Cjroen Twartsjexeh in het hartL
Jieuw vangstadvies
treft visserij hard
Tweede deel maquette Rede in Oudeschild
'olitie grijpt dader
an reeks inbraken
bnen in vakantieparken
aakt op Texel geen kans
Oude rubberbotenloods Mok gesloopt Handtekeningactie
Medium
Syrische familie
Eenakterfestival
m Oud wrakhout
KNRM op pad
na rode vuurpijl
Oosterend Present
bracht €8000,- op
TEXELSE'^COURANT
SUPER DE BOER
iGERICHT 15 SEPTEMBER 1887
NR. 11828
DINSDAG 11 NOVEMBER 2003
/erschijnt dinsdag en vrijdag
Uitgave van v/h Langeveld de Rooy bv, Postbus 111790 AA Den Burg
it grote bezorgdheid is gerea-
erd op de vangstadviezen van
Iministerie voor Landbouw, Na-
ir en Voedselkwaliteit voor het
mend jaar. Op basis hiervan
leten kotters de vangst van
ioI in 2004 met veertig procent
ugbrengen en mag niet meer op
beljauw worden gevist. Als lid
het Bestuurlijk Platform
erijgemeenten (BPV) protes-
irt de gemeente Texel tegen de
liezen. 'Niet alleen de vloot
irdt hard getroffen, maar zeker
de daarmee verbonden
werkingsindustrie.'
ominabel slecht, die lui zijn hele-
al gek geworden', windt DETV-
irzitter Ben Daalder geen doekjes
zijn mening over de jongste
igstadviezen, die zijn gebaseerd
adviezen van biologen. 'Dit ver-
it niet het predikaat wetenschap-
ijk onderzoek. Vorig jaar gaven
:elfde biologen aan dat de schol
jrhet dieptepunt heen is en lang-
m weer omhoog krabbelt. Nu
II dat de heren zich hebben ver-
ind en twijfels hebben. Bij twijfel
tseer je met tot zulke draconische
itregelen. Maar al zou de korting
twintig in plaats van veertig pro-
tuitkomen, dan nog is dat desas-
s.'
jens Daalder staat de ervaring
vissers haaks op het biologische
is. 'Degene die roept dat er geen
schol is, heeft ongelijk. Schol laat zich
de laatste jaren beter vangen Het
BPV uit zich in soortgelijke bewoor
dingen. 'De achterliggende tien tot
twaalf jaar hebben de vissers grote
offers gebracht. Zowel vangstrechten
als vangstcapaciteit zijn ingeleverd
De afgelopen vier jaar is de toege
stane vangsthoeveelheid met 28 pro
cent afgenomen. Deze adviezen zijn
de nekslag voor ondernemers in de
visserij en de visverwerkende indus
trie.'
Als voorzitter van de landelijke Fede
ratie van Visserijverenigingen reisde
Daalder gisteren naar Den Haag, om
te zien hoe minister Veerman van Vis
serij zijn beleid verdedigde, en om te
lobbyen. 'De Tweede Kamer moet te
gen de minister zeggen dat dit
visserijadvies een prul is, dat hij geen
brokken moet maken en de visserij-
vloot niet onnodig moet afbreken. We
hebben immers net een sanerings
operatie achter de rug.' Daalder heeft
aanwijzingen dat het verbod op de
vangst van kabeljauw met doorgaat.
'Daar is ook geen enkele reden voor.
Deense. Schotse en Engelse vissers
zeggen nadrukkelijk dat de kabeljauw
door het dieptepunt heen is.' De
Texelse visserij zal hier maar beperkt
van profiteren. Van der Slikke van de
TX56, de enige gespecialiseerde
rondviskotter op Texel, heeft een aan
vraag ingediend voor sanering van de
kotter.
de aanhouding van een 27-ja-
Texelaar is volgens de politie
reeks inbraken op het eiland
jelost. De man wordt verdacht
inbraken in woningen en be
ren die de afgelopen tijd zijn
ileegd. Naar aanleiding van het
lerzoek is ook een 37-jarige
elaar aangehouden, die van he-
wordt verdacht.
27-jarige man wordt in verband
jracht met vijftien tot zestien in-
ken die de afgelopen tijd op het
id zijn gepleegd. Het betrof on-
meer een inbraak bij Garage
s, gepleegd tijdens de meuw-
snacht. Daarbij verschaften de
ler(s) zich met grof geweld toe-
g tot de garage en werden digi
camera's, autoradio's en andere
apparatuur buitgemaakt. In dezelfde
nacht werd ingebroken bij rijwiel
handel Kikkert in De Koog. Daar werd
onder meer de kluis opengebroken.
Ongewenst nachtelijk bezoek kregen
ook recreatiebedrijf Prins Hendrik, de
golfshop van Vakantiecentrum De
Krim, strandpaviljoens, het kantoor
van Connexxion en basisschool De
Akker. Ook werd meerderde malen
ingebroken bij het NIOZ. Een woord
voerder van de politie wil in verband
met het onderzoek met bevestigen
dat ze inderdaad door de aangehou
den man zijn gepleegd. De politie wil
wel kwijt dat de verdachte een aan
tal inbraken heeft bekend. De 37-ja-
rige man die van heling wordt ver
dacht, is na verhoor weer vrijgelaten.
De politie.sluit met uit dat meerdere
aanhoudingen volgen.
'Als een inwoner van destijds dit
zou zien, zou hij zeggen dat is
Oudeschild. Dan zou het tien minu
ten stil zijn en dan zou hij zeggen
maar het ziet er toch niet helemaal
hetzelfde uit', zegt Herbert Tome-
sen. Hij is één van de makers van
het tweede deel van de maquette
van de Rede van Texel, die sinds
vorige week staat opgesteld bij het
Maritiem en Jutters Museum.
De maquette, waarvan het eerste
deel een jaar geleden arriveerde op
Texel, geeft een beeld van de bedrij
vigheid rond 1660 voor de zuid
oostkust van het eiland. Op het
tweede deel is het zuidelijk deel van
het zeventiende-eeuwse Oudeschild
nagebouwd. De reconstructie van het
toenmalige dorp was een pittige.
Herbert Tomesen, Diederik Tomesen
en Ali Sahin van bureau Artitec
Maquettebouw uit Amsterdam waren
aangewezen op oude kaarten en een
kadaster uit het begin van de negen
tiende eeuw. Afbeeldingen waren
nauwelijks voorhanden. 'Er werden in
die tijd geen schilderijen en tekenin
gen van Oudeschild gemaakt', vertelt
Tomesen. 'Kunstenaars gingen in die
tijd niet naar dat dorp op dat eiland.
Die gingen naar andere plaatsen om
mooie schilderijen te maken.'
Om de huizen uit die tijd toch zo iden
tiek mogelijk te laten zijn, keken de
maquettebouwers onder meer naar
Urk. 'Daar werd destijds ook veel
gebruik gemaakt van bijvoorbeeld
IJsselstenen. Dat zag je toen meer in
het Zuiderzeegebied.' Huizen uit de
begintijd van het dorp, 401 jaar gele
den gesticht, zijn inmiddels verdwe
nen. 'Er werd na 1602snel gebouwd
en er werden toen geen goede ma
terialen gebruikt. Bij sommige huizen
dateren nog wel achtergevels uit die
tijd.' Volgens Tomesen moeten de
meeste huizen destijds ook laag zijn
geweest met slechts een verdieping
erop.
Voor de maquette is gewerkt met oog
voor detail. Zo zijn achter de huizen
de wc-hokjes, die destijds boven de
sloot hingen, nagebouwd. Op de
wierdijk staan de vaandels die des
tijds aangaven hoe de wind stond. Te
zien is ook hoe de Skilsloot bij het
Buurtje nog doorloopt tot aan de dijk.
Met katrollen worden de watervaten,
aangevoerd vanaf de Wezenputten,
er over de dijk getrokken, zodat ze
afgeleverd kunnen worden bij de voor
anker liggende schepen. Op de ma
quette worden de vaten met een
soort glijbaantje van de dijk het
strand op gerold. Tomesen: 'We we
ten niet precies of dat vroeger daad
werkelijk zo gegaan is, maar het is
goed voor te stellen.'
Schepen
Pronkstuk van de schepen die voor
de kust liggen, is een model van de
Swiftsure, een vlaggenschip van de
Engelse vloot dat de Nederlanders
buitmaakten tijdens de Vierdaagse
Zeeslag, die plaatsvond tijdens de
Tweede Engelse Oorlog. De Swiftsure
heeft indertijd daadwerkelijk voor de
kust van Oudeschild gelegen. Andere
opmerkelijke schepen zijn de linie
schepen Burcht van Leiden, Huize
Tijdverdrijf en Dom van Utrecht van
de admiraliteit Amsterdam, de
fregatten Leeuwarden en De Fazant
van dezelfde admiraliteit en het linies
chip De Gelderland van de admirali
teit Noorderkwartier.
Een admiraliteit, een voorloper van de
marine, was in de Republiek der Ver
enigde Nederlanden een college dat
het bewind voerde over militaire zee
zaken. De toenmalige republiek
kende er vijf. Linieschepen waren
gevechtsschepen die voorop voeren
bij zeeslagen. Het tweede deel van de
maquette kent ook boeiers, water
schepen, houthalers (type kat) en
beurtvaarders. Het Statenjacht van
de Staten van Holland is eveneens
vertegenwoordigd. Artitec heeft on
geveer anderhalf jaar gewerkt aan het
tweede deel van de maquette. De
gebroeders Tomesen en Sahin wer
ken nu aan het derde en laatste deel.
Dat wordt eind 2004, begin 2005 in
Oudeschild verwacht. Op dat deel
komt de rest van Oudeschild en veel
aandacht voor de handel met die de
republiek destijds dreef met andere
Europese landen. Een aantal sche
pen op het eerste deel van de ma
quette verhuist mogelijk naar het
derde deel Volgens Tomesen wordt
het anders te druk op het water. 'In
het echt ziet het er toch anders uit
dan op tekening. Er moet wat meer
rust op het middenveld komen.' De
maquette telt inmiddels 105 schepen
(sloepen inbegrepen). Het licht-
patroon wordt deze week nog veran
derd. 'Het is de bedoeling dat de lam
pen zo worden afgesteld dat er
wolken over lijken te trekken.' Ook
komen er nog bordjes met tekst en
Lees verder pagina 5
ziet er niet naar uit dat het per-
lent wonen in vakantiehuizen
Texel wordt toegestaan. Gezien
men van minister Dekker van
)M krijgen gemeenten en pro
fes binnenkort zelf de vrijheid
3l dan niet toe te staan.
tiet aan de minister ligt, kan Texel
iks kiezen uit drie mogelijkheden:
een woonbestemming aan
eatiecomplexen mag worden
sven, dat het bewonen van
eatiehuizen alleen aan bepaalde
enen wordt toegestaan en dat
verboden blijft om permanent in
mtiehuizen te wonen. Om een
ze te maken moet wat betreft het
sge eerst duidelijk zijn of het
netsvoorstel wordt overgenomen
'at de consequenties zijn. Verder
Jen de gevolgen voor de toekom-
vraag naar woningen in kaart
öen gebracht
Ier Dekkers voorganger Remkes
het permanent bewonen van
antiehuizen ten koste van de
naad permanente woningen,
ll zou daardoor minder woonhui
mogen bouwen. Ook de finan-
i consequenties voor de ge-
inte zijn nog niet duidelijk. De
ster heeft beloofd hier op korte
üjn antwoord op te geven. Wel
It de bewindsman aangegeven
tecreatiecomplexen in de buurt
waardevolle of kwetsbare gebie-
niet in aanmerking komen voor
9ng van de bestemming recrea-
®ar wonen.
esverstrekkers geven aan dat het
"anent bewonen van recreatie-
tan nadelig is voor de eiland-
4omie. Geredeneerd wordt dat
bewoners die er permanent wonen
minder inkomsten genereren voor de
eilanders, bijvoorbeeld omdat ze
minder geld uitgeven dan vakantie
gangers. Ook wethouder Nel Eelman
(Volkshuisvesting en Toerisme) is er
geen voorstander van. 'Ik denk dat er
best veel mensen zijn die in een park
zouden willen wonen. Veel huizen zijn
in het verleden tegen lage kosten
aangeschaft, dan is het goedkoper
wonen. Maar ik denk dat het gevolg
zou zijn dat we het toerisme uithol
len. En je krijgt een totaal andere so
ciale infrastructuur op het eiland. Het
gaat ten kosten van de levendigheid
en de vitaliteit.' Eelman, die hierover
nog niet met het college heeft ge
sproken, geeft haar mening op per
soonlijke titel.
Momenteel verleent de gemeente uit
sluitend onheffing voor het perma
nent wonen in vakantiehuizen aan
Texelaars met een sociale of econo
mische binding met het eiland die
geen reguliere woning kunnen vin
den. Voor de duur van een periode
die zo lang is als de verwachte
wachttijd bij de Stichting Wonen
Texel. Omdat de bestemming hier
voor niet wordt veranderd, gaat dit
met ten koste van de woning
voorraad.
In hotel De Lindeboom in Den Burg
vindt zaterdag 15 november een mid
dag plaats met medium Truus Kmjn
Het medium werkt met foto's van
overledenen. De bijeenkomst begint
om 14.30 uur, de toegang bedraagt
€7,-.
De oude rubberbotenloods op het
terrein van de Joost Dourleinka-
zerne is gesloopt. Het was een van
de laatste gebouwen die nog da
teerden uit de tijd dat de Mok een
marinevliegkamp was.
Het gebouw stond al twee jaar leeg,
nadat de rubberboten van het
Amfibisch Ondersteuningsbataljon
waren ondergebracht in het nieuwe
Amfibisch Logistiek Centrum dat in
augustus 2001 werd geopend. 'Voor
de oorlog was het een hangar voor
vliegtuigen, in 1949 hebben we het
opgeknapt en daarna is het gebouw
gebruikt voor de opslag van boten',
vertelt majoor Aad van Gils. In de ja
ren zestig was het gebouw voor het
laatst grondig gerenoveerd. De oude
botenloods was met altijd geliefd bij
het Korps Mariniers. Menigeen
stootte er zijn hoofd als de rubber
boten uit de stellages moesten wor
den gehaald. Een helm dragen was
er verplicht.
De vrijgekomen locatie wordt her
ingericht als parkeerplaats voor voer
tuigen van het Korps Mariniers. Ook
is er een wasplaats met waterdichte
vloeren ingericht. De omgeving wordt
volgens Van Gils aangekleed met
jonge duin met helmgras. Het korps
wil de kazerne op die manier inpas
sen in de rest van het gebied. Een
oude olietank die bij de botenloods
in de grond zat, is uitgegraven. Ook
de voormalige kelders zijn verwijderd.
De ruimte is volgestort met schoon
zand. Het puin en vervuilde grond zijn
afgevoerd naar een verwerker aan de
overkant. De sloop is verricht door
een aannemer uit Harenkarspel.
Het wachthuisje bij de ingang en de
zogeheten Witte Olifant zijn nog de
enige twee nog oude gebouwen op
het terrein. De Witte Olifant was vroe
ger het onderkomen voor de com
mandant. Tegenwoordig wordt het
gebruikt voor de ontvangst van gas
ten Het wachthuisje, dat volgens
eerdere plannen zou worden ge
sloopt, wordt momenteel gereno
veerd en beter beveiligd. Van Gils:
'De locatie waar het nu staat, is de
beste en kwalitatief is het nog goed.'
(JgSfctÜÖfêS
De oude rubberbotenloods op de Mok is gesloopt. De voormalige hangar van het oude marinevliegkamp maakt plaats voor een parkeer
plaats. (Foto Jeroen van Hattum)
Een handtekeningenactie voor de
met uitzetting bedreigde Syrische
familie Ablahad uit Den Burg heeft
tot dusver 500 steunbetuigingen
opgeleverd. Gabriël Ablahad wordt
ervan beschuldigd met valse pa
pieren naar Nederland te zijn geko
men. Op woensdag 19 november
dient er een rechtszaak over de
kwestie.
De familie Ablahad. een gezin met
vier kinderen, ontvluchtte 9,5 jaar
geleden haar vaderland en vestigde
zich een jaar later op Texel Het
oudste kind zit in de brugklas, de
andere kinderen gaan naar basis
school De Fontein. Marijn Koenen uit
De Waal en Judith Kikkert uit De
Cocksdorp hebben zich het lot van
de familie aangetrokken. 'In al die ja
ren dat ze hier zitten, is er nooit ge
sproken over valse papieren en nu
wordt dat ineens beweerd. Het is een
enorme touwtrekkerij tussen de am
bassade en het ministerie van Buiten
landse Zaken. De Ablahads verkeren
hierdoor in grote onzekerheid. Het
kan met anders of iemand is slordig
omgesprongen met de gegevens. Die
rechtszaak is een aanklacht tegen de
staat. Hun pro deo-advocaat heeft er
een hele klus aan. Waar het ons bij de
actie om gaat, is de humanitaire kant
van de zaak. We willen aan de rech
ter duidelijk maken dat deze familie
hier een bestaan heeft opgebouwd.
Ze zijn volledig ingeburgerd en actief
in de Texelse gemeenschap. Ze kun
nen echt niet terug. Syrië is een dic
tatuur. Gabriël was er lid van een ver
boden politieke partij en moest
Losse nummers 0,90
Een afwisselend programma, gede
gen tot goed acteerspel, enkele uit
schieters en een goed gevulde zaal.
Ook het achtste Eenakterfestival, dat
zondag in Klif 12 werd gehouden,
bewees voor herhaling vatbaar te zijn.
Pagina 2
Het Maritiem en Juttersmuseum in
Oudeschild beschikt sinds vrijdag
over de restanten van de achterste
ven van een Engels schip uit de ze
ventiende of achttiende eeuw. De
TX68 'Vertrouwen' van Pieter Aris van
der Vis viste het ruim vier meter lange
stuk wrakhout dinsdag zo'n twintig
mijl uit de Engelse oostkust op.
Pagina 5
Reddingboten De Zalm uit De Koog
en Beursplein 5 uit De Cocksdorp zijn
zondagavond een paar uur lang in
touw geweest op de Waddenzee,
nadat vermoedelijk een rode vuurpijl
was waargenomen. Samen met de
Dorus Rijkers uit Den Helder en twee
reddingboten uit Harlingen werd een
groot oppervlak langs de Afsluitdijk
afgezocht. De pijl was gezien op de
lijn Texel-Zürich (in Friesland). Tegen
het eind van de avond werd de actie
afgeblazen, nadat de schepen niks
hadden aangetroffen Het zoeken
begon om 19.45 uur.
De organisatie van Oosterend Pre
sent (OP) heeft aan het feest van
afgelopen zomer €8.000,- overge
houden. De opbrengst van de
tiende editie wordt geschonken
aan de dorpscommissie, die nog
een bestemming aan het geld zal
geven.
Het bedrag werd bekendgemaakt tij
dens de drukbezochte slotavond van
OP in de Bijenkorf, waar voorzitter
Hans Daalder terugkeek op een
'mooi feest'. 'De Oosterenders heb
ben er vreselijk van genoten. We heb
ben vier prachtige dagen gehad. Een
feest voor onszelf en een mooie pro
motie voor het eiland.' Maar hij
kraakte ook een paar kritische noot
jes, zoals over het bezoekersaantal,
dat in vergelijking met de vorige edi
tie wat was tegengevallen. 'De tijd is
anders, de economie zit wat tegen en
het was nu vier, in plaats van drie
dagen feest. Wellicht hebben die fac
toren een rol gespeeld.' Ook het his
torisch spel trok wat minder mensen.
'Misschien was de locatie buiten het
dorp toch wat te ver weg voor een
aantal bezoekers. Wellicht dat er
meer bezoekers komen als we het op
het feestterrein in het dorp houden.
Er waren wat minpuntjes, zoals die er
bij elk feest zijn. Daar kunnen we al
leen maar van leren.'
Over een volgende editie van OP
werd officieel nog met gerept 'Daar
over gaan we over een jaar of dne
maar eens nadenken.'
vluchten. Als hij moet terugkeren, is
hij zijn leven met zeker. Een tijdje ge
leden werd een Syrische chnsten, die
al tien jaar geleden was gevlucht,
teruggestuurd. Die man is vermoord.
Het nieuws dat de kinderen van de
vluchtelingenfamilie Kalaidjan na lang
touwtrekken eindelijk in Nederland
mogen blijven, heeft ons gesterkt om
met onze actie door te gaan.'
Texelaars die steun willen betuigen
aan de familie Ablahad kunnen con
tact opnemen met Manjn Koenen, tel.
318770 (fax 318282) of Judith
Kikkert, tel. 316938.
(Advertentie)
C/rut ImvLrJmh l» btl hart.
Onze bezorgers verspreiden
vandaag met de Texelse
Courant een folder van
ALTIJD OP ZOEK NAAR HET BESTE
Folder niet gehad?!
Alsnog verkrijgbaar op
Spinbaan 6.
Het tweede deel van de maquette van de Rede van Texel, met op de voorgrond een deel van het vroegere Oudeschild.