'Beelden in mijn hoofd en
ik kijk met mijn vingers'
'Elke marinier begon zijn
opleiding op dit vaartuig'
Lands oudste landingsvaartuig weer in vaa
Brand De Krim in kiem gesmoord
CDA verbolgen over
besteding geld jeugd
Terecht handhaving
tegen te grote carport
Bolt na halve eeuw terug met expositie
'Haal jeugdwerk weg bij WST'
TEXELSE C0URANT
www.amnesty.nl
postbank 454 000
Pijnpoli op
laag pitje
Telefoon
VRIJDAG 13 AUGUSTUS 2004
De 70-jange oud-Texelaar Evert Bolt, samen met zijn vrouw Riet, is na vijftig jaar terug op zijn geboorte-eiland met een nieuwe exposi
tie. (Foto Jeroen ran Hattum)
Zijn laatste Texelse tentoonstelling
beleefde hij vijftig jaar geleden tij
dens de Kerstdagen van 1953. Sa
men met Toon de Haas en wijlen
Sijp Dros stond de 19-jarige Evert
Bolt toen drie dagen in de voorma
lige kleuterschool aan de School
straat in Oosterend. Sinds gisteren
heeft de nu 70-jarige oud-Texelaar
een nieuwe Texelse expositie van
schilderijen en sculpturen in Tusse
de Banke in Den Burg.
De expositie van Bolt is in meerdere
opzichten opmerkelijk. Een groot
deel van zijn werken heeft hij ge
maakt nadat hij definitief blind was
geworden. Bolt leidt aan een erfelijke
oogziekte, waardoor hij geleidelijk zijn
gezichtsvermogen verloor. Het weer
hield hem er echter nooit van zich aan
de kunst te wijden. 'Op de lagere
school zat ik vroeger al met de bank
vooraan tegen het bord en op de
mulo lazen mijn klasgenoten voor wat
er op het bord stond.' Bolt zat op de
toenmalige School met de Bijbel aan
de Peperstraat in Oosterend waarvan
zijn vader H.P. Bolt tot in de jaren
zestig hoofdonderwijzer was. Zijn
moeder was mevrouw A.J. Bolt-Van
Wijk. Nadat Bolt was gestopt met les
geven, verhuisden zij naar Zeist.
De jonge Bolt verliet het eiland in
1955 om een cursus pottenbakken te
volgen aan het blindeninstituut in
Huizen Later vond hij werk als
telefonist bij een groothandel in
elektrotechniek in de hoofdstad, waar
hij zich ook vestigde 'Dat werk kon
ik combineren met het maken van
houtsnijwerken wat ik toen deed.' In
1965 verhuisde hij naar Monm-
ckendam waar hij nog steeds woont
met zijn vrouw Riet. Creatief bezig
zijn, zat er bij hem al vroeg in. 'Ik vond
het vroeger al prachtig om met kleu
ren te werken. Ik mocht er zelfs een
jaar eerder voor naar de kleuter
school.' Toon de Haas spoorde hem
destijds aan meer te gaan doen met
zijn artistieke aanleg. Het leidde on
der meer tot de tentoonstelling tij
dens de kerstdagen die destijds zo'n
vierhonderd belangstellenden trok
Hoewel hij inmiddels al jaren mets
meer ziet, kan Bolt het eiland in zijn
hoofd nog steeds zien. De oude
groene weggetjes rondom Ooster
end, het gebied tussen het dorp en
Oudeschild en de kwekerij die vroe
ger op De Toes zat, kan hij nog steeds
voor zich halen 'Als je op de fiets van
Oosterend naar Oudeschild reed,
deed je dat zigzaggend over al die
weggetjes. Dat was 7,5 kilometer.
Met de hoofdweg is het nu vier kilo
meter. Daar is het eiland toch kleiner
door geworden. Vanwege onze ogen
mochten mijn broer en ik eigenlijk met
fietsen toen we naar de mulo gingen,
maar we leerden het stiekem toch.'
Als Bolt, zijn vrouw en eventueel
vrienden hun jaarlijkse bezoek aan
het eiland maken, is hij ook nog
steeds degene die de weg wijst.
De overzichtstentoonstelling is vöor
Bolt een duidelijke terugkeer naar zijn
wortels. 'Ik wilde graag nog een keer
laten zien wat ik heb gemaakt.' Na
dat hij in de WAO terecht was geko
men, legde Bolt zich volledig op de
kunst toe. Hij exposeert gemiddeld
twee tot drie keer per jaar in den
lande Na zijn vertrek van het eiland
waren de banden met Texel aanvan
kelijk los en een aantal jaar zelfs ver
dwenen, nadat zijn ouders en andere
familieleden ook waren vertrokken.
Sinds 1975 komt hij weer jaarlijks
naar het eiland. Tot een nieuwe ten
toonstelling op het eiland kwam het
echter nooit. 'Ik weet ook met
waarom Het is gewoon zo gekomen.
Maar vorig jaar zaten we met Theo
Timmer te praten over de mogelijk
heid toch eens een expositie te hou
den en die wees ons op Tusse de
Banke als geschikte locatie. Daar zat
toen Henk Noorlander die ons door
verwees naar Elly Rutten van de ge
meente en met een half uur was ei
genlijk alles geregeld.'
Bolt exposeert in de gemeentelijke
expositieruimte 17 schilderijen die hij
begin jaren vijftig maakte en 34 beel
den van zowel hout, keramiek, steen
en brons. Op een paar schilderijen
zijn afbeeldingen te zien van het land
schap rond Oosterend, een koren
schoof en bomen van de kwekerij van
De Toes. Bij het maken van de beel
den werkte Bolt voornamelijk op de
tast. 'In mijn hoofd zie ik de beelden
en ik kijk met mijn vingers. Omdat ik
vroeger heb kunnen zien, kan ik het
visualiseren in mijn hoofd. Doordat ik
vroeger ook heel veel heb getekend,
heb ik ook nog een goed gevoel voor
verhoudingen.' Acht werken van Bolt
zijn te koop, de rest is alleen opge
hangen voor expositie. 'Dat wil ik zelf
bewaren. Als ik dood ben, gaan mijn
werken naar Kubes. Die hebben veel
goede dingen gedaan.' Kubes is een
organisatie die zich bezighoudt met
kunst en cultuur voor blinden en
slechtzienden.
De overzichtstentoonstelling, die gis
teren werd geopend, duurt tot en met
woensdag 18 augustus. Tusse de
Banke is daarvoor elke dag geopend
van 10.00 tot 17.00 uur. Over belang
stelling heeft Bolt tot nu toe niet te
klagen gehad. 'Diverse mensen heb
ben al interesse getoond. Ik ben be
nieuwd wie er allemaal komen. Het
zou wel leuk zijn als er ook mensen
tussen zitten die vroeger bijvoorbeeld
nog naast je op school hebben geze
ten.'
Twaalf jaar lang leidde ze een
roemloos bestaan op de wal bij de
Joost Dourleinkazerne. Mariniers
gebruikten de in belabberde staat
verkerende L13 uit 1963 als appa
raat waarop ze 'droog' konden
oefenen, voordat ze het water op
zouden gaan. Totdat een groep
oud-mariniers van de Mok een
paar jaar geleden vond dat Neder
landse eerste landingsvaartuig een
betere toekomst verdiende en een
restauratieplan opstelde.
Zaterdagochtend werd voor het eerst
een lange proefvaart gemaakt met de
grotendeels gerenoveerde L13. Zon
der problemen werd met het veertig
jaar oude landingsvaartuig een tocht
gemaakt van de haven van de Mok
naar de haven van Oudeschild en
terug. Voor de oud-mariniers, vere
nigd in de stichting Keep them Lan
ding die speciaal voor de renovatie
werd opgericht, was het een voorlo
pig hoogtepunt in de werkzaamhe
den die eind 2001 begonnen, nadat
Defensie het vaartuig aan de stichting
had geschonken. In juni hadden ze
ook al eens gevaren met de L13,
maar toen waren ze nog niet verdei
dan de veerhaven gegaan. 'Elke ma
rinier is zijn opleiding aan boord van
dit vaartuig begonnen', vertelt Berry
Gertsen van de stichting trots tijdens
de proefvaart
De L13 is één van de tien landings
vaartuigen van het type Mark 1 die in
de jaren zestig op de Mok lagen. Het
waren destijds de eerste vaartuigen
die Nederland had aangeschaft voor
het Korps Mariniers. Ze boden plaats
aan ongeveer dertig mariniers. Eerder
werd geoefend en gewerkt met
landingsvaartuigen van andere lan
den. Van de tien zijn er voor zover
bekend nog een paar in gebruik Een
daarvan, die eveneens is gereno
veerd, ligt bij het Marinemuseum in
Den Helder. 'Er is er ook nog een in
gebruik bij de marinebrandweer, bij
de genietroepen in Wezep, in
Medemblik voor rondvaarten en er is
er ooit een gezonken op het Hollands
Diep na een aanvaring met een
binnenvaartschip', vertelt majoor Aad
van Gils van de Joost
Dourleinkazerne die vroeger nog ge
varen heeft op het type Mark 1
Zaterdagochtend stond hij opnieuw
aan het roer in de stuurkuip.
De L13 werd grotendeels op Texel
opgeknapt, nadat bij marinevlieg
kamp Valkenburg de ernstig aange
taste polyester romp was hersteld.
'Dat is gedaan door mensen die een
taakstraf hadden', vertelt Jan van den
De brandweer voerde dinsdagavond inspecties uit bij De Krim, nadat medewerkers de beginnende brand hadden bestreden.
(Foto Jeroen von Hattum)
Met kordaat ingrijpen heeft perso
neel van vakantiecentrum De Krim
bij De Cocksdorp dinsdagavond
een beginnende brand in restau
rant De Waddentuin in de kiem
gesmoord. De dakbedekking en
onderliggende isolatieplaten had
den vlam gevat, nadat er kortslui
ting was ontstaan in de gevel
verlichting tegen de daklijst.
De brand werd tegen half elf ontdekt
door voorbijgangers die rook om
hoog zagen kringelen uit het dak en
het personeel waarschuwden. In het
restaurant ging ondertussen vrijwel
gelijktijdig de automatische brand
melder af. Het restaurant en het
naastgelegen nieuwe snackrestau
rant De Cocksboot werden ontruimd
en medewerkers gingen met
brandblussers het dak op om het
vuur met brandblussers te bestrijden.
'Het waren nog geen uitslaande
vlammen, maar ze waren al wel zicht
baar door kieren in het dak', aldus
parkbeheerder André van der Vliet.
De brandweer, die snel aanwezig was
met twee tankautospuiten en de
ladderwagen, hield zich bezig met
inspectie en zorgde ervoor dat er niks
bleef nasmeulen. Daarvoor werden
De Schulpengat passeert de L13 tijdens de proefvaart.
Berg van Keep them Landing. 'Dat is
geregeld via de reclassering. Zij heb
ben met een föhn de hele boot afge
stoken.' Daarna moest de stichting
zich toeleggen op de herinrichting
van het vaartuig. Van den Berg: 'Hij
was helemaal kaal toen we hem kre
gen. Er zat niks meer in.' Vrijwilligers
van het Marinemuseum zorgden er
voor dat er een originele Rollse
Royce-motor in het vaartuig kon wor
den geplaatst Ook zorgden zij voor
een originele shottle waarmee de
vaartuigen in 360 graden om de ei
gen as kunnen varen. De 8-cylinder
lijnmotor met een vermogen van 200
PK vertoonde tijdens de proefvaart
nauwelijks mankementen. 'Er waren
alleen wat pakkingen die nog lekte',
aldus Gertsen, 'maar verder liep de
motor boven verwachting.' Ook de
shottle deed het goed. Om eventuele
problemen op te vangen, voer een
schip van de Marinebewakingsdienst
mee tijdens de proefvaart. De L13
wist met de stroom mee een snelheid
van twintig kilometer per uur te halen.
De hoogst genoteerde snelheid in de
logboeken bedroeg 19,8 kilometer
per uur.
De L13 was tot 1989 in gebruik bij het
Korps Mariniers. De Mok was al die
tijd de thuishaven. 'Ze is nooit mee
geweest op vredesmissies, maar wel
gebruikt voor wmteroefeninij
Noorwegen en voor oefening
Engeland', vertelt Van Gils vaiïi
het roer. Met behulp van slecht
kompas werden destijds de
tochten naar Engeland gen
Radar, echoloden en andere vo
ningen waren met aan boord i
genlijk ook niet nodig om de
tocht te maken, aldus Van
'Tijdens de oefeningen in Noor»
sliepen we in de machmekame
de motor aan, zodat je het no
beetje warm had als het buiten
tig graden vroorIn opgeknapte
verschilt de L13 niet veel van vri
Elektronica bevindt zich nog s
niet aan boord, alles gaat m
nisch. 'We hebben alleen eenn
gashendel aangebracht. Vroegj
je een soort stang die je eers
hoog moest trekken en daarnar
je op dezelfde manier gas gew
bij een brommer.'
De stichting Keep them Landii
de gerenoveerde L13 gaan getx
om mee te doen aan evenera
als open dagen van de marin
Vlootdagen of Vlaggetjesdag
Schevenmgen. De stichting ver
dat het vaartuig in het voorjaa
2005 volledig is gerenoveerd, t
mende tijd wordt het vaartuig a
buitenkant in oude luister he
Ook wordt originele communi
apparatuur van vroeger geinstal
Van Gils: 'Daarna kan ze de par
Sail in Amsterdam worden,
nieuwe thuishaven van de L13
op termijn waarschijnlijk oo
hoofdstad. Volgens de stichting
praktischer dan de boot op heti
te laten liggen. De stichting he
middels haar oog laten valient
dere Marks van het Korps Ma
die volgens planning over eer
jaar uit de vaart gaan. Ze wil zo
vaartuigen behouden als ma
erfgoed.
Nederlands oudste landingsvaartuig van het Korps Mariniers maakte zaterdag een geslaagde proefvaart van de Mok naar Out.
ircea
onder meer enkele dakplaten verwij
derd. Met afzuigapparatuur werd de
rookontwikkelingen die zich binnen
had voorgedaan verwijderd. De
schade bleef volgens Van der Vliet
beperkt. Woensdagochtend begon
de reparatie van het dak en 's avonds
waren beide restaurants weer in ge
bruik. Het voorval werd bekeken door
enkele tientallen toeristen
Het CDA overweegt de gemeente
lijke subsidie aan de Welzijns-
stichting voor het Jeugd en Jonge
renwerk stop te zetten om te
voorkomen dat het geld aan an
dere zaken dan jeugd- en jonge
renwerk kan worden besteed. Met
dat dreigement kwam raadslid
Marian Merkelbach tijdens de
raadscommissie Welzijn. De ge
meente stelt jaarlijks ongeveer
€100.000,- beschikbaar voor het
Jeugd- en Jongerenwerk.
Merkelbach had weinig goede woor
den voor de wijze waarop de ge
meentelijke subsidie bij de Welzijns-
stichting (WST) momenteel wordt
besteed. Die organisatie ontvangt
van de gemeente de subsidie die
voor het Jeugd- en Jongerenwerk,
onderdeel van de WST, is bestemd.
Uit onderzoek van de lokale rekenka
mer, dat woensdagavond werd be
sproken, bleek dat zo'n 45 procent
van de personeelskosten aan
overhead wordt uitgegeven. De ver
houding directie/administratie versus
het overige personeel wordt door re
kenkamer zeer fors genoemd. Het
nuttig effect van de overhead op het
jeugd- en jongerenwerk is ondertus
sen 'gering', omdat de werkzaamhe
den vooral verslaglegging en registra
tie betroffen en niet aansturend
waren
Merkelbach noemde de verhouding
tussen overhead en uitvoering
scheef. 'Voor de tweede jongeren
werker was vanaf 1 april geen geld
meer, maar de overheadkosten kun
nen gewoon blijven doorlopen tot
september. Dat vind ik schandalig.'
Ze schermde met de mogelijkheid
om tijdens de begrotmgsraad van 26
oktober een motie in te dienen om de
subsidie niet meer aan de WST be
schikbaar te stellen. 'Het is onbe
hoorlijk. Het is gemeenschapsgeld,
dat mag je niet zomaar weggooien.
Dat is onrechtmatig.' Frans Visman
(D66) merkte meteen op voorzichtig
te zijn met dergelijke voorstellen,
omdat de gemeente met zomaar de
subsidie aan een organisatie kan
stopzetten. Hij vroeg het college eerst
eens op een rij te zetten wat de mo
gelijkheden zijn. Dat de een mogelijk
onrechtmatig optreedt, betekent vol
gens Visman met dat de ander dat
ook kan zijn.
Samen met Henny Festen (Groen-
Links) pleitte Merkelbach er krachtig
voor om het Jeugd en Jongerenwerk
weg te halen bij de Welzijnsstichting
en onder te brengen bij een andere
organisatie. Merkelbach: 'We praten
nu over een Jeugd- en Jongerenwerk
dat we graag willen hebben, maar dat
is ondergebracht bij een stichting
waar we met blij mee zijn.' Als voor
beeld werd een nieuwe brede
welzijnsorganisatie genoemd die zich
toelegt op zorg, welzijn en wonen,
waarvoor met name Merkelbach al
eerder had gepleit. Een dergelijke
organisatie is ook nodig als per 1 ja
nuari 2006 de nieuwe Wet Maat
schappelijke Ondersteuning van
kracht wordt. Volgens die wet wordt
de gemeente verantwoordelijk voor
grote delen van zorg die nu nog in
handen van de rijksoverheid zijn.
Visman deed nog geen concrete uit
spraken over het elders onderbren
gen van het Jeugd- en Jongeren
werk. Hij pleitte er voor eerst alle
wettelijke mogelijkheden nog eens
Dirk Kuip had wel een bouwver
gunning moet aanvragen voor de
omstreden veertig vierkante meter
grote carport bij zijn recreatie
huisjes aan de Maaikeduinweg in
De Koog. Het college treedt
daarom terecht handhavend op
tegen Kuip.
Dat is het oordeel van Bezwaren-
commissie die eind juni bezwaren
van Kuip behandelde. De Koger had
protest aangetekend tegen een be
sluit van het college dat hij vóór 15
juni de omstreden carport afgebro
ken had moeten hebben. Die bezwa
ren zijn ongegrond verklaard. De
Bezwarencommissie verwerpt het
argument van Kuip dat de carport
weliswaar één geheel is, maar als
twee afzonderlijke carports van elk
twintig vierkante meter bij de twee
recreatieve opstallen moeten worden
gezien. Tot twintig vierkante meter
mag volgens de Woningwet vergun-
ningvrij worden gebouwd.
Volgens de commissie is er gewoon
sprake van eén carport en kan zij op
basis van het uiterlijk en de construc
tie ook niet tot een andere conclusie
komen. Had ze dat wel gedaan, dan
was Kuip alsnog vergunningsplichtig
geweest, omdat beide carports af
zonderlijk ook boven de twintig vier
kante meter zouden komen. Volgens
de commissie wordt er terecht ge
handhaafd, omdat er geen concreet
zicht is op legalisatie van het bouw
werk en er evenmin bijzondere om
standigheden zijn. De carport is in
strijd met het bestemmingsplan
Buitengebied en de commissie ziet
geen aanknopingspunten waarmee
de carport in aanmerking zou kunnen
komen voor vrijstelling op basis van
de Wet Ruimtelijke Ordening. 'De
commissie komt tot de conclusie dat
er geen bouwvergunning kan worden
verleend en dat legalisatie niet aan de
orde is.'
Tijdens de zitting had een vertegen
woordiger van het college Kuip nog
het aanbod gedaan om vergunning
aan te vragen voor twee afzonderlijke
carports. Voorwaarde was wel dat er
minimaal een halve meter tussen
beide carports zou komen. In de tus
sentijd zou de handhaving op een
laag pitje worden gezet en de
verbeurdverklaring van de dwang
sommen worden opgeschort. Over
leg over dat aanbod leverde echter
geen resultaat op.
goed te bekijken. Volgens wefi
Annie Hin wordt er op het ge
tehuis 'gebrainstormd' over In
gelijk elders plaatsen van hetJ
en Jongerenwerk. Dat wordli
menhang met de naderend
Maatschappelijke Onderslf
bekeken. 'We zitten midden
proces.' Hm deed haar uitsp
nadat Festen en Merkelbadi
hadden aangedrongen wel iels
van de visie van de wethouda
len horen.
De inzet van jongerenwerksta
Schrama werd geprezen du
commissieleden 'Zij staat r
discussie', aldus Festen. Zij#
eens met de conclusie van dei
kamer dat Schrama nooit vee
sturing en regie heeft gehad va'
WST. De rekenkamer condi*
ook dat de WST en het Jeui
Jongerenwerk jarenlang te kt
hebben gehad met het onbreki
een goede gemeentelijke jeug'
De gemeente presenteerde
een concept-nota die in hel
verder wordt besproken.
Patiënten van de pijnpoli vs
Gemini Ziekenhuis kregen des
bericht dat de kliniek enige ti.<
der actief zal zijn. Nieuwe pa'
worden (in overleg met de I*
op een wachtlijst geplaatst oft
naar een ander ziekenhuis ven
Dit is het gevolg van de pens»
van een van de bij de poliklini
trokken anesthesisten. Hel
huis is al enige tijd op zoek na
vulling van het team en de'
hoopt dan ook te zijner tijd
volle sterkte te kunnen draai»
i
De politie is op zoek naar de»!
van een draadloze huistelefoon
een tas met drie damesondert'
zat. De tas is gevonden in Den
Volgens de politie lijkt de telefr
een GSM, maar is het een
telefoon van het merk Sierne1
politie vermoedt dat hij van
uit Den Burg is. Het telefoor»
van de politie is 0900-8844
