)e tropische tuin
/an Harry Bakker
1
Inning toeristenbelasting
onder de loep genomen
Zand in duin moet
weer kunnen stuiven
1
Artis in Den Hoorn
.TEXELSE J COURANT'
/at ik zeggen wou...
[VfiB TflRZftN BAKKER!
Hl-J CJÏ
Oü DRNE GELDORP?
[ACH GUT WHTpÖöo^-
/RONRHTISCH! p-*»
Verloren rust
Brand
Staatsbosbeheer presenteert beheersplan voor Nationaal Park Duinen van Texel
Ergernis rond
Hogeberg
vvWW.texelchrtDöN
je de tuin achter Martha's Hoeve aan de Diek in Den Hoorn
nnenloopt valt van deze ene verbazing in de andere. Niet al
en is daar een reusachtige pompoen te zien (zie voorpagina)
iaarook tal van merendeels exotische gewassen, zodat men
ch in de tropen waant. Dicht opeen staan diverse coniferen
i cipressen, Spaans riet, olifantengras en diverse soorten
amboe. Het meest in het oog springt een welig groeiende
inanenstruik van ruim vier meter hoogte.
VRIJDAG 24 AUGUSTUS 2001
alles is de vrucht van jarenlange
panning en toewi|ding van Harry
jKker. die het opkweken van plan
die hier eigenlijk niet thuishoren
een grote uitdaging ziet. Tropische
«assen vragen warmte en vocht
zijn merendeels niet bestand te-
de Hollandse winter. Bakker
eft hierin kunnen voorzien door de
dige kunstgrepen toe te passen
Warmte vasthouden
n gunstige factor is dat de oor-
ronkelijke tuin al mooi luw en op
zuiden was gelegen. Door het
ken van hagen van groen blijvende
ïiten ontstaat plaatselijk windstilte
wordt de ingevangen zonne-
iimte vastgehouden. Daaraan
jrdt ook meegewerkt door stapels
men die 's nachts de warmte uit-
alen die ze overdag hebben opge-
an. In het aldus ontstane micro-
maat is het bovendien vochtig. De
spronkelijk niet erg vruchtbare
ind werd verrijkt met de humus die
Istond uit gevallen bladeren en
aden Veel planten kweekte Harry
iuit zaadjes en stekken die hij van
missen heeft gekregen. Zo ont-
jikJ een bonte gemeenschap van
aiten uit allerlei windstreken, wat
orde bezoeker wonderlijke ervann-
oplevert. Temidden van dikke
oiboestammen staat een gewone
:!andse appelboom en je kunt in
iry's Bush ook een dennenboom
het Middellandse Zeegebied aan-
Èen met uitzonder lange naalden
leusachtige dennenappels.
Doolhof
o doolhof van smalle geplaveide
n draagt bij aan de geheimzin-
(jioerwoudsfeer. Het meest spec-
ilair is de bananenstruik. Die
kweekte Bakker op uit een klein
plantje dat hij zeven |aar geleden
kreeg van iemand uit Schellinkhout.
De plant is nu meer dan vier meter,
wat ook de hoogte is die een struik
van die leeftijd gemiddeld in de tro
pen bereikt. Dank zij het warme weer
van de afgelopen weken ontrolt zich
het ene nieuwe blad na het andere.
Tot bloeien is het tot dusver echter
niet gekomen De banaan kan over
winteren doordat Harry hem ieder
najaar helemaal inpakt en inbouwt
met spaans riet, olifantengras, riet
matten en stro, zodat hij niet kan be
vriezen.
Nathouden
In tegenstelling tot de echte tropen
gaat warmte in Nederland meestal
gepaard met droogte, wat voor veel
plantensoorten desastreus is. Harry
houdt de groei er echter in door de
humusrijke bodem regelmatig nat te
maken met zelf opgevangen regen
water en water uit de aan de tuin
grenzende sloot. Volgens hem heeft
dat een veel hogere biologische kwa
liteit dan leidingwater. Dat kon best
eens waar zijn. De sloot barst in elk
geval van het leven. Groene kikkers
springen er bij tientallen rond en sa-
lamapders, bloedzuigers, visjes
('Honderden stekelbaarsjes op één
vierkante meter') en zoetwaters
lakken zijn goed vertegenwoordigd.
Harry Bakker beschouwt de tuin als
zijn persoonlijke hobby. Het is niet zijn
bedoeling er een publieke attractie
van te maken.
aaRïwmfwm
Buiten vcmuwoordcüjUKul de reAi.ii/
aom moet het nu juist De
Elisdorp zijn?
jge tijd strijden we tegen een in-
stneterrein!
j geeft de mensen heel veel over
een stilte- en natuurgebied is dat
di niet gepast.
fuitzicht op onze vuurtoren,
al zo echt verloren,
atom kan het niet naar de noord-
it verplaatst?
iel soms te ver voor al de mensen
ast?
iDurpers hadden allen een stil ver-
«wen,
itde gemeente hier nooit zou bou-
ïi.
overmaat van ramp staat er nu
*een zendmast.
gieren door de wind, dat geeft ook
«ilast.
rust gaat hier dan ook aardig ver
en.
die manier zal het dorp niemand
«bekoren!
ren van de gemeente, wijs de
«variant van de hand,
ja bouwen aan de noorderkant!
A.Boon,
De Cocksdorp
VERVOLG VAN PAGINA 5
Wt, zelfs pakken zeep en flessen
Wade. Dit is echt met een sisser
Slopen.' Alleen het kantoor en de
Onliggende woning van Peter
Week liepen schade op.
terbeek jr. deelt een groot compli-
ont uit aan de brandweer en aan
ais
Jeffrey Zijm van het
kmiteitenservicebedrijf 'Team 13',
ervoor zorgden dat de schade tot
"minimum beperkt bleef. 'Ze zijn
dele nacht in touw geweest. Ze
liben de deuren tegenover elkaar
•en gezet en er ventilatoren als
Wzuigers in gezet, zodat die niet
1 neerslaan, 's Morgens hing er
Sn spoortje rook meer in de zaak.
"apparaten maakten wel veel la-
zodat de buren wel wat overlast
idad zullen hebben Dat vinden we
fvelend, maar het moest van de
bekering en is het behoud van
spullen geweest. Ik hoop dat ze
voor hebben.'
f'al of niet, diezelfde dag deed
diook brand voor in de schakelkast
f1 het pannenkoekenhuis aan de
^nonplaats van de familie Segers,
aardoor ook schade optrad aan
®Miatuur.
Harry Bakker temidden van banaan, bamboe en ander tropisch gewas, (foto Harry de Graaf)
De gemeente gaat komend najaar
in samenwerking met de WV en in
overleg met de Vereniging van
Texelse Logiesverstrekkers (TVL)
de systematiek van de inning van
de toeristenbelasting tegen het
licht houden. Dit om duidelijkheid
te krijgen over de oorzaak van het
grote verschil in het aantal toeris
tische overnachtingen dat door
logiesverstrekkers aan de ge
meente wordt doorgegeven en
schattingen van de VW.
Het verschil liegt er met om. Het aan
tal overnachtingen waarover
toeristenbelasting wordt afgedragen
ligt rond de 4,5 miljoen, terwijl de
WV het aantal minstens een miljoen
hoger inschatte. Dat gebeurde mede
op basis van enquêtes die op de
veerboot worden gehouden. Als
laatstgenoemde cijfers juist blijken te
zijn, heeft de gemeente er belang bij
om te weten waarom er zoveel min
der toeristenbelasting binnenkomt.
Elke overnachting is immers goed
voor ƒ1,35, een bedrag dat op ge
zag van de raad volgend jaar met
ongeveer een dubbeltje wordt ver
hoogd. Hoewel er niet openlijk over
wordt gesproken, is het met uitgeslo
ten dat het onderzoek aanleiding
vormt om de zogeheten forfaitaire
heffing opnieuw ter discussie te stel
len. Hierbij wordt toeristenbelasting
geheven op basis van een aanname
van het aantal overnachting, dus een
vast aantal per vakantiewoning,
hotelkamer of andere logiesvorm.
Mocht een ondernemer het iet met de
aanname eens zijn, dan kan hij dit
door het tonen van zijn boekingen
aanvechten. Logiesverstrekkers
toonden zich in het verleden weinig
enthousiast over dit forfaitaire sys
teem, onder andere omdat er dan
ook BTW over de toeristenbelasting
moet worden afgedragen.
Ongenoegen
De verhoging van de toeristen
belasting met acht procent leidde
eerder dit jaar onder logiesverstrek
kers tot veel ongenoegen, omdat
deze beduidend hoger is dat de
trendmatige drie procent. Vooral
omdat de ondernemers vooraf niet
zijn gekend in het voornemen om de
verhoging ten goede te laten kamen
van Texelse musea, met als motiva
tie dat juist de toeristen profiteren van
de verbeterde musea. TVL-bestuur-
ders Harry Wuis en Martin Warnaar
mochten gisteravond, geruime tijd
nadat de raad met de verhoging had
ingestemd, hun zegje doen. 'Mosterd
na de maaltijd', constateerde Wuis.
'Deze verhoging past met in het over
leg dat we vanaf november met de
gemeente onderhouden. We werden
ineens met de verhoging geconfron
teerd.'
Gemakzuchtig besluit
Jaap Vlaming van GroenLmks en
overtuigd voorstander van de verho
ging ergerde zich aan het verwijt van
TVL dat de raad met de verhoging
een gemakzuchtig besluit had geno
men. 'Musea hebben duidelijk een
link met het toerisme.' Volgens Vla
ming was de verhoging niet zo bui
tensporig als TVL beweerde Hij
becijferde de prijsverhogingen die de
logiesverstrekkers zelf in elf jaar heb
ben doorgevoerd, waarbij de index
schommelde tussen de 123 en de
195. De index van de toeristen
belasting was in dezelfde periode
gestegen tot 150. 'De toeristen
belasting loopt dus helemaal met zo
uit de pas.' Maar volgens Warnaar
ging Vlaming voorbij aan de prijsstij
gingen waarmee de logiesverstrek
kers zelf werden geconfronteerd. 'Al
leen al de lonen. Er heerst in de
Lees verder pagina 7
Verstuiving in de duinen bevorde
ren, een natte duinvallei inrichten
in de Muy, minder ingrijpen in de
Dennen en de Randweg en de
Nattevlakweg mogelijk afsluiten
voor gemotoriseerd verkeer. Dat
zijn enkele plannen die Staatsbos
beheer (SBB) heeft opgenomen in
haar nieuwe beheersplan voor het
Nationaal Park in oprichting. SBB
bezit zo'n 95 procent van de gebie
den in de Texelse duinen. Het
beheersplan is een vervolg op het
beheers- en inrichtingsplan dat het
Overlegorgaan Nationaal Park eer
der voor het hele gebied opstelde.
Verstuiving in de duinen op gang
brengen, is één van de plannen. SBB
laat bij de Geul al jarenlang natuurlijke
verstuiving toe. Het overweegt dat bij
de hoge duinen ten noorden van De
Koog en bij de Eierlandsche Duinen
kunstmatig op te gaan wekken. Door
gebrek aan verstuiving neemt de
hoeveelheid duinpioniers, planten die
gedijen in vers duinzand af. Onder
duinpioniers valt vegetatie als helm
gras, duinsterretje, duinviooltje en
kleverig ooievaarsbekje. Volgens
districtshoofd Jaap Groenigen en
boswachter Erik van der Spek komen
duinriet, bomen en struiken steeds
vaker voor in de duinen. SBB wil er
voor waken dat de vegetatie te een-
zijding wordt. De wijze waarop
verstuiving kan worden toegepast, is
afhankelijk van een proef die loopt bij
de zeewering van Schoorl. Van der
Spek: 'Afhankelijk daarvan moet je
zeggen of je veel kleine beginnétjes
maakt in de duinen of een groot be
gin.' Dat kan variëren van een paar
happen zand wegnemen met de
schop, tot het verwijderen van een
bovenlaag met een bulldozer. Vol
gens Van Groenigen is natuurlijke
verstuiving tot staan gebracht, door
dat de kustafslag sinds eind jaren
tachtig sterk is verminderd. Terug
loop van de konijnenstand op Texel,
als gevolg van ziektes, speelt ook een
rol. Verstuiven is volgens Van
Groenigen mogelijk omdat Rijkswa
terstaat het beleid hanteert dat de
basiskustlijn niet van plaats mag ver
anderen. 'Bovendien ligt de feitelijke
zeewering met meer langs het strand,
maar meer landinwaarts in de dui
nen.' Hij geeft toe dat de plannen
haaks staan op de omgang met de
duinen eind jaren zeventig. 'Toen
werd er nog riet en helm gepland om
de boel onder controle te houden.'
Om de verstuiving te bevorderen wil
SBB ook stoppen met het planten
van helm. Alleen waar recreatie in het
geding is, bij paden en wegen, wil
SBB nog zelf helm planten.
Muy
In de Muy wil SBB een nieuwe natte
duinvallei laten onstaan. Plannen om
het natuurgebied in verbinding te
stellen met de Slufter zijn van de
baan Volgens Van Groenigen heeft
onderzoek naar een eventuele door
steek van de Slufterdijk niet duidelijk
gemaakt wat het zou opleveren. SBB
wil nu een deel van het land tussen
de Muyweg en de Slufterdijk plaggen,
waardoor hoogte- en laagte-
verschillen ontstaan. Hoe groot dat
de natte duinvallei wordt, is nog niet
duidelijk. Volgens SBB kan het om
meer dan tien hectare worden.
SBB wil in het hele. ongeveer 110
hectare grote gebied, de waterhuis
houding meer op de natuur afstem
men. De afwateringssloot tussen De
Koog en de Slufterdijk wil SBB daar
voor minder diep maken, zodat meer
kalkrijk kwelwater uit de duinen be
schikbaar komt voor vegetatie. Vol
gens Van der Spek moeten planten
als parnassia, knopbies, groen knol-
en vleeskleurige orchis daardoor op
nieuw opbloeien in de Muy. De plan
nen worden doorgesproken met
Hans Stark die als beheersboer land
pacht in de Muy. 'Zijn brood is ermee
gemoeid.' Eerder richtte SBB bij de
Geul en de Bollekamer natte duin
valleien in. Dat riep aanvankelijk
weerstand op, die verstomde nadat
de resultaten zichtbaar worden. Vol
gens Van Groenigen is een natte
duinvallei zeldzaam en internationaal
van grote waarde.
Dennen
De Dennen wil SBB de komende ja
ren meer op eigen benen laten staan.
Van der Spek: 'Ingrijpen in het bos is
op termijn met meer nodig. Sommige
delen zijn zo gevarieerd, daar hoeven
we mets meer aan te doen.' Kappen
hoort dan ook tot het verleden. De
eennalaatste houtkap in het bos, een
paar jaar geleden, riep nog zeer veel
weerstand op op het eiland SBB ver
wacht dat loofhout langzaamaan de
plaats van de Corsicaanse den gaat
overnemen. Rond de Fonteinsnol wil
SBB het naaldhout daarom extra
aandacht geven. 'We willen daar zo
lang mogelijk het karakter van de den
handhaven.' Van der Spek voorspelt
dat over driehonderd jaar ook nog
dennen in het bos zijn. 'Maar loofhout
is beter toegerust op Texel dan de
den.' SBB wil het ook natter laten
worden in het bos. Dat gebeurt door
onderhoud aan greppels te staken.
Daarnaast verdampt loofhout minder
water dan dennen. Daardoor stijgt de
grondwaterstand, waardoor meer
water beschikbaar komt voor de pol
ders Van Groenigen: 'Water wordt
schaars op Texel. Daarom is het
masterplan water opgesteld om te
zien hoe water beter vastgehouden
kan worden.' Een hoger grondwater
peil leidt er ook toe dat op sommigen
bospaden in de toekomst laarzen
geen overbodige luxe worden. SBB
wil daarvoor mogelijk paden verleg
gen, vlonders aanleggen of een pad
juist bewust laten liggen. Volgens Van
Groenigen gaan er geen paden weg
en komen er geen paden bij. Het bos
telt per hectare gemiddeld tweehon
derd meter pad. Om de bosomgevmg
aantrekkelijker te maken voor
recreanten wil SBB nog een
landschapsplan opstellen. Daarin
wordt nauwkeurig per pad of laan
beschreven welke bomen er moeten
staan. Van Groenigen: 'Recreanten
houden van een gefaseerd bos. Een
dikke of kromme boom zijn elemen
ten waarvoor mensen komen.' SBB
denkt er ook over een speelbos in te
richten in het bos. Volgens Van der
Spek moeten kinderen daar onder
meer hutten kunnen bouwen. Het
speelbos komt mogelijk in de buurt
van de Fonteinsnol.
In het beheersplan duikt ook het plan
weer op om de Randweg deels en de
Nattevlakweg volledig af te sluiten
voor gemotoriseerd verkeer. De
Randweg zou vanaf de barbecue
plaats afgesloten moeten worden,
omdat dat tot daar een fietspad
loopt. Juridisch kan SBB de wegen
op eigen houtje afsluiten omdat het
eigen terrein is. Vanwege de gevoe
ligheid van het onderwerp, zegt SBB
de plannen eerst uitgebreid te willen
overleggen met derden. De organisa
tie wil daarvoor een werkgroep instel
len, waarin mensen hun mening kun
nen geven 'Laat iedereen maar
zeggen wat de wensen zijn.' Volgens
SBB worden de wegen vaak gebruikt
als sluiproute tussen De Koog en Den
Hoorn. 'We zien er zelfs vrachtwa
gens overheen rijden.' Staatsbos
beheer wil de onttrekking van de
wegen bespreken als onderdeel van
het verkeers- en bereikbaarheidsplan
van het Nationaal Park. De kwaliteit,
kwantiteit en de plaats van de wan
delpaden wil ze daarbij ook aan de
orde laten komen.
Krimbos
In het Krimbos wil SBB een aantal
speelweiden laten dichtgroeien. Ook
denkt ze eraan wandelpaden te ver
leggen of eveneens dicht te laten
groeien. Volgens Van Groenigen
wordt er weinig gebruik gemaakt van
Staatsbosbeheer (SBB) wil het
gebruik van de paden en wegen
rond de Hogeberg nader bekij
ken. SBB denkt erover ze in zo
nes op te delen. De zogeheten
holle weggetjes moeten daar
door bijvoorbeeld alleen toegan
kelijk worden voor voetgangers.
Fietsers en miters kunnen nu ook
nog gebruik maken van alle pa
den in het Hogeberggebied. Vol
gens boswachter Erik van der
Spek levert dat echter geregeld
overlast op. 'Medewerkers van
Staatsbosbeheer worden steeds
vaker aangesproken over erger
nis op het weggedrag van ande
ren.' SBB, eigenaar van ruim
honderd hectare van het gebied
rond de Hogeberg. wil over de
zonering spreken met onder
meer de dorpscommissie van
Oudeschild.
de speelweiden en wandelpaden.
'Door er een paar weg te halen, wil
len we het gebruik laten toenemen.'
SBB wil de plannen doorspreken met
De Krim, de dorpscommissie en
Landall Greenparks, eigenaar van
vakantiepark De Sluftervallei. Partici
patie is volgens Van Groenigen een
van de hoofdpunten uit het beheers
plan. 'We willen daarom overleg met
de bevolking over de plannen die we
hebben.' Dat overleg moet bestaan
uit een aantal inspraakavonden. Het
plan is opgesteld voor de ko mende
tien jaar Volgens Van der Spek moe
ten over vijf jaar een aantal ideeën
uitgewerkt zijn in concrete plannen of
al uitgevoerd worden. Wat uitvoering
van de plannen gaat kosten kan Van
Groenigen nog niet zeggen. In het
beheersplan wordt wel aandacht be
steed aan de budgetverdeling. Dit
jaar heeft Staatsbosbeheer een bud
get van 2,1 miljoen gulden. Speciale
toewijzingen voor grote projecten zijn
daar niet bij meegerekend. Het minis
terie van Landbouw. Natuur en Vis
serij stelt jaarlijks zo'n half miljoen
gulden beschikbaar voor Nationaal
Park De Duinen van Texel.
Een nieuwe natte duinvallei creeëren in de
ting. Een plan om De Muy aan re sluiten bij
Muy is een van de plannen die Staatsbosbeheer heeft voor het Nationaal Park in oprich-
de Slufter iS van de baan (Solo Jrroen .an Hatlum)
