'Uitdaging om geschiedenis
van VOC tastbaar te maken'
Politiek stemt in met
nieuwe trouwlocaties
Gebruiksvergunning fors
duurder ondanks protest
JT
TEXELSE
Paardenschuurtjes
COURANT'
Wegreconstructie
75.000,- duurder
Eten en bingo
in Den Hoorn
(redding
NABIJ
/V.O.C.-SCHlP AAN
\DE HORiZON
HAD iK NOU DiEj
30AN H0DSH0N
NOG HAAR.... J
Dat wordt weer jutten.
Damkoplopers
in evenwicht
G-team maar één
helft op dreef
Eilandcompetitie
volleybal
Orde De Koog
Vibeke Roeper coördineert VOC Texel 2002
NEE, HET IS EEN
LUCHTSPIEGELING
feEL HANS tELMAN
H'J KAN WEER
X DUIK E N
SORRY
^SpfATTT
RENNQ
■CIJn-Rfsnir
Ondanks protesten van de onder
nemersverenigingen TVO en TVL
gaat de gemeente de leges voor
gebruiksvergunningen flink verho
gen. In deze vergunningen zijn de
brandveiligheidsvoorschriften
voor openbaar toegankelijke pan
den en vakantieverblijven opgeno
men. De verhoging kan oplopen tot
meer dan 300 procent en moet de
afgifte van de vergunningen en de
vijfjaarlijkse revisie kosten
dekkend maken. Eerder beklaag
den TVO en TVL zich tevergeefs bij
het college over de hoge kosten
van een bouwvergunning.
Een gebruiksvergunning is voorge
schreven voor toeristenverblijven
(vanaf zes personen), scholen, win
kels. bejaardenoorden, cafés, disco's
en andere publiek toegankelijke ge
bouwen waar meer dan vijftig men
sen tegelijkertijd kunnen samenko
men. Aan de hand van inspectie ter
plaatse wordt een vergunning afge
geven met voorschriften die vooral de
brandveiligheid in het desbetreffende
pand moeten waarborgen.
De gemeente (in dit geval de brand
weer) is per vergunning veel meer
arbeidsuren kwijt dan begroot. Om
dat de gemeente ernaar streeft de
afgifte van vergunningen kosten
dekkend te maken, heeft het college
voorgesteld de leges flink te verho
gen. Daarbij is gekeken naar de nor
men die collega-gemeenten'hanteren
en geluisterd naar adviezen van de
regionale brandweer.
Momenteel kost een vergunning
321,- (basisbedrag plus 28 cent
per vierkante meter, met een maxi
mum van ƒ1607,-. In de nieuwe op-
VERVOLG VAN PAGINA 1
'Laat eerst maar eens inventariseren
hoeveel vraag er eigenlijk is naar
zulke paardenstallen.' Dat vond ook
Jan Koolhof, wiens fractie verdeeld is
over de kwestie. Het toestaan van
hooguit twee schuren per kadastraal
nummer keurde hij af, omdat er soms
meer weilandjes voorkomen op één
kadastraal nummer. 'Of meer num
mers op één stukje land', aldus Maria
van der Spek (WD), die een voor
beeld noemde van zes schuurtjes per
landje. 'Trouwens, waarom alleen
schuurtjes.voor paarden en niet voor
andere dieren?'
Dick Drijver (Texels Belang) wees
erop dat Texel een uitzondering zou
vormen. 'Want in andere gemeenten
zijn de schuurtjes ook niet toege
staan. Als wij zorgvuldig met het land
schap willen omgaan, moeten we,
vooruitlopend op het landschaps-
beleidsplan, dit soort schuurtjes met
toestaan.' Drijver opperde de sug
gestie om de hokjes wel toe te staan
op boerenerven.
zet worden de gebouwen naar
grootte in categorieën ingedeeld en
gaat per categorie een vast bedrag
gelden Een vergunning voor een
pand met een oppervlakte tot 100
vierkante meter gaat ƒ941,- kosten
(ter vergelijking: in de huidige situa
tie is men daarvoor maximaal ƒ349,-
kwijt). Eigenaren van panden tussen
de 100 en 500 vierkante meter beta
len ƒ1521waarna de reeks per 500
vierkante meter oploopt tot een be
drag van bijna ƒ3600,-. Voor wie een
pand heeft van 101 vierkante meter
pakt de legesverhoging wel erg on
gelukkig uit: in plaats van ƒ349,28
betaalt hij ƒ1521,44 (een prijsstijging
van ruim 335 procent).
TVO en TVL zijn met gelukkig met de
kostenstijging, die vooral onderne
mers treft Zij zien meer in een verho
ging van de Onroerende Zaak Belas
ting. Ook de leden van de raads
commissie Bestuur en Organisatie
hadden er moeite mee en betwijfel
den of er in de vergunningverlening
en -herziening werkelijk zoveel
arbeidsuren gaan zitten als geraamd.
Burgemeester Geldorp won het pleit
door toe te zeggen dat de cijfer-
aanname na een jaar wordt vergele
ken met de werkelijkheid. In dat jaar
denkt brandweercommandant
Jongeneel veertig gebruiksvergun
ningen te verstrekken. Afwijkingen
naar boven en naar beneden zullen in
de bedragen worden gecorrigeerd.
Onder deze belofte stemden met uit
zondering van de WD alle fracties in
met de legesverhoging.
VRIJDAG 23 FEBRUARI 2001
Naast de raadszaal in het gemeen
tehuis kan het burgerlijk huwelijk
binnenkort ook worden voltrokken
in de Oudheidkamer in Den Burg,
molen De Traanroeier in Oude-
schild en de voormalige doopsge
zinde kerk in Oosterend. Met uit
zondering van de PvdA-fractie
gaan alle Texelse partijen akkoord
met dit collegevoorstel. Aspirant
bruidsparen hebben de nieuwe
keuzevrijheid al met ingang van 1
mei aanstaande.
Aan alle drie nieuwe locaties kleven
nadelen, maar die moeten de
trouwlustigen en hun gasten maar
voor lief nemen, of hun toevlucht ne
men tot de ruime en van alle gemak
ken voorziene raadszaal De
Oudheidkamer is alleen geschikt voor
kleine gezelschappen en heeft geen
toilet. De eerste etage van molen De
Traanroeier is het fraaist, maar is vrij
wel onbereikbaar voor ouden van
dagen en minder-validen. Om deze
redenen kon PvdA-er Hans Roeper
zijn zegen er ook niet aan geven tij
dens de vergadering van de raads
commissie Bestuur en Organisatie.
De overige fracties onderkenden de
bezwaren eveneens, maar wilden de
proef van vier jaren toch aangaanDe
doopsgezinde kerk in Oosterend is
op het eerste gezicht geen geschikte
plek om een ambtenaar van de bur
gerlijke stand te laten optreden van
wege strijdigheid met het
staatsrechtelijke beginsel van schei
ding tussen kerk en staat, maar het
gebedshuis wordt nauwelijks nog
gebruikt voor religieuze activiteiten,
dus konden alle fracties ermee in
stemmen.
Het Schoutenhuis in De Lindeboom
en 'partyschip De Witte Zeehond
haalden het met, mede omdat de
gemeente daarmee de commerciële
belangen van enkele ondernemers
zou bevoordelen ten opzichte van
andere. Een op het laatste moment
aangedragen alternatief van het kers
verse raadslid Frans Visman (D66)
viel evenmin in goede aarde. Visman
wilde de Texelaars de mogelijkheid
bieden in hun eigen dorp te trouwen
door de dorpshuizen ervoor open te
stellen, maar vanwege een gebrek
aan uitstraling vond geen van de
commissieleden dat de dorpshuizen
een meerwaarde ten opzichte van het
raadhuis vertegenwoordigen.
De aan de gang zijnde reconstructie
van het kruispunt Akenbuurt-
Kogerstraat-Georgieweg wordt
ƒ75.000,- duurder dan was geraamd.
Oorzaak is een tegenvaller in de vorm
van een partij puin en oud asfalt die
zich onder de rechtsafvakken voor de
Kogerstraat en de Georgieweg bleek
te bevinden. Dit puin geldt niet als
'schoon', zodat met het opruimen en
storten een flink bedrag is gemoeid.
Voor de financiering van het werk le
vert het geen probleem op. want ach
teraf heeft de gemeente voor de re
constructie subsidie gekregen zodat
er geld genoeg is.
Ter gelegenheid van het 10-jarig be
staan van de feestcommissie in de
huidige samenstelling, gaan de (oud-
inwoners van Den Hoorn, 't Horntje
en Wijk H woensdag aan tafel voor
een gezamenlijke maaltijd van boe
renkool met worst en een toetje én
spelen ze bingo. Ze kunnen ook aan
één van beide activiteiten meedoen.
Opgave, bij Janny Schuijl (Naalrand
59, tel. 319 260), is verplicht.
Het dorpshuis gaat om 17.30 uur
open, waarna de maaltijd rond 18.30
uur wordt geserveerd. De kosten be
dragen ƒ4,- voor kinderen tot 10 jaar
en ƒ8,- voor de anderen. De drank is
voor eigen rekening. De bingo begint
om ongeveer 20.00 uur. Een kaart
kost ƒ1,-. De feestcommissie zorgt
voor leuke prijzen.
10 N ONDER WATER
ATTRACTIE
IS OOK NOOIT WEG
CONTRA
De sleutelwedstrijd voor het kam
pioenschap bij Damclub Ooster-
end-Texel tussen Rinus Vittali en
Piet Bakelaar is deze week na
zware strijd in remise geëindigd.
Het onderlinge verschil op de rang
lijst blijft daardoor minimaal. Wie
kampioen wordt, zal waarschijnlijk
afhangen van de resultaten tegen
de anderen.
De partij tussen Vittali en Bakelaar,
sinds vele jaren de sterkste dammers
op het eiland, was het aanzien meer
dan waard. Na een interessante ope
ning kreeg Piet Bakelaar een 'prettige
stelling'. In het middenspel leidde dit
tot zoveel druk dat Vittali het op een
gegeven moment noodzakelijk achtte
zich met een combinatie te bevrijden
Dat kostte hem Wél een schijf De
stand van Bakelaar vertoonde ook
enige zwakten. Hij kreeg met de ge
legenheid zijn problemen op te los
sen en kon zijn schijfvoordeel daar
door niet voldoende uitbuiten. Vittali
nam zijn kansen optimaal waar en
speelde zich knap naar remise.
Gerrit Vlaming blijft op redelijke af
stand volgen. Hij versloeg op gede
cideerde wijze Frans Bos, nadat hij
vorige week nog op de rand van een
nederlaag had gebalanceerd tegen
de wisselvallige Harry van de Wete
ring. Laatstgenoemde had de groot
ste moeite met het centrumspel van
Frans Kuiper. Die kreeg een overwel
digende stand en had zelfs schijf
winst kunnen behalen. Van de Wete
ring wist zich later in de partij onder
de druk uit te werken en won zowaar
nog. Wim Vlaming versloeg Hans
Galjaard. Daarna speelden ze nog
een keer tegen elkaar voor de beker
competitie. Ditmaal zag Galjaard
steeds kans de schade te beperken
en hij wist zowaar een benauwde re
mise uit het vuur te slepen. Frans Bos
en Cees Vinke hadden wisselende
kansen, maar desalniettemin bleef de
partij in evenwicht.
Zaterdag speelt het bondsteam een
thuiswedstrijd tegen Den lip, aanvang
13.00 uur Willen de Texelaars nog
voor het kampioenschap in aanmer
king komen, dan zullen ze moeten
winnen.
Uitslagen
Harry van de Wetenng-Gerrit Vlaming 1-1;
Frans Bos-Cees Vinke 1 -1Piet Bakelaar-Rinus
Vittali 1 -1Frans Kuiper-Harry van de Wetenng
0-2, Hans Galjaard-Wim Vlaming 0-2; Frans
Bos-Hans Galjaard 2-0, Gerrit Vlaming-Frans
Bos 2-0; Wim Vlaming-Hans Galjaard 1-1.
De G-voetballers van Texel'94 heb
ben in de eerste wedstrijd na de
winterstop met 3-1 verloren van
Eendracht 2. In Amsterdam
Geuzenveld ging het tot de rust
gelijk op, maar daarna plaatste de
thuisploeg een versnelling die de
Texelaars niet konden beantwoor
den.
Texel'94 was verre van compleet.
Anton Staal was geblesseerd, even
als Theo Franchimon, die wegens
knieklachten wellicht pas over een
maand weer aan spelen toe is. Daan
Mosk en Kasper Groen waren om
andere redenen verhinderd.
Eendracht kwam na tien minuten op
voorsprong, toen de spits beheerst
afrondde. Deze onbekende speler,
die volgens de Texelaars tot voor kort
mogelijk nog voor een hoger team
speelde, ontpopte zich als een bron
van zorg voor de verdediging van de
gasten. Toch werd het 1-1, nadat
Martijn Verbeeke een combinatie met
Paul Bakker beheerst afrondde.
Verbeeke had nog meer kansen,
maar miste het doel enkele malen op
een haar na.
Na de thee werd het al snel 2-1toen
één van de spelers van Eendracht
van dichtbij raak kon schieten. En
toen Jos Bakker zijn opponent met
kon bijbenen, was ook keeper Chris
Zijm kansloos en stond het zomaar 3-
1Paul Bakker leek enkele malen een
tegentreffer te scoren, maar ging te
onzorgvuldig met zijn kansen om.
Ook verdediger Patrick van der
Kamp, die na een blessure van
Martijn Verbeeke voorin ging spelen,
was dichtbij een doelpunt, maar de
keeper kon zijn schot tot corner ver
werken. Eendracht was echter de
beste ploeg en als keeper Zijm niet zo
geconcentreerd had gekeept, was de
schade voor de Texelaars ongetwij
feld groter geweest.
Zaterdag is het G-team vrij. Een week
later komt het uit de C2-klasse af
komstige ZCFC uit Zaandam op be
zoek.
Programma dinsdag 27 februari
Veld A. mannen en gemengd'
18.30 W'tjewel 2-Euroase Fitt
19.15 Fitt-Tatenhove 2 Euroase
20.00 Question 2-Zandbank Tatenhove 2
20.45 Super de Boer-Tatenhove 1 Question 2
21.30 Paal 9-Agrifirm Tatenhove 1
22.15 Texelse Autocentrale-W'tjewel 1 Paal 9
Veld B. dames.
18.30 Wiersma M.-Jozefschool Keursl. Dros
19.15 Keurslagerij Dros-Salon Martine/de Oorz.
Jozefschool
20 00 Natuurwinkel-De Krim Salon Martine
20.45 Bar Sportief-Zeilmakerij Natuurwmkel
21.30 Smash'68-NBC E. P Zeilmakerij
22.15 Milly's-Spar Goënga Smash'68
Veld C. dames
18.30 Haarstudio-NokantoWessels Ontwerpt!
19.15 Wessels Ontwerptl-Eieriandsche Huis
Nokènto
20.00 Durper Drup-Question 1 Eierl. Huis
20.45 Sportshop Texel 1 -Slagerij lepe de Boër
Question^
21.30 Klif 12-B&B/vdVis/denBoer
Slagenj lepe de Boer
22.15 Westerlaken-Timmer's Bakkerij Klif 12
Wedstrijdleiding Gertha Mary (tel
322434 320686)
Uitslagen dinsdag 20 februari;
MaarcoBouw-DGM 3-0; Texelse Autocentrale-
Agrifirm 1-2; OSG-W'tjewel 1 3-0; Cocky's
Kapsalon-Grooten Slock 2-1Paal 28/De Knm-
Kobeko 2-1Sportshop Texel 2-Twaalf Balcken
0-3; Prepress Center-Tatenhove 2 0-3. 't
Gouwe Boltje-NIOZ 2-1Euroase-Zandbank 2-
1, Slagerij Beverdam-EcoMare 3-0, L&R-
Rabobank met gespeeld. Fitt-W'tjewel 2 1-2;
Keurslagerij Dros-Wiersma Meubelen 2-1;
Natuurwmkel-Salon Martme/De Oorz. 3-0;
Jozefschool-De Knm 3-0; Wessels Ontwerpt-
Haarstudio 0-3; Durper Drup-Eiertandsche Huis
1-2; Nokanto-Question 1 1-2.
In het oude brandweerhuisje (rechts) moet geen toilet komen. Het moet juist tegen de
vlakte, zo vinden raad en dorpscommissie. Het moderne, 'Parijse' toilet dat ervoor
stond, is verwijderd. Het kostte indertijd een ton maar was meestal buiten gebruik we
gens allerlei defecten. Het nieuwe toilet kan wat de Koger dorpscommissie betreft vijf
tien meter naar achteren op het grasveldje komen. (Foto Bon Bosch)
VERVOLG VAN PAGINA 1
Vries beter dat een taxichauffeur
stopt en de jongeren meeneemt dan
dat zij op straat overlast veroorzaken.
Dick Drijver (Texels Belang) opperde
de mogelijkheid om de borrelbus va
ker te laten rijden, maar daarmee zou
de politiek volgens De Vries haar kre
diet bij de taxibedrijven verspelen
omdat hun broodwinning in gevaar
zou komen.
Hij vond het evenmin prettig dat
dorpswachten de zorg voor agres
sieve groepen jongeren overlaten aan
een taxichauffeur, zoals vorig seizoen
een enkele keer is gebeurd - nota-
bene in de Dorpsstraat, waar taxi's
met mógen stoppen. 'Waarom zadelt
de dorpswacht één chauffeur op met
een groep agressieve personen?'
Burgemeester Geldorp begreep wel
dat de ordehandhavers lastige klan
ten zo snel mogelijk wilden afvoeren,
maar zou de klacht Inbrengen tijdens
het politieoverleg voorafgaand aan
het nieuwe uitgaansseizoen.
Eén verzoek van De Vries werd met
een door de burgemeester ingewil
ligd: de plaspyramide zal komend
seizoen op iets grotere afstand van
de taxistandplaats worden neerge
zet. De chauffeurs die vooraan in de
rij staan, ademen nameli|k urine-
dampen in. De commissieleden had
den oor voor de wens van de dorps
commissie om vanwege 'esthetische
redenen' geen toiletvoorziening op
De Brink te plaatsen. 'Niet fraai voor
de dorpsentree Bovendien willen we
het uitgaanspubliek daar juist weg
houden', zei Arthur Oosterbaan
(GroenLinks). Evenmin als de dorps
commissie waren de politici gechar
meerd van kouwgompalen en zuilen
om affiches aan te plakken. Die ko
men er dus met. Ondanks tegenstand
van PvdA en GroenLinks stemde de
commissie ermee in om op termijn
het trottoir en de verlichting op de
Brink te vernieuwen (kosten
ƒ125.000,-). Volgens voorzitter Gel
dorp gaat daar een preventief, anti-
vandalistisch signaal vanuit.
De ondernemers van De Koog Bad
plaats en de Stichting Horeca-'
belangen De Koog hadden nog geen
tijd gevonden om de maatregelen te
bespreken. Zij kregen van Geldorp
twee weken respijt om alsnog te rea
geren.
'Zoals vanuit het kleine Nederland
een grote handelsonderneming als
de Vereenigde Oost-Indische
Compagnie werd gestart, dat heeft
natuurlijk iets romantisch. Maar
het was keihard en helemaal niet
zo romantisch. In verslagen las ik
hoe nuchter men toen te werk
ging. Ze hadden het onderzocht en
uitgerekend, concludeerden dat
het kon en dus gingen ze. En het
lukte verdorie ook nog.' Vibeke
Roeper, geboren Texelse en nu
woonachtig in Haarlem, koestert
een mateloze interesse voor het
verleden van de VOC. Niet zo gek
dat de Stichting VOC Texel 2002
haar benoemde tot project
coördinator van de viering van 400
jaar VOC en Oudeschild.
Aan kennis over de VOC ontbreekt
het de oud-Texelse (35), dochter van
Hans en Nieteke Roeper uit Spang,
niet. Ontelbare uren bracht ze door in
archieven en de studie historische
letterkunde die ze na haar middelbare
school op Texel volgde, richtte zich
voor een groot deel op de VOC. 'Deze
onderneming speelt een héél belang
rijke rol bij de ontwikkeling van de
Nederlandse economie. De geschie
denis van deze handelsvaart op de
Oost bestrijkt twee eeuwen, van 1601
tot globaal 1800, waarin héél veel met
Nederland gebeurde. De handels
vloot voer naar Azië om er specerijen
als peper, nootmuskaat en kaneel in
te kopen. Later ook koffie, thee, tex
tiel en porselein. Zo'n beetje alle luxe
kwam uit de Oost.' Roeper zette de
vergaarde kennis op papier en
schreef boeken over de maritieme
geschiedenis en reisverhalen, die
werden gepubliceerd. Het leidde er
toe dat ze zelf een uitgeverij startte
van cultuurhistorische boeken. Ver
der zetelt ze in het bestuur van een
vereniging die zich onder andere be
zig houdt met het bestuderen van de
geschiedenis van de VOC.
Het jubileum van de VOC en Oude
schild komt op een gunstig tijdstip.
'De geschiedenis van de VOC
spreekt momenteel velen aan. Men
sen die er weinig van weten, kunnen
zich toch goed inleven in de onder
neming. De laatste vijftien jaar is de
interesse explosief gegroeid. De uni
versiteiten besteden er meer onder
zoek aan, daardoor krijg je meer ten
toonstellingen en boeken en dat
wakkert weer de nieuwsgierigheid
van de mensen aan. Maar het is alsof
het publiek er nu aan toe is om de
kennis over dit erfgoed tot zich te
nemen Die belangstelling is een
soort golfbeweging. In het begin van
de twintigste eeuw was er ook veel
belangstelling voor de VOC. Iedere
generatie vindt zijn parallellen met de
geschiedenis. Net als nu, was het
toen ook een rijke tijd. In het begin
van de twintigste eeuw was het geen
rijke tijd, maar herkenden de mensen
in de VOC de grootheid van Neder
land.'
'Veel mensen -zijn uit interesse naar
Indonesië geweest. Ik ben er zelf ook
geweest en merkte onder andere dat
het er erg warm was. Dat realiseerde
ik me niet toen ik hier lekker in een
archief zat te neuzen. De omstandig
heden waaronder mensen hun werk
moesten doen waren echt niet mak
kelijk. Maar ik vind dat de vraag of ik
Vibeke Roeper, projectcoördinator van de stichting VOC Texel 2002, koestert een grote interesse tn het verteden van de VOC, waarin
de Rede van Texel een belangrijke rol speelde. Toto Genvo r>mm*mvtn)
in de VOC-tijd had willen leven voor
mij niet op gaat. Ik ben namelijk een
vrouw en die mochten niet mee.'
Omdat de schepen op de Rede van
Texel voor anker gingen, proviand
insloegen en loodsen aan boord na
men. neemt het eiland een bijzondere
plek in in het VOC-verleden Roeper:
'Maar erg tastbaar is dat nog met. De
zes VOC-steden hebben allemaal
een Oost-Indisch Huis en een kerkje
of iets dergelijks. Texel heeft natuur
lijk de Wezenputten. En de Rede van
Texel Maar daar zie je alleen maar
water. Het is voor ons een uitdaging
om die Texelse VOC-geschiedenis
tastbaar te maken. Als coördinator
werk ik aan een basisplan voor de
viering van 400 jaar VOC op Texel en
het jubileum van Oudeschild. Het
ontstaan van het dorp is niet alleen
te danken aan de VOC, want die vloot
maakte maar een klein deel uit van de
totale vloot die hier voor anker lag. En
er is natuurlijk het visserijverieden.
Het dorp zal een week lang feest vie
ren. Omstreeks dezelfde tijd is het de
bedoeling dat er een paar replica's
van VOC-schepen op de Rede lig
gen. We willen iets doen met de be
langrijke rol van het dorp bij het be
voorraden van de schepen. Ander
thema is het naar binnen en buiten
loodsen van de schepen, waarover
de meest hartverscheurende verha
len bekend zijn. En Texel had een
belangrijke rol in de smokkel. Want
het was vanuit de Oost het laatste
station alvorens de VOC aan boord
kwam. En dan is er nog de rol van de
vele Duitse werknemers die hier aan
boord van de schepen gingen. Het
zal voor veel van onze oosterburen
een aangename verrassing zijn om te
ontdekken dat ze een belangrijk aan
deel hadden in de VOC. En natuurlijk
willen we iets doen met de spullen die
zijn opgevist van de zeebodem. Zo
wel de stichting als de gemeente wil
nadrukkelijk dat Oudeschild veel tast
bare dingen overhoudt aan de
jubileumvieringen.'
