j Twee jaar tijd voor
vergroting draagvlak
Bouw waterstofinstallatie
EcoMare haalbare kaart
Waddeneilanden willen
meer veiligheid op zee
Bijzondere gast NlOZ-haven
Nood hoog gestegen bij Kinderdansgroep
.TEXELSE J
COURANT
Status werelderfgoed Waddengebied
De meningen werden
belangrijk deel gevormd buiten de conferentiezaal.
i partners tijdens een
de buurt van de Amelander vuurtoren.
Ixmitter Ingbert Liebing (Sylt) i
Sslel.
Over de aanwijzing van het waddengebied tot wereld-
natuurerfgoed van de UNESCO bestaat grote verdeeldheid.
Euregio De Wadden (het samenwerkingsverband van de
Deense, Duitse en Nederlandse Waddeneilanden en het
t Noordzee-eiland Helgoland) wil dat de komende twee jaar
worden benut voor 'het wegnemen van argwaan en zorg',
zodat uiteindelijk toch een redelijk draagvlak ontstaat voor
de aanmelding. Een resolutie van die strekking werd aan-
genomen tijdens de donderdag en vrijdag op Ameland ge
houden veertiende internationale Waddenconferentie.
^-voorzitter Joke Geldorp (Texel) achter de bestuur-
Een standpuntbepaling was nodig
omdat de aanmelding als wereld
led op de agenda staat van de
ta'erale ministersconferentie betref-
ridehet Waddengebied, die in no-
smber op Schiermonnikoog wordt
ehouden en waarbij een definitief
Kluit zal vallen. De Euregio is vóór
eaanwijzing, omdat het wereldwijde
toning betekent van het Wadden-
(Sbied als een van de meest waarde-
llle ecosystemen, gevormd door
wel de natuur als de mens en dat
zodanig wordt beschermd dat het
de criteria voldoet die de
iSCO stelt voor aanwijzing. Deze
i van erkenning kan helpen de
dreigingen van de kwaliteit en di-
siteit van het gebied te verminde-
JlBovendien heeft de praktijk ge
il dat de erfgoedstatus goed is
het toerisme en de daarmee sa-
Ihangende werkgelegenheid.
ïaar
Urne
Heikel
iaanwijzing tot werelderfgoed was
at meest heikele agendapunt van de
ferentie en leverde dan ook ste
ge discussie op. Alle overheden van
it betrokken gebied hebben zich in-
«Jk!s uitgesproken, waarbij vooral
remarken zich als unaniem tegen-
rder heeft leren kennen. Men wil
ruets van de erfgoedstatus we
maar is wel bezig met de aanwij-
N) tot nationaal park van het
Deense deel van de Waddenzee. De
Noordfriese Waddeneilanden van
Sleeswijk-Holstein zijn verdeeld, de
Oostfnese eilanden van Nedersaksen
zijn vóór. Van de vijf Nederlandse
Waddeneilanden zijn Texel en
Ameland tegen. Hetzelfde geldt voor
acht van de dertien vastelands
gemeenten die aan de Nederlandse
Waddenzee liggen. De drie Wadden
provincies Groningen, Friesland cn
Noord-Holland daarentegen gaan ak
koord met de erfgoedstatus.
Vrees
Hoewel de erfgoedstatus niet meer is
dan een 'stempel' als erkenning van
de bestaande hoge waarde van het
gebied en niets met het beheer heeft
uit te staan, zijn de tegenstanders
bang dat er nieuwe regels uit voort
komen die belemmerend zijn voor de
economische ontwikkeling. Daarmee
is verklaard dat de tegenstand vooral
komt uit de gebieden waar naast na
tuur en toerisme ook andere econo
mische bronnen van belang zijn. zo
als de aan de Waddenzee grenzende
gemeenten op het vasteland met hun
haven- en aanverwante industrie. In
de komende periode wil men de te
genstanders de zekerheid kunnen
geven dat er mets te vrezen valt en
dat de mogelijkheden voor economi
sche ontplooiing uitsluitend door
streekplannen en bestemmingsplan
nen worden bepaald. De vraag is of
het in twee jaar kan lukken een rede
lijke meerderheid te krijgen voor het
erfgoedidee. Tijdens informele mo
menten tussen de vergaderingen was
daarover enig optimisme te beluiste
ren. Voorstanders menen dat vooral
het bedrijfsleven op de eilanden al
leen maar voordeel van de status kan
hebben en dat dit ook aantoonbaar
is, een kwestie van goede informatie.
In dezelfde wandelgangen kon men
vernemen dat vooral het verzet in
Denemarken met echt breed wordt
gedragen, maar voortkomt uit een rij
kelijk vroege afwijzing in het verleden
door invloedrijke enkelingen. Een
versoepeling van het standpunt van
de Denen tekende zich donderdag al
af. De Deense afvaardiging die tot
dusver 'nooit' liet horen, sprak nu van
'misschien', intussen vasthoudend
aan de plannen vooreen eigen natio
naal park.
Medegebruik
Ook de discussie over het zogeheten
kleinschalig historisch medegebruik
kreeg op Ameland een positief ver
volg. Dat er vooral voor de bevolking
van de eilanden mogelijkheden moe
ten blijven om zonder vergunning en
voor eigen gebruik op kleine schaal
schelpdieren te rapen, cranberry's te
plukken, visserij te bedrijven, pieren
te steken, te jagen en andere activi
teiten te bedrijven als die in harmo
nie zijn met de natuur, is nauwelijks
meer omstreden. Wel werd de con
clusie getrokken dat het moeilijk is
om een voor het hele Waddengebied
geldende inventarisatie te maken van
geoorloofde praktijken. Zo wordt op
sommige eilanden gedaan aan het
'steken' van aal en platvis, terwijl men
daar op andere eilanden nooit van
gehoord heeft. Cranberry's groeien
niet overal. En is het rapen van de
oestersoort die nog maar sinds een
paar jaar in de Waddenzee voorkomt
'historisch'? De conferentie loste het
creatief op en bepaalde dat er ruimte
moet zijn voor medegebruik, maar
dat elk eiland voor zichzelf moet be
palen wat daar onder valt.
Pionier
Texel heeft een prominente rol ge
speeld bij de meningsvorming over
dit onderwerp. Hier is onlangs ook
een fraaie brochure geproduceerd,
Kleinschalig historisch medegebruik
- natuur en mens, bondgenoten in
wederzijds belang, die de conferen
tiegangers mochten meenemen. De
brochure is speciaal gemaakt voor de
ministersconferentie van november,
waar het onderwerp de hoogste aan
dacht krijgt. Dat gebeurde ook al in
2001 tijdens de ministersconferentie
is Esbjerg, waar werd erkend dat de
Waddenbewoners hun levens
kwaliteit vooreen belangrijk deel ont
lenen aan de hun omringende natuur
en dat daarom nader onderzocht
moest worden in hoeverre aan klein
schalig historisch medegebruik van
die natuur recht kan worden gedaan,
voor zover dat bijdraagt aan het
draagvlak van natuurbeschermings
maatregelen en in overeenstemming
is met de beschermingsdoelen. In de
folder wordt uitleg gegeven en zijn
korte pleidooien afgedrukt van
eilandbewoners, onder wie Texelaar
Dick Drijver, die het begrip 'kleinscha
lig historisch medegebruik' in de ei
gen eilandpolitiek introduceerde.
De deelnemers aan de veertiende
internationale Waddenconferentie
spraken niet alleen over de aanwij
zing van het waddengebied tot
wereldnatuurerfgoed van de
UNESCO. Andere zaken waarmee
de conferentiegangers zich bezig
hielden, waren onder meer de vei
ligheid op zee, de aanleg van
windturbineparken in zee, de pro
blemen rond het op diepte houden
van de vaarwegen naar de eilan
den en de winning van gas en
schelpdieren.
De ingenomen standpunten verschil
lenden niet in hoofdzaken van de me
ning die bij eerdere conferenties over
dezelfde onderwerpen werden inge
nomen en werden verwoord in reso
luties die aan betrokken overheden
worden gestuurd en die ook worden
'meegenomen' op de aanstaande
ministersconferentie.
De resolutie inzake veiligheid op zee
stoelt op het potentiële gevaar dat
een der drukste scheepvaartroutes
ter wereld op betrekkelijk korte af
stand van de Waddeneilanden loopt.
Als er iets mis gaat met een tanker of
ander schip met gevaarlijke of vervui
lende lading, kan dat een onvoorstel
bare ramp betekenen voor de natuur
en de mensen in het Waddengebied.
Gepleit wordt voor veel strengere re
gels voor schepen met gevaarlijke
lading, verplichte beloodsing in ge
bieden met de grootste risico's, in
stelling van een Europese Kustwacht
en strengere controle vanuit de lucht
op olievervuiling. Wat betreft de wind-
parken in zee is belangnjkste eis dat
deze letterlijk op afstand worden ge
houden, met binnen de 12-mijlszone.
De internatonale conferentie die eens
per twee jaar wordt gehouden, trok
zo'n veertig deelnemers, waarvan
ongeveer de helft een partner had
meegenomen. Het gezelschap was
gerieflijk ondergebracht in hotel
d'Amelander Kaap in Hollum, dat di
rect naast de 9-holes golfbaan van
Ameland staat. De Texelse delegatie
bestond uit burgemeester Joke Gel
dorp, wethouder Nel Eelman. secre
taris Gert-Jan Jongkind en secreta
ris Jim Ie Roux. Ameland is naast
Texel het enige Nederlandse
Waddeneiland meteen vliegveld. De
groep bespaarde zich een omslach
tige reis over land door gebruik te
maken van een vliegtuig van Tessel
Air, waarmee de overtocht minder
dan een kwartier duurde.
Halverwege de middag waren alle
conferentiegangers op het eiland
gearriveerd en kon meteen de
bestuursvergadering van de Euregio
worden gehouden. De eigenlijke con
ferentie. ook in het complex van
d'Amelander Kaap, besloeg de hele
volgende dag. Voor de eerste keer
was de voertaal Engels. Deelnemers
die daar moeite mee hadden, werden
via de koptelefoon door twee tolken
geholpen. De bijeenkomst werd voor
gezeten door Ingbert Liebing, de bur
gemeester van Sylt, die samen me
vice-voorzitter Joke Geldorp voor
strakke leiding zorgde.
Er moest hard worden gewerkt, maar
zoals gebruikelijk was er tussendoor,
na afloop en tijdens de diners (met
veel Amelander producten) volop
gelegenheid voor ontspanning en in
formeel contact. Voor de meegeko
men partners was er een speciaal
programma, gericht op kennismaking
met Ameland. Voor het totale gezel
schap was er donderdag een excur
sie met onder andere beklimming van
de Amelander vuurtoren. De toren
(aangekocht door de gemeente en
geexploiteerd door de stichting die
de Amelander musea beheert) is een
van de meest bezochte attracties van
het eiland. Burgemeester Paul Ver
hoeven van Ameland kreeg na afloop
veel lof over het verleende gastheer
schap.
Ook de tevredenheid over de besluit
vorming op de conferentie zelf was
algemeen. Geconstateerd werd dat
de samenwerking in Waddenverband
in het belang van zowel de natuur als
de werkende mens steeds beter ge
stalte krijgt. De kosten van deze sa
menwerking worden omgeslagen
over alle bewoners en werden voor
de komende periode bepaald op 64
cent per persoon per jaar. Dat de
9000 inwoners tellende plaats
Westerland op Sylt zich recentelijk bij
de Euregio heeft aangesloten, is dus
ook in financieel opzicht gunstig.
Sylt is ook het eiland waar in 2007 de
volgende (vijftiende) internationale
Waddenconferentie wordt gehouden.
Ap bouw van een installatie voor
^•opwekking van energie uit wa-
ir EcoMare kost €1,3 mil-
ljn-Uitbreiding van die installatie
■P®'een waterstoftankstation voor
oertuigen, een afvanginstallatie
M x>r het hergebruik van koolstof-
m °xide en het mogelijk vergroten
'"de installatie in de toekomst
Kl in totaal €5 miljoen.
i 'blijkt uit een haalbaarheidstudie
i energieonderzoek Centrum Ne-
'n Petten, gemeente,
^ng Duurzaam Texel, internatio-
tednjf Air Products, ingenieurs-
Aanpak N9
'was volgens haar echter ingewik-
i om het benodigde geld voor de
(to andere bestemming te geven,
•verzoek om €150.000,- bij te dra-
- r^jtomstig van het economisch
wigsprogramma Kop en Munt
'°ng jaar na een paar jaar van
i']k overleg over de weg een
^sleutel voor de kosten heeft
geteld, waaruit de €150.000,-
exel is gerold. In totaal is met
9 ^yaardenng een bedrag van
ld* °'000'" 9emoeid- Het is
M «lm ?eer de bedoeling de
,j,er®knelPunten bij Schoorldam
stolpen door ongelijkvloerse
efi'vm 'e vervan9en- Waar Texel
rÜ°0,~ var|daan moet halen,
Jpens het vaststellen van de
^"9 worden uitgedokterd. De
£l& met die U|t9ave no9
Lj!?®"ln9 9ehouden in de meer
ite |r0,in9' Heijne liet weten
start van de werkzaamheden
van 2006 naar 2007 is uit
bureau Tebodin. overheidsinstelling
SenterNovem en Stichting Shell Re
search hebben laten uitvoeren. Texel
is bij die organisaties in beeld als
locatie voor de ontwikkeling van een
kleine waterstof-economie, waarin
waterstof zowel wordt geproduceerd
als afgenomen. Ze willen op die ma
nier ervaring opdoen met het gebruik
van de brandstof die zonder de uit
stoot van koolstofdioxide (C02) bij de
productie van energie kan worden
ingezet.
Uit het onderzoek, dat door Senter
Novem werd gefinancierd en in sep
tember begon, blijkt dat het mogelijk
is het project op het eiland uit te voe
ren. Bedoeling is dat bij EcoMare een
zogeheten aardgasreformer wordt
gebouwd, waarin aardgas in water
stof en koolstofdioxide (C02) wordt
omgezet. Met behulp van een elek
trochemisch proces in een brandstof
cel wordt de waterstof vervolgens in
warmte en elektriciteit omgezet. Als
restproduct blijft water over. Bedoe
ling is dat de waterstof op termijn niet
meer uit aardgas (fossiele brandstof)
wordt gewonnen, maar uit duurzame
bronnen als biomassa, wind of zon,
waardoor er geen uitstoot van C02
meer is. EcoMare is volgens de stu
die een geschikte plek, omdat bezoe
kers er voorlichting over de toekom
stige energieopwekking kunnen krij
gen. Het centrum voor wadden en
Noordzee kan bovendien met de op
gewekte duurzame energie worden
verwarmd en van electriciteit voor
zien. Gedachte is dat met behulp van
het tankstation taxi's en bussen die
op het eiland rijden van waterstof
energie worden voorzien. De C02 die
in eerste instantie nog vrijkomt kan
Biizonder bezoek afgelopen week lengte was het met mogelijk de boot
voor de NlOZ-haven Daar lag een in de haven van Oudeschild af te
paar dagen lang het 135 meter lange meren. Het binnenvaartschip nam
binnenvaartschip Variant. De schip- bijna de hele kade van de Pelagia in
per was voor een trouwerij naar het beslag. Ter vergelijking: de Pelagia is
eiland gekomen, maar vanwege de 66 meterlang.
worden hergebruikt in de glas
tuinbouw aan de overkant.
Voorwaarden voor een daadwerke
lijke uitvoering van het project zijn
volgens het rapport dat er voldoende
animo op het eiland wordt gevonden,
dat bedrijfsleven en overheidsin
stellingen bereid zijn te betalen en dat
het gebruik van waterstof aan de
veiligheidsvoorschriften voldoet.
ECN, de initiatiefnemer van het pro
ject, is momenteel met enkele grote
bedrijven aan de overkant in gesprek
om te polsen in hoeverre zij willen
meefïnancieren. ECN streeft ernaar
€5 miljoen te verwerven, zodat zowel
een basisinstallatie als het waterstof
tankstation en de afvang-stinstallatie
kunnen worden gerealiseerd. 'De
combinatie daarvan is de meer
waarde van het project', aldus ECN-
woordvoerder Jan Willefn Erisman.
De gemeente onderzoekt de wijze
waarop de installaties aan de
veiligheidsvoorschriften moeten vol
doen. Het is volgens een woordvoer
der van de gemeente niet de bedoe
ling dat de gemeente aan het project
meebetaalt. Voor mogelijke
overheidsbijdragen gaat ECN in ge
sprek met de provincie en ministe
ries.
Informatieavonden
Volgens Erisman is het de bedoeling
dat er voor Texelaars diverse infor
matieavonden over waterstof worden
gehouden, als het zeker is dat het
project doorgaat. Waterstof heeft de
naam voor brand- en ontploffings-
gevaarhjke situaties te zorgen. Vol
gens ECN is de werkelijkheid ge
nuanceerder. Erisman: 'Het is
belangrijk dat iedereen zich bewust
kan worden van wat wel en niet de
risico's zijn. Mensen meteen bang
maken, is het makkelijkst. Het juiste
verhaal over waterstof vertellen is las
tiger en bovendien ook veel minder
spectaculair.' Air Products, wereld
leider op het gebied vah waterstof
voor industrie, is bereid de waterstof-
installatie op Texel aan de veiligheids
voorschriften te laten voldoen. Naar
verwachting moet volgend jaar be
kend zijn t)f ECN voldoende geld voor
In het verleden waren groepen van
twintig kinderen geen uitzondering,
maar dit jaar is de animo een stuk
kleiner. Sinds één meisje onlangs een
been brak, telt de Kinderdansgroep
zelfs nog maar drie leden. Daarmee
dreigt een einde te komen aan een
jarenlange traditie, waarbij de groep
's zomers iedere woensdag optre
dens verzorgt op de Folkloremarkt in
Den Burg. Dat zou jammer zijn, zowel
voor het publiek, dat altijd reikhal
zend naar de demonstraties uitkijkt,
als voor de overgebleven kinderen,
die er ondanks hun geringe aantal
nog altijd veel plezier in hebben. De
folklorestichting roept daarom jon
gens en meisjes op zich bij de groep
aan te sluiten. Gezien de korte pe-
het project heeft verworven en de
gemeente vergunningen afgeeft.
Waterstof moet in de toekomst fos
siele brandstoffen vervangen. Lande
lijk wordt op het moment aan tien
projecten met waterstof gewerkt.
Texel is daar één van. Het eiland
kwam bij ECN in beeld, nadat het
energieonderzoekcentrum en de ge
meente met elkaar in contact waren
gekomen tijdens een symposium van
Duurzaam Texel. Tijdens dat sympo
sium spraken deskundigen uit IJs
land over hun ervaringen met water
stof. In de hoofdstad Reykjavik werd
in 2003 de allereerste waterstofpomp
ter wereld geopend. Het gebruik van
waterstof die uit duurzame bronnen
als zon, wind en biomassa wordt
opgewekt, past in het Energieplan
2030 om het eiland vanaf dat jaar
volledig zelfvoorziend te laten zijn in
de opwekking van schone en duur
zame energie.
AMNESTY
International
Geef om vrijheid
/ww.amnesty.nl postbank 454 000
riode die nog rest om tenminste zes
dansen in te studeren (de eerste
Folkloremarkt is al op woensdag 6
juli), moeten de dansers tenminste
zes jaar oud zijn. Ze oefenen onder
leiding van Simone de Wit en Ria
Koopmans iedere maandag van
16.00 tot 16.45 uur in sporthal Ons
Genoegen. Zo nodig wordt de ko
mende weken ook op vrijdag geoe
fend. Deelname is gratis. Een extra
stimulans vormen misschien het
rondje in de draaimolen en het ijsje
dat de dansers als beloning voor hun
optredens krijgen. Bovendien wordt
het seizoen afgesloten met een
feestje Belangstellenden kunnen
contact opnemen met Marrigje
Barnard (tel. 315034) of tijdens de les
de sporthal binnenlopen.
Dansen vereist de nodige concentratie, vandaar de ernstige gezichten
DINSDAG 31 MEI 2005
