Niet perfect, maar wel
eel eind op goede weg
'Het is hier
et een hotel'
'Hartstikke leuk
en dankbaar werk'
7
roeneplaats decor voor Taptoe
Komende jaren blik
naar buiten richten'
'Clazina Gollards zou
tevreden zijn geweest'
etrokkenheid kracht van Zorgcentrum
Ill
TEXELSE
COURANT
Feestprogramma
chtigjarige 'jonkie' computert
amsvleesdag
Open dag Zwin
Organiseren en reorganiseren in zorgsector
Verzorgster Anne-Marie Buijsman
Duofiets aanwinst voor Verpleeghuis
jkkenheid van de medewer-
»n de Texelse bevolking, wat
uit in veel vrijwilligers, en
ichaligheid maken Zorg-
um Texel tot wat het nu is.'
egt locatiedirecteur Geertje
ngen bij het 50-jarig jubileum
e komende week wordt ge-
VRIJDAG 25 JUNI 2004
entrum Texel, bestaand uit
rgingshuis Gollards en Ver
luis Texel, biedt plaats aan 156
inerte bewoners en 3 tijdelijke,
iet parttimers werken er 200
m in het zorgcentrum. Waar
ijk kritiek is op het naar verhou-
roge aantal managers binnen
jntra en te weinig 'handen aan
9 b kJ', ligt de verhouding binnen
entrum Texel anders. Van
'We hebben hier een platte
assfsatie. met een directeur, team-
en verzorgers en zorg-
3lo enten. De zorgmanager is hier
arsi enen.'Desondanks zijn ook op
de bezuinigingen voelbaar,
loor er minder tijd per bewoner
bli|ft, bijvoorbeeld voor een
al e. 'Maar de betrokkenheid van
nedewerkers is groot Dat en
inschaligheid zijn onze sterkste
i Vaak kennen de medewer-
e bewoners en dat stimuleert,
inders dan in de grote steden,
iet allemaal een stuk anoniemer
betrokkenheid zorgt er ook
pglatwe een groot aantal vrijwilli-
ebben, in totaal 130. Ze bren-
de iffie rond en doen ander nuttig
g f. Heel belangrijk. Natuurlijk gaat
0i
i,5!
?23
tas
>rgl
301
nog met alles hier perfect en laten ook
wij wel eens een steek vallen. Daarom
is het goed dat er een cliëntenraad is,
waarin de bewoners hun zegje kun
nen doen. En dat doen ze ook. Om
te kijken waar we ons kunnen verbe
teren, hebben we vorig jaar een
tevredenheidsonderzoek gehouden
Daar kwamen best nuttige dingen uit.
Bijvoorbeeld over het schoonmaken
van de kamers, maar ook over het
informeren van bewoners en familie
en vrienden over bepaalde zaken.
Ook daarmee zijn we aan de slag
gegaan.'
Activiteiten
Zorgcentrum Texel is met alleen om
te wonen, maar ook voor ouderen die
zelf een huis hebben. Er zijn moge
lijkheden voor dagopvang, met uit
eenlopende vormen van zorg. Zoals
psychogeriatrisch (PG), voor demen
terende ouderen, en somatische dag
opvang, voor mensen met lichame
lijke aandoeningen Voor hen bestaan
allerlei activiteiten en programma's.
Maar het zorgcentrum organiseert, al
dan niet in samenwerking met de
Thuiszorg, ook activiteiten voor een
gezellig samenzijn, waardoor alleen
staande ouderen niet in een isole
ment komen.
'Op dit moment organiseren wij work
shops, zoals patchwork, fotografe
ren. keramiek, muziek en met com
puters. Het zijn leuke bezigheden,
waardoor de ouderen hun eventuele
zorgen even kunnen vergeten. Je
moet ze soms wel een duwtje geven
om mee te doen, vooral mannen, om-
De feestweek wordt maandag 28
juni om 10.00 uur geopend met
koffie en gebak, waarna er de
hele week door activiteiten zijn.
Dinsdagavond om 19.30 uur
geeft het fanfarekorps van DEK
een optreden, bij mooi weer in de
tuin, anders in de Irenezaal. Vrij
dag 2 juli is er van 16.00 tot 22.00
uur een Open Avond in het
nieuwe grand café van de
Gollards, met een hapje en een
drankje voor iedere bezoeker.
Tevens is er tentoonstelling van
alle producten uit de workshops
en een fototentoonstelling. Ver
der gaat de website www.zorg-
centrumtexel.nl online.
lubben het echt geweldig
liet is hier net een hotel. Met
Iiden kan ik het goed vinden,
ik graag een grapje met ze.'
mer van Jaap Zijm, al een
)f vijf bewoner van De
Js, is net de zoete inval. Al-
ipt in en uit, van kleinkinde-
itamateur-genealogen, voor
jm een vraagbaak is.
zi|n kamer op de begane grond
jm, vroeger exploitant van de
ankel in de Molenstraat, uit
iet fraaie parkje achter het
Jingshuis. 'Eigenlijk wilde ik
lemaal niet zo graag naar toe.
k heb mijn, inmiddels overle-
rouw moeten beloven dat ik
iu blijven. Nou, ze zorgen hier
voor me.' Zijm, nog fris van
alleen wat moeilijk ter been,
rt met zijn tachtig jaar nog tot
kies' in het verzorgingshuis en
ijn eigen gang. Aan de geza-
le maaltijden doet hij niet mee.
drinken aan de mannentafel
ii| weinig 'Liever zit ik bij de
m, die hebben wat meer te
tn van de weinige bewoners
kt hij over een computer. Eerst
wilde Zijm er met aan, maar toen zijn
kleindochter er eentje over had, ging
hij zich er met succes in verdiepen.
Inmiddels staat de tweede machine
al in zijn kamer, die onder meer wordt
gebruikt voor genealogie, waarmee
hij zich enthousiast bezighoudt. In de
kast staan kopieën van doopregisters
van Texelse kerken. 'Die komen uit
het Rijksarchief in Haarlem. Ik ging
daar wel naar toe om dingen uit te
pluizen, maar dat schoot niet op.
Toen kregen we toestemming om ze
te kopiëren. Probleem was dat het
registers zonder achternamen zijn.
Die hebben we erbij gevonden via het
boek Texelse Geslachten van Dijt, via
getuigen en via beredeneringen. Mijn
inmiddels overleden vrouw wist veel
van de Texelse familieverbanden.
Samen met mijn maat Theo van Heer
waarden hebben we alle namen inge
voerd in de computer, tot 1647 aan
toe.' Dat zijn archief voor velen een
bron van informatie is, blijkt als de
verslaggever Zijms kamer binnen
stapt en Sjaak Schraag een beroep
doet op Zijms bestanden. Ook menig
verzorgster kon hij aan de hand van
haar achternaam veel meer over haar
voorouders vertellen dan ze zelf wis
ten. 'Dat vinden ze wel leuk.'
Jaap Zijm achter de computer in zijn kamer in de Gollards.
kers van de eerste Texelse
ft 'leesdag, die zondag in Den
l|v/ordt gehouden, hoeven geen
portemonnee mee te nemen,
feste lamsvleesgerechten die
m kunnen worden, kosten €1,-
duurste zijn €2,-. De nieuwe
7 e®skroketten die Willem 'Parel'
rvoor Kwekkeboom heeft ont-
ge-
we
rt
s, j d. kunnen gratis worden
proefd. De entree tot de Lamsvlees-
dag is gratis en toegankelijk voor ie
dereen. De dag wordt van 15.45 tot
19 00 uur gehouden in en rond Klif
12. In totaal twaalf Texelse restau
ranthouders laten proeven wat zij al
lemaal kunnen bereiden met lams
vlees en er zijn ook diverse andere
activiteiten. Het is de bedoeling dat
de Lamsvleesdag uitgroeit tot een
jaarlijks evenement.
Kindercentrum Het Zwin en buiten
schoolse opvang Het Fort in Den
Burg houden woensdagmiddag 30
juni een open dag. Van 15.00 tot
16.30 kunnen belangstellenden een
kijkje nemen in het gebouw aan de
Slingerweg. Het Zwin biedt dag
opvang aan kinderen van 0 tot 4 jaar.
Het Fort biedt buitenschoolse op
vang aan kinderen van 4 tot 13 jaar.
farekorpsen en majorettes van
Excelsior en het KTF stonden
igavond gebroederlijk naast
elkaar op de Groeneplaats voor de
35ste uitvoering van de jaarlijkse Tap
toe. Het publiek was in groten getale
naar het centrum gekomen om de
verrichtingen van de muzikanten en
de majorettes te volgen.
(Foto March Hei/ncn)
dat die vaak niet gewend zijn aan dat
soort dingen mee te doen. Maar als
ze eenmaal meedoen, beleven ze er
veel plezier aan Het zorgcentrum
moet veel meer een centrumfunctie
krijgen, waarin ouderen elkaar ont
moeten en bezig zijn. Daarom richten
we de Irenezaal ook in als een soort
grand café, waar ouderen lekker een
kopje koffie kunnen drinken. Niet al
leen op de reguliere koffietijden, maar
de hele dag door. De Irenezaal krijgt
ook de status van senioren-restau
rant, waarvoor de keuken wordt aan
gepast.'
HOC ERAT IN VOTIS', een uit
spraak van wijsgeer Horatius, die
betekent 'Dat behoorde tot mijn
wensen'. De spreuk hangt promi
nent in verzorgingshuis De
Gollards en moet Clazina Emilie
Gollards hebben aangesproken.
Dankzij haar nalatenschap kon op
15 januari 1954 het Clazina Emilie
Gollards Rustoord worden geo
pend. Een jubileum dat van maan
dag tot en met vrijdag wordt ge
vierd met allerlei activiteiten.
'Wie zi/n levensavond in dit rusthuis
wil vervullen, raden wij aan de formu
lieren omgaand in te vullen, want.
wie het eerst komt krijgt de mooiste
zitslaapkamer.' Aldus een citaat uit de
Texelse Courant van 3 juni 1953.
waarin de maquette van het nieuwe
rusthuis dat aan De Zes in aanbouw
was werd gepresenteerd. Het was
het eerste rusthuis voor ouderen, dat
conform de wens van mevrouw
Gollards alleen voorvriizinnig protes
tanten en doopsgezinden was be
stemd, maar dat in de praktijk een
algemenere functie had, waarbij
Texelaars de voorkeur genoten. Tot
die tijd was er huize Irene, dat onder
dak bood aan moeilijk plaatsbare
mensen, en Sint Jan, dat een soort
gelijke functie had en een katholieke
grondslag had. Beide waren met zo
zeer bedoeld voor ouderen, die tot op
hoge leeftijd thuis bleven wonen of
door hun kinderen werden verzorgd.
Clazina Emilie Gollards, een rijke,
ongehuwde dame van doopsgezinde
afkomst, die woonde waar nu Het
Open Boek is gevestigd, legateerde
haar hele vermogen aan de gelijkna
mige stichting, waarmee het start
kapitaal voor de bouw van het rust
huis werd geleverd. Met de bouw
werd niet alleen gehoopt oudere
Texelaars een comfortabele en waar-
Wassen, aankleden, bedden ver
schonen, medicijnen verstrekken,
je kunt het eigenlijk zo gek niet be
denken of Anne-Marie Buijsman,
ziekenverzorgster in de Gollards,
doet het. 'Het is hartstikke leuk en
heel dankbaar werk.'
Buijsman, één van de 200 medewer
kers van Zorgcentrum Texel, draait al
een tijdje mee in de ouderenzorg. 27
jaar geleden, toen ze 17 was, begon
ze bij de huishoudelijke dienst in
huize Irene, waar nu het Verpleeghuis
staat. Later verhuisde ze, met de
bewoners, naar De Gollards. 'Toen
werd ik verzorgingsassistente, wat
eigenlijk op hetzelfde neerkomt. Ik
deed de kamers, assisteerde bij het
eten, maar hielp ook wel in de was
serij. Heel gevaneerd werk, maar ik
wilde toch wel wat anders. Vooral op
aandringen van mijn man ben ik toen
de opleiding Verzorgende IG (Interne
Gezondheidszorg, red.) gaan doen,
waardoor ik verpleegkundige hande
lingen zou mogen verrichten. Drie jaar
lang een combinatie van werken en
Op 15 januari 1954 werd de naam onthuld van Clazina Emilie Gollards Rustoord aan De
Zes.
In de ouderenzorg is in een halve
eeuw veel veranderd. Mensen wor
den steeds ouder, stellen andere
eisen en het aantal senioren neemt
toe. 'Ouderen zullen in de toe
komst langer thuis wonen, waarbij
de hulp die ze nodig hebben wordt
verleend door een groot netwerk
van zorg- en steunverleners', ver
telt locatiedirecteur Geertje van
Lingen.
In de beginjaren van deJ3ollards wa
ren er ouderen die al op hun 65ste
hun intrek namen in het bejaarden
huis. Ze waren veel vitaler dan de
mensen die er nu zitten, van wie het
merendeel nu de tachtig en zelfs de
negentig is gepasseerd. Een leeftijd
waarop lichamelijke ongemakken
eerder regel zijn dan uitzondering.
Van Lingen: 'Een verzorgingshuis met
een trap, zoals vroeger, dat kun je je
nu toch niet meer voorstellen.' Ze
verwacht dat mensen in de toekomst
zo lang hun gezondheid dat toe laat
in het eigen huis blijven wonen 'Zorg
leveren aan huis zal veel meer ge
meengoed worden. Het netwerk van
zorg- en steunverlening zal zich hier
voor verder moeten ontwikkelen. Al
leen mensen die. bijvoorbeeld als ge
volg van dementie, zelf geen hulp
meer kunnen inroepen, zullen de be
scherming van een verzorgings- of
verpleeghuis nodig hebben. Ik denk
dat we in de toekomst naar kleinere
woongemeenschappen toegaan. En
dat er in zulke huizen vormen van
automatisering ontstaan die de per
manente aanwezigheid van verzor
gers overbodig maken. Zoals een
waarschuwingssysteem voor als ie
mand het gas laat aanstaan. Nu is het
nog zo dat de thuiszorg op afspraak
komt, maar het wordt voor ons de
uitdaging om ons werk zó te organi
seren dat ook zorg die je niet kunt
plannen, kan worden verleend. Bij
voorbeeld voor iemand die naar de
wc wil en daarbij hulp nodig heeft. Als
deze persoon op zulke momenten
een zorgverlener kan oppiepen, on
derbreekt deze het werk bij een an
dere cliënt om degene die op dat
moment hulp nodig heeft te helpen.
Die werkwijze passen we nu al toe
binnen de muren van onze zorg
centra, maar daarbuiten nog niet We
moeten de komende jaren onze blik
meer naar buiten richten.'
Organiseren en reorganiseren is het
devies van de huidige zorginstanties,
waarbij samenwerking de cruciale
voorwaarde is. Door de jaren heen
zijn er diverse fusies geweest en is de
Stichting Zorgcentrum Texel als zelf
standige werkmaatschappij deel
gaan uitmaken van Corbis Plus.
dige levensavond te gunnen, maar
ook woningen vrij te laten komen
voor jongeren.
De verslaggever van de Texelse Cou
rant toonde zich destijds onder de
indruk van de ruime kamers die zijn
voorzien van alle moderne comfort,
zoals elektrisch licht, centrale verwar
ming, vaste wastafels met stromend
warme en koud water'. Tot die tijd
moesten ouderen met veel minder
genoegen nemen. De eerste bewo
ner was mevrouw G. Rab. 'die vol lof
was'..
Jaren later maakte het oude tehuis
plaats voor een nieuw verzorgings
huis, dat alweer een aanbouw heeft
gekregen. 'Een zorgcentrum met een
prettige, woon-, leef- en werkkli
maat'. aldus de jubileumuitgave van
De Gollards. 'Clazina Gollards zou
vast tevreden zijn geweest.'
leren. Het ging heel goed en twee jaar
geleden ben ik geslaagd. Ik ben héél
blij dat ik dat gedaan heb, want nu
ben ik ziekenverzorgende. Mijn werk
is een stuk veelzijdiger geworden, ik
sta heel dicht bij de mensen en ik heb
een grotere verantwoording gekre
gen', doelt ze met name op het uit
delen van medicijnen. 'Daarover heb
ik bijvoorbeeld contact met huisart
sen.'
Als ziekenverzorgde bij het team Be
gane Grond, heeft ze de zorg over
zo'n dertig ouderen. 'Erg leuk, maar
het werk in de zorg is de laatste ja
ren wel zwaarder geworden. Niet al
leen als gevolg van bezuinigingen,
maar vooral doordat ouderen die
vroeger naar het Verpleeghuis gin
gen. nu hier wonen. Die hebben meer
zorg en aandacht nodig. Als we 's
morgens vroeg de ronde doen, ont
breekt de tijd voor een praatje wel
eens. Maar als we later op de dag de
kamer doen, kunnen we best even
kletsen.'
Ziekenverzorgende Anne-Marie Buijsman met mevrouw Annie de Jong (97)
(Foto Gerard Timmerman)
Een stukje fietsen doen velen bijna
dagelijks, maar voor bewoners van
het Verpleeghuis en De Gollards is
het zeker niet vanzelfsprekend.
Om toch een rondje te kunnen
maken, heeft Zorgcentrum Texel
sinds kort de beschikking over een
zogeheten duofiets, die kon wor
den aangeschaft dankzij een forse
bijdrage van de Stichting tot Steun
aan de Vereniging van het Groene
Kruis Texel.
De stichting beheert de gelden en
bezittingen van het voormalige
Groene Kruis, de vroegere wijkverple
ging Het betreft onder meer
verpachte landerijen die vroeger aan
deze organisatie zijn geschonken of
nagelaten en die, nadat het Groene
Kruis is opgegaan in de Thuiszorg en
Corbis Plus. zijn ondergebracht in
een stichting. Die keert op project
basis gelden uit voor maatschappe
lijke doeleinden op Texel. Zo is in het
verleden geld geschonken aan de
Stichting Welzijn Ouderen Texel voor
de inrichting van de nieuwe Buureton
en voor een zogeheten snoezelruimte
in de badkamer van het Verpleeghuis.
Er werden in het gebouw aan de
Hollewal onder meer een aroma-
stream en een bubbelunit geplaatst,
omdat dementerende bewoners
goed reageren op deze prikkelingen
van de zintuigen. Ook fietsen over het
eiland is een welkome belevingsvorm
voor de bewoners, die onderweg tal
van plekjes en gebouwen passeren
die ze nog herkennen van vroeger.
Omdat ze met meer zelfstandig kun
nen fietsen, is de duofiets voor hen
een uitkomst. 'Echt een kwaliteits
verbetering', vertelt Gerda van der
Puyl van het Verpleeghuis. Op de
duofiets trappen ze al dan niet mee
met een medewerker van het zorg
centrum, een familielid of iemand
anders. Met de fiets is een investe
ring van €3750,- gemoeid, waarvan
tweederde werd bijgedragen door de
steunstichting van het Groene Kruis.
Enige wens is dat er nog eens een
hulpmotor op kan worden gezet, zo
dat bij straffe tegenwind geen al te
hoge inspanning hoeft te worden
geleverd. De stichting houdt zich
aanbevolen voor sponsors
Robbert ven der Bent, voorzitter van de Stichting tot Steun aan de Vereniging van het Groene Kruis Texel, maakt samen met bewoon
ster mevrouw Stam uit het verpleeghuis een ritje met de nieuwe duofiets. (Foto Guont rovwtw.