V
Den Burg: college, grootste Texelaar en Hogeberg
Ouwe Sunderklaas 2004
Vnn
cmn
DE GROOTE
Oosterend: slager en kantine
L
LiJD£N
IEENRAP
MKhndéV
't Horntje terug in Den Hoorn
7 n h
irMTFRTÏÏT
MKS,
PIJIT
TEXELSE J
COURANT
ioPoM
Slager Rob Maas die aan branche
vervaging doet en de nieuwe kan
tine van voetbalvereniging SVO
waren favoriete onderwerpen in
Oosterend. Was het aantal jeug
dige spelers ook dit jaar weer laag,
het aantal volwassen deelnemers
was hoog. Op de vier verlichte
plekken rond de kerk was het vaak
zo druk, dat spelers op elkaar
moesten wachten.
Ouwe Sunderklaas in Oosterend
maakt de laatste jaren een duidelijke
ontwikkeling door Het gedrang op
het Kerkplein lijkt met de nieuwe ver
lichting voorgoed tot het verleden te
behoren. Op vier plaatsen rond de
kerk is verlichting aangebracht, waar
door het in groten getale opgekomen
publiek het spel over het algemeen
goed kon volgen. De spelers hadden
zich goed van hun taak gekweten, de
voorstellingen waren niet zo lang als
voorgaande jaren wel het geval was
en waren goed voorbereid. Het is
opvallend dat er de laatste jaren
steeds meer sprake is van echte
voorstellingen: toneelstukjes met de
cor, kostuums en dialogen. Als ze
goed worden voorbereid - zoals dit
jaar zeker het geval was - zijn zulke
cabareteske voorstellingen een bron
van vermaak, al vergt het wel enige
concentratie van het publiek. Zeker
omdat de spelers door hun grim vaak
moeilijk te verstaan zijn. Het was on
danks het grote aantal aanwezigen
tijden het spelen dan ook opvallend
stil in het dorp. Een nadeel van deze
grotere voorstellingen is wel dat so
listen (al dan niet met stil spel) snel in
het gedrang verloren gaan.
Dat laatste gold niet voor Cor Trap,
die een vlammend pleidooi hield om
'ome' Cees Drijver uit te roepen tot de
grootste Oosterender. Drijver was
volgens Trap de enige die in het ge
weer was gekomen tegen de
actievoerders van Greenpeace toen
Jlaasf soepkippen van een week of fwee oud, verkoopt slager Rob Maas ook boterham-
Iflen, sla, kreeft en wasmachines.
deze een fakkelactie hielden en de
enige die zich openlijk uitsprak over
vangstbeperkingen op de Wadden
zee. Een solist die wel de neiging had
in het gedrang verloren te gaan was
de 'naar de Gollards geëmigreerde
Oosterender', die iedereen de groe
ten kwam doen vanuit de Gollards.
Heel stil spel was te zien bij de jeugd,
waar Simon van Tatenhove iedereen
optrommelde voor de drumband.
Zeker twee voorstellingen waren er te
zien over de nieuwe kantine van SVO.
Een groepje van twee fanatiek
schoonmakende dames dacht dat
een nieuwe kantine geen overbodige
luxe was, omdat de oude zo vervuild
was dat de muizen in het snoepgoed
zaten. Bij gebrek aan kantine vierden
zij hun schoonmaakwoede bot op het
publiek. Een grotere voorstelling
richtte zich op de financiering van de
kantine. Een potentiële sponsor werd
daabij aan de kant gezet, omdat SVO
de beschikking heeft over 'palen
waar geld aan groeit', de bij het veld
geplaatste antennemasten. Of de
nieuwbouw van de kantine in guldens
of in euro's werd berekend, maakte
daarom niet veel verschil.
Goed voor meerdere voorstellingen
was ook de slagerij van Rob en Meta
Maas die zich met de verkoop van
brood en groente niet beperkt tot
vlees alleen. Eén slager maakte het
wel erg bont door ook witgoed te
verkopen en servicebeurten voor
rollators aan te bieden, een ander
werd de mantel uitgeveegd door een
zeer gedreven 'Anja Koot' van de
Spar supermarkt. Ook de eetrubriek
van de Texelse Courant, waarin het
Oosterender café De Kroonprins ter
sprake kwam, was goed voor een
tweetal voorstellingen.
Een aparte vermelding verdient Jaap
Kooger wiens vaste Oude Sunder-
klaasgroep het dit jaar had laten af
weten. Daarmee was gelijk het onder
werp van zijn spel bepaald, hoewel hij
het eigenlijk wilde hebben over 'de
touwtjes in handen', met in de hoofd
rollen Wim Snelstark, Corrie de Sto
ker en Hans de Kwaadsteniet. Omdat
zijn tegenspelers echter wegens
'geen zin' hadden afgehaakt, werden
zij zelf het mikpunt van spot ('pek en
veren graag'). Kooger had het gebrek
aan medespelers op bijzonder ver
nuftige wijze opgelost, zodat hij in zijn
eentje toch een groep vormde.
Niet alleen was het aantal voorstellin
gen zeker zo groot als vorig jaar, ook
de kwaliteit van het gebodene was
hoog. Als alle kinderen die nu alleen
Ouwe Sunderklaas kreeg in Den
Hoorn een mooie impuls van 't
Horntje. Vroeger was Texels zuide
lijkste buurtschap altijd goed voor
spectaculaire voorstellingen, die
steevast in de prijzen vielen, maar
de jongste generaties vertoonden
hun kunsten liever in Den Burg.
Dankzij het in ere herstelde Hoorn-
derfeest, waar de banden werden
aangehaald, én de voor veel inspi
ratie zorgende nieuwbouwplannen
van de Potvis, was 't Horntje weer
helemaal terug, met een voorstel
ling waaraan jong en oud in groten
getale meedeed.
Mikpunt van spot was Jan van Andel,
directeur van de woningstichting, die
werd neergezet als een louche onder
nemer die de buurt wil opschepen
met een enorm bordeel. De nieuwe
bewoners van 'f Hoerntje bleken
prostituees in alle soorten en maten.
Zelfs liep er een hoogbejaarde dame
rond met een bord met de tekst: 'Het
duurt wel effe, ik kan lekker beffe.'
Voor veel hilariteit zorgde ook de con
troleur die moest toezien op de hy
giëne en zijn taak zeer serieus opnam
en daarom zelfs onder de korte rok
jes van de meisjes van plezier keek,
terwijl een schoonmaakster rond ging
met een natte doek die bij ze de toe
schouwers in hun kruis drukte.
De groep won met één punt verschil
van de winnaars van vele voorgaande
edities, die dit keer hun boegbeeld Ed
Drijver door vakantie moesten mis
sen. De speulers liepen daarom rond
met maskers met daarop foto's van
zichzelf, met de mededeling dat ze dit
jaar niet meededen. De voorstelling
draalde rond een enorme koffer, ver
geten door de vakantieganger, waar
maar kwamen kijken volgend jaar ook
spelen, is Ouwe Sunderklaas in
Oosterend van een mooie toekomst
verzekerd.
Uitslagen:
Jeugd - Enkelingen: 1. Lampionoptocht, 2.
Simon van Tatenhove. 3. Meester Jansen.
Duo's: 1 Voetbalkantine, 2 Oesters op Moffen-
strand|e. 3,Strenderwiet Groepen: 1 .De keuken
van Henk, 2.Kerkenlichtjes. 3.Een echte vrouw
als burgemeester Volwassenen - Enkelingen.
1 Kees Drijver, 2 De voorstelling gaat niet door,
3.KoeMarta297 Duo's t.RobenMetaSinkel,
2 Afslanken mat Hetty, 3 Actie voor Jos Groen
Groepen: 1.De Rijdende Rechter. 2.Samen op
Weg, 3.Strender Poli.
De aanmoedigingsprijs ging naar het eetteam
uit de meest uiteenlopende attributen
werden gehaald, waaronder puzzels
tukken, die samen een enorme puz
zel vormden, waarop de kerst
gedachte werd verbeeld door trainers
Henk de Ruyter en Leen van Elk en
voorzitter Jaap Lap van ZDH, die el
kaar de hand schudden.
Letterlijk en figuurlijk een grote voor
stelling was ook die van de groep die
een potvis meevoerde De vraag
werd opgeworpen of het er een was,
want het dier vertoonde niet alle ken
merken van een potvis en vrat boven
dien mensen, in de persoon van Henk
Dekker en Johan van der Ster, de te
genstanders van het gelijknamige
logeergebouw van het NIOZ. Conclu
sie was dat het een vormfout betrof,
een woordspeling die verwees naar
de procedurefout die de gemeente
maakte bij de verlening van de ver
gunning.
Beloond met de eerste prijs bij de
enkelingen én originaliteitsprijs werd
een voorstelling rond Magere Hein,
die zich beklaagde over een gebrek
aan werk doordat er in Den Hoorn het
afgelopen jaar maar weinig sterfge
vallen waren. Jan Lap, de speuler in
kwestie, verbeeldde op simpele maar
De foto's van Ouwe
Sunderklaas in deze krant
zijn gemaakt door
March Heijnen (Den Burg),
Bert Koning (Oudeschild),
Pip Barnhard (Oosterend),
Jeroen van Hattum (De
Cocksdorp), Joop Rom-
mets (Den Hoorn) en
Gerard Timmerman
(De Waal en De Koog).
doeltreffende wijze het Hoornder
kerkhof en blonk ook uit door zijn tek
sten, onder meer over een
'workshop levensbeëindiging'. Ook
vroeg hij zich af hoeveel moderne
Hoornders nog een doeltreffende
strop kunnen maken. Op de tweede
plaats eindigde Laps broer Piet, die
zich had laten inspireren door het ini
tiatief van de Texelse Courant om de
Grootste Texelaar te kiezen. Hij was
niet de enige want vooral bij de en
kelingen werd strijd geleverd om de
Grootste Hoornder. Bij de kleine
groepen werd daarover zelfs op het
kerkhof gediscussieerd, waar wijlen
Willy Wilner en Jaap Koopman even
uit de dood waren opgestaan om hun
mening te geven. Mede dankzij dit
onderwerp waren er erg veel voor
stellingen van enkelingen, waardoor
het totaal aantal voorstellingen op
zesentwintig kwam, negen meer dan
vorig jaar. Het aantal speulers was
met tachtig ongeveer gelijk.
Bij de jeugd deden zevenenveertig
speulers mee, vier meer dan vorig
jaar. Harry Bakker werd tweemaal
gespeuld (met zijn plannen voor een
schapenboet en de UFO die hij zag)
en dat gold ook voor Toon van der
Gaag, die op zijn oude dag voor de
tweede maal in het huwelijk is getre
den Verder was de diversiteit zeer
groot. Opvallend waren twee enorme
groepen, tussen de tien en vijftien
speulers sterk. Winnaar werd de
groep die ervoor pleitte ieder jaar
Hoornderfeest te vieren, de tweede
plaats was voor de speulers die
graag zagen dat er op iedere Hoorn
der Donderdag een 'strijd om de man
en de vrouw' wordt gehouden. De
winnaars bij de kleine groepen zetten
slagers Hans Zijm en Sander de Rid
der in het zonnetje, terwijl bij de en
kelingen de eerste prijs ging naar de
speuler die als Arie Lap de burge
meester op een toilet rondreed en
luidkeels mededeelde dat hij niet blij
was met de herbenoeming van zijn
buurvrouw en dat ze wat hem betreft
'de pot op kon'.
Uitslagen:
Jeugd - Enkelingen: 1Arie Lap; 2.Stiene-
pikkertje; 3.Sierkip Kleine groepen 1 Goönga's
gouden duo; 2.Harry ziet ze vliegen, 3 Trouw
dag Toon en Truus. Grote groepen: 1 Hoornder
feest, 2.Hoornder markt, 3.Harry's boet. Me
vrouw Bothofbeker (originaliteitsprijs):
Hoornder feest.
Volwassenen - Enkelingen: 1 Magere Hein;
2.Grootste Hoornder; 3.Boet van Hany Bakker
Kleine groepen: 1.11 november bij burgemees
ter Joke; 2.Willy Wilner en Jaap Koopman,
3 Kraakpand Ome Willem. Grote groepen- 1.'t
Hoerntje; 2.Ed en Elly op vakantie, 3.Potvis.
Beker Naalrand/Klif (originaliteitsprijs enkelin
gen)- Magere Hein. Origineelste gehele avond:
Potvis
Een mooie kerstgedachte, de verzoening tussen ZDH-tralners Henk de Ruyter en Leen van Elk en voorzitter Jaap Lap.
DINSDAG 14 DECEMBER 2004
Op ludieke wijze verbeeldde dit drietal de strijd om de Hoge Berg, waarbij de boezem van
de speulster als de 'hoge berg' fungeerde.
Het college van b&w bleek ook dit
jaar een grote inspiratiebron voor
veel speulers. Van alle onderwer
pen die zaterdagavond werden
vertolkt, stonden het college, en
vooral burgemeester Geldorp, met
stip op één. Een ander dankbaar
onderwerp vormden de perikelen
rond de Hogeberg. Verschillende
grootste Texelaars passeerden de
revue en de vermeende fraude van
Cees Dros werd meerdere keren
gespeuld, net als de uniformiteit
die voor de strandhuisjes gaat gel
den. Het aantal deelnemers in Den
Burg steeg dit jaar licht. De pu
blieke belangstelling was uitste
kend.
Waarschijnlijk droegen het zachte
jvinterweer en het feit dat ouwe sund
(fit jaar op zaterdag werd gevierd bij
aan de grote drukte. De centrumstra
ten waren gezellig druk en de sprei
ding was goed. Er werd opvallend
veel op straat gespeuld, niet slechts
voor de jury, maar ook op andere
plaatsen voerden de deelnemers hun
act op. Het aantal inschrijvingen was
iets hoger dan vorig jaar, maar daar
naast waren er minstens tien voor
stellingen die zonder nummer mee
deden. De kwaliteit van de
opvoeringen was over het algemeen
goed, met af en toe een uitschieter
naar boven. De organiserende
Folklorestichting had de regels dit
jaar enigszins aangepast met het
doel de tanende belangstelling voor
het volksfeest wat op te krikken. Zo
waren er geen drie maar vijf jury-
punten en werden de speuiers ver
zocht hun voorstelling kort en bondig
te houden. Korte voorstellingen
(maximaal twee minuten) zouden
worden beloond met bonuspunten.
Dat lukte overigens maar ten dele.
Diverse (winnende) voorstellingen
keken bepaald niet op de klok bij de
opvoering van hun stukje.
Tot ongenoegen van de organisatie
hadden enkele winkels de etalage
verlichting uitgezet en in de Wever
straat, voor de Bentex waar ook een
jury stond, ging de feestverlichting
zelfs om tien uur uit. Daarom zal vol
gend jaar worden gewerkt met bouw
lampen bij de juryposten. Enige ver
warring was er op de Binnenburg,
waar de jury niet op de gebruikelijke
plek stond voor het Open Boek, maar
voor de Witte Engel. Toen de laatste
speulers rond 23.00 uur hun voorstel
ling hadden afgerond, barstte in de
cafés het feest pas goed los. De
drukte was zo groot, dat veel
horecazaken overvol waren en ver
scheidene feestgangers hun heil op
straat zochten. Niettemin bleef de
sfeer goed en deden zich geen onre
gelmatigheden voor. Wel beklaagden
veei Texelaars zich over de grote toe
stroom van overkantse jongeren. Die
verstoorden af en toe ook voorstel
lingen door er hinderlijk commentaar
bij te leveren. 'Ze kunnen het
voortaan beter op maandag vieren
als het op zondag valt. Dan is het ten
minste weer Tessels en blijft dat volk
van de overkant weg', aldus een ver
ontwaardigde toeschouwster. Een
deelneemster voerde haar eigen pro
test 'Helaas met carnavalspakkies
an. zie je steeds meer, daarom speult
dit ouwe mensie nog maar weer een
keer'.
Hogeberg
De Hogeberg kwam in verschillende
vormen voorbij. Zo legde een speuler
de link met Harry Wuls, die na Pano
rama in 2006 op het Russenkerkhof
een hotel met 20 bedden zal realise
ren en in 2007 het Hogeberggebied
opkoopt om er vervolgens entree te
heffen Zaterdag werden alvast vrij-
kaartjes uitgedeeld. In de Achter
Kamer van een andere deelnemer
werd handel in bedden bedreven
door Harry en Daan. Een andere
Hoge Berg vormde de boezem van
een speulster, die werd begeerd door
de Paadjesmaker en de Gemeente.
Ook in de Tumultbult werd discussie
over het gebied gevoerd. Zeer origi
neel was de voorstelling Kort en Bon
dig, die handig inhaakte op het speul-
voorschrift van twee minuten. Een
reuzezandloper gaf de verspeelde tijd
aan, terwijl de speulers in sneltrein
vaart een aantal actuele onderwer
pen uit oma's verkleedkist tevoor
schijn toverden, zoals de gemeente
(één grote poppenkast), de
carrièreswitch van Gerrie Plaatsman,
de Rabobank en de VOC-schat van
Gerd-Jan Roos.
Dries Veltkamp leek zichzelf te
speulen en werd 'herkend' aan zijn
kleding. Achteraf bleek echter broer
Frits in zijn huid te zijn gekropen.
Dries zelf won bij de enkelingen het
goud met de voorstelling Het Juk,
waarbij de Texelaar het juk draagt van
meer ambtenaren door het niet-func-
tioneren van college en gemeente
raad. Als ezelpaar van het jaar kwam
Veltkamp met echtgenote Mary ook
enkele malen voorbij.
Dozen
De vrouwelijke bestuurders bleken
een populair onderwerp. Meerdere
malen werd burgemeester Geldorp,
voorzien van sigaret en vaak ook een
fles Jutter, vertolkt als dominante
bestuurder die het college en de ge
meenteraad geketend met zich mee
voert. Alle wethouders en raadsleden
droegen een bordje met een 'pas
sende tekst', waarop bijvoorbeeld
Nel Eelman als theatraal, praatgraag
en door ambtenaren gestuurd werd
afgeschilderd en Willem Vlas als een
eindeloze prater en kommaneuker.
Een enkeling speelde het college als
De Vier Dozen, met een prominente
rol voor Geldorp en een Annie Hin
doos, die er maar een beetje bijhing.
Een ander zette de burgemeester
neer als een vrouw met ballen (kokos
noten). In weer een andere voorstel
ling liepen de gemeentelijke hand
havers als rnakke schapen achter de
burgemeester aan. Het Texels Mobiel
Advies Buro hekelde de duur be
taalde adviezen die de gemeente in
koopt en kwam met goedkope alter
natieven, zoals het Ei van Columbus
en een lampje om het licht te zien.
Licht was er ook volop in de groeps
voorstelling over Maarten Koorn. Het
mediabedrijf van Koorn moest het
ontgelden vanwege de forse
reclamezuilen die het recent in Den
Burg plaatste. 'Een lichtbak in je
smoel, alles voor het goeie doel...',
zongen de speulers er lustig op los in
een zelfgeschreven lied op de melo
die van Texel, mijn eiland, dat ooit
door Koorn zelf werd gezongen. En
kele speulers boden zichzelf als wan
delend of rijdend reclamebord aan,
inclusief rolstoel. De woning-
problematiek werd aangekaart door
enkele daklozen die met hun winkel
wagentje door het centrum reden en
op een geschikte plek hun (karton
nen) woning neerzetten en openhuis
hielden. Voor leegstaande agrarische
bedrijven werden alternatieve be
stemmingen gezocht en daarbij werd
al flink vooruit gedacht. Zo zou
Buitenlust een erotische hoeve moe
ten worden met de naam Binnenlust.
Harry Hartog
Net als alle jaren kwam ook Harry
Hartog, die onlangs overleed, voorbij-
fietsen. Dit keer echter in de ge
daante van engel en voorzien van een
lijst met 'vergeten' Texelaars voor de
kandidatenlijst van de Grootste
Texelaar. Hin op 't Hoekie, Joppe en
BUI Visser mochten volgens Harry
toch niet ontbreken. Anderen gingen
letterlijk op zoek naar de grootste
Texelaar, gewapend met meetlat en
opschrijfblokje. 'Ik heb er één gevon
den die boven m'n meetlat uitstak'.
Voor sommigen was het duidelijk wie
de grootste Texelaar moet worden:
ouwe sund. Treffend verbeeld door
Meidje Meijerblis en Souwie Sommei,
die fraai uitgedost de zetel voor de
grootste met zich meedroegen. 'Wie
speult en ons bekijkt, dat benne grote
Texelaars!', zo hielden andere
speulers het publiek en de jury voor.
De nieuwe strandnota moest er meer
dere malen aan geloven. Gekloonde
strandhuisjes verwezen naar een
heidsworst en de vrees voor inper
king van de vrijheden van Texelaars.
Drie jonge heksen speulden het duur
der wordende tafeltje dekje, waarbij
de oudere die het eten niet meer kan
betalen sieraden moet inleveren of uit
huis wordt gezet. Het parkeerbeleid
werd op de hak genomen met de toe
rist als melkkoe en de vrees dat ook
bewoners van de straat straks wor
den uitgemolken. Het plan van Piet
Standaart om de Tesoboten op
koolzaadolie te laten varen leverde
aardige andere alternatieven op. Zo
als de Standaart Oil, afkomstig uit De
Lugtfietserij of Texels Eigen Sapolie
Onderneming, waarbij wortels van
eigen bodem tot sapolie werden ver
malen. De link met Teso-commissa-
ris Cees Dros en zijn problemen met
Iceblast kwamen ook meermalen
langs. De Texelse kokkelvissers, die
alleen nog handmatig schelpen mo
gen vissen, kwamen voorbij met een
sleepnet en nerlngzieke marktkooplui
verwezen naar de bezwaren van
maandagkooplui tegen andere mark
ten.
Jeugd
Het aantal jeugdige speulers was dit
jaar iets minder, maar de kwaliteit
was hoger. Vorig jaar schreven wel
iswaar veel kinderen zich in, maar lie
pen die slechts verkleed hun rondje.
Nu werd er uitbundig gespeuld en
was de diversiteit groot. Alleen de
grootste Texelaar werd twee keer
gespeuld. Naast de voor de hand
liggende 'grote mensen'-onderwer-
pen, kwamen ook de echte kinder
items aan bod, zoals het pleidooi
voor een duikplank in Molenkoog en
het gebrek aan een grote speeltuin In
Den Burg. De Texelpoppies zongen
met weemoed over het verdwijnen
van Texelpop en Piet Piraat ver
woordde hoe de gemeente het schip
in ging met de havenspeeltuin in
Oudeschild De lelijke Infoborden en
de case van de burgemeester trokken
voorbij en het rood-wit-blauw-ge-
bouw, gevuld met een dozijn brand
weermannen, politieagenten en ver
pleegsters. baande zich een weg
langs de jury. De Groeneplaats werd
ingevuld door de kleinste Texelaartjes
Jookje N. en Keesje de W. De jury had
een flinke kluif aan de beoordeling. 'Ik
heb nog nooit meegemaakt dat er
zoveel achter elkaar speulen, zoveel
groepen en paren. Het is echt heel
moeilijk.' Pluk van de Petteflet zocht
een huisje voor jongeren en de
nieuwe dokter Wagenmaker werd al
vast gedoopt. De ijsbaan moet weer
op de Groeneplaats komen en er
moet een Texelse Academie Basis
school worden opgericht.
Uitslagen
Jeugd - enkelingen: 1 Case van de burgemees
ter, 2.Gamma spin, 3.Waddengas Paren:
1 Marktkooplui. 2.Texelse Academie Basis
school, 3 Kokkelvissers. Groepen: 1 .Rood Wit
Blauw Gebouw, 2.Ijsbaan, 3.Bollen voor de
Reddingboot. Volwassenen - enkelingen: 1 .Het
Juk, 2 Texels Mobiel Advies Buro, 3.College de
4 Dozen Paren/tno's: 1 .Kort en Bondig, 2.Han
dig met Schagen, 3.Ik, de burgemeester. Groe
pen 1.Texels Eigen Sapolie Onderneming,
2.Maarten Koorn, 3 Texelse Strandnota
De Folklorebeker ging dit jaar naar het Texel
Fonds (Duit in het Zakje). Er zijn nog wat be
kers blijven staan. Die kunnen deze week wor
den afgehaald bij ETOS
Een oud mensie aan 't speule.
