'We schrijven over onzin,
maar het is geen onzin
Matthijs Albers laveert tussen roddel en gerucht
'We zijn bezig van Nederland
Derde Wereld-land te maken'
bij weekblad StorjEi
"Jexelaars HE^ werk
Schoenmaker Cees van Osch ondanks magere tijden nog vol overgave bezig met
COURANT"
.TEXELSE g(
DINSDAG 12 APRIL 2005
I Ui Y 1-4 I V l-i I,
'Ik ben er in de afgelopen jaren nog mooi doorheen geko
men. Nu is er veel veranderd. Er is geen droog brood meer
te verdienen in de schoenmakerij. Het aanbod is fors terug
gelopen. Veel schoenen zijn het eigenlijk niet eens waard
om te kopen. Als je die dingen moet repareren, kost dat
meer dan een nieuw paar. Kwaliteitsschoenen worden zeld
zaam. Alles komt uit het buitenland. Wat hier gemaakt zou
kunnen worden, besteden ze ook nog uit. We zijn hard op
weg om van Nederland een Derde Wereldland te maken.'
Ondanks zijn zorgen voor de toekomst, is schoenmaker
Cees van Osch (67) nog niet van plan het bijltje erbij neer
te gooien. Een nadere kennismaking met een ambachts
man die geen blad voor de mond neemt.
Hoewel het pand waarin hij werkt
enkele jaren geleden opnieuw werd
opgetrokken, is zijn werkwijze nage
noeg onveranderd gebleven. Als am
bachtelijk vakman repareert Cees van
Osch kapotte schoenen nog steeds
op de ouderwetse, degelijke wijze,
i.'et een minimum aan apparatuur en
vooral veel handwerk. In de voor hem
karakteristieke houding timmert.hij
voorovergebogen dnftig een spijker in
een nieuwe hak, geflankeerd doorzijn
werkbank enerzijds en een uitpuilend
rek vol schoenen anderzijds. Vanaf
zijn tiende is de geboren Brabander
al bezig met schoenen. 'Mijn vader
had een schoenfabriekje en als jochie
moest ik al hakken bekleden en
- inenvoeringen plakken', vertelt hij.
\3f ivankelijk had Van Osch bepaald
niet het plan om zijn vader op te vol
gen of überhaupt iets te gaan doen
met schoenen. 'Ik zou de HBS doen
en daarna naar de zeevaartschool,
maar daar kwam niks van in. Dat za
gen ze absoluut niet zitten.' Toen op
de HBS bleek dat de jonge Cees niet
zoveel op had met zijn studie, lieten
ziin ouders hem een opleiding tot
schoenmaker volgen. Bij diverse be-
ijven ging hij aan de slag als
schoenontwerper, waarbij een be
paald ontwerp door hem geschikt
werd gemaakt voor productie. 'Ik heb
in die tijd van alles gedaan. Tassen en
schoenen van slangenleer gemaakt.
Was je een hele ochtend bezig om
stukken leer met hetzelfde patroon
passend te snijden.'
Opruier
Zijn loopbaan als schoenontwerper
eindigt als de hele schoenenfabri-
cage in ons land op z'n kont gaat
door de moordende concurrentie met
de lage lonenlanden. 'Ik zag aanko
men dat ik een van de eersten zou
zijn die er zou uitvliegen, want ik was
nogal een lastige jongen. Vond dat ik
meer moest verdienen dan ik kreeg
en hield m'n mond niet. Ik werd ge
zien als een opruier.' In de avondu
ren verdiept hij zich in schoenrepa
ratie. 'Ik kon wel nieuwe schoenen
maken, maar het repareren van ka
potte schoenen is heel wat anders.
Daar moest ik handig in worden.' Hij
huurt een schoenmakerij in Sant
poort. Daar bleek echter geen bloei
ende toekomst voor zijn eenmans
zaak weggelegd. 'Ik woonde in bij
een voormalige SS-officier en de ver
huurder van mijn bedrijfspand had
ook een oorlogsverleden. Dat wordt
er al snel gedacht dat jij er ook zo één
bent en dat kost klanten.' Via een
vertegenwoordiger hoort hij dat op
Texel schoenmaker Hans Post er
mee wil stoppen. Dus waagt hij met
echtgenote Mieke en hun zoons
Hans en Marcel de oversteek naar
Texel. 'Dat voelde als thuiskomen. De
mensen op Texel zijn van een heel
ander soort dan in Santpoort en om
geving. Daar hebben ze geen geld
voor nieuwe schoenen, maar rijden
ze wel in grote auto's. Toneelspelers
zijn het. Daar werd me precies ge
zegd wat ik aan een schoen moest
doen en dan moest het meteen klaar
zijn. Hier kun je zelf bepalen wat no
dig is en dan komen de mensen de
volgende week wel weer eens kijken
of het klaar is.'
Sociale dienst
Toen hij op Texel begon, was ook de
schoenmakerij van Hoogerheide nog
actief. 'Toen konden we nog met z'n
tweeën een boterham verdienen. Te
genwoordig is er voor één schoen
maker niet eens een normaal inko
men uit te halen.' Toch was het geen
verrassing voor Van Osch dat hij nooit
rijk zou worden van een schoen
makerij op het eiland. 'Ik wist al dat
voor mijn tijd de omzet per hoofd van
de bevolking op Texel zo'n dertig pro
cent lager lag dan aan de vaste wal,
maar Mieke en ik waren tevreden als
we in ieder geval de studie voor onze
kinderen zouden kunnen betalen.
Spijt heb ik dan ook nooit gehad.'
Moeilijke tijden zijn er wél geweest.
Het aanbod nam drastisch af. 'De
schoenmakerij moest het vooral heb
ben van de meiden tussen de 15 en
25 jaar. Die hebben veel schoenen en
regelmatig moest daar wat aan gere
pareerd worden. Tegenwoordig ko
pen ze van die goedkope dingen bij
de Bristol en zo. Dan is repareren
vaak duurder dan nieuw kopen.' Een
zwarte periode vindt hij de tijd dat
Adri Mantje een tweede schoen
makerij in Den Burg op poten zette.
'Ik heb nog steeds het vermoeden
dat hij die hakkenbar in de Hoger-
straat is begonnen om mij een hak te
zetten. Een half jaar daarvoor hadden
we een akkefietje omdat hij bij mij de
prijzen wou bepalen. Dat pikte ik na
tuurlijk niet. Prompt begon hij met die
hakkenbar.'Bijna vier jaar lang had
Texel wederom twee schoenmake
rijen en kostte dat Van Osch zakelijk
bijna de kop. 'Als er een deur open
gaat, dan gaan er mensen binnen.
Dat was daar ook zo. Mijn omzet liep
flink terug.' Via de sociale dienst, die
bepaalde dat het bedrijf van Van
Osch het meeste bestaansrecht had,
kreeg hij een financiële aanvulling om
rond te kunnen komen.' Uiteindelijk
stopte de hakkenbar en kreeg de
Brabantse schoenmaker weer wat
lucht.
Verzorgingsstaat
De 67-jarige schoenmaker, die twee
jaar geleden al met pensioen had
gekund, ziet zijn werk nog steeds als
een uitdaging en een hobby. 'Er zijn
geen dingen waar ik tegen op zie.
Natuurlijk is met alles even leuk. maar
ik zit graag lekker te prutsen, zo noe
men ze dat in de schoenmakerij als
je een precisiewerkje moet doen. En
het is afwisselend. Dan weer eens
een rits inzetten en dan een paar zo
len. Bovendien krijg ik ook regelma
tig vraag naar niergordels, hoezen en
foedralen.' Het werk zelf is volgens
Van Osch niet erg veranderd. De
mentaliteit van de mensen wel. 'Men
sen zijn kritischer op wat er gedaan
wordt. En dat is terecht. Ze moeten
ook een hoop geld betalen.' Daar
naast in het aanbod veranderd. 'Die
schoenen van tegenwoordig zijn het
niet waard om te kopen. De kwaliteit
is slecht. Er is geen eer aan te beha
len en bovendien is de kostprijs van
een reparatie net zo hoog als de
nieuwpnjs van die schoenen.' Hij
vreest voor de toekomst van ons
land. 'Alles moet tegenwoordig uit het
buitenland komen. Nederland wordt
een verzorgingsstaat in plaats van
een productieland. Gelukkig ben ik er
nog goed doorheen gekomen.'
Biertje
Van Osch, die een praatje niet
schuwt, kijkt met genoegen terug op
de zijn Texelse jaren. 'Een jaar of tien
geleden dronken we nog wel eens
een biertje 's middags. Toen kwamen
er mannen van de vaste wal om hier
te werken en dan dronken we met
een groepje van een man of vijf een
pilsje. Dat was hartstikke leuk.' Dat
raakte af toen bij de schoenmaker
suikerziekte werd geconstateerd en
ook zijn gehoor slechter werd. 'Toen
moest ik meer op m'n werk letten en
ging dat niet meer samen', vertelt hij
kettmgrokend vanaf de bank in zijn
Amicaal zwaait hij in taveerne De
Twaalf Balcken naar een kennis.
'Hé lieverd, hoe is het?' Met
schwung steekt hij een Marlboro
light op en nipt hij van zijn droge
witte wijn. Trendy jasje en vlot kap
sel. Oud-Texelaar Matthijs Albers
(27) is freelance-journalist bij
weekblad Story, een van de groot
ste roddelbladen die ons land rijk
is. Met hetzelfde gemak als waar
mee hij zich in een Texelse kroeg
beweegt, loopt hij"rond op feestjes
van bekende Nederlanders. Steekt
hij zijn voelsprieten uit, op zoek
naar een smeuïg nieuwtje.
Albers praat zoals hij beweegt en
leeft. Druk, druk, druk. Een stortvloed
aan woorden komt over de verslag
gever heen. Vol verve vertelt hij over
zijn werk en de irritatie over de min
achting waarmee collega-journalis
ten en 'gewone' mensen op de bou
levardpers neerkijken. 'Een domme
raag die me vaak gesteld wordt, is
spreek /e ze ook echt? Natuurlijk
spreek ik de mensen waar ik over
schrijf echt! Ja, ik kan Maxima niet
beilen, maar in andere gevallen ga je
tips wel checken. Als er een citaat in
de Story staat van iemand en dat
klopt met. dan hang je. De tijd dat er
bewust dingen worden verzonnen, is
voorbij. De boetes en straffen zijn flink
omhoog gegaan. Maar je mag dingen
best aandikken. Als het maar enigs
zins klopt.' Hij geeft toe dat zinnen
wél uit hun verband worden gerukt en
zorgen voor de smeuïge covers in de
winkel 'Als roddelblad moetje blijven
boeien. Scheidingen, trouwerijen en
z wangerschappen zijn voor ons heel
belangrijk. Het is met mij zelfs al zo
erg, dat ik aan de buik van iemand
kan zien, hoeveel maanden ze zwan
ger is...'
Party
Na het afronden van de middelbare
school op Texel vertrekt Albers op 18-
jarige leeftijd naar Amsterdam waar
f een opleiding tekstschrijven volgt
w: de Hogeschool Inholland. Als
stagiair voor die opleiding komt bij
terecht bij Bild Zeitung. de populair
ste boulevardkrant in Duitsland. Daar
houdt hij zich bezig met de
berichtgeving rond het Europees
etbalkampioenschap in 2000. dat
in Nederland en België werd gehou
den. Omdat die stage van drie maan
de i te kort is voor zijn opleiding, komt
hij bij het roddelblad Party terecht.
'De redactie daarvan zat naast mijn
school, dus ik ben daar eens gaan
pi aten en kon daar toen terecht.' Na
zijn schooltijd krijgt hij een jqpr-
vangen', vertelt Albers. Regelmatig
hijst hij zich in smoking om gewa
pend met voicerecorder feestjes en
premières te bezoeken.'Dat is hart
stikke leuk. Die feestjes zijn heel ge
zellig. Mensen denken vaak dat de
sterren een hekel aan ons hebben.
Dat is echt niet zo. Ze hebben ons
ook nodig. Met de meeste BN'ers is
het contact goed.' Hij signaleert een
duidelijk verschil tussen de grote ster
ren en de beginnende artiesten. 'Je
hebt de echt grote, zoals Borsato. Die
weten hoe het werkt. En je hebt de
beginnelingen zoals Dries Roelvink.
Die willen heel graag meewerken.
Dan zijn er de beginnende actrices.
Die komen soms met voorstellen...
Dan moet je voorzichtig zijn, zorgen
dat je er met in trapt.' Niettemin heeft
hij een zwak voor de grote groep ac
teurs en actrices die het hoopt te
gaan maken. 'De roddelbladen
parasiteren op de mensen die er al
zijn, dan vind ik dat je de nieuwe moet
een ander persoon. Ben ik zaken aan
het doen.' Zijn belangrijkste wapen is
zijn voicerecorder. 'Ik neem alles op,
want ik onthoud het niet en ik word
ook wel eens dronken. Dan weet ik de
volgende dag echt niet meer wat er
is gebeurd', grinnikt hij.
Toch is Albers bij Story, waar hij nu
zo'n drieënhalf jaar werkt, wel eens
nat gegaan. Vanwege de berichtge
ving over presentatrice Diana Sno in
2002 werd hij ter verantwoording
geroepen voor de Raad voor de Jour
nalistiek. Sno, presentatrice van het
RTL5-programma 5 in 'tLand, diende
een klacht in tegen Albers nadat die
onder de kop Broertje Diana Sno
doodgereden een verhaal plaatste
over de vermeende dood van haar
jongste broer. Het bleek te gaan om
een andere Diana Sno. 'Volgens mij
oordeelde de Raad voor de Journa
listiek toen dat we het niet verkeerd
hadden gedaan, maar dat we niet
hadden mogen publiceren', herinnert
het verhaal. 'Dat heb ik ook aange
geven bij de hoofdredactie. En mis
schien hadden we een week kunnen
wachten met plaatsen.' Story moest
uiteindelijk diep door het stof: de rech
ter veroordeelde het blad tot een
rectificatie over de volle breedte van
de voorpagina en op pagina drie. Ver
der werd een schadevergoeding aan
Tensen toegekend van €25.000,-.
Zenuwen
Hoewel hij inmiddels behoorlijk door
de wol is geverfd, zijn er enkele be
roemdheden die hem zenuwachtig
maken. 'Maxima. Johan Cruijff en
Marco van Basten. Waarom? Omdat
dat kansen zijn voor open doel. Je
krijgt maar één gelegenheid om wat
te vragen en dan moet het meteen
goed zijn.' Prinses Maxima heeft een
overweldigende indruk op hem ach
tergelaten. 'Ik was de eerste roddel
journalist die haar sprak. Dat was
toen ze net in Nederland was. We
stonden al uren te wachten bij haar
auto, toen ze aankwam lopen. Han
den vol grote boodschappentassen.
Ik sprak haar aan met mevrouw
Maxima en vertelde dat ik van een
bevriend weekblad was, zo stel ik me
in zulke gelegenheden voor, en
maakte een praatje. Ze vertelde heel
open dat ze had gewinkeld en dat
morgen haar vader zou komen. Dat
was net wat ik nodig had, want de
komst van Jorge Zorreguieta lag toen
heel gevoelig.' Met sommige BN'ers
heeft Albers een vriendschap opge
bouwd. 'Emile Ratelband is een
goede vriend geworden. We ruilen
wel eens van auto. Ik in zijn Chevrolet
en hij in mijn Daewoo Matiz.'
Waarheid
Volgens Albers gaat het in veel geval
len niet om de waarheid, maar om
wat je mag publiceren. 'Ik ben ervan
overtuigd dat over een paar jaar de
roddelbladen niet meer in deze vorm
bestaan. De wetgeving wordt dusda
nig aangepast dat er bijna niks meer
mag. Volgens de Europese wetge
ving mag een foto pas worden ge
plaatst als die van belang is voor het
publieke debat. Dan kun je dus niks
meer.' Daarnaast neemt hij een ver
andering waar bij de serieuze bladen
en kranten. 'De commercie heeft toe
geslagen in de journalistiek. Kranten
Albers aan het werk op een 'celebrityfeestje' waar hij Wendy van Dijk interviewt
woonkamer. Niettemin krijgt Van
Osch nog steeds veel aanloop. 'Ik
krijg hier veel mensen uit De Goliards.
Komen ze vandaag met de ene
schoen en dan drie dagen later met
de andere. Dat praatje erbij is min
stens zo belangrijk als het repareren
van die schoenen.' Lukt het ouderen
niet om hun te repareren schoeisel te
brengen, dan haalt Van Osch het
thuis op. 'Dat doe ik tegenwoordig 's
avonds, want het kostte me teveel
tijd. Moet ik bij twee adressen langs,
dan ben ik zo een paar uur zoet.'
Lastige klanten
In het kleine knusse pand aan Wever
straat waarin zijn schoenmakerij is
gevestigd, ligt nog een behoorlijke
voorraad schoenen op de eigenaar te
wachten. 'Het valt mee hoor. De
meeste schoenen worden na een
week opgehaald, maar sommige lig
gen hier wel een jaar. Als het me echt
te lang duurt, dan gaan ze in de Zak
van Max. Het gebeurt ook dat men
sen niet meer weten dat ze hier hun
schoenen hebben gebracht. Komen
ze langs Cees, ik heb overal gezocht,
maar ik kan m'n schoenen niet vin
den. Liggen die soms hier? Ik ga er
niet achteraan, want dan krijg je op
Texel snel dat de mensen denken dat
ik ze wel breng. Hoewel de meeste
klanten zich volgens Van Osch net
jes gedragen, zijn er uitzonderingen.
'Ik heb hier een klant gehad, die al
tijd commentaar had. Kwam hij
schoenen halen waaronder ik nieuwe
zolen en hakken had gezet. Dat is dan
betrekking bij het boulevardblad van
uitgeverij Wegener. Naar eigen zeg
gen leert hij daar de fijne kneepjes
van het vak. 'Nergens leer je beter
schrijven dan daar. Je krijgt een foto
op je bureau en verzin er maar een
verhaal bij. Zo ging dat daar.' Hoewel
de werksfeer uitstekend is en hij er als
beginnend journalist veel leert,
spreekt de cultuur binnen Party hem
met aan. 'Party is teveel een roddel
blad. Het gaat heel ver hoe ze daar
werken. Bij Story wordt veel degelij
ker journalistiek werk verricht.'
Zijn eerste klus bij Party is het verwer
ken van een uitgetypt televisie-inter
view met weerman Piet Paulusma. Hij
zei daarin iets naars over Helga van
Leur (ween/rouw bij een andere
televisiezender, red.) en dat pik je er
uit. Je rukt de zinnen uit zijn verband.'
Na het bureauwerk volgen de inter
views met aanstormend talent dat op
het punt staat door te breken. En
daarna uiteindelijk de feestjes,
waarop de BN'ers (Bekende Neder
landers) m groten getale aanwezig
zijn. 'Of de roddelbladen daar wel
kom zijn? Absoluut. We worden zelfs
uitgenodigd en met alle égards ont-
helpen. In tachtig procent van de
gevallen lukt het niet, maar als het
kan is het leuk. Verder zie je sterren
kapotgaan. Want die verhalen over
feestjes met drugs en drank zijn echt
waar. Als journalist moet je ook zor
gen dat je de verleiding kunt weer
staan. Ik heb mazzel gehad dat ik
geen 18 meer was toen ik in dit vak
begon, want ik ben vatbaar. Beslist.
Gelukkig ben ik zeker in die eerste tijd
veel begeleid door Joop van Tellingen
(bekende boulevardfotograaf, red.)'
Scheiding
Hoewel hij dus regelmatig vertoeft
tussen de rich and famous heeft
Albers niet de pretentie erbij te horen.
'Veel beginners denken dat wel, maar
het is gewoon echt niet zo. Ook dat
is een van de valkuilen.' De Texelaar,
die naast zijn middelbare schoolop
leiding zes jaar in theater Klif 12
werkte, stelt dat hij ook in zijn huidige
job een rol speelt. Ik speel dat ik
roddeljournalist ben. Het interesseert
me geen reet wat er allemaal gebeurt,
maar zodra ik mijn smoking aandoe,
gaat er een knop om. Vrienden willen
wel eens mee naar zo'n feestje, maar
dat wil ik niet. Als ik daar ben, ben ik
krijgen het moeilijk en beginnen ook
met roddelpagina's. Die noemen ze
dan mediapagina, maar het gaat om
dezelfde nieuwtjes die de bladen
brengen.' Wij zitten in het verdom
hoekje en dat stoort me niet, maar
soms erger ik me er wel aan. Zoals
die affaire van Mabel (Wisse Smidt.
red.) Onze concurrent Weekend
schreef daar al twee weken eerder
over, voordat de kranten het brach
ten en toen hoorde je er niemand
over.'
Toekomst
Voorlopig wil Albers nog wel bij Story
blijven. 'Soms rol je ergens in en zie
je geen goede reden om er uit te
stappen. Dat is mij gebeurd. Mijn
werk wordt ook steeds makk
heb een goed netwerk, kom
lijk binnen en verdien sim
geld. Maar met een paar jaar!
wel wat anders. Ik wil graag vr
bladen maken. Werken bij Vid
Dat lijkt me wel wat. En ik
eens een maand hoofdreda
de Texelse Courant willen
dorp zou de eerste zijn die
gaat. Die vrouw heeft heel
gen gedaan. Dat heeft ze
vaste wal al gedaan. Haarmadi
bruikt. Dat zou ik aanpakken.li
zou ik meer menselijk nieuwsj
sen en een interview met
veld over drie pagina's.'
Louise van
Cees van Osch, bezig met het inplakken van een nieuwe rits in een laars:Veel schoenen
kocht te worden.
Albers zich. De klacht werd echter
gegrond verklaard en de Raad oor
deelde dat Albers en de hoofd
redactie 'grenzen hebben overschre
den van hetgeen, gelet op de eisen
van journalistieke verantwoordelijk
heid, maatschappelijk aanvaardbaar
is'.
37,50, zei ik tegen hem. Waai
antwoordde: in geen 37,5 jaai
heb ik de schoenen teruggep
de zolen en hakken er weer
haald. Dat was natuurlijk niet"
doeling. Sindsdien heb ik nooi
last met hem gehad.'
Hoe lang hij nog met de st
makerij doorgaat, weet Van
met. 'Ik heb nog een huurö
met Nauta (eigenaar van hel
red.) tot 2006. Misschien prol
daar nog wel een jaar aan te Ifl
Verkopen doet hij zijn bed rijt n*
is geen haalbare kaart, wantj
er geen inkomen uit halen,
met meer. Misschien als iema
erbij gaat doen, dat het
oplevert. De Bolder misschien!
schoenenwinkel.'
Meest geruchtmakende zaak die
waarbij Albers de laatste jaren be
trokken was, is ongetwijfeld de zaak
Caroline Tensen. 'Verliefde Caroline
maakt huwelijk kapot', kopte Story in
oktober vorig jaar. Albers schreef dat
Tensen een affaire had met een ge
trouwde man en dat diens huwelijk
daardoor op de klippen was gelopen.
Tensen was woedend en stapte naar
de rechter. Albers reageert fel: 'In die
rechtszaak is het er geen moment
over gegaan of het waar was. Wij
hadden haar moeten bellen en dat is
niet gebeurd. Daar zijn we voor ver
oordeeld.' Volgens Albers was het
verhaal afkomstig van de vrouw van
dat echtpaar. 'Haar man was heel
boos, omdat wat wij schreven met
helemaal klopte, maar wat Tensen
beweerde, was absoluut niet waar.'
Hij geeft aan dat hij twijfels had over
Matthijs Albers checkt in de boekhandel wat
de concurrentie schrijft. Zijn 'eigen' Story
bleek al uitverkocht. ifoio Maren