Zieke iepen leveren mooie planken op
Durper huizen heringericht
voor woonprogramma tv
6
Gedeputeerde Patrick
weet nu wat er
'speelt' op Texel
.TEXELSE
COURANT'
Lessen Gyvc
Begroting
«aUryV*
DINSDAG 19 AUGUSTUS 2003
De gemeente heeft ervoor gezorgd dat gedeputeerde Patrick
J.M. Poelmann van D66 uitstekend op de hoogte is van de
Texelse problematiek waarbij hij de helpende hand kan bieden.
De nieuwe provinciebestuurder 'gaat' over landschap, water,
riolering en andere voor Texel uiterst belangwekkende zaken
en bij het werkbezoek dat hij vrijdag aan het enige echte Noord-
Hollandse eiland bracht kon hij met eigen ogen zien wat er op
dat gebied 'speelt'.
samenhangende rioleringsplannen.
Een van de uitwerkingen van het
Masterplan is het natuurbouwproject
De Ploegelanden. Daarheen ging dus
de weg, zodat men zag waarover het
ging. Ondanks de droogte was er
waarachtig nog water, al stroomde
het met en was het daardoor iets troe
bel, zoals de meegekomen boswach
ter Enk van der Spek uitlegde. Niet
per fiets maar per snelle taxi van
Grootjen ging het naar de wijdse
Slufter, die er bij het eendekukelt-
jesweer (deze meteorologische om
schrijving werd toegelicht) van vrijdag
schitterend bij lag.
Nog noordelijker voerde de tocht.
Aan het begin van de Molenlaan in de
Cocksdorp werd het probleem van
de alsmaar kostbaarder wordende
bestrijding van de lepziekte aan de
orde gesteld nadat dit in Oudeschild
De vele bomen die de afgelopen jaren op Texel zijn gekapt bij
bestrijding van de iepziekte, worden meestal gebruikt als brand
hout of er wordt spaanplaat van gemaakt. Werner Dros van het
gelijknamige grondverzetbedrijf is voorstander van wat hij
noemt een meer 'duurzame' bestemming. Al geruime tijd ver
zamelt hij gekapte bomen om er op Texel zelf planken van te
zagen, bestemd voor de bouw of om te worden verwerkt in
meubilair. Sinds dinsdag werkt op het erf van Dros in Harke-
buurt een mobiele houtzagerij, waarmee inmiddels tientallen
stammen tot planken van allerlei dikten zijn gemaakt. Hij be
schouwt het als een experiment. Als voor het hout voldoende
belangstelling bestaat, kan de zagerij als nieuwe activiteit aan
de zaak worden toegevoegd.
Gymnastiekvereniging Gyvo
Koog begint maandag weeri
lessen. Er wordt gewerkt v
onderstaand rooster. De 88
Het idee om 'iets leuks' te doen met
de gekapte iepen kwam van Koos
Witte. Als medewerker van ge
meentewerken werd hij beroepshalve
geconfronteerd met de kapactiviteit,
waarbij het hem opviel dat iepenhout
niet alleen hard en duurzaam is, maar
ook een fraaie tekening heeft. Hij liet
bij een zagerij op het vasteland een
stam zagen en maakte er voor de
kantine van Dros rustieke tafels van
die in de praktijk goed voldoen. Een
grootschalige aanpak zat er voorlo
pig niet in, mede omdat het vervoer
van de stammen naar het vasteland
en het terugbrengen van het product
een omslachtige aangelegenheid is.
Door de zagerij naar het hout te bren
gen in plaats van andersom kan daar
aan worden tegemoet gekomen. De
activiteit past aardig in de bedrijfs
voering van Dros. Hij heeft de
vervoersmogelijkheden, ruimte voor
opslag en verwerking en niet te ver
geten contacten die hem in staat stel
len om zich van een gestage aanvoer
van grondstof te verzekeren. Een
voorbeeld van dat laatste is dat hij de
hand heeft weten te leggen op de 37
veelbesproken iepen die zijn gekapt
langs het Schilderend.
Alvorens te worden gezaagd moeten
de stammen 'wateren', wat inhoudt
dat ze maandenlang in sloten of plas
sen moeten liggen. Het krijgt daar
door de voor het latere drogen en
bewerken vereiste conditie en tege
lijk verzuipt de gevreesde lepkever.
Op diverse plaatsen op Texel kun je
het aan Dros toebehorende hout zien
drijven. Thans is hij bezig de aldus
opgeslagen stammen naar Harke-
buurt te brengen om te worden ge
zaagd.
Voordat het hout de zaagmachine
ingaat, wordt de rottende en stin
kende bast er met een spade afge
haald. De machine is van Wim
Rechterschot van mobiele zagerij Het
Laar uit Lettele bij Deventer. Het is
een nauwkeurig te bedienen lintzaag,
die van de stam plakken in elke ge
wenste dikte maakt. Omdat de (hori
zontaal werkende) lintzaag vlijm
scherp is, gaat het snel en is de zaag
snede verbluffend glad. Om de zaag
in de vereiste conditie te houden
moet hij telkens na ongeveer vier uur
werken mechanisch worden gesle
pen en verder behandeld in de rij
dende werkplaats met elektriciteits
voorziening die bij de installatie hoort.
Met de loep wordt telkens gecontro
leerd of de tanden de juiste vorm
hebben. Er wordt ook scherp geke
ken naar de stammen die de machine Onder toeziend oog van Werner Dros onderzoekt Rechterschot met de metaaldetector de
ingaan. Het hout bevat wel eens spij- stam van een 75-jarige eik. Spoedig zou blijken dat er zoveel metalen voorwerpen inzaten
kers of krammen die met altijd zicht- dat zagen onverantwoord was.
baar zijn, omdat ze lang geleden in de
nog jonge boom zijn geslagen en
helemaal zijn weggegroeid. Als het
'zacht' metaal is, gaat het soms
goed, maar een stalen spijker of een
stukje prikkeldraad is voor de lintzaag
fataal. Dan breken er tanden af of de
hele zaag breekt en is dan rijp voor
de schroot, een schadepost van
€500,-. Wim Rechterschot neemt het
zekere voor het onzekere en onder
zoekt elke stam met een metaal
detector voordat hij met zagen be
gint. Toen hij dat woensdag deed met
een eikenstam van iemand uit De
Koog, bleek dat diep in het hout me
taal zat. De verdachte plek werd uit
gekapt, waarbij een forse spijker te
voorschijn kwam. Toen bij verder
onderzoek duidelijk werd dat op gro
tere diepte nog meer ijzer zat, werd
van zagen afgezien. De eik is nu be
stemd voor de houtkachel.
In de zagerij die ooit werd geëxploi
teerd door Arie van der Vis in Den
Burg was de grote kans op zaag-
breuk ook een probleem. Ook met
deze niet-mobiele machine werd
hout gezaagd dat van Texel zelf af
komstig was en dat vervolgens als
gebruikshout werd verkocht. De ex
ploitatie bleek op den duur echter
weinig aantrekkelijk, zodat de instal
latie buiten bedrijf werd gesteld. Of
het met de mobiele zagerij op Harke-
buurt beter zal gaan, zal de tijd moe
ten leren. Werner Dros: 'Het is ge
woon een interessant experiment, het
proberen waard. Of het zakelijk wat
wordt, zullen we wel zien'.
Een karaktenstieke houding voor de bevriende buren: gezamenlijk aan de koffie in het zonnetje voor de woning van de familie De Lussanet.
(Foto Loutsti van der Sluis)
De Cocksdorpers Wally en Anne-
miek van Beek en hun buren Chris
en Ellis de Lussanet laten volgende
week delen van hun huis opnieuw
inrichten voor het woon
programma 'In Holland staat een
huis', gepresenteerd door Martijn
Krabbé. Daarin knappen buren el-
kaars woning op naar aanleiding
van een plan dat stylistes van het
programma daarvoor hebben be
dacht.
Het begon allemaal zo'n anderhalf
jaar geleden toen Wally en Annemiek
een oproepje zagen voor het woon
programma van RTL4 'We hebben
toen meteen Chris gebeld, omdat we
wisten dat Ellis met thuis was. En
Chris vindt alles wel best', grinnikt het
stel. Toen ook Ellis enthousiast bleek
werd een mailtje gestuurd met het
verzoek de wederzijdse woonkamers
aan te pakken Bijna anderhalf jaar
bleef het stil. Tot afgelopen juni. Toen
werd het echtpaar Van Beek plotse
ling gebeld door een medewerkster
van het programma met de vraag of
zij nog geïnteresseerd waren in deel
name aan het programma. 'Dat wa
ren we wel, maar niet meer voor de
woonkamer, want die hadden we in
middels zelf al opgeknapt', vertelt
Annemiek van Beek. 'We vroegen
toen of de slaapkamer ook mocht en
dat was oké.' Chris en Ellis wilden wel
graag de woonkamer veranderd heb
ben. Na een intakegesprek waarin de
potentiële kandidaten aan een 'keu
ring' werden onderworpen, volgde
twee dagen later het bericht dat zij in
derdaad mee mochten doen aan het
programma- Beide stellen, die bijna
zes jaar naast elkaar wonen, kregen
bezoek van een styliste die in een
uitgebreid gesprek wilde weten wat
de deelnemers leuk en beslist niet
leuk vinden. 'Op basis daarvan schat
zij in hoe onze woonkamer er uit moet
komen te zien', aldus Ellis. Komende
dinsdag worden de eerste opnames
gemaakt Dan worden beide echtpa
ren en hun kinderen uitgebreid geïn
terviewd en gefilmd. Een dag later,
woensdag 27 augustus, begint het
echte werk. Dan gaan beide stellen
aan het werk in het huis van de bu-
Budget
Het budget dat voor beide her
inrichtingen beschikbaar is, is door
RTL4 vastgesteld op €2200,-. Dat
wordt door de omroep betaald en
besteed door de styliste. De
Texelaars zelf zijn echter actief op
zoek gegaan naar eigen sponsors.
'Dat hadden ze bij dat programma
nog nooit meegemaakt, dat mensen
zelf actief op zoek gaan naar spon
sors. Dat vonden ze hartstikke leuk',
vertelt Wally. Hij vond de Texelse
Wolonderneming bereid om in natura
te sponsoren. Chris de Lussanet
maakte zijn werkgever Schilders
bedrijf firma Graaf enthousiast voor
de beschikbaarstelling van alle beno
digde verf. 'Deze sponsorbijdragen
komen boven op het beschikbare
budget. Het kan dus alleen maar
mooier worden', zo redeneert Chris.
Donderdagavond moeten beide her
inrichtingen zijn afgerond.
Tijdens de twee dagen durende op
knapbeurt krijgen beide stellen 'huis
arrest'. In het huis van de buren wel
teverstaan. 'We mogen die
woensdagavond met even lekker
stappen of zo, omdat ze bang zijn dat
je de anderen dan misschien vertelt
hoe het gaat worden en dan is het
verrassingseffect weg', licht Wally
toe. Zijn ze niet bang dat het werk
slordig of grof gebeurt? 'Een beetle
wel. Ze hebben maar twee dagen en
je hoort wel eens dat het er voor de
camera wel mooi uitziet, maar dat het
van dichtbij een stuk minder mooi is.
Dat moeten we maar afwachten', al
dus Chris.
Friemels
'Wat we absoluut niet willen? Spie
gels en een tv in de slaapkamer. Ten
minste ik. Wally wil dat juist wel, dus
we zitten met helemaal op éen lijn',
aldus Annemiek. Beiden willen ze in
elk geval geen onpraktische dingen.
'Zoals zand op de vloer. Dat schiet
natuurlijk niet op', vult Wally aan
'Geen modern, metaalachtig gedoe
in mijn woonkamer. En geen frutsels
en friemels', somt Ellis resoluut op.
'En geen gemetselde schouw', roept
het echtpaar vervolgens in koor.
Beide stellen hebben zich voorgeno
men na afloop, voor de draaiende
camera, naar waarheid te vertellen
wat ze van het nieuwe interieur vin
den. 'We hopen echt dat we het dur
ven om voluit te zeggen wat we er
van vinden. Ook als het spuuglelijk
is!'
begint op de eerste woens
september en wordt wekelijks
den van 19.30 tot 20.30 uur.l
leden kunnen zich voor aanva
elke les aanmelden.
Maandag: 19.00 u. volleyball
20.30 u. conditietraining.
Vrijdag: 15.30 u. groep 1 en 2
u. groep 3 en 4; 17.15 u. groi
6; 18.15 u groep 7 en 8; 1!
voortgezet onderwijs.
De vergadering waarin de gen
raad de begroting 2004 beha'
vaststelt wordt op 28 oktobe
middags maar alleen 's avor
houden, aanvang 19.00 uur
Niet dat Texel te klagen heeft over
provinciale steun en aandacht op die
terreinen. Het eiland heeft in de loop
der jaren al heel wat geld wegge
sleept uit Haarlem en daar mooie,
zichtbare dingen mee gedaan die
vaak ook de aantrekkelijkheid van
Texel als toeristengebied versterkten
en dus economische effecten had
den. Een bezoek van een lid van het
dagelijks bestuur van de provincie,
dus een gedeputeerde aan Texel
komt meermalen per jaar voor. In veel
andere Noord-Hollandse gemeenten
met veel meer inwoners, gebeurt het
haast nooit.
Bij de informele momenten die er al
tijd zijn tijdens dit soort bezoeken
blijkt telkens dat de bestuurders ook
emotioneel worden geraakt, mede
omdat de gemeente voor een aan
schouwelijk programma zorgt en de
bestuurders prettig ontvangt zonder
hen overdreven in de watten te leg
gen. Ooit was er een Commissaris
van de Koningin die Texel een dure
maitresse noemde, waarmee hij de
spijker op de kop sloeg. Leuk en lek
ker om erbij te hebben maar er hangt
wel een prijskaartje aan.
Vertraagd
Poelmann en zijn delegatie waren
eerst op Wieringen geweest. Het had
daar wat langer geduurd dan gepland
en bij de overtocht naar het echte
eiland Texel zaten wind en stroom
tegen, zodat het bezoek al begon met
een vertraging van anderhalf uur Die
kon gedeeltelijk worden ingelopen
door de fietstocht van de Ruigendijk
naar de Slufter die in het programma
was opgenomen, te laten vervallen.
In Oudeschild verdiepte het gezel
schap zich in de plannen voor de
tweede fase van de haven
ontwikkeling Na een wandeling gaf
de gemeentelijke waddenman Jim Ie
Roux toelichting in het Stoomboot
koffiehuis. Met taxi's werd de club
naar Stay Okay-herberg Panorama
gebracht waar mensen als Evelien
Lmdenberg en Dick Drijver klaar za
ten om aandacht te vragen voor het
landschapsbeleidsplan en het onder
houd van landschapselementen (zo
als tuunwallen), de belemmeringen
die agrariërs ondervinden als gevolg
van de beschermende maatregelen
en de broodnodige subsidie voor
particulier natuurbeheer. Om te we
ten om welk landschap het ging hoef
den de aanwezigen alleen maar uit
het raam te kijken, waardoor het een
stuk minder theoretisch werd. Zo
werkte het ook toen de gemeentelijke
'waterbaron' Don Boot vertelde over
het Masterplan Water en de daarmee
De provinciedelegatie (derde van links gedeputeerde Poelmannen Texelse bestuurders en ambtenaren laten hun blik over de Slufter
gaan. (Foto's Harry de Graaf)
Piet Bolier vertelt over de bijna wanhopige strijd die Texel voert tegen de lepzitt
al was gebeurd door Jaap di
Gemeentelijk groenbeheerde
Bolier ('Je zou er zelf haast a
worden') bracht het aangi
Vooral doorgaan met bestrijd:
wel door kappen als injecteu
zijn boodschap. Niet luisteu
mensen die zeggen dat je ma
pen omdat het toch niet help!
dan sterven nagenoeg alle isj
en er ontstaat een enorme bn
besmetting voor andere germ
Want de kever die de ziekl
brengt vliegt met gemak tienl
ter. Sinds 1995 zijn 40.000 iej
kapt, van de totaal meer danf
miljoen die er op Texel staan.l
ten van de bestrijding rijzenj
betrekkelijk kleine gemeentel
echter de pan uit Waar mo
heen? Gedeputeerde Poelm
niet direct zijn portemonni
legde uit dat de provincie nit
Er is zelfs een speciale kracl
bestrijding van de lepziektei
verse gemeenten coördineei
het belang is van het totale el
de maatregelen.
In 't Hanenhuus bij de golfba
Poelmann de lokale pers t
Hij toonde zich tevreden
bezoek, kon uiteraard geen
toezeggingen doen, maar ve
dat de provincie Texel ziet
gebied met veel meer dan a
kale betekenis. Niet alleen
historisch en landschappel
belang, maar ook economisch
het een toeristische 'trekker'
zelfs Internationale beteken
benadrukte dat het nieuwe i
van Gedeputeerde Staten rre
druk op uitvoering dan op be
leggen. Niet nog meer papierj
ceren, maar uitvoeren van p
die er al liggen. Behoud van
tuur, in het bijzonder van deW
zee, heeft hoge prioriteit, m
moet in het Waddengebied o
werkt kunnen worden. Daarb
worden bedacht dat de spoelt
ner wordt, dus dat niet alles kt
sturen is keuzes maken'.
Wim Rechterschot verandert met zijn mobiele zaagmachine een iep in een tiental dikke planken.