Iquarelleren dankzij ouwewijvencursus Van projectontwikkelaar tot horeca-exploitant
Ondernemers: 'Gratis
arkeren naast circus'
1-1-2
JT
Oeverzwaluw weet betonnen wand te vinden
Zwaar parcours strandloop
.TEXELSE
COURANT"
Schaduwraad stemt over straatnaam
Texelsex?
luid-Amerikanen
praten over
onze toekomst
Ed Momberg pacht
restaurantgedeelte
Tropenmuseum
Toch kapvergunning
voor notarisbomen
Sfl
DAAR
RED JE
LEVENS
Noordhollands
kampioenschap
tijdrijden
Antiek vlaggenschip
drie dagen op Texel
JOud-Texelaar en projectontwikke- maar neem maar van mij aan: het is name afwisseling op zijn loopbaan i
Amiiiitionri irci ic' 7/-»alc 70 maalrt 'c At/nnrt<! Hp Ii irht want Hip If1 Aj*jc- _j_
'ouwenwiivencursus1, zoals ze
gevoel voor zelfspot zegt, gaf
van Heerwaarden-Schraag vier
geleden het duwtje in de rug om
oude hobby weer op te pakken
,nd al schilderde ze graag 'Dat
;s niet veel voor, hoor. Bij ons
_ik kom uit een groot gezin van
ebuurt - waren we allemaal wel
0/erig Mijn moeder zei altijd dat
og eens een grote tentoonstel-
:ouden organiseren, met van ie-
;nz'n eigen werk. Het is er nooit
gekomen. Ik ben de enige die
naar buiten treedt.' Ze lacht:
klinkt dat? Ach, schrijf dat ook
niet op.'
van Heerwaarden exposeert
weken in ontmoetingscentrum
,val 37 een collectie aquarellen
ixelse landschappen en boende
rs onderwerp hebben Het zijn
inde schilderingen, die vaardig
spier zijn gezet. De maakster is
wars van enige pretentie,
gerzei ik altijd als de kinderen
njn, dan ga ik weer schilderen.
je weet hoe dat gaat. Werk,
e, ik kom er eigenlijk nog steeds
an toe. Nu schilder ik als ik ver
te doen heb. Een voordeel
jat snertweer is dat ik de afge-
ti|d hard heb gewerkt. Anders
ktoch maar in de tuin gezeten.
igens heeft ze weinig slecht weer
om tot haar productie te ko-
'Oenken als een slak, werken als
laas. heb ik geleerd van Kees
talst, bij ik wie een cursus heb
igd. Bij aquarellen moeten on-
Jen in elkaar overvloeien. Daar-
moet de verf nog nat zijn, anders
et met. De twee Slufters die hier
en heb ik in één weekend ge-
VRIJDAG 4 AUGUSTUS 2000
maakt, 's Avonds de lucht, want die
moet wel even drogen. En de vol
gende dag nog een paar uur voor de
rest. Een beetje snelheid, daar houd
ik wel van.'
De aquarellen van Van Heerwaarden
zijn desondanks opmerkelijk gede
tailleerd. Dat geldt vooral voor de
boerderijen De Blauwe Tocht (haar
ouderlijk huis), het Torenhuus, het
Sandershuus en Bargerhof, ze zien er
allemaal bijzonder 'echt' uit. 'Op de
cursus heb ik geleerd dat aquarellen
niet gedetailleerd hoeven. Aquarellen
van Kees van Aalst zijn bijvoorbeeld
heel waterig. Bij een landschap van
hem vraag je je echt af: is dit nu een
slootje of wat andersIk vind dat ook
mooi, mijn landschappen zijn meestal
behoorlijk vaag. Maar ik vind dat als
je Texelse boerderijen maakt, ze wel
een beetje moeten lijken. Zodat de
bewoner z'n eigen boerderij een
beetje herkent en niet hoeft te zeg
gen ja maar dat raam daar zit op een
heel andere plek.'
Het wil niet zeggen dat ze er persé
naar streeft om de werkelijkheid vol
ledig weer te geven. 'Langs het weg-
getje naar Bargerhof staan bijvoor
beeld heiningen. Dat is geen porem.
Daarom heb ik er paaltjes geschil
derd.' Ze pakt een ander werk: 'Kijk,
hier zie je in het echt nog een stuk van
een grote schuur in de verte. Die
hoefde er van mij echt met op en heb
ik dus weggelaten. Ik heb niet de
behoefte om Texel zo precies moge
lijk vast te leggen. Het is trouwens
nog een heel speurwerk. Echt oude
boerderijtjes zijn er met veel meer. De
één heeft een grote dakkapel gekre
gen, bij een ander is er een heel stuk
aangebouwd. Van de boerderij waar
ik ben opgegroeid zijn de wagende-
'Het is nog een heel speurwerk werk. Echt oude boerderijtjes zijn er niet veel meer',
vindt Thea van Heerwaarden-Schraag.
uren vervangen door grote ramen.
Maar goed, dan verander je wat of
probeer je het vanuit een andere
hoek.'
Drie jaar geleden exposeerde ze voor
het eerst in Burgwal 37. De aquarel
len van bloemen die er toen hingen,
heeft ze allemaal thuis gelaten. 'Ja
zeg, ik wil niet steeds hetzelfde. Bij
ons thuis hing vroeger een schilderij
van Souwtje de Wijn met een boer-
groepje ondernemers uit De
j heeft zich tot de gemeente
end met het verzoek om het
eren op de Nikadel gedurende
eiiode dat het circus in de bad-
S is gratis te maken. De
slenten nemen 161 gratis par-
plaatsen in beslag waardoor
slen - tevergeefs - op zoek
naar kostenloze alternatie-
Het gevolg is dat her en der
«ordt geparkeerd en de men-
een boete van ƒ83,- riskeren,
s geen reclame voor Texel',
initiatiefnemer Dirk Koning
tstaurant De Taveerne.
'aw;
igheeft het aantal parkeerplaat-
geïnventariseerd dat na het op-
h van de circustenten op het
parkeerterrein aan de Nikadel
srgebleven. Hij kwam tot 165
sen voor betaald parkeren en
its 96 plekken voor gratis parke-
Dat zijn er veel te weinig. Het
site voor betaald parkeren biedt
soelaas want daar mogen de
's maar twee uur staan. Een
eDe Koog is dan onmogelijk. Wij
in ervoor om gedurende evene-
ien als het circus alle resterende
ierplaatsen vrij te geven. De
teente heeft de pachtgelden voor
terrein dan toch al binnen.' Ko-
kreeg voor zijn idee bijval van
een aantal collega's. Ondernemings
vereniging De Koog Badplaats moet
zich er nog over buigen.
Bij de gemeente werd in eerste in
stantie afhoudend gereageerd. 'De
ambtenaar die mij te woord stond
verwees naar de ruime, gratis
parkeermogelijkheden bij Calluna.
Maar dat is natuurlijk veel te ver weg.
Bovendien moet je die als toerist
maar net weten te vinden.' Het pro
bleem is volgens Koning des te nij
pender nu de gemeente fysieke bar
rières heeft opgeworpen bij de
onofficiële parkeerplaatsen, zoals de
grasveldjes rond het dorpscentrum.
'Op zich is dat terecht, maar als door
een evenement 160 gratis parkeer
plaatsen verdwijnen moet je als ge
meente wel een uitwijkmogelijkheid
bieden. Het uitschrijven van een
parkeerbon is wel het laatste wat je
moet doen. Dat is met bepaald een
gebaar van gastvrijheid.' Inmiddels
heeft Koning een kort onderhoud
gehad met wethouder Peter Bakker
van verkeer. Die beloofde spoedig op
de suggestie van de ondernemers te
reageren.
De MBoon Mzn. Straat of de Schip
per Boonstraat? Welke naam krijgt de
straat tussen de Cocksdorper
bejaardenwoningen en het
Eierlandsche Huis? Die vraag wordt
voorgelegd aan de Texelse Schaduw
raad. Een meerderheid van de poli
tieke fracties die zijn vertegenwoor
digd in de raadscommissie Bestuur
en Organisatie adviseerde tot M.
Boon Mzn. Straat. Maar het college
van b en w vindt de naam Schipper
Boonstraat duidelijker en leesbaar
der, waarbij in het onderschrift de
toelichting M. Boon Mzn. was van
1887 tot 1923 schipper bij de
reddingmaatschappij kan worden
vermeld. Leden van de Schaduw
raad, die via email bericht krijgen,
kunnen tot dinsdagavond 19.30 uur,
het tijdstip dat de reguliere raads
vergadering start, hun stem uitbren
gen. Nieuwe leden kunnen zich aan
melden bij tcnieuws@tref.nl.
'Hallo schat, welkom op dit bloed
hete nummer...' Aldus fluistert een
zwoele stem na het draaien van
0906-9090198, het telefoonnummer
van Texel Sexadressen, volgens het
telefoonboek gevestigd in 's
Gravenhage. De vrouwenstem op het
bandje verwijst liefhebbers met be
paalde voorkeuren naar anderen,
maar geeft geen opheldering over de
vraag wat een sexlijn die een postbus
heeft in Den Haag met Texel te ma
ken heeft.
'serre van De Twaalf Balcken in
Burg discussieerden dtnsdag-
tf negen studenten uit Argentinië
liuguay over de toeristische toe-
7 van Texel, vooral over de wijze
i>p de diverse belangengroep-
jen bij de planvorming werden
otten en welke problemen zich
tij voordeden. De studenten zi/n
'graduetes die in hun vaderland
betrokken bij (duurzaam) toeris-
bprojecten Ze verblijven gedu-
fe drie maanden in ons land om
tb hier opgedane ervaringen ken
's nemen. Ze waren twee dagen
to onder leiding van Koen van
der Velden, medewerker van de
Landbouwuniversiteit Wageningen,
die het eiland kent door het
leefbaarheidsonderzoek dat hij hier
momenteel uitvoert. In De Twaalf
Balcken spraken de studenten in in
formele sfeer met diverse Texelaars,
waaronder vertegenwoordigers van
de WLTO die met hun onlangs uitge
brachte rapport over de toekomst van
de landbouw op Texel iets wilden toe
voegen aan het toekomstplan 2030
dat het bureau Van de Bunt onlangs
ontwikkelde Ook mensen van 'Tien
voor Texel' deden mee. De voertaal
was Engels, wat soms problemen gaf.
Het was bijvoorbeeld moeilijk uit te
leggen hoe de verschillende
belangengroeperingen op Texel zich
tot elkaar verhouden. Evengoed had
den de bezoekers het gevoel dat ze
er wat van hadden opgestoken.
De studenten maakten verder een
rondrit over Texel onder leiding van
een Spaans sprekende VW-gids en
luisterden m het raadhuis naar liW-
directeur Veronica Bos en wethouder
Peter Bakker, waarbij het onderwerp
duurzaam toerisme uitgebreid aan de
orde kwam. Verder werd een bezoek
gebracht aan EcoMare, waar direc
teur Jan Kuiper inging op de toe
komst van Texel en de visie van de
WLTO In Vakantiecentrum De Krim
kreeg het gezelschap het nodige te
zien en te horen over de golfbaan en
de plannen tot uitbreiding en ten
slotte werd onder leiding van Renske
van der Tempel kennis gemaakt met
schapenboerderij De Noordkroon
(Foto Harry da Graaf)
Oud-Texelaar en projectontwikke
laar Ed Momberg, tegenwoordig
woonachtig in Wieringerwaard,
heeft een opmerkelijke carrière
switch gemaakt. Samen met zijn
zoon Jurriaan pacht hij sinds kort
het horecagedeelte van het
Tropenmuseum in Amsterdam. Dit
omvat theatercaférestaurant het
souterrain en museumrestaurant
Ekeko. Zijn werkzaamheden als
projectontwikkelaar bouwt hij af.
Volgens Momberg is voor hem een
droom in vervulling gegaan. 'Ik heb
hier al vijftien jaar mijn zinnen op ge
zet. Het Tropeninstituut is zo'n hon
derd jaar oud en heeft veel bouwkun
dige details. Om de sfeer te proeven
moet je het met eigen ogen zien,
maar neem maar van mij aan: het is
geweldig. Via Jurriaan, die er als kok
werkzaam was, kwam het balletje
aan het rollen. De pacht van de
horeca werd ons aangeboden. Mijn
zoon zwaait de scepter in de keuken
van het restaurant. We voeren een in
ternationale spijskaart met gerechten
uit Derde Wereldlanden zoals Ghana
en Kenia. In september wordt een
driedaags feest gehouden ter gele
genheid van het vijftigjarig bestaan
van Nigeria, met 150 gasten, waaron
der ambassadeurs. Maar we hebben
ook een middagje bongo-turnen voor
dames van boven de zestig, waarbij
een kopje thee niet meer dan twee
kwartjes mag kosten. En zondag
hadden we een stel buik
danseressen.'
Momberg senior is verantwoordelijk
voor de administratie van het bedrijf.
'En bij grote drukte spring ik in als
barkeeper.' Hij ervaart het leven in de
hoofdstedelijk horeca als een aange
name afwisseling op zijn loopbaan in
de projectontwikkeling, waarin de
stressfactor hem parten ging spelen.
Momberg is zich al geruime tijd aan
het terugtrekken uit zijn in De Koog
gevestigde bedrijven MO Projekt
Texel BV en B&M Projektadvisering.
'Mijn medewerkers zijn bekwaam
genoeg om die werkzaamheden over
te nemen.'
De bouw van 120 woningen in De
Mars nadert de eindfase. Het is de
bedoeling dat de infrastructuur van
de nieuwe wijk komend voorjaar aan
de gemeente wordt overgedragen.
Op het Mieland in Oudeschild wor
den, deels in eigen beheer, nog een
klein aantal woningen gebouwd. Ook
de vakantiewoningen op De
Waddenparel zijn klaar. Momberg ziet
in medewerkers Marcel Uriot en Her
men Groote goede kandidaten voor
overname van zijn bedrijf.
(Foto Joop Hommels)
derij aan de muur. Dat leek me ook
wel eens leuk om te proberen En die
Slufters vind ik prachtig om te maken.
Maar misschien dat ik nu wel heel wat
anders ga doen. Tenzij ik straks van
iedereen opdracht krijg om zijn huis
te schilderen.' Met een brede lach:
'Nee, schrijf dat maar niet op, hoor.
Wie iets van wat me moet, die vindt
me wel.'
Ondanks bezwaren van omwonen
den heeft de gemeente zichzelf
vergunning gegeven voor het kap
pen van een tiental bomen op en
rond het terrein aan de Beatrixlaan,
waar thans het nieuwe notaris
kantoor wordt gebouwd. De be
zwaren zijn door b en w ongegrond
verklaard.
Bij de gemeente kwam een door acht
buren ondertekend bezwaar binnen
Dat kwam erop neer dat er begrip
was voor het verwijderen van een
aantal bomen, maar de resterende
tien zouden moeten blijven omdat ze
niet in de weg staan. De meeste bo
men zijn veel oud^r dan 15 jaar en
vormen een aangename aankleding
van de omgeving. Als ze de aanleg
van parkeervakken belemmeren
moeten die vakken maar op een an
dere plek komen. In elk geval zou de
plicht tot herplanten moeten worden
opgelegd, maar dan duurt het zeker
een jaar of vijftien voordat je weer
bomen hebt van een behoorlijk for
maat.
De gemeente nodigde de buurtbe
woners daarop uit voor een
gedachtewisseling in de bouwkeet
op het bouwterrein. Buitendienst
medewerker Warner Schreurs legde
bij die gelegenheid uit dat de betref
fende bomen niet zo héél waardevol
zijn. De kroon van de bomen is niet
mooi en bovendien zijn het iepen die
groot gevaar lopen ziek te worden.
Namens het projectadviesbureau liet
M. Uriot middels een tekening zien
hoe de situatie wordt na het kappen
en het planten van nieuwe bomen,
wat bij de buren met slecht viel, al
wilde men toch wel graag één boom
(geen iep) vlak bij de inrit van het
notariskantoor in stand laten. Daar
wilde de gemeente niet van weten
omdat die ene boom zal misstaan in
de toekomstige nieuwe aanplant.
Het college heeft ook vergunning
gegeven aan de familie Van der Star
voor het kappen van drie iepen bij
café-restaurant De Slufter. Daardoor
ontstaat ruimte voor de bouw van
een serre. Bezwaar werd gemaakt
door L. Jumer uit Den Burg, die aan
voerde dat de bomen minstens vijf-
Tergend lang leek er geen interesse
te bestaan voor de oeverzwaluwen-
wand die Meijert Boon in de dijk bij
natuurgebied Mmkeswaal heeft ge
bouwd. Maar nadat vorig jaar één
paartje nestelde in de nagebootste
steile zandheuvel, broedden er dit
seizoen liefst zes paartjes. Reden tot
vreugde bij de Vogelwerkgroep, die
het initiatief nam om de wand te bou
wen. Vogelkenner Bob Loos twijfelde
er eigenlijk geen moment aan dat de
oeverzwaluw de constructie zou we
ten te vinden. 'Vroeger zaten hier ook
oeverzwaluwen. De omstandigheden
zijn goed. dus waarom nu met?' Om
de zwaluwen te lokken worden de
ronde gaten in de wand elk voorjaar
gevuld met leemhoudend zand, dat
de vogeltjes met hun pootjes uitgra
ven. Loos verwacht dat ook de nako
melingen van de huidige paartjes
volgend jaar een gat in gebruik zul
len nemen. 'Want veel vogels hebben
de gewoonte om terug te keren naar
een succesvolle broedplek.'
(Foto Gerard Timmerman)
tig jaar oud zijn en beeldbepalend. En
als ze toch weg zouden moeten, zou
den er bomen van minstens 10 jaar
voor in plaats moeten komen. Zelfs
stelde hij voor een enquête te houden
over de instandhouding van de bo
men. De groendeskundigen van de
gemeente dachten er anders over: zo
mooi zijn de drie iepen niet en het
weghalen leidt niet tot onevenredige
schade aan het landschap, zeker niet
in dit van nature open polder- en
duinengebied De familie Van der Star
moet binnen een jaar na het gereed
komen van de bouw drie vervan
gende bomen hebben geplant, maar
dat hoeven geen oudere te zijn, om
dat dit erg kostbaar is
Volgens traditie organiseert
Wielervereniging Texel ook dit jaar
het Noordhollands kampioen
schap tijdrijden voor recreanten
(dames en heren, sportklasse A en
B), alsmede de strijd om de Texelse
Bedrijvenbokaal. Deze vindt zater
dag 2 september plaats en wordt
verreden op een parcours van 40
kilometer, dat van Oudeschild naar
De Cocksdorp en terug loopt.
De inschrijving is nog met gesloten,
toch tekent zich nu al een sterk
deelnemersveld af. Publiekstrekkers
zijn de acht tandems, waarvan één
van de rijders (de stoker) visueel ge
handicapt is. Onder hen is Jan Mul
der uit Twello, die samen met piloot
Pascal Schoots.uit Tiel in 1995 een
gouden medaille won op de 4 kilome
ter achtervolging tijdens de
Paralympics in Atlanta. Daarnaast
hoopt de organisatie op de deelname
van Pascal Arts - die vorig jaar
Noordhollands kampioen werd in een
tijd van 55.33 minuten - terwijl de
bekende triatleet Marcel Smppe wel
licht ook weer meedoet. De Texelse
kleuren zullen worden verdedigd door
cracks als Jordy Vinke en Robbert
Boersen.
De ploeg van Hotel Molenbos zal pro
beren voor de tweede achtereen
volgende maal de Texelse Bedrijven
bokaal te veroveren. Zij toonden zich
vorig jaar de sterkste van de zes deel
nemende teams. Een relatief klein
aantal, dat in het verleden geregeld
veel hoger lag. De organisatie hoopt
dat de belangstelling ditmaal weer
toeneemt. Een ploeg moet bestaan
uit ten minste drie renners, die alle
maal ook daadwerkelijk werken voor
het bedrijf waarvoor ze fietsen. De
renners rijden individueel, aan de fi
nish worden hun tijden bij elkaar op
geteld. Wanneer een ploeg met vier
of meer renners aan de start ver
schijnt. tellen de beste drie eindtijden.
Aanmelden kan bij Dirk Vinke, tel. 313
814, of per e-mail: wvt@tref.nl. De
organisatie heeft ook een site op het
internet: www.tref.nl/texel/
wielervereniging. Wie eerst wel eens
wil ervaren wat zo'n wedstrijd van
hem of haar vraagt, kan op vrijdag 18
augustus meedoen aan een tijdnt
over 32 kilometer. Deze gaat om
19 00 uur van start bij het bedrijf van
Tatenhove (de voormalige
elektriciteitscentrale) aan de IJsdijk
nabij Oudeschild.
De replica van het vlaggenschip
'Shtandart' van tsaar Peter de
Grote brengt eind deze maand een
driedaags bezoek aan Texel. Het
antieke vaartuig met zijn beman
ning van 38 koppen zal onderweg
van Sail Amsterdam naar Bremen
Oudeschild aandoen en daar op
bijzondere wijze worden verwel
komd. De organisatie is in handen
van de VW en het Maritiem en
Juttersmuseum.
De 'Shtandart' komt aan op maandag
28 augustus en krijgt een mooie lig
plaats in de havenkom. Het schip zal
worden ontvangen door vertegen
woordigers van Rijkswaterstaat, VW
en het Maritiem en Juttersmuseum,
waarbij ook het Oudeschilder
Visserskoor en Peter Kaan met zijn
draaiorgel zich zullen laten horen.
De opvarenden krijgen gelegenheid
om vanuit een tentje op de kade sou
venirs te verkopen ten bate van de
exploitatie van het schip, ze zullen
van de douches bij de jachthaven
gebruik kunnen maken en de be
schikking krijgen over fietsen waar
mee ze de Texelse musea gratis kun
nen bezoeken.
Dinsdag 29 augustus kunnen belang
stellenden het schip bezichtigen voor
5,- per persoon (kinderen half geld).
Tussen 12.30 en 13.30 uur is aan
boord de officiële ontvangst door het
gemeentebestuur, waarbij een lunch
met Texelse producten wordt geser
veerd. Mogelijk is daarbij ook een
vertegenwoordiger van de Russische
ambassade aanwezig. De gelegen
heid zal worden aangegrepen om de
banden tussen Texel en Petersburg
aan te halen.
Woensdag 30 augustus kan de be
manning van de 'Shtandart' nog wat
op Texel rondkijken In de loop van
de dag vertrekt het schip naar
Bremen.
De organisatoren hadden de ge
meente Texel gevraagd om ƒ3 420,-
als bijdrage in de kosten van de
komst van het schip B en w hebben
besloten alleen de kosten van de
lunch voor gemeenterekening te ne
men, wat neerkomt op 1.250,-. De
rest moet komen van sponsors, zo
als bedrijven en instellingen
Harde zuidwestenwind en opko
mend water zorgden voor zware
omstandigheden bij de vierde
strandloop bij De Krim, die woens
dag werd gehouden. Het werd een
soort survival of the fittestwaar
uit Lutz Lohse voor de tweede
maal als sterkste vandaan kwam.
Tussen de vierde en zesde kilometer
achterhaalde de Duitse Texelaar zijn
Duitse kompaan André Kirch uit Stol
berg, om hem op de streep met 17
seconden te verslaan: 30.52 om
31.09 minuten. Lohse was snel weer
hersteld. 'Het strand was erg zwaar
en ik geloof dat ik een klacht indien
bij de organisatie over het parcours',
grapte hij. En laconiek: 'Maar ja. de
omstandigheden waren voor ieder
een gelijk en volgende week is het
weer laag water.'
Jan Zijm eindigde in 32.42 als derde
op deze loop over 8 kilometer en was
daarmee de eerste veteraan Een
zelfde tijd werd voor Remko
Nagtegaal geklokt, die komende zon
dag de halve marathon op Vlieland
wil lopen. De 4 kilometer was een
prooi voor Joris Ellen. Het aanstor
mend talent van Atletiekvereniging
Texel deed er 17.46 minuten over en
eindigde precies één seconde voor
veteraan Piet Bakelaar. Ook Ellen had
veel last gehad van het opkomende
water. 'Daardoor moest je steeds uit
wijken om geen natte schoenen te
krijgen.'
Bij de jeugd tot en met 12 jaar, voor
wie een parcours van 1200 meter
was uitgezet, werd ondanks de zware
omstandigheden flink hard gelopen.
Cas Willems uit Beek, die vorige
week nog tweede werd, was de snel
ste in 5.22, op twintig seconden ge
volgd door Pelle Pleister uit Darp. Bij
de meisjes zegevierde Priscilla
Noorlander (5.46), die vorige week
eveneens tweede werd. Annelies
Fortuin uit Stiens werd tweede in 6.17
minuten.
Woensdag staat bij paal 28 de vijfde
strandloop op het programma. De
volledige uitslagen zijn zoals ge
woonlijk terug te vinden op het inter
net: www.avtexel.net.