Jubilerend Vrouwengilde op leeftijd maar nog springlevend
'Zo willen we nog wel
vijftig jaar doorgaan
Het was verfrissend om
met natuur bezig te zijn
Nieuwe commandant voor de Mol
Commandant Sjaak Severs verlaat Mok
TEXELSE couRANT
Marcel Verhagen
wint darttoernooi
VRIJDAG 12 DECEMBER 2003
Het huidige bestuur zette dinsdag de puntjes op de i tijdens de voorbereidingen van het jubileumfeest. V.l.n.r. H. Bos-Spaans, T. B*
ker-Veeger, T. Smit-Zoetelief, T. Buisman-Smit en C. Timmer-De Veij.
waar vrouwen hun
daan kunnen halen.
informatie van-
Het aantal leden is in de loop der ja
ren redelijk stabiel gebleven. Op het
hoogtepunt had het Gilde zo'n
honderdtwintig leden, nu zijn dat er
nog ruim vijfenzeventig. 'De vergrij
zing slaat erg toe', verzucht bestuurs
lid T. Smit-Zoetelief, die in het bestuur
onder meer verantwoordelijk is voor
het rondbrengen van het Gilde-blad.
'We krijgen er geen jonge leden meer
bij. De jongste zijn ook onderhand
vijftig. Voor jonge vrouwen zijn er te
genwoordig zoveel andere verenigin
gen dat ze al gauw denken: wat moet
ik nou bij dat Vrouwengilde?'
Een andere bron van zorg is het ge
brek aan belangstelling voor een
bestuursfunctie. 'We zijn nu met z'n
vijven, maar dat is eigenlijk tekort. De
meeste besturen hebben zeven le
den, maar dat redden wij al jaren niet
meer. In januari stapt mevrouw Bak
ker uit het bestuur (T. Bakker-Veeger,
penningmeester red.) en we zijn al
heel blij dat we iemand hebben ge
vonden die haar wil opvolgen. De
meeste leden hebben er geen zin in',
aldus Buisman Dat is ook de reden
dat verschillende leden in het huidige
bestuur al één of twee keer eerder
een bestuursfunctie bekleedden.
Teneinde te voorkomen dat het Gilde
ter ziele zou gaan, boden zij hun dien
sten maar weer aan. 'We doen het in
elk geval met voor niets, want de
opkomst is meestal erg goed. Ge
middeld bezoeken zo'n vijfenveertig
tot vijftig vrouwen de maandelijkse
bijeenkomsten. Aan de overkant zijn
ze jaloers op die aantallen', vertelt
secretaris Timmer-De Veij. Zij is ove
rigens nuchter onder de teruglo
pende belangstelling. 'Och, je moet
het realistisch blijven zien. Vroeger
was er een duidelijke noodzaak voor
het Gilde, nu zijn er zoveel andere
manieren om aan informatie te ko
men. Als het ooit afloopt, dan is het
toch nuttig geweest.'
Voorlopig ziet het er echter met naar
uit dat het afloopt. Als het aan de
bestuursleden ligt, draait het gilde
nog wel een tijdje door. Ondanks de
hoge leeftijd van veel leden, is de
animo nog steeds groot. Vooral de
kerstbijeenkomst met daarbij de ge
zamenlijke maaltijd wordt zeer ge
waardeerd en gezien als hét hoogte
punt. 'We hebben wel eens gevraagd
of de leden na al die jaren niet eens
wat anders wilden dan een gezamen
lijke maaltijd, maar daar wilden z
niks van horen.'
Jubileun
Dinsdag (16 december) is het zovs
Dan wordt het 50-jarig bestaan va
de vrouwenbeweging gevierd,
festiviteiten vinden plaats in De Witt
Burcht in de Molenstraat. Tusse
14.30 en 16.00 uur is er een recep
tie, die om 16.30 uur wordt gevolg
door een kerkdienst in de RK kerk
wordt geleid door pastoor Moltze
Om zes uur gaan de vrouwen aa
tafel voor een gezamenlijke maaltijt
die wordt verzorgd door de bsi
commissie. 'Die zijn al weken bez
met de voorbereidingen. Dat vindt
ze geweldig. En wij ook natuurlijk
lacht bestuurslid H. Bos-Spaans. D
feestavond begint om 20.00 uur e
wordt ingevuld met een optreden va
het echtpaar Spigt, dat sketche
verhalen en liedjes in Westfries dit
lect brengt.
Tekst en foto Louise van der Slu
vormde waarschijnlijk de lezing van
KVP-politica A. Groensmit. Zij was in
die tijd Tweede Kamerlid voor de KVP
en een voorvechtster van de vrou
wenemancipatie. 'Veel vrouwen den
ken al dat zij voldoende geëmanci
peerd zijn', hield zij de gilde-leden
voor tijdens haar lezing in De Linde
boom. Zij schreef daf toe aan te wei
nig eerzucht bij het zwakke geslacht
en riep de Texelse vrouwen op hun
dochters zelfbewuster op te voeden.
Nog steeds biedt het programma een
mengeling van luchtig vermaak en
interessante lezingen over wetens
waardige onderwerpen 'Het grootste
verschil is misschien wel dat we niet
meer zoveel sprekers van de over
kant halen als vroeger. Het is veel te
duur geworden. Ze vragen een flinke
vergoeding en hebben reiskosten en
je moet ze onderdak brengen. Zo rijk
zijn we nou ook weer niet', licht de
huidige voorzitter T Buisman-Smit
toe. Samen met de overige bestuurs
leden is zij volop bezig met de voor
bereidingen van het 50-jarig
jubileumfeest, want de dames zijn
Op donderdag 17 december is onze
eerste vrouwenavond gehouden.
Aanwezig waren Zeer Eerwaarde
Heer Pastoor en achtennegentig da
mes. Mijnheer Pastoor opende en
vond het ammer dat de afdelingen
gesplitst zijn. maar wil toch graag zien
dat de dames samenwerken Al
dus beginnen de eerste notulen van
de Rooms Katholieke Vrouwenbewe
ging Afdeling Texel in december
1953. De oproep vanaf de preekstoel
van de pastoor om vanuit de kerk een
vrouwenorganisatie te beginnen
bleek met aan dovemansoren gericht.
De belangstelling van Texelse vrou
wen bleek groot. Om de Texelse af
deling op poten te zetten, werd de
hulp ingeroepen van de Katholieke
Arbeidersbond (KAB), die elders in
Nederland al volop actief was en ook
een vrouwenafdeling kende, de Ka
tholieke Arbeiders Vrouwen (KAV).
Toen bleek dat het volgens de regle
menten van de KAB met mogelijk was
om arbeidersvrouwen en vrouwen
van zelfstandigen onder te brengen
in eén Texelse afdeling. 'Ik kan het me
nog goed herinneren', zo vertelt Rie
Kuip-Huisman. De krasse 93-jarige
was de eerste voorzitter van het Ka
tholieke Vrouwengilde. 'Wij wilden
Het Gilde op excursie naar de drukkenj van de Texelse Courant. Harry de Graaf verzorgde in 1974 de rondleiding van de dames.
(Foto archief Texelse Courant)
wen van de Katholieke Arbeiders
vrouwen die bij ons lid wilden wor
den. En dan gingen we heus niet
vragen of hun man arbeider was.
Natuurlijk niet.' Pas bij het 25-jarig
bestaan van beide organisaties
volgde de officiële samensmelting.
Mevrouw van Heerwaarde, nu lid van
het KVG maar oud-bestuurslid van
excursies en optredens van zang
groepjes. Iedere maand kwamen de
vrouwen bijeen en werd er bijgepraat
over tal van zaken. Hoewel ook het
Gilde zich aan de tijd aanpaste, werd
er wezenlijk niet veel aan de bijeen
komsten veranderd. De positie van
de vrouw bleef belangrijk. Eén van de
hoogtepunten in de jaren zeventig
niet van plan dat heuglijke feit onop
gemerkt voorbij te laten gaan. 'Te
genwoordig zijn we vooral een
gezelligheidsclub. Vroeger had je als
vrouw niet zoveel Je had je gezin en
dat was het. Toen was het heel ple
zierig als je informatie kreeg over al
lerlei zaken waar je geen verstand van
had. Nu zijn er veel meer bronnen
Tientallen Texelse vrouwen kijken
er al weken naar uit: het jubileum
feest van het Katholiek Vrouwen
gilde. Volgende week is het precies
vijftig jaar geleden dat het Gilde
werd opgericht. Op initiatief van de
toenmalige pastoor Persoon wer
den katholieke vrouwen op het ei
land opgeroepen zich te verenigen
in een vrouwenbeweging. In de
geest van het evangelie moesten
vrouwen de gelegenheid krijgen
zich binnen het gezin en de samen
leving te ontwikkelen. De oprich
ting ging echter niet zonder slag of
stoot. Na de roerige start zorgde
de toenmalige Rooms Katholieke
Vrouwenbeweging Texel, zoals het
Gilde zichzelf ook wel noemde,
voor veel steun en vermaak. Inmid
dels vijftig jaar oud is de organisa
tie nog steeds springlevend. Maar
de vergrijzing ligt op de loer.
helemaal niet apart. De klassenstrijd
tussen arbeiders en zelfstandigen
was hier helemaal niet. Dan moest jij
als zelfstandige bijvoorbeeld bij het
Gilde, terwijl je zus bij de KAV moest.
Zulke situaties wilden we op Texel
met.' Maar het KAB was onverbidde
lijk. Het hoofdbestuur van die orga
nisatie bepaalde dat het beter was
om uit elkaar te gaan Volgens de af
gevaardigde van de landelijke orga
nisatie hadden de Texelse arbeiders
vrouwen recht op een eigen bewe
ging.
Het Gilde startte in 1953 met tweeën
tachtig leden Lange tijd bestonden
de twee bewegingen naast elkaar.
'Maar wij kregen steeds meer vrou-
het KAV. overhandigde de voorzitster
hun versierde voorzittershamer met
een gedicht Het was een ontroerend
gebaar Aldus vermelden de no
tulen het samengaan.
Leerzaam
De contributie werd voor het eerste
seizoen vastgesteld op twee gulden
vijftig per seizoen. Dat geld werd
vooral besteed aan de maandelijkse
avondjes in Casino, destijds eigen
dom van de kerk. De bijeenkomsten
hadden niet alleen een ontspannend
karakter, maar waren vooral ook edu
catief. Er waren filmavonden over
Lourdes, lezingen over het opvoeden
var, kinderen, maar ook modeshows,
Tweeëneenhalf jaar geleden kreeg
hij het commando over een ka
zerne die midden in een nationaal
park ligt. Als rasecht marinier
moest luitenant-kolonel Sjaak
Severs zich gaan verdiepen in di
verse aspecten van de flora en
fauna om hem heen. Was wennen
in het begin, erkent Severs, die gis
teren het commando over de Joost
Dourleinkazerne en het Amfibisch
Ondersteuningsbataljon over
droeg.
In alle vroegte met een verrekijker
eropuit trekken om vogels te gaan
kijken, doet Severs in zijn vrije tijd
niet. Heeft hij nooit gedaan en hij is
het ook zeker niet van plan, ondanks
zijn verblijf op een militair terrein in
een nationaal park. Maar lepelaars,
dwergsterns en andere vogels en die
ren kunnen wel rekenen op zijn be
langstelling. 'Als je er zoveel mee
bezig moet zijn, ga je je er vanzelf wel
in interesseren. En het was ook wel
verfrissend en een welkome afwisse
ling naast de dagelijkse operationele
zaken.'
In de ogen van sommige Texelaars
blijft het een gevoelige zaak dat de
Mok zich midden in de natuur op de
zuidpunt van het eiland bevindt. Niet
temin zijn het Korps Mariniers en
natuurorganisaties dichter tot elkaar
gekomen sinds de officiële instelling
van het nationaal park in mei 2002.
Vertegenwoordigers komen elkaar
regelmatig tegen bij de diverse over
leggen. Severs: 'Wij willen een vol
waardige deelnemer zijn. Sinds an
derhalf jaar kunnen we merken dat
onze deelname aan het nationaal
park heeft geleid tot meer wederzijds
begrip Wij zien waar zij zich mee
bezig houden en zij zien in dat we ons
inzetten voor de natuur, maar ook
graag ons werk blijven doen.'
Onder Severs' commando kwam
ongeveer een jaar geleden samen
werking met EcoMare tot stand. Ge
zamenlijk wordt sindsdien voorlich
ting gegeven aan mariniers die voor
opleiding naar de Mok komen, 'leder
een die hier langer dan een week
verblijft, krijgt een voorlichtingsavond
over de omgeving. Die wordt geza
menlijk gegeven door een medewer
ker van EcoMare en majoor Van Gils.
Hij loopt hier al wat langer mee en wil
de boodschap nog wel eens vertalen
naar die jongens. Als wordt verteld
dat je voorzichtig moet zijn met de
nesten van dwergsterns, zegt hij dat
ze dus niet met hun hoeven op die
nesten moeten gaan staan, maar dat
ze hun platkakken ernaast moeten
zetten.'
Volgens Severs komt de boodschap
over het algemeen goed over. 'Maar
een jaar geleden hebben we toch nog
een incident gehad waarbij iemand
met een rupsvoertuig van de Hors-
meertjes dwars door het jonge duin
op de Hors naar het strand is gere
den. Toen ik wist wie dat was, was die
persoon de mijne. Die had daar he
lemaal niks te zoeken. Als het al no
dig is om met een bandwagen naar
het strand te gaan, moeten ze met
een bocht om het jonge duin heen
rijden. We hebben ook nog extern
onderzoek laten verrichten naar de
schade en daar kwam uit naar voren
dat het zich op termijn zou herstel
len.' Het incident was aangekaart in
de BOGT, de beheersoverleggroep
voor de Hors en de Razende Bol.
Sytske Dijksen liet op verzoek van
Severs foto's zien die zij had gemaakt
van de rupssporen 'Hij heeft het
daarna prima aangepakt', aldus Dijk
sen.
Kaart
Toen Severs op 31 augustus 2001 het
commando overnam van oud-com
mandant André Kerssemeijer kreeg
hij een kazerne waar nog volop ver
bouwingen plaatsvonden en waar
twee jaar eerder uit de bestaande
bootcompagnieën en strandeen-
heden het nieuwe Amfibisch Onder
steuningsbataljon was samenge
steld. Severs zette zich ervoor in om
het bataljon binnen de krijgsmacht op
de kaart te zetten. 'En ik denk dat dat
dankzij de jongens wel gelukt is. We
zitten momenteel met een deel van
de manschappen en het materieel
voor de Verenigde Naties in Liberia,
we hebben meegedaan aan interna
tionale oefeningen van de NAVO en
we zijn naar Eritrea geweestHoog
tepunt was volgens hem de interna
tionale oefening die vorig jaar tijdens
het winterdeployment in Noorwegen
werd gehouden. Het was de eerste
keer dat het gehele Amfibisch
Ondersteuningsbataljon daaraan
meedeed. De werkzaamheden aan
de kazerne zijn inmiddels bijna afge
rond.
De 50-jarige Severs wordt stafofficier
bij de Inspecteur Generaal der Krijgs
macht (IGK) in Hilversum. Het was de
bedoeling dat hij minimaal drie jaar
commandant zou blijven op de Mok,
maar bij de IGK kwam eerder dan
verwacht een vacature vrij. 'Wilde ik
die kant op, dan moest ik nu van de
gelegenheid gebruik maken.' De IGK,
die uit twaalf stafofficieren en de In
specteur Generaal bestaat, houdt
ontwikkelingen binnen de krijgs
macht in de gaten, adviseert aan de
minister van Defensie en is ombuds-
functionaris voor militairen die een
conflict hebben met Defensie en via
de reguliere mogelijkheden zijn uit
geprocedeerd. Severs krijgt zaken
die het Korps Mariniers aangaan on
der zijn hoede. 'Het is een functie
waarvoor je veel werkbezoeken moet
afleggen. Ik heb hier tweeeneenhalf
jaar een achtertuin van 940 hectare
gehad, dus ik zou het ook niet meer
aankunnen om nu nog tussen vier
muren achter een computer te moe
ten werken.'
De 46-jarige Bas van Rijswijk heeft
gisteren het commando overgeno
men over de Joost Dourleinka
zerne en het daar gevestigde
Amfibisch Ondersteuningsbatal
jon. De luitenant-kolonel van het
Korps Mariniers is de opvolger van
luitenant-kolonel Sjaak Severs die
sinds 31 augustus 2001 het bevel
voerde op de Mok.
Ten overstaan van mariniers en geno
digden droeg Severs hem in de
sportzaal van het hoofdgebouw de
zogeheten roergangerpeddel over.
Die peddel staat sinds 1998 symbool
voor het commando over de kazerne
en het op 25 januari 1999 opgerichte
ondersteuningsbataljon.
De nieuwe commandant, die uit het
Brabantse Oosterhout komt, trad in
augustus 1977 aan als adelborst bij
het Korps Mariniers. Hij werkte onder
meer voor de Bijzondere Bijstands
eenheid (BBE) van de mariniers,
waarvan hij van december 1995 tot
juli 1999 commandant was op de Van
Braam Houckgeestkazerne in Doorn.
Van juli 1990 tot juli 1994 was hij met
zijn gezin uitgezonden naar Curagao
en van juli 1999 tot juli 2001 verbleef
hij in Amerika, waar hij onder meer
voor de NAVO werkte.
Severs vertrekt naar de Inspecteur
Generaal der Krijgsmacht, waar hij
stafofficier wordt. De nieuwe com
mandant las na de overdracht een
mail voor die de bemanning van de
naar Liberia vertrokken Hr. Ms. Rot
terdam speciaal aan Severs had ge
stuurd. Aan boord bevinden 59 man
schappen van de kazerne. De
bemanning prees de oud-comma
dant voor zijn inzet om het Amfibisi
Ondersteuningsbataljon een ondi
deel te laten zijn van het transpoi
schip. 'Door uw inspanningen kun
met recht spreken dat we een eet
heid zijn geworden en dat is te me
ken.' De Rotterdam is onderdeel v:
de VN-vredesoperatie UNMIL in tl
West-Afrikaanse land.
De nieuwe commandant toonde zit
ervan bewust dat de kazerne in ei
nationaal park ligt. Hij beloofde ee
evenwicht te vinden tussen het ui
voeren van de militaire taken en h
rekening houden met de omgevini
'De kazerne is gelegen in een van d
mooiste gebieden van het eiland f
ik vind het belangrijk om een goed
buur te zijn en te blijven.'
Sas van Rijswijk ontvangt de roergangerspeddel en daarmee het commando van Sjaak Severs.
Foto Jeroon van Ha*-'
Marcel Verhagen heeft zaterdag in
't Skiltje het 'Oudeschild Open
Darttoernooi' gewonnen. Verha
gen draait al heel wat jaartjes mee
in het dartcircuit maar won tot za
terdag nog geen officieel toernooi.
In de finale versloeg hij Mark Prins
met 4-0.
Bij de dames verdedigde Patricia
Knol haar titel met succs. Zij won
al haar partijen en stond niet één
leg af aan haar tegenstanders. In
de finale versloeg ze Michelle
Seegers met 3-0.
Het was de tweede maal dat dit
darttoernooi werd gehouden. In to
taal speelden precies honderd deel
nemers mee, verdeeld over de vier
categorieën jeugd 9 tot en met 11
jaar, jeugd 12 tot en met 15 jaar, da
mes vanaf 14 jaar en heren vanaf 14
jaar.
De jongste jeugd gooide 's middags
301 -enkel uit. Hier bleek Bonita Witte
met 4-0 de sterkste. Vorig jaar werd
Witte tweede bij de dames, dit jaar
deed ze vanwege het late tijdstip mee
aan het jeugdtoernooi. Tweede wen
Ruben Legierse, derde Lars Veldhui
De oudere jeugd gooide 501 -dubbi
uit, hetzelfde als de volwassene»
Hier gooit Lesley Koning al het gehé
seizoen ijzersterk. Tegenstande
Pieter Zandee kreeg in de finale ne
wel kansen, maar kon deze niet be
nutten. Koning won met 3-0. Derdi
werd Matthijs Legierse.
De derde plaats bij de heren was voo
Ed de Vries, die in de finale won va'
Jelle Visser. Bij de dames werd Elrrt
Spitsbaard derde door Marisfc
Wesdorp te verslaan.
Scheidend commandant Sjaak Severs van de Mok. 'Deelname aan het nationaal park leidt tot meer wederzijds begrip.
(Foto Jeroan van Hattum)
