Nu ineens wél groen licht voor stolp op Hogeberg
Indieners bouwplan eisen
forse schadevergoeding
'Gebruik elektriciteitsnet
en netwerk gasleidingen'
Nieuw pleidooi voor oprichting TEM
tXELSh COURANT
VRIJDAG 17 FEBRUARI 2006
ren mogen worden neergezet. De
familie heeft daar zelfs een defini
tieve vergunning voor en heeft al
afspraken gemaakt met een aanne
mer uit Sijbekarspel die deze schu
ren moet neerzetten.
Om te weten hoe dat mogelijk is,
moeten we terug naar het prille
begin van de kwestie. De familie
kocht het huidige weinig karakte
ristieke woonhuis met bouwvallige
schuren in 1997, dus nog voordat
het huidige college aantrad, met
de bedoeling er 'iets moois' van
te maken in de vorm van een stolp
volgens Texels model, dus met aan
gebouwd woonhuis. Daarbij zou
den alle bestaande schuren worden
afgebroken. Volgens de familie heeft
het college het plan direct naar de
prullenbak verwezen: onhaalbaar
wegens totale strijdigheid met de
bestemmingsregels. Op de vraag
wat er dan wél mocht, werd des
tijds meegedeeld dat de bestaande
gebouwen volgens het overgangs
recht konden worden vergroot en
vernieuwd. De familie liet daarop
een bouwplan maken dat keurig
aan de regels voldeed, maar (juist
daardoor) een schande beloofde te
worden voor de Hogeberg en omge
ving. Om redenen van welstand
werd de bouwaanvraag dan ook
door het college afgekeurd. Maar
toen de familie tegen die afwijzing
in beroep ging, werd de gemeente
door de Alkmaarse rechtbank en
ten slotte door de Raad van State
om formele redenen in het ongelijk
gesteld. De bouwvergunning moest
dus worden afgegeven. Volgens de
familie zijn de voorbereidingen voor
deze monsterlijke schuren verge
vorderd, omdat de hoop al was
opgegeven dat het met de stolp
Wat acht jaar onmogelijk was, kan nu wel. Marian Ran en
echtgenoot Sjef Brügemann krijgen van de gemeente als
nog alle medewerking bij het realiseren van een Texelse
stolpboerderij aan het Skillepaadje op het hoogste punt
van de Hogeberg. Niet alleen het gebouw zelf met een
oppervlakte van 250 vierkante meter mag geheel naar
wens worden gebouwd, er mag ook een kelder onder met
een nog grotere oppervlakte. Een bijgebouw in de gedaan
te van een royaal uitgevoerde Texelse schapenboet op een
steenworp afstand is ook geen probleem meer. De familie
hoeft alleen nog maar een bouwaanvraag in te dienen,
zodat de artikel 19-procedure van start kan gaan.
(Foto Harry de G?y
nog wat zou worden. 'De aanneme
heeft al het nodige werk gedaan e-
zou deze maand beginnen. Als wi
hem nu nog terugfluiten moet hij
schadeloos worden gesteld. Onde
andere daarvoor is die claim bij de
gemeente ingediend'..
Discussie
Ongeacht de afloop belooft de kwes
tie een prikkel te worden voor dis
cussie over herziening van vooral de
planologische regelgeving op Texë
waarvoor de gemeenteraad volledis
verantwoordelijk is. De kwestie rond
de stolp van Brügemann-Ran is Ir
meerdere opzichten ongekend, maai
staat niet alleen. Zelfs in bestem
mingsplannen die nog maar net doo
de raad zijn vastgesteld, staan voor
schriften die belemmerend of vertra
gend werken voor initiatieven waa
geen redelijk mens bezwaar teger
heeft en die vaak ook door het col
lege zelf worden toegejuicht. Om de
aanvragers in zulke gevallen te hel
pen, zijn telkens kunstgrepen nodig
zoals een artikel 19-procedure die
veel tijd en geld kost. Daarbij kom
nog het risico dat iemand in he
kader van zo'n procedure bezwaa
maakt, waardoor de bouw nog lan
ger wordt opgehouden. De gemeen
te wil de aan de orde zijnde aan
passing van bestemmingsplannen
aangrijpen om de voorschriften kr
tisch te beoordelen op wenselijkhed
en praktische toepasbaarheid. Tips
van burgers die tegen mogelijk dub-
euze regelgeving zijn opgelopen, zif
daarbij welkom. Men kan zich via hf
raadhuis wenden tot de grotendeels
uit raadsleden bestaande Werkgroep
Deregulering en eventueel gebrul!
maken van het speciale emailadres
minderregels@texel.nl.
Bizar
Wie denkt dat de familie nu in
feestvreugde uitbarst, komt
bedrogen uit, want de onaan
gename verbazing is groter dan
de blijdschap. 'Waarom kan het
nu ineens wel? We zijn acht jaar
onnodig getreiterd en aan het
lijntje gehouden. In die tijd zijn de
bouwkosten misschien wel ver
dubbeld en hebben we enorm
veel kosten gemaakt. Als de
gemeente ons hierin niet tege
moet komt, zien we definitief van
het hele plan af en komen er op
de Hogeberg een paar oerlelijke
gebouwen te staan'.
De familie heeft in eerste instan
tie een schadevergoeding van
€40.000, - geëist en vindt dat het
college er dan nog heel genadig
afkomt, want de bedragen die in
werkelijkheid zijn uitgegeven zijn
vele malen hoger. Advocaat mr. Ron
Verheyen uit Utrecht heeft een claim
ter grootte van €465.000,- in voor
bereiding voor het geval de zaak
niet alsnog wordt opgelost. Net als
in de afgelopen jaren is de emotie
ook nu een belangrijke drijfveer voor
het handelen. Brügemann: 'Ik zou
willen dat de gemeente toegeeft
verkeerd bezig te zijn geweest en
voortdurend belemmeringen in de
weg heeft gelegd in plaats van te
helpen. Als ze daarvoor hun excuus
hadden aangeboden, had ik zelfs
van die €40.000, - willen afzien'.
Afgewezen
Zover zijn ze bij de gemeente nog
niet. Het college heeft de scha
declaim inmiddels afgewezen, wat
mogelijk leidt tot bezwaar en even
tueel beroep. Ook het verzoek om
kwijtschelding van bouwleges in
combinatie met de aanleg van tuin-
wallen als compensatie is niet geho
noreerd. 'Binnen de huidige wet- en
regelgeving zien wij geen mogelijk
heden', staat in de betreffende brief
van b en w.
Wethouder Nel Eelman wijst er met
klem op dat ook het college natuur
lijk veel liever een mooie rietgedekte
stolp ziet op het kwetsbaarste plek
je van Texel dan lelijke agrarische
schuren. 'Maar het probleem was
steeds dat een stolp volgens het
originele model niet voldoet aan de
regels van het bestemmingsplan,
vooral wat betreft maatvoering. Er
is dus een vrijstellingsprocedure
nodig, waarbij je moet afwijken van
de regels en er daarbij op moet let
ten dat wat je bij de een toestaat, bij
een ander niet kunt weigeren'.
Grondhouding
Eelman zegt steeds een 'positieve
grondhouding' te hebben ingeno
men en telkens te hebben getracht
om door ruime interpretatie van de
regels toch een stolp mogelijk te
maken, al zegt de familie daarvan
weinig te hebben gemerkt. De stolp
van 250 vierkante meter (inclusief
een serre) was uiteindelijk geen pro
bleem meer, maar de kelder eron
der en de boet erbij leverden nog
strijd op. De gemeente stond een
kelder van beperkte grootte toe,
recht onder het gebouw. De familie
wilde een kelder die zich tot buiten
het gebouw zou uitstrekken, want
alleen dan zou het mogelijk zijn om
n de Hogeberg. Wat betreft omvang en vorm lijkt het gebouw op de monumentale stolp aan de
De kwestie is extra bizar omdat op
hetzelfde terrein op de Hogeberg
wél drie oerlelijke agrarische schu-
De bestaande situatie: woonhuis met ter weerszijden bouwvallige agrarische schuren.
er van buitenaf met de auto in te
komen met behulp van een niet in
het zicht komende schaarlift. Het
voorstel van ambtelijke zijde om
de ondergrondse garage onder de
wagendeuren bereikbaar te maken
toelaatbare oppervlakte aan bijge
bouwen al voor een deel was opge
soupeerd door de extra toegestane
kelderruimte. Het college liet ten
slotte toch een normale boet toe,
zich beroepend op de van februari
aan de wensen van de familie, maar
die vindt dat deze medewerking al
jaren geleden gegeven had moeten
worden, omdat er intussen in de
regelgeving niets wezenlijks is ver
anderd. Bij navraag in het raadhuis
met een hellingbaan werd door Brü
gemann als 'foeilelijk' van de hand
gewezen. Ook een aanvaardbaar
systeem om in de kelder daglicht
te krijgen via openingen buiten het
gebouw was bron van onenigheid
tussen ambtenaren en opdrachtge
ver. De schapenboet kon er komen
door deze als bijgebouw te beschou
wen, maar dreigde bespottelijk klein
uit te vallen, omdat de maximaal
2003 daterende beleidsnota Diverse
gebouwen en Overgangsrecht. Die
gaf extra mogelijkheden voor bij
gebouwen als bestaande schuren
worden afgebroken. De boet mag
alleen gedurende de bouw van de
stolp door de familie als woonruim
te worden gebruikt.
Bemiddeling
Met dit alles was volledig voldaan
blijkt dat het college er veel aan
gelegen is geweest om deze sle
pende kwestie uiteindelijk toch tot
een goed eind te brengen. Voor de
stolpkwestie bestaat veel publieke
belangstelling, vooral sinds de fami
lie-vorig jaar een geruchtmakende
paginagrote advertentie in de Texel
se Courant en het Noord-Hollands
Dagblad liet zetten, waarin ze het
college in krasse termen de mantel
uitveegde. Nadien hebben enkele
burgers zich met de zaak bemoeid
in de hoop te kunnen bemiddelen
en mogelijk iets te doen aan de
kennelijk verziekte verhoudingen.
Bij de gemeente wordt niet ont
kend dat daar enig effect vanuit is
gegaan, met name wat betreft de
problematiek rond de kelder. De
bemiddelaars vonden elkaar in de
opvatting dat het onaanvaardbaar is
dat een op zichzelf uitstekend plan
strandt op kennelijk ondeugdelijke
regelgeving.
Drie 66 meter hoge windmolens
voor de kust, een geleidelijke
introductie van zonnepanelen op
het eiland, één biomassa-instal
latie voor de productie van bio
brandstof, een productiestation
bij Ecomare voor waterstof en
alleen nog maar groene stroom
afnemen. Het waren enkele idee-
die directeur Kees van der
Klein van Energieonderzoek Cen
trum Nederland (ECN) in Petten
deze week opperde tijdens een
lezing over het Energieplan 2030.
Van der Klein was te gast bij een
forumdiscussie met de politieke
partijen dat de Stichting Duurzaam
Texel maandagavond in de bios
coop in Den Burg had belegd. Duur
zaamheid was het centrale thema
van de avond. Met zijn adviezen gaf
de ECN-directeur opnieuw handen
en voeten aan het Energieplan 2030
dat in 2001 werd gepresenteerd
en waaraan sinds de verkiezingen
in 2002 nauwelijks meer aandacht
werd besteed. GroenLinks wil het
nieuw leven inblazen. Volgens het
energieplan zou Texel in 2030 vol
ledig op duurzame energie moeten
kunnen draaien.
Van der Klein gaf het advies bij
de verwezenlijking van de plannen
gebruik te maken van de bestaande
elektriciteits- en gasleidingennet-
werken op het eiland. Met behulp
van het elektriciteitsnet kan vol
gens hem groene stroom worden
geïmporteerd. Met het gasleidin
gennetwerk zou waterstof over het
eiland verspreid kunnen worden. De
waterstof zou geproduceerd kun
nen worden uit biomassavergisting,
wind- en zonne-energie of fossiele
brandstoffen. Dat laatste zou op
schone wijze (met afvangst) kunnen
gebeuren, zodat er geen koolstof
dioxide vrijkomt. Met dat laatste
speelde Van der Klein in op de
plannen om bij Ecomare een water
stofcentrale te realiseren. Volgens
haalbaarheidsonderzoeken moet
dat mogelijk zijn, maar de plannen
staan op een laag pitje omdat ECN
de financiering vooralsnog niet rond
heeft kunnen krijgen.
Volgens de ECN-directeur is het
belangrijk dat het Energieplan
gestoeld is op een lange-termijnvi-
sie, maar van de grond komt met
projecten waarvan de resultaten
op korte termijn zichtbaar zijn. Hij
pleitte er ook voor dat de projec
ten in ieder geval veilig, schoon en
betaalbaar zijn. Een combinatie van
energieprojecten is volgens hem
ook aan te bevelen. 'Als je het plan
bijvoorbeeld met alleen biomassa
vergisting zou willen realiseren, heb
je het hele eiland nodig om daar
voor gewassen te verbouwen. Als
je het alleen met zonne-energie zou
doen, heb je 50 hectare of 20.000
daken met zonnepanelen nodig. En
als je het alleen met windenergie
doet, zou je negen 66 meter hoge
windmolens voor de kust moeten
plaatsen. Je moet het dus zoeken
in slimme combinaties.'
Programma
Kandidaat-wethouder Peter Bak
ker, die namens GroenLinks aan
discussie meedeed, zag veel in de
adviezen van Van der Klein. Wat
hem betrof, zouden ze zo in een
collegeprogramma kunnen worden
opgenomen. Piet Standaart (Texels
Belang) herhaalde zijn twijfels over
de haalbaarheid, maar wilde zich
meewerkend opstellen. 'We kun
nen bijvoorbeeld ook energie uit de
natrium- en chloride-ionen in zee
halen.' De ruigte uit bermen en slo
ten zou volgens hem na behande
ling met enzymen ook tegoed kun
nen komen aan de papierindustrie
in plaats van gewoon te worden
verwerkt.
Bakker blies nieuw leven in een
plan om voor de realisatie van duur
zame projecten een Texelse Energie
Maatschappij op te richten. Dat zou
een fonds moeten worden waar
uit projecten worden gefinancierd.
Mensen zouden, net als bij TESO,
aandelen in het fonds moeten kun
nen kopen. 'Dan kunnen ze delen
in de winst.' Vanuit het fonds zou
den onder meer kredieten verstrekt
kunnen worden aan Texelaars die
een duurzaam energieproject willen
beginnen. De oprichting van zo'n
fonds werd in 2001 ook al aan
geroerd in de energieplannen van
Ecofys. Bakker trok een vergelijking
met het Deense eiland Samso waar
met investeringen van eilandbewo
ners windmolens voor de kust zijn
gebouwd. Het Waddenfonds zou
een rol kunnen spelen in de oprich
ting van een Texelse Energie Maat
schappij.
Het idee werd positief ontvangen
bij de vertegenwoordigers van de
andere partijen, al hielden ze beleefd
de boot ook enigszins af. Mana van
der Spek (WD) vond het 'op zich
een goed idee', Standaart zei het
'een sympathiek idee' te vinden en
bij Marian Merkelbach (CDA) klonk
het plan 'op zich goed'. 'Misschien
kan er zo meer draagvlak worden
verworven en zijn duurzame projec
ten misschien wat minder lelijk als
ze wat opleveren.' Tegen de bouw
van windmolens leven veel bezwa
ren en de plannen van de gebroe
ders Smit om een biomassacentrale
te bouwen hebben eveneens de
nodige bezwaren opgeleverd. Frans
Visman (D66) en Alfred Schaatsen-
berg (PvdA) stonden positief tegen
over de TEM-plannen.
Windmolens
De vraag van gespreksleider And
rew Albers hoe de partijen tegen
over windmolens in Oudeschild
staan, leverde eveneens wisse
lende reacties op. Schaatsehberg
was faliekant tegen. Van der Spek,
een fervent tegenstander van wind
molens, toonde zich voor. 'Maar
omdat in de bestemmingsplannen
is afgesproken dat er in Oudeschild
windmolens mogen zijn.' Op het
moment staan er bij de passan
tenhaven vier van de NUON en
verderop op een van Dick Graaf.
De energieleverancier presenteerde
een paar jaar geleden plannen om
die te vervangen door één grote
windmolen op de noordpunt van de
passantenhaven. Hoe het momen
teel met die plannen staat, is niet
bekend. Bij het CDA ligt het onder
werp gevoelig. Lijsttrekker Marian
Merkelbach erkende dat de fractie
verdeeld is over windmolens. Zelf is
ze voorstander, anderen binnen de
fractie zijn tegen. Lijsttrekker Hans
de Breij van BEZEM, die eveneens
bij de forumdiscussie zat, maakte
zich er niet druk over. 'Als ik door
Duitsland rijd, zie ik gigaparken met
windmolens. Ik denk niet dat de
Duitse toerist er zich hier dan aan
gaat storen.' Verder bleef de bij
drage van De Breij aan de forum
discussie beperkt tot het melden
dat duurzaamheid binnen zijn partij
nog geen discussie-onderwerp is
geweest. De forumdiscussie verliep
goed en overzichtelijk. Gespreks
leider Albers hield de touwtjes in
handen en zorgde ervoor dat alle
sprekers om de beurt aan het woord
konden komen.
Zeehonden
in container
In verband met de grote toestroom
van op te vangen zeehonden, heeft
Ecomare deze week een zeecon
tainer geplaatst, die is ingericht
als noodopvang.
Uitreiking van
ondernemerspijs
De prijs voor de Texelse onder
nemer van 2005 wordt woens
dag 8 maart uitgereikt tijdens een
seminar in Cinema Texel. Op het
seminar wordt het woord gevoerd
door Anne-Marie Rakhorst en
Ruud Koornstra. De genomineer
de bedrijven zijn de Texelse bier
brouwerij, Waddenhaven Texel en
De Witte Engel.
De Texelse ondernemerspnjs in een
initiatief van Duurzaam Texel en wordt
uitgereikt aan het bedrijf dat zakelijk
inzicht weet te combineren met aan
dacht voor mens en milieu. De jury
bestaat uit oud-gedeputeerde Bob
Niet eerder was de toestroom van op
te vangen zeehonden bij Ecomare
zó groot. Vooral de quarantaine
afdeling zit helemaal vol. Momenteel
heeft Ecomare 2 gewone en 21 grijze
zeehonden in de opvang en zit daar
mee nagenoeg op het maximum.
Dieren die zelfstandig eten en geen
medicijnen meer hoeven, kunnen
Verburg, Jan Glaubitz van de Kame
van Koophandel, Ruud Koornstrc
van initiëringmaatschappij Tendris er
de Texelaars Bob Bakker en Harrj
de Graaf. Spreker Anne-Marie Rak
horst werd in 2000 uitgeroepen tot
zakenvrouw van het jaar. Zij richtte
in 1994 Search op, een bedrijf de
in korte tijd een naam opbouwde
op het gebied van milieu, veiligheid
arbeidsomstandigheden en kwaliteit
De avond begint om 19.00 uur. Ni
de inleidingen door beide spreken
volgt een presentatie van de dn:
genomineerde bedrijven. De uitrei-
king van de prijs wordt voorafgegaan
door het voorlezen van het juryrap
port. Na afloop van de prijsuitreikiiK
is er gelegenheid tot een inform»
samenzijn. Meer informatie: ww»
duurzaamtexel.nl.
bij elkaar worden gehuisvest, maa1
dieren die net binnenkomen won
den eerst enige tijd apart gehouden
Deze quarantaine-voorziening is he
grootste knelpunt in de opvang. Of
uitkomst biedende zeecontainer
eigendom van het NIOZ. Er is eer
zwemgelegenheid in gemaakt 0
een plek om warm te liggen.
Peiling
In de uitkomst van polls heb ik met
zoveel vertrouwen, dus besloten we
met de gemeenteraadsverkiezingen
in aantocht maar een echte opi
niepeiling te houden. Als redactie
schakelen we daarvoor geen duur
callcentrum in, maar bellen we de
mensen gewoon zelf.
Hoe gaat zoiets in zijn werk? Je
maakt een vragenlijstje, pakt de
telefoon en toetst de nummers in
aan de hand van een door de com
puter gekozen lijst, zónder namen,
want het is een anonieme peiling.
Het was voor mij dus een verras
sing wie er opnam. Een bekende?
Zo met, dan verliep het gesprek
meestal vlot. Gaat u stemmen? Zo
ja, op wie? Heeft u vier jaar geleden
gestemd? Zo ja. op wie? Korte vra
gen en korte antwoorden, in theorie
dan. Want meestal liep het anders
en kwamen hele gesprekken op
gang, die soms mets met de poli
tiek van doen hadden. Zo bleek ik
bijvoorbeeld Kees Zijm, loodgie
ter en tevens handboogschutter,
te hebben gebeld. 'Nou ik je toch
spreek, zaterdag houden we in de
Dennen, achter de Fonteinsnol, een
handboogwedstrijd, met toestem
ming van Staatsbosbeheer. Er doen
wel 95 deelnemers mee. Kun je dat
gelijk in de krant zetten.'
Ik had te doen met die mevrouw
die haar hele leven op het CDA had
gestemd, maar het nu met meer
wist. 'Ik lees de krant, maar ik vind
het allemaal niks. Het is zó moeilijk.
Ik zou op iemand willen stemmen
die er echt wat van kan maken.
Maar daar moet je wel de men
taliteit voor hebben. Wie haalt de
kastanjes uit het vuur?' Ik wenste
Achter de schermen
haar veel sterkte. Een Texelaar die
ik goed ken, gaf de voorkeur aan
D66. Maar hij hing niet op voordat
hij zijn stem had toegelicht. 'Lan
delijk is het niet mijn partij. Maar
op Texel is Frans Visman mijn man
netje. Een goeie vent, geen flauwe
kul.' Een andere Texelaar: 'Ik stem
altijd, maar nu zijn we op 7 maart
op vakantie. Ik zou iemand kunnen
machtigen, maar ik denk niet dat
ik het doe. Zoals het nu gaat vind
ik het allemaal maar zozo.' Een
oudere mevrouw: 'Al zou ik willen,
ik kan niet eens bij het stembureau
komen.' Van mijn aanbod om wat te
regelen wenste ze geen gebruik te
maken. 'Stemt niet', kruiste ik aan.
De volgende mevrouw antwoordde
resoluut: 'Wat denk je, ik stem altijd
PvdA. Nu dus ook.' Velen twijfelen
nog. 'Ik stem altijd, maar nu heb ik
er niet veel vertrouwen in. Dat komt I
door alle dingen die de gemeente
en de overheid ons door de strot I
duwen. Misschien ga ik toch stem
men, maar ik twijfel ernstig.' Som
migen aarzelden en maakten alsnog
een keus. 'Ik denk Texels Belang,
maar... Ja, vul maar in.' Slechts
een enkeling weigerde, ondanks de
anonimiteit, om de voorkeur bekend
te maken. Soms bleek ik een kind
aan de lijn te hebben, die van stem-1
men helemaal niets begreep. 'Is je
vader of moeder thuis?' Haar moe- j
der spoorde me aan op te schieten. 1
'Anders branden de piepers aan.' I
Gerard Timmerman
