De verantwoording gaat
steeds zwaarder wegen
'Straks kunnen we alle
fietsen hier weer hebben
Veiligheidsfunctionaris Texel Race neemt afscheid
Fietsenhandel Den Hoorn tegen de vlakte
.TEXELSE COURANT'
"T r
Verzorgers paard
ontkennen schuld
Eilandcompetitie
volleybal
Herfstbitterling nieuw op Tex
Grondwater
verontreinigd
VRIJDAG 13 SEPTEMBER 2002
hoeft maar een kleine golfslag te
staan en je bent hem zo kwijt. Bij een
wedstrijd willen we ze dan ook niet al
te ver uit de kant hebben, terwijl het
wat verder op zee soms het beste
zeilt. Om ze toch naar de kant te
dwingen, zodat we ze kunnen tellen,
hebben we bepaalde punten waar ze
binnendoor langs moeten Bij het
meetpunt van De Koog bijvoorbeeld,
bij de VC-boei en bij de boei voor de
haven van Oudeschild. Er wordt op
meerdere plaatsen geteld en zodra
Bij paal 9 gaan zaterdag vijftig surfers van start, met de bedoe
ling het eiland zo snel mogelijk te ronden. Voor Martin van der
Wal (72), bestuurslid en veiligheidsman van het eerste uur, is
deze dertiende editie van de Texel Race de laatste die hij mee
maakt als lid van de organisatie. Onderzijn leiding is Veiligheid
een goed geolied onderdeel van de watersport geworden. Kij
ken bij anderen, ondervinding en ervaring waren basisattributen
bij de opbouw van een goed systeem. 'In het begin was er niets.
We hebben alles zelf moeten uitvinden.' We zoeken hem op voor
een praatje in zijn romantisch gelegen stolp aan de Middel-
landseweg nabij Oudeschild.
'We gaan er weer voor,' opent voor
zitter Wieb van den Berg van de
Stichting Texel Race zijn toespraak in
het Texel Race-magazine, dat afge
lopen week huis aan huis werd ver
spreid Eind mei kwamen de voorbe
reidingen voor deze surfwedstrijd in
een stroomversnelling. Het bestuur
van de organisatie telt elf hoofden,
rond de wedstri|ddatum worden zij
door nog eens veertig vrijwilligers bij
gestaan. 'Zonder deze vrijwilligers
ben je nergens.' zegt Van der Wal met
nadruk. 'Iedere organisatie zou goed
moeten beseffen hóe belangrijk de
inzet van deze mensen is. Ze staan
er voor jóu, met voor hun eigen lol.
Sommigen nemen er zelfs vakantie
dagen voor op. Neem nou de
parkeerwachters bij Rondje Texel. De
hele dag staan ze aan te wijzen, gem
opper en gemor aan te horen van
mensen die dichterbij willen staan en
zelf zien ze niets van het hele feest.
Ik vind het belangrijk iedereen bij
naam te kennen en bij ze langs te
gaan. Doe je dat met, dan ben je ze
zo kwijt en dan kun je het feest wel
vergeten. Ik denk dat de vanzelfspre
kendheid waarmee sommige organi
saties over hun vrijwilligers beschik
ken zonder hun waardering te laten
blijken een belangrijke oorzaak is van
het schreeuwend gebrek aan vrijwil
lige krachten vandaag de dag.'
Martin van der Wal werd geboren in
Den Helder 'Ik ben een echte Kraai.'
Hij kwam in 1957 naar Texel om als
elektrotechnicus bij de PTT de tele
fooncentrales op te zetten. 'In het
gebouw aan de Waalderstraat werk
ten in die tijd nog 23 telefonistes.
Texel was één van de laatste plaat
sen in Nederland die werden geauto
matiseerd. Het hele communicatie
systeem begon zich in die jaren te
ontwikkelen. De elektronica kwam
erbij, dataverbindingen, straal
zenders. In de jaren zeventig had je
die olietoestanden en dat gedoe met
boortorens in de Noordzee voor gas
winning. We hebben een straal
verbinding opgezet om de boringen
vanuit de centrale te regelen Het was
het eerste project in de wereld waar
bij een boortoren door middel van
straalverbinding verbonden werd met
het vasteland. Aardgas heeft niet
overal dezelfde samenstelling en
moet om een homogeen mengsel te
krijgen onderweg gemengd worden.
De vrijkomende stoffen die met ge
bruikt kunnen worden, worden in het
aardgasstation even buiten Den Hel
der afgefakkeld. Die processen wor
den allemaal met dataverbindingen
geregeld.'
Van der Wal, die in zijn vrije tijd graag
met zijn catamaran op het water ver
toefde en oprichter en voorzitter was
van de Kustzeilveremging Westers
lag, werd 25 jaar geleden bij de orga
nisatie van de eerste catamaranronde
gevraagd zich over de veiligheid te
buigen. 'Wij hadden bij onze club
wedstrijden al wat ervaring opgedaan
met veiligheid op het water en als
voorzitter ben je dan natuurlijk gelijk
de klos. Voor het eerst gingen we nu
met een stel mensen aan het werk
om een plan te ontwikkelen, want er
komen bij zo'n organisatie allerlei
problemen op je af waar je eerst met
zo aan denkt.Twaalf jaar later, bij de
oprichting van de Windsurfclub, werd
hij door zijn ervaring vanzelfsprekend
wéér de man van de veiligheid. 'Er
spelen zoveel factoren mee waar je
rekening mee moet houden. De
weersverwachting, is er onweer op
komst. Levensgevaarlijke situaties
kun je dan krijgen en iedereen moet
van het water af. Je kunt te maken
krijgen met windstiltes, met mist. een
drama natuurlijk. Heel belangrijk is
het inschatten van de capaciteiten en
het kennen van de ervaring van je
deelnemers. Bij welke wind is het nog
verantwoord ze te laten gaan,
rekeninghoudend met de zwakste
schakel. Je moet rekening houden
met de zeegang buiten. Als er al vier
dagen een noordwestenwind recht
op de kust staat, krijg je een behoor
lijke deining, dat bouwt zich op. Dan
heb je te maken met het wantij bij de
Schorren. Vanaf paal 12 heb je twee
uur om het wantij voor te zijn. Dat is
een ervaringscijfer. Je moet het zo
zien: het water komt bij vloed van
twee kanten om het eiland, noord om
en zuid om Die twee stromingen
ontmoeten elkaar ergens bij de
Schorren. Dat tijdstip noem je het
wantij. Wordt het eb, dan gaat de
stroming weer de andere kant op en
het is de kunst de goeie stroming te
pakken om zonder moeite verder te
varen. Bij de hoogste waterstand
moet de VC - Vaargeul De Cocks-
dorp- passeren, anders ben je te laat
om de stroom te pakken richting
Marsdiep. Als de ebstroom begint te
lopen ga |e vanzelf naar Oudeschild.'
Een ander aandachtspunt is het aan
tal veiligheidsboten dat nodig is. De
kennis kwam met de laren. Jan
Hennink uit De Koog, medeoprichter
van de Kustzeilvereniging, kan ervan
meepraten: 'Proefondervindelijk
moesten we overal achter komen.
Martin en ik zijn bij zowat alle kust-
zeilverenigingen gaan kijken hoe die
het deden. In Katwijk, Zandvoort,
Schevenmgen, Hoek van Holland, de
Zeeuwse eilanden. Jongens hoe heb
ben jullie dat? In het begin waren we
ook niet aangesloten bij de Konink
lijke Nederlandse Watersport
bond.We waren te klein, ze namen
ons met serieus. Het heeft jaren ge
duurd voor ze ons accepteerden We
weten nu dat we één reddings-
vaartuig nodig hebben op tien plan
ken of catamarans En je moet bij de
staart blijven, daar komen de proble
men Die snelle jongens hebben je
niet nodig. Je moet goed weten hoe
veel mensen er zijn. Watersporters
zijn toch een beetje vrije vogels, ze
komen en gaan wanneer ze willen. Bij
een clubontmoeting ben je soms
maar met drie mensen en een andere
keer met dertig. Capaciteiten van de
deelnemers inschatten is ook belang
rijk. Mensen die alleen op de binnen
wateren zeilen en dan plompverloren
Martin van der Wal demonstreert de werking van het 'prëhistonsche zeiltouwt/e', dat bij
menig zeiler nog steeds een glimlach oproept. IToio Com* timmer)
meedoen aan een rondje Texel heb
ben soms met de flauwste notie van
zee en golven. Het komt zelfs voor
dat ze zeeziek worden Er zijn er ook
die een eind de zee opgaan, omval
len en dan niet meer overeind kunnen
komen. Ze hebben wel de durf, maar
niet de capaciteit om de zee op te
gaan. Allemachtig, denk ik dan. Als je
niet weet hoe je een boot of zeil
rechtop kunt zetten, ga dan van het
water af! Je moet de techniek beheer
sen, maar je moet het fysiek ook aan
kunnen. Kun je dat met. blijf dan aan
de kant!'
Bij surfevenementen is alertheid van
de bemanning van de veiligheids-
boten nog belangrijker dan bij een
catamaranrace. 'Als een surfer van
zijn plank valt, is alleen zijn kop nog
boven water,' zegt Van der Wal. 'Er
we er één tekort hebben, wordt dat
aan de reddingsvaartuigen doorge
geven. Watersporters zijn soms ei
genwijze figuren. Iedere deelnemer
weet dat-ie het moet doorgeven als
hij ergens uitstapt, maar soms ben je
tijden aan het zoeken en zit-ie ge
woon ergens koffie te drinken; verge
ten zich af te melden. Nergens aan
gedacht. Dat is niet leuk, want je zit
er als organisatie aardig mee als je
iemand niet kunt vinden. Deelname
aan de Texel Race gaat via selectie.
De besten van de Nederlandse
langeafstandswedstrijden krijgen een
uitnodiging en mogen meedoen is
een eer. We hebben nu 65 uitnodigin
gen de deur uitgedaan en op dit mo
ment (dinsdagmiddag) zijn er 47 in
schrijvingen binnen. Er komen er nog
wel een paar bij hoor. Er zijn er altijd
die op het laatste moment reageren,
dat is ieder jaar zo.'
Van der Wal vindt dat zijn taak na 25
catamaranrondes en 13 surfraces er
op zit. 'Ik ben nu 72 en dan kan het
wel weer. Je wordt ouder en dan gaat
de verantwoording ook steeds
zwaarder wegen. Je gaat meer geva
ren zien. Het is al die jaren nog goed
gegaan en dan bekruipt je soms de
gedachte: wanneer zal het een keer
fout gaan? Zoveel geluk kan met blij
ven.' Met het getal dertien heeft het
niets te maken, daar is hij te nuchter
voor 'Ik vind ook dat de afstand tus
sen mij en de deelnemers te groot
wordt. Er staan nu jongens op de
plank, die waren nog met eens gebo
ren toen ik op mijn 42ste met de
zeilerij begon. Daar komt opa weer,
denk ik dan als ik daar loop. Dat zeg
gen zij niet hoor, dat denk ik zelf. Het
is mooi zo. Je moet er een keer mee
ophouden.'
Andere bezigheden heeft hij genoeg,
maar voor we de tuin in gaan, wil hij
nog wel één anekdote kwijt over een
enorme blunder die ze de organisa
tie vorig jaar beging. 'Het Molengat is
het gevaarlijkste punt, moet je weten.
De mensen zijn bijna aan het eind van
de race, ze zijn moe en dan kan er van
alles gebeuren. Iedere zeiler heeft een
veiligheidshesje om met daarin het
zogeheten Nicosignaal. een houder
met zes vuurpijlen. We wisten dat de
meeste zeilers in het Molengat waren
en ineens komt de waarschuwing:
vuurpijl gezien. En nog één, en nog
één! Godallemachtig denk je dan,
daar is wat loos! Alle boten werden
er op af gestuurd en we wisten dat
nog twee zeilers Oudeschild moesten
passeren. De laatsten zijn ook altijd
de slechtsten, dus die moesten we
niet in de ellende hebben en we heb
ben ze naar de kant laten halen. Die
jongens hadden er goed de smoor in,
begrijpelijk, ze waren er bijna. Wat
bleek nu achteraf? De redding
maatschappij van Den Helder hield
een grote oefening waar wij niet van
af wisten. Wat een blunder! Je kunt
jezelf wel voor je kop slaan. Maar je
leert er weer van. Voortaan informe
ren we eerst naar eventuele oefenin
gen.'
We lopen de tuin in, begeleid door
een hond van afschrikwekkende af
metingen, een Ierse wolf. 't Is een
kleintje, volgens Van der Wal. Manne
tjes zijn nog een slag groter. De tuin
rond de stolp is een ware verrukking.
Rondom de uitgegraven vijver is
spontaan een keur van wilde planten
verschenen. Het is spannend te zien
hoe de natuur zich zonder ingrijpen
van mensen ontwikkelt. Bijen en wes
pen, een geliefd studieobject van Van
der Wal, voelen zich hier goed thuis.
Indrukwekkend is een enorme wilg,
die de rand van het grasveld siert.
Ooit, vermoedelijk tijdens een nood
weer, werd de stam gespleten, maar
in plaats van dood te gaan, we
de omgebogen stam opnieiii
kwam vandaar omhoog met
een nieuwe stam Iedere kee
nieuw bogen takken zich na:
aarde, wortelden en vormden m
scheuten. Zo ontstond een wo
lijke rij bogen, allemaal behoren
die ene gewonde moederboon.
boom om bij te dromen, voor
sen die daar oog voor hebben,
ik hier kwam wonen, vijftien ja;
leden, wilde ik iets verderop
boomsingeltje. Er kwam een ma
Staatsbosbeheer om advies t;
ven. Hij zag mijn boom en zeil
die moet er natuurlijk uit. M'n
viel open! Meende hij dat nop
hebben er een tijd over staan
sieren en op het laatst zei ik: me
u moet maar van het erf af gaar
boom blijft staan.'
Voor het schuurtje hebben we
tijd, maar Wieb van den Berg u
dat Van der Wal een ki
houtbewerker is. 'Martin is hee
scheiden, maar in zijn werk, b
PTT en bij Veiligheid is het eeno
looflijk precies mannetje. Als
gens ook maar een millimeter spi
zit, zegt hij gelijk: dat rammelt
houtbewerken ook. Hij heeft pa-
mahonie bootje van 25 centir
gerestaureerd. Een ongelo
peuterwerk, met roeiriemen en
koperbeslag. Al zijn meubilair her
ook zelf gemaakt.'
Van der Wal zal door de vrijkom
tijd niet in een gat van verveling
len. Zijn ervaring op veiligheidsgi
wil hij ook nog graag doorgeve
nieuwe veiligheidsman bij de
Race wordt Arie van der Burg, re
cheur bij de regiopolitie in Alkr
Een man die het water rond
kent van zeventien jaar meezeilr
zijn catamaran in de Ronde om Ti
Ook heeft hij een tijdje als opsli
op de reddingboot Beursplein
de KNRM in De Cocksdorp gei
Vanavond is de laatste keer
der Wal de zeilers zal toesprak
zijn hoedanigheid als veiligheids
Ze zien er naar uit: wat zou hij ra
verzinnen? Want een grapje hu
altijd bij na alle serieuze waai
wingen. Zo kregen in 1996 alle
nemers een door hem bei
gebarencommunicatiekaart, L
voor als je elkaar met beschree
kunt of als de mobilofoon uitval
het 'prehistorische zeiltouwtje':
de zeilers eens meegaf, roi
steeds een glimlach op. Ik krijg|
valreep nog even een kleine
stratie. Met een gerust hart
teer ik dat de uitzwaai van he'|
tje een gunstige wind aangeeft:
met dit verhaal naar mijn coi
kunnen begeven voor de uil
ervan.
De Texel Race gaat morgeal
dag, rond 12.00 uur van starttif
9
Corrie Te
n
>|;V I'iti" r
-T"7"'--ÏÏ
WMM
Sistermiddag begon de sloop van de fietsenhandel in Den Hoorn. Het gebouw had jarenlang een sociale functie, doordat veel Hoornders
(Föio Jeroen van Helium)
er kwamen buurten.
Het was de werkplaats waar
Hoornders jarenlang 'te beurzen'
kwamen, waar gedamd werd en
waar ooit fanfare DEK ontstond.
Gisteren maakte de shovel van
Henk (de Baron) Witte een einde
aan het stukje historie op de hoek
van de Herenstraat, Klif en het
Lage Achterom. Het pand waarin
de fietsenhandel van Den Hoorn
was gevestigd, maakt plaats voor
een nieuw, ruimer onderkomen.
Henk Troost kijkt vanaf de overkant
van de straat toe hoe de Baron het
pand stukje voor stukje ontmanteld.
Hij heeft een camera bij de hand om
de laatste foto's te maken van het
gebouw dat zijn vader Jan Troost
rond 1922 liet neerzetten. Zelf werkte
Henk Troost er ook tientallen laren in
de reparatie, verkoop en verhuur van
fietsen en bromfietsen. 'Eerst bij mijn
vader en in 1960 heb ik het van hem
overgenomen.'
Op het dak geeft Eddy Vermeulen,
eigenaar sinds 1995. aanwijzingen
voor de werkzaamheden Woensdag
werden de asbest dakplaten verwij
derd om het pand gereed te maken
voor de sloop. Gistermiddag rond
half drie begon de Baron met zijn
werkzaamheden. Het pand gaat vol
ledig tegen de vlakte. In de plaats
komt een nieuw gebouw, waarin
meer ruimte komt om fietsen te stal
len, en boven komt een nieuwe wo
ning voor de familie Vermeulen.
Eddy en Annegré Vermeulen zeggen
vooral uit te kijken naar de nieuwe
opslag voor de huurfietsen. Onder de
toekomstige showroom op de be
gane grond wordt een stallingruimte
met een oppervlakte van zo'n tach
tig vierkante meter gerealiseerd. De
huidige opslag was zo'n twintig vier
kante meter. 'We hebben de meeste
huurfietsen nu op de boerderij van
een familielid van mijn vrouw staan.
Straks kunnen we ze allemaal hier
hebben. We moeten nu telkens op en
neer rijden om fietsen te halen en te
brengen.' Met de grotere opslag
ruimte wordt volgens Vermeulen
meteen ingespeeld op fietsen die wat
breder zijn geworden. 'We hebben
bijna alleen nog maar fietsen met
versnellingen en die nemen meer
ruimte in beslag door de
versnellingsnaaf.' Het echtpaar is niet
van plan de hoeveelheid fietsen te
vergroten. 'We kunnen het nu mooi
aan met z'n tweeën. Als we groter
zouden willen worden, zouden we
misschien personeel in dienst moe
ten nemen.'
Via een helling in het nieuwe gebouw
kunnen fietsen straks naar de opslag
worden gereden. De nieuwe opslag
wordt zo'n twee meter hoog, zodat in
de opslag niet gebukt hoeft te wor
den. De bovenliggende showroom
wordt van 30 naar 75 vierkante me
ter vergroot. Ook de werkplaats
wordt wat groter. Naast de werk
plaats komt een opslag voor gerepa
reerde fietsen. 'Die moesten vroeger
buiten worden gezet als ze klaar wa
ren en straks kan ik ze in die ruimte
neerzetten.'
Timmerwerkplaats
Troost volgt ondertussen met belang
stelling de sloopwerkzaamheden. Al
na een half uur ligt één van de aan
gebouwde delen plat. 'Het is hier
vroeger begonnen als timmer
werkplaats en fietsenreparatie. Over
dag was het een timmerwerkplaats
en 's avonds werden er fietsen ge
maakt.' De ruimte verwierf een be
langrijke sociale functie in het dorp,
doordat veel mensen er kwamen
buurten. Er werden spelletjes ge
speeld en de fanfare heeft er zijn
wortels. Troost: 'Dan haalden we er
wat kannen water bij en werd er ge
speeld. We haalden hier ook de no
dige dingen met elkaar uit. Klaas Kok
en Piet Willem Lap moesten bijvoor
beeld altijd op tijd thuis zijn voor het
eten. Toen hebben we een keer de
klok een half uurtje teruggezet. Wa
ren ze allebei te laat voor het eten.'
De timmerwerkplaats verdween in de
jaren vijftig. De fietsen bleven.
Vermeulen hoopt april vólgend jaar
de winkel en de werkplaats weer in
gebruik te kunnen nemen. Hij coör
dineert zelf de werkzaamheden. Waar
nodig huurt hij aannemers in. 'Het
metselwerk doet VooRuyt en als ik
bijvoorbeeld een kraan nodig heb, ga
ik naar Pietje Kager.' Het nieuwe
pand krijgt aan de buitenkant de
zelfde aanblik als de loodshuisjes die
een eindje verderop in de Herenstraat
staan. Achter de werkplaats heeft
Vermeulen een keet geplaatst met
een vervangende werkplaats, zodat
hij tijdens de bouwwerkzaamheden
gewoon fietsen kan blijven repareren.
De verzorgers van het vorige week
in beslag genomen paard, ontken
nen schuldig te zijn aan verwaar
lozing. Van de 'diverse gebreken'
aan het dier, waarover de politie
woordvoerder in de krant van vo
rige week vrijdag repte, zou geen
sprake zijn. Dat meldt een vriendin
van de twee, die gisteren de redac
tie bezocht om het voor hen op te
nemen. 'Een hoop mensen hebben
hun oordeel al klaar. Ze worden
aan alle kanten veroordeeld.'
De verdachten bestrijden het politie
rapport op meerdere punten. Zo is er
volgens hen geen sprake van dat
delen van de huid 'onder de maden'
zaten. 'Toen ze het paard drie jaar
geleden ter verzorging kregen, zaten
er inderdaad maden in de achter
hoeven. Dankzij een kuur en een
goede dagelijkse verzorging hebben
ze die eruit gekregen.'
Programma dinsdag 17 september
Veld A, heren
18 30 TESO-CVI Super de Boer
19.15 OSG-Super de Boer TESO
20.00 NIOZ-Tex Autocentr. OSG
20.45 Tatenh. 1 -Kobeko NIOZ
21 30 Slock-Sportshop Kobeko
22.15 Paal 28-Cocky Sportshop 2
Veld B, gemengd
18.30 NIOZ-De Zes L&R
19.15 L&R De Wit Install. NIOZ
20 00 Beverdam 2-Lindeboom De Wit
20.45 Rabobank-Swier Beverdam 2
21.30 Tatenhove 2-Rab Rabobank
22.15 Zandbank-Bocksberg Tatenh. 2
Veld C, dames
18.30 Sportshop-Klif 12 B&B
19.15 B&B-Westerlaken Sportshop 1
20.00 Natuurw.- Dros Westerlaken
20.45 Timmer-Haarstudio Natuurw.
21.30 Eierl. Huis-Durper D. Timmer
22.15 Jozefsch.-lepe de Boer Eierl. H
Wedstrijdleiding: Kees en Ernst (tel.
310221 310565)
Uitslagen 10 september
Super de Boer-TESO 3-0; OSG-Agrifirm 2-1,
Texelse Autocentrale-Twaalf Balcken 0-3,
Tatenhove 1 -NIOZ (heren) 0-3 Cocky's Kapsa
lon-In den Grooten Slock 3-0; Paal28/De Knm-
Maarco Bouw 1-2; Keurslagen) Dros-Wester-
laken niet gespeeld, Klif 12-Natuurwinkel 2-1,
Sportshop Texel 1-B&B/'vdVis/Den Boer 1-2;
Haarstudio-Durper Drup 3-0; Slagerij lepe de
Boer-Timmer's Bakkerii 0-3, Jozefschool-
Eierlandsche Huis 0-3; De Rival-Smash Piet
Kooger 3-0; Smash'68-Brumtje Beer 2-1;
Wiersma Meubelen-NBC Eelman Partners 3-
0, Plranha-Otto's Tweewielershop 3-0; De
Krim-Salon Martine/De Oorzaak 3-0.
Dat de achterbenen niet waren besla
gen. is juist. 'Maar een paard dat al
tijd in een weiland loopt, hoeft hele
maal geen hoefijzers. Je moet het wel
geregeld bekappen, de hoeven in
vorm houden, en dat hebben ze ook
gedaan. Maar aan één van de hoeven
waarin de maden hadden gezeten,
had het paard nog zoveel pijn, dat het
zich niet goed liet bekappen.' Vol
gens de vrouw hebben haar vrienden
om die reden geregeld contact ge
zocht met de eigenaar, die echter ook
geen oplossing wist. 'Daardoor is die
hoef inderdaad een stuk uitgegroeid.'
Een politiewoordvoerder laat weten
het niet verstandig te vinden via de
krant over de zaak te discussiëren.
'De rechter zal wel bepalen wie er
schuldig is.'
In de Kreeftepolder bij de Hors deed
een wandelaar een leuke ontdekking:
hij vond een nieuwe plantensoort
voor Texel, de herfstbitterling. Deze
Mediteraan-Atlantische soort heeft in
Nederland de noordgrens van zijn
verspreiding. Kern van de Neder
landse verspreiding van herfstbitter
ling is het Deltagebied. De meest
noordelijke vindplaats tot nu toe was
bi| Wijk aan Zee, waar het plantje in
1958 werd gevonden. Grote vraag is
of het opduiken van de herfstbitter
ling het begin van uitbreiding naar het
Waddengebied is of een incident.
Voor de medewerkers van Staats
bosbeheer is het in ieder geval een
extra reden om de ontwikkelingen in
het zuiden van Texel met belangstel
ling te volgen. Het zaad van de
herfstbitterling wordt via water of met
aan vogelpoten klevend slik
plaatst. Aangezien de groeiplaat
in open verbinding met de zee
is verspreiding door vogels ind
val het meest waarschijnlijk,
ook de mens onbewust - via la
- of bewust - door uitzaaien - ve
woordelijk zijn voor de vest
Herfstbitterling is een piome
jonge, schraal begroeide, kalkri
niet te droge zandgronden. Ha
delijk duingebied van Texel is va
Waddengebied relatief kalkn)
herbergt meer soorten uit he'
district dat ten zuiden van B<
begint. De soort doet aan
bestuiving. Er is dus kans op
ging van een populatie. Herfst:
ling behoort tot de zeer zeld
planten in Nederland.
Grondwater onder de Vliehors op
Vlieland is ernstig verontreinigd
met cadmium en arseen. Dat bleek
tijdens het omhoog pompen van
grondwater bij het saneren van een
stuk vervuilde grond op het militair
oefenterrein. De sanering is stilge
legd.
Volgens een woordvoerder van Rijks
waterstaat is de vervuiling erger dan
aanvankelijk verwacht Het is nog met
duidelijk wanneer de sanering verder
gaat. Defensie moet op de zandplaat
een partij zand van achthonds'
bieke meter schoonmaken. Hel
dat rondom een schietdoel t
14') ligt, is ernstig vervuild mei'
rale olién, diverse zware metat
gechloreerde waterstoffen.
De sanering startte vorige m
Eind augustus werd het werkr
stilgelegd na een conflict tuss?
fensie en de aannemer. De Waf
vereniging heeft ondertussen!
Raad van State bezwaar aa»
kend tegen de werkzaamhede'
gens de vereniging is het om*
woord om midden in het treksa
van de vogels met die werkzaf
den te beginnen.
