Razende Bol groeit
liet aan eiland vast'
Mogelijk tien turbines
in polder Het Noorden
49;
Cjroen Twartsjexeh het
Provincie maakt ommezwaai
m
Kustmorfoloog ontneemt Texelaars illusie:
2
3
Sloper Sint Jan: Dit is kapitaalvernietiging' Hermine Landvreugd
i/
KflBELTEX BV.
Qnder de pomp
J7
Auto in de sloot
Rotonde Akenbuurt
vóór Pasen klaar
DUTCHTONEALLIN120
SIEMENS GSi GSM
TEXELSE^COURANT
Studenten
abonnement
50% korting op
abonnementsprijs
Veerhaven
TEXELS E ^COURANT
j dTo WimfTlets
GERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR. 11523
VRIJDAG 20 OKTOBER 2000
dvertenties/abonnementen/bezorging:
ninbaan 6
pinbaan 6
791 MC Den Burg
•lefoon 0222 - 36 26 00
jefax 0222 - 31 41 11
erschijnt dinsdag en vrijdag
Uitgave van Langeveld de Ro'oy bv, Postbus 11,1790 AA Den Burg
Redacbe: Warmoesstraat 45. Den Burg
telefoon 0222 - 36 26 20. fax 0222 - 32 30 00
e-mail: tcnieuws@lref.nl
Buiten werktijd: Joop Rommets, tel. 31 94 05
of 06-20 31 59 89
Losse nummers 1,70, abonnementsprijs 60,40 per half jaar.
Razende Bol zal niet met Texel versmelten. Die ontgoo-
elende voorspelling had kustmorfoloog Rob Steijn
>ensdagavond in petto voor de bezoekers van de infor-
itie- en discussieavond over de veiligheid van de kust.
voorzag dat het huidige Molengat over een jaar of tien
verzanden. Hierdoor zal de zuidwestkust over een flinke
iedte tientallen meters aangroeien. Maar hij verwachtte
k dat dwars over de Noorderhaaks een nieuwe geul zal
(staan, waardoor de zandvlakte zich verder van het ei-
id zal verwijderen.
jaar geleden sprak Rijkswater-
it nog de verwachting uit dat de
:ende Bol, dat is het deel van de
xderhaaks dat boven water uit-
>kt, binnen afzienbare tijd aan
el vast zou groeien Reden voor
fexelse gemeenteraad vorig week
een motie van Texels Belang te
vaarden, waarin wordt gepleit de
dplaat bij het Nationaal Park (i.o.)
etrekken en daarmee passend re-
itief gebruik voor de toekomst
g te stellen. Daaraan zou waar-
ijnlijk een einde komen als de
:ende Bol onder de Natuur-
chermingswet zou worden ge-
itst, zoals de overheid liever wil.
jwe inzichten over de kust-
ning, ook bij huismorfologen van
swaterstaat, hebben ertoe geleid
de komst van de Razende Bol
waarschijnlijk wordt geacht,
reind blijft de voorspelling dat het
engat, de geul die dicht onder de
ilse zuidkust loopt en aan
anding onderhevig is, verder zal
itslibben. Daardoor ontstaat er
js de Texelse zuidkust een zand-
gdie ervoor zorgt dat er vanuit de
liepten van de Noorderhaaks se-
ent wordt aangevoerd naar de
else zuidkust. De aanvoer zal gro-
zijn dan er zand via erosie ver-
jnt. De aangroei mondt uit in een
Agroei van naar schatting vele tien-
in meters. Het landschap dat ont-
H zal vergelijkbaar zijn met de
^dige Hors. Een deel van het aam
oerde zand wordt met het zeewa-
n noordelijke richting getranspor-
■d en zal elders voor de Texelse
t bezinken. Om dit proces te ver-
llen opperde Steijn de mogelijk-
I om de geul door de Noorder
iks alvast maar te graven en het
ramende zand in het Molengat te
iten. De mogelijkheid van een
«was wel onderzocht, maar bleek
in haalbare optie.
Somber beeld
liet dichtslibben van de Molengat
het zeewater zich volgens Steijn
toch een weg zoeken, waardoor
de noordelijke uitloper van de
'derhaaks een nieuw stroomgat
ontstaan, waardoor de Razende
dus niet aan Texel zal vast
ten.
aangroei aan zuidwest Texel be-
volgens Steijn slechts een effect
ide korte termijn. Het beeld dat
«an de zuidkust van Texel over
weg vijftig jaar schetste was aan-
ilijk somberder. Door de verho-
9 van de zeewaterspiegel (naar
'«achting 60 tot 85 centimeter in
komende eeuw) en bodemdaling
ar meer slib (zand met organisch
feriaal) naar de Waddenzee wor-
aafgevoerd. Onderzoekers schat-
"e windmolenboeren doen ook
af aan liefdadigheid.
'Veet/ij een paar goede doelen
Tandschapszorg of Vogel
bescherming
ten dat ten zuidwesten van Texel op
termijn twee- tot vier miljoen kubieke
meter zand per jaar zal verdwijnen.
Dit zand zal deels afkomstig zijn van
de kust voor de Kop van Noord
holland en voor een ander deel van
de Texelse zuidkust. Het zand dat
zich heeft opgehoopt tussen Den
Helder en Texel verplaatst zich lang
zaam in zuidwestelijk richting, dus
verder bij Texel vandaan. Deze twee
zaken zorgen ervoor dat de zuidkust
in de verdere toekomst wordt onder
mijnd.
Strekdam
Dat verwachtingen omtrent kust-
vorming niet altijd uitkomen was ge
bleken bij de aanleg van de
Eierlandse strekdam. De voorspelde
aangroei van zand ten zuiden hiervan
kwam pas op gang nadat eerst was
gesuppleerd. Aan de noordkant,
waar kustmorfologen in het geheel
geen ophoping van zand had ver
wacht, is inmiddels een flinke zand
plaat ontstaan. Verrast werden de
bedenkers van de dam ook door het
gat van 18 meter diep dat zich kort
na de aanleg aan de kop van de pier
vormde, waardoor deze deels
dreigde weg te spoelen en wat alleen
was te voorkomen door hals over kop
zmkstukken aan te brengen. Een
'toevallige omstandigheid' lag hier
aan volgens Steijn ten grondslag.
'Het heeft in de winter van 1997 en
1998 weinig gestormd, waardoor er
weinig golfslag was en de erosie zich
concentreerde op die plek. Toen het
naderhand wel ging stormen, ver
spreidde de erosie zich en was het
gevaar geweken.'
Zandsuppletie
Verrassend was ook het omvangrijke
geulenstelsel dat zich na de aanleg
van de strekdam vormde, met als
gevolg dat het strand en duin aan de
noordoostpunt van Texel aan ver
hoogde erosie onderhevig was. Een
gegeven dat door Rijkswaterstaat
eerst werd tegengesproken. Hoofd
oorzaak van de erosie is de verschui
ving van het Robbengat in de richting
van het strand. De ligging van de
geulen tussen de waddeneilanden
verandert voortdurend. Maar onder
zoek heeft volgens RWS uitgewezen
dat de afslag mogelijk wat is versneld
door de aanleg van de strekdam. Om
verdere afslag tegen te gaan gaat
RWS eind november de duinenrij aan
de landzijde verzwaren met 7000
kubieke meter zand. De versterking
heeft tot gevolg dat de achterlig
gende polder, inclusief camping De
Robbenjager, beter is opgewassen
Lees verder pagina 5
Willem Johan Bakker sjouwt een balk
die machinist Dennie Siebeling zo
juist met de kraan naar beneden heeft
gehaald. Bij de ontmanteling van Sint
Jan door medewerkers van Willem
Bakker komen heel wat bruikbare
spullen tevoorschijn. 'Het gebouw
staat er nog maar goed twintig jaar.
Ik heb bij de bouw nog geholpen met
het grond- en straatwerk. En nu mag
ik het slopen. Ik maak het de laatste
tijd steeds vaker mee dat ik dingen
sloop die ik zelf heb helpen bouwen.'
Neef Willem Johan; 'Het is gewoon
kapitaalvernietiging. Als je hier en
daar een wandje had weggehaald of
een deur had gemaakt waren er leuke
appartementen van te maken. Ik be
grijp hier helemaal mets van', doelt hij
op de huidige schaarste aan wonin
gen. De aannemer verwacht half no
vember klaar te zijn met de sloop
Gegadigden voor kozijnen, cv-onder-
delen. sanitair, deuren of hout zijn
zaterdag vanaf 10.00 uur welkom op
het terrein van Sint Jan, dat de rest
van de week is afgesloten voor pu
bliek. (Fofo Gerard Timmerman)
De kans is groot dat er op de grens van de polders Het
Noorden en Eierland een windmolenpark verrijst met tien
grote turbines. De provincie - die een paar jaar geleden nog
een streep haalde door de plannen van agrariërs Nico en
Theo Boersen en Simon Vlaming - heeft haar standpunt
gewijzigd en laten weten dat plaatsing van windturbines op
deze lokatie 'in principe tot de mogelijkheden behoort'.
Inmiddels heeft zich bij Vlaming en Boersen een groep
agrariërs aangesloten. Zij willen samen de exploitatie van
circa tien windmolens voor hun rekening nemen. Ondanks
felle tegenstand van Texels Belang en met name WD lijkt
er voldoende politieke steun voor het plan te bestaan.
De plaatsing van windturbines heeft
de gemoederen op Texel een aantal
jaren geleden flink beziggehouden.
De plannen van Vlaming en Boersen
stuitten op felle protesten van
landschaps- en natuurbeschermers
en polderbewoners, die zelfs een
vereniging tegen de komst van de
turbines in het leven riepen. Tijdens
drukbezochte inspraakbijeenkom
sten in het raadhuis laaiden de emo
ties soms hoog op en werden alle
denkbare argumenten aangevoerd
om de windmolens tegen te houden.
Het college en een raadsmeerderheid
waren met onder de indruk en wezen
in het bestemmingsplan buiten
gebied een tweetal lokaties aan langs
de binnendijk in polder Het Noorden.
De provincie ging daarmee echter
niet akkoord omdat de aantasting
van het open Texelse landschap met
opwoog tegen de geringe hoeveel
heid schone energie die de windmo
lens zouden opleveren. Vlaming en
Boersen vochten deze weigering aan
voor de rechter, maar de Raad van
State stelde de provincie in het gelijk.
Inmiddels zitten er andere gedepu
teerden in het provinciehuis en die
willen wél meewerken aan de plaat
sing van windmolens op Texel. De
provincie is tegenover het Rijk een
inspanningsverplichting aangegaan:
korenschoof
.^.Vianen
/.Ri
Hooge/andskil Jach',uSt
.Ruimzicht
POLDER
itbaaroc /- ""h-
•Veldheim
Voel USt
HET NOORDEN _De B,
Noor"lwi|k °„Q T'ltJ
0C
«P»'1
St Marcus
Op elk van de twee gearceerde lokaties willen de agrariërs vijf windmolens plaatsen. Ze
komen bij de Zwin- en Genteweg beneden aan de binnendijk te staan die parallel loopt
aan de Schorrenweg.
nog dit jaar moet er in Noord-Holland
ruimte zijn gecreëerd voor de opwek
king van 250 megawatt aan wind
energie. Dat wordt in de praktijk niet
gehaald. 'Redenen om het tot dusver
gevoerde beleid te heroverwegen',
aldus Provinciale Staten. Op Texel
acht de verantwoordelijke gedepu
teerde de polders Eierland/Het Noor
den en Prins Hendrik - langs de
Waddendijk, tussen de Amalia- en de
Van der Sterrweg - daarvoor ge
schikt- De PH-polder heeft voorals
nog geen prioriteit bij het college van
b en w, mede vanwege de mogelijke
strijdigheid met de Planologische
Kernbeslissing Waddenzee, maar
met Eierland en Het Noorden kunnen
b en w instemmen. De molens zou
den passen in de grote, open vlakten
die door de lange, rechte lijnen van
wegen, landerijen, dijken en kanalen
worden doorsneden. In het verlengde
van het provmciebeleid stelt het col
lege als eis dat het om minimaal drie,
in één lijn geplaatste turbines moet
gaan. met een masthoogte van maxi
maal zestig meter. Op die maximale
hoogte zal het einde van de wieken
circa honderd meter boven het land
schap uittorenen.
GroenLinks, CDA, PvdA en D66
schaarden zich dinsdag achter het
college en de plannen die de 'wind-
boeren' presenteerden in de
commissievergadering Ruimte, Wo
nen en Economie. GroenLinks moet
nog wel in conclaaf met de achter
ban, die moeite heeft met de aantas
ting van het landschap De WD was
mordicus tegen. 'God verhoede dat
windmolens van het
Zaandammerdijkje tot aan de Stuif
weg de horizon vervuilen', zei Maria
van der Spek. Zij voerde verder aan
dat de turbines acht kilometer buiten
de grenzen van het Nationaal Park
moeten blijven en dat de oostkant
van het eiland volgens het college
programma met rust gelaten zou
worden. De fractie van Texels Belang
was vijf jaar geleden nog verdeeld,
maar de leden zijn nu unaniem tegen
de aantasting van het polderland
schap. De vraag is wat wethouder
Daan Schilling - een groot voorstan
der van windturbines - zal gaan doen
nu hij de steun mist van zijn partij.
Hoe dan ook, een ruime raads
meerderheid vindt dat Texel gezien
het begeerde duurzaamheidsimago
zijn steentje moet bijdragen aan de
productie van schone energie.
Het zal overigens nog wel een aantal
jaren duren voordat het windmolen
park in Het Noorden werkelijkheid is.
Een bestemmingsplanwijziging of ar-
tikel-19-procedure vergt de nodige
tijd en zet de hele inspraak- en
bezwaarschriftenmachinerie op
nieuw in werking. Dat komt de amb
tenaren van de overbelaste sector
Ruimte en Wogen slecht uit Vandaar
dat het college kiest voor een 'pas
sieve opstelling': er zal op korte ter
mijn geen bestemmingsplan voor
molens worden ontwikkeld en het
initiatief en de coördinatie van de
plannen wordt bij de
geïnteresseerden gelegd.
Het takelbedrijf van Toon Schoenma
ker moest donderdagochtend in ac
tie komen om op de hoek Hoofdweg-
Muyweg een auto uit de sloot te halen
die daar 's nachts in was terechtge
komen De eigenaar, een niet-
Texelaar, had het voertuig verlaten en
zich uit de voeten gemaakt, maar kon
later door de politie worden achter
haald. Of er drank in het spel was, is
onbekend. De auto liep weinig
schade op.
{Advertentie}
Dank zij het vrijkomen van
subsidiegelden zal de rotonde
Pontweg-Akenbuurt nog vóór Pa
sen 2001 kunnen worden aange
legd. Het werk op het nu nog met
verkeerslichten beveiligde kruis
punt gaat eind februari van start.
De totale kosten bedragen
825.000,-. Van dat bedrag komt
309.500,- voor rekening van de
gemeente. De rest (62,5%) wordt
gesubsidieerd
Al geruime tijd geleden had de pro
vincie een bijdrage van 25% in de
totale kosten toegezegd Daarnaast
was een bijdrage nodig ter grootte
van de helft van het resterende be
drag uit het fonds voor Gebundelde
Doel Uitkeringen (GDU). Dit geld
(ƒ309.500,-) was echter nog niet be
schikbaar omdat de rotonde Aken-
buurt niet voorkwam op de zoge
naamde A-lijst van projecten die voor
steun uit deze pot in aanmerking ko
men. De rotonde stond wel op de B-
lijst van projecten die steun krijgen als
(Advertentie)
KIJK OP
PAGINA 4
LfTH» i im ltd bjrt_
Studenten die aan de overkant
wonen en studeren, kunnen,
ook in dit studiejaar 2000-2001
een korting van 50 op hel
abonnementsgeld krijgen. Je
hoeft alleen een school-
verklaring of een kopie van je
studentenkaart te overleggen
Informatie en aanmelding
Uitgeverij
Langeveld dc Rooy
Spinbaan 6, 1791 MC Den Burg
Telefoon 0222 - 362600
Dc Texelse Courant houdt
de band in stand!
Willem is een weerwolf is de titel van
het nieuwe boek van oud-Texelse
Hermine Landvreugd, dat onlangs
verscheen bij uitgever Ploegsma in
Amsterdam en voor ƒ25,90 verkrijg
baar is in de boekhandel. Het is een
kinderboek - haar eerste - en wijkt
behoorlijk af van de drie bundels no
vellen en korte verhalen die ze eerder
schreef. Pagina 2
Den Helder wil dat de Teso-veer-
haven wordt verplaatst, naar het
nieuwe terrein ten oosten van de
marinehaven. Dat blijkt uit het 'Stra
tegisch Plan Den Helder 2015'.
Pagina 5
projecten van de A-lijst niet doorgaan
waardoor er geld zou overblijven. Dat
laatste heeft zich nu voorgedaan,
mogelijk omdat een of meer projec
ten elders in de provincie niet
besteksklaar waren.
Het plan voor de rotonde Akenbuurt
was wél besteksklaar. Het zal nu voor
aanbesteding worden gereedge
maakt zodal de opdracht vóór 1 de
cember kan worden gegeven. Dat
laatste is voorwaarde om het GDU-
geld te krijgen. Op het raadhuis
heerst grote voldoening over deze
voor Texel gelukkige gang van zaken.
'Een mooi staaltje van timing', zegt
gemeentesecretaris Piet Zoon.
De nieuwe rotonde zal er ongeveer
hetzelfde uitzien als de rotonde Pont-
weg-Emmalaan-Hoornderweg. De
grond die nodig was om de aanleg
mogelijk te maken is reeds aange
kocht. Het totaal benodigde terrein
heeft een verkeersbestemming. zo
dat geen planologische procedure
hoeft te worden gevoerd en er dus
ook geen mogelijkheden zijn om te
gen de aanleg bezwaar te maken
(Advertentie)
Tr'H' I"1 IfJrt.
Onze bezorgers verspreiden
vandaag met de Texelse
Courant folders van;
u.drogisterij
NEE- sticker
maar wel geïnteresseerd
Folder verkrijgbaar op
Spinbaan 6.
