Seen sympathie voor sensatiezoekers Publiek laat zich niet afschrikken door afwezigheid evenhoevigen Zonnige Landbouwdag wordt toch succes Itlarius Banda na 31 jaar weg bij brandweer uit het Cabaret-café IEXELSE J couRANT Eigenheid Geslaagd Kees VRIJDAG 27 JULI 2001 oor de van hogerhand opgelegde bezigheid van evenhoevige die- in leek de Landbouwdag Texel )01 bij voorbaat de naam geen !r aan te doen. Dit werd echter limschoots goedgemaakt door vele andere dieren die gisteren ,t land aan de Kleiweg nabij Den oorn bevolkten. Ook de vele be- lekers leek het op deze zonnige ig niet te deren dat schapen, gei nen koeien er niet waren, er was onslotte genoeg anders te doen. verigens gaven enkele boeren op inkse wijze geen gehoor aan het rbod op evenhoevigen. 10.00 uur werd de Landbouwdag lopend door Frans Bakker, voorzit- van de Stichting Hoornder Don- irdagen, en WLTO-voorzitter Jaap i, Laatstgenoemde werd binnen- ireden op een Heinekenwagen, een met opschrift van de bierbrouwe- ngrote vaten aan boord. Het voer- j, dat 4100 kilogram weegt, werd jortgetrokken door vier sierlijk uit doste paarden. Later op de dag am de kar nog even terug voor een xjrt parade. In de tussentijd reden dieren hun vierkoppige beman- ng over Texel. Het geheel was één in de aandachtstrekkers tijdens de mdbouwdag. In zijn toespraak, die erd bijgewoond door burgemeester ike Geldorp en wethouder Nel elman, meldde Bakker dat hij de sam Landbouwdag met passend md. 'Dit jaar zitten we nu eenmaal een andere positie.' Hij had van het misterie een nettere oplossing ver acht. 'Hier was een passend ant- Dord op zijn plaats. Nee dus. Wat loet er met die lui gebeuren, die dit sloten hebben? Gaan we ze keu- n, of ruimen?', stelde hij de aanwe- jen voor. Uitzondering n vertelde over het 'landbouw- soel' dat bij hem al jong inzette. Als me jongen reed hij mee op het ikwagentje naar de koeien, waar arbeid werd verricht. 'Zoals een kprobeert een meerwaarde te ge- aan zijn gerechten, probeert een boer een meerwaarde te geven aan zijn koeien. Maar dat wordt tegen woordig steeds moeilijker. De land bouw bloeit niet meer. Pluspunten zijn er nodig, want minpunten hebben we de laatste tijd genoeg. De rege lingen worden steeds strenger en ze controleren alles met een micro scoop. De waardering voor het vak is vaak ver te zoeken.' Ook Hin was te leurgesteld dat er geen evenhoevig vee mocht worden toegelaten op het terrein. 'Gelukkig is er één uitzonde ring', sprak hij verheugd richting Kees Veeger, zoon van de eigenaar van het land waarop de Landbouwdag werd gehouden. Deze reed met skelter en bijbehorende kar over het terrein en vervoerde drie lammetjes. Hij mocht zich in de belangstelling van veel leeftijdsgenoten verheugen, die alle maal de soggies wilden aanraken. Schapen scheren Dankzij een slimme zet van enkele landbouwers konden de bezoekers ook dit jaar het schapen scheren meemaken. Aan de andere kant van de omheining dan het land legden Harry Bakker en Jaap Lap hun toe hoorders uit hoe schapen geschoren worden en toonden ze hun vaardig heid met het scheerapparaat. Teleur stelling over de afwezigheid van evenhoevigen leefde vooral bij de veehouders. 'Na de afgelaste fokvee- dag nu ook dit weer. Zo hebben we nooit een kans om onze nieuw ge fokte schapen te presenteren', ver zucht één van hen. Bezoekers en verkopers achter de vele kramen le ken zich al snel bij te hebben neerge legd dat de dieren er dit jaar niet bij zijn. 'Het is jammer, maar gelukkig gaat de Landbouwdag wel door Het is volgens mij de eerste die weer doorgang vindt na de mkz-crisis. Er zijn veel kramen, we hebben zelfs mensen die een kraam wilden moe ten weigeren. Er is veel vermaak voor kinderen. Zo is er een treintje, een springkussen en een draaimolen. En De dorsmachine van de gebroeders Uitgeest. door leden van de muziek- en sport verenigingen DEK en ZDH, viel het terras van restaurant Bij Jef op. Met rieten schotten hadden de medewer- De Heinekenwagen. we hebben paarden, konijnen, kippen en zelfs een groep schapen achter het hek', aldus Kees Klaa'ssen, kraamhouder en penningmeester van de organisatie. Naast de grote consumptietent, die werd gerund kers een sjiek openluchtrestaurant gecreëerd. Toch trokken de blin kende wijnglazen en smetteloze witte tafellakens geen hordes bezoekers. 'Het is niet gebruikelijk op dit soort evenementen. Daarom is de opkomst niet geweldig', vond de exploitant. Shows Zowel met dieren als met voertuigen werden verschillende shows gehou den. Zo werd er een grote keuring gehouden van Fjordenpaarden. De gezamenlijke kampioenen gaven la ter op de dag een kampioensshow weg. Ook vogelvereniging Op Eigen Wieken en de kleindierensport- veremging Kotex keurden hun dieren. De Oude Trekker en Motoren Vereni ging reed een aantal ronden in het gedeelte waar ook de paarden hun kunsten vertoonden. Secretaris Eelman-Koorn noemde het een op luchting nadat het tweejaarlijkse Pinksterevenement van de vereniging in verband met de mkz geen door gang kon vinden. 'We zijn hier met ongeveer dertig trekkers, een goede opkomst. Ook de folklore zit er nog aan te komen.' De dorsmachine van de gebroeders Uitgeest was een grote publiekstrekker. Zodra de ma chine zijn werk deed vormde zich een haag van mensen om de Heinrich Lanz uit 1929, die werd aangedreven door een oude trekker van het merk Field Marshall. Achtervolging Tussen de vele dressuuracts en aan spanningen viel het menteam van Aart van de Kamp op. Zijn team, be staande uit drie vierspannen en in totaal twaalf menners, reist voor op tredens heel Nederland, Duitsland en België door. Van de Kamp werd zes- Eén van de vele paardencomblnaties. lijk hadden met de gevolgen van een ongeluk, stil bleven toekijken. 'Die heb ik toen gezegd: pak maar een bezem en ga vegen. Als je er niet te gen kunt, is het beter om bezig te blijven.' Sensatiezoekers bij een on- 'Pip Bamard cn Janien de Bruijn bespreken hel lokale nieuws' Het wordt nu echt druk. Vrijdag zag je het dorp in de loop van de dag langzaam vollopen met een steeds groter wordende groep vreemdelin gen die hier enkele dagen komen uit rusten van hun dagelijkse beslomme ringen. Rijen auto's komen van de boot, de fietspaden stromen vol met wielrijders en skeeleraars en ook op de vorige week nog zo rustige wan delpaden kom je steeds vaker men sen tegen, 's Avonds zitten cafés en restaurants vol tot overvol en lopen mensen speurend door de straten op zoek naar dat ene tentje waar ze nog niet geweest zijn, of juist naar die plek waar ze bij een vorig bezoek zo gast vrij werden onthaald of zo heerlijk hebben gegeten. En nu maar hopen dat dat plekje nog bestaat, dat niet het café werd afgebroken of de kok weggekocht door een ander restau rant. Vakantie blijft een avontuur, zelfs al kom je al je hele leven op een ei land als het onze. In de avond worden busladingen beeldschone meisjes en keurig opge poetste jongens naar de uitgaans gelegenheden in het centrum van Den Burg en De Koog gebracht op dat zij zich ergens anders kunnen vermaken dan in de buurt van hun logeeradres. Slimme ondernemers zijn in de vervoerbranche gesprongen en vervoeren de jeugd die hier is ge komen om haar 22 glazen bier per dag te drinken van hot naar her (en met eens altijd uitsluitend naar het eigen café). Hoe divers het verwachtingspatroon van de verschillende bezoekers is, werd mij van de week haast pijnlijk duidelijk. Zo werd ik eerst aangespro ken door een meisje dat mij in vrijwel onberispelijk Engels de weg vroeg naar de dichtsbi|zijnde coffeeshop. Omdat het hier om een zeer fraaie vragenstelster ging, probeerde ik het gesprek nog wat te rekken, maar moest uiteindelijk toch bekennen dat ik - hoewel ik er prat op ga heg en steg te kennen - het antwoord schul dig moest blijven. Om de eenvoudige reden dat het eiland een dergelijk in stituut (nog) niet rijk is. De hand over het hart strijkend en gedogen tegen verboden afwegend, heb ik haar en haar al even fraaie gezelschap uitein delijk de weg naar het park gewezen. En me de rest van de avond lopen afvragen hoe dat af zou lopen. Een dag later was de lucht betrokken en viel er halverwege de middag een gestage regen uit het loodgrijze wol kendek. En het was toen dat ik in een gelagkamer in het centrum van Den Burg een twintigtal oudere dames ontmoette wier bus met panne langs de kant van de weg stond. Zonder ook maar een woord met de nieuwe bezoekers te wisselen, was ik door goed te luisteren al snel op de hoogte van het wel en wee van hun dagje uit en had ik enkelen al bezorgd de vraag horen uiten of ze wel binnen moch ten blijven als ze niks zouden bestel len. Dat mocht, want we hebben op Texel een naam op te houden waar het gastvrijheid betreft. In ieder geval als het buiten giet van de regen. Om aan dergelijke uiteenlopende wensen tegemoet te kunnen komen, is het noodzakelijk dat de gastheer of -vrouw een gedegen kennis heeft van plaatselijke gebruiken, cultuur en geschiedenis. Natuurlijk blijven er al tijd vragen onbeantwoord, al was het maar omdat er gewoon geen koffie shop is, maar ook daarbuiten wordt de nodige onzin uitgekraamd en blij ven de meest eenvoudige vragen onbeantwoord. Over Ouwe Sunder- klaas, het bouwmateriaal gebruikt voor de Vismarkt, over plaatsnamen, de meierblis, het begin- en eindpunt van de Thijsseroute en het aanvangs- tijdstip van het dinercabaret in Klif 12. Het gaat misschien te ver vrijwilligers te zoeken die met een pet op op di verse plaatsen langs het eiland een kraampje voor informatie bemannen, het initiatief van een Texelcursus voor horecapersoneel was niet uit de lucht gegrepen en verdient zeker navol ging. Want misschien is het de gast niet altijd even duidelijk of hij zich op Kreta, in Torremolinos of in De Koog bevindt, het is aan ons om het verblijf op Texel onvergetelijk te maken. Het eiland en zijn bewoners moeten een dermate diepe indruk achterlaten dat dergelijke verwisselingen in de toe komst zijn uitgesloten. En dat kan alleen als we onze eigenheid bewa ren. Binnenkort overstromen de sommeltjes de diverse Europese televisiezenders, maar het is aan ons ervoor te zorgen dat niet wordt ver geten waar de sommeltjes oorspron kelijk vandaan komen. Laten we er voor zorgen dat Ouwe Sunderklaas en de meierblis onbegrijpelijk blijven voor buitenstaanders en dat bezoe kers hier nu juist niet vinden wat ze thuis ook en beter hebben. i beslissing had hij zo'n ander- ilf jaar geleden al genomen. Hij instoppen bij de brandweer. In- nddels is het zover, na 31 jaar enst heeft Marius Banda uit Den urg afscheid genomen van het ups. 'Nu heb ik er naar toe kun- en leven.' e laatste duinbranden heeft hij net et meer meegemaakt. Vrijdag 30 h was de laatste dag die hij mee pakte als brandweerman. Eigenlijk id hij dus nog een weekje langer asten blijven, want de eerste keer it Banda 31 jaar geleden uitrukte, Bhetook voor een duinbrand. Een andmelding op een boot in een huur in Oudeschild was nu de laat- aklus waarvoor hij op pad ging. Het pakt hem niet veel uit. Zo'n ander if jaar geleden had hij zich immers voorgenomen om te stoppen. 'Ik ft alles wel gehad. Ik ben alleen nog "tijdje gebleven voor mijn opvol- si' Banda was onder andere jaren- 'O plaatsvervangend commandant j"deTexelse brandweer. Hij kwam l het korps toen een groep oudere plligers vertrok. 'Ze waren nieuwe ®sen aan het ronselen en ook ik W gevraagd of ik interesse had. '"collega had zich al opgegeven, 6 ik besloot het ook te dben.' fda, afkomstig uit Utrecht, sonde toen zo'n twee jaar op het tod, Hij werkte bij een bedrijf in Wrale verwarmingen in Den Burg. «was dat hij gevraagd werd, ver in "tij, want daarvoor had hij er nooit is '"gedacht om vrijwilliger te worden 1 de brandweer. 1 Maart 1970 was heerste dag bij het korps. Een deel ji '"het vak leerde hij in het veld van ""ere collega's en hij volgde oplei den aan de overkant. 'Dat ging "standers dan nu. Ik volgde bijvoor- I eerst de cursus perslucht en blater de cursus brandwacht. Ook tonische hulpverlening was toen deen aparte opleiding. Dat is nu wtaal geïntegreerd.' Ook andere fen bij de brandweer waren anders ft 'egenwoordig. Het wagenpark ("oorbeeld. Banda reed nog op de ™otd. nadat deze old-timer van De osksdorp naar Den Burg was over tocht. 'Als je bij een brommer het 3 opendraaide, ging die nog snel- 'oon die wagen', vertelt hij grijn- 'd 'Die oldtimer wordt nu alleen •'"likt voor demonstraties en folk- ■<t.' 'Als je toen hooibroei had, ging je gewoon naar boven met de slang en begon je het hooi te blussen. Pas la ter gingen we er toe over om het eerst naar buiten te slepen en het daar pas uit te maken.' Ook woningbranden werden anders aangepakt. 'Dan was er één met perslucht die naar binnen ging en die kreeg dan een touw om zijn middel geknoopt, zodat die in noodsituaties weer naar buiten ge trokken zou kunnen worden. Dat kan je je nu niet meer indenken.' Een grijze kist stond garant voor eten en drinken. 'Daarin zat een primus waar mee je koffie kon zetten in de brandweerwagen. Er waren er zelfs bij die eieren bakten in hun helm bo ven de primus.' Een koude door waakte nacht bij de PEN-centrale le verde het korps destijds nieuwe pakken op. 'Het inlaatrooster van het koelwater voor de dieselmotoren was volgeraakt met ijs waardoor het risico bestond dat de energievoorziening op Texel zou uitvallen. We hebben toen pompen voor de roosters gezet, zodat de motoren op halve kracht konden werken. Het was stinkend koud die nacht en we droegen nog een soort visserspakken. Een broek met een gele jas erover. Die nacht is toch wel de aanleiding geweest dat we nieuwe bluspakken kregen.' De brandweer wist te voorkomen dat de centrale zou uitvallen, waardoor Texel anders zonder stroom had gezeten. Een collega zorgde ooit voor een stunt door 's nachts zonder broek bij de opstapplaats wilheliminalaan te verschijnen. 'We hadden toen van die lange leren jassen die tot je knieën kwamen. De man was in de haast zonder broek «weggerend. Waar schijnlijk heeft hij het buiten pas ge merkt en wilde hij niet meer terug. Maar dan lig je wel in een vouw als je dat ziet.' Slachtoffers De aanblik van gewonde of dode slachtoffers is een zijde van het vak waaraan Banda in het begin heeft moeten wennen. 'Ik heb toen voor mezelf toen het standpunt ingeno men dat 'er nu eenmaal al was ge beurd, wat er was gebeurd'. Daar viel niets meer aan te veranderen. Maar het was nog wel mogelijk om te hel pen. En dat is mooi, als je mensen dan hulp kan bieden.' Hij maakte eens mee dat collega's, die het moei- hij tijdelijk op het gemeentehuis voor de brandweer Hij deed dat samen met Cor van Trigt. 'Die wist alles van regeltjes en het schrijven van stuk ken. Ik zorgde voor de financien, voor het bijeenroepen van vergaderingen en voor het houden van oefeningen Brandpreventie staat sinds de ramp in Volendam landelijk volop in de be langstelling. Texel werkt er volgens Banda al geruime tijd goed aan om brandgevaarlijke situaties te voorko men. 'We houden ons al zo'n twaalf jaar bezig met preventie. De horeca werd destijds als eerste gecontro leerd.' Uit controles van bijna 250 gelegenheden met een zware gebruiksvergunning bleek onlangs gens hem over het algemeen wel goed als hun werknemers plotseling naar een brand of ongeluk worden geroepen. En, heel belangrijk, laat hij weten, thuis moet de vrouw er ach ter staan. 'Anders kan je het verge ten. Je bent toch vaak weg Bang dat hij het gaat missen, zegt hij met te zijn. 'Ik heb er bewust naar toe kun nen leven, omdat ik anderhalf jaar geleden de beslissing al had geno men. Als je wordt afgekeurd, dan overvalt het je. Dan kan je van de een op de andere dag op straat staan.' Het wegvallen van twee collega's in de staf vormde voor Banda aanlei ding oiti te vertrekken. Hij vertelt ondermeer té zijn gebleven om com- Marius Banda in de 647, de laatste aanwinst van de Texelse brandweer. Hij heeft na 31 jaar afscheid genomen van het korps. geluk hoefden met op zijn sympathie te rekenen. Hij kan nog boos worden op een vader die met zijn kind op de arm, vlakbij de hulpverleners, naar een ernstig ongeluk stond te kijken. 'Ik zal niet zeggen wat ik allemaal te gen die man heb gezegd. Ik heb hem ook gevraagd of hij zich er wel van bewust was wat hij op zijn arm droeg.' In 1989 werd Banda plaats vervangend brandweercommandant. Daarvóór was hij al in de staf van de brandweer opgenomen. Ook werkte dat in 169 gevallen was voldaan aan de eisen. Bij 71 bedrijven waren kleine tekortkomingen gesignaleerd als kapotte verlichting boven de nooduitgang of vluchtdeuren die niet naar buiten open gingen. De Texelse brandweer start binnenkort een cam pagne om nieuwe mensen te werven. Banda kan met zeggen of het mak kelijk of moeilijk zal zijn nieuwe men sen te vinden. 'Het werk en de oplei ding zijn zwaarder geworden dan vroeger.' Werkgevers vinden het vol- mandant Jongeneel nog enige tijd voldoende ondersteuning te bieden. Nu hij gestopt is, richt Banda zich volledig op zijn eigen bedrijfje in brandveiligheid. Hij controleerde al een paar jaar brandblussers, daar naast gaat hij zich bezighouden met het opstellen van brandbeveiligings- plannen voor anderen. 'Daar kon ik eerst met mee adverteren, omdat ik anders met een dubbele pet zou werken Dan zou ik mijn eigen plan nen moeten controleren. 'Vanmiddag maal Nederlands kampioen in deze menklasse. Tijdens de Landbouwdag baarde hij eerst opzien door een behendigheidsparcours op grote snelheid af te leggen. De tweede keer verraste zijn team het publiek door een soort achtervolging na te boot sen. Hierbij werden zogenaamd de sponsorgelden van de Landbouwdag ontvreemd door het eerste vierspan, dat als boeven was uitgedost. Waarna de twee politie-aan- spanningen de achtervolging inzet ten. Dit werd nóg spectaculairder doordat de paarden behalve politie- dekjes ook zwaailichten bij zich had den, en de vierspannen elkaar op hoge snelheid passeerden. Tekst en foto's Michiel Dekker Petra Dankers is aan de Universiteit van Utrecht afgestudeerd in de Fysi sche Geografie, met als kust- en riviermorfodynamica. Haar doctoraalscriptie ging over hydro dynamica en sedimenttransport in de 'swash-zone' van een grofzandig strand bij Teignmouth in Engeland. Ze liep stage in Vietnam, waar bij Hanoi de invloed van de Rode Rivier op de kustwateren werd onderzocht. Dan kers zoekt werk waar ze haar kennis over zandtransporten op stranden, 'kustnabije zandbanken' en rivieren in praktijk kan brengen. neemt Banda afscheid van zijn colle ga's op een besloten bijeenkomst in hotel De Lindeboom. Jacco Sloover is afgestudeerd aan de faculteit Natuur- en Sterrenkunde van de Universiteit van Utrecht. De titel van zijn afstudeerscriptie luidde: 'Relationships between photospheric umbral dots and chromospheric umbral flashes in the solar atmosphere'. Hij is actief als voor lichter bij de Utrechtse sterrenwacht en begint in september als docent natuurkunde aan het Rotterdamse Montesori Lyceum. Evelien Westdorp (21) uit De Cocksdorp is aan de Noordhollandse Akademie in Alkmaar geslaagd voor de opleiding Schoonheidsspecialiste Stivas B.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 2001 | | pagina 7