Studenten krijgen les aan boord TX1 0 Lepelaars overwinteren
I
ewust maken van schade
iie vervuiling zee aanricht Manders bestudeerde
3
onderwatergolven
familieberichten
.TEXELSE
COURANT'
vsznns
Welkomstdienst
Vergadering en
excursies IVN
Inzameling Rotary
kleding en schoenen
r[exelaartjes
30% korting
Skilder
VRIJDAG 10 OKTOBER 2003
In Dp Ppttpn hii Rpn Hoorn honHpn 7ioh al wolron t\A 100 lonol.
geeft 'college' aan vierdejaars van Zeevaarthogescholen over de vangst van de TX10.
(Foto Joroen van Hottuml
met mensen van het eiland gaan
werken.' Geluiden uit de politiek dat
het ROC en de OSG meer bij de Texel
Academie zouden moeten worden
betrokken, zijn hem bekend 'We
kunnen ons nog niet voorstellen hoe
dat zou moeten, maar we staan er
voor open.' Texelse vissers worden
mogelijk ook meer bij de plannen
betrokken. Met het Productschap Vis
legt Pro Sea momenteel de laatste
hand aan een nieuwe MBO-opleiding
voor de visserij. Die start volgend
voorjaar.
Garnalen
Tijdens het varen leren de 45 cursis
ten meteen hoe ze garnalen moeten
pellen. Blom leert een aantal mensen
ook grondel eten. De kop eraf,
ruggevin eruit en de rest van het visje
kan zo worden gegeten. Hoewel niet
opgenomen in het lespakket, leren de
cursisten meteen dat windkracht
acht op de Waddenzee weinig hinder
bij het varen oplevert. Tegen de wind
in, spat wel het water regelmatig over
het dek.
Pro Sea richt zich op zowel studen
ten als werknemers van rederijen.
Volgens Van Dessel zou een verhou
ding van drie studenten op één werk
nemer van een rederij ideaal zijn,
maar zit dat er voorlopig niet in. 'Het
s nu gemiddeld tien op één Dat is
jammer, want als het één op drie is,
krijg je andere discussies Het pro
bleem dat mensen die voor een rede
rij varen alleen in hun vakanties op
cursus kunnen. Dat is geregeld in de
CAO, maar de beschikbare tijd gaat
tegenwoordig grotendeels op aan
véiligheidstrainmgen. Die zijn een
grote rol gaan spelen. Als je die niet
voldoende hebt gevolgd, kom je in
Amerika de havens niet meer binnen.'
Het KI MO, een organisatie van kust-
gemeenten, is volgens Van Dessel
inmiddels aan het lobbyen bij de In
ternationale Maritieme Organisatie
van de Verenigde Naties om meer tijd
voor milieuopleiding vrij te maken.
Voor Pro Sea zou meer deelname van
rederijen ook meer geld in het laatje
brengen. De studenten van de
zeevaartopleidingen hoeven nauwe
lijks iets te betalen voor de cursus
sen. De stichting wordt onder meer
gefinancierd met Europees geld
Voor student Van Galen is de lestocht
met de TX10 nuttig geweest. 'Ik heb
meer begrip voor vissers gekregen.
Aan boord vloeken we wel eens, kort-
gezegd, op de klote-vissers omdat ze
vlakbij je varen. Maar in je kielzog zit
nu eenmaal veel vis. En ik zie nu ook
dat zij werken op het water. Wij va
ren er alleen overheen van A naar B.
Dat is toch een verschil.'
In De Petten bij Den Hoorn houden zich al weken twee lepel
aars op. Half september hadden ze vertrokken moeten zijn naar
het warme zuiden en het lijkt er dus op dat de dieren proberen
te overwinteren. Als het niet al te koud wordt zou dat kunnen
lukken. Het voedsel is in die periode wel schaars. Op het wad
zijn weinig garnalen te vinden zodat de dieren hun kostje in de
vorm van stekelbaarsjes en andere diertjes moeten halen uit
binnenwater.
Er moet rekening mee worden ge
houden dat het vaker zal voorkomen
dat lepelaars 's winters op Texel blij
ven, niet alleen door de zachte win
ters maar vooral omdat er gewoon
veel meer lepelaars zijn dan vroeger
Dit jaar waren er niet minder dan 400
volwassen dieren, dus exclusief de
vele jongen die zij voortbrachten. Niet
alleen op Texel gaat het goed met de
lepelaars. Ook de kolonies elders in
het land groeien gestaag. Dat is waar
schijnlijk te danken aan een combi
natie van gunstige omstandigheden:
bescherming, beschikbaarheid van
voedsel en een milieu waarin de be
ruchte gechloreerde koolwaterstoffen
steeds minder voorkomen. In de ja
ren zeventig dreigden lepelaars, en
kele andere vogelsoorten en zeehon
den te verdwijnen door pesticiden die
zich via de voedselketen in de dieren
ophoopten.
Een van de lepelaars in De Petten is
volgens mevrouw Slaman-Witte uit
ist niet dat er nog zoveel on-
ïdoor zwemt', zegt zeevaart-
ent Marc van Galen uit
J, ingen verrast als hij de vangst
de TX10 Emmie ziet. Samen
5 Kanderen studenten kreeg hij
lagmiddag les aan boord van
arnalenkotter van Alfons en
Boom. Het was een onder
van een van de cursussen die
enkort onder de vlag van de
Academie wordt gegeven.
teerste gezicht is het middagje
:n niet veel anders dan een ge
lijke garnalentocht. Fndo Boom
|n zowel het Nederlands als het
op kleurrijke wijze tekst en
over de tocht en als de netten
lengehaald en de vangst in de
ligt, neemt Herman Blom het
over.
ibliek is deze keer echter niet
ie. Het zijn veertig vierdejaars
len van de HBO zeevaart
en in het land en vijf mede
van oliemaatschappijen. Ze
afgelopen week op het eiland
vierdaagse cursus Maritieme
kunde van de stichting Pro Sea
natte tak' van pas opgerichte
Academie voor haar rekening
nemen. Medewerkers van
fre, Alterra en het NIOZ brach-
cursisten tijdens colleges op
de hoogte van zeevervuiling, spelre
gels op dat gebied en methodes om
vervuiling terug te dringen. 'De cur
sus moet ze bewust maken van de
ecologische en economische schade
die vervuiling kan aanrichten', vertelt
voorzitter Bopp van Dessel van Pro
Sea. De tocht met de TX10 moet de
besproken materie letterlijk en figuur
lijk tastbaar maken. 'We hopen ze zo
te laten snappen waarom er allemaal
spelregels zijn waaraan ze zich moe
ten houden als ze straks op zee va
ren. We laten in de praktijk zien
waarom regels er zijn en daar is een
eiland een prachtige plek voor.'
De cursisten kijken ondertussen be
langstellend toe als Blom met de
voorbeelden in de hand vertelt over
komkommervissen, bloemkoolkwal
len en de wijze waarop je mannet|és-
en vrouwtjeskrabben van elkaar kunt
onderscheiden. Een vrouwelijke
studente krijgt te horen dat de
bloemkoolkwallen net siliconen zijn.
'Hier voel maar.' De cursisten sliepen
allemaal een week lang op het eiland.
De studenten in de Potvis en de me
dewerkers van de oliemaatschap
pijen in een hotel in Den Burg.
Leemte
Volgens Van Dessel vult Pro Sea een
leemte bij de zeevaartopleidmgen.
'Tot een paar jaar geleden was er
nauwelijks aandacht voor milieu,
ecologie en duurzaamheid in de
zeevaartopleidingen. Sinds 2000
doen de vier zeevaartscholen in ons
land mee aan de cursussen van de
Pro Sea.' De cursussen zijn opgeno
men in het lesprogramma van de
scholen en de studenten krijgen er
studiepunten mee. De HBO-cursus-
sen worden drie keer per jaar gege
ven. De voertaal is in het principe
Engels. Dit jaar nog start ook een
zelfde cursus Maritieme Milieukunde
op MBO-niveau.
De stichting Pro Sea is onderdeel van
het Europees project Save the North
Sea. Dat beoogt de terugdringing van
de hoeveelheid afval in zee. 'Dat is
een doelstelling die te realiseren is.
Het is haalbaarder dan bijvoorbeeld
het terugdringen van de opwarming
van de aarde.' De cursussen vallen
nu nog onder Pro Sea, maar in de
toekomst komen ze hoogstwaar
schijnlijk onder de vlag van de Texel
Academie. Van Dessel: 'Formeel
moeten we nog een samenwerkings
overeenkomst tekenen, maar infor
meel voelt het al alsof we een onder
deel zijn De overeenkomst geldt in
principe voor een jaar en als het goed
loopt, gaan we een fusie aan met de
Texel Academie.' In dat geval krijgen
de cursussen volgens hem meer een
lokale inslag. 'Dan kunnen we meer
Naast de bekende golven aan de
wateroppervlakte die ontstaan
door de wind, bestaan ook golven
onder water. In een afgesloten
bekken kunnen die leiden tot bij
zondere patronen waar golf-
energie is geconcentreerd. Fysisch
oceanografe Astrid Manders on
derzocht dit verschijnsel gedu
rende meer dan vier jaar en zal
daarop maandag promoveren aan
de Universiteit Utrecht.
Genoemde energieconcentratie be
paalt waar watermenging kan optre
den. wat van belang is voor de
voedselverdeling en de grote
oceaancirculatie. De onderwater-
golven of interne golven bestaan in
gelaagde vloeistoffen. Het oppervlak
van de vloeistof beweegt niet, maar
binnen de vloeistof doen zich golfbe
wegingen voor van lagen die verschil
len wat betreft zoutconcentratie of
temperatuur. Door herhaalde weer
kaatsing van zulke golven tegen de
schuine zijkanten van een gesloten
waterbekken kunnen golfaantrekkers
ontstaan, plaatsen waar de golven
zich concentreren.
De 28-jarige Manders onderzocht de
voorwaarden waaronder deze golf-
Oceanografe Astrid Manders.
aantrekkers ontstaan in een gelaagde
vloeistof, waarbij bleek dat de aan
wezigheid van schuine wanden vol
doende was. Vervolgens bestu
deerde ze de voorspelde golfaantrek
kers in roterend kraanwater in een
rechthoekige bak met schuine wan
den. In het water bevonden zich
kleine zwevende bolletjes. Een dun
vlak werd belicht en gefilmd. Uit de
bolletjesbewegingen bepaalde de
computer de snelheid van het water.
De golfaantrekkers verraadden zich
door hogere snelheden van de bolle
tjes.
Rondje Afrika
Om uit te vinden of ook in de oceaan
inwendige golven geconcentreerd ra
ken, bestudeerde de oceanografe de
zee tussen Madagaskar en het vas
teland van Afrika. Het was een van de
studies die werden verricht tijdens
het 'rondje Afrika' dat in 2000 en 2001
werd uitgevoerd vanaf het NIOZ
onderzoekingsvaartuig Pelagia. Met
een netwerk van stroommeters wer
den in de zeestraat anderhalf jaar
lang gegevens verzameld.
Het onderzoek van Manders geeft
meer inzicht in de energieverdelmg in
natuurlijke bekkens. Waar energie
geconcentreerd raakt, kan menging
plaatsvinden van water met verschil
lende eigenschappen. Tijdens haar
onderzoek aan het NIOZ werd Astrid
Manders begeleid door haar
copromotor dr. Leo Maas. Promoto
ren zijn prof. dr. J.Duistermaat en
prof. dr. F. Verhulst.
Hoewel het hier zuiver wetenschap
pelijk onderzoek betreft, zouden de
verkregen gegevens inzake stroming
in vloeistoffen ook van nut kunnen
zijn voor de industrie Wat Astrid
Manders gaat doen na haar promo
tie staat nog niet vast.
Den Burg gehandicapt. Een vleugel
hangt er vreemd bij. Vogelkenner
Adriaan Dijksen zegt dat het moge
lijk een vogel is die dit jaar in het
vogelhospitaal van EcoMare heeft
gezeten en nadat hij leek te zijn op
geknapt weer is losgelaten.
De Baptistengemeente Texel houdt
zondag de eerste welkomstdienst
van het seizoen. Medewerking wordt
verleend door het interkerkelijk
Jeugd- en Evangelisatiekoor uit Den
Helder, onder leiding van Bram Hof
stede. Het repertoire van het koor
bestaat uit moderne Engelstalige
gospelsongs, met begeleiding van
het eigen combo. Dominee Sipkema
houdt een overdenking met als
thema 'Mystery made manifest' Ook
worden liederen uit de opwekkings
bundel gezongen De dienst begint
om 19.00 uur, al vanaf 18.50 uur
treedt het IJE-koor op.
Onder leiding van boswachter Edwin
van Egmond start zondag 19 oktober
een IVN-excursie in de Noordenkooi.
De excursie begint om 10.30 uur. er
kan worden geparkeerd langs de
Eendenkooiweg. Op maandag 17
november houdt de IVN in de Jozef
school de algemene leden
vergadering. De bijeenkomst begint
om 19.45 uur. De tweede helft van de
vergadering wordt verzorgd door
Mies de Wilde, die voordraagt uit ei
gen werk.
Dinsdag 21 oktober wordt weer de
actie 'Geef ons de zak' gehouden.
Vanaf 14.00 uur zal door leden van de
Rotaryclub Texel en andere vrijwilli
gers op heel Texel afgedankte kleding
en schoenen worden opgehaald,
bestemd om te worden verkocht ten
bate van het Tesselhuus en andere
goede doelen Het grootste deel van
de schoenen gaat weer naar Nel Bak
ker in Suriname, die ervoor zorgt dat
ze worden uitgereikt aan de armste
bevolkingsgroepen.
ias zo moe.
de gezegende leeftijd van 96 jaar, gesterkt
het H. Sacrament der Zieken, is in vrede van
heengegaan onze zorgzame moeder, groot-
der en overgrootmoeder
Geertruida Maria Tuinsma
weduwe van
Johannes Cornells van Heerwaarden
a ibruari 1907
8 oktober 2003
De Cocksdorp: Jan en Marie
Trudie en Theo
Jari, Eva
José en David
Tim. Daan
Marianne en Joop
Meime. Joost
Johannes en Nelleke
Vera
Amsterdam: Kees en Leontine
Marien
Den Burg: Gerard t en Leonie t
Monique en Joost
Jan Peter en Maaike
Indy, Bodhi
Alkmaar: Tineke en Sjaak
Hans
Jack, Joep
Jochem en Jeanine
Sarah, Sietse
Den Burg: Elly
der is op haar kamer in de „Gollards".
igenheid tot afscheid nemen en de familie te
doleren vrijdag 10 oktober van 19.00 - 20.00
h ..De Caroussel" van het verzorgingshuis de
ards.
d Mis van Requiem zal worden gehouden in
i-K. kerk Fransisca Romana te De Cocksdorp,
aterdag 11 oktober om 11.30 uur, waarna we
naar haar laatste rustplaats op het R.K. kerk-
'nDe Cocksdorp zullen begeleiden.
'e begrafenis kunt u de familie ontmoeten in
wg De Aanleg, Kikkertstraat 1 te De Cocks-
'sspondentie-adres: Jan van Heerwaarden,
ïhlaan 16, 1795 AM De Cocksdorp.
Dezelfde zon over de wereld,
dezelfde drukte in de wereld,
dezelfde bezigheden in de wereld,
maar alles is toch anders,
onze lieve
oma
is niet meer...
Dikke kus,
klein- en achterkleinkinderen
Sterven doe je niet ineens,
maar af en toe een beetje.
En alle beetjes die je stierf
't is vreemd, maar die vergeet je
Het is je dikwijls zelf ontgaan
je zegt: „Ik ben wat moe".
Maar op een keer dan ben je aan
je laatste beetje toe.
Na een langzaam verval van krachten is rustig van
ons heengegaan onze lieve moeder, oma en omi
Elisabeth Jongedijk-Soeters
weduwe van Johannes Jongedijk
18 maart 1908 t Texel, 8 oktober 2003
Den Burg: Hans Jongedijk
Els Jongedijk-Ellen
Oudeschild: Kees en Irma
Michel, Jolanda, Kevin
Haarlem: Astrid
Den Burg: Truus Jongedijk
Jannie Hendriks
Moeder is overgebracht naar Afscheidshuis de
Vlinder, Hollewal 42 te Den Burg.
Vrijdag 10 oktober is er van 19.00 tot 20.00 uur
gelegenheid tot condoleren in „de Vlinder".
De crematieplechtigheid vindt plaats op zaterdag
11 oktober om 11.15 uur in Crematorium Scha-
gerkogge, Haringhuizerweg 3 te Schagen.
Vertrek veerboot 10.05 uur.
Na afloop van de plechtigheid is er alsnog gele
genheid de familie te condoleren in de koffieka
mer van het crematorium.
Correspondentie-adres: T Jongedijk,
Schilderend 84, 1791 BJ Den Burg-Texel.
Omi
Wij vinden het jammer dat je er niet meer bent,
maar hebben gelukkig lang van je aanwezigheid
kunnen genieten.
Klein
en achterkleinkinderen
In het vooqaar namen we afscheid van zijn vrouw.
Nu is tijdens een onrustige herfstnacht
vri| plotseling van ons heengegaan,
onze vader, grootvader en overgrootvader
Jan Bruin
Tim, 08-08-191 6 TtXEL, 07-10-2003
Den Burg. Jan en Marga
Marlon, Clasien en Sem
Miranda, Lucia en Donna
Ina t
Julianadorp. André en Letty
Den Helder: Natasja, Ben en Noortje
Rotterdam. Nicole en Jeannette
De begrafenis zal plaatsvinden op maandag 13 oktober
om 14.00 uur vanuit het Uitvaartcentrum op de
Algemene begraafplaats van Den Burg
Aansluitend is er gelegenheid tot condoleren in het
Uitvaartcentrum Texel, Bernhardlaan 147 te Den Burg
[Jan's voorkeur ging uit naar rode bloemen)
Corres|3ondentieadres
I I Bruin, Gasthuisstraat 68, 1791 GM Den Burg-Texel
Wij zijn diep geroerd door de warme belangstelling
na het overlijden van onze lieve vrouw, moeder en
oma
WILLY WOLSE-EELMAN
Het heeft ons erg gesteund te weten dat zovelen
ons verdriet deelden en wij willen u daarvoor hartelijk
danken.
G,C. Wolse
Kinderen en
kleinkinderen
Den Burg, oktober 2003
Heel gelukkig zijn wij met
onze prachtige dochter
Raana
3 oktober 2003
Raana is om 18.55 uur
geboren, weegt 2850
gram en is 50 cm lang.
Ali en Sarah Razmjoj
Kogerstraat 55
1791 EP Den Burg
Voor bezoek graag even
bellen, a 0222-321146.
INLEVEREN:
maandag vóór 10 00 uur en
woensdag vóór 17 00 uur.
KOSTEN:
€4,65 tot en met 3 regels Per
regel meer: €1.55 (incl btw)
F0T0-TEXELAARTJE:
plaatsing foto €12,50,- excl
tekst alleen voor particulieren
die iets te koop aanbieden
VOOR BEDRIJVEN:
IM-Texelaartje op aanvraag.
DVD/CD koopjes op 11/10
op de markt in Den Burg.
Gevr. scholieren v a. 14 jr.
voor opzetten van tulpen
bollen op plastic trays Bin
nenwerk! Tel. 319527.
Grote collectie warme
wintertruien van o a IT's
Noize No Excess en
Scotch Soda v a. €39,95
bij Treffers.
Bij aankoop van een paar
Geox kinderschoenen een
echt Geox horloge ca
deau1 Mantje Schoenen.
Grote collectie winterjas
sen van o a Eddy's Jac
kets. G-star en Scotch
Soda bij Treffers.
Superaanbieding!! €50,-
korting op alle laarzen van
Dubarry Mantje Schoe-
Geen zin of tijd om te ko
ken? Kant en klare maaltij
den vanaf €6,- bij u thuis
bezorgd. H&S cateraars
tel. 310079.
Edwin Jeans in 3 model
len; European Basic, New
Newton en London Slim bij
Treffers.
Van 11 t/m 18 okt. zijn wij
alleen geopend van 10.00-
12.30 u. Vermeulen Bikes.
Tel. 319213.
Nu nieuwe opleiding:
computerles voor jeugd
hier op Texel. Voor info.
0223-615586.
Bronx - Spiral - Hot Ice -
schoenen bij Amigo Texel.
Het beste imago voor je
voeten
Blues is in the air, let us be
in your hair! Qnipp Kapsa
lon, Waalderstr 15. tel
312227, op vrijdagavond
open tot 21 00 uur ook als
je geen afspraakje hebt!
Sony. JVC, Philips, Grun-
dig. etc. Audio/video te
koop bij Stiehl, 311 777
Minicruise Newcastle,
ideaal en voordelig voor uw
sinterklaas- en kerstinko
pen Prijs €79.- p p Ook 5-
daagse citycruises met ver
voer van uw eigen auto,
leuk om alle plekken in de
stad en omgeving te be
zoeken Info en boeken
World of TUI Reisbureau
Texel.
Op 12 oktober zijn Linda
en Piet al 30 jaar een echt
paar. Gefeliciteerd!
DVD/CD koopjes op 11/10
op de markt in Den Burg.
Gevr. scholieren v a. 14jr.
voor opzetten van tulpen
bollen op plastic trays Bin
nenwerk! Tel 319527.
Australië en Nieuw Zee
land zijn uw bezoek meer
dan waard. Ons aanbod is
groot en veelzijdig, cam-
perhuur, fly-drives, rondrei
zen; ook te combineren
met bezoek aan familie of
vrienden World of Tui
Reisbureau Texel.
Tessla schoonmaakbe
drijf. Wij reinigen apparte
menten, bungalows, kanto
ren, scholen etc. Tel. 06-
45222045 of 06-45222044
Skateboards van Tony
Hawk - Element - Flip en
World Industries. Met en
zonder wielen bij Amiqo
Texel.
Sendra boots. Wereldwijd
de meest verkochte laars.
Made by hand.
Tk Ford Escort stat. bj
1993, rood apk feb. 2004
Pnjs €3750,- Tel. 06-
27555959.
De marktrozenman; komt
allen, zat herfstmarkt, 20
baccararozen €5,-.
All inclusive, de manier
om volledig van je vakantie
te genieten. Turkije, Egyp
te, Canarische Eilanden.
Kaap Verdische Eilanden,
de Carribean, Mexico en
nog veel meer. Kom langs
voor info bij uw World of
TUI Reisbureau Texel.
Dank zij de goede verple
ging. de vele kaarten,
goede wensen en telefoon
tjes ben ik sinds 7 oktober
weer thuis. Het was tel
kens weer een verrassing
wat de post bracht Harte
lijk dank hiervoor! Adam
Keizer.
Satellietinstallaties. Ver
koop/reparatie Service
Center Texel, 311 777.
Skateschoenen vanaf mt.
24, o.a. DC - Globe - Boras
bij Amigo Texel.
Opruiming Sendra boots
40 t/m 60 euro korting. Div
mod. bij Tomahawk.
Cadeautje voor uzelf of
andere lieve mensen?
Weleda verwenmassage in
massagestudio res. Califor-
më. Info: 316672.
Weemoed naar Nostalgie?
Kom dan naar Elckerlijc,
Burgwal 2.
T.k Renault 21 met apk
tot aug. 2004 €450,-. Tel.
315605/314916
Cadeautje voor over
werkte medewerkers?
Massages in res.
Califormë 316672
Echtpaar (vr-vr) zoekt
dienst-/personeelswoning
met bijbehorende werk
zaamheden. Alle sugges
ties welkom! Mail naar:
hennamon@wanadoo nl
Replay - Diesel - Cat -
schoenen bij Amigo Texel.
Het beste Amigo voor je
voeten.
Knaus caravan bj. '77, al
26 jr. op Kogerstrand. Af te
halen €250,-, 06-
51546549
Quinny combi kinderwa
gen, compleet €200,-; ge
loogde salontafel/deken
kist €100,- Tel. 0222-
320807.
DVD/CD koopjes op 11/10
op de markt in Den Burg.
Edwin Jeans in 3 model
len; European Basic, New
Newton en London Slim bij
Treffers.
DVD/CD koopjes op 11/10
op de markt in Den Burg.
Gevr. scholieren v a. 14 jr.
voor opzetten van tulpen
bollen op plastic trays. Bin
nenwerk! Tel. 319527.
(IM-Texelaartje)
Het zeewater
stijgt ons
tot aan de lippen!
We moeten leeg!!!
op de nieuwe collecties
van: Gaastra, Helly
Hansen, Pelle Petterson,
R&W, Mat de Misaine,
Dubarrv schoenen, enz.
Haven 12, Oudeschild
Di. t/m za. geopend
van 11 00 tot 17.00 uur,
zondags vanaf 12.00 uur.
maandags gesloten
