'Mijn personeel riep
me soms op het matje'
Een schipbreuk op de Texelse Rede
Zang, cabaret en disc
op 'Relation Believ
Dries Veltkamp over bewogen bedrijfsjaren
Menno: 'We kijken vóóru
Feestavond voor gelovige jeut
TEXELSE ^colJRANT
Looptraining
AV Texel
Strender senioren
maken reisje
Clubdag Texel'94
Andere voornaam
Collecte KWf
VRIJDAG 30 AUGUSTUS 2002
Toen ik de zaak van mijn vader overnam hadden we op Texel een marktaan
deel van ongeveer 30%. Nu ik ermee ophoud is dat ongeveer 40%. Ik heb
daarom het gevoel dat ik de boel redelijk goed heb beheerd, al heb ik erg
veel aan mijn medewerkers te danken Die hebben zich altijd enorm betrok
ken gevoeld bij het bedrijf en maakten zich zorgen als het met goed ging
Het is gebeurd dat ze me op het matje riepen. De eis was dat ik meer aan
hen moest overlaten, anders zou het mis gaan.'
Aan het woord is Dries Veltkamp (50).
van het gelijknamige installatiebedrijf
dat vandaag definitief zijn deuren
sluit. Het bedrijf is met tien medewer
kers overgenomen door IBS Oele
Schoo, waardoor de loodgieterspoot
van deze combinatie ruimschoots
wordt verdubbeld. Dat bedrijfs
onderdeel blijft gewoon Oele heten;
de naam Veltkamp verdwijnt.
Het is een belangrijke verandering in
het Texelse ondernemerswereldje,
waaraan de schaalvergroting dus niet
voorbij gaat. Voor Dries Veltkamp
gebeurt dat niet zonder emotie, want
het is ook een mijlpaal in een bewo
gen familiegeschiedenis, waarin per
soonlijke en zakelijke perikelen altijd
hand in hand gingen.
Koperslager
Het bedrijf dat later Veltkamp zou
heten, werd op 28 augustus 1928 op
gericht door de uit het Friese Kollum
afkomstige Jan Agter. Deze streng
gereformeerde koperslager had zijn
oog op Texel laten vallen bij het be
studeren van de kaart van Nederland
waarop de christelijke en de rooms
katholieke loodgietersbond hadden
aangegeven waar hun leden zaten.
Dries: 'Opa zag dat er op Texel één
loodgieter zat: Oele. Terwijl het eiland
toch een grote oppervlakte had. Hi|
redeneerde toen waar er één is. kun
nen er ook twee zijn'.
Agter begon zijn bedrijf in de nog
bestaande boet aan het Schilderend
achter het politiebureau en trouwde
met Gijsje van der Lee. die tot kort
daarvoor bedrijfsleidster was bij Bak
kerij Schat in Utrecht. Gijsje was niet
onbemiddeld. Dat was maar goed
ook, want Agters veronderstelling dat
er plaats was voor een tweede lood
gieter bleek nogal optimistisch te zijn
geweest. Dries haalt uit het familie
archief het eerste kasboek waarin
onder 'inkomsten' herhaaldelijk staat:
lening van Gijs. Agter redde het door
ook een winkel te beginnen op de
plek aan de Weverstraat waar op dit
moment de Texelse apotheek bezig
is met een uitbreiding. In die winkel
was 'alles' te koop, waaronder elek
trische apparaten, souvenirs en huis
houdelijke artikelen. De omzet van de
eerste week was f 4,53 en dat was
méér dan de opbrengst van het
loodgietersgedeelte in diezelfde
week. De gevolgen van de inmiddels
uitgebroken economische crisis
maakten het er niet makkelijker op.
Opmerkelijk dus dat Agter in 1933
evengoed voor f 10 000,- van veearts
Roelofs een groot woonhuis op de
hoek Stenenplaats-Weverstraat
kocht. Zijn boekhouder Simon de
Waard was verbijsterd en wilde niet
langer voor hem werken. 'Ik wil Jouw
ondergang niet meemaken', schijnt
hij gezegd te hebben. In het
prestigieuze pand zat zelfs centrale
verwarming, die echter werd gedeeld
met het aangrenzende Dros Maga
zijn, waar de ketel stond. Agter begon
ook zelf met het installeren van CV-
installaties, waartoe hij in 1934 sa
men met Joop Schoo een apart be
drijf oprichtte, dat eind jaren veertig
weer werd ontbonden. Voor Agter
werd aanleg van elektra een belang-
n|ke activiteit, evenals de handel in en
'reparatie van radiotoestellen. Begin
jaren vijftig gold hij als de Texelse
televisiepionier, ondanks het feit dat
het eiland destijds ver buiten het be
reik van de toen enige zender Lopik
lag zodat alleen bij bepaalde weers
omstandigheden een goed beeld kon
worden ontvangen. Demonstraties
met televisie gaf Agter in zijn etalage
aan de Stenenplaats en op de Temito,
de TExelse MlddenstandstenTOon-
stellmg die enige jaren achter elkaar
in Hotel Texel werd gehouden. Agter
had de hand in de organisatie van de
Temito's en ontplooide naast zijn
werk nog tal van andere activiteiten.
Hij was actief in de paardensport, wat
een probleem opleverde, want hij had
daarvoor alleen tijd op zondag en dan
mocht het met omdat hij streng ge
reformeerd was Hij loste het op door
hervormd te worden en later zelfs
doopsgezind.
Tragedie
Jan Agter had de neiging teveel hooi
op de vork te nemen. Meer dan eens
raakte hij zwaar overspannen en ver
dween dan een tijd uit beeld Ellende
binnen de familie was daaraan niet
vreemd. Van zijn acht kinderen kwam
Gijs om in de oorlog en een jong kind
trok een ketel kokend water over zich
heen en bezweek aan de daarbij op
gelopen verbranding Agters vrouw
Gijsje overleed na een langdurige
ziekte in 1962 Op haar sterfbed had
ze hem op het hart gedrukt dat hij zo
snel mogelijk moest hertrouwen,
omdat ze meende dat hij niet voor
zichzelf kon zorgen Zo geschiedde:
Agter trad al na drie maanden in het
huwelijk met de weduwe Fokje (Tme)
Ipenburg-Zondervan.
Begin jaren vijftig was de uit Amster
dam afkomstige Joop Veltkamp bij
Agter komen werken. Van huis uit
was hij automonteur, kwam op Texel
als marinier op de Mok en zou later
trouwen met Agters dochter Alie.
Veltkamp werkte aanvankelijk bij de
gebroeders M. en A.J. Vonk en werd
in apnl 1951 door Agter weggekocht.
De relatie met zijn toekomstige
schoonvader was soms problema
tisch. Toen Veltkamp (die f 35,- per
week verdiende) met looneisen
kwam, werd hij op staande voet ont
slagen. Hij ging toen aardappelen
rooien waar hij f 95,- per week mee
verdiende. Toch keerde Veltkamp te
rug bij Agter. Hij was dringend nodig,
want de bouw van De Vogelmient in
De Koog en de aanleg van de water
leiding gaven handenvol werk. Velt
kamp werd firmant, tot 1963 samen
met Agter, die commanditair vennoot
was. Intussen had zich een bedri|fs-
splitsing voltrokken. Joop Veltkamp
ging verder met het installatiebedrijf
en vestigde zich uiteindelijk aan de
Burgwal met Jan Geus en Kees Boe
yen als medewerkers.
Van links naar rechts Menno Schuijl, Olaf de
De radio- en elektrazaak kwam in
handen van de oudste zoon, Oebele
Jan. Zoon Dries stapte in de voetspo
ren van zijn vader, werd in 1974
firmant en in 1980 enig eigenaar, toen
Joop Veltkamp mede om gezond
heidsredenen stopte Het bedrijf
groeide uit zijn jasje en verhuisde in
1987 naar de Maricoweg, waar het
bedrijf al een opslagruimte had. De
groei zette door. Rond 1980 was het
aantal medewerkers gestegen tot
zeven. Na verloop van tijd was dat
niet genoeg om alle opdrachten aan
te kunnen. Gebrek aan menskracht is
Porto en Dnes Veltkamp.
ook op dit moment het grootste pro
bleem waarmee de installatiesector
kampt. Het komt dus goed uit als bin
nen de eigen familiekring belangstel
ling voor het vak blijkt te bestaan.
Dries' zoon Joop kwam als 17-jarige
in de zaak en was voorbestemd om
te zijner tijd het roer over te nemen.
Toen hij 25 was, was het zover en
Dries dacht zich te kunnen terugtrek
ken. Dat bleek een misrekening want
Joop was niet bestand tegen de druk
die het runnen van het gecompli
ceerde bedrijf voor hem betekende.
Dries zag zich gedwongen de zaak
Foto Harrf,
terug te kopen en Joop voelt
weer lekker als gewoon werkn
Zijn vader ging op zoek naar ee
per en vond die in de persoor
Menno Schuijl van IBS Oele S(
Binnen twee weken was de
rond. De bedrijfsactiviteiten we
overgedragen; de gebouwen bl
eigendom van Veltkamp. Die is
plan is nog minstens een jaar u
nieuwe bedrijf mee te werker
dan ga ik rustig afbouwen en an
dingen doen. Ik ben er nog jon;
noeg voor'.
Laatste deel van een verhaal in
drie delen, over de stranding
van het koopvaardijschip 'De
Prins te Paard' in 1660, opge
tekend in 1948 door Ad Blok
van der Velden.
De 'Prins te Paard' had het lang vol
gehouden, maar bij een geweldige
windstoot braken ook van dit schip
de ankerkabels. Met moeite kon de
schipper de stormfok uitgezet krijgen
en probeerde nu voor de wind weg te
lopen. De Egyptische duisternis
maakte het onmogelijk zich te oriën
teren. Al was de kans, aan de grond
te lopen, niet zo heel groot. Het wa
ter in de Waddenzee was door de
storm hoog opgezweept. Toch zou
een stranding ergens aan de Friese
kust wel met te vermijden zijn.De
storm had nu haar hoogtepunt be
reikt. Een windvlaag nam de storm
fok mee. De krachtige, korte golfslag
deed het aan de willekeur der woe
dende elementen overgeleverde
schip vreselijk stampen en slingeren.
De bemanning was dan ook zijn ge
heel zeeziek, hoe bevaren de maats
ook waren. Doornat en koud tot op
het gebeente zagen zij de dood voor
ogen. En toen het schip op een zand
plaat vastraakte, en de golven over
het dek sloegen, klommen zij in het
want. Een ogenblik dreigde het vaar
tuig te vergaan. Het achterschip was
nog vlot en hierdoor draaide het,
waardoor de wind dwarsscheeps
kwam. Alleen de hoge campagne
werd met onder de overkomende
golven bedekt. Maar spoedig was het
schip weer los. nog had de zee haar
prooi met bemachtigd. In de duister
nis zette het deze verschrikkelijke
tocht voort over de verraderlijke Zui
derzee. Een tocht die eerst beëindigd
werd. toen het tenslotte ergens aan
de Friese kust strandde. Er stond
daar een flinke branding, de golven
beukten het hulpeloze schip onbarm
hartig Het was de maats onmogelijk
de kust te bereiken en het enige wat
overbleef, was, in hun netelige posi
tie het aanbrengen van de dag af te
wachten.
Douwe werd langzaam wakker. Hij
probeerde op zijn andere zij te gaan
liggen, maar dat lukte niet. Hij lag
mets gemakkelijk, helemaal tegen de
wand van de kooi aangedrukt. Net of
de kooi helemaal scheef lag. Nog sla
perig deed hij even zijn ogen open.
Waarachtig, wat lag de schuit scheef,
niemand te zien. Waar zouden de
anderen zitten? Zo lag Douwe te suf
fen. Het klotsen van de golven en het
loeien van de wind, was het enige dat
hij hoorde. Douwe werd nu pas goed
wakker en wreef de slaap uit zijn
ogen. 'Zou er wat gebeurd zijn?',
mompelde hij voor zich heen. Ik hoor
niemand meer, het lijkt wel of ze alle
maal van boord zijn en mij vergeten
hebben.'
Dat vond Douwe geen leuk idee en
vlug kroop hij naar de rand van de
kooi en liet zich er uit zakken. Tot aan
zijn enkels kwam hij in het water te
staan. In een oogwenk had hij zijn
r
broek, trui en zeildoeken sloffen aan
en ging de trap op. Wat hij boven dek
zag deed hem een kreet van verba
zing slaken. Het schip maakte flink
slagzij en lag muurvast op nog geen
100 meter van een dijk af. Maar wat
hij daar allemaal in het want zag,
maakte hem een ogenblik bang.
Daaraan klemde zich de gehele be
manning in alle mogelijke en onmo
gelijke houdingen vast. In het grauwe
licht van de nauweli|ks doorbrekende
dageraad boden deze zwarte sil
houetten boven zijn hoofd, een gro
teske aanblik. Langzaam begreep
Douwe de situatie. Het schip was
ergens gestrand, maar niet op Texel.
Dat kon hij begrijpen, want die flauwe
rosse gloed waar de zon opkwam
was boven land. Dat hij toch van de
hele schipbreuk mets gemerkt had! 't
Had vast erg gestormd, anders wa
ren ze niet allemaal in het want ge
vlucht. Besluiteloos ging Douwe een
paar treden naar boven. De zee was
nog behoorlijk ruw. Het viel hem met
mee, zich op het sterk hellende dek
staande te houden. Eén van de man
nen in het want had de jongen nu in
het oog gekregen. Hij moest een paar
maal zijn keel schrapen, voor hij met
schorre stem kon zeggen: 'Hé jon
gen. hé. luister eens.' Hoewel de
storm geluwd was, drongen de woor
den niet tot Douwe door. De man
moest nog een paar maal roepen eer
de jongen in zijn richting keek. 'Help
me eens', riep de man en Douwe zag,
dat het de schipper zelf was. Die was
door zijn ongemakkelijke houding zo
stijf als een plank geworden en het
was hem onmogelijk zich te bewe
gen. 'Breng een fles brandewijn', riep
de schipper tegen Douwe. Anderen
werden nu ook opmerkzaam. Douwe
ging vlug naar het hokje van de
bottelier. Ja, daar was een vaatje
brandewijn. O, in die fles zat nog wat.
die is nog zo goed als vol. Uit het
vaatje vulde hij ook nog een andere
fles met het sterke goedje. Daarmee
klom Douwe naar de schipper, die
met moeite de fles in zijn verkleumde
vingers hield en begerig een paar
slokken nam Dat deed goed! Hij was
aan het eind van zijn krachten, maar
de alcohol deed zijn bloed weer stro
men Nu kon hij zich ook langzaam en
met moeite bewegen. De anderen,die
er niet beter aan toe waren, begon
nen nu ook om de brandemoris te
roepen en Douwe ging met leven
wekkend vocht van de één naar de
ander. Een paar flessen moest nog
vullen, maar tenslotte hadden allen
gehad en kwamen ze moeilijk naar
beneden. Wat zagen de mannen er
uit! Hun handen waren ontvleesd, bij
sommigen tot op het been. Armen
zwaaiend, benen buigend en met de
voeten trappelend, raakten ze lang
zamerhand hun stijfheid weer kwijt.
Douwe was de enige, die mets man
keerde. Hij kreeg dan ook druk werk
en hielp de chirurgijn wat hij kon om
alle wonden te verbinden. Intussen
was het helemaal dag geworden. De
bevolking uit de buurt was in troepen
naar de dijk getrokken, tuk op buit. Er
was genoeg voor hun gading. Al
gauw stonden er velen bij het wrak
van de 'Prins te Paard', het eerst zo
trotse schip, dat vele zeeën bevaren
had en in deze stormnacht zijn laat
ste reis maakte. De bemanning ver
nam later, dat zij er goed afgekomen
waren, de storm had honderden
mensenlevens gekost. Er heerste
rouw in Holland. Een kroniekschrijver
zegt over deze ramp: 'Noortholland
wierde vervult met weduwe en
weezen. De kooplieden in de plaats
daze na de Beurs gingen, gingen na
't Hof om een Cessie-brief, in zomma
deze Texelschade heeft veele
menschen geruïneert.'
Komende week gaat bij Atletiek
vereniging Texel het winterschema
van de looptrainingen weer in. Maan
dag 2 september wordt nog één keer
gezamenlijk getraind bij het Turfveld
in de Dennen (aanvang 19.00 uur). De
dag erop, dinsdag 3 september, traint
de vrouwengroep onder leiding van
Coby Bakelaar (tel. 313843). De start
is om 13.45 uur bij het Turfveld. Een
week later, op woensdag 11 septem
ber, gaat ook de groep van Cees Tim
mer (tel. 318512) weer in training.
Locatie is de atletiekbaan aan de
Haffelderweg in Den Burg, aanvang
19.00 uur. Met ingang van 14 sep
tember verzorgt Timmer ook iedere
vrijdag een training. Beide sessies
zijn bedoeld voor atleten van ieder ni
veau; niet-leden kunnen vrijblijvend
een paar keer meedoen. Voor meer
inlichtingen kan contact worden op
genomen met de trainers.
Volgens traditie organiseert de dorps-
commissie van Oosterend ook dit
jaar een reisje voor de senioren van
het dorp. Ditmaal staat een uitje naar
de overkant op het programma en
wel op vrijdag 13 september. De pre
cieze bestemming blijft volgens ge
bruik tot het vertrek geheim. Er wordt
om 8.30 uur vertrokken bij dorpshuis
De Bijenkorf. Deelname kost €17,50.
Opgave bij Ankie de Klerk (tel.
318582), Tanja Groeneveld (tel.
318735) of Esther Hin (tel. 318783).
In het programma van de clubdag
van Texel'94, die zaterdag op de ei
gen sportvelden wordt gehouden,
zijn enkele wijzigingen opgetreden
Het middagprogramma vanaf 16.00
uur ziet er als volgt uit 16.00 uur:
Texel'94 A2-De Koog B1; 16.00 uur:
Texel'94 3-combinatie Texel '94/vete-
ranen; 18.00 uur: Texel'94 1 -HCSC 1
(beker'); 18.30: Texel'94 2-ZDH 1.
Naast het sportieve gedeelte heeft de
activiteitencommissie diverse andere
onderdelen op het programma op
touw gezet. Er is gedurende de hele
dag een springkussen en een
voetbalsnelheidsmeter en in de kan
tine worden spelletjes gespeeld.
In het verslag over de autobrand in
Oost is een verkeerde naam geslo
pen. Niet Kees, maar Jaap Dijker
bluste het vuur.
Voor Menno Schuijl (30) van IBS Oele
Schoo betekent de overname van
Veltkamp een forse expansie, die zich
voltrekt nog geen jaar nadat hij sa
men met twee medefirmanten de
zaak van zijn vader Piet overnam. De
loodgieterafdeling werkt straks met
negentien mensen, aangestuurd door
medefirmant Olaf de Porto. Een ver
gelijkbare taak vervult medefirmant
Giel Boogaard voor de elektra-afde-
ling. De CV-(Schóo)afdelmg wordt als
zelfstandige eenheid gerund door
Joes Schoo als directeur. Het totale
bedrijf telt 37 medewerkers en heeft
zo'n twintig auto's langs de weg. De
verantwoordelijkheid van het runnen
van het geheel voelt Menno Schuijl
met als drukkend en hij heeft vertrou
wen in de toekomst. 'We doen het
samen en we kijken vóóruit'. Schuijl
heeft twee jaar MTS gedaan, maar
dat vond hij niks. Hij had meer zin in
het werk zelf. Dus trad hij als
elektromonteur in dienst bij zijn vader
en volgde tegelijk gedurende vier jaar
de streekschool in Heerhugo»
Zijn functie in het bedrijf omsct
als 'vliegende kiep met algemi
ken' maar hij vindt het leuk oir
toe ook zelf ergens een klus
voeren. Het aantrekken vai
doende mensen noemt hij een
probleem. 'Er zijn veel te weiri
gens en meiden die het install!
in willen. Dat zou anders zijn
zouden weten hoe mteress
leuk het is. Wé zitten om ze ti
gen. Op dit moment zouden w
een CV-monteur en een
monteur kunnen plaatsen'.
In verband met de overnam
Veltkamp ondergaat het bedr
menteel een verbouwing. Er
nieuwe loods gekomen voor
slag en verwerking van zink et
materialen, de kantine en de
room worden groter en het ma
wordt aangepast. Half oktobei
alles klaar zijn en wordt opet
gehouden.
De Burgemeester de Koninghal is
zaterdag 7 september het toneel
van een grote feestavond waar
zo'n 300 gelovige jongeren worden
verwacht. De avond begint met
een gezamenlijke maaltijd, waarna
onder leiding van de gospelband
Benjamin wordt gezongen. Rond
21.00 uur start een optreden van
cabaretier Herman Boon, waarna
om 22.00 uur wordt afgesloten met
een gospeldisco. De avond is be
doeld voor jongeren van 12 jaar en
ouder.
De feestavond is het initiatief van een
kleine groep Texelaars, die al jaren
werkt aan de voorbereidingen. De
avond is vooral bedoeld om de on
derlinge relatie tussen gelovige jon
geren te verstevigen. Want temidden
van met-gelovige leeftijdgenoten
hebben ze het met altijd even mak
kelijk. vertelt één van de organisato
ren. 'Met deze avond willen we ze een
hart onder de riem steken.' Voor
Relation Believe, zoals de feest
avond is gedoopt, zijn kosten noch
moeite gespaard. De jongeren wor
den bij aankomst verwend op een
uitgebreide maaltijd, waarna de
gospelband Benjamin de jeugd moet
aansteken met elkaar te gaan zingen.
Na de praise is het woord aan caba
retier Herman Boon, die met een re
ligieus getint programma de lach
spieren van zijn gehoor in beweging
zal zetten. Boon presenteert zijn
nieuwe cabaretprogramma
'Noooooooit gedacht'over een man
die een droomreis naar Amerika wint.
Het belooft de trip van z'n leven te
worden, maar het loopt anders dan
gedacht... De afsluitende gospel
disco wordt opgeluisterd door
LightDJ en SoundDJ, bij de liefheb
bers genoegzaam bekend.
Om de Burgemeester de Koninghal
vol te krijgen laat de organisatie mets
aan het toeval over. Er zijn hono
posters en folders verspreid, oi
de overkant. Zo'n 45 jeugdgri
zijn aangeschreven en ver
wordt dat zaterdag ongewoe
jongeren het eiland zullen bea
Cabaretier Herman Boon, entertain
'Relation Believe' Festival in dt
meester de Koninghal.
Voor de kosten hoeven ze het'
laten. Overkantse bezoekers b
- inclusief boot, bus, maaltijd,
slaapplaats en ontbijt - 18,-,
in verhouding staat tot de we*1
kosten. Dat kan doordat kert
organisaties, die voor dit jotf
feest de handen ineen hebben
gen, zich garant hebben
Bovendien hebben bedrijvenfl
pende hand uitgestoken en
veel gastgezinnen gratis slaap
sen aan. De Texelse bezoeker*
len een aanzienlijk lagere enttë
Net als in de rest van het land
ook op Texel in de week vani
met 8 september collectant!
het Koningin Wilhelminafond!
de deuren om geld in te zamel*
de kankerbestrijding. Dit jaar
extra aandacht besteed aanl
in de familie en erfelijke vond
kanker.