Nakomelingen worden beproefd als fokstier j Boer blijven, want het is toch een mooi vak Mkz strooit roet in eten feestjes jubilerende koeien Schoonheid |J?//£ vanger uit het Cabaret-café 4 ZOURANT' Roza 25 en 49 van Marcel Witte (Concordia) ijzersterk Waar gebeurd Mkz-crisis niet zonder gevolgen veehouderij 'Een beroerte, en dan...' Voetballers Schulpengat even defect Programma zaalvoetbal ATB'ers trotseren wind en hagel Niks Op hoeve Concordia van Marcel Witte doorbrak Roza 25 in decem ber als tweede Texelse koe de grens van 10.000 kg vet en eiwit. Toeval of niet, tijdens dezelfde melkmonstering bleek dat haar dochter Roza 49100.000 liter melk had geproduceerd. Prestaties van formaat. Maar dat is nog niet alles. Twee nakomelingen zijn opgeno men in het fokprogramma van de Coöperatieve Rundvee- verbeteringsorganisatie (CR) Delta, de rechtsopvolger van de KI op Texel. De veehouder op Concordia doet de prestaties bescheiden af als 'een flinke dosis geluk', maar zelfs een buitenstaander kan begrijpen dat het zonder vakmanschap niet zou zijn gelukt. 'Roza 25 is een probleemloze koe. Geen vervelende kwalen aan de uier of de poten. Anders kan ze na tuurlijk geen zestien |aar worden. Ze heeft altijd goed melk gegeven, tot nu toe zo'n 120.000 liter, en wordt elk laar drachtig. Ze heeft veertien keer gekalfd. Zo lang ze dat volhoudt, mag ze bli|ven. Roza 49 is weliswaar niet zo sterk als haar moeder, maar met haar 11,5 |aar is ze ook sterk. En ze heeft gemiddeld genomen een hoge productie, 11.000 liter per jaar Het is gewoon een sterke familie. Toeval of niet, maar de stammoeder van Roza 25 en haar familie is afkom stig van de boerderij waar Witte sinds ruim anderhalf jaar zelf boer is. Zijn vader Marius van hoeve Wezenspyk kocht de koe in 1970 van diens zwa ger Toon Goeman en noemde de roodbonte koe Roza. 'Een kleindoch ter van haar is de moeder van Roza 25. Ze gaf van begin af aan ontzet tend veel melk. Daarom zijn we er verder mee gaan fokken. Het is wel eens mis gegaan, maar er zijn veel goeie koeien uit voortgekomen.' En zonen, zo is inmiddels gebleken. Een dochter van Roza 49 is weer moeder van twee roodbonte stieren waarvan de kans bestaat dat ze het goed zullen doen in de fokkerij. Witte: 'Ze bleek in de top vijftien van de Nederlandse index te staan. Ze is geselecteerd op basis van de productiecijfers, waarbij ook wordt gekeken naar de vererving. Vader en moeder tellen mee. evenals de groot moeder. Ze is gespoeld met zaad van een zwarte topstier met roodbont- factor. Roodbont is namelijk recessief ten opzichte van zwart. Wat betekent dat de kans dat er een roodbonte stier uit voortkomt kleiner dan vijftig procent is. Er zijn twee roodbonte stierkalveren uit voortgekomen- Hoornder winner en Hoornder Cassa, vernoemd naar de vader Cassa Bon. een zoon van Cash, een heel goede stier. Winner is nakomeling van een Australische stier.' Witte heeft zelf een overwegend zwartbonte stal, waarom dan toch aansturen op roodbonte nakomelin gen? 'Zwartbonte koeien produceren gemiddeld genomen beter dan rood bonte, die vooral in het zuiden en het oosten van het land veel worden ge molken. Ze geven meer melk en zijn uniformer. Om roodbont melkvee te fokken met dezelfde kwaliteiten, is het nodig om roodbonte bloedlijnen te kruisen met zwartbonte. Die twee dieren van mij zijn nu wachtstier, wat betekent dat ze proefstier zijn ge weest. Met het zaad zijn duizend in seminaties gepleegd. Daaruit zijn de eerste kalfjes geboren. Uit de nako melingen komen naar schatting 150 tot 200 melkkoeien voort, wat een re presentatief beeld van deze stier moet geven. Op basis hiervan moet blijken hoe goed de stier is en of de goede eigenschappen overerven. Al met al duurt het programma wel viereneenhalf tot vijfjaar.' Mocht met één of twee stieren inderdaad verder worden gefokt, dan kan dat Witte een leuk extraatje opleveren Een ander zou in intense spanning zitten, maar Witte relativeert. 'De kans dat het werkelijk fokstieren wor den is hooguit twee procent. Want elke maand worden er drie of vier rode stieren als proefstier ingezet. Er zijn jaren dat er niet één fokstier uit voort komt en soms één of twee. De kans is dus uiterst klein. Ze moeten iets toevoegen aan wat er al is.' Succes of niet, toch is alleen al het feit dat er twee Texelse stieren in het fokprogramma zijn opgenomen bij zonder. Want voor zover bekend is er sinds de KI op Zuidhaffel enkele le gendarische stieren in huis had, Marcel Witte en zijn twee koeien Roza 25 en Roza 49. (Foto Gerard Timmerman) waarvan het sperma naar 17 verschil lende landen werd geexporteerd, heeft Texel geen fokstieren gehad. Tonia's Adema en Keimpe 33 waren overigens niet van Texelse afkomst. CR Delta let ook scherp op een doch ter van Roza 49, een koe waarvan eveneens hoge verwachtingen wor den gekoesterd. 'Het dier werd op 5 maart geboren en het bijzondere aan haar is dat ze roodbont is, wat een kans is van één op acht. Als ze vol doet aan de verwachtingen, zal ook zij worden géinsemineerd, met als doel een succesvolle stier te fokken.' De reden dat de Nederlandse fok- veremging geïnteresseerd is in de stal van Witte, heeft onder andere te ma ken met het streven van de melk veehouderij naar een grotere duurzaamheid. Want sterke koeien als Roza 25 en Roza 49 verhogen de gemiddelde leeftijd van de stal aan zienlijk. Witte: 'In Nederland wordt de gemiddelde veestapel met ouder dan bijna vier jaar Elk jaar moet dus een kwart van de stal worden vervangen. Een boer die de gemiddelde leeftijd weet te verlengen tot vijf jaar, hoeft jaarlijks geen 25 procent van de stal te vervangen, maar 20 procent Dat scheelt behoorlijk in de portemon nee. Want elk kalf dat wordt opgefokt tot vaars kost ongeveer ƒ2.500,-. Een boer met een duurzame stal bespaart zich een veelvoud van dat bedrag. Rosa 25 heeft haar geld dubbel en dwars opgebracht.' Landbouwers kijken met ge mengde gevoelens terug op 2001, het jaar waarin sector in de greep was van mond- en klauwzeer. Vee mocht niet worden vervoerd, lam meren kwamen op het open veld, in tenten en afgelegen schapen boeten ter wereld. Keizersneden werden ter plaatse uitgevoerd, boerenerven werden verboden gebied, van veehouders werd het uiterste gevergd en voor het eerst in de geschiedenis ging de Schapenfokdag niet door. De ak kerbouw, de drijfnatte herfst van 2000 nog amper te boven, werd in september door een zondvloed overvallen, met alle schadelijke gevolgen van dien. Gelukkig is er ook positief nieuws te melden. Vijf melkkoeien braken door de 100.000-litergrens en ééntje over schreed de magische grens van 10.000 kilogram vet en eiwit. Ver meldenswaard is bovendien dat twee Texelse veehouders door Campina zijn gehuldigd omdat ze al zeer lange tijd eerste klas melk leveren. Echt uitzonderlijk kun je het passeren van de 100.000 liter melk niet meer noemen, want inmiddels hebben tientallen koeien op Texel dat gepres teerd. Maar veel veehouders hebben het nog nooit meegemaakt, dus bij zonder is het nog steeds. Want koeien van tegenwoordig mogen dan per jaar een enorme plas melk pro duceren, veel ouder dan vier tot vijf jaar worden ze gemiddeld met. Terwijl een 100.000-literkoe de tien jaar ruim moet passeren. Het overkwam onder andere Farina 2, de trots uit de stal van de familie Dirk de Graaf van van Koos T|epkema uit De Waal. Met de andere koeien van Tjepkema is ze dit jaar verhuisd naar een stal in Terwolde, dat in de zogeheten mkz- driehoek ligt. Bij de familie Rutten in polder De Eendracht overschreed Emma 186 de 100.000-litergrens. 'Ze is onze fa voriete koe', verteltThea Rutten. 'Op de laatste fokveedag op de Landbouwdag in Den Hoorn, het zal inmiddels wel een jaar of zeven ge leden zijn, werd ze kampioen van de oudere koeien. Inmiddels is ze twaalf jaar en elk jaar is ze tochtig geweest. Eén keer insemmeren en ze was drachtig. Alleen duurt het de laatste jaren wat langer Maar ze is ook al van december 1989, dus ruim twaalf jaar oud.' Voor Edo en Thea Rutten is het de tweede 100.000-literkoe. In hun stal stond ook de eerste koe die de grens van 10.000 kg vet en eiwit doorbrak. Niet onverdienstelijk is bo vendien de vermelding van vee houders Peter Jan Verberne uit De Waal en de firma Jaap en Theo Hin uit Oosterend, die al in lengte van ja ren kwaliteitsmelk leveren aan Campina Melkunie. Verberne werd gehuldigd omdat hij al 25 jaar eerste klas melk levert en de gebroeders Hin omdat ze dit al dertig jaar presteren. Melkveehouder Dirk de Graai van hoeve 'Amalia' met Farina 2, één van de vijf koeien die (Foto Gerard Timmerman) dit jaar de 100.000 litergrens overschreed. hoeve Amalia in de PH-polder. Al in januari overschreed ze deze grens. De Graaf: 'We zouden in februari een feestje houden, maar toen het zo ver was, was de mkz al uitgebroken en kwam het er niet meer van. Ik heb haar als vaars gekocht, toen ze on geveer op het punt stond om af te kalven. Ze is nu 14 jaar. De oudste koe die ik heb, maar ze loopt er nog heel vlot bij. De laatste jaren wordt ze weliswaar met zo snel meer drachtig, maar voor de rest is het altijd een probleemloze koe geweest. Ze is de eerste 100.000-literkoe in mijn stal, dus best een bijzonderheid. Ik heb haar eens kunnen verkopen, maar dat kon ik met over m'n hart verkrij gen. Ik wilde eens de 100.000-liter grens nalen. En als één koe dat kon, dan is deze het wel. Ik zag het al snel. Ze mankeert nooit wat, is sterk en staat altijd vooraan.' Bij de familie Kees Zijm van de Fonteinsweg bij Den Hoorn brak Sjoukje 37 door de 100.000-liter- grens. Zijm: 'Ze is één van de laatste koeien van Piet Bakker van de Jan Ayeweg. Ik heb haar als pink gekocht en ze is bij mij aan de melk geraakt. Ze is nog van de stier Tops. Het is een goeie sterke koe. Met kalven slaat ze wel eens een keertje over, maar met haar vijftien jaar is ze nog steeds ij zersterk. Ze mankeert nooit wat.' Heidi 5 overschreed de 100.000-liter- grens in januari van dit jaar. De twaalf jarige koe maakte deel uit van de stal Schoonheid. Het is een prachtig begrip om over na te denken. Texel is schoonheid. Omgeven door wa ter, land, met zoveel geschiedenis, ligt het als een schitterende robijn te glanzen op de kaart. Vroeger sloeg ik altijd hard met de aanwijs stok op de enorme schoolplaten: Texel, Vlieland, Ameland, Ter schelling, Schiermonnikoog. Of zit er een fout in het rijtje? Bij mij zat er vaak een fout in wat voor rijtje dan ook. Maar Texel was altijd raak, dat eiland was in het geheugen gegrift. Want daar gingen we heen. Daar waren de spoorzoektochten nog van ongekende spanning. Daar was het strand zo breed en het natuurmuseum zo klein en de garnalen zo veelvuldig. Daar was het alleen maar lucht en spiegeling. 'Texel is van een betoverende schoonheid', zei mijn vader vaak, en trok willig de bolderkar langs het strand, gevuld met meiden, terwijl mijn broer minstens vijftig meter terug achter ons aanslenterde. Dat betoverende raakte mij. Ik was er dan ook direct voor te porren alle sprookjes van Andersen in werke lijkheid te zien overgaan. Ik ver beeldde mij 'het meisje met de zwavelstokjes' te zien gaan boven het water, op weg naar haar groot moeder, precies op het moment dat wij onze geweldige picknick mand uitstalden. Ze zwaaide en ik zwaaide aarzelend terug. Ik zag vanaf die leeftijd altijd zeemeermin nen en zij fluisterden mij verhalen in. Dat was de schoonheid waar mijn vader over sprak en dat was ook de betovering. Die harde tik op dat eiland op die kaart is van grote betekenis ge weest. 'Daar wil ik wonen', zei ik altijd, 'op een eiland, op dat eiland. Daar is tover.' Mijn onderwijzer van toen knikte berustend, sprak wat re lativerende opmerkingen en maande mij tot rust. 'Dat doe je dan maar als je groot bent', zei hij. 'Nu ben je hier en hier is toevallig van een veel grotere schoonheid dan die klomp zand daar.' Ik wilde ogenblik kelijk aan een overtuigend betoog beginnen, maar hij wees mij met één fel gebaar van de aanwijsstok naar mijn plaats. Ik was diep beledigd. Als een geknakte koningin zat ik in mijn bank te zinnen op wraak. Net voor de les eindigde, wist ik het en mijn vinger ging spontaan de lucht, zwaaide wat al te geestdriftig, maar ik kreeg mijn kans. 'En Rover, wil je ons nog wat mee delen', klonk een verveelde stem. 'Ja', zei ik en stond met mijn tien jaren kaarsrecht op de achterste bank. 'En, wat hebben wij zo drin gend te melden?' 'Ik', siste ik woedend. 'Ik en niet wij.' 'Goed, goed, ik dan. En wat heeft die ik zo nodig te zeggen, één mi nuut voor de les is afgelopen en ie dereen graag naar buiten wil?' 'Dat u niet begrijpt wat schoonheid is', zei ik hard en met hele lichte twijfel. Of ik zelf wel wist wat dat woord inhield. Maar omdat mijn vader het op zo'n speciale toon zei, was ik er zeker van dat het heel belangrijk was. Even was het moordend stil in het lokaal. Mijn klasgenoten keken zowel bewonderend als afgunstig naar mij om. Er was een onderdrukt gegniffel gaande. 'Een klomp zand is misschien wel schoonheid', ging ik overmoedig verder. 'En nou is het voor den donder genoeg Rover. Brutale kinderen krijgen straf. Jij schrijft maar honderd keer: ik wil op Texel wonen. Begrepen!' 'Het is geen straf', zei ik. Iets in mij was niet te stuiten. Mijn onderwijzer hield zich nog net in om mij niet met de aanwijsstok op mijn betoverende hersens te slaan. En tot op heden weet ik zeker dat die honderd straf regels mij hebben geholpen bij de daadwerkelijke overtocht. Ik heb de goede man ook nog een adres wijziging gestuurd. Hij was het inci dent niet vergeten. Hij wenste mij veel geluk en vroeg of ik inmiddels de volgorde van de eilanden wist. En of hij mij eens mocht komen opzoeken Het mocht. In het nieuwe jaar is er een afspraak gaande, ik ga hem rondleiden op de schoonheid van een klomp zand. Dana Rover De mkz-crisis dit jaar is voor de melkveehouders niet zonder ge volgen gebleven. De export van kalveren is aan banden gelegd, wat nadelige gevolgen heeft voor de prijs van kalfsvlees. Door de aan gescherpte regelgeving is de ver koop van kalveren aan collega's een stuk lastiger geworden. Want van een boer die nu vee aankoopt, gaat het bedrijf dertig dagen op slot. Geen dier mag daardoor het erf verlaten. Het ziet er voorlopig niet naar uit dat de regels spoedig worden versoepeld. 2001 was ook het jaar dat een aantal melkveehouders de koeien aan de kant deed. Opmerkelijk is dat ook jongere veehouders dit besluit na men. Met als gevolg dat het aantal melkveehouders in vijf jaar tijd van tachtig veehouders is gedaald tot ongeveer zestig. Die twintig hebben de koeien weggedaan en de melk- rechten verkocht of verhuurd. Werd de afname enkele jaren geleden nog deels gecompenseerd door de komst van overkantse veehouders die zich op Texel vestigden, die ontwikkeling lijkt ten einde. De lage grondprijs op Texel gaf voor hun destijds de door slag om naar het eiland te komen. Maar de prijs van de agrarische grond is in een paar jaar tijd flink aangetrok ken. En ondanks het feit dat er op het eiland vele honderden bunders agra rische grond te koop worden aange boden, is het voor overkantse vee houders met meer zo interessant om naar Texel te verhuizen. De verwach ting is dat van de zestig melkvee houders op het eiland over vijf jaar weer een derde is gestopt. Voor de veehouders die doorgaan is het zaak de gemiddelde groei in de sector bij te benen of voor te blijven. Daarvoor moet serieus worden geïnvesteerd. Een liter melkquotum doet op de markt een gulden of vier. Maar wie niet investeert, valt af, luidt de rede nering. Een quotum van 300.000 liter wordt door velen als absolute onder grens gezien. De melkveehouders die ervoor kiezen om boer te blijven, doen dat in vele gevallen uit volle overtuiging. Omdat ze het een mooi vak vinden en/of omdat ze met onder een baas willen werken. Het zelf kunnen bepalen wat ze doen, staat voor hen hoog in het vaandel. Keerzijde is dat ze er hard voor moeten werken. Zeven dagen in de week aan de bak. Alleen al voor hun vaste werkzaamheden, zoals melken, voeren en schoonmaken, is een gemiddelde boer een kleine veer tig uur in de week in touw en dan komen het hooien en andere klussen er nog bij. Zoals de administratie. De mestboekhouding, registratie van vee en noem maar op ervaren velen als een noodzakelijk kwaad, want anno 2001 aarzelt de inspectie met met het uitdelen van fikse boete. Reden voor sommigen zich af te vra gen waar de redelijkheid is gebleven. Anderen hebben begrip voor de maatregelen, om te voorkomen dat Nederland opnieuw wordt getroffen door de rampzalige gevolgen van mkz of een andere ziekte. Minder veehouderijen betekent ook minder koeien in het landschap. Daar komt nog bij dat als de veehouders het bedrijfseconomisch zouden be kijken, dus op grond van de mineralenboekhouding (MINAS), ze hun koeien zelfs jaarrond op stal zou den houden. Het land wordt dan niet verontreinigd met mest en dat scheelt volgens een boer al gauw zo'n tien procent aan opbrengst. Gelukkig kie zen de meeste boeren op Texel er voor hun koeien 's zomers gewoon buiten te laten grazen. Speciaal voor partners en andere di rect betrokkenen, houdt de Stichting Zorgcentrum Texel in samenwerking met Thuiszorg Kop van Noord-Hol land een serie van acht bijeenkom sten over het thema 'Een beroerte, en dan...' Tijdens deze bijeenkomsten wordt informatie gegeven over wat een beroerte is en welke geestelijke, lichamelijke en sociale veranderingen er kunnen ontstaan na een beroerte, ook wel hersenbloeding of CVA ge noemd Er wordt aandacht besteed aan hoe met deze veranderingen om te gaan en aan het omgaan met angst en spanning De bijeenkomsten vinden plaats op maandagmiodaj va 113.30 tot 15.30 uur in het Verpleeghuis aan de Holle- wal. Deelname kost €20,-. Voor meer informatie: Zorgcentrum Texel, Uesbeth Rijk, tel. 314041, voor op gave: Gezondheidswijzen tel. 0223- 650135. Mijn vader was mede-oprichter en speler van voetbalvereniging ADO '20 (thans hoofdklasse) en mijn zes broers en ik werden opgevoed met voetbal. We speelden allemaal bij ADO '20 en één van ons zelfs bij AZ. Ook mijn oudste dochter ging op haar veertiende aan voetbal doen en leende van vriendje Jaap Verdoorn een paar schoenen. Ze waren wel drie maten te groot, maar met dne paar dikke sokken aan ging het net. Ze raakte eens geblesseerd en lag kermend op het veld tot ze door twee sterke mannen naar de kleedkamer werd gedragen. Daar leek het wel of ze in Lourdes was geweest, want enkele minuten later rende ze, voor de verblufte verzorgers uit, weer het veld in en speelde vrolijk verder. Onze jongste zoon werd lid van Texelse Boys maar had nogal eens last van zijn enkels. Toen hij gekeurd moest worden, raadde mijn vrouw hem aan extra naar zijn enkels te la ten kijken. Maar toen ze hem bij thuis komst vroeg wat de dokter over zijn enkels had gezegd, zei hij: 'Helemaal niets, want ik hoefde van de dokter mijn laarzen niet uit te trekken.' Als gevolg van een defect aan de voortstuwing van veerboot Schulpengat heeft het vlaggenschip van Teso het afgelopen weekend dienstgedaan als reserveboot. Het defect ontstond vrijdagmorgen, waardoor de eerste geplande halfuur- dienst verviel. Nadat de Molengat de reguliere dienst had overgenomen, kon volgens schema worden verder gevaren. Nadat onderhouds monteurs dit weekend hadden over gewerkt om het defect te herstellen, kon de Schulpengat maandag de re guliere dienst hervatten. VRIJDAG 28 DECEMBER 2001 Zondag 30 december 12.30 Texel 2-Klif 1 Kuipers 13.20 Koog 2-Krim 1 Meedendorp 14.10 Jelleb. 2-Casino 1 Van Beek 15.00 Jelleb. 1-De Koog 1 Molanus 15.50 SVO 2 -Mantje 1 Sangers 16 40 De Krim 2-SVO 1 Hoogendijk Klif heeft zaaldienst. Woensdag 2 januari 17.45 SVO E1 -De Krim E1 SVO 18.30 Klif C1 -De Krim C2 Klif 19.20 Klif 5-De Krim 3 Klif 20.10ZDH 3-Klif 4 ZDH 21.00 Texel 6-Krim 4 Franchimon Oosterend heeft zaaldienst. Donderdag 3 januari 18.30 De Krim 5-ZDH 2 De Knm 19.20 SV0 4-SVO 5 SVO 20.10 Texel 5-Jelleboog 3 Texel 21.00 Mantje 3-Klif 2 Meedendorp Texel'94 heeft zaaldienst. Vrijdag 4 januari 16.45 Knm D2-Texel D1 Knm 17,30 Texel C1 -De Koog C1 Texel 18 15 SVO 1 -Jelleboog 2 Kuipers 19.25 De K. 1-Zeem. (NH beker) Sangers 20.15 Casino 1-Texel 2 Hoogendijk 21,05 De Krim 1 -Texel 1 Van Beek 21 55 Mantje 1-De Koog 2 Molanus Klif heeft zaaldienst. Zondag 6 januari 12.20 De Koog 2-Koog 1 Van Beek 13.10 ZDH 1 -SVO 3 Meedendorp 14.00 SVO 4-De Khm 5 SVO 14.50 ZDH 3-Texel 5 ZDH Oosterend heeft zaaldienst. De bijna veertig deelnemers die za terdag in de Dennen aan de start verschenen van de vierde ATB- crosswedstrijd kregen het door harde wind en hagelbuien zwaar te verduren. Erwin Goënga leed niet zichtbaar onder de ontberingen. Fietsend in de A-poule nam hij di rect na het startschot de leiding, om 45 minuten later met een ruime voorsprong op de anderen over de finish te gaan. Bram Bruin en Theo Boom zorgden voor een hoop spanning in de strijd om de tweede plaats. Even zag het ernaar uit dat Boom zou winnen, maar twee ronden voor het einde liet Bruin zien dat hij over de langste adem beschikte. In de B-poule was het niet minder spannend. Adnaan van Rijsselberghe was de snelste, maar hij kwam in pro blemen toen hij halverwege de race zijn jack probeerde uit te doen. Con current Marcus Bakker profiteerde en nam de koppositie over. Van Rijsselberghe knokte echter terug en kwam in de laatste ronde weer langs zij, om zijn voorwiel na dertig minu ten als eerste over de finish te druk ken. Ruben van Vliet werd derde. Bij de jeugd ging de overwinning naar Dorian van Rijsselberghe. Hij werd op de voet gevolgd door Ferry van der Vis. Ilse Pastoor gaf haar visitekaartje af door in haar eerste wedstrijd als derde te eindigen. 'Pip Barnard en Janien de Bruijn bespreken het lokale nieuws' Weet je wat moeilijk is in deze tijd? Niks. Juist in december is niks moeilijker dan zeg maar in februari of maart. Die maanden zijn mis schien van zichzelf al niks, maar deze weken komen mensen naar je toe met vragen als 'Wat wil je voor Sinterklaas?' of: 'Wat doe je met de Kerst?' En dan zeg ik het liefst: 'Niks'. Want ik hoef niks voor Sinterklaas en ik hoef niet zo no dig wat te doen met Kerst. Ge woon, niks. Dat is al moeilijk ge noeg. Want niks doen is vaak veel moeilijker dan wel wat doen. Dat hadden de oude Chinezen al in de gaten. Het niks doen, het woe wei stond daar hoog in aanzien. Maar als je zegt dat je niks voor Sinter klaas hoeft, breng je de mensen in een lastig parket. Dan weten ze het niet. Zelf vond ik het ook heel lang niks: niks. Maar nu weet ik wel beter Niks is juist heel veel. heel moeilijk ook. Om gelukkig te worden schijnen wij altijd maar dingen te moeten doen. We kunnen nooit eens gewoon hele maal niks doen en daar dan gelukkig mee zijn. Zoals een poes bijvoor beeld, die kan met gelukkiger zijn dan als hij helemaal niks doet. Dan is-ie bijna vloeibaar, zo weinig niks doet je dan. Maar dat kunnen wij niet. Wij moeten altijd dingen doen en ca deautjes geven en veranderen. Ik vind het nu wel wat: niks. En we weten het ook wel: om na te denken, over jezelf of over de toe stand in Marokko, of om na te den ken over de dingen die gebeuren, of om een fatsoenlijk Sinterklaasgedicht in elkaar te draaien, moeten we ook juist niks doen. Daarvoor moeten we gewoon stil in een hoekje gaan zitten, met de kachel op tien en de televisie in je ooghoek en een opengeslagen boek en een potje bier binnen hand bereik en dan maar gaan zitten na denken. Over de toekomst, of over het verleden. Over hadden we, dan zouden we, over de regen tegen de ruiten en gewoon over niks. Net als met yoga, dan moet je ook heel lang stil zitten en niks doen. Dan kun je op een zeker moment afdalen in jezelf. Het vergt enige oefening, maar je kunt natuurlijk beter goed niks doen dan niks goed. Het is eigenlijk net als met Sinter klaas. ledereen is ieder jaar weer bang dat het de verkeerde kant uit gaat met de Sint en dat hij wordt ver dreven door de Kerstman en de com mercie. Maar in tegenstelling tot wat je zou verwachten, is Sinterklaas een dyna mische figuur die al eeuwen lang al lerlei maatschappelijke veranderin gen heeft doorstaan. En hij zal ook de aanval van de Kerstman wel weten te doorstaan. Gewoon door niks te doen en zich te laten meedrijven op de stroming van de tijd. Want het gaat met Sinterklaas niet om dure cadeaus, het gaat om de gedachte. Een cadeau zonder ge dicht of surprise is geen Sinterklaas- cadeau. Zoals een onbeschilderd ei nooit een paasei kan zijn en een boom zonder kaarsjes nooit een kerstboom. Met Kerst kunnen we onbeperkt besteden en elkaar met vreselijk kostbare cadeaus om de oren slaan. Maar met Sinterklaas geven we iets dat veel kostbaarder is: met Sinterklaas geven we ook iets van onszelf weg.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 2001 | | pagina 7