Droom boerenzoons in duigen
'Tessels dialect op zijn retour'
Clown Bassie weet nog niet van ophouden
Engels voertaal op Anglia Summercamp
COURANT
TEXELSE 2
E Agenda
teso
texelseScoum
3 WiTJE
lect is nu in ieder geval nog niet ver
dwenen, maar in Den Burg en De
Koog wordt het nog nauwelijks ge
sproken.'
'Je hoort aan jongeren dat het dialect
steeds meer op het West-Fries gaat
lijken. De zangerige melodie van het
Texels gaat er uit, maar het accent
van de Texelaar zal altijd wel herken
baar blijven.' Volgens de jonge onder
zoeker zijn de grootste oorzaken voor
het verdwijnen van het dialect huwe
lijken met overkanters en de lande
lijke media. 'Daardoor horen veel
mensen steeds meer ABN (Algemeen
Beschaafd Nederlands) en gaan zij
het ook meer spreken.'
Hoewel zijn scriptie voor een groot
gedeelte een bronnenonderzoek be
treft, heeft Plaatsman veel gehad aan
zijn familie op Texel. 'Zo ben ik ach
ter het woord kek gekomen dat neer
komt op een geforceerd stemgeluid.
Kek is de bijnaam van mijn oom
Gerrit-Pieter Plaatsman. Ik ben dat
woord zelfs met in het Texelse woor
denboek tegengekomen.' Verder
heeft hij zijn onderzoek gedaan op
plaatsen waar nog wel echt Tessels
wordt gesproken, waaronder het be
jaardenhuis. 'Als ik ging vragen naar
typisch Texelse uitspraken, kwamen
de meeste mensen met Nederlandse
uitspraken met een Texels accent.
Wanneer ik echter vroeg naar herin
neringen. bleken in één keer veel
meer Texelse uitspraken naar boven
te komen', schrijft Plaatsman.
Of Plaatsman niet veel liever op Texel
woont? 'Zeker. Ik vind dat de ge
meente mij subsidie moet geven,
zodat ik op Texel kan gaan wonen',
grapt Plaatsman. Maar eerst wil hij
nog gaan studeren, als hij zijn VWO-
diploma heeft gehaald. 'Iets met taal,
dat staat vast. Waarschijnlijk ga ik
Nederlands studeren.'
Peart. Het is niet zo dat er geen Ne
derlands gesproken mag worden,
maar tijdens de activiteiten zullen de
begeleiders zoveel mogelijk het En
gels als voertaal aanhouden. Daar
naast kunnen de deelnemers op
drachten doen om de grammatica te
verbeteren, maar de nadruk ligt op
het spreken van de taal.
Anglia is een internationale non-pro-
fit organisatie, die over de hele we
reld actief is. 'Nederland heeft wel de
meeste deelnemers', zegt
Schreppers. Naast het organiseren
van zomerkampen, biedt Anglia exa
mens aan voor scholen. 'Je moet dan
denken aan een soort zwemdiploma',
legt Schreppers uit. 'Het behaalde
certificaat geeft aan dat een kind op
een bepaald niveau de Engelse taal
beheerst en het diploma wordt inter
nationaal erkend.' Anglia bestaat nu
tien jaar en inmiddels zijn 140 scho
len bij de organisatie aangesloten.
Aan het eind van het Summercamp
krijgen de deelnemers een oorkonde,
die aangeeft dat ze aan het kamp
hebben meegedaan. 'Je kunt geen
standaard aanhouden die de kinde
ren bereikt moeten hebben aan het
einde van de week. Het niveau ver
schilt per kind. Sommige komen net
van ae basisschool, anderen zitten al
op het VWO', zegt Marian: 'Het be-
langnjkste is dat de kinderen wennen
aan de Engelse taal.'
Jan Smit in
De Toekomst
De Volendamse zanger Jan Smit
geeft woensdag twee optredens in
discotheek De Toekomst in De Koog.
Het eerste optreden begint om 19.30
uur en is speciaal bedoeld voor kin
deren onder de 16. Tijdens dit optre
den wordt geen alcohol geschonken
en wordt niet gerookt. De voorstelling
begint met een DJ, die vanaf 18.30
uur aangepaste muziek draait. Er zul
len dus ook hits van K3 en Dumbo
zijn te horen. Het optreden van Jan
Smit begint om 19.30 uur en duurt
De voorstelling Kooiboys van
theatergroep Vis a Vis verdient
meer publiek dan zondag- en
maandagavond het geval was. De
toeschouwers die wél naar de im
posante tent op de parkeerplaats
aan de Emmalaan waren geko
men, genoten van een voorstelling
waarin het dilemma van opgroeien,
keuzes maken en generatie
conflicten op humoristische en in
dringende wijze werd uitgebeeld.
Het stuk draait om twee boeren
zonen, die jaren hebben geleden on
der het juk van hun vader, die getuige
de kist waarmee ze komen aanzetten
het hoofd eindelijk heeft neergelegd.
De toekomst van de twee is onom
keerbaar begonnen. De koeien zijn
verkocht, de langgekoesterde droom
kan beginnen. Maar terwijl pa ten
grave wordt gedragen, komt er leven
uit de kist en blijkt de ouweheer toch
niet dood. Ontgoocheld karren ze pa
terug naar z'n bedstee, terwijl ze de
schijn ophouden dat het bedrijf nog
volop draait. Als vervolgens een zus
en haar vriend ten tonele verschijnen,
stapelen de verwikkelingen zich op
en loopt het langzaam verder uit de
hand.
Kooiboys is om vele redenen verma
kelijk. Allereerst het decor, waarvoor
het inwendige van een boerenstolp is
nagebouwd, met bijpassend interi
eur, zoals een koeienstal, melk
machine, een bietenmolen, klompen
en gereedschap. Gesproken wordt er
amper in het stuk, maar bewegingen,
gebaren en mimiek spreken boekde^
len, met als hoofdact de
hoorspelachtige wijze waarop het
koeienmelken werd verbeeld. Dan is
er nog de muziek, merendeels live
gespeeld door een muzikant die de
juiste snaren weet te raken. Zelfs een
hond die over het erf waakte, bleek
verrassend goed in zijn rol te zitten.
Vis a Vis maakt onderdeel uit van het
rondreizende gezelschap Dé Kara
vaan. De voorstelling wordt tot en
met woensdag opgevoerd om 19.15
uur en om 22.15 uur.
Hij wordt in september zeventig,
maar mensen laten lachen is nog
steeds zijn lust en zijn leven. Als de
clown Bassie is Bas van Toor deze en
de eerste helft van de volgende
maand vrijwel dagelijks te zien in
dorpshuizen en op kermissen in het
hele land. Zaterdag, zondag en
maandag trad hij op in de Burge
meester de Koninghal, in een show
die Bassie en zijn vnendjes is ge
doopt. Zijn zeven jaar jongere broer
Aad, met wie hij 47 jaar lang het on
afscheidelijke duo Bassie en Adriaan
vormde, was er met bij. Adriaan is erg
ziek geweest, maar weer helemaal
beter geworden. Hij woont tegen
woordig het grootste deel van het jaar
in zijn riante villa aan de Costa del Sol
in Spanje, vertelde Bassie. Hij had zijn
broertje vlak voor de show nog aan
de telefoon gehad en die liet de kin
deren op Texel de groeten doen. Het
publiek reageerde met een klaterend
applaus, want de geruchten dat de
twee broers ruzie hebben, had de
echte fans natuurlijk niet onberoerd
gelaten. Ook het ruim twee uur du
rende optreden werd vol enthou
siasme ontvangen, hoewel de zaal
drie keer voor minder dan de helft
gevuld was. Veel bewondering was er
voor Peter Grooney, die zich niet al
leen een vaardig goochelaar toonde,
maar ook een knappe en humoris
tische act met de buikspreekpop
Charlie liet zien. En ook Evert van den
Bos, die als schoonzoon van Bassie
de rol van toneelmeester en aangever
speelde, mocht op ieders sympathie
rekenen. Maar de meeste aandacht
ging - uiteraard - uit naar de clown
zelf, die op het oog zonder enige
moeite de liedjes en malligheden aan
elkaar reeg. gesprekjes met zijn jeug
dig publiek voerde en tussen de be
drijven door reclame maakte voor
een nieuwe DVD, waarvan een deel
van de opnamen de afgelopen dagen
op Texel plaatsvond. Na afloop
haastte hij zich naar een tafeltje bij de
uitgang, om iedereen te bedanken
met een foto en handtekening. Zijn
bewonderaars hoeven hem niet lang
te missen, want vanaf komend najaar
is hij wekelijks op de televisie te zien
bij de zender Nickelodeon. De opna
men daarvoor gaan over twee weken
van start en duren tot eind Septem
ber. (Foto Joop Rommets)
Het Texelse dialect zal in de toe
komst hoogstwaarschijnlijk ver
dwijnen. Maar tradities als Ouwe
Sunderklaas en de meierblis zullen
door de geïsoleerde ligging behou
den blijven. Dat zijn de belangrijk
ste conclusies van de 18-jarige
Marcel Plaatsman uit Schagen in
zijn scriptie over Texel. Met de
scriptie, die hij schreef voor zijn
eindexamen VWO, won hij de
Corusprijs 2005 ter waarde van
€125,-. De prijs, ter beschikking
gesteld door het hoogovenbedrijf
in IJmuiden, moet worden besteed
aan de vervolgopleiding.
Helaas zakte de jonge onderzoeker,
zoon van oud-Texelaar Maarten
Plaatsman, voor het vak wiskunde en
zal hij een jaartje moeten wachten.
'De jury noelmde de scriptie van hoog
niveau en een prestatie die voor een
universitair student bijzonder zou zijn
geweest', zegt Plaatsman. Hoewel hij
aan de overkant woont, voelt hij zich
behoorlijk Texels. De Schagenaar
heeft veel familie op het eiland, waar
door hij veel tijd op het eiland door
brengt. 'Ik kan het dialect spreken, op
het eiland kan ik de weg dromen en
aan alles kleeft wel een herinnering.'
Naast een beschrijving van de ge
schiedenis en cultuur van Texel, heeft
Plaatsman getracht een zo compleet
mogelijk beeld te schetsen van het
Texels dialect en uit te zoeken wat de
toekomst van het dialect is. 'Waar
schijnlijk zal het dialect op den duur
wel verdwijnen', zegt Plaatsman.
'Opmerkelijk is wel dat in de gebie
den waar van oorsprong geen
Texelaars wonen, zoals Eierland, nu
het meeste dialect wordt gesproken.'
Ook in de dorpen Oudeschild, Den
Hoorn, Oosterend en De Waal wordt
nog veel dialect gesproken. 'Het dia-
DINSDAG 26 JULI 2005
I i-< Y l-( I
De 18-jarige Plaatsman met zijn Corusprijs 2005: Dorpsscholen kampen vaak met ei
taalachterstand. Dat is voor school misschien niet goed, maar voor het dialect is het ei
Zegen.<F°<° Gerard Tlmmerm
Doel van de week is jongeren zo
veel mogelijk aan de Engelse taal
te laten wennen en zodoende hun
angst te overwinnen een gesprek
in het Engels te voeren. Burge
meester Joke Geldorp opende het
Summercamp door de Engelse
vlag te hijsen, nadat zij een korte
presentatie had gehouden over
Texel. Uiteraard in het Engels.
De groep is neergestreken in het
complex van W Texel '94. waar de
kleedkamers een week lang als
slaapkamers dienst zullen doen. Ne
gen jongens en achttien meiden in de
leeftijd van 12 tot 15 jaar hebben zich
voor het kamp opgegeven. Volgens
Campleader Marian Schreppers van
Anglia zijn er zoveel meer meiden dan Oe gesprekken tijdens het tafelvoetbal werden maandag nog in hel Nederlands gevoerd.
jongens omdat zij leergieriger zijn. Eind van de week moet'soccer1 net zo makkelijk worden uitgesproken als'voetbal'.
'Hello, how are you?' 'I'm fine.
Thank you.' Zo zal het ongeveer
moeten gaan tijdens het Anglia
Summercamp. 27 jongens en
meisjes uit heel Nederland nemen
deel aan dit kamp, dat dit jaar voor
het eerst op Texel wordt gehouden.
Maar volgens groepsleider Mark
Peart, afkomstig uit Engeland, nu
woonachtig in Nijmegen, vinden jon
gens een zomerkamp niet 'stoer ge
noeg'.
Een week lang zal de groep verschil
lende activiteiten ondernemen, waar
bij de groepsleiders er op toezien dat
er zoveel mogelijk Engels wordt ge
sproken. 'Niet om een aspirientje vra
gen, maar in het Engels vragen hoe
dat ding tegen hoofdpijn heet', zegt
LANGE TERMIJNAGENDA op WWW.TEXELSECO'JRANT NL
Voor meer informatie verwijzen
wij naar de (gratis) Vakantie
krant, die overal op het eiland
verkrijgbaar is, en naar de
agenda op de website
www.texelsecourant.nl.
Dinsdag 26 juli:
Kalebas Produkties brengt op het
strand bij paal 17 de voorstelling
Radio Amigu. Aanvang om 16.00
en 19.00 uur, kaarten verkrijgbaar
bij de VW.
In de hervormde kerk van Den
Hoorn begint om 20.15 uur een
concert van organist Bert Koele-
wijn. De toegang is gratis, na af
loop wordt een inzameling gehou
den ter bestrijding van de kosten.
Op het parkeerterrein bij de OSG
speelt Vis a Vis de voorstelling
'Kooiboys'. Aanvang 19.15 en
22.15 uur. Kaarten verkrijgbaar bij
de VW.
In Cinema Texel draaien De Kame
leon 2 (aanvang 11.45 uur), de Ne
derlands gesproken film Herbie -
Fully Loaded (12.00 uur), Sjakie en
de Chocolade fabriek (Nederlands
gesproken)(14.00 en 16.15 uur), de
Nederlands gesproken versie van
Madagascar (14.15 uur), Zoop in
Afrika (16.30 en 19.15 uur), War of
the Worlds (19.00 en 21.45 uur) en
Guess Who(21.30 uur).
Bioscoop de Kiekendief op
vakantiecentrum de Krim vertoont
de Kameleon 2 (14.00 en 16.00
uur), Madagascar Duits gesproken
(19.00 uur) en Sahara (21.30 uur).
Woensdag 27 juli:
Bij het Agrarisch en Wagen Mu
seum in De Waal gaat om 14.00
uur een twee uur durende huifkar
tocht over het oude land van Texel
van start. Deelname kost €8,- voor
volwassenen en €5,70 voor kinde
ren. Opgave via tel. 312951
Kalebas Produkties brengt op het
strand bij paal 17 de voorstelling
Radio Amigu. Aanvang om 16.00
en 19.00 uur, kaarten verkrijgbaar
bij de VW.
Op het parkeerterrein bij de OSG
speelt Vis a Vis de voorstelling
'Kooiboys'. Aanvang 19.15 en
22.15 uur. Kaarten verkrijgbaar bij
de VW.
De Volendamse zanger Jan Smit
geeft twee optredens in disco
theek De Toekomst in De Koog.
Het eerste optreden begint om
19.30 uur en is speciaal bedoeld
voor kinderen onder de 16. Het
tweede optreden begint om 23.30
uur. De toegang bedraagt €8,-.
In Cinema Texel beleeft Mr Mrs
Smith haar voorpremière (aanvang
19.00 en 21.45 uur). Verder draaien
De Kameleon 2 (11.45 uur), de Ne
derlands gesproken film Herbie -
Fully Loaded (12.00 uur), Sjakie en
de Chocolade fabriek (Nederlands
gesproken)(14.00 en 16.15 uur), de
Nederlands gesproken versie van
Madagascar (14.15 uur), Zoop in
Afrika (16.30 en 19.15 uur) en War
of the Worlds (21.45 uur).
Bioscoop de Kiekendief op
vakantiecentrum de Krim vertoont
de Kameleon 2 (14.00 uur),
Madagascar Duits gesproken
(16.30 uur), Madagascar Engels
gesproken/Nederlands ondertiteld
(19.00 uur) en Sahara (21.30 uur).
Donderdag 28 juli:
Vrouwenvereniging De Kaarsvlam
verkoopt in de protestantse
Waddenkerk in De Cocksdorp van
11.00 tot 17.00 uur zelfgemaakte
kleding ten bate van het orgel
fonds.
Voorzitter Kees Dros van de stich
ting Duurzaam Texel opent om
10.30 uur de 21 ste Landbouwdag.
Locatie is een terrein aan de Klei-
Hoogwater
te Oudeschild
Di.
26
0.55
en
13.16 u.
Wo.
27
01.34
en
13.50 u.
Do.
28
01.57
en
14.24 u.
Vr.
29
02.30
en
15.10 u.
Za.
30
03.10
en
15.45 u.
Zo.
31
04.00
en
17.00 u.
Ma.
01
04.55
en
18.40 u.
Di.
02
07.07
en
19.45 u.
Aan het strand is het ongeveer een uur eer
der hoogwater De zon komt zondag 31 juli
op om 05.56 uur en gaat onder om 21 37
uur; donderdag 28 juli laatste kwartier; za
terdag 30 juli doodtij.
weg nabij Den Hoorn. Toegan:
€3,-; kinderen t/m 12 jaar gratis.'
Van 14.00 tot 21.00 uur spelen vet-
schillende straattheatergroepes
op de Groeneplaats in Den
Kalebas Produkties brengt op hg
strand bij paal 17 de voorstelling
Radio Amigu. Aanvang om 16.00
en 19.00 uur, kaarten verkrijgbaar
bij de VW.
In Cinema Texel draaien Zoop
Afrika (aanvang 11.45 en 19.15
uur), de tekenfilm Valiant (12.0C
uur), Sjakie en de Chocolade
fabriek (Nederlands gesptc-
ken)(14.00 en 16.15 uur), de Ne
derlands gesproken versie var
Madagascar (14.15 uur), De Ka
meleon II (15.30 uur), Mr. Mis
Smith (19.00 en 21.45 uur) en Sr
hara (21.30 uur).
Vrijdag 29 juli:
Om 19.00 uur begint op de dijkt»,
Oudeschild een (koppel)tijdntvar
Wielervereniging Texel.
De Eastender Honeybee Hoppes
uit Oosterend houden vanaf 201
uur een linedanceavond in dorus-
huis De Bijenkorf.
In Question Plaza treedt vanaf
22130 de Jeugd van Tegenwoordg
op. De zaal is open vanaf 221
uur. De entree bedraagt €5,-.
In Cinema Texel draaien Zoop
Afrika (aanvang 11.45 en 19.15
uur), de tekenfilm Valiant (121
uur), Sjakie en de Chocolate
fabriek (Nederlands gespro
ken)(14.00 en 16.15 uur), de No
derlands gesproken versie
Madagascar (14.15 uur), De Ka
meleon II (15.30 uur), Mr. Mn
Smith (19.00 en 21.45 uur) en So
hara (21.30 uur).
Bioscoop De Kiekendief op
vakantiecentrum De Krim verloot
de Nederlands gesproken verse
van Herbie - Fully Loaded (12.1
uur) De Kameleon II (14.15 uur),
Madagascar (Duits gesproken' -
Nederlands ondertiteld) (16.-15
uur), War of the Worlds (Duits ge
sproken/Nederlands ondertted
(19.00 uur) en War of the Wcos
(Engels gesproken/Nederlands)
ondertiteld (21.45 uur).
In verband met de te verwacfëi
drukte zet veerdienst TESO "fó
het weekend een extra boot in. Ce
tweede boot vaart donderdag tui
sen 9.30 en 16.00 uur, vrijdagvai
6.30 tot 20.00 uur, zaterdag va
8.30 tot 15.00 uur, zondag va
14.30 tot 20.00 uur en maanda
van 9.30 tot 16.00 uur. Maanda
zijn de afvaarten van 13.30 w
(vanaf Texel) en 10.00 uur (vanii
Den Helder) uitsluitend besten
voor het vervoer van gevaar»
stoffen.
Vrijdag, zaterdag en zondag®"
den wachttijden verwacht, 0
kunnen oplopen tot één
Vrijdagmiddag en zaten#
ochtend in Den Helder, vnjda:
ochtend en zondagmiddag a
Texel. Meer informatie is te verkn
gen via tel 369600, of webst
www.teso.nl.
Uitgave van Uitgeverij
v/h Langeveld de Rooy bv
Verschijnt op dinsdag en vrijdag
Redactie:
Warmoesstraat 45 1791 CN Den
Postbus 11 1790 AA Den Burg
Telefoon 0222 - 36 26 20
Telefax 0222 - 32 30 00
E-mall redact1e@texelsecour3nt.ri
Gerard Timmerman (hoofdredactei*)
Joop Rommets
Jeroen van Hattum
Harry de Graaf
Louise van der Sluis
Buiten werktijd:
Jeroen van Hattum J
Telefoon 31 60 89 of 06 - 136766»:
Advertenties en abonnementen:
Spinbaan 6 1791 MC Den Burg J
Telefoon 0222 - 36 26 00
Telefax 0222 -31 41 11
E-mail info@lenr.nl
Ie Stichting ROTA. govesligi» t»
JlSl
ond
Abonnementsprijzen 2005:
Per half jaar €34,65 €33,05»»*
Per jaar €67,50 65,35^ =0r
Bij verzending naar het buitenlanow
portokosten verschuldigd.
Beëindiging abonnement
Uitsluitend schriftelijk en 4 vveka"
afloop van de abonnementsperi®*
een half uur. Daarna neemt de DJ het
weer over tot 21.30 uur. Speciaal voor
dit optreden rijdt de discobus om
18.15 uur van De Krim naar De Koog.
Om 2115 uur rijdt de bus weer terug
Het tweede optreden van Jan Smit
begint om 23.30 uur. De toegang
bedraagt €8,-.
loc
