7
Ruiken
en voelen waar je bent'
Veel extra's en water
in laatste Wampex
Eenderde benodigde
bedrag TVO binnen
lio-vergistingsinstallatie
ltxtLSE 5 COURANT
TX21 vist parapluanker op
[Be Schemerschim maakte deelnemers aan de Nacht van de Nacht zaterdagavond bewust van het donker. Er werd onder
[beroep gedaan op voelen, ruiken en luisteren om de donkere omgeving van EcoMare te ervaren. ifok jew
stil en loop door het gras
langs de paden, anders knispe-
de steentjes zo.' De Sche
merschim, een donker geklede
gestalte, vraagt het op fluisteren
de toon aan de mensen om haar
heen. Een stilte daalt neer en
behoedzaam lopend door het
gras schrijdt de groep de schim
achterna, het donker in.
;t donker stond dit weekend in
>et land volop in de belangstelling.
se milieuorganisaties als Stich-
;ng Natuur en Milieu en provinciale
Milieufederaties hadden voor het
eerst de Nacht van de Nacht geor-
nseerd om aandacht te vragen
>rde toename van lichtvervuiling.
iMare deed ook mee aan de
icht van de Nacht, zij het op een
Iets andere wijze. Het centrum voor
radden en Noordzee combineerde
Isen Schemerschimexcursie met de
|lacht van de Nacht om mensen het
rondere van het donker te laten
ren tijdens een wandeling door
te natuur. Lichtvervuiling speelde
rol.
Ns meer dan honderd mensen,
pt merendeel van de overkant.
deden mee. Verdeeld in vier groe
pen beleefden zij in de gebieden
rondom EcoMare hoe het scheme
rig en donker werd. 'En we had
den ook nog een groep van 21
mensen in Slufter lopen', vertelt
Wiepke Toxopeüs, één van de gid
sen. De Schemerschim (Maroesja
Veken) liet haar groep niet zomaar
de schemer en het donker ingaan.
De deelnemers werden eerst alle
maal voorzien van 'de kleuren en de
geuren van de nacht'. De kleuren
bestonden uit donkere strepen die
de Schemerschim met een donker
potlood op de wangen aanbracht
en gids Leo van der Vaart spoot
iedereen met een flacon een kruidig
ruikend goedje op de handen.
Met een lantaarn in de hand wees
de Schemerschim daarna de weg
door de bomen. Gesproken werd er
niet veel. Het verzoek om niet over
de paden te lopen ('anders maken
we dieren wakker') bleek ook te
werken. Voorzichtig stapte iedereen
door het gras om zo min moge
lijk lawaai te maken. De beleving
van de donker wordende omgeving
bleek daardoor groter dan aan het
begin van de tocht. Om de beleving
nog een stukje dieper te maken,
vroeg de Schemerschim de groep
een boom aan te raken of te omhel
zen om zijn aanwezigheid te voe
len. Sommigen toonden een aarze
ling, maar uiteindelijk raakte vrijwel
iedereen een boom aan. De schim
vroeg ook nog eens goed te ruiken.
'Als het donker is, moet je kunnen
ruiken en voelen waar je bent.'
De tocht leidde verder naar het
duingebied. In een duinpan ging
de groep in een kring staan. De
schim vroeg iedereen denkbeeldig
een sluier over het hoofd te trekken.
Daarna kon iedereen een plek in de
duinen opzoeken om het donker
worden te ervaren. Het enige licht
dat in de wijde omgeving te zien
was, was van de lantaarn van de
Schemerschim. Minutenlang keek
iedereen vanaf het eigen plekje om
zich heen, totdat een zacht geluid
van de Schemerschim klonk. Rustig
en kalm daalden de leden van de
groep het duin af en verzamelden
zich weer rond de schim. De denk
beeldige sluier ging af en de groep
trok verder richting het strand, het
volledige donker tegemoet.
De Gezondheidswijzer van Corbis
Plus houdt in samenwerking met
Bureau Jeugdzorg en de Jeugd
gezondheidszorg in Den Burg
de cursus 'Opvoeden: zó'. Deze
is bestemd voor ouders van kin
deren van drie tot twaalf jaar.
De cursus bestaat uit zes bij
eenkomsten van twee uur. De
eerste bijeenkomst is op vrijdag
11 november, aanvang 9,30 uur
in het wijkgebouw, Schoonoord
singel 44.
De cursus wordt gegeven door ver
pleegkundigen van de Jeugdge
zondheidszorg en de GGD. Aan bod
komen onderwerpen zoals: opvoe
den van lastig naar leuk, positief
omgaan met je kind, zelfbeeld/zelf
vertrouwen, regels en grenzen, prij
zen en aandacht geven, verbieden
en negeren, straffen en het bevor
deren van gewenst gedrag. Deze
thema's worden besproken aan de
hand van videobeelden van alle
daagse opvoedingssituaties. Ook is
er veel ruimte voor het uitwisselen
van ervaringen. Deelname kost €15
per persoon en €21 per (echt)paar.
Aanmelden bij de Gezondheids-
wijzer van Corbis Plus, telefoon
nummer 0223-650135 of per e-mail
gezondheidswijzer@corbisplus.nl.
Voor meer informatie over de cur
sus óf over het servicepakket: www.
corbisplus.nl, klik op Service en
Diensten.
te gaan ervan uit dat er vijf tot
ien procent minder uitkomt dan
in gaat. Maar wat er uitkomt is
sn massa van 20.000 ton mest.
_,jg let andere woorden: die 12.500
t bn dierlijke mest wordt omgezet in
j Bn 20.000 tot 22.000 ton organi-
4 die mest, die de boeren over het
nd kunnen uitrijden. Als de mest
J] de vergister is omgezet, zijn alle
tektekiemen eruit en de stikstof is
8er geschikt voor opname door
- 5 planten. En het stinkt minder,
ij. i; worden dus eigenlijk een soort
ssenschakel tussen de mestpro-
flcenten en de boeren die het
ver het land rijden. De vergisting
ïlf vindt plaats in een schuur waar
ïiderdruk heerst. Er is geen emis-
fivan geur, anders zouden we ook
in de stank zitten.' Smit ver-
racht dat er op termijn iets minder
test van de overkant zal worden
ingevoerd. Leopold is echter niet
I
VERVOLG VAN PAGINA 1
gerustgesteld en vraagt het col
lege naar concrete getallen over
de emissie van schadelijke stoffen,
ook met het oog op de nabijheid
van natuurreservaat Waagejot en
Oosterend.
Rendement?
Tien voor Texel voert daarnaast aan
dat de bouw van vijf silo's en een
schuur van 30 x 60 meter strijdig is
met het streven naar landschapsbe
houd. Leopold vindt daarnaast dat b
en w wel erg makkelijk voorbijgaan
aan de Vogel- en Habitatrichtlijn,
waarbij hij met name concludeert
dat het opofferen van graslanden
rond Oosterend aan maïs een nega
tief effect op de weidevogelstand
zal hebben. Cadée heeft grote twij
fels over het rendement van de
installatie. 'Kan het energetisch uit
of alleen door de subsidies? En hoe
reken je? Moeten wij het goedvin
den dat hier een restproduct van de
bio-industrie wordt verwerkt? Leo
pold wijst erop dat de milieuwinst
het grootst is als de installatie in
de buurt staat waar de kippenmest
wordt geproduceerd. 'Want daar
door blijven de transportafstanden
het kortst.'
Smit heeft begrip voor de bezwaar
makers, maar verwacht tijdens de
zitting die over de centrale zal wor
den gehouden het grootste deel van
de zorgen weg te kunnen nemen. 'Ik
vind het wel jammer dat ik van al die
bezwaarmakers er zelfs niet eentje
op mijn erf heb gehad om onze kant
van het verhaal te horen.'
Die mogelijkheid is er op woens
dagavond, wanneer de gebroeders
Smit tekst en uitleg geven over
hun plannen tijdens de avond van
Duurzaam Texel over biomassaver-
gisting. De avond in Hotel Den Burg
begint om 20.00 uur.
Lichte stijging
waterschapslasten
Om te kunnen voldoen aan de steeds
strengere eisen op het gebied van
waterkwaliteit en waterkeringen,
ziet het College van Hoofdingelan
den van het Hoogheemraadschap
Hollands Noorderkwartier zich
genoodzaakt de waterschapsbelas
ting volgend jaar met gemiddeld vijf
procent te verhogen.
De beslissing hierover valt in de ver
gadering van 23 november. Andere
oorzaken voor de hogere belasting
vormen de gestegen energieprij
zen en de onderhoudskosten aan
wegen, waterkeringen en gemalen.
De totale begroting van het hoog
heemraadschap bedraagt rond 200
miljoen euro, waarvan ongeveer
166 miljoen euro wordt gedekt met
de opbrengst van de waterschaps
belastingen (circa 5 procent meer
VERVOLG VAN PAGINA 1
Promotiegeld
'tes Dros. die beroepshalve thuis
n de informatica, bood aan zelf
te nieuwe interactieve enquête te
C'Jden. Wuis reageerde instem-
snd. 'Daar praten we over.'
jft gemeentebestuur verwacht dat
logiesverstrekkers een actieve
zullen spelen bij de voorbe
ding van het nieuwe bestem-
Jigsplan voor het buitengebied.
"Macht wordt aan inspraak zoals
i de discussie over de toekomst
vrijkomende agrarische gebou-
Naast andere belangenorgam-
zal ook de TVL deskundigen
ten leveren voor de werkgroep,
•bestuurder S.Lups heeft zich
verklaard.
1 Leny Kikkert-Bakker van
Kanjerprojecten
Uwnent was toen dat het ophou-
d van de projecten teveel kosten
tel zich zou meebrengen.
«Standaart: 'Dan moet het maar
Mpaar centen kosten. Maar nu zit-
in een andere situatie Toen
'den b en w nog niet toegeven dat
teen miljoen te tekort was, nu wel.
®je een kerntakendiscussie gaat
ai, dan moet je daar een jaar
uittrekken en dan komt er nog
«S uit. Er moet nu op korte ter-
>Wat Qebeuren. Wat betreft de
^^J^Gmoet het college alles op alles
om zoveel mogelijk subsidie
groepsvakantiehuis De Bult komt
regelmatig met ideeën waar het
toerisme baat bij heeft. Van bus
maatschappij Connexxion kreeg ze
gedaan dat de dagkaart voortaan
niet alleen 's zomers, maar het hele
jaar geldt. Ze hoopt - met steun
van TVL - ook nog te bereiken dat
het tarief van deze kaart (€4,50 voor
zowel "volwassenen als kinderen)
wordt verlaagd naar €2,50 voor vol
wassenen en €1,- voor kinderen,
omdat de huidige prijs vooral voor
mensen die in gezinsverband van
de bus gebruik maken om Texel
te verkennen veel te hoog wordt
gevonden.
Kikkert is ook doende om de sport
Nordic Walking (lopen met een
soort wandelstokken, 'poles') als
toeristische activiteit op Texel van
de grond te krijgen. Elders is geble
ken dat hierdoor een nieuwe stroom
gasten op gang komt. De sport kan
op verschillende niveaus worden
beoefend en er kan leiding aan
worden gegeven vanuit bestaan
de organisaties, recreatieteams of
toeristische bedrijven zoals bunga
lowparken. Die moeten dan zorgen
voor mensen die tijdens een cursus
de vereiste bekwaamheid opdoen.
Op Terschelling en Ameland zijn
voor Nordic Walking al speciale rou
tes uitgezet. Texel biedt minstens
dezelfde mogelijkheden. Vooral
als deze uit Finland overgewaaide
loopsport in speciale verblijfsarran-
gementen wordt ondergebracht kan
dat een flinke impuls voor de spor
tieve verblijfsrecreatie betekenen in
de vorm van veel extra overnach
tingen.
De 25ste editie van de Wam
pex, die vrijdag om 19.00 uur
van start gaat, belooft weer het
nodige spektakel. Speciaal voor
deze jubileumeditie haalt organi
sator KWAPSMA alles uit de kast
en bevat de Texelse survivaltocht
veel extraatjes en genoeg water.
Woordvoerder Kees Jaap Harting
bevestigt bovendien de geruchten
die op Texel de ronde doen: 'Deze
Wampex wordt de laatste. En vol
gend jaar organiseren we de één na
laatste, want we hebben heel veel
leuke dingen die we dit jaar niet
kwijt kunnen.'
Dit jaar meldden zich maar liefst 37
teams aan voor de Weekend Amfi
bische Expeditie, terwijl de limiet ligt
op 35 teams. 'Team 36 mag van ons
niet meedoen. Die moeten posten,
daarvoor hebben we ze hard nodig.
En voor één keer maken we een uit
zondering en mag er een extra team
meedoen.' KWAPSMA is vastbeslo
ten om van deze jubileumeditie een
onvergetelijke Wampex te maken.
Verrassingen
De deelnemers wacht dan ook een
flink aantal verrassingen en er moet
beslist de nodige pienterheid, boe-
renslimheid, teamgeest en spirit
aan te passen komen om de 24
uur durende overlevingstocht tot
een goed einde te brengen. Vol
gens Harting is de kans aanwezig
dat de tocht van Texel afgaat. Hoe
zwaar de Wampex dit jaar wordt,
hangt in sterke mate af van het
weer. 'Helaas dreigt er mooi weer,
waardoor de moeilijkheidsgraad zal
afnemen, maar ook daar hebben we
rekening mee gehouden.' Het aantal
'veteranen' onder de deelnemers is
weer groot, hoewel zich ook een
flink aantal jongere groepen heeft
aangemeld. Het aantal vrouwelijke
deelnemers is vergelijkbaar met
andere jaren. Om filevorming, afkij
ken en afluisteren te voorkomen,
wordt wederom gewerkt met een
blokkensysteem, waarin de deelne
mers hun eigen route volgen en zo
nodig een noodbrief kunnen openen
om naar het eindpunt van het blok
te kunnen komen.
Door de hele Wampex heen loopt
de Rode Draad, een opdracht met
foto's van nog geheim gehouden
objecten over het gehele eiland,
waarvan het adres wordt gevraagd.
IJzerdraad
De deelnemers verzamelen zich vnj-
dag in de kantine van Texel'94 om
18.00 uur, in het bezit van twee
scheppen, drie meter dun ijzerdraad
en een schaar. In tegenstelling tot
vorig jaar is het bezit van mobiele
telefoons verboden.
Vong jaar ontstond er discussie,
doordat het gebruik weliswaar ver
boden was, maar het bezit niet.
Nu heeft KWAPSMA bepaald dat
mobieltjes thuis moeten blijven.
DINSDAG 1 NOVEMBER 2005
Kinderen en ouders hebben zater
dagmiddag officieel een nieuw
speelhuisje aan de Buytengors in
Den Burg in gebruik genomen. De
kinderen knipten gezamenlijk een
lint door dat om het huisje was
gespannen.
Het nieuwe huisje staat al een tijdje
in de speeltuin aan de Buytengors,
maar het was officieel nog niet in
gebruik genomen. De ouders deden
dat in bijzijn van Carla Schrama die
een jaar geleden als jongerenwerk
ster de komst van het speelhuisje
in werking zette. Dat gebeurde tij
dens een mini-dorpenronde die in
december 2004 in het toen net
verbouwde jongerencentrum Time
Out werd gehouden. Schrama had
die dorpenronde belegd om ook
kinderen uit Den Burg, ondanks het
ontbreken van een dorpscommis
sie, de kans te geven rechtstreeks
aan burgemeester en wethouders
een verzoek te doen. Kinderen uit
de andere dorpen konden dat ook
toen het college het jaarlijkse rondje
langs de dorpscommissies maakte.
Kinderen uit de Mars vroegen tij
dens de mini-dorpenronde aan wet
houder Annie Hin (welzijn) of een al
bijna twintig jaar oud huisje dat pal
naast een paar seniorenwoningen
stond, kon worden vervangen Hin
zegde hen toe dat dat mogelijk was.
Het nieuwe huisje staat niet meer
naast de seniorenwoningen, maar is
midden op het grasveld geplaatst.
Omvormers
zonnepanelen
Eigenaren van zonnepane
len krijgen binnenkort een brief
van energiebedrijf NUON. Men
wordt verzocht aan te geven of
de omvormer(s) van de panelen
moeten worden vervangen. Uit
onderzoek blijkt dat dit onderdeel
voor storingen zorgt.
Het is inmiddels meer dan drie jaar
geleden men een Photo Voltaïsche
(PV) installatie kon aanschaffen.
Totaal zijn er ongeveer 190 instal
laties op het eiland geplaatst. Door
dit succes is Texel in Nederland de
gemeente met de meeste zonnepa
nelen. De gemeente heeft samen
met het Energie Centrum Neder
land een onderzoek uitgevoerd naar
de kwaliteit van de installaties. Er
zijn 40 installaties doorgemeten.
In 30 procent van de gevallen is
een tekortkoming geconstateerd.
Als oorzaak wordt aangemerkt de
hoge temperatuur- schommelingen
die in de zomer optreden. Om de
storingen op te heffen, heeft het
NUON besloten in het geval er één
of meerdere omvormers defect zijn
deze te vervangen door een ander
type omvormer. Er wordt nu niet
één omvormer per paneel toege
past maar één omvormer voor zes
panelen.
De gemeente adviseert de eigenaren
om hun zonnepanelen te controle
ren door ze op een opbrengstmeter
aan te sluiten, die te koop zijn in de
grote doe-het-zelf zaken. Eigenaren
kunnen ook gebruik maken van één
van de vijf opbrengstmeters die de
gemeente Texel heeft aangeschaft.
Voordat men naar het gemeentehuis
komt is het verstandig om bij de
balie Grondgebied te informeren of
deze beschikbaar is.
De TX21 Pieter van Aris van de
familie Van der Vis uit Oosterend
bracht vrijdagmiddag een paraplu
anker aan land. Dit type ankers was
in gebruik bij de lichtschepen voor
de Nederlandse kust. Het twee ton
zware gevaarte werd zonder schade
aan de netten opgehaald benoor
den het Diepe Gat en door de
bemanning overgedragen aan het
Maritiem en Juttersmuseum. Deze
week maakt de Pieter van Aris zijn
laatste vaart als viskotter, daarna
wordt het schip gesaneerd.
Opvoedcursus
Corbis Plus
Protocol voor
dwangsommen
Het is bijna aan de orde van de
dag: de gemeente legt iemand een
dwangsom op om hem of haar te
bewegen een illegale verbouwing
of andere illegale activiteit binnen
een bepaalde termijn ongedaan
te maken. Welke dwangsommen
horen bij welke overtredingen?
En hoeveel tijd krijgt iemand om
de fout te herstellen zodat hij de
dwangsom die tot een bepaald
maximum kan oplopen, niet hoeft
te betalen?
Op deze vragen wordt antwoord
gegeven in een protocol dat b en
w zojuist hebben vastgesteld. De
bedoeling is dat iedereen weet waar
hij aan toe is en niet bang hoeft te
zijn voor willekeur. De locale over
heid legt zichzelf daarbij ook een
consequente en billijke handelswij
ze op. Aan dat laatste mankeerde
het wel eens, althans in de ogen van
de bestuursrechter die oordeelde
dat overtreders in sommige geval
len te weinig tijd kregen om een
overtreding ongedaan te maken. De
termijnen in het protocol zijn daar
om wat opgerekt. Het overzicht van
overredingen, dwangsombedragen
en termijnen vormt een omvang
rijke tabel die geraadpleegd kan
worden via het digitale loket van de
gemeentelijke website www.texel.
nl. Wie geen internet heeft kan het
overzicht inzien bij de balie Grond
gebied in het raadhuis.
dan in 2005). De begroting is in te
zien bij de kantoren in Purmerend,
Hoorn, Heerhugowaard en Edam
en in de bibliotheken van Alkmaar,
Den Helder, Hoorn, Purmerend en
Zaanstad.
De begroting is ook te vinden via
website www.hhnk.nl of (tegen
betaling van €30,-) op te vragen via
tel. 0299-663000. Belanghebben
den kunnen tijdens de inzageter
mijn schriftelijk bezwaar indienen bij
het College van Dijkgraaf en Hoog
heemraden van Hoogheemraad
schap Hollands Noorderkwartier,
Postbus 850, 1440 AW Purmerend.
Daarnaast kunnen belanghebben
den tijdens de vergadering van het
College van Hoofdingelanden op 23
november inspreken.
Het Texels Verbond van Onder
nemers heeft er vertrouwen in
dat de benodigde €107.000,- voor
Texelpromotie in de resteren
de maanden van dit jaar bij de
leden kan worden binnengehaald.
Inmiddels is eenderde van het
benodigde budget toegezegd. 'Ik
leg er geen eed op af, maar ik
hoop van ganser harte dat we het
gaan halen', aldus voorzitter Ries
Swanink. Zijn organisatie heeft
zich, net als de gemeente, TVL
en TESO, verplicht de komende
vijf jaar ruim een ton bij te dragen
aan de promotie van Texel door
deVW.
TVO kreeg van de ledenvergadering
de goedkeuring om de VW-bijdrage
te koppelen aan de contributie. Daar
door moeten nu alle leden opnieuw
hun handtekening zetten onder
het lidmaatschap. Tevens startte
TVO wervingsacties onder Texelse
ondernemers, die nog geen lid zijn.
'Hoe meer bedrijven er betalen,
hoe lager de bijdrage wordt', aldus
Swanink. De nadruk in de cam
pagne ligt op het solidanteitsbegin-
sel. Wekelijks wordt een advertentie
geplaatst met de namen van bedrij
ven die hebben betaald. Afgelopen
vrijdag waren dat er bijna 130. leder
bedrijf betaalt €200,- en €35.- per
werknemer. Opvallend is de deel
name van veel kleine ondernemers.
Waar de grote bedrijven nog moe
ten vergaderen over een bijdrage,
hebben de kleine zelfstandigen hun
handtekening al gezet. Eenvoudig
is de inzameling volgens Swanink
niet. 'We werken met een budget. Er
moet €150.000,- worden binnenge
haald. waarvan er €107.000,- naar
de promotie gaat en de rest nodig
is voor de eigen organisatie. We
moeten dus meer inzamelen dan in
het verleden. Bovendien is een van
onze grootste deelnemers, de RST,
overgegaan naar TVL omdat dit in
feite een logiesverstrekker is. Ook
dat scheelt een behoorlijk bedrag.
De toch al zware klus wordt volgens
Swanink bemoeilijkt door de kri
tiek die zusterorganisatie TVL, de
Texelse Vereniging van Logiesver
strekkers. recent in deze krant uitte
op het beleid van de VW 'Ik ben
een groot voorstander van opbou
wende kritiek, maar het moment
was ongelukkig.
Veel ondernemers hebben hierdoor
een afwachtende houding ingeno
men, waardoor het ons de grootst
mogelijke moeite zal kosten om het
voor elkaar te krijgen. Ik zeg niet dat
de vuile was binnengehouden moet
worden, maar het bespreken van
kritiekpunten kan op verschillende
andere manieren. TVL heeft maan-
delijk overleg met de VW en heeft
bovendien een afvaardiging in het
stichtingsbestuur. Dan hoef je niet
zo naar buiten te treden Ondanks
de kritiek is de verhouding tussen
beide organisaties niet verstoord.
Het ziet er zelfs naar uit dat TVL
de helpende hand biedt als TVO
de benodigde gelden niet bij elkaar
krijgt.
'Mogelijk doet TVL dan een extra bij
drage. Die toezegging werd gedaan
tijdens de jaarvergadering van TVL.'
Daar werd niet onwelwillend gere
ageerd op de suggestie om de
logiesverstrekkers een hogere bij
drage te laten betalen.
TESO betaalt de helft van het bedrag
dat TVO en TVL samen opbren
gen Mocht het onverhoopt met luk
ken het bedrag op tafel te krijgen,
betekent dat volgens Swanink niet
dat de unieke Texelse promotie
constructie in gevaar komt. 'In het
ergste geval wordt er minder pro
motie gemaakt, maar de constructie
houden we overeind.'
