Storm veranderde Noorden
icht dagen in zandwoestijn
iEZOCHT: SUPPORTERS in
O
"@1
Steun uw club en win
prachtige prijzen!
TT
'10 -
1-1-2
<5)
F amilieberichten
P
50 jaar
Frans Haarsma bestuurde eerste trekker in de polder
.1 EX ELSE J CouraNT
(C 1 SUPPORT ACTIE
Meer geld
voor uw club!
25 jaar getrouwd
DINSDAG 12 JUNI 2001
udere Texelaars zullen het zich
,g herinneren. De storm tijdens
!t voorjaar van 1941, die met
ime polder Het Noorden acht
igen lang in een zandwoestijn
randerde. Sloten stoven vol en
t land van Veldheim kwam cen-
neters omhoog. Het was het eer-
e jaar dat de familie Haarsma uit
enthe, een gezin met veertien
ideren op Grietjeshoeve boerde,
sn rampjaar, het kostte mijn va
ir zeker tienduizend gulden', al-
is de inmiddels 81-jarige Frans
larsma, die na al die tijd te heb-
n gezwegen zijn bittere herinne-
igen aan de Russenoorlog wil
jsgeven.
larsma was telg uit een redelijk wel-
rend Drents boerengezin. 'Mijn
der had een boerderij van vijftig
;tare Ik weet nog dat er in 1936
ind- en klauwzeer in onze stal uit-
ak. In éen week tijd gingen er vijf
n onze beste koeien de grond in.
epidemie duurde een jaar. Van de
;tig koeien bleven er uiteindelijk
intig gezonde over. Die gingen mee
ar Texel en toen er een aantal ja-
J later op het eiland tongblaar uit-
k, kregen onze dieren het met; de
ren waren er immuun voor gewor-
i.' Maar in de tussenliggendr pe-
'^Rde, speelde zich héél wat af. 'Op
.1 nei 1940 moest mijn vader van zijn
lerdenj Toen er op 10 mei de oor-
'9 guitbrak, kon hij bijna nergens an-
,1 rs terecht. In het blad De Boerde-
werd echter hoeve Labora in
land aangeboden. Mijn vader had
lare griep en zei tegen mij; "Ga jij
lar op de fiets naar Texel." Ik was
in 20 en ben richting de Afsluitdijk
ifietst. Ik weet nog dat ik bij
ilsivard verschrikkelijke dorst kreeg
dacht: verderop drink ik wel wat.
sar daar lag alles in puin. Onderweg
lam ik de graven van gesneuvelden
jen. Pas in de Wieringermeer kon
rat te drinken krijgen, het heeft me
nooit zo lekker gesmaakt als
in. Ook Den Helder lag zwaar on-
vuur. Ik moest er overnachten,
deed geen oog dicht. Toen ik de
Igende dag eindelijk in De
iksdorp was, werd ik weer naar
Haag gestuurd om de eigenaar
spreken te krijgen. We konden
ive Labora huren, maar toen we
en wel de gewassen hadden
lezaaid, werd de huursom die we
Idden betaald weer teruggestuurd.
'igens de oorlog gaat de huur niet
stond er in de begeleidende
lef. Gelukkig stond boerderij
ietjeshoeve in Het Noorden te huur,
eigendom was van een Katwijkse
Ier De toenmalige wethouder
irlevliet bemiddelde voor ons en
ig voor elkaar dat we er mochten
iren. Op voorwaarde dat het hele
m naar de openbare school ging,
idat die te kort kinderen hadden,
waren katholiek en met de veer-
kinderen uit ons gezin erbij zou
dat probleem uit de wereld zijn. Wij
hadden er geen moeite mee.
Ik zat eerst nog in de kost bij Cor
Witte van De Bemes. Ik kocht meteen
een trekker, een McCormick 212. Ik
kocht hem van Hoogerwerf, destijds
de Baron van Het Noorden genoemd,
die in 1934 de eerste trekker had in
de polder. Via smid Jacob de Graaf
schafte ik een zelfbinder, een wied
en een zaaimachine aan en ging er
mee aan het loonwerken. Het moest,
want op de boerderij was het geen
vetpot. De eerste ramp overkwam
ons al in hét eerste jaar. Toen we in
het voorjaar van 1941 het land had
den bewerkt, ging het stormen.
Eierland, de PH-polder maar vooral
Het Noorden veranderden acht da
gen lang in een zandwoestijn. Drijf-
mest om mee te stuifdekken was er
toen niet en alle sloten stoven dicht.
Boerderij Veldheim kwam zelfs vijf
centimeter omhoog. We teelden dat
seizoen zeven bunder aardappels
voor De Lugt, nou de piepers rolden
gewoon met de wind mee. Het werd
een verschrikkelijk slecht jaar, het
kostte mijn vader meer dan ƒ10.000,-
voor die tijd een gigantisch bedrag.
Maar ook in de seizoenen daarna vie
len de oogsten niet mee. De gewas
sen groeiden op dat klapzand niet
hard en als het droog werd kwam het
zout in de grond omhoog. Bij Het
Zwin glom het ervan. Daar groeide
niks. Het eerste jaar oogstten we ze
ven mud gerst van een bunder. Ter
wijl we gewend waren aan veertig tot
vijftig mud. Een enorme teleurstelling.
Later zaaiden we het land van
Grietjeshoeve in met gras en gingen
we meer vee houden. We hadden
dertig melkkoeien en dat ging prima.
Het was gewoon geen bouwland.
Mede dankzij het loonwerk konden
we het hoofd boven water houden. Ik
ging met de zelfbinder over héél
Texel, maar ook schijfeggen en ploe
gen, met die trekker deed ik alles. Ik
reed ermee op ijzeren kooiwieien. Ik
stoomde ook aardappelen, zodat de
boeren die langdurig konden bewa
ren en aan het vee voeren. En ik werd
vertegenwoordiger voor contractteelt
van onder andere graszaad.
Tijdens de bezetting reed er dwars
over het land van Grietjeshoeve een
treintje, dat liep vanaf de steiger bij
Oost naar Vlijt, voor de bevoorrading
van het vliegveld. Er werden onder
andere graszoden mee aangevoerd.
Door die rails werd het hele land ka
pot gereden. Ook dat heeft een he
leboel geld gekost.'
'In die oorlogsdagen was het een
grote drukte op Grietjeshoeve. We
waren zelf al met ons zestienen, we
hadden vier onderduikers en nog
twee hongerkinderen uit Amsterdam.
We zaten elke dag met 23 mensen
aan tafel. De onderduikers schilden
de aardappels. Ook ik was onderge
doken. Maar op een gegeven mo
ment werd de zaak verraden. Er
Doe dan mee met de Support Actie: van uw jaarlijkse donatie
tan 25 gulden gaat niet minder dan 20 gulden naar uw vereni
ng. Van het resterende bedrag organiseert de Support Actie
'ee maal per jaar een grote loterij.
£tK uutMfaft ook de (jrote C&dxudte
www.supportactie.nl - tel. 013 - 455 28 25
gatenkaas, m
linzen 1,1 kaas met
gaten, -2. menselijk
onderkomen.
Waardigheid
"ont in een huis
net stenen muren.
1 u ons mee bouwent
Giro 6261.
Habitat for Humanity
^«formatiebel 023-5474814
hulic b
kwam een razzia en ze hebben twee
onderduikers gevonden. Zelf was ik
toen al gevlucht. In ben naar wethou
der Parlevliet gegaan, een promi
nente NSB-er, bij wie ik gedurende de
oorlog twee keer in de week over de
vloer kwam. Ik bracht melk, boter,
kaas of aardappels. Het hele huis zat
vol met NSB'ers of Duitsers. Som
mige Texelaars namen het me kwa
lijk dat ik bij hem kwam, misschien
n_g wel. Maar ik was geen NSB'er,
katholiek en NSB dat ging immers
met samen. Het klinkt misschien raar,
maar het was voor mij gewoon een
stuk brood. Parlevliet nam me mee
naar Hotel Texel, waar twee nachten
in de kelder heb gezeten, toen ik werd
vrijgelaten. Parlevliet stond borg voor
me.'
Aan de Russenoorlog bewaart
Haarsma bittere herinneringen. 'Op
een zondag begin april 1940 meldde
zich een Duitse officier bij Grietjes
hoeve, met de mededeling dat er de
volgende dag vier kanonnen op het
erf kwamen te staan met een
vlammenwerper. We mochten er blij
ven wonen, maar er kwamen zestien
Duitsers in huis om de kanonnen en
vlammenwerpers te bedienen. Vanaf
ons erf schoten ze de boerderijen in
Het Noorden en Eierland in brand. Op
boerderij Lucrosa hebben ze héél wat
granaten afgevuurd. Maar ondanks
de rieten kap wilde de boerderij maar
niet branden. Dat kwam doordat die
boer vee in de schuur hield. De gra
naten smoorden in de mest...'
Haarsma moest van de Duitsers mu
nitie, vlees, groenten, eten- en drink
waren vervoeren. Maar ook gewon
den en doden. 'Ik weet nog dat er op
de dijk tussen Eierland en Het Noor
den een Duitse officier liep met der
tig Duitse soldaten. Mijn vader zei:
net zag ik nog twee Russen. Op een
DAAR RED JE
LEVENS MEE
Frans Haarsma was de eerste boer in Het Noorden met een trekker.
gegeven moment hoorden we een
mitrailleursalvo. Alle 31 mannen rol
den als kegels van de dijk. Later
moest ik ze met paard en wagen op
halen. Ik moest ze naar hoeve Klein
Zeeland brengen waar een vrachtwa
gen stond, die al half vol zat met lij
ken. Ze werden geladen als pakken
hooi. De lichamen werden afgedekt
met zeilen en verscheept met de
Dokter Wagemaker. De Duitsers haal
den onze boerderij overhoop en die
rode commandant uit De Cocksdorp,
een rotvent trouwens, vond mijn
motorfiets. Hij startte hem en de
motor liep meteen. Hij vertrok en zou
hem later ophalen om te gebruiken.
Ik dacht: die rotmof zal niet rijden op
mijn motorfiets. Ik trok de magneet
ontsteking eraf en gooide die in de
regenput Achteraf een stomme ac
tie, maar ik was 21 en woedend. Toen
die commandant terug kwam wilde
de motor natuurlijk met starten en hij
gaf mij de schuld. Ik zei dat mijn
kleine broers en zusjes ermee aan het
spelen waren geweest, maar daar
trapte hij niet in. Hij zette me voor de
muur en drie soldaten moesten me
doodschieten. Ik vond het erg voor
mezelf, maar veel erger voor mijn
vader en mijn moeder die erbij ston
den. Maar toen ze zouden schieten
sprong er ineens een oude officier
voor me en zei: "Schiet mij eerst
dood en dan die jongen, want die is
niet schuldig.' Die consternatie was
mijn redding. De commandant zei: 'Ik
ga nu naar De Cocksdorp. Als ik te
rugkom en die motor doet het nog
niet, dan schiet ik hier alles stuk.'
Toen zijn we met het hele gezin ge
vlucht naar de molen en naar De
Bemes. Ik ben naar Parlevliet gegaan,
maar hij kon niets voor me doen. Ik
ging terug naar mijn vader en tegen
de avond besloten we maar naar
Grietjeshoeve terug te gaan, want de
(CoOpctte F Haarvna. Den Burg)
koeien moesten immers worden ge
molken Toen we er aankwamen
stond die oude officier ons al op te
wachten. Hij was zelf boer en had ons
al verwacht. Hij zei: 'Ik kan jullie feli
citeren want de commandant is van
morgen op de Oorsprongweg dood
geschoten door de Russen. Dat was
onze redding.'
Toen we twaalf jaar op Grietjeshoeve
hadden geboerd en kregen we ineens
bericht dat de eigenaar de boerderij
had verkocht en dat we moesten ver
trekken. We weigerden ons er bij neer
te leggen en brachten de zaak voor
de hoogste rechter in Arnhem, maar
helaas verloren we. Jammer, want
door de ruilverkaveling in de vijftiger
jaren zou het polderland een stuk
opknappen. Maar daarvan hebben
we op Grietjeshoeve dus niet meer
kunnen profiteren...'
Gerard Timmerman
80% voor de verentgtngl
D« Grote Oubacoe zorg; al 29 jaar
dat clubs en vereregxigen eft naiaar
extra geld in kas krijgen Het is een
succesformule. Waarbfl ma* befet
8096 van de opbrengn van de kxen-
verkoop in de dubkas terecht kom
Methode; voor 1.20 koopt u een
lot en voor 6,-
verkoopt u het.
Dat is 4,80
pure winst voor
uw did).
Ook üw lotenkopets
vallen in de prijzenI
Natuurlijk kopen mensen in de eer
ste plaats een lot om uw verere-
ffng te steunen. Maar da is reet
aües: ze maken ook kans op de
hoofdprijs van 200.000 giiden be
lastingen. mooie reizen of één van
de vele geldprnren met een totale
waarde van 1,8 mdjoen gulden
leder tot geeft
ook nog recht
op leuke konin
gen bij een aan
tal bedrijven.
Meld u aan!
De Grote Oubactie brengt voor het
Nederlandse vereregingdeven jaar
lijks zo'n IS miljoen gulden op
Da® om doet uw dub toch zeker
ook mee? Vraag de informatie
OtOTC CLUBACTIt
Postbus 90100. SOOO U man
let 01) - 455 21 25
Na een kort ziekbed is overleden mijn moeder,
onze oma en moe
Suzanna Johanna Sernee
weduwe van Jacob Comelis Koopman
op de leeftijd van 86 jaar
Koos
Nanda, Jacco
Maartje
Texel 10 juni 2001
Naalrand 31Den Hoorn.
Moeder is thuis opgebaard.
Gelegenheid tot condoleren dinsdag 12 juni
aan huis en na de begrafenis in "Ons Huis",
Herenstraat 35 te Den Hoorn.
De uitvaartdienst zal worden gehouden op
woensdag 13 juni om 13.30 uur in de Her
vormde kerk van Den Hoorn, waarna de begra
fenis op het kerkhof aldaar zal plaatsvinden.
Correspondentie-adres:
Naalrand 17, 1797 AM Den Hoorn.
In vrede kan ik mij ter ruste
begeven en aanstonds inslapen,
want Gij alleen o Here,
doet mij veilig wonen.
Psalm 4:9
Verdrietig om haar heengaan, maar vervuld van
fijne herinneringen, delen wij u mede dat de
Here tot zich heeft genomen, mijn lieve vrouw,
onze moeder en oma
Minnie de Vries - Knol
echtgenote van Lolke de Vries
o Leeuwarden,
29 oktober 1925
t Den Burg,
10 juni 2001
Den Burg: L. de Vries
Pieter en Janneke
Gea en Henk
Kleinkinderen en
achterkleinkinderen
Willem van Beierenstraat 36,
1791 GV Den Burg.
Donderdag 14 juni is er van 19.30 tot 20.30 uur
gelegenheid tot condoleren in „De Poort",
achter de Gereformeerde kerk, Elemert 1 te
Den Burg.
Vrijdag 15 juni wordt om 14.00 uur in bovenge
noemde kerk de dienst van Woord en Gebed
gehouden, waarna we moeder begeleiden
naar haar laatste rustplaats op de Algemene
begraafplaats aan de Kogerstraat.
In plaats van bloemen liever een gift aan de
Leprastichting, Postbus 95005,1090 HA
Amsterdam, Giro 50500.
Dag
Ik zag een kuikentje,
dat bij zijn moeder zat.
Onder haar vleugels,
waar het veilig zat,
tegen regen, tegen zonneschijn.
Heer, zo wil ik bij u zijn.
Oma
Nooit meer met u samen op zondag koffie
drinken.
Lieve Oma, we zullen u nooit vergeten.
Liefs van Mandy. Roël en Aron
Rust zacht.
Moeder de Vries
Benno, Marjan, Erik, Pieter,
Inke, Anne-Maartje, Gijs,
Lola en Jim
De Heer heeft thuisgehaald onze lieve zuster,
schoonzuster en tante
Minnie de Vries-Knol
Onze gedachten zijn bij Lolke en de kinderen.
Blokzijl: S. Knol
N. Knol-Eelman
Leeuwarden: B. Nicolai-Knol
Neven en nichten
Thuisgehaald door haar hemelse Vader onze
schoonzuster en tante
Minnie de Vries-Knol
Moge de Here Lolke, kinderen en kleinkinderen
tot troost zijn.
Broek op Langedijk: C. Romijn
Hemelum: R. de Vries-Visser
Sneek: D. de Vries
Oude Haske: W. de Vries
Koudum: A. de Vries-de Vries
Warns: J. Grouwstra-de Vries
Neven en nichten
Den Burg, 10 juni 2001
Toch nog onverwachts is van ons heengegaan
tante Minnie
Wij wensen Ome Lolke en de kinderen en
kleinkinderen heel veel sterkte
Doede en Ineke de Vries
Geeske en Henk Rouwenhorst
Piet en Agatha de Vries
Klaas en Alie de Vries
Anne en Gerda de Vries
Jan en Wil de Vries
Neven en nichten
Een dagje Texel
Zal nooit meer hetzelfde zijn
Zonder u, lieve
tante Minnie
Rust zacht.
Nely
Vol van goede herinneringen hebben wij af
scheid moeten nemen van onze buurvrouw
Minnie
Thea en Sieb
Jan en Greet
Corry en Ben
El en Roel
Coby en Bart
Tinie en Cees
Marie
V ft
Vijf maanden na het heengaan
van moeder, delen wij u mede
dat moegestreden en verlangend
naar het einde, onze vader,
grootvader en overgrootvader is
overleden
Lambertus Ofrein
weduwnaar van Gertrud Weidenfeld
Met droefheid maar dankbaar voor wat hij voor
ons is geweest denken wij aan hem terug.
Diever, 26-12-1922
Den Burg, 9-6-2001
Beekbergen: Karla en Hans
Apeldoorn. Lara en Johan
Demi, en Stefan
Den Burg: Jo en Dirk
Ronald en Agnes
Beau
Texel, 9 juni 2001
Jan Dirksoord 4,
1791 GP Den Burg.
Vader is overgebracht naar het uitvaartcentrum
Texel, Bemhardlaan 147 te Den Burg.
Gelegenheid tot condoleren woensdag 13 juni
van 19.30 - 20.30 uur in het uitvaartcentrum en
na de crematieplechtigheid in het crematorium.
De crematieplechtigheid zal worden gehouden
op donderdag 14 juni om 13.00 uur in het cre
matorium te Schagen, Haringhmzerweg 3.
Correspondentie-adres:
Buytengors 106, 1791 WS Den Burg.
Hartelijk dank voor uw belangstelling en medeleven
bij het afscheid van
CLEMENTINA MATHILDA KEMPENAAR-VONK
Haar kinderen
Texel, juni 2001
1976 Uitnodiging
Eind juni zijn we
2001
We vinden het gezellig daarop een glaasje te drin
ken met familie, vrienden, kennissen en collega's.
We doen dit op zaterdag 16 juni a.s. van half drie tot
vijf uur, in het restaurant van Bosch en Zee,
Dorpsstraat 233-235, net buiten De Koog
Marjan en Hendrik van Aken
Na 8 weken verpleegd te zijn in het 'Gemini*,
hen ik terug op Texel en verblijf in het
verpleeghuis, waar ik door de medewerkers
op prettige wijze ben ontvangen. Aan allen die
op enigerlei wijze hun belangstelling toonden
'Hartelijk dank!'
K. Bouwman-de Vries
Verpleeghuis "Texel"
Hollewal 2, 1791 GH Den Burg.
Jan
de behanger
wordt vrijdag
Dankbaar en zeer blij zijn
wij met de geboorte van
onze dochter en lieve
zusje
Lorena
Margaretha Nelda
Texel, 10 jun i 2001
Arco en Eveline
Garritsen-van Arnhem
Axel en Eduard
Beatrixlaan 14
1791 GC Den Burg
S 311775
Wij zijn blij en gelukkig
met de geboorte van onze
dochter en zusje
Chantal Maartje
Zij 'isgeboren op 10 juni
ZOO 1, om 11.57 uur, weegt
3850 gram en is 51 cm lang.
Ruud, Anneke
en Michel Dros
Molenstraat 77,
1791 VK Ven Burg.
S 0Z22-315563.
Anneke en Chantal rusten
van 12.30 -15.00 uur.
Bezoek graag tijdens de
kraamdagen.
Hierbij danken wij u
hartelijk voor uw be
langstelling bij viering
van het 50-jarige
huwelijksfeest van
Marie en Dirk
Timmerman
op dinsdag 29 mei 2001.
Het was een onvergete
lijke dag.
Marie en Dirk
Timmerman,
kinderen en
kleinkinderen
