Groene stroom
uit mest en maïs
m
Cjvoen Twartsjexeh in het hart
NIOZ leidt mondiaal
onderzoek microben
tienks stelt gemeente en
vliegveld aansprakelijk
Spanten Waalder museum in een oogwenk overeind
Financiering via private funding
Maatschap Smit begint met biovergisting
ipGERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR. 11954 IVRIJDAG 11 FEBRUARI 2005
TEXELSE^ COURANT
Verschijnt dinsdag en vrijdag Uitgave van v/h Langeveld de Rooy bv, Postbus 11,1790 AA Den Burg
Paracentrum en Texel Air slaan terug
kaar bij de Koninklijke Nederlandse
Akademie van Wetenschappen in
Amsterdam. Doel van het onderzoek
is in kaart te brengen welke soorten
micro-organismen er in oceanen en
zeeen leven en nog niet-ontdekte
micro-organismen op het spoor te
komen. De instituten willen op die
manier een zo volledig mogelijke da
tabase opzetten. Daarnaast willen ze
achterhalen op welke manier micro
organismen zich hebben ontwikkeld
en hoe zij zich naar verwachting in de
toekomst zullen ontwikkelen. Ook
wordt onderzoek gedaan naar de vi
russen die micro-organismen bij zich
hebben.
Een verbeterde kennis over mariene
microben is volgens De Leeuw onder
meer van belang voor het begrijpen
van klimaat en leven op aarde. Micro
organismen hebben een zeer belang
rijke bijdrage aan het ontstaan van
leven op aarde geleverd en ze spe
len een ook een belangrijke rol in de
C02-huishouding. Zo bleek recent uit
ander onderzoek dat naast algen ook
micro-organismen in zeeën en ocea
nen in staat zijn C02 aan zich te bin-
Lees verder pagina 7
aracentrum Texel en Texel Air
lellen de gemeente en NV Lucht-
aartterrein Texel aansprakelijk
ioor schade die zal worden gele
en als gevolg van het meewerken
an de komst van het tweede para-
entrum Skidive Texel Dropzone.
Dlgens Maurice Frantzen, advo-
,aat van de familie Rienks, is de
astiging hiervan strijdig met be-
alingen in het bestemmingsplan
n heeft de NV Luchtvaartterrein in
975 besloten dat per activiteit
aar één bedrijf wordt toegelaten.
lei is volgens Frantzen niet voor
iets dat NV Luchtvaartterrein dit
esluit nam. 'Begin jaren zeventig
iaren er twee vliegmaatschappijen
ie rondvluchten boven Texel hiel
en. Die hebben elkaar helemaal de
grond in geconcurreerd. Dit kwam
kwaliteit van het recreatieve aan-
Dd op het eiland niet ten goede en
as nadelig voor de lokale economie,
■gingen heel wat banen verloren.
ien heeft de Raad van Bestuur van
6 NV besloten dat zoiets zich met
lag herhalen en dat er per activiteit
laar één bedrijf mag zijn. Door nu
el een tweede paracentrum toe te
aan, gaat het bestuur dus voorbij
an het eigen beleid. Daarmee brengt
st grote schade toe aan de bedrij
en van de familie Rienks, die in de
lop der jaren veel geïnvesteerd heb-
en, onder meer in stillere en grotere
egtuigen, waarmee extra ruimte is
ltstaan binnen de geluidscontour,
aarvan profiteert straks een klein
xJnjfje. dat een vliegtuig huurt,
iierkt vanuit een gehuurde hangar en
reinig personeel in dienst heeft. On-
erlijYe concurrentie dus. Bovendien
s er nog het veiligheidsaspect. Want
ip geen ander klein vliegveld in Ne
erland vindt je twee paracentra,
ogisch, omdat twee van zulke be-
rijven grote risico's met zich mee-
rengen. Met mooi wil iedereen
jringen, stijgen gelijktijdig vliegtui-
en op van verschillende bedrijven,
vingen op de zelfde hoogte en vrij-
el dezelfde plek para's uit het vlieg-
ng en landen ook op ongeveer de
lfde plek. Dat lijkt me een zeer
riskante zaak. En wat kreeg Rienks
van de gemeente te horen toen hij dat
probleem aankaartte? Dat de bedrij
ven op het vliegveld dat zelf maar
moeten oplossen. Twee concurre
rende bedrijven moeten dus met el
kaar om de tafel om de veiligheid te
regelen. Dat is vragen om proble
men.'
Dat ook de gemeente aansprakelijk
is gesteld, vloeit voort uit bepalingen
in het bestemmingsplan buiten
gebied. Frantzen: 'Dat is in de tweede
helft van de negentiger jaren onher
roepelijk vastgesteld en daarin is de
bestaande bedrijvigheid en bebou
wing heel concreet bestemd en wat
per bedrijvigheid aan bebouwing
mag worden gebruikt. Er staat heel
nadrukkelijk dat er één paracentrum
actief mag zijn en één rondvlucht-
bedrijf.'
Mocht de gemeente met het argu
ment komen dat in verband met Eu
ropese Mededigingswet wel moet
meewerken aan het tweede bedrijf,
dan heeft Frantzen daar op voorhand
geen boodschap aan. 'Het moet wel
eerlijke concurrentie zijn en niet wat
hier gebeurt.'
Volgens Frantzen begeeft burge
meester Geldorp zich op glad ijs. 'Ze
heeft twee petten op. Ze is voorzitter
van de Raad van Bestuur van de NV
Luchtvaartterrein, maar als burge
meester is ze ook verantwoordelijk
voor de handhaving. Als voorzitter is
ze pleitbezorger van het tweede
paracentrum, maar als handhaver
moet ze er tegen optreden.'
Frantzen kondigt namens Rienks aan
zich met hand en tand te zullen ver
zetten tegen de komst van het bedrijf.
'Want ze kunnen het met laten gebeu
ren dat hun bedrijf kapot wordt ge
maakt.'
Volgens Ed de Bruijn van vliegveld
Texel is het een regel van 30 jaar
geleden. 'In die tijd is er veel veran
derd en is de regelgeving achter
haald Toen was het een klein vlieg
veld. nu is de omvang veel groter. Er
zijn recent al eerder twee soortgelijke
bedrijfjes geweest Bovendien wist de
familie dat dit er aan zat te komen.'
Nabij De Waal verrijst in sneltreinvaart
het nieuwe depot van het Agransch-
en Wagenmuseum. Nadat bouwbe-
dnjf Tebo eerder de vloer had gestort,
zetten medewerkers van bouwbedrijf
Hardeman woensdag de spanten
overeind, om daarna muren en dak te
monteren. Met een oppervlakte van
40 bij 15,5 meter krijgt het museum
de beschikking over een depot dat
dubbel zo groot is als de huidige op
slag aan het Groenweggetje, die vol
gens afspraak over enige tijd worden
gesloopt. Bovendien zijn wanden en
dak geïsoleerd, zodat temperatuur en
luchtvochtigheid met behulp van een
klimaatsysteem op een stabiel niveau
kunnen worden gehouden, wat een
voorwaarde is om de spullen uit het
museum goed te kunnen conserve
ren. Om dit volgens een boekje te
kunnen doen. hebben vertegenwoor
digers van het museum deze week
gesproken met een museumcon-
sulente De ruimte wordt doelmatig
ingericht, met als voordeel dat het
werk een stuk makkelijker zal verlo
pen en het beheer efficiënter wordt.
In het museum zelf zijn de vrijwilligers
dezer dagen druk doende met de in
richting van de nieuwe thematen
toonstelling, die in het teken van het
vervoer staat.
let Koninklijk NIOZ heeft een be-
ingrijke rol gekregen in een nieuw
rereldwijd onderzoek naarmicro-
rganismen in zeeën en oceanen.
Inder leiding van het wetenschap-
lelijk instituut op 't Horntje wordt
e komende jaren gewerkt aan het
ipstellen van de agenda voor het
inderzoek, het organiseren van in-
ernationale bijeenkomsten en het
'ervaardigen van een database
waarin onderzoekers over de hele
vereld gegevens over mariene
ticro-organismen kunnen verza-
nelen.
Ie: onderzoek wordt de komende
wee jaar gefinancierd met 900.000
loüardie de Alfred P. Sloan Founda-
ion in Amerika beschikbaar heeft
jesteld. Dat is een stichting die in
934 werd opgericht en vernoemd is
laar een oud-topman van General
fotors. 'Dit is voor ons de eerste
teer dat er via private-funding zo'n
jroot bedrag is binnengebracht', al-
lus oud-directeur Jan de Leeuw die
lamens het NIOZ als wetenschapper
>i] het onderzoek is betrokken. 'Als
re het onderzoek goed in de steigers
tten, liggen er na die twee jaar
we financieringen uit de Sloan
ndation in het vooruitzicht en we
ook in gesprek met-een andere
hting in Amerika.' Het NIOZ
artte ongeveer anderhalf jaar gele
met private funding om op die
amer via onder meer giften en
naties van particulieren of bedrij-
extra geld voor wetenschappe-
onderzoek te verwerven,
oor het onderzoek naar micro-orga-
ismen werkt het NIOZ nauw samen
het Nederlands Instituut voor
logie (NIOO) en het Centrum voor
tuariene en Mariene Ecologie in
erseke en het Amerikaans Marine
logical Laboratory in de staat
assachusetts. Afgelopen week
am de internationale stuurgroep
het project voor het eerst bij el-
i
Bedrijven mogen
schelpen winnen
Het college is bereid vijf bedrijven
aanlegvergunning te geven voor
het winnen van schelpen in het bij
Texel horende gedeelte van het
Marsdiep. De vergunning, die geldt
voor 2005, 2006 en 2007, wordt
verleend nadat advies is ingewon
nen bij Rijkswaterstaat en het mi
nisterie van Landbouw, Natuur en
Voedselkwaliteit.
Dat laatste is een formaliteit. Dezelfde
bedrijven hebben al eerder vergun
ning gehad voor het winnen van
schelpen en het beleid is intussen
met gewijzigd. Zelfs heeft het Over
leg Orgaan Waddeneilanden bepaald
dat bedrijven die nog geen vergun
ning hebben gekregen maar wel heb
ben aangevraagd, bij gedogen alvast
hun gang mogen gaan. Al in een eer-
Permanent wonen in
recreatiebungalow
De gemeente geeft drie Texelaars
vergunning om permanent te blij
ven wonen in een recreatiewoning.
Zij voldoen aan de door het minis
terie van VROM gestelde voor
waarden voor een zogeheten
persoonsgebonden beschikking,
waardoor ze kunnen blijven zitten.
Zodra ze vertrekken, moet het huis
weer recreatief worden gebruikt.
Het betreft Ruud Hamer (bungalow
Pelikaanweg 11). Fnts Bonne (zomer
woning Schumakersweg 8a) en
Richard Zandstra (zomerwoning
Rozendijk 21a). Zij bewonen hun
recreatiewoning met medeweten en
in het laatste geval zelfs met toestem
ming van de gemeente sinds respec
tievelijk 1995, 1977 en 1984. De hui
zen van Hamer en Bonne zijn fiscaal
aangemerkt als permanent woon
huis. zo bleek uit gegevens van de
belasting en het bevolkingsregister.
Richard Zandstra woonde aanvanke
lijk in het voor permanente bewoning
bestemde appartement Dorpsstraat
23c. Toen de winkel op de begane
grond een als zodanig bestemd
horecabedrijf werd, kreeg hij grote
problemen met de exploitant. Ge
meente en politie kwamen eraan te
pas toen hij meermalen werd be
dreigd. Om aan die toestand een eind
te maken besloot Zandstra uiteinde
lijk het appartement te verkopen en
de gemeente ging ermee akkoord dat
hij ging wonen in de zomerwoning
aan de Rozendijk.
Het grootste onderdeel van de 'bio
logische gasfabriek' is de opslag
loods van 60 x 30 meter, die evenwij
dig aan de weg is geprojecteerd en
waarachter dc rest van de installatie
schuilgaat. Hierin bevindt zich de
opslag van mest en maïs en de ma
chines waarmee dit materiaal wordt
verplaatst en gemengd. Deze ruimte
wordt op onderdruk gehouden, waar
door eventuele stank binnen blijft.
Vervolgens gaat het (vloeibare)
mengsel naar twee vergistingsilo's
van elk 1000 kubieke meter waarin
het bacteriële proces voor het groot
ste deel plaatsvindt. Hier vormt zich
dus het gas. De silo's zijn acht meter
hoog, maar zitten voor de helft in de
grond, zodat ze ogen als gewone
mestsilo's van bescheiden formaat.
Het mengsel wordt vervolgens over
gepompt naar een derde silo. de na-
vergister, waar de rest van het gas
vrijkomt. Wat resteert, is een kiem-
vrije. nauwelijks stinkende meststof
die hoogwaardig is dank zij vrij
opneembare mineralen en daarom
welkom is op eigen en andermans
bedrijf. Het opgevangen gas wordt
onder lichte druk gehouden en gaat
via een filter naar de generator. De
opgewekte stroom wordt verkocht
aan een energiebedrijf en de warmte
van de generatormotor wordt ge
bruikt om de gebouwen te verwar
men en om de vergistingsilo's op een
temperatuur van 37 graden te hou
den, waarbij het bactenële proces
optimaal is.
Aanvoer
Van belang voor dit proces is ook een
omvangrijke, maar vooral gestage
aanvoer van mest en maïs in een
mengverhouding die niet plotseling
verandert. Tot voor kort mocht in
Nederland voor biovergisting alleen
mest worden gebruikt, waardoor
geen goede exploitatie mogelijk was
Tegenwoordig is er een groeiende
'witte lijst' waarop de gewassen
staan die eraan mogen worden toe
gevoegd. De Smitten zullen vooral
werken met maïs van een geschikt
Lees verder pagina 5
Martijn en Jan-Pieter Smit hebben serieuze plannen voor
een biovergistingsinstallatie bij hun melkveehouderij en
loonwerkbedrijf aan de Oostkaap bij Oosterend. In de per
manent werkende installatie zal uit een mengsel van mest
en maïs methaangas worden gewonnen, dat als brandstof
dient voor een generator waarmee jaarlijks 8,6 miljoen kWh
elektriciteit kan worden opgewekt.
Het gemeentebestuur is enthou
siast over dit initiatief en werkt
mee aan de procedures die nodig
zijn om de installatie mogelijk te
maken. Het is de eerste biover
gistingsinstallatie op Texel. Ook
elders in Nederland is er nog nau
welijks ervaring mee opgedaan.
'Ruim een jaar geleden zijn we op het
idee gekomen', zegt Martijn Smit, die
met zijn broer en ouders de Maat
schap Smit vormt. 'We hebben con
tact gezocht met een adviesbureau
en zijn wezen kijken bij een biover-
gistingsbedrijf in Duitsland. Nadat we
de mogelijkheden goed hadden be
keken en doorgerekend, kwamen we
tot de conclusie dat het een haalbare
kaart is en dat we de bestaans
zekerheid van ons bedrijf ermee kun
nen verbeteren'.
Procedures
De Smitten willen met de bouw be
ginnen zodra de procedures een
bouwvergunning hebben opgeleverd.
Het gemeentebestuur meent dat de
installatie in elk geval past binnen de
agrarische bestemming van het ter
rein. Het beschikbare bouwblok van
één hectare moet echter worden ver
dubbeld om de gebouwen en silo's
van de installatie te kunnen plaatsen
en daarvoor is een artikel 11 -proce
dure nodig. Daarnaast moet met een
artikel 15-procedure vrijstelling wor
den geregeld voor een schuur die aan
één zijde een goothoogte van 4,5
meter heeft. Naast de bouwvergun
ning is een aanlegvergunning nodig
voor een groensingel die het hele
complex op den duur aan het oog
moet onttrekken en ten slotte is voor
het bestaande bedrijf en de nieuwe
installatie een milieuvergunning ver
eist. De initiatiefnemers hebben goe
de hoop dat ook dat laatste geen
probleem zal opleveren, omdat het
vergistingprocédé zich voltrekt zon
der veel geluid, stank en gevaar voor
de omgeving.
De vergistinginstallatie aan de Oostkaap volgens het voorlopige ontwerp. De stippellijn geeft het vergrote bouwblok aan. Links de be
staande gebouwen Oostkaap 7 en 9. Op de voorgrond rechts de opslag- en werktuigenloods. Daarachter van links naar rechts de silo
voor vooropslag en de twee silo's waarin het belangrijkste deel van het vergistingsproces plaatsvindt. Daarachter de na-vergister en
(links) de eindopslag van 4500 kubieke meter. Het terrein rechts en achter buiten het bouwblok is bestemd voor de opslag van plantaar
dig vergistingmateriaal. (Tearing Bamsemctbum Kup. Oudesch#»
Hondenbelasting
'Het heffen van hondenbelasting is
oneigenlijk, oneerlijk en totaal achter
haald.' Dat zegt Frans van der
Reyken uit Den Burg. Hij bezit vol
gens de gemeente vier honden en
weigert de belastingaanslag die de
gemeente hem heeft opgelegd te
betalen. Het college van b en w
accepteert dat niet en heeft hem een
aanmaning gestuurd. Van der Reyken
heeft nu een rechtszaak tegen de
gemeente aangespannen.
Pagina 5
Herman Landsman
Veelvoudig parachutespringer, in
structeur en bedrijfsleider Herman
Landsman is de vierde partner van
Skidive Texel Dropzone. Vorige week
mocht de naam van de Texelaar, die
sinds 1983 bij Paracentrum Texel
werkt en tot nu toe bijna 12000
sprongen heeft gemaakt, nog met
naar buiten komen, gistermiddag
presenteerde hij zich met de andere
drie. Binnen de nieuwe organisatie
wordt hij verantwoordelijk voor het
onderdeel springtechniek. Pagina 8
Bedrijventerrein
kost €25,- per m2
Het bestemmingsplan voor het
nieuwe bedrijventerrein in Oude-
schild staat definitief vast en is on
herroepelijk, omdat er bij de Raad
van State geen bezwaren zijn bin
nengekomen. In maart of april zal
met de verkoop van percelen wor
den begonnen voor €25,- per vier
kante meter, exclusief BTW.
Uitgaande van 600 vierkante meter
per kavel zijn een tiental kavels te
verdelen. De gemeente onderzoekt
nog of ook mogelijkheden voor
een bedrijfsverzamelgebouw moeten
worden geboden. In tegenstelling tot
het bestaande bedrijventerrein in
Oudeschild zullen op het nieuwe ter
rein uitsluitend bedrijfsgebouwen en
geen (bedrijfs)woningen worden toe
gelaten
der stadium hebben Rijkswaterstaat
en LNV de tevens benodigde vergun
ningen krachtens de Ontgrondings-
wet en de Natuurbeschermingswet
verstrekt. De schelpenwinning is be
perkt. Voor elk bedrijf zijn per zeege
bied quota vastgesteld. De betrokken
bedrijven zijn Blauwverlaat, Smit
Zoutkamp, Waddenzee, Van der
Endt-Louwerse en Endy, allen geves
tigd op het vasteland.
De opgeviste schelpen worden ge
bruikt voor erfverharding en aanleg
van wegen en fietspaden. Veelal zijn
het kleischelpen. een mengsel van
schelpen en klei. Schone schelpen,
die vooral in de zeegaten worden
gewonnen, worden onder meer ge
bruikt voor isolatiedoelemden en voor
het inbedden van drainageleidingen.
Naast deze drie gevallen zijn er op
Texel nog tientallen andere mensen
die permanent verblijven in een voor
recreatie bestemd gebouw. Als zij
kunnen aantonen dat dit al het geval
was vóór 31 oktober 2003 en als het
onderkomen voldoet aan de eisen
van het Bouwbesluit hebben zij een
goede kans dat ze kunnen blijven zit
ten totdat ze verhuizen of overlijden.
Daarna moet het gebouw weer re
creatief worden gebruikt. Wie van
deze uitsterfregeling gebruik wil ma
ken. moet vóór 1 mei a s. een aan
vraag indienen bij b en w. Wie dat niet
doet en wordt opgespoord, krijgt te
maken met handhaving, zo heeft het
college vorige maand aangekondigd.
tföetartie)
TEXELSE^COURANT
Onze bezorgers verspreiden
vandaag met de Texelse Courant
een folder van:
Texels Centrum voor Automatisering
Folder niet gehad?!
Alsnog verkrijgbaar op
Spinbaan 6.
