itaad besluit vanavond
over plan Den Burg
Minder kanker op Texel
dan landelijk gemiddelde
iommenwerper B25 bezoekt Texel
Cijfers kankercentrum verrassend
Nieuwe plantensoort
ontdekt in Waalenburg
I estemmingsplannadert eindfase
e Computerzwager richt
ich op particuliere markt
schnische kennis en communicatie'
bedrijvigheid
Woning naast
Sonnevanck
Bootviswedstrijd
Wat ik zeggen wou.
Rabobank
TEXELSE J COURANT
DINSDAG 27 JULI 2004
wijl ook badmeester Carolien
Sprenkeling de zonnebrandcrème
onaangeroerd laat. smeert Anita van
Egmond de lichaamsdelen die wor
den blootgesteld aan de zon in met
factor twintig. 'Ik heb jaren geleden
eens een plekje laten weghalen,
waarvan ze dachten dat het huid
kanker was. Gelukkig was dat niet zo,
maar dat heeft me wel bewuster ge
maakt.'
Zwembadbezoeker Robert van Es
sen. die met zijn dochtertje van twee
het zwembad bezoekt, is heel bewust
bezig met de gevaren. 'Ik zorg altijd
voor een goed sunblockaldus de
Texelaar. 'Verder let ik er op dat
Danique met tijdens de heetste uren
van de dag in de zon rondlooptOok
in 't Zwin, het kinderdagverblijf van
Catalpa aan de Slingerweg, wordt
zeer bewust met de zon omgegaan.
'Smeren, smeren en nog eens sme
ren. Dat is het allerbelangrijkst', aldus
locatiehoofd Lydia Blok. 'In ons werk
plan is heel precies opgenomen wat
er moet gebeuren. Zodra de zon
schijnt, worden de kinderen inge
smeerd. Dat weten ze al Ook als het
zwembadje er staat, dan staan ze al
in de rij om eerst ingesmeerd te wor
den. Als het echt warm is. dan wor
den boven de zandbank lakens ge
spannen. zodat de kinderen niet aan
het zonlicht worden blootgesteld.'
Volgens Blok komen er nauwelijks
vragen over zonprotectie van ouders.
'Die weten dat het goed gaat. omdat
de maatregelen in het werkplan staan
opgenomen.' Op het consultatiebu
reau zijn de mogelijk gevolgen van
UV-straling geen extra aandachts
punt. 'Ik ga er een beetje van uit dat
mensen zelf wel weten dat ze hun
kind moeten insmeren. We houden
hier niet van betutteling en het is ook
met zo dat het onderwerp regelma
tig ter sprake komt tijdens gesprek
ken met de ouders van zuigelingen en
peuters', aldus kinderarts Mieke
Plettenburg. Wel is er in het 'bureau'
gedurende de zomerperiode een
vakantiehoek ingericht, waar infor
matie te vinden is over onder andere
huidaandoeningen door de zon.
Buitendienst
Een bedrijf dat zeer veel aandacht
aan de gevaren van dreigende huid
kanker besteedt, is De Bolder. De
vijfentwintig mannen en vrouwen van
de buitendienst worden op verschil
lende manieren tegen de zon be
schermd 'Ons beleid is al jarenlang
gericht op protectie', aldus hoofd
werkleider Jaap Kiewiet. 'In het be
gin was dat omstreden, omdat veel
medewerkers het zomers lekker vin
den om in korte broek te werken en
het liefst zonder shirt. Dat mag dus
niet meer Geen korte broeken meer
en bovenkleding aanhouden.' Verder
heeft het bedrijf petjes beschikbaar
gesteld en staat de fles zonnebrand
voor het grijpen. 'Maar het blijft uit
eindelijk wel de eigen verantwoorde
lijkheid van de mensen. Die moeten
zich bewust zijn van de risico's', al
dus Kiewiet. Daarom wordt binnen
het bedrijf veel gedaan aan voorlich
ting. Medewerkers die echt met tegen
de zon en de hitte kunnen, krijgen tij
dens de warmste dagen binnenwerk
toebedeeld.
Hoewel het risico van huidkanker dus
op Texel zeker niet groter is dan in de
rest van Nederland moeten ook
Texelaars volgens Honing voorzorgs
maatregelen nemen. De top drie met
zonnetips: 1 .Geniet van de zon, maar
denk aan je huid; 2.Laat je huid voor
zichtig wennen aan de zon en voor
kom zonnebrand; 3 Zoek tussen
12 00 en 15.00 uur de schaduw op.
-Tekst en foto Louise van der Sluis
zeeaster Medewerkers van Natuur
monumenten hebben na de verras
sende ontdekking ook op vergelijk
bare plaatsen naar het goudknopje
gezocht, maar mets gevonden. Vol
gens medewerker Eckard Boot kan er
van worden uitgegaan dat het goud
knopje een 'blijvertje' is 'De omstan
digheden ter plekke zijn goed voor dit
plantje. Ze kunnen alleen met tegen
strenge winters.'
wijs om opnieuw vast te stellen of ze
zijn wie ze hebben gezegd te zijn. En
wel binnen veertien dagen, omdat de
bank er anders van uitgaat dat er
geen prijs meer wordt gesteld op de
machtiging. Kan ze dus met oma die
nooit een rijbewijs heeft gehad en
geen paspoort meer heeft naar het
gemeentehuis, dat met of nauwelijks
met openbaar vervoer bereikt kan
worden. Kosten maken voor een
identiteitsbewijs en dan melden op
het bankkantoor. Binnen veertien da
gen Je krijgt met eens genoeg tijd om
een andere bank te zoeken. En dan
te bedenken dat veel van deze
rekeninghouders al klant waren toen
de bank nog gewoon Boerenleen
bank heette Maar wees gerust, twee
maanden geleden kondigde onze
reeds gefuseerde bank aan dat ze om
een nog betere service te kunnen
verlenen met een andere Rabobank
gaat fuseren. Hoe groter we worden,
hoe beter we kunnen communiceren,
nietwaar? Texelaars. U bent gewaar
schuwd.
Willem Zeeman,
Callantsoog.
Texelaar Robert van Essen laat zijn dochtertje alleen met sunblock in de zon spelen.
Itijd was er niet na de hoorzit-
over bestemmingsplan Den
g op dinsdag 29 juni, maar toch
s gemeente er in geslaagd bin-
een maand een pakket van 324
jna's af te leveren. Het bevat de
rleggingen van de zienswijzen
in het plan dat de gemeente-
vanavond naar alle waar-
jnlijkheid definitief zal vaststel-
èxelaars hadden bezwaar aange-
nd tegen het bestemmingsplan,
de gewenste situatie in kaart
igt van een gebied dat zich uit-
it van de Pontweg tot de Mars
en van de Georgiéweg tot de
elderweg. In een aantal gevallen
Jen de grieven of opmerkingen
skkmg op de meuwbouwplannen
en Burg-West en Den Burg-Oost
e bestemmingswijziging die no-
svoor de bouw van jeugdherberg
okay. Waar in de raads-
imissie Grondgebied nog stem-
opgmgen om de wijziging van de
emming gezien de onzekerhe-
nog even op de lange baan te
jiven, adviseert het college van b
het bezwaar van Jan Moens en
medestanders ongegrond te ver-
>n. Alleen al aan dit omstreden
erwerp heeft de gemeente om-
eks 80 pagina's gewijd, waarin
een groot deel al eerder geuite
argumenten opnieuw de revue pas
seren. Het verwijt dat het versneld in
procedure brengen van het bestem
mingsplan Den Burg verband zou
houden met de bouwplannen van
Stayokay snijdt volgens het college
geen hout. De versnelde procedure
komt volgens b en w doordat het er
in februari van dit jaar nog naar uit
zag dat Texel door het nieuwe streek
plan op slot zou raken en dat er nog
moest worden getoetst aan het hui
dige streekplan.
Den Burg West
Bezwaarmakers tegen onderdelen
van het plan Den Burg-West. zoals de
in hun ogen onaanvaardbare nok-
hoogte van tien meter van enkele
complexen voor sociale woning
bouw, zijn op dit onderdeel door het
college in het ongelijk gesteld. Bewo
ners van de Beatrixlaan en de
Keesomlaan zijn bang dat de hoog
bouw ten koste gaat van hun privacy.
Desondanks houden b en w voet bij
stuk. Het college geeft aan dat door
dat het woonblok in twee lagen op
minimaal 46 meter afstand van de
woningen aan de Beatrixlaan komt
'de bouwhoogte niet van invloed zal
zijn voor het woonmilieu van de
bezwaarmakers'. Verder wijst het
college erop dat de uitbreiding
smogelijkheden achter de woningen
van de bezwaarmakers er al sinds
1965 liggen en dat van schaduw
werking in de zomer geen sprake is.
Naar aanleiding van een zienswijze
van Jan Duin worden de schapen-
boet, het varkenskot en de kolk op de
hoek Pontweg-Keesomlaan als zo
danig bestemd. Maar Duins sugges
tie om enkele woonblokken een
kwart slag te draaien, zodat rond de
boet een grotere open ruimte ont
staat, wordt niet overgenomen. Vol
gens de gemeente doorkruist dat
plan het uitgangspunt om de huizen
met de voorgevel naar de Pontweg te
bouwen, zodat ze een soort frontlinie
van de nieuwe wijk vormen en gaat
het ten koste van het uitzicht dat de
nieuwe bewoners op het westen heb
ben. Ook Duins pleidooi voor behoud
van de ceen, om de natuurlijke water
loop niet te verstoren, vindt geen
gehoor. Volgens de gemeente is het
behoud van de ceen niet nodig en
gaat dit ten koste van een bouwkavel,
wat door Duin overigens al is tegen
gesproken. Wél gaat de gemeente
mee in een tweede optie second
best), waarbij het bouwblok dat het
dichtst bij de schapenboet ligt vijf
meter in zuidelijke richting wordt op
geschoven.
Het bestemmingsplan Den Burg staat
als punt 7 op de agenda van de
raadsvergadering die vanavond om
19.30 uur begint.
p Vliegbasis Eindhoven gestatio-
ije historische B25 Mitchel bom-
merper bezocht vrijdag het Tex-
vliegveld. Deze bommenwerper
gendom van de Duke of Brabant
Air Force en wordt voornamelijk inge
zet voor vliegshows en herdenkmgs-
vluchten. De bemanning bestaat uit
vrijwilligers, de piloten zijn in het da
gelijks leven in dienst van burger-
zoals service hoort te zijn.'
r dat motto is Wolbert Poel-
(34) uit Den Burg een compu-
drijfje begonnen, genaamd
Computerzwager. Hij hoopt
ral een klantenkring op te bou-
onder particulieren.
tonische kennis combineren met
rounicatie. Dat is mijn kracht',
elt Poelmann 'Het klinkt mis
ten een beetje arrogant, maar ik
nu eenmaal goed in staat met
=nte praten over het gebruik van
iputers en wat daarbij komt kij-
'Dat steeds meer mensen thuis
computers werken, zonder veel
nis te hebben, is voor hem geen
Aleem. 'Ik verzorg een gratis haal-
Bpengservice over het hele eiland,
■■computer wordt bij de klant
■njiksklaar achtergelaten.'
prijzen, snelle service en
■Vriendelijkheid. Dat is volgens
zeggen de kracht van zijn be-
'Ik werk vanuit huis en heb
geen duur bedrijfspand. En ik heb
geen personeel in dienst. Vandaar dat
ik in staat ben goedkoop en snel te
werken en de mensen van dienst te
zijn bij hen thuis. De meeste bedrij
ven op het eiland zijn te groot om die
service nog te kunnen leveren Vooral
particulieren zijn daarvan de dupe.'
Poelmann, die als automatiserings
deskundige onder meer ervaring op
deed bij de televisiebedrijven NOB.
KRO, NCRV en van John de Mol en
op Texel bij TCA werkte, levert een
breed pakket aan diensten Hij ver
zorgt computerreparaties ('tegen de
laagste prijs') en ontdoet computers
van virussen. 'Noem het maar com-
puter-EHBO Ik verricht ook onder
houd en schoonmaak van systemen
en apparatuur. Met een compressor
kan ik het stof uit computers halen.
Belangrijk, want stof is de oorzaak
van veel mankementen.' Daarnaast
rtPoelmann: 'Ik ben in staat goedkoop en snel te werken.'
IFoto Joop Rcmmols)
verkoopt Poelmann nieuwe en twee
dehands computers, legt hij netwer
ken aan (ook draadloos) en helpt hij
klanten die ADSL willen 'van de aan
vraag tot en met aanleg en installa
tie'.
De Computerzwager is gevestigd op
het adres Schilderend 53 in Den Burg
en voor vrijblijvende informatie be
reikbaar via tel. 310356 of 06-4301
7486. Een eigen website is te vinden
onder het adres www.decomputer
zwager.nl.
Mevrouw T. Graaf-Visser krijgt van b
en w medewerking voor de bouw van
een woning op het perceel Waalder-
straat 60. Dit terrein ligt achter huize
Sonnevanck. Het front van de woning
kijkt urt op het parkeerterrein bij Albert
Heijn. Alvorens de bouwvergunning
wordt afgegeven, moet eerst een ar
tikel 19-procedure worden gevoerd,
omdat het door Architectenburo
Texel gemaakte bouwplan afwijkt van
de voorschriften wat betreft goot-
hoogte en dakhelling.
Acht boten van Watersportvereniging
Texel voeren zaterdag om kwart voor
vijf bi| mooi weer de haven uit voor de
tweede bootviswedstrijd van het sei
zoen. Bij wassend water en weinig
wind deden zestien vissers aan de
wedstrijd mee Mede door de sterke
stroming vielen de vangsten niet
mee. In verband met het dreigende
onweer moest de wedstrijd eerder
worden afgeblazen dan de geplande
drie uur; om zeven uur was iedereen
weer veilig in de haven. Er waren acht
vissen gevangen met een gezamen
lijk lengte van 284 centimeter.
De volgende wedstrijd wordt gehou
den op zaterdag 14 augustus, van
17.00 tot 20.00 uur.
Uitslag
1 Nico Tessel 2 gullen en 2 palingen (157
centimeter) 2. Willem de Waal 1 bot en 1 pa
ling (62 cm); 3 Frans de Graat 1 paling (38 cm).
luchtvaartmaatschappijen. Zo ook
piloot Jan van Groenesteijn. Na de
landing klom hij op de vleugel en
speelde voor het talrijke publiek op
zijn viool.
'Meer huidkanker op Wadden
kopten recent enkele regionale
dagbladen in Noord-Holland en
Friesland. Verontrustende berich
ten over deze vorm van kanker die
in ons leefgebied vaker zou voor
komen. De sluipmoordenaar zou
hier vaker zijn slag slaan, omdat er
op de eilanden meer zonuren zijn
en relatief veel mensen buitenwerk
doen en dus veelvuldig aan scha
delijke ultraviolette straling wor
den blootgesteld. De waarheid is
echter anders. Heel anders, ge
tuige de verrassende cijfers van
het Integraal Kankercentrum Am
sterdam (IKA), dat alle gevallen van
kanker in deze regio bijhoudt. Kan
ker komt op Texel minder vaak
voor dan het landelijk gemiddelde.
Berichtgeving dat er op de Wadden
meer huidkanker zou voorkomen,
was gebaseerd op een uitlating van
dermatoloog R. Blanken, verbonden
aan het Medisch Centrum Leeuwar
den. Die maakte bekend dat het aan
tal mensen met huidkanker dat zich
in het Leeuwarder ziekenhuis meldde
sinds 1998 was gestegen van 780 tot
1189 in 2003. Verder zouden steeds
jongere mensen zich met huidkanker
aanmelden. De conclusie naar aan
leiding van deze cijfers dat huid
kanker dus meer op de Wadden zou
voorkomen, is Cora Honing, voor
lichter van KWF Kankerbestrijding, te
kort door de bocht. 'Landelijk is ook
sprake van een stijging. In de afge
lopen twintig jaar in het aantal geval
len van huidkanker in Nederland ge
stegen van vijftien- naar vijfentwintig
duizend. Je kunt niet zeggen dat
mensen op de eilanden meer risico
lopen. Ook elders werken mensen
buiten in de zon. Die lopen net zoveel
risico. Overal neemt het aantal geval
len van huidkanker toe.' Exacte cijfers
van Texel heeft zij echter met.
Registratie
Die zijn wel te achterhalen via het In
tegraal Kankercentrum Amsterdam.
Dit instituut houdt zich bezig met de
bestrijding van kanker, preventie en
registratie in Noord-Holland en
Flevoland. Alle gevallen van kanker,
of een voorstadium daarvan, die via
weefselonderzoek in een ziekenhuis
zijn vastgesteld, worden hier geregis
treerd. Hoofd van de afdeling regis
tratie is drs Otto Visser. 'Huidkanker
komt op Texel relatief weinig voor.
Zowel het aantal melanomen als het
aantal plaveiselcelcarcmomen van de
huid is lager dan je zou verwachten
op basis van het aantal inwoners', is
de verrassende conclusie van Visser.
'Ook als je naar andere vormen van
kanker kijkt, komt de aandoening op
Texel minder vaak voor dan het lan
delijk gemiddelde, vooral bij man
nen.' Dat komt volgens de arts vooral
doordat op Texel in verhouding wei
nig longkanker en prostaatkanker,
voorkomt. Hij stelt dat het aantal ge
vallen van huidkanker op Texel te
klein is om te kunnen beoordelen of
er sprake is van een toename. Lan
delijk is dat in ieder geval wel zo. 'In
de periode van 1998 tot 2002 werden
op Texel 28 plaveiselcelcarcmomen
gediagnosticeerd. 21 melanomen en
1 adenocarcmoom van de huid', ver
telt Visser De gemiddelde leeftijd bij
melanomen was 61 jaar, bij de ove
rige huidtumoren 77 jaar. De cijfers
van het IKA omvatten echter met
meer dan zo'n dertig procent van het
totale aantal huidkankergevallen
Melanoom
De meest voorkomende soort, de
basaalcelcarcmoom, wordt met gere
gistreerd en gezien als een minder
kwaadaardige kankersoort, omdat er
geen uitzaaiingen volgen In zo'n ze
ventig procent van alle huidkanker
gevallen gaat het om basaalcel
carcmoom. De kans op genezing,
uitgaande van de cijfers van een pe
riode van vijfjaar, is honderd procent.
Een andere huidkankersoort die wél
uitzaaiingen heeft, is het plaveiselcel-
carcinoom. Ook deze soort kan goed
worden bestreden. Vijfennegentig
procent van de patiënten waarbij
deze vorm van kanker wordt vastge
steld, geneest. Meest agressieve
huidkankervorm is het melanoom.
Deze kankervorm komt meer voor bij
vrouwen dan bij mannen en ontstaat
uit een moedervlek of spontaan uit
pigmentcellen die veranderen in
kankercellen. De tumor groeit snel en
de kans op uitzaaiingen, via de
lymfeklieren of het bloed, is groot. De
kans op genezing hangt af van het
stadium waarin het wordt ontdekt. In
de beginfase komt zo'n tachtig tot
negentig procent van de patiënten
van zijn melanoom af. Zijn er
uitzaaiingen, dan daalt dat percen
tage dramatisch Bij uitzaaiingen via
het bloed is de kans op genezing
zelfs nihil, aldus de KWF Kanker
bestrijding. Melanomen komen het
meest voor bij mensen tussen de
dertig en zestig jaar. De toename van
deze kankervorm is vooral het gevolg
van een toegenomen intensieve
blootstelling aan de zon, met name in
de vroege jeugd.
Risico's
Niet iedereen die veel buitenwerk
verricht, is zich bewust van de nsico's
op huidkanker. Ria Keijser, die al der
tig jaar in zwembad Molenkoog
werkt, maakt zich er met druk om. 'Ik
smeer me bijna nooit in. Als ik het
doe, dan is het alleen tegen het ver
branden. maar niet om de risico's op
huidkanker te verminderen. Ik heb
echt zo'n olifantenhuid, volgens mij
loop ik daardoor met zoveel risico.'
Haar collega's zijn iets meer bezig
met de mogelijke gevaren. 'Ik smeer
me meer in dan vroeger. Het is niet
zo dat ik me iedere dag van top tot
teen insmeer, maar ik doe dat wel
vaker. Ik houd er ook rekening mee
dat ik het kan krijgen. Ik zou ook met
raar staan te kijken als ik huidkanker
zou krijgen. Dan is het toch mijn ei
gen schuld', aldus Conny Joling. Ter-
de zaden met de modder aan hun
poten meenemen. Delen van natuur
gebied Waalenburg staan lange tijd
onder water, van oktober tot april.
Vele vogels maken van het gebied
gebruik om te broeden, ze
foerageren, slapen of rusten er als
tussenstation voor een verdere reis.
Door de zoute kwel in het gebied
komen meerdere zoutminnende
plantjes voor, waaronder rode ogen
troostzilte schijnspurriezeekraal en
De verrassende ontdekking van het goudknopje m Waalenburg leidde tot enthousiaste
reacties onder plantenkenners.
(Foio Eckard Boot)
Medewerkers van de Vereniging
Natuurmonumenten hebben in het
natuurgebied Waalenburg, eigen
dom van de vereniging, een hon-,
derdtal plantjes van het goud
knopje gevonden. Dit is een soort
die nog niet eerder op Texel voor
kwam.
Het plantje komt van oorsprong uit
Zuid-Afrika en werd in 1972 voor het
eerst in Nederland gevonden. Nu
komt het voor op enkele plaatsen
langs de Friese en Groningse kust In
het verleden groeide het goudknopje
ook op verschillende Duitse en
Deense Waddeneilanden, maar daar
is het inmiddels verdwenen. Het
plantje komt voor op brakke tot zilte
klei- en veengronden, die 's winters
onder water staan en zomers met
heel droog worden. De verspreiding
van de vruchten gebeurt waarschijn
lijk door oever- en watervogels, die
Unc tn ItfCTx Huilen »craw»v»irJeli|YJ»rid wn iir mU.nr
Tegenwoordig krijgen veel bedrijven
communicatietraining. Dat zal bij de
Rabobank toch niet anders zijn, zou
je denken. Veel oudere mensen heb
ben mogelijk al jaren geleden één van
hun kinderen gemachtigd om de
bankzaken te regelen. Dat gedoe met
internetbankieren of ander ingewik
kelds heeft dat machtigen natuurlijk
erg bevorderd. Ook het verdwijnen
van kleine kantoren en de onmoge
lijkheid een mens te spreken te krij
gen, versnelt dat. Keurig alle formu
lieren ingevuld en ondertekend
worden zo de bankzaken goed be
hartigd. Afgelopen week kreeg mijn
vrouw, die de zaken van haar be
jaarde ouders regelt, echter een brief
van ons aller Rabobank om wit
wassen van crimineel geld te kunnen
voorkomen, moeten de machtiging
gevers en -krijgers zich opnieuw
melden op het bankkantoor met
medeneming van hun legitimatiebe-
