VW oogst waardering, maar ook kritiek
Gemeenschap moet willen
investeren in eilandpromotie
6
Bestuur op afstand
TEXELSE
COURANT
Puzzel mee en win een
luxe-verblijf op Texel!
De organisatie achter de VW
DINSDAG 27 SEPTEMBER 2005
Aan de vooravond van weer een contractverlenging voor vijf
jaar om gezamenlijk promotie te voeren voor Texel, kan het
geen kwaad de VW eens tegen het licht te houden. Welis
waar wordt er vanaf de overkant met jaloezie naar de Texelse
promotieorganisatie gekeken, vooral vanuit bepaalde krin
gen van logiesverstrekkers klinken ook kritische geluiden.
Terecht? De krant dook in de materie en onderzocht of de
eilandpromotor voor verbetering vatbaar is.
Eerst een stukje geschiedenis. In
1986 bundelen gemeente, Teso,
Texels Verbond van Ondernemers
(TVO) en de Texelse Vereniging van
Logiesverstrekkers (TVL) hun krach
ten in de Stichting VW Texel Promo
tie. Elke vijf jaar worden contracten
afgesloten met de vier participanten
waarin wordt vastgelegd welk bedra
gen per jaar worden ingezet voor pro
motie. Op die manier kunnen ook
kleine ondernemers zich voor relatief
weinig geld inkopen in grote
(mter)nationale reclamecampagnes
voor Texel. Daarnaast vergaarde de
VW via de reserveringscentrale zelf
nog een fors extra bedrag dat aan de
promotie van Texel kon worden be
steed. Alle partijen zijn zeer te spre
ken over de constructie, die per 1
januari 2006 weer voor een nieuwe
verlenging van vijf jaar staat. Lande
lijk wordt met enige afgunst gekeken
naar de Texelse constructie, die als
uniek wordt omschreven en volgens
kenners staat voor saamhorigheid op
het eiland en een groot gevoel van
verantwoordelijkheid van alle betrok
kenen. Hoewel het bijeenbrengen van
het afgesproken bedrag niet voor alle
participanten even eenvoudig was.
Halverwege de jaren negentig
dreigde de lucratieve samenwerking
stuk te lopen, doordat TVO grote
moeite had aan haar verplichtingen
jegens de stichting te voldoen.
Vrijwillig
De vier partners hebben al een
intentieverklaring getekend, waarin
het voornemen wordt uitgesproken
om weer vijf jaar op dezelfde voet
verder te gaan. De promotiebijdrage,
die al jaren ongewijzigd is, moet ech
ter tien procent omhoog en jaarlijks
moet het ingelegde bedrag
geïndexeerd worden om gelijke tred
te houden met de stijgende kosten en
geldontwaarding. Teso legt de beno
digde €107.000,- (de huidige
€97.562,64 plus tien procent verho
ging) zonder blikken of blozen op ta
fel. TVL heeft het geld beschikbaar,
doordat haar leden verplicht de VW-
bijdrage moeten betalen. De ge
meente wacht nog op fiat van de
gemeenteraad die in de begrotings
vergadering met het gevraagde be
drag zal moeten instemmen. Opval
lend is echter wel dat in de
gemeentebegroting vooralsnog geen
rekening is gehouden met een verho
ging van de bijdrage met tien pro
cent. Mogelijk zal het college dit in
een aanvullend voorstel, na bekend
wording van de septembercirculaire
(daarin maakt het Rijk bekend wat de
bijdrage aan Texel wordt, red.), dit
voorstellen aan de raad. 'Zorgenkind'
is ook nu TVO, dat haar leden tot nu
toe nooit verplicht heeft gesteld om
aan de promotie bij te dragen. Dat
gaat op vrijwillige basis. Voorzitter
Ries Swanink heeft er alle vertrouwen
in dat zijn leden hun verantwoorde
lijkheid zullen nemen en de knip zul
len trekken. 'Op 10 oktober hebben
we de algemene ledenvergadering en
dan laten we zien dat de VW heel
goed werk verricht en dat het heel erg
nodig is', aldus Swanink. De afgelo
pen jaren betaalde het overgrote deel
van de TVO-leden mee aan promo
tie. De voorzitter hoopt dat percen
tage verder te vergroten. Daarnaast
gaat het ondernemersverbond. dat
nu zo'n 250 leden telt, nieuwe leden
werven voor een nog breder draag
vlak. Hoewel TVO nog immer aan zijn
verplichtingen heeft kunnen voldoen,
wil de organisatie af van de
vrijwilligheid. Swanink: 'We werken
Swanink niet. 'Die geluiden hebben
mij met bereikt.'
Onderhuidse onvrede
Over de noodzaak van een eiland
gedragen promotie bestaat ook bin
nen TVL geen discussie. Binnen deze
sector is echter wél duidelijk een on
derhuidse onvrede voelbaar. Vooral
vanuit de hotelsector is er kritiek op
het gevoerde promotiebeleid. Niette
min vinden critici dat er onvoldoende
naar hen wordt geluisterd en dat de
door hen naar voren gebrachte kritiek
hout snijdt. Ook het TVL-bestuur
roert zich. Zowel TVL-voorzitter Harry
Wuis als bestuurder Iwan Groothuis
probeert krampachtig de menings
verschillen met de mantel der liefde
te bedekken. Naar buiten toe wordt
slechts milde kritiek geuit op het ge
voerde promotiebeleid. Maar achter
de schermen gaat het er harder aan
toe. Wuis vindt het verstandig om de
ontwikkelingen die boekingsites zo
als Weekendjeweg.nl en Bookings.nl
wél hebben doorgemaakt. Real time
boeken is nog niet mogelijk. Ver
scheidene Texelse logiesverstrekkers
zouden daardoor hun accommoda
tie elders aanbieden. Online reserve
ren op de VW-website houdt nu nog
in dat de bezoeker weliswaar een
boeking kan maken, maar 24 uur la
ter pas zeker weet of de gekozen
accommodatie werkelijk geboekt is.
Verder zou de lay-out oubollig zijn.
Het feit dat de VW al jarenlang werkt
met overkantse vormgevers en dat
de gidsen in België worden gedrukt,
terwijl zich onder de betalende TVO-
leden ook reclamebureaus en druk
kerijen bevinden, roept vraagtekens
op, alsmede het aanbod van de VW
om voor aangesloten bedrijven tegen
gereduceerd tarief een website te
maken. Vraag is of de VW per se
concurrerende activiteiten moet on-
Promotiebudget
Het promotiebudget wordt jaar
lijks gevormd door de bijdrages
van de partners, die elk
€97.562,64 betalen. Daarnaast
verdiende de VW de afgelopen
jaren flink met de reserverings
centrale en werden daaruit nog
eens tonnen aan dat budget toe
gevoegd. In 2003 werd ruim ze
ven ton aan promotie uitgegeven
en in 2004 bijna €630.000,-. Naar
verwachting wordt dit jaar ruim
€680.000,- aan Texelreclame be
steed. Dat geld wordt onder
meer uitgegeven aan promotie
drukwerk (€220.949,-), adverten
ties in kranten en bladen, promo
tie op beurzen, promotiemarkt
onderzoek, verspreidingskosten
van gidsen (€124.000,-) en inter
net (€30.000.-). Daarnaast pro
beert de VW Texel zoveel moge
lijk te promoten via de zogeheten
free publicity, middels interviews
en redactionele artikelen in kran
ten en tijdschriften. Voor de ko
mende vijfjaar gaat de promotie-
bijdrage van de vier partners met
tien procent omhoog.
aan een nieuw contributiesysteem
waarin één bedrag wordt gefac
tureerd dat zowel het lidmaatschap
als de WV-bijdrage dekt. Het onder
scheid per regio verdwijnt, maar de
bijdrage wordt wel gerelateerd aan de
grootte van het bedrijf.' Er kleven nog
wel wat haken en ogen aan het
nieuwe systeem, zo stelt de voorzit
ter. Zo is de vraag of de koppeling
verplicht wordt, nog niet beantwoord.
'Er zijn ook ondernemers die wel aan
de VW betalen, maar geen lid zijn
van TVO. We zijn er nog niet uit wat
we daarmee moeten', verwoordt
Swanink een van de discussie
punten. Hij stelt dat heel onderne
mend Texel er echter wel van over
tuigd is, dat gezamenlijk promotie
voeren onontbeerlijk is. 'We zijn voor
zo'n 80 procent afhankelijk van het
toerisme, dus over de noodzaak be
staat geen twijfel.' Kritiek vanuit zijn
achterban op de wijze waarop de
promotie wordt gevoerd is er volgens
Het bestuur van de VW wordt ge
vormd door afgevaardigden van
de vier partners en een onafhan
kelijke voorzitter. Namens de ge
meente zit burgemeester Joke
Geldorp in het bestuur, TESO
wordt vertegenwoordigd door di
recteur Rob Wortel, TVO door
voorzitter Ries Swanink. TVL werd
vertegenwoordigd door Krim-di-
recteur Iwan Groothuis, maar die
stapte zeer recent op. Sinds me
dio september is de 57-jarige
Hans van Heerwaarden, manager
van de Texelse vestiging van
Rabobank Noord-Holland Noord,
de nieuwe voorzitter. Hij volgt Leo
Timmers op, die onlangs de
Texelse Rabobank verliet. Zijn on
afhankelijke positie, kennis van de
Texelse ondernemerswereld en fi
nanciële achtergrond maakten Van
Heerwaarden tot de meest ge
schikte kandidaat voor het voorzit
terschap. Hij ziet de toekomst met
vertrouwen tegemoet. 'Minder
promotie is in deze tijd het paard
achter de wagen spannen, leder
een op Texel heeft behoefte aan
meer toerisme. Daarom moeten
we willen blijven investeren in de
toekomstVolgens de voorzitter is
nu zo'n 75 procent van de
Texelaars afhankelijk van het toe
risme en zal dat in de toekomst
groeien tot zo'n 80 procent. Over
het vernieuwen van de website
zegt Van Heerwaarden het vol
gende: 'Of we achterlopen? Ach,
als je de eerste bent, is dat fraai,
maar dan worden er ook veel mis
sers gemaakt. Je moet beslissin
gen weloverwogen nemen en dat
kost tijd. Bovendien moeten we
niet de arrogantie hebben dat de
VW-site de enige is waarop men
binnenkomt. We moeten ons op
de nieuwkomers blijven richten.'
De samenwerking met de directie
verloopt volgens de kersverse
voorzitter goed. 'Het VW-bestuur
bestuurt op afstand. Het beleid
wordt door de directie voorbereid
en van een begroting voorzien.
Jaarlijks worden de doelstellingen
geformuleerd en spreekt het be
stuur zijn tiat daar over uit.
Zonodig wordt het beleid bijge
steld.' Volgens Van Heerwaarden
moeten ondernemers echter ook
zelf actief zijn. 'We zitten op een
gouden boltje, maar we moeten
vooral niet inslapen. We moeten
veel meer initiatief tonen, want het
gaat niet meer vanzelf. De VW zet
Texel in the picture, maar de rest
is aan de ondernemer zelf.' Het
besturen op afstand heeft volgens
directeur Veronica Bos onder meer
als voordeel dat niet de waan van
de dag regeert, wat je bij direct
aangestuurde organisaties nog
wel eens ziet.
VW eens tegen het licht te houden.
'Erzijn mogelijkheden om een andere
koers te varen en dingen anders te
gaan doen. Sommige veranderingen
zijn noodzakelijk, dat zien wij ook wel
in. Bijvoorbeeld de mogelijkheden
rond de reserveringscentrale op inter
net moet anders. De ontwikkelingen
rond internet gaan razendsnel en die
moet je professioneel gebruiken. Als
VW moet je je herbezinnen op de
teruggelopen reserveringen.' Op de
vraag of de VW wat dat betreft de
boot al met gemist heeft, antwoordt
Wuis: 'Het veranderende boekings
gedrag via andere kanalen op inter
net is, zoals nu blijkt, beslist een forse
vermmdenng op de VW-inkomsten,
maar je moet het wel zien als een en/
en-constructie. Ondernemers moe
ten niet alleen afhankelijk zijn van de
VW, maar het is wel zonde dat er nu
provisie van Texel wegvloeit via
overkantse bemiddelaars, omdat met
via de VW wordt geboekt.'
Hoewel ook TVL het promotieplan
van de VW vooraf onder ogen krijgt
en accordeert, groeit de kritiek op de
uitvoering. Volgens Wuis wordt er
door de VW te weinig gedaan met
promotie rond actuele zaken op
Texel, bijvoorbeeld Texel Culinair.
'Daar moet inderdaad budget voor
worden vrijgemaakt, wij hebben dat
ook al aangegeven in het maande
lijkse overleg dat wij met de VW heb
ben, want het kan beter.' Volgens
Wuis, die al 28 jaar voorzitter is van
TVL en ook enkele jaren namens die
organisatie in het VW-bestuur zat,
leidt dat af en toe tot verschillende
inzichten tussen bestuursleden) en
directie. 'Of het VW-bestuur en di
rectie op één lijn zitten, is op de ver
schillende niveaus nog al eens ver
schillend. In elk geval is de directeur
tot nu toe altijd gesteund. Het VW-
bestuur moet zich op de toekomst
beraden en de directie moet met
plannen komen, vooral wat betreft de
reserveringstak.'
Kritiek
Vanuit vooral de TVL-achterban is er
verder kritiek op de website en som
mige (concurrerende) activiteiten die
de VW aanbiedt. De VW zou op
internet niet zijn meegegaan in de
dernemen. Ook wordt getwijfeld aan
de grote waarde die de VW nog
steeds hecht aan de gidsen. Groot
ste zorg betreft echter de reserve
ringscentrale. Door de razendsnelle
ontwikkeling van internet en de voor
liefde van de consument om recht
streeks bij de logiesverstrekker te
boeken, daalde het aantal boekingen
via de VVV drastisch. Al vroeg in dit
jaar werd duidelijk dat de inkomsten
dit jaar fors zouden teruglopen, wat
ook betekent.dat minder geld voor
promotie beschikbaar komt, want tot
nu toe bestemde de VW de over
schotten uit de reserveringen vooral
voor Texel-promotie. Om dat tekort
hard aan trekken om haar unieke positie vast te houden.
over de VW, verblikt of verbloost niet
van de kritiek. 'Je moet het niet gro
ter maken dan het is. De kritiek komt
vanuit enkele mensen, hoofdzakelijk
hoteliers. Het overgrote deel van de
ondernemers en logiesverstrekkers is
zeer tevreden over de VW.' Niettemin
zegt zij open te staan voor sugges
ties en bereid te zijn het beleid bij te
sturen als daaraan vanuit de partners
behoefte aan bestaat. 'Dat gebeurt in
de praktijk ook. Het promotieplan
wordt vooraf goedgekeurd door alle
participanten en toch proberen we
tussentijds aan wensen te voldoen
als blijkt dat bijvoorbeeld TVL het
anders wil.' Als voorbeeld haalt zij de
Hi
Eerste prijs:
Texel heeft een unieke nieuwe veerboot. Tijdens
de 20 minuten durende overtocht tussen Den
Hulrlnr Tpvj-I hnhhnn de nnss.lgjprs nn her
Lezers van de Kampioen maken kans op een weekje Texel. De VW greep de komst vi
Dokter Wagemaker aan voor deze actie.
op te vangen, besloot het VW-be
stuur om de winst van 2004 te be
stemmen voor extra promotie in o.a.
2005.
Reactie VW
Directeur Veronica Bos, die inmiddels
ruim negen jaar de scepter zwaait
Harry Wuis: meer aandacht voor actualiteit.
gidsen aan. Al jaren maakt de VW in
opdracht van TVL de VW-gids
Waddeneiland Texel (oplage 65.000).
Daarin zijn alle bedrijven opgenomen
die lid zijn van TVL en kunnen adver
tenties worden geplaatst door TVL-
en TVO-leden. Deze gids wordt o.a.
verspreid via andere VW's en kost
€2,50. Daarnaast brengt de VW de
Vakantiereisgids uit, die gericht is op
boekingen via de reserverings
centrale. Deze gids, die in een oplage
van 80.000 stuks verschijnt, wordt
gratis verspreid. Beide gidsen zijn
kostendekkend. 'Dit jaar besloot TVL
plotseling dat ze wel eens wat anders
wilden. Er werden vraagtekens gezet
bij het uitbrengen van een eigen gids,
terwijl de oplage van 2005 juist was
verhoogd, tegen het advies van de
VW in. Maar zo'n proces wordt lang
van tevoren in gang gezet en dat kun
je niet zomaar stoppen. De gidsen
waren al bijna klaar.' En dus werd
besloten voor 2006 beide gidsen sa
men te voegen tot één boekwerk.
Een soort compromis, aldus Bos, die
aangeeft de gedachtegang van het
TVL-bestuur af en toe niet helemaal
te kunnen volgen. Voor 2007 wordt
opnieuw overleg gevoerd over het
wel of niet uitbrengen van de gids. 'Ik
zou het jammer vinden als het met
meer gebeurt, want dan mis je Texel
in de schappen bij de andere VW's
en reisbureaus', aldus Bos.
Zij beaamt dat de vraag naar gidsen
minder is geworden door internet.
'De informatie uit de gids staat één op
één op de website dus veel mensen
redden het daar mee. Toch zijn er ook
heel veel mensen die toch een gids
aanvragen, zodat ze het op papier
nog eens kunnen nalezen.' Dat de
advertentiewaarde van de gidsen
vermindert doordat er minder exem
plaren worden verspreid, wordt vol
gens Bos opgevangen doordat er
een gratis doorplaatsing is naar de
website. Dat de gidsen worden ge
drukt in België hangt volgens de di
recteur samen met de enorme korting
die daar wordt gegeven doordat de
waddeneilanden gezamenlijk hun
gidsen daar laten drukken. 'Wij laten
ons door drukwerkbegeleiders advi
seren en die vragen offertes aan.' Het
ontwerp wordt al jaren gemaakt door
de overkantse ontwerper Martin
Groot. 'Wij zien geen reden om van
ontwerper te veranderen, we zijn zeer
tevreden. Groot is wel lid geworden
van TVO, omdat we de voorkeur ge
ven aan bedrijven die bijdragen aan
de promotie.' Volgens Bos biedt de
VW geen producten en diensten aan
die mogelijk concurrerend zijn met
die van TVO-leden.'We hebben daar
over afspraken gemaakt met TVO.
Daarom zijn we in dit kader nog niet
zo lang geleden gestopt met de ex
ploitatie van een ANWB-winkel, ter
wijl zo'n winkel wel voor extra inkom
sten zou kunnen zorgen.' Het
aanbieden van websites doet de VW
volgens de directeur ook niet meer.
'Wel is het zo dat we bij externe op
drachten de prijs en kwaliteit belang
rijker vinden dan de keuze wel of
geen Texels bedrijf.'
Actualiteit
De kritiek dat de VW niet zou inspe
len op actualiteit, pareert Bos als-
volgt: 'Via de nieuwsbrief per e-mail
houden we geïnteresseerden op de
hoogte van actuele zaken. Daarnaast
zoeken we de publiciteit als daar ge
legenheid voor is, zoals nu weer met
de dokter Wagemaker. Landelijk
wordt met prijsvragen de aandacht
gevestigd op de nieuwe boot en
Texel. Op onze website hebben we
speciaal voor de mensen die de eer
ste dag wilden meevaren, het vaar-
schema van de extra boot opgeno
men. Ook de Ronde om Texel wordt
door ons actief gepromoot, evenals
Texel Culinair. Wel zijn we selectief
met het opnemen van evenementen
op de homepage. De ruimte daarop
houden we bewust beperkt, omdat
we rust en ruimte willen uitstralen.
Bovendien denken we niet dat het
een toegevoegde waarde heeft om
evenementen op de homepage te
noemen. Die zijn evengoed wel in de
website te vinden, bijvoorbeeld in de
agenda.' Toch zou dat versterkend
kunnen werken, zo meent oud-
Texelaar R. Grisnich van Tridion. Dit
bedrijf is Europees marktleider op het
gebied van Web Content Manage
ment en ontwikkelt websites voor or
ganisaties als KLM, Schiphol en het
Nederlands Bureau voor Toerisme en
Congressen. Grisnich, die als
Tekst en foto's:
Louise van der Sluis,
Gerard Timmerman en
Texelse Courant
technical consultant klanten adv
seert bij de ontwikkeling van hurt?
website, wierp op verzoek van dezs nerj
krant een kritische blik op de VW jder
website. Hij was weliswaar niet onder - kv
de indruk van de lay-out, maar vort
de algemene indruk goed. Wel zijJnert
volgens Grisnich veel kliks nodig ort ïi
bij de gewenste informatie te kon» :mi
en kan de werking van de zoekfunre Pee
worden verbeterd. Zo is het niet de
gelijk om in twee dorpen tegelijk i
een hotel te zoeken (wel in één dap -so
of op het hele eiland) en linkt de zoet-
optie onder het kopje Wat te doei? :m
vooral naar de arrangementen enz
daardoor niet alle activiteiten goes?
vinden. Als positieve punten neet
de consultant de volles®
meertaligheid van de site, de verzïr
ding van nieuwsbrieven per e-maileni
de vindbaarheid van de website vi
zoekmachines als Google en Ilse
Vooral dat laatste wordt steeds be- ;de
langrijken Internetters die via eer
zoekmachine Texel intoetsen, vinden
de VW-website meestal bij de Ige
venste vijf vermeldingen. Het m"
duidelijk zijn dat juist die sites
meeste bezoekers trekken.
Door anderen wordt het summer a
gebruik van bewegende beelden o:
de website gezien als een gemist» i-
kans. Van diverse evenementen a
activiteiten op het eiland zijn video i;ej
filmpjes beschikbaar die een waar»
volle aanvulling kunnen vormen op®
geschreven tekst. Alleen van de da- enige
pen zijn filmpjes opgenomen, vind Srscl
baar na enkele klikken door t Emoi
website. Volgens John Smit van Tee
TV zijn de onderhandelingen me: 5 rer
VW om de bewegende beelden een :de'
prominentere plek te geven op tó Smer
website op niets uitgelopen. Veronica sr di
Bos spreekt van een verschil vanr- c
zicht. 'We kunnen niet met iedere?
die een idee heeft in zee gaan De fore-
opties die wij hem aanboden, vonc jt me
de heer Smit niet voldoende.'
Volgens de directeur is er nauwelijtö pi j£
kritiek op de website. 'Uit onderzo* bi,
en uit een enquête die wij onder be
zoekers van de website hielden, b
dat die juist heel tevreden zijn over® u j
website.' De directeur verwijst naar II
een onderzoek dat door enkele stu
denten van de Hanzehogeschool
Groningen werd uitgevoerd. In cf-
Per 1 januari 2005 bestaat de or
ganisatie uit 23 personen, wat op
basis van een 36-urige werkweek
neerkomt op 18 fulltime arbeids
plaatsen (FTE's). Daar is de afge
lopen jaren flink in gesnoeid. Via
natuurlijk verloop en enkele ge
dwongen ontslagen werd het per
sonele bestand van 27 FTE's in
2003 gereduceerd tot de huidige
18. Die inkrimping heeft direct te
maken met de plotselinge terug
loop in informatieaanvragen en
meer efficiency bij het maken van
boekingen via internet. Het aantal
beantwoorde telefoontjes daalde
met tienduizenden per jaar, terwijl
de belangstelling voor de website
van de VW met ongeveer gelijke
aantallen groeide. De VW heeft
naar eigen zeggen inmiddels zo'n
vierduizend individuele bezoekers
per dag.
De organisatie is opgesplitst in de
afdelingen promotie/marketing,
dienstverlening (o.a. reserveringen
en informatievoorziening) en admi
nistratie. De drie afdelingshoofden
worden direct aangestuurd door
de directeur. De huidige directeur
W
opc
ar
fd bi
Wij
'*ev
'fei
Korv
Veronica Bos voert alleen de direc
tie. Jaren geleden besloot het VW-
bestuur dat het niet langer nood
zakelijk was om een adjunct
directeur in dienst te hebben. Op
vallend is dat er slechts één maf
binnen de organisatie werkzaam
is, op de afdeling dienstverlening-
Personeelskosten vormen het
leeuwendeel van de totale lasten.
Vorig jaar werd bijna €730.000.-
uitgegeven aan lonen, satanss#
en sociale lasten. Een jaar eerde'
was dat bijna €870.000,-. Dit jaar
komen de personele kosten uit op
ruim €720.000,-. en!
-woi
De enige afdeling waar geld wordt
verdiend binnen de WV, is
reserveringsafdeling. Dat gec
wordt besteed aan promotie én
aan informatievoorziening. DeVW
voert voor de gemeente Texel ha?
informatietaak uit en krijgt d32'-
voor een
