overeenkomst die" op tal van
punten gewijzigd zal worden. 'De
evaluatie van deze zomer moet nog
vorm krijgen. Onze leden kunnen nog
reageren. Er komen nieuwe ideeën
op tafel en er komt overleg met di
verse maatschappelijke instanties en
collega-ondernemersorganisaties.
Het convenant gaat dus weer op de
schop! En dat zal steeds weer gebeu
ren.' Hij wees er nog eens fijntjes op
dat verstoringen van de openbare
orde met veel meer dan alleen de
sluitingstijden te maken hebben. 'Dit
convenant laat zien dat er heel wat
meer te regelen valt.'
Politiechef Van Vemde van het district
Den Helder-Texel tekende het stuk
'met genoegen'. 'Het toont de bereid
heid om samen op te treden, een
bereidheid die ik op weinig plaatsen
tegenkom. Het convenant is een
prima werkbasis, die ook goed is uit
te leggen aan de ordehandhavers
Die moeten wel de kans krijgen er
mee leren om te gaan en erin groeien,
dus verander er alsjeblieft niet teveel
aan.'
Dat het Openbaar Ministerie de
convenantsafspraken bijzonder se
rieus neemt, bleek uit de aanwezig
heid van de Alkmaarse hoofdofficier
van justitie Van der Kerk. 'De bestrij
ding van uitgaansgeweld is één van
de nieuwe hoofddoelen van het
Openbaar Ministerie. Ook zijn wij van
plan om meer te doen aan de minder
zware vergrijpen als kleine mishande
lingen en wildplassen', aldus de ma
gistraat. Hij beloofde dat voortaan
sneller zal worden opgetreden tegen
zwaardere vormen van geweld door
de politie meteen een dagvaarding
aan verdachten te laten overhandi
gen.
Alle partijen zullen hun ervaringen
met het convenant periodiek tegen
het licht houden. In gezamenlijk over
leg kan worden besloten de afspra
ken op onderdelen aan te vullen of te
wijzigen. Indien gewenst, vindt er tus
sentijds overleg plaats. De gemeente
is aangewezen om de regie te voeren
en structuur in het overleg aan te
brengen
'Dictaat'
'Dit convenant kan met als een dic
taat aan de leden worden opgedron
gen', was de felle kritiek van Horeca
Nederland-lid Frits Langeveld op het
bestuur van de brancheorganisatie.
'Het is fout om het convenant te on
dertekenen zonder dat de leden zijn
geraadpleegd.' De ondertekening
van de overeenkomst zou oorspron
kelijk pas plaatsvinden nadat de le
den er hun zegje over hadden ge
daan, maar omdat de politiechef en
de officier van justitie de boot moes
ten halen, werd de ondertekening
vooraan op de agenda geplaatst
Langeveld had ook veel inhoudelijke
kritiek en haalde het convenant
puntsgewijs onderuit. Behalve het
jiorepabestuur kreeg de gemeente
een veeg uit de pan: 'De gemeente
heeft allerlei openbare-orde-maatre-
gelen aangekondigd, maar daar is
niets van terecht gekomen. Ja, een
verlicht taxibord. na het zomersei
zoen.'
PEDRO U6TL%TOE V«N RL DIE 5UPRISE-S 16 VOOR
DE BAKKER MOOR. D'R MOETEN ER NOG EEN
BI).DE 30TTERS EEN ZRkOE KOFFIEBONEN. T
DET^EDiO EEN DOOS MET EXCUSES EN DON J
HHT LUCWTVRRRTT106£l)M.
Niemand van de circa tachtig aanwe
zige ieden sloot zich bij de kritiek van
Langeveld aan, maar voorzitter Nauta
voelde zich toch geroepen zich te
verweren. 'Wij zijn door u gekozen
om besluiten te nemen. Bovendien is
de stichting Horecabelangen De
Koog nauw betrokken geweest bij de
totstandkoming van het convenant.
Het bestuur heeft een daad gesteld
en is daar trots op.' Nauta kondigde
aan dat er een 'individuele vertaling'
van het convenant komt, dat ter on
dertekening aan alle leden wordt
voorgelegd.
In tegenstelling tot wat menigeen
schijnt te denken is de informatie
bijeenkomst die de gemeente
woensdag 8 december belegt over
de herinrichting van de haven van
Oudeschild niet openbaar. Op die
avond zullen alleen genodigden wor
den geïnformeerd over de plannen.
Speciaal voor de inwoners van Oude
schild is er een week later, op woens
dag 15 december, een aparte bijeen
komst. Ook deze wordt gehouden in
dorpshuis 't Skiltje. De aanvang is in
beide gevallen 20 00 uur.
De coöperatieve visafslag Den Hel
der/Texel zal het jaar gunstig af
sluiten. Deze week bereikte de af
slag - waarvan de Helders en
Texelse vissers gezamenlijk de ei
genaren zijn - de omzetgrens van
ƒ100 miljoen waardoor de jaar
omzet naar verwachting zal op
lopen tot ƒ107 miljoen. Ook de vis
afslag van Den Oever deed goede
zaken: de afslag bereikte een om
zet van 30 miljoen en dat is na
1986 niet meer voorgekomen.
Sinds het voorjaar bestaat er een
nauwe samenwerking tussen de
afslagen, die op termijn moet uit
monden fTi een fusie.
Dankzij de vis van de HD 65 van re
derij Kraak, die door groothandel
Oukes werd opgekocht, ging de
Helderse visafslag door de grens van
ƒ100 miljoen. In 1997 en 1998 werd
die mijlpaal niet eens gehaald, toen
bleef de jaaromzet steken op respec
tievelijk ƒ90 miljoen en 98 miljoen.
Het record blijft voorlopig staan op de
ƒ114 miljoen, die in 1991 werd be
haald.
Dat ook de Oeverse visafslag goed
heeft geboerd, is gunstig voor de
Texelse vissers, die weliswaar hun vis
daar met heen brengen, maar er op
termijn wel mede-eigenaar van lijken
te worden Tot voor kort leidde de
afslag een armoedig bestaan en even
lag liquidatie op de loer toen de ban
ken dreigden de geldkraan dicht te
draaien. Dankzij een reorganisatie en
de samenwerking met de Helderse
afslag ziet het ernaar uit dat 'Den
Oever' zal overleven. In ieder geval
stevent de coöperatie voor het eerst
sinds 1991 af op een positief bedrijfs
resultaat. Bepalend voor het succes
is de aanvoer van vis door de
Wieringse kotters 'Als de Wieringers
het laten afweten, kunnen we het wel
schudden', sprak voorzitter Nico Bais
van de Helders-Texelse coöperatie in
mei van dit jaar. Blijkbaar doen de
Wieringers hun woord gestand.
Terwijl de melkrobot z'n werk doet, wacht de koe geduldig tot haar beurt voorbij is.
Gelokt door een hand voer pas
seert de koe nog wat onzeker het
openstaande poortje en loopt naar
binnen. Zodra ze in de goede po
sitie staat, brengt een mechani
sche arm twee borstels naar de
uier die haar spenen voorzichtig
schrobben. Dan worden vier melk
bekers één voor één volledig auto
matisch op hun plaats bevestigd.
Even later stroomt de melk door de
leidingen. Er komt geen mensen
hand aan te pas. De koeien moe
ten nog wat wennen aan de melk
robot - de eerste op het eiland - die
deze week in gebruik is genomen
op Theodorus Hoeve van Edo en
Thea Rutten in polder De Een
dracht.
%of ze er geen genoeg van kunnen
<f|jgen, bestuderen Edo Rutten en
schoonvader Theus Witte (van hoeve
Leiden) vanuit hun tuinstoelen de
verrichtingen van de melkrobot. Voor
duimen draaien of sigaren roken heb
ben ze echter geen tijd. 'We zijn nog
aan het proefdraaien. De laser-
gestuurde robotarm moet zijn weg
nog zoeken. Om te voorkomen dat
het fout gaat houden we continu een
oogje in het zeil De stoelen naast de
melkrobot werden de laatste dagen
vierentwintig uur per etmaal bezet.
Daarbij kregen de melkveehouders
onder andere hulp van Rutten sr., die
ooit nog met de hand melkte. 'Ook
toen hadden we, net als deze robot
nu, gemiddeld een minuut of vijf of
zes werk aan een koe Alleen hebben
Thea en Edo er nu héél wat meer te
melken als ik destijds
Toen een kleine veertig jaar geleden
de eerste melkmachines in gebruik
werden genomen, keek menigeen
sceptisch aan tegen deze nieuwe
ontwikkeling. Net als nu. was het ook
toen wennen aan de techniek en zet
ten sommige boeren die het er met
mee konden worden het apparaat
direct weer op zolder. Maar na ver
loop van tijd, toen ze zagen dat an
deren er wel mee overweg konden,
haalden ze de machine er toch maar
weer vanaf om het nogmaals te pro
beren, vaak met succes.
Forse investering
De melkrobot van nu is een forse in
vestering, ongeveer het dubbele van
een traditionele melkput. Een aan
koop waarvoor de familie Rutten ver
schillende redenen heeft: 'De oude
melkstal, die plaats biedt aan acht
koeien, was aan renovatie toe. De
koeien worden steeds groter en lan
ger en passen eigenlijk niet meer in
de stal en bovendien was de inrich
ting verouderd. Daar komt bij dat
onze vaste medewerker is gestopt en
we geen vervanger konden vinden.
Want het is vroeg opstaan en ook in
het weekend werken. De melk
veehouderij is een continubedrijf. Zelf
hebben we niet genoeg tijd voor het
melken omdat we naast onze vijftig
koeien ook nog een akkerbouwbedrijf
met pootaardappels hebben.'
'Tot dusver molken we twee keer per
dag, maar het is eigenlijk beter dat dit
drie keer per etmaal gebeurt. Er komt
dan wat minder spanning op de uier
te .staan en dat verlengt de levens
duur. Bovendien gaat de productie
iets omhoog. Maar drie keer per dag
melken op de traditionele manier,
daar beginnen we met aan. Dat is veel
te zwaar. Dankzij deze melkrobot
bepalen de koeien straks zelf het tijd
stip wanneer ze worden gemolken.
Gemiddeld zal dat zo'n tweedriek
wart keer per etmaal gaan gebeuren.
Overdag, maar ook 's nachts. Dank
zij zo'n melkrobot ben je als boer niet
aan vaste melktijden gebonden. Je
kunt wat flexibeler zijn.'
Minder werk?
Een melkrobot betekent met dat al
het werk nu uit de melkstal verdwijnt.
'Integendeel. Controle van de vee
stapel blijft nodig. Daar krijgen we nu
meer tijd voor. Er is gelegenheid om
de koeien beter te bekijken. Je ziet
meer als je er tussendoor loopt, dan
wanneer je ze vanuit de melkput van
onder af bekijkt. Nu merken we wel
licht eerder of ze iets onder de leden
hebben. Veel minder werk zullen we
er met door krijgen. Het melkfilter
moet bijvoorbeeld regelmatig worden
vervangen, al komt dat met op een
uurtje aan. Later opstaan? De wek
ker staat nu op kwart over zes, en dat
zal zo blijven. Want onze dochter
wordt elke morgen vroeg afgehaald
en daar komt geen verandering in.'
gen ze al drie keer rond', aldus Thea
Rutten. Vervolgens werd de robotarm
even in beweging gezet, om ze aan
het geluid te laten wennen. De bewe
gende delen zijn zodanig gemaakt
dat de dieren zich er niet aan kunnen
bezeren. Het apparaat werkt op
luchtdruk, die bij de minste of gering
ste weerstand wegvalt. Het apparaat
is voorzien van een alarm. Mocht er
onverhoopt iets misgaan, dan kan de
boer snel ter plaatse zijn.
De melkrobot heeft momenteel nog
overcapaciteit. Rutten verwacht dat
de machine ruimte biedt om door te
groeien naar zo'n zeventig koéien.
Ervaringen elders in het land, waar nu
een jaar of acht met de robot wordt
gewerkt, leren dat de dieren niet het
hele jaar door in de stal hoeven te
blijven. 'Dat komt hun gezondheid
ten goede. Maar de afstand tussen
het weiland en de stal zal met al te
groot kunnen zijn.' Nieuwsgienge
collega's doen er goed aan hun be
zoek uit te stellen tot de open dag die
Rutten binnenkort zal houden Voor
het zover is moeten in de melkstal
nog de nodige aanpassingen worden
verricht. 'Ik denk dat ik dat in deze
eeuw allemaal niet meer voor elkaar
krijg.'
Computer
De komst van de melkrobot betekent
een verder doorgevoerd gebruik van
de computer. Via een chip In de hals
band herkent de robot de koeien en
hun eigenschappen. De machine, die
in verbinding staat met de centrale
computer in het bedrijf, onthoudt en
registreert gegevens zoals de stand
van de spenen, de hoeveelheid voer
die elke koe nodig heeft, de melkgift
Kijken naar werk Edo Rutten uit polder De Eendracht en schoonvader Theus Witte kunnen niet genoeg krijgen van de nieuwe melk
robot, de eerste op Texel, die deze week m gebruik werd genomen. Om te controleren of alles tijdens de kwetsbare beginperiode
goed verloopt houden de veehouders de apparatuur dag en nacht in de gaten. ,foio g<?wö fmm^mvjr
en de geleidbaarheid van de melk,
waaruit een eventuele uierontsteking
kan worden afgeleid.
He melken duurt, afhankelijk het dier,
gemiddeld een minuut of vijf, zes per
koe. Het aantal liters verschilt per
koe Gegevens als deze kan de boer
direct aflezen op het display dat le
verancier Lely op de machine heeft
aangebracht.
Wennen
Om de koeien te laten wennen aan de
robot, de geluiden en de deurtjes,
werden de dieren er vorige week
ingelokt met voer, zonder dat ze wer
den gemolken. 'Dat hadden ze snel
in de gaten, want in een kwartier gin-
De robotarm bevestig de melkbekers automatisch aan de spenen.
