'We hebben hier al twintig
verschillende soorten geteld'
Gejutte vliegtuigband
mor luchtvaartmuseum
Vlindertuin Maartenhuis officieel geopend
TX 14 verschalkt zeldzaam grote tarbot
Thijs houdt 't
voor gezien
TCA-klanten
gaven 1000 euro
voor papoea's
Instuif GVT
TEXELSE J couRANT
Mareis nog in
zomerslaap
Forse nederlaag
voor G-team
Met mariniers naar
de Razende Bol
DINSDAG 24 SEPTEMBER 2002
Rinie de Kruif van het Texels Cen
trum voor Automatisering over
handigde woensdagmiddag een
cheque van duizend euro aan
Harry de Graaf, bestemd voor zijn
permanente actie 'Stuur een
papoea naar school'. Het geld was
afkomstig van het bedrijf zelf en
van de klanten die ter gelegenheid
van de opening van het nieuwe
bedrijfspand aan de Maricoweg
het verzoek hadden gekregen dit
goede doel te steunen in plaats van
het geven van bloemen en andere
cadeaus.
De Graaf was blij verrast met het
geld. Het is genoeg om vier leerlingen
een 3-jarige middelbaar technische
opleiding te geven, inclusief de kos
ten van uniform en schoenen.
De Graaf trok ook de acht prijzen van
de verloting die het TCA ter gelegen
heid van de heropening had gehou
den onder de klanten Voor elke 20
euro die ze hadden besteed, kregen
ze een lot met kans op prijzen als een
beeldscherm, scanner, luidspreker
boxen en een toetsenbord. De eerste
prijs (TFT-scherm van 15 inch) ging
naar Gretha Huisman van het dieren-
pension in Eierland, de tweede prijs
(DVD-speler) naar Joop Smit uit
Oosterend en de derde prijs (draad
loos toetsenbord met muis) naar Piet
Beuving uit Den Burg.
Gymnastiekvereniging Texel houdt
zondag 29 september een gymnas-
tiek-instuif in de Beatrixzaal, Bea-
trixlaan 31, Den Burg. Van 14.00 tot
15.15 uur staat de zaal open voor kin
deren van 3 tot met 6 jaar (tot en met
groep 3), van 15.30 tot en met 16.45
uur zijn ouderen kinderen (tot en met
groep 8) welkom. Tijdens de instuif
mogen de kinderen zelf weten wat ze
doen, er wordt geen les gegeven. Wel
is bij alle toestellen iemand aanwezig
om te helpen en ervoor te zorgen dat
er zich geen gevaarlijk situaties voor
doen. Ook kinderen die geen lid zijn,
zijn welkom.
De vlindertuin die op het terrein van Maarte
ten cultuurplanten en eenzelfde aan
tal kruidenmengsels. De heesters zijn
aan de buitenring geplaatst, zodat ze
luwte bieden aan de cultuurplanten
waaruit de vlinders nectar kunnen
halen. In het midden, langs het ste
nen pad dat door de tuin loopt, zijn
een paar bedden aangebracht, waar
volgens Goedegebure eenjarige
planten in gezet kunnen worden. De
inrichting van de tuin is afkomstig van
de Vlinderstichting Die heeft lande
lijk vijftig soortgelijke vlindertuinen
laten aanleggen met geld van een
fonds van de VSB-banken. De tuin
inrichtingen zijn allemaal gelijk aan
elkaar. De soorten zijn zo op elkaar af
gestemd dat niet alle planten tegelijk
nectar afscheiden, maar verspreid
over langere periodes Rondom de
heesters is met stokken van elsen-
hout een afscheiding gemaakt, om te
voorkomen dat bij andere groen-
werkzaamheden per ongeluk een
heester beschadigd zou kunnen ra
ken.
De eerste resultaten zijn volgens
Goedegebure bemoedigend. 'Van de
zomer hebben we hier al twintig ver
schillende soorten vlinders geteld.
Daarbij zat het paarlmoervlindertje
huis is aangelegd. Beheerder Kees Goedegt
dat vrij zeldzaam is, dikkopjes, Icarus
blauwtjes, kleine vosjes en de distel-
vlinder.' De vlinders kunnen de tuin
vinden door de geuren van sporen die
in de lucht hangen. De nabijheid van
de duinrel en de moestuin van het
Maartenhuis spelen volgens Goede
gebure ook een rol. 'Bij de duinrel die
hier achterlangs stroomt, ligt een
bloemrijke weide en in de moestuin
worden ook diverse kruiden geteeld
waar vlinders op af komen. Het is wel
goed dat dat in de buurt is, anders
zou dit een eilandje zijn geweest.' De
locatie werd in samenspraak met de
Vlinderstichting bepaald.
Bruggetje
Tuin en omgeving zijn nog met klaar.
Het belangrijkste dat nog moet ge
beuren, is het plaatsen van een
bruggetje over de greppel die de tuin
scheidt van het natuurpad voor
mindervaliden dat Staatsbosbeheer
een eindje verderop laat aanleggen.
Goedegebure verwacht dat het
bruggetje er vermoedelijk in novem
ber komt. Via een zijpad kunnen men
sen daarna vanaf het natuurpad in de
vlindertuin komen. De zorginstelling
voldoet daarmee aan een voor
waarde van het VSB-fonds dat de
ture inspecteert de planten.
(Foto Jeroen van Helium)
tuin openbaar toegankelijk moet zijn.
In de tuin moet ook nog een bord
komen met tekst en uitleg over vlin
ders. 'We denken eraan dat in reliëf
te doen, zodat blinden en slecht
zienden het ook kunnen lezen.' Op
het stukje weiland naast de tuin wordt
volgens Goedegebure waarschijnlijk
een fruitboomgaard aangelegd. 'Dan
kunnen mensen daar ook rustig zit
ten.'
De aanleg kwam voort uit een initia
tief van Paul Visée, werkleider van de
boerderij van het Maartenhuis. Nadat
hij een artikel had gelezen over
vlindertuinen, haalde hij zijn collegae
over zo'n tuin ook bij de woon
gemeenschap te laten aanleggen. De
kosten daarvan zijn betaald door het
VSB-fonds Het onderhoud komt
voor rekening van het Maartenhuis.
Visée toont zich optimistisch over de
toekomst. 'Er is een onderhoudsplan
bijgeleverd en we kregen het compli
ment van de Vlinderstichting dat de
tuin er goed bij lag. Ze waren tevre
den.'
let luchtvaartmuseum op het vlieg-
eld kreeg er gisteren een beziens
waardigheid bij. Het is een kolossale
ubberen band, die woensdag door
'aul Dekker uit Den Hoorn was ont-
lekt bij de laagwaterlijn ter hoogte
an paal 8. De band zat daar groten-
leels in de bodem. Met behulp van
'jn Nieuw Zeelandse vriend John
eely verrichtte hij de volgende dag
«t nodige graafwerk en wist het
mvangrijke ding op het strand te
krijgen. Van daar werd de band naar
paal 9 gerold en daar door de trek
ker met heftruc van René de Jager
overgenomen, zodat hij in een busje
kon worden geladen. De band is
waarschijnlijk afkomstig van een wiel
van de Lancaster bommenwerper die
op 26 juni 1943 ter hoogte van paal
8 neerstortte. Dekker heeft in de
zelfde omgeving inmiddels ook een
compleet wiel met band en as gevon
den en zal proberen ook die spullen
aan land te krijgen. De nu geborgen
band (merk Dunlop, made in Enge
land) met een doorsnee van ander
halve meter, is opvallend gaaf, waar
schijnlijk omdat hij al die jaren in de
bodem heeft gezeten en daarom
weinig inwerking van zeewater en
organismen heeft ondervonden. In
het luchtvaartmuseum zal de band
deel uitmaken van de collectie waarin
aandacht wordt gegeven aan de
luchtoorlog boven en rond Texel. De
foto toont Dekker (rechts) en Feely
met hun 'gejutte' vliegtuigband.
(Foto Harry de Graaf)
helemaal oranje.' De vuurvlinder is op
maandagochtend de enige vlinder
die zich laat zien in de Vlindertuin.
Maar dat was ook te verwachten
Volgens Goedegebure zijn er vooral
in het voorjaar tot juni veel vlinders én
tegen augustus als de zomer alweer
grotendeels voorbij is 'Dan poppen
veel rupsen tot vlinder en is het druk.
Nu is het rustig.'
De rust die op maandagochtend
heerst in de vlindertuin, was er op
vrijdagmiddag even met. Zo'n vijftig
tot zestig kinderen en volwassen
waren er 's middags aanwezig om de
officiële opening bij te wonen. Die
werd verricht met zingen van de zelf
gemaakte vlinderliederen. Op het
Maartenhuis hadden ze de afgelopen
weken met diverse projecten toe-
geleefd naar de opening. Goedegeb
ure: 'Op de werkplaats hebben we
twee vlinderkastjes gemaakt waar
kleine vosjes (een vlindersoort) in
kunnen overwinteren, in de weverij
hebben ze een middagie vlinders
gemaakt en bij de bakkerij hebben ze
vlinderkoekjes gebakken.' In
ontmoetingsruimte Artaban werden
foto's opgehangen van vlinders en er
werd 's morgens in die ruimte ook ge
oefend op het vlinderlied dat
muziektherapeute Christa Bos had
gemaakt. Bij de kunstzinnige vorming
liet creatieve therapeut Erik van Hou
ten de mensen tekeningen met vlin
ders maken. De kinderen van de Vrije
School in Den Burg hielpen vorig jaar
mee met het aanleggen van de tuin.
Tijdens de opening hingen de kinde
ren en de volwassenen ook nage
maakte vlinders op en lieten tiental
len zogeheten koolwitjes los die
waren gekweekt door de Vlinder-
stichting. De aanwezigheid van alle
mensen tuin had weinig gevolgen
voor de planten en struiken naast de
paden, zegt Goedegebure. 'Het is
allemaal heel gebleven.'
De tuin telt zo'n tien verschillende
soorten heesters, vijfentwintig soor-
Chris Schlepers is een opleiding in
het buitenland begonnen en zal het
hele seizoen missen, terwijl Koert
Vermeulen en Nico Kikkert geen tijd
konden vrij maken.
Toch begonnen de Texelaars sterk en
het eerste kwart van de wedstrijd
werd in hun voordeel afgesloten.
Daarna kwam de klad erin. Want hoe
wel de verdediging haar zaakjes goed
op orde had, werden onder het bord
heel weinig punten gemaakt, terwijl
de spelers van De Hoppers juist
steeds beter op dreef raakten. Ook
het van afstand schieten ging hen
steeds beter af, waardoor ze veel
driepunters konden laten noteren. De
enige trefzekere Texelaars waren Erik
Vennekeren Ene Heijenk, die beiden
zestien punten scoorden. Ruud Vers-
traaten maakte er vier. Jaap de Wijk
twee en Wouter Dogger één Edo
Kooiman, Dennis Backer, Remco
Sessink en Bart ten Brink kwamen
niet tot scoren.
Ook de aspiranten van De Mareis
verloren hun eerste wedstrijd. Met
slechts vijf spelers traden ze aan te
gen de leeftijdsgenoten van De Hop
pers. In de eerste drie kwarten ging
het gelijk op, maar daarna liep het
alsnog mis. 'Jammer, maar zonder
wissels kun je met veel en slaat de
vermoeidheid snel toe', verontschul
digde coach Bart ten Brink zijn spe
lers.
nderen van de Vrije School, be-
mers van en werknemers bij
mphillgemeenschap het Maar-
ïhuis aan de Ruijslaan hebben
jdagmiddag de nieuwe vlinder-
n op de 'paardenwei' achter
ionhuis Avalon geopend. Met
ij zingen van zogenoemde
jnderliederen namen ze de tuin
officieel in gebruik. Een vertegen
woordigster van de Vlinder
stichting was daarbij aanwezig.
'Kijk een vuurvlinder', zegt beheerder
Kees Goedegebure, terwijl hij op zijn
hurken gaat zitten. 'Het is een vrouw
tje, dat kun je zien aan het zwart op
de binnenvleugel. De mannetjes zijn
de heren van basket-
creniging De Mareis is kenne-
ftrag niet doorgedrongen dat de
nier weer voorbij is. De over het
jsmeen veel jongere tegenstan-
i van De Hoppers 2 uit Hoorn
ionden zich in de openings-
«dstrijd veel vaardiger in het be
ltten van de schotpogingen en
onnen met groot verschil: 68-39.
te selectie van De Mareis telde maar
fst negen personen. Enkele be-
ngrijke spelers ontbraken echter.
[o'nzestig kinderen en volwassen waren vrijdagmiddag aanwezig bij de officiële opening
inde Vlindertuin achter woonhuis Avalon van het Maartenhuis aan de Ruijslaan.
(Foto Gomt Verhoeven)
De bemanning van de TX14 was door het dolle heen na de vangst. Rechts Wim Smit, die de tarbot 'ontdekte'.
De G-voetballers van Texel'94 zijn
het seizoen matig begonnen. Na
dat de wedstrijd tegen Zwalu-
wen'30 twee weken werd afgelast
(de club uit Hoorn moet zich we
gens een gebrek aan begeleiders
terugtrekken) was WSV'30 zater
dag veel te sterk. In Wormerveer
werd het 9-4 voor de thuispoeg.
Het G-team van Texel'94 ging in een
flink gewijzigde samenstelling van
start Jimmy Poniah, Chris Zijm en
Kasper Groen waren afwezig. Daar
entegen kon gelegenheidscoach
Femmy Schuring wel een beroep
doen op nieuwelingen Peter Breuer -
die voorheen in Breda voetbalde - en
Raymond Molanus. Het leek de
'Dit is een zeldzaamheid.' Dat besef
drong direct door tot de bemanning
van de TX 14 'Grietje' van de firma
Ellen Trap, toen woensdagavond bij
de Engelse kust een circa 1,20 me
ter grote tarbot in de netten be
landde, nota bene in een gebied waar
deze vissoort weinig voorkomt. Op
varende Wim Smit, die de platvis
ontdekte toen de vangst in de bak
viel, schrok er zelfs een beetje van en
riep direct schipper Rien Brouwer van
de brug, die eveneens perplex rea
geerde.
Ook op de visafslag in Den Helder is
de verbazing groot, als de Texelse
kotter daar vrijdagochtend arriveert.
Wim Brondsma, keurmeester van het
productschap Vis, vertelt de trotse
Texelaars in de veertig jaar dat hij in
de visserij werkt nooit eerder zo'n
grote tarbot te hebben gezien. Bij
weging blijkt de vis 18,6 kilogram.
een 'verbetering' van het Brondsma
bekende record van ruim anderhalve
kilo.
Terug in de haven van Oudeschild
wordt druk gespeculeerd over de
exacte omvang van de tarbot. 'Een
meter, ruim', meent de één. 'Wel één
meter vijftig', schat een ander. Smit,
inwoner van Den Helder, laat zich
door alle schattingen over 'zijn'
vangst niet van de wijs brengen. 'Al
lemaal visserslatijn' constateert hij
nuchter. Maar wanneer schipper
Brouwer na een telefoontje naar Den
Helder bekend maakt dat een
groothandelsbedrijf van Urk
€463,32, of wel ruim duizend
harde guldens, voor de vis heeft be
taald, schudt ook Smit het hoofd.
'Ongelooflijk. Ik ben nu 22 jaar visser,
maar dit heb ik nog nooit meege
maakt. Ik ben blij dat ik mijn fototoe
stel bij me had. Een paar weken ge-
Texelaars aanvankelijk maar weinig
uit te maken, want al snel na het be
gin scoorde Theo Franchimon uit een
voorzet van Jan Frans Haveman via
de lat 0-1. Maar daarna bleek
WSV'30 wel degelijk goed te kunnen
voetballen. Geen wonder, want één
van de tegenstanders maakte tot
voor kort deel uit van het Nederlands
Elftal voor gehandicapten. Deze spe-
Ier, met de voornaam Nico, was per
soonlijk verantwoordelijk voor de
gelijkmaker. Nog voor rust werd het
2-1, toen de spits met het hoofd
scoorde. Jan Frans Haveman was
dichtbij de gelijkmaker, maar hij mikte
net te hoog.
In de tweede helft kwam de
doelpuntenmachine uit Wormer pas
goed op gang. Voor de Texelaars het
goed en wel beseften, was de stand
6-1Iedere keer werd de verdediging
uit elkaar gespeeld en was keeper
Frans Bos kansloos. Texel'94 bleef
knokken voor wat het waard was en
halverwege werd het 6-2, toen Chiel
Dreessens een mooie aanval knap
afrondde. Al snel daarna werd het 7-
2, maar via Raymond Molanus deed
Texel toch weer wat terug (7-3). De
thuisploeg schrok amper en liet
prompt 8-3 aantekenen, waarna
Theo Franchimon de bal in de krui
sing knalde en 8-4 scoorde. Ondanks
kansen voor Paul Bakker was het
slotaccoord voor de ploeg uit
Wormer, die de eindstand op 9-4 be
paalde.
leden haalden we een torpedo van
acht meter boven. Sinds die tijd heb
ik steeds mijn toestel bij me.' Ook
Brouwer blijft nog geruime tijd stevig
onder de indruk. 'Ze vochten er om
op de afslag. Er liggen er vijf in het
Gemini, schrijf dat maar op Hij
grijnst: 'Ze zeggen altijd dat als je de
wacht hebt en je met dat ding tussen
je benen speelt, dat je dan de meeste
kans op een grote vangst hebt. Moet
Je nagaan, ik zat er niet eens aan.'
Deskundigen van het Rijks Instituut
voor Visserij Onderzoek schatten de
leeftijd op vijftien tot twintig jaar, een
ouderdom die de meeste tarbots
door het intensieve vissen niet meer
halen Aan de hand van de gehoor-
beentjes, zou de exacte leeftijd kun
nen worden bepaald, ware het niet
dat de nieuwe eigenaar - een restau
rant op Vlieland - de tarbot inclusief
de kop heeft bedongen.
In samenwerking met het Korps Ma-
nmers biedt het Noord-Hollands Dag
blad de lezers de mogelijkheid een
bezoek te brengen aan de Razende
Bol. Voor €7,50 worden deelnemers
in Den Helder of op Texel opgepikt
door een landingsboot van het korps,
waarna een wandeling over de zand
plaat volgt. Een deel van de op
brengst van de drie uur durende ex
cursie komt ten goede aan het Emma
Kinderziekenhuis. De tocht wordt
gehouden op vrijdag 27 september,
de inschrijftermijn is inmiddels ver
streken.
Op 7 oktober staat Thijs Molenaar (58)
uit Den Burg voor het laatst achter de
balie van het postkantoor van Den
Burg. Maarliefst 32 jaar heeft hij er als
medewerker opzitten zodat het pu
bliek hem beschouwt als het 'gezicht
van het kantoor. Voordat hi/ op 7 mei
1970 bi] de PTT in dienst kwam was
Molenaar gedurende zeven aar tim
merman. Totaal heeft hi\ dus veertig
jaar gewerkt en hij vindt dat een
mooie aanleiding om te stoppen. Hij
kijkt tevreden op zijn PTT-jaren terug
vooral omdat hij veel genoegen be
leefde aan de contacten met het pu
bliek. Ooit waren aan het kantoor in
Den Burg zeven vaste krachten ver
bonden. Na het vertrek van Molenaar
blijft Koert Koster over, naar behoefte
bijgestaan door krachten van het vas-
teland. ,foio h,w, g