De 'Amerikaanse' carrière van gemeentearchivaris Wil Braam 3 Texels DNA om 'roots' Amerikaan te bevestigen F amilieberichten .TEXELSE COURANT' Meelzeef Ezels vieren bossiesdag iat ik allemaal niet gedaan heb voor ik hier terechtkwam? Van Bs. Ik was bankdirecteur, pierenspitter en weer bankdirecteur, heb wat je noemt een Amerikaanse carrière achter de rug. mijn ongeluk ben ik een tijdje meubelstoffeerder geweest nu zit ik hier, onbedreigd, want niemand wil dit baantje heb- En ik vind het prachtig!' Wil Braam - 'bouwjaar 1949, een achtjaar' -, sinds drie jaar medewerker archief bij de gemeente nel, vindt zijn werk verrassend interessant en graaft in de hieven tot hij gevonden heeft wat gezocht wordt. Lang na- tde klant het opgegeven heeft, kan er van Braam een tele- intje komen met het eureka: ik heb het gevonden. Portret van n onverwoestbare volhouder. DONDERDAG 12 JUNI 2003 van De Waal. Ik reed wat voorover gebukt omdat ik wat aan mijn ketting morrelde en toen is er waarschijnlijk kort een afsluiting in een bloedvat geweest. Achteraf gereconstrueerd: ik verloor éérst het bewustzijn en ben toen tegen De Klos geknald, het huis van Dirk Eelman, in de bocht bij de kerk Gebroken heup, zware hersen schudding. In het ziekenhuis zag ik de Tour de Lasalle voorbij komen. Dan kun je wel even janken. Toch zeg ik dat ik dankzij De Klos niet de klos manier soms uren onderweg Bij huis remde ik door de bosjes in te rijden Toen ik weer begon te lopen, was dat 's avonds in het donker. Ik schaamde me. Dat gaat nu gelukkig beter, maar langs een terras lopen of door een zaal met zittende mensen is nog al tijd niet gemakkelijk. Vooral omdat ik zo geconcentreerd moet lopen. Ie dere keer bewust mijn been vooruit- zetten. Doe ik dat niet, dan val ik. Ik kan dan bok niet aan wat anders den ken of gezellig praten. Dat geeft soms trek domineert. 'Ik wilde mijn eigen sfeer bepalen en zo'n tafel deed me denken aan de Twaalf Balcken. Je moet het gezellig maken voor de mensen. Ze moeten naar je toe dur ven komen. Ik ben er voor de men sen en niet andersom.' Hij wijst op een groot schilderij, voorstellende het Salomons oordeel, achter zijn eigen werktafel. Ik vind het mooi en wilde het per se hier hebben hangen. Het doet gelijk dienst als een soort- es cape, wanneer het gesprek niet erg lacht, als hij de deur voor de in- liewer opent: 'We hebben het rgoed geschoten, we kunnen in luin zitten.' Tijdens het interview rdt er vaak gelachen, ondanks dat verhaal met overal even vrolijk is. ar Braam is een sportman in hart neren. Om ergens te komen moet ifzien en doorzetten, weet hij uit aring. Door je pijngrens heen gaan ar het gewilde doel. En vooral blij- lachen. ben geboren in een verbouwde kensstal achter het huis van mijn lotouders', vertelt hij. 'Het was vlak de oorlog en er was nog woning- ad, vandaar die stal. Het was op de jaardag van mijn oma en mijn 69f eder zei: er gaat vandaag nog ze nd larig worden. Ik ben direct al onder begonnen dus.' is Wil Braam geboren en getogen Breezand. hij heeft Texels bloed zijn aderen stromen, lersbloed. Zijn moeder is een Ran. vroegste datum in haar stam- jm vermeldt het jaar 1653 en haar xgeslacht heeft nog iets met de ngen van doen. 'Vandaar dat ik en leuk vind. Het is mijn grootste ioegen met de honden langs het vuil te struinen. Pas nog weer leuk krukje voor mijn dochter zonden. En zie je mijn sloot?' Op scheiding met de tuin van de bu- glmstert een meterslange sloot ïdeMt koekoeksbloemen en vrolijk gele Iters. 'Het is een goot van Texvis zeest, van de palingkwekerij. Eerst Bit hij dienst gedaan als glijbaan or de kinderen en later heb ik de (-en achterkant dichtgemaakt en sloot van gemaakt. Ik ben er op van ouwe dingen iets nieuws Imaken.' Ittikcarrière van Braam begon in Ms 'vliegende keep' bij de Misstigmgen in Breezand en Den feta, waar hij in opleiding was als (liesder. Toen hij in juli 1975 als feman onder toenmalig direc- IzrJJJ.van Weel - 'ja, drie keer een |bjite ABN in de Parkstraat in Den jlerechtkon, aarzelde hij geen fient. 'Het was in die hete zomer. I asfalt smolt rond de ontluch- jjspijp van het huis op Heems- fckstraat 5 in Oudeschild. Het huis leigenlijk te duur voor ons en je ■twel zeggen dat de buren ons in ti|d in leven hebben gehouden. meelzeef die Ruud Siekerman en rianne Ramak vonden op de 'sl'Jmelmarkt in Den Hoorn (zie be lt vorige krant), heeft toebehoord rf iA.C. Bakker-Bakker (81) uit Den tg Zij gebruikte de zeef voor het ten van meel om wittebrood, ntenbrood en soms koekjes te ken. De zeef is thans in het bezit het Verzetsmuseum in Amster- Van Corrie en Jaap Bakker kregen we groenten en Zandee kwam geregeld met een maaltje vis. Na twee jaar begon Johannes Jan Jacobus met de directeur van de vestiging in Den Helder een groothandel in oosterse producten en werd ik beheerder. De samenwerking met de nieuwe baas in De Helder liep niet zo lekker en nadat ik in een conflict de zijde van een klant koos, werd die er niet be ter op. Het werd met gewaardeerd, laat ik het zo maar zeggen. Ik heb ontslag genomen, maar de conse quentie was dat we ons huis - we woonden ondertussen in de Burger houtstraat in Den Burg - moesten verkopen. We hebben een tijdje in pension De Zonnestraal in De Koog gewoond. Mijn vrouw beheerde het pension en ik hielp mijn vader met een verbouwing. Ik had al wel een afspraak met Flip Duinker, met wie ik rondjes hard liep, dat ik in het voor jaar op zijn pierenspitmachine aan de gang kon. Dat was heel wat anders. Veel geleerd, veel schik gehad. Het is geweldig op het wad, die ruimte, die stilte. Eerst zaten we achter Utopia, later gingen we hogerop naar De Cocksdorp. Met laag water liep je het wad te verkennen naar goeie spit- gronden. We zetten dan stokken neer om de stukken te merken, zodat we ze met hoog water konden terugvin den. Om te varen heb je namelijk mi- Wil Braam: 'Het archiefwerk is ongelooflijk boelend. Ik ben er gewoon aan verslaafd. (Foto Gerard Timmerman) vlot of wanneer ik vervelende klanten heb. In plaats van over het weer be gin ik dan over het schilderij De één vind het mooi, de ander foeilelijk, maar iedereen kan er wel wat over zeggen. Het verhaal is bekend.' Sinds Braam het archief beheert, is het bezoekersaantal ieder jaar met dertig procent gestegen, 'Nou wil ik met zeggen dat dat alleen door mij komt hoor.' zwakt Braam dit gegeven onmiddellijk wat af. 'De toenemende vergrijzing werkt ook mee en de ouderen van nu worden zich meer bewust van hun afkomst.' Hij draait zich om naar een plank en wijst: 'Kijk, ik ben ook bezig met een eigen bibli otheek. Al spittend kom je van die leuke dingen tegen. Ook mensen die hier aan het zoeken zijn, stuiten soms op leuke dingen, die ze mij weer doorgeven. Zo heb ik hier in de map Genealogie de geboorteaangifte van Afra Anna Commandeur, geboren op 21 juli 1919. Gemeenteambtenaar A.E.R. van Frankenhuisen ging er nogal prat op nooit fouten te maken, maar hij vulde haar naam in op 29 juli. Nota bene zijn eigen neef kwam de fout op het spoor en dat heeft de man geweten! Zo werd ook eens iemand die een overlijden kwam aangeven vermeld als zelf overleden zi|nde Tien jaar later overleed hij echt, maar het werd nooit rechtgezet in de boe ken. Hij is dus twee keer overleden. Ik heb legio van dit soort leuke din gen verzameld. Kijk, hier heb je het verhaal van een boer, die geen opvol ger had. Op 64-jarige leeftijd kreeg zijn vrouw toch nog een kind. Omdat dat onmogelijk is, ben ik gaan zoeken en zo kwam ik er achter dat hij vreemd gegaan was met een jonge vrouw van 29, waarvoor hij later trou wens zijn eigen vrouw verliet. Alle din gen die ik niet logisch vind, ga ik nazoeken en moet je eens kijken wat een verzameling gegevens ik al heb. Je krijgt soms ook hele rare vragen. Vorig jaar kwam hier een rijk Ameri kaans echtpaar. Familie van de man was ooit naar Amerika vertrokken en nu wilde zijn vrouw dat ik een paar mensen van oude Texelse geslachten opzocht die DNA moesten leveren, om te bewijzen dat haar man Texelse roots had. Desnoods wilde ze dat zelf wel even met een dokter regelen. Ik heb maar gezegd dat zulke mensen echt met in het archief te vinden wa ren. Het archiefwerk is ongelooflijk boeiend. Ik ben er gewoon aan ver slaafd. Je moet voor dit werk een beetje gek zijn, intelligent, verstrooid én belangstellend.' In de map Algemeen zit een lijst be roepen op Texel in 1945, een verslag van een grote veiling uit 1921 waar bij meerdere boerderijen tegelijk ge veild werden, regels voor brand preventie uit 1798. Alles wat een beetje bijzonder is, wordt door Braam gerubriceerd en opzoekbaar opge slagen. 'Ik vind dit prachtig werk! De eerste keer dat ik met een Texelse Courant uit 1896 in mijn handen stond. Geweldig! Die krant is al door zoveel handen gegaan. Al die men sen. Zoiets ontroert me. Maar het is met uit te leggen aan mensen die het niet snappen.' Corrie Timmer ben geworden. Want vlak nadat ik uit het ziekenhuis kwam, begon ik van die rare dingen te doen en te zeggen. Mijn jas ophangen in de wc, zeggen dat ik panorama's ging bakken in plaats van pannenkoeken en meer van die dingen. Tijdens het maken ld" oézn laN nen met de ezels Lulu, Brigitte, Cris, Casper, Steffie en Suzanne (den vele kinderen dinsdag opmi- il van de Ezelvereniging ssiesdag' op de Hogeberg. Onder genot van een drankje en een menkoek - gebakken door chef- Erik Scheidemann - konden de leren de ezels aaien en met de 'en spelen. Ook de ezels deden itegoed aan de pannenkoeken. (Foto Henk Jen klok) nimaal tachtig centimeter water no dig. Als we niet konden varen, gingen we zagers spitten. Dat gebeurde meestal 's nachts. Mooi joh, met een lamp erbij', geniet hij nog van de her innering. Het gezin Braam bleef verhuizen. Via de Molenstraat ging het naar Oude schild. 'We hebben maanden in ons eigen huis gekampeerd. Ik had geen tijd om het fatsoenlijk af te timmeren, want Flip had intussen een nieuwe pierenspitter aangeschaft, die ook afgetimmerd moest worden en dat was onze broodwinning. Dat ging voor.' 'Ik ben acht jaar aan het pierenspitten geweest. Tot 1988 en toen, je raadt het nooit, werd ik wéér bankdirecteur, 's Morgens bij Fortis in Nieuw Den Helder en 's middags bij VSB in Heemskerk. Ze keken wel een beetje raar naar me bij de sollicitatie. Een baard, een ringetje in mijn oor: niet direct het uiterlijk van een bank directeur. Maar mijn papieren waren goed, dus ik ben aangenomen. Nog wel een opfriscursus gedaan natuur lijk. Ik was er tenslotte acht |aar uit geweest. Ik had het moeilijk. Het kli maat was harder geworden, zakelij ker. Het kantoor in Nieuw Den Helder stond ook niet in zo'n prettige buurt. Ik ben zelfs nog twee keer onder politiebegeleiding naar huis gegaan, omdat ik bedreigd werd nadat ik een klant had geweigerd uit te betalen omdat hij geen recht op dat geld had. Na twee jaar ben ik bij een reorgani satie door een goedkopere kracht vervangen.' 'Ik had inmiddels een hobby: de ra cefiets. En ik was in bloedvorm! Ik wilde meedoen met de Tour de Las alle. Op 5 mei 1990, een snikhete dag, deed ik mee met de wielerronde van een röntgen werd het ineens zo druk achter het glas, dat ik dacht: hier is iets goed mis. Toen kwam uit dat ik een tumor had. Zonder die val was dat waarschijnlijk te laat aan het licht gekomen.' 'Toen had ik de pech dat ik na een goed verlopen operatie een oedeem kreeg, waardoor ik in drie uur tijd vol ledig verlamd raakte. Ik voelde het gebeuren en dat is een heel rare ge waarwording. Het was heel moeilijk. Ik voelde me zo minderwaardig. Ik kon de kost met meer verdienen, niks. Je hebt heel wat te verwerken dan, maar toch heb ik nooit het idee ge had dat het blijvend zou zijn. Ik heb ze in Heliomare (het revalidatie centrum in Wijk aan Zee) ook verrast. Ik ben een sportman. Ik weet wat het is om af te zien en ik ga door. Je zag dat ook aan anderen. Als er een re- validatie-uur uitviel, waren er vijf man zelfstandig aan het trainen. Allemaal sportlui. Die geven met op. Ik liet me zelfs op de hometrainer vastbinden, toen ik nog met zelfstandig kon zit ten, om maar door te kunnen gaan. Ik ben zo eigenwijs als ik groot ben. Toen ik al weer wat lopen kon, wilde ik naar buiten, maar dat mocht niet van de fysiotherapeut. We kregen er ruzie om. Uiteindelijk kwamen we tot een compromis: ik moest richting dorp lopen. Als ik dan in mekaar zou zakken, zou het in de bewoonde wereld zijn. Met dat aanbod kon ik leven. In het weekend thuis zette ik de fiets tegen het hek om een steun tje te hebben bij het opstappen. Rem men kon ik niet en ik kon heel moei lijk naar links afslaan. Het was zaak om de route zorgvuldig te plannen om weer bij huis uit te komen. Want als er net een auto aan kwam als ik linksaf wilde, moest ik doorrijden of gedwongen rechtsaf. Ik was op die rare effecten. Loop ik bijvoorbeeld voor iemand uit de deur door, dan kan het gebeuren dat ik hem direct achter mijn rug dichtdoe, recht voor de ander zijn neus. Dat komt heel raar over, maar het is geen onbeschoft heid. Het lopen vergt zoveel concen tratie dat ik die andere dingen ge woon vergeet.' Nadat hij uit Heliomare ontslagen was, probeerde hij de draad van het normale leven weer op te pakken. Hij wilde met van een uitkering afhanke lijk blijven en werken voor zijn brood. Dit bleek echter geen gemakkelijke zaak. Hij kon geen hele dag achter elkaar werken en het werk dat hij wel kon doen, werd hem met toegestaan, omdat het 'onderzijn niveau' zou zijn. Hij moest wel solliciteren aan de over kant. 'Maar hoe moest ik daar ko men?' Zo onlogisch allemaal. Ook andere dingen waren met gemakke lijk, zo niet onbegrijpelijk en zeer er gerlijk. 'Ik kon aanpassingen in mijn huis krijgen, een traplift van twintig duizend gulden, een driewielerfiets. Maar het enige wat ik wilde was een breed bed, omdat Ik door de vele ondersteuningkussens veel ruimte nodig heb. Mooi niet. Ik kreeg geen bed, terwijl dat een schijntje was van wat ze hadden willen uitgeven. Ik snap dat niet. Gelukkig wonnen we bij De Bolder, waar ik intussen aan de slag was gegaan, met zijn zesentwintigen een prijs van hon derdduizend in de staatsloterij. Daar heb ik mi|n bed mee betaald. In 1993 reed Braam mee in een door Wielercomité Texel georganiseerde tijdrit van 40 kilometer rond Oude schild. Hij eindigde als 84ste. 'Niet al te best. maar ik had mezelf bewezen en dat was genoeg. Ik haalde toch een tijd van 32 kilometer per uur,' zegt hij, nog steeds met zichtbaar genoe gen. Die zomer eindigde hij ook als tweede in de zomercompetitie van de Wielerclub. 'Ter illustratie: toen ik naar voren moest komen om mijn prijs in ontvangst te nemen, redde ik dat niet. Zó slecht liep ik toen nog. Maar fiet sen ging wei.' Toen kwam de dag dat de Texelse Courant melding maakte van het aanstaande vertrek van Karei van Empel, die het gemeentearchief be heerde. Een opvolger was er niet, zo las Braam. Dat is iets voor mij, dacht hij, maar hoe kom ik daar? Hoe vangt een koe een haas? Jaap Kiewiet, ver vangend chef op De Bolder, raadde me aan met een stronk boerenkool achter een boom te gaan staan Kijk, met zo iemand kan ik praten. Ik ben er op af gegaan en eerst kon het al lemaal met, maar om een lang verhaal kort te maken, in maart zat ik samen met Van Empel in zijn kantoortje om ingewerkt te worden. In september 2000, toen Van Empel wegging, kreeg ik officieel de sleutel. Dat deed me wel wat! Ik ben de enige die toe gang heeft tot het archief. Ik voelde me gerehabiliteerd. Het vertrouwen dat in je gesteld wordt, de erkenning. Dat is een heel goed gevoel Mede werkerarchief. Nee, schrijf met archi varis, want dan krijgen we hier pro blemen, omdat ik het juiste papiertje met heb. Regels, weet je wel.' zegt hij dan hoofdschuddend 'Maar het steekt wel. medewerker...' Maar dan weer lachend 'Ik ben hier de baas en mijn werk is betaalde fysiotherapie, zeg ik altijd maar. Ik blijf in beweging.' intussen is Braam van het kleine ka mertje beneden naar de kelder van het raadhuis verhuisd Hij heeft zelf de inrichting bepaald. Opvallend is daarbij de grote leestafel, die het ver- Nooit klagend, nooit vragend. Je lasten in stilte dragend. Je handen hebben voor ons gewerkt. Je hart heeft voor ons geklopt. Je ogen hebben ons tot het laatst gezocht Na een leven vol toewijding en zorg voor haar gezin is rustig ingeslapen onze lieve moeder, oma en opoe Hendrica Johanna Zoetelief-Gomes sinds 1983 weduwe van Gerbrand Zoetelief 23 augustus 1912 t 8 juni 2003 Jan en Vera Cor en Gre Hannegriet en Jan Gerard en Ria Netty en Jan Henme en Frits Nico en Thea Kleinkinderen en achterkleinkinderen Texel, 8 juni 2003 Beatrixlaan 49, Den Burg. Er is gelegenheid tot afscheid nemen en condo leren op donderdag 12 juni van 19.30-20.30 uur in het Uitvaartcentrum Texel, Bernhardlaan 147 in Den Burg. De uitvaartdienst wordt gehouden op vrijdag 13 juni om 13.30 uur in de R K. kerk van Johannes de Doper in de Molenstraat te Den Burg. Aanslui tend begeleiden wij haar naar haar laatste rust plaats op het R.K. kerkhof in Den Burg. Na de begrafenis is er gelegenheid tot samenzijn in „De Witte Burcht", Molenstraat 19 in Den Burg. Correspondentie-adres: Henme van de Sande-Zoetelief, Sluyscoog 69, 1791 WV Den Burg. Heel bijzonder, heel gewoon, gewoon een hele bijzondere oma. Dag lieve oma, dag lieve opoe Karin en Erwin Esmée en Alicia Petra en Danny Rick, Laura en Jordy Niels en Odette Juliette Erik en Natasja Paul en Donen Kirsten en Wout Gerbrand en Christine Jetteke en Casper Remco en Esther Glenn en Jerney Jeroen Marieke Jasper Cyrina en Sarawut Marco Met droefheid delen wij u mede dat zo kort na het overlijden van onze zus en schoonzus Annie, nu ook onze zus, schoonzus en tante Rika Zoetelief-Gomes op de leeftijd van bijna 91 iaar is overleden N. de Boer-Gomes R. Gomes-van Heerwaarden Neven en nichten Wij ontvingen het droevige bericht van het over lijden van onze schoonzuster en tante Rika Zoetelief-Gomes Fam. Zoetelief Neven en nichten Samen plezier, samen op reis samen een eenheid, samen eigenwijs samen kwaad en samen goed samen verdhet en samen weer goed Nu verder zonder oudat doet pijn te weten nooit meer samen te zijn Heel onverwacht is mijn lieve zorgzame vrouw overleden Katrien Buitenhuis-Roeper O 16-5-1929 t 10-6-2003 Dirk Buitenhuis Burgerhoutstraat 16 1791 ED Den Burg Katrien is thuis. Zaterdag 14 juni is er van 13.30 tot 13.55 uur ge legenheid tot condoleren in de N.H. kerk, Hoger- eind 2 te De Waal. Aansluitend nemen we om 14.00 uur afscheid van Katrien in bovengenoemde kerk, waarna we haar begraven in het familiegraf op het kerkhof. Liever geen bezoek aan huis. Onze vriendin van vroeger en altijd zo gebleven. Katrien is er niet meer. We zullen haar echt missen! Dik, heel veel sterkte! P. v.d. Vis-Eelman Joop en Tine Saalmmk-Eelman Langs deze weg danken wij u voor de warme belang stelling, in welke vorm dan ook, die wij mochten ont vangen tijdens zijn verblijf in het verpleeghuis en na het overlijden van mijn lieve man, onze vader en opa JACOB SCHRAAG Het heeft ons goed gedaan. Wij zijn u daar heel dankbaar voor. D. Schraag-de Porto Kinderen en kleinkinderen Den Burg, juni 2003 Langs deze weg willen wij iedereen hartelijk bedan ken voor de aanwezigheid en de vele kaarten en at tenties die wij mochten ontvangen bij ons 40-jarig huwelijksfeest. Mede door uw felicitaties is het een voor ons onver getelijke dag geworden. Hannie en Cor Veeger Johan v.d. Star ivortne Steenpoorte trouwen vrijdag 27 juni om 14.30 uur in het gemeen tehuis van Den Burg. Het feest wordt gevierd op Schorrenweg 24. Vanaf 19.30 tot 20.30 uur kunt u hen feliciteren. Seringenlaan 16 1783 EB Den Helder Cadeautip: Lr.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 2003 | | pagina 3