r
Broers bezorgen samen 80 jaar Texelse Courant
We gaan door tot
we er bij neervallen
m
VOF Vogelmient sluit af met gift aan Tesselhuus
li
Discussie over herstel eeuwenoude grafsteen
moetbs we toch weer
.TEXELSE J CouRANT
i! \v'%ar
JIJ
\nÖU RLLÊÊN DRRR SWT NOG EEh^BOOhll
MRRt? DRT 16 ONZE
KERSTBOOM s^p1
Boon ZRGERO
"DENHtrtWÊG Qlb
NOÜ DRN RUIMEN WE OlE
INORNÜBRl a/ÊIOP.DRN
1 BRH DE SLQGP"
'"w, >-.^J
Plantertje dood, zagerij groot
Geld voor
noodlijdende
Medische Post
Oliebollen GVT
Training Tevoko
VRIJDAG 19 DECEMBER 2003
De vernielde grafsteen uit 1681 op het oude Koger kerkhof is voor herstel overgebracht naar Oudeschild. De Bentheimer zandsteen ligt
Br nog. (Foto Gerard Timmerman)
De monumentencommissie wil de
grafzerk, een van de laatste nog
tastbare herinneringen aan het
kerkhof op het terrein van de
Vogelmient in De Koog, op de
monumentenlijst van de gemeente
plaatsen. De VOF die het villapark
heeft ontwikkeld, wil de eeuwen
oude steen die eind jaren negentig
in tweeën brak restaureren. Om de
monumentale staat te accentueren
komt er een pleintje omheen en
mogelijk een gedenkplaat.
Nu nog biedt het oude grafveld een
haveloze aanblik, maar de bedoeling
is het strookje groen in onberispelijke
staat terug te brengen, met in het
midden een pleintje, dat wordt afge
scheiden door een haag of hek. Wan
delaars kunnen gebruik maken van
een pad dat naar het graf leidt. De
steen dateert uit 1681 en markeert
het graf van Hendrick Dircks, ooit
kastelein van het Eierlandsche Huis,
en diens echtgenote Magtelt van
Voorthuysen. Over de inrichting van
het pleintje verschillen de meningen.
VOF De Vogelmient, die het park bin
nenkort overdraagt aan de Vereniging
van Eigenaren, wil het geheel netjes
opleveren en tekende een vierkant
pleintje, waarbij de grafzerk een
stukje wordt verplaatst. Maar volgens
Gelein Jansen doet dit laatste afbreuk
aan de historische waarde Overigens
is de steen vele tientallen jaren gele
den ook al eens van z'n plek geweest.
Een verontruste buurtbewoner had
de steen toen bij z'n huis neergezet,
maar zette hem op aandringen van
dorpsgenoten weer terug.
Dat de kwestie maandag pas aan de
monumentencommissie is voorge
legd, komt volgens een woordvoer
der door het jarenlange gesteggel
tussen gemeente, provincie en rijk
over de steen Maar de communica
tie tussen verschillende instanties
verloopt nog niet vlekkeloos. Waar de
VOF uitgaat van een vierkant pleintje.
geeft de monumentencommissie de
voorkeur aan een rond pleintje Ook
de restauratie van de steen gaat niet
naar ieders wens. Het onderste deel
van de steen is inmiddels overge
bracht naar aannemersbedrijf
Tatenhove in Oudeschild, om het bo
venste deel er in de werkplaats aan
te 'lijmen'. Dit deel is in bewaring bij
Frits Agter van de dorpscommissie,
die het voorlopig nog even bij zich
houdt. Het is volgens hem beter om
beide brokstukken ter plekke met el
kaar te versmelten. Dit moet gebeu
ren bij een temperatuur van minimaal
17 graden Celsius (één etmaal ach
ter elkaar), die pas in het latere voor
jaar wordt bereikt. Geen discussie is
er over de Bentheimer zandsteen bij
het graf. Deze is afkomstig van de
voormalige kapel uit de Westen. De
steen is een restant van het graf van
Wilhemi Theodrici, de laatste pastoor
van de Westen, die halverwege de
zestiende eeuw overleed.
PUTTOON GOES© \Q-ll-2ao3>
De Stichting Medische Post De
Koog kan voortaan ieder jaar een
financiële bijdrage Van de ge
meente Texel tegemoet zien. Het
college stelt de gemeenteraad
voor om vanaf 2005 structureel een
bedrag van €14.000,- toe te kennen
als dekking van de huisvestings
kosten van de Medische Post en
de daar werkzame artsen.
Daarmee komt een eind aan de dis
cussie of de gemeente wel of niet zou
moeten meebetalen aan de toeris
tische artsenpost. In juni van dit jaar
besloot de gemeenteraad al om de in
financiële moeilijkheden verkerende
Medische Post geldelijk te onder
steunen. Er werd eenmalig een be
drag van €13.575,- beschikbaar ge
steld voor huurkosten en vaste
lasten. Los daarvan werd €5.000,-
uitgetrokken voor beveiliging. Ook
volgend jaar krijgt de artsenpost een
zelfde bedrag uitgekeerd. Voor 2005
is de bijdrage structureel in de begro
ting opgenomen. B en w vinden de
instandhouding van de huisartsen
zorg aan toeristen in de zomer van
groot belang voor het eiland en zijn
daarom bereid de huisvestingskosten
te subsidiëren
Ook voor de nachtelijke bewaking
wordt gezorgd. Die gaat de ge
meente zelf inkopen, omdat zij ver
wacht dat goedkoper te kunnen doen
dan de €5.100,- die de stichting daar
voor begroot. De bijdrage van de
gemeente is van groot belang voor de
organisatie, die hoopt dat daardoor
ook instanties als Univé met geld over
de brug komen. Op basis van de
voorlopige resultaten heeft de Medi
sche Post een tekort van ruim
€8000.-.
Wie op oudjaarsdag geen zin heeft
zelf oliebollen te bakken, kan deze -
als steeds de afgelopen jaren - be
stellen via Gymnastiekvereniging
Texel. De oliebollen worden 's nachts
gebakken en 's morgens tussen 9.00
en 12.00 uur afgeleverd. Elf bollen
kosten €5.-. De opbrengst komt ten
goede aan de vereniging. Bestellen
kan telefonisch bij Anneke Hoogen-
bosch (tel. 312336) of Gerrit Ver
hoeven (tel. 317767 of 06-53285592),
of per e-mail: gerritbetsie@hetnet.nl.
De jeugd van Tevoko traint met in
gang van januari niet meer op don
derdag maar op vrijdag. Dat gebeurt
van 16.00 tot 17.30 uur in de Burge
meester de Koninghal. De rest van
het trainingsschema blijft ongewij
zigd.
'Een prachtig villapark, dat is ge
maakt door mensen die hun vak
verstaan. Lovende woorden van
aannemer Cees de Geus, één van
de vijf participanten in het deze
week opgeleverde Villapark De
Vogelmient in De Koog. Op de
plaats van de voormalige asiel-
zoekersopvang verrezen in een
paar jaar tijd zestig zeer luxe
vakantiehuizen, waarvan een groot
deel volgens De Geus inmiddels
naar tevredenheid wordt verhuurd.
'Ik heb een asielzoekerscentrum ge
kocht. Wat ik er mee aan moet, weet
ik ook nog met.' Zo maakte Piet
Schuijl eind 1997 de aankoop van De
Vogelmient kenbaar aan zijn zaken
vrienden. Schuijl, Ben en Jan-Jacob
Rab, Pieter Thijssen en De Geus, de
enige overkantse participant, stapten
met hun plannen voor een luxe
vakantiepark naar architect Louis
Uriot, die aan het tekenen sloeg.
Voorwaarde van het vijftal, verenigd
in VOF De Vogelmient, was dat het
zoveel mogelijk een Texels project
moest worden, waar het eiland bo
vendien trots op zou kunnen zijn.
'Want we hebben vakmensen ge
noeg op het eiland', luidde de rede
natie. Het resulteerde in de medewer
king van onder meer IBS/Oele/
Schoo, firma Tatenhove, Verenigde
Schilders. Piet Kooger en RAB.
Grootste niet-Texelse deelnemer was
bouwbedrijf De Geus uit Noord-
Scharwoude, dat onder meer ook
betrokken was bij de bouw van De
Witteberg,
Gebouwd werden royale, zwaar geï
soleerde vakantiehuizen, uitgerust
met een zeer luxe badkamer met
stoomcabine en sauna, vloer
verwarming, een luxe keuken, enzo
voorts. Met royale kavels van 600 tot
700 vierkante meter. 'De kopers zijn
zeer tevreden over hun huizen', cpn-
stateerde De Geus. De oplevering
werd donderdag gevierd in restaurant
Sjans in De Koog, dat voor de mede
werkers gratis een eenvoudige maar
voedzame lunch had bereid. Dit'jo
viale gebaar had alles te maken met
de cheque die De Geus namensjde
betrokken bouw- en aannemers
bedrijven overhandigde aan Jan yan
Andel. bestuurslid van het
Tesselhuus. Goed voor €12.000.-,
een bedrag waarmee een groep zieke
kinderen een vakantieweek kan wor
den aangeboden.
Werklieden leggen de laatste hand aan de villa's op vakantiepark De Vogelmient dat deze
week is opgeleverd.
Aannemer Cees de Geus overhandigt een cheque van €12.000,- aan Jan van Andel van
het TeSSelhUUS. (Foto Gerard Ttmm^mon)
'De één doet aan sport, ik ga lek
ker de kranten bezorgen. Twee
keer in de week een rondje door
Den Burg. Gewoon heerlijk om te
doen.' Peter van Heerwaarden uit
Den Burg brengt al meer dan veer
tig jaar de Texelse Courant rond,
broer Henk doet dat bijna veertig
jaar. Samen dus tachtig jaar. Met
elkaar lopen ze de grootste wijk
van Texel.
Twee broers uit een gezin van veer
tien kinderen. De één 61 jaar, de an
der 77 jaar. Peter, de jongste, schudt
aan tafel de ene na de andere anek
dote uit zijn mouw en zet onderwijl de
kamer in de rook. Broer Henk luistert
liever en reageert pas als hem een
vraag wordt gesteld. 'Ik bezorgde de
krant vroeger na mijn werk als knecht
op boerderij Akenbuurt. Ik begon
daar om half zes 's morgens met
koeien melken en kwam 's avonds
om een uur of zes thuis. Dan haalde
ik de kranten op, bracht ze rond en
was dan om negen uur klaar, waarna
ik kon gaan eten. Het waren hele da
gen. maar het leverde me een leuk
extraatje op. En dat is met een gezin
met vier kinderen mooi meegeno
men.' De kinderen zijn inmiddels al
lang de deur uit en is hij ai een jaar of
tien met pensioen. Maar de krant
brengt hij nog steeds rond. 'Met ple
zier hoor. Een tijdje terug ging het
even wat minder en heb ik het bezor
gen een tijdie moeten onderbreken,
maar nu breng ik weer een stapeltje
rond. Maar ik doe het rustig aan.'
Peter: 'We gaan er mee door tot we
er bij neervallen, bij wijze van spreken
dan. Zolang het lichaam het toelaat,
lopen we door.'
Strenge winter
Peter combineerde het bezorgen van
de krant tientallen jaren met zijn werk
in de groentewinkel van Jan van der
Meer in Den Burg. 'Jan van Wijk, de
vader van Henk en destijds directeur
van Langeveld de Rooy, was met
Van der Meer bevriend. Ik werkte
daar met Rob van der Kooij. Het was
in januari 1963 en de oude Schol-
tanus, die toen de kranten bezorgde,
was ziek geworden. Of wij die kran
ten met wilden rondbrengen. We be
gonnen gelijk in die strenge winter,
het was roetkoud. Rob en ik hebben
de kranten een jaartje met z'n tweeën
gedaan. Toen hij in een supermarkt in
De Koog ging werken, heeft Henk het
bezorgen van hem overgenomen. Dat
was in oktober 1964. Samen hebben
we er dus wel tachtig jaar opzitten.'
Tegenwoordig bezorgt hij de krant
gestampt. In een paar jaartijd gingen
we van 1000 naar 1300 kranten. Top
jaar was 1969, toen ik er zelf bijna 800
had. Ik liep van het Schilderend tot de
Akenbuurt, wel een uur of vier. Nu
heb ik er nog een kleine 500, zo'n
beetje het ouwe centrum van Den
Burg. Ik doe er een uur of tweeëneen
half over. Henk zit meer in en rond de
Kogerstraat. Hij heeft nog een tijdje
De Mars gedaan, maar dat is hem nu
te ver weg. Sneeuw en regen vind ik
niet erg, maar ijzel, dat is een armoe.
Je glijdt alle kanten op.'
Kwitanties
Hoeveel kranten Peter van Heer
waarden in totaal heeft rondgebracht,
er toen nog amper, alles ging contant.
Elke drie maanden incasseerden wij
het abonneegeld. Dat was een tien
tje of zo. Ik kwam eens bij een klant,
een handelaar, die me twee briefjes
gaf. We dachten alle twee van vijf
gulden. Kom ik 's avonds thuis, zit
ten er twee briefjes van duizend in
m'n portemonnee. Die waren ook
groen. Ze moesten wel van die man
zijn. Toen ben ik teruggegaan en heb
gevraagd of hij niet twee duizendjes
miste. Ken best, zei de man. Hij pakte
de briefjes aan en stopte ze tussen de
andere duizendjes in zijn portemon
nee. Maar geen stuiver voor mij hoor.
Hoeft ook met. Het was de tijd dat je
bij de mensen in huis kwam en een
naast het werk in zijn plantenhandel
aan de Beatnxlaan en zijn groente
kwekerij.
Groei
Peter: 'In 1964 deden we samen dui
zend kranten. Dat was toen héél Den
Burg, zeg maar huis-aan-huis.
Nieuwbouwwijken waren er nog met.
Ik heb het dorp langzaam zien
groeien. De 99, langs de Bernhard-
laan en de 46 en de 48 kwamen er
bij', doelt hij op de huizen aan de
Golfslag en de Vloedlijn. 'Later ook de
Krakeling. En ik heb gezien hoe de
Thijsselaan werd gebouwd, de Bern-
hardlaan en noem maar op. Er is in
de zestiger jaren heel wat uit de grond
is alleen bij benadering te zeggen.
'Reken maar uit. 41 jaar lang 100 ver
schillende kranten per jaar en steeds
een ronde van zeg maar 500 tot 600
kranten, dan kom je op.Ruim twee
miljoen, vertelt de rekenmachine.
Samen dus bijna het dubbele. 'Ik heb
het altijd heerlijk gevonden. Gewoon
een stukje lopen. Lekker even naar
buiten, een beetje in beweging. Ik
stap altijd stevig door en ben met zo'n
prater onderweg. Want het moet nog
een keer klaar ook. Vroeger was het
contact met de abonnees groter. In
de zestiger laren brachten we met
alleen de kranten rond, we haalden bij
de mensen ook de kwitanties op.
Bank- en giro-overschrijvingen waren
praatje maakte. Soms een bakkie.
Best gezellig, maar erg tijdrovend. De
één zag je aankomen en legde het
geld klaar, maar bij anderen moest je
soms meerdere keren langs. De ene
keer hadden ze geen contant geld in
huis, de andere keer was de vrouw er
met En die ging meestal over de cen
ten. Over één zo'n ronde had ik wel
een maand werk. Toen de betalingen
later via de bank gingen, hoefde het
niet meer
Drukkerij
Van Heerwaarden begon in de tijd dat
de Texelse Courant nog in de oude
drukkerij aan de Parkstraat werd ge
drukt. 'De krant kwam nog uit op za-
Bezorgers Henk en Peter van Heerwaarden: 'In het topjaar 1969 brachten we samen 1300 kranten rond.
terdag. Maar die dag moesten we in
de groentezaak werken en konden
we dus met bezorgen. Wij wilden
daarom op vrijdagavond bezorgen,
en daarvoor moest de krant eerder
worden gedrukt. Het was altijd een
hectische toestand. Er werd gedrukt
en gevouwen, altijd onder tijdsdruk,
zeker als de krant met de feestdagen
uitkwam. Dan kon er wel eens flink
worden gemopperd. Maar, feestda
gen of niet, de oude Jan Kramer
stond erop dat de krant uitkwam
Sinds 1978 wordt de krant aan de
overkant gedrukt, tegenwoordig in
Harlmgen. Doorgaans brengt chauf
feur Barend Albers ze met de boot
van half drie naar Texel, zodat de
bezorgers na drie uur aan de slag
kunnen.
Folders
Andere verandering is de komst van
folders. Peter: 'In 1969 had ik in een
hele maand één folder. Nu heb ik er
elke week gemiddeld acht. Die moe
ten eerst worden gesorteerd. Dat doe
ik een dag van tevoren. Als de krant
dan 's middags komt, kan ik ze er snel
tussen schuiven. Een enkele keer
word ik wel eens gebeld door een
abonnee die zijn krant niet heeft ge
had. Dan blijkt het meestal in een wijk
te zijn waar ik niet bezorg. Dan zeg ik
tegen die mensen dat ze in de krant
moeten kijken, omdat daar de lijst in
staat met de bezorger die ze moeten
hebben. Maar we hebben nog geen
krant, zeggen ze dan Ze moeten die
lijst natuurlijk uitknippen en bij de te
lefoon hangen. Of die bezorgerskaart
die we elk jaar rondbrengen goed
bewaren.' Soms krijgt hij commen
taar van een lezer. 'Dat er weer niks
in de krant staat. Maar ze zitten er wel
elke keer op te wachten. En als de
krant eens een keer vertraagd is, dan
kun je het in Keulen horen donderen.
Dan hoor ik: Waar bleef je tochal die
tiid?
Tekst en foto Gerard Timmerman