Texel is gemoedelijker, je hebt hier snel contact' Echtpaar Rutte nel geïntegreerd Erfgoedstatus leidt ot nieuwe toeristen' Zuid-Eierland krijgt isueel smallere weg TEXELSE g COURANT Aan- gespoeld www. texQlwereldwijd. n 1 Eremoeder Frya in Texland DINSDAG 22 MAART 2005 |s Jan Rutte (nu 79) in 1986 gebruik maakt van de VUT, is het jhtgenote Dicky (80) die voorstelt op Texel te gaan wonen. In j estilte gaan zij op zoek naar een geschikte woonruimte. Zelfs ifamilie die op Texel woont, laten zij in het ongewisse. Pas rckst sde koop rond is, maken zij het nieuws bekend. wijst er meer op dat het onder van men van Jan en Dicky Rutte voor- en bestond uit de woning annex 2 rkplaats van schildersbedrijf ligt umkes. Een anderhalf jaar du- ide verbouwing resulteerde in een hebt rite woonkamer met veel glaswerk, kzsa ardoor het zonlicht vrij spel heeft, d geboren en getogen Haarlem- 15 zijn enorm in hun sas met dit acht kje dat zij, nadat Jan in de VUT jg, wisten te verkrijgen. Veertig jaar hij werkzaam geweest in de weg- s zitt waterbouw, met name in de zware lonbouw. Eerst als uitvoerder/pro- aan feider in het buitenwerk, om van over te stappen naar de cal- jatievoor binnen- en buitenland van de eerste projecten waar hij ;orxA meewerkte, was de aanleg van mieuwe marinehaven in Den Hei- was in de jaren vijftig, we isn toen nog niet getrouwd en geü widen beiden in Haarlem. Omdat re bch in Den Helder zat, zijn we in Po periode samen een weekje op iel geweest. We logeerden bij de ie Zoetelief op Vredelust. Niet it een geslaagde vakantie, want ^l| lons vooral nog bijstaat, is de re- idie de hele week met bakken uit n hemel viel.' bra: en Dicky trouwen in 1953 en "S" wonen tijdelijk een kleine ark aan 'a® Waterweg. Ondanks de beperkte S,E; mte vindt Dicky haar nieuwe on- J"! tonen geweldig. 'We hadden fe een klein balkonnetje met uit- op de scheepvaart, een prach- igezicht. En als je door de toilet- naar beneden keek, zag je de jesm het water zwemmen.' pwege het projectgebonden werk p baar echtgenoot verlaten zij alem om vervolgens met enige ïraat van woonplaats te verwis- Spaarndam, Delfzijl, Gouda, iüteindelijk in 1964 in Abcoude te in, waar zij tweeëntwintig jaar inwonen. Het is van alle plaat- ide minst prettige voor Dicky. 'In het begin was Abcoude een eenvou dig. vriendelijk dorp. Weliswaar on der de rook van Amsterdam, maar nog wel in een landelijke omgeving. Eén voor één werden de boerderijen in de Bijlmer afgebroken en werd de Bijlmer zoals we het nu kennen vol gebouwd.' Met de komst van het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam ver anderde Abcoude in een elitedorp, vergelijkbaar met Wassenaar. Ook maakten de academici al meer deel uit van de plaatselijke besturen. 'We voelden ons niet buitengesloten want we namen zelf ook volop deel aan het maatschappelijk leven, maar het bleef een aparte, op zichzelf staande groep.' De vier kinderen van het echt paar gingen uiteindelijk allemaal in Amsterdam studeren, maar geen van allen had de behoefte op kamers te gaan. Ze hadden het veel te goed in het ouderlijk huis. waar moeder altijd klaar stond en iedereen welkom was, ook de vele vrienden die meege bracht werden. Omdat ze niet van de bossen houden, werden de vakanties steevast op de Waddeneilanden doorgebracht. 'We kennen ze allemaal, behalve Rottum. Dertien jaar achter elkaar verbleven we op Terschelling. De kinderen, in clusief vrienden, zijn ook altijd mee geweest, zelfs toen ze al wat ouder werden.' Het echtpaar Rutte heeft altijd een bepaalde binding met de Waddeneilanden gevoeld, wat nog werd versterkt door Dicky's broers, die op Texel woonden. Ze vertelt hoe haar broer Jaap en schoonzus Dox nog voor hun huwelijk al op Texel kwamen, waar zij geregeld bij Parle- vliet in Den Hoorn verbleven. Na het overlijden van Dicky's ouders werd ieder jaar een familiereünie gehouden bij Jaap en Dox, die inmiddels op De Baronie op Zuid-Haffel woonden. 'En wat deed je dan zo'n weekend? We bezochten een kerk, gingen naar het strand en ergens een hapje eten, waardoor we-vanzelf de omgeving Ze zijn niet op het eiland gebo ren en getogen, maar wonen hier al zó lang dat ze nauwe lijks meer van een echte Texe laar zijn te onderscheiden. Waar komen ze vandaan en wat bracht hen er toe zich blij vend op ons eiland te vesti gen? In de rubriek Aange spoeld dit keer: Jan en Dicky Rutte een beetje leerden kennen. Later ging er nog een broer op Texel wonen, in een woning achter De Baronie. Toen al, wilde mijn man heel graag op Texel wonen. Als de kinderen hun plaatsje gevonden hebben, zei hij altijd, wil ik ook op Texel wonen.' Dicky houdt het echter lange tijd te gen. 'Dan zou hij iedere dag op de laatste boot moeten rijden. En de volgende dag weer vroeg op voor de eerste boot naar zijn werk.' Maar wanneer Jan in 1986 van zijn laatste werkdag thuiskomt, zegt ze tegen hem: 'Wat denk je, zullen we nu op Texel gaan wonen?' Zijn mond valt open van verbazing, daar had hij niet meer bij stilgestaan. Niemand, zelf de broers op Texel niet, wordt op de hoogte gesteld van het plan. Ze willen zich door niemand in hun keuze laten beïnvloeden. 'We zochten een ruime woning, zodat alle kinderen bij ons konden overnachten. Onze hoop was dit te realiseren in het onderste gedeelte van het eiland. Niet verder dan Den Burg, met in ons achterhoofd het idee dat alles dan bereikbaar was. Het ging vrij snel, de tweede optie was raak. De makelaar toonde ons een woning aan de Kogerweg, net buiten Den Burg. De helft van het pand bestond uit een woonruimte, de andere helft uit een schilderswerkplaats. Behalve een zwembad achter het huis was er ver der niets. Alleen wat gras en een randje bomen. Maar beiden hadden we het gevoel: dit is het, hier willen we oud worden.' Niet iedereen begrijpt de beslissing, vooral Jan's familie niet. Een zus zegt zelfs: 'Hoe krijg je het in je hoofd om op Texel te gaan wonen!' 'Nou', zegt Jan en hij wijst naar zijn hoofd, 'dit hoofd is gezond hoor. Ach, nader hand begrepen ze het wel maar voor mijn zus, leek het in het begin wel of we naar de Noordpool vertrokken.' Dicky's broers vonden het echter geweldig. 'Alleen onze jongste zoon heeft het even moeilijk gehad. Hij woonde als enige van de kinderen nog thuis en moest nu ook een eigen plekje vinden. Dat lukte overigens prima.' De verhuizing is een feit. Omdat nog niet alles neergezet kan worden, wordt de overtollige huisraad her en der opgeslagen. 'Die allereerste avond, we hadden de planten neer gezet en wat kaarsjes aangestoken, voelden we ons hier thuis. Het had. ondanks de rommel die we voorlopig voor lief moesten nemen, direct iets gezelligs en de koffie smaakte weer best. Bovendien was Jan in de VUT dus we hadden tijd genoeg om te verbouwen en dat hebben we ge daan!' Anderhalf jaar lang zitten ze tussen het puin, maar het resultaat mag er zijn. De werkplaats werd bij het woongedeelte betrokken en rond de woning ontstond een mooie tuin met veel groen en een flinke moestuin. Vooral dat laatste was een hele uit daging'voor Jan, die voor die tijd nog nooit een schop in zijn handen had genomen. Van het zwembad is niets meer te bespeuren. 'In het begin leek het ons wel leuk. maar uiteindelijk hebben we er nooit in gezwommen. De eerste zomer dat we er gebruik van konden maken was het voortdu rend slecht weer en die éne keer dat ik er in ging, stikte het van de sala manders in het bad. We hebben er toen maar een vijver van gemaakt.' Nu wonen ze al weer achttien jaar op Texel en hebben het hier reuze naar hun zin. 'Het verschil met onze vorige woonplaats is dat het er daar allemaal wat stijver aan toe ging. Het eiland is gemoedelijker, je hebt hier ook veel sneller contact met de mensen', vindt Dicky. 'De eerste ochtend na de ver huizing ging ik op de fiets naar Den Burg. Er kwam mij iemand tegemoet gefietst, een boer, aan zijn kleding te zien. Goeiemorgen, klonk het. Ik groette hem direct terug, terwijl ik dat in Abcoude helemaal niet gewend was. Ik vond dat zo typerend en zo leuk ook, dat ben ik nooit vergeten.' Jan had een soortgelijke ervaring. 'De zaterdag na de verhuizing waren we nog druk aan het inrichten. Kwamen we ineens tot de ontdekking dat we geen vlees in huis hadden dus, hup op de fiets naar slager Ran in de Kogerstraat. Wil ik mijn portemonnee pakken, ben ik die vergeten mee te nemen. Och, kom maandag maar even brengen.' Ik was wildvreemd voor hem! Dat vertrouwen, dat spreekt ons erg aan.' Beiden zijn, zo snel als mogelijk, be wust geïntegreerd in de Texelse sa menleving. Zo is Dicky al zestien jaar vrijwilligster in de verzorging. Eerst in Sint Jan, later in de Gollards, en rijdt Jan één keer in de maand een week Tafeltje Dek je. 'Het leuke daarvan is, dat je eerst naar De Gollards moet om de maaltijden op te halen. Dat doe je meestal een kwartiertje van te voren en dan zitten we daar met zo'n man of acht in de hal te wachten. Om het ons een beetje aangenaam te maken, knjgen we een lekkere kop soep en ondertussen maken we een gezellig praatje met elkaar. Reken maar dat je dan veel leert over het eiland, want het zijn bijna allemaal Texelaars die rijden. En wat die allemaal met van het eiland weten! Ik heb altijd veel plezier als ik al die verhalen hoor. Vooral over die bijnamen, hoe ze er aan gekomen zijn. Ik vind dat schit terend en geniet daar van.' Naast het vrijwilligerswerk doen ze geregeld mee aan de diverse activi- I n Dicky Rutte hun verraste familie en vrienden achtien jaar teiten die de Stichting Welzijn Oude ren organiseert. Zo zaten ze onder andere tien jaar op stijldansen bij Corrie Raateland. 'Wat we heel erg leuk vonden, was die middag in de Buureton voor de bruidsparen die dat jaar vijftig jaar of meer getrouwd wa ren. We werden allemaal op de foto gezet en kregen ook nog een bruids boeket mee naar huis We hebben veel bewondering voor Henk Snijders en Rosa Harbers. die iedere keer weer wat leuks voor de ouderen we ten te organiseren. Aan die middag kon je ook zien wat dat eilandgevoel nu eigenlijk is. Die saamhongheid, ze hoeven maar een kik te geven en ie dereen reageert spontaan om zo'n middag tot een feest te maken.' Naast alle bedrijvigheid is het ook prettig om lekker thuis te zijn met een goed boek of samen wat te tuinieren. Terwijl Jan vertelt, staat Dicky op voor een laatste kop koffie 'Wat ons het meeste aantrekt op het eiland is op de eerste plaats toch de rust die je hier nog vindt. We zeggen wel eens: je hoort hier de stilte. Dat vinden we heerlijk. Als we bij familie in Utrecht of Haarlem zijn en ik zit weer in die drukte, al dat verkeer, het is daar geen moment rustig meer. Hier waait nog een frisse lucht en ieder jaarge tijde heeft zijn charme. Er is niet iets wat er echt bovenuit steekt, het is het hele eiland. We missen ook niets. Je hebt hier alles voor je dagelijkse be hoefte en voor ook nog wel wat meer dan je dagelijkse behoefte kun je hier uitstekend terecht. Maar het is zeker niet zo dat we hier nu vastgeroest zitten, want we gaan regelmatig naar de overkant voor theater- en mu- seumbezoek of een tentoonstelling. We zijn in vele zaken geïnteresseerd en reizen nog veel. De kinderen vin den het soms wel eens ver weg, vooral die van ver moeten komen. De oudste, die inmiddels ook op Texel woont, is kapitein op de grote vaart. De dochter woont in Panjs, de derde in Singapore en de jongste is piloot bij de KLM. We zijn blij dat ze allemaal hun plekje hebben gevonden. Het is alleen een probleem als je iets te vie ren hebt, dan moet je een jaar van te voren alles bespreken en regelen. Maar het lukt altijd, ze komen hier graag.' 'Moet je eens zien.' Jan wijst naar buiten, waar de zon nog net boven de horizon schijnt en haar laatste gloed uitstraalt. 'Wat een schouwspel, wat een uitzicht. Iedere avond gaat daar de zon onder en iedere avond heb je weer een ander uitzicht. Dat is toch fantastisch. Dit is ultiem.' Ingrid de Raad Nieuw aanvullend rapport UNESCO »ing van de Waddenzee op de {ai| relderfgoedlijst leidt tot nieuwe omen Duitse toeristen. Plaat- c heeft naar verwachting ook igunstig effect op de economie, (staat in een rapport dat het derlands centrum van de IESC0 op verzoek van minister 'a'rg tfman van Landbouw, Natuur en c w edselkwaliteit heeft opgesteld. it het extra rapport wil Veerman Ben en wantrouwen over een be- n I ikend effect van de erfgoedstatus wegnemen. Eerder liet de mi ce; Serai in een convenant vastleggen plaatsing geen juridische conse- gen nties voor het Waddengebied s'P ghebben. irt* (aanvullend onderzoek, dat deze t je tand is gepubliceerd, concludeert dat de statusverlening hoogstwaar schijnlijk een gunstig economisch effect heeft. Centrum Nederland van de UNESCO baseert zich daarvoor op literatuuronderzoek en vergelijkin gen met andere Werelderfgoederen. Er worden slagen om de arm gehou den, omdat de uitspraak niet cijfer matig kan worden onderbouwd. In het verleden is daarvoor volgens het rapport te weinig onderzoek gedaan naar de economische effecten in an dere Werelderfgoedgebieden. Het centrum weet ook te melden dat plaatsing niet automatisch tot econo mische groei leidt. Een gebied moet het in zijn mars hebben om te groeien en een goede marketing-strategie voeren. Over de toename van toensten is het rapport explicieter. Uit een Europees onderzoek naar toerisme dat al sinds de jaren zeventig loopt, blijkt dat het aantal bezoekers van Wereld erfgoedlocaties tussen 1970 en 1991 met 100 procent is toegenomen. De gegevens zijn afkomstig uit gebieden waar vóór plaatsing op de erfgoed- lijst al toeristenaantallen werden bij gehouden. Daardoor konden de si tuaties vóór en na worden verge leken. De Waddenzee als Wereld erfgoed kan volgens het rapport het zelfde effect op het Waddengebied hebben, vooral als de status goed wordt benadrukt. Voor met name Duitse toeristen die de Wadden eilanden normaliter niet bezoeken, kunnen de eilanden dan interessant worden. Het zou vooral hoger opgeleidde toerist met interesse in ecotoerisme of duurzaam toerisme warm maken voor een bezoek. In het aanvullend onderzoek wordt opnieuw benadrukt dat de status geen nieuw juridisch kader schept met verplichtingen die beperkend werken. De opstellers benadrukken eveneens dat alleen het natte ge deelte van de Waddenzee voor aan melding in aanmerking komt. De ei landen vallen er niet onder. Aan melding betekent volgens het rapport ook niet dat de status als vanzelf sprekend wordt verleend. 'In de nominatieprocedure dient eerst een groot aantal vragen op het gebied van beheer en bescherming af doende te zijn beantwoord, voordat nominatie kan worden omgezet in plaatsing.' Als voorbeeld wordt aan gedragen dat de gasboringen de statusverlening eerder in de weg kun nen staan, dan dat de status een eind aan de bonngen kan maken. De Texelse raadsleden kunnen zich op maandag 11 april tijdens de commissievergadering Grondgebied opnieuw over de aanmelding uitlaten. Op donderdag 26 mei wordt het on derwerp besproken op een geza menlijke bijeenkomst van alle Neder landse, Duitse en Deense Wad deneilanden op Ameland. Tijdens de trilaterale ministersconferentie die in november op Schiermonnikoog wordt gehouden, nemen de bewinds lieden afhankelijk van de steun onder de bevolking uiteindelijk een besluit over het wel of met aanmelden van de Waddenzee bij de UNESCO. 'Postweg in Zuid-Eierland wordt komende weken visueel smal- gemaakt om het verkeer lang- te laten rijden. Op de uyweg ter hoogte van de kruising Mde Postweg worden drempels ingelegd. »j Postweg krijgt binnen de be idde kom een meer besloten ka- en de Muyweg tot zaterdag 16 april afgesloten voor alle verkeer. Er zijn een paar uitzonderingen. Bestem mingsverkeer voor Zuid-Eierland mag wel op de wegen blijven rijden en in de weekenden en tijdens de Paasdagen zijn de wegen voor al het verkeer geopend. Het benzinestation in Zuid-Eierland blijft via de noord zijde eveneens bereikbaar. Op werk dagen wordt doorgaand verkeer tus sen Den Burg en De Cocksdorp omgeleid 's Avonds zijn de Postweg en de Muyweg op die dagen even eens voor doorgaand verkeer ge stremd 'Anders levert het gevaarlijke situaties op, omdat de aannemer zijn werkmateriaal laat staan. In de week enden wordt dat materiaal wegge haald', aldus een woordvoerder. De gemeente en politie houden tij dens werkdagen controles. De afge lopen week reed er ondanks de afzet tingen nog regelmatig doorgaand verkeer door Zuid-Eierland, wat voor de werkers langs de weg gevaarlijke situaties opleverde. 'De vouwen wer den uit de broek gereden en ook over het fietspad kwamen de auto's je voorbij zetten', aldus een woordvoer der. 'Dat kan echt met.' De gemeente sluit met uit de Postweg en de Muyweg ook in de weekenden af te sluiten als het doorgaand verkeer te veel de hand licht met het verzoek om op werkdagen om te rijden. De her inrichting van de wegen wordt uitge voerd op verzoek van de dorps commissie van Eierland en bewoners van het buurtschap. De maximum snelheid binnen de bebouwde kom blijft ook na de werkzaamheden vijf tig kilometer per uur. Volgens het gemeentelijke verkeersplan zou bin nen de bebouwde kom een maxi mumsnelheid van dertig kilometer per uur moeten gelden. Sanquin Bloedbank Meld je aan als bloeddonor. Bel gratis 0800 - BLOEDBANK (0800 - 256332265) Atland, Texland, Frya's Land Hei raadselachtige Oera Unda BoeK x x X^DOw üu/ic I I T 'f, P T b v "•ét* ii ksc Een zoektocht op internet naar links en pagina's over Texel levert soms merkwaardige treffers op. Naast alle voor de handliggende websites van bedrijven, organisaties en verenigingen verbergt het wereldwijde web soms aardige dan wel merkwaardige sites met informatie of associaties met Texel. Zoals de website van de Stichting Skepsis. Deze organisatie stelt zich ten doe! buitengewone beweringen aan een kritisch onderzoek te onderwerpen. Zoals ook het Oera Linda Boek. Dit zou een uit 1256 daterende kopie zijn van een Oudfries manuscript betreffende het be gin van de wereld en haar geschiedenis van het verzinken van Atlantis tot de komst van de Romeinen in Nederland. Lange tijd was het boek omgeven door een waas van geheimzinnigheid en vlogen historici en taalkundigen elkaar in de haren over de echtheid. Meer dan duizend publicaties zijn er al over verschenen en inmiddels staat vast dat het om een mystificatie gaat, een geschrift dat gepresenteerd wordt als authen tiek, maar in feite een vervalsing is. Het aardige van dit inmiddels be roemde werk is dat Texel er een rolletje in speelt. Het opperwezen Wralda (lees Oeralda) schiep drie oermoeders, die op hun beurt drie rassen voortbrachten. Frya, de belangrijkste volksmoeder, de eremoeder, ze telde in de hoofdburcht op Texland (Texel). Meer over het Oera Linda Boek is te vinden via www.skepsis.nl. Context richt zich op counseling en mediation Hans Zijm en Inez Pluijlaar zijn deze maand gestart met Context. Dit bedrijf, gevestigd aan de Keesomlaan op het terrein van Beveiligings Service Texel, is ge specialiseerd in communicatie op het gebied van coaching, counse ling en mediation en biedt onder meer cursussen en trainingen aan voor particulieren en bedrijven. 'We stellen programma's samen voor groepen, bedrijven en individuele mensen die aan de slag willen om een persoonlijk of groepsprobleem op te lossen', vertelt Inez Pluijlaar. Zij volgde een opleiding neuro linguïstisch programmeren, waarbij door middel van modellen, vaardig heden en technieken doeltreffend denken en handelen wordt aange leerd. Negatieve gedragingen wor den zodanig bijgestuurd dat zij een positieve wending nemen. Deze werkwijze wordt ook bij kinderen toe gepast. die bijvoorbeeld slecht eten of probleemgedrag vertonen op school. 'Je ziet dat kinderen hiervoor open staan en dat er goede resulta ten worden bereikt.' Daarnaast rondde zij een cursus rationele emotieve training succesvol af. Daarin wordt ervan uitgegaan dat het gevoel wordt beïnvloed door be wuste en onbewuste gedachten en dat gedrag in grote mate wordt beïn vloed doorgevoel. 'Met deze training kun je de stress verminderen in be paalde werk- of thuissituaties', licht Pluijlaar toe. Haar kennis, ook van familie- en organisatieopstelhngen, benut zij om mensen, die zich in pro blematische situaties bevinden of die in zijn algemeenheid succesvoller willen worden, te coachen en te be geleiden. Deze training richt zich ook op individuele personen. Verder houdt Context zich bezig met dader- behandeling. netwerkconferenties en slachtofferbehandeling, waarbij ge tracht wordt een zodanige situatie te creëren dat de betrokkenen een trau matische of vervelende gebeurtenis een plaats kunnen geven. Echtscheiding De naam van het bedrijf is bedacht door Zijm. 'Con betekent met en text staat voor het gesproken en geschre ven woord. Context is samenhang, verband. Inderdaad iets in de juiste context plaatsen. Het is ook de sa menvoeging van Conflictbemiddeling en Texel', licht hij toe. ^ijm is binnen Context verantwoordelijk voor mediation, een vorm van bemiddeling waarbij getracht wordt conflicten zonder inmenging van de rechter op te lossen, zoals echtscheiding of een arbeidsconflict. De Texelaar rondde enkele jaren geleden zijn opleiding tot erkend mediatior af en is aangeslo ten bij het NMI, het Nederlands Mediation Instituut. Na de allround opleiding volgde hij een specialisatie tot echtscheidmgsbemiddeiaar. In sessies van zo'n anderhalf uur wor den onder begeleiding van de media tor goede afspraken gemaakt tussen beide partijen die vervolgens in een convenant worden vastgelegd. 'Het belangrijkste is dat de communicatie weer op gang wordt gebracht. Als dat werkt, kan mogelijk zelfs het scheidingstraject worden afgekapt en kan een echtpaar bijvoorbeeld via counseling weer op de goede weg worden geholpen', licht Zijm toe. De dagelijkse bedrijfsvoenng rust bij Pluijlaar Zijm blijft naast Context ac tief met Beveiligings Service Texel.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 2005 | | pagina 9