Europa steekt €850.000,- in nieuw centrum Oudeschild
Haventje De Cocksdorp even vol
Speciale vlag SIGT
voor strand paal 28
TEXELSE j COURANT
Meer bacteriën in zeewater dan gedacht
Wndervalide kan bij zee komen'
Hittegolf leidt tot
warme Waddenzee
De Waddenzee is door de hittegolf
van de afgelopen weken een paar
graden warmer dan gebruikelijk
geworden. Onderzoekers van het
Koninklijk NIOZ maten donder
dagmiddag bij het wegtrekken
van de ebstroom een tempera
tuur van 24,1 graden Celsius. Bij
de vloedstroom werd 20,8 graden
gemeten.
De watertemperatuur van de Wad
denzee is in de maand juli gemid
deld 17,5 graden. Volgens Hendrik
van Aken van het NIOZ is het moei
lijk te zeggen of de 24,1 graden
een record is, omdat het zeewater
sinds zes jaar op elektronische wij
ze wordt gemeten. Eerder gebeurde
dat met een thermometer in een
emmer water. 'Maar voor de afge
lopen zes jaar was wel de hoog
ste temperatuur.' Het NIOZ meet al
sinds jaar en dag de temperatuur
van de Waddenzee.
Het warme zeewater leidde eind
vorige week tot krantenberichten
dat jonge platvissen de Waddenzee
aan het verlaten zouden zijn en dat
garnalen naar de diepere gedeelten
zouden trekken. Dat was voorba
rig. Volgens bioloog Willem Dekker
van Wageningen Imares in IJmuiden
(voorheen het RIVO) is het in theone
mogelijk dat de verwarming tot het
vertrek van platvis en garnalen heeft
geleid, maar dat is geen vaststaand
feit. 'We hebben geen waarnemin
gen gedaan, dus we weten het
niet. We hebben wel vastgesteld dat
platvis en garnalen weg gaan als
het water te koud wordt.'
Volgens garnalenvisser Frido Boom
van de TX10 Emmie uit Oudeschild
heeft het warmere zeewater niet
tot veranderingen geleid. 'We vis
sen gewoon op onze traditionele
gronden en we vangen wat we
altijd vangen', laat hij desgevraagd
vanaf het water weten. 'We zien
ook andere vissers gewoon op hun
traditionele plekken liggen.' Volgens
Boom heeft het warme weer wel
geleid tot extra veel groei van algen
en wier. 'Maar dat is gebruikelijk als
het warm is.'
DINSDAG 1 AUGUSTUS 2006
Een goed toegankelijk strand is één
van de voorwaarden voor de blauwe
vlag. Paal 19. paal 19,5 en paal 21
voldoen daar met aan. maar hebben
een ontheffing van de ANWB die
de blauwe vlaggen uitdeelt. In het
concept van de nieuwe strandnota
wordt eveneens meer nadruk op
de toegankelijkheid gelegd. In de
nota is de afspraak opgenomen dat
de gemeente voor de betonplaten
en de rolmatten zorgt en dat de
strandexploitanten, tegen vergoe
ding, voor het onderhoud zorgen.
De gemeenteraad moet nog bepa
len op welke wijze de exploitanten
worden vergoed. In de conceptnota
staat eveneens dat de gemeente bij
zoveel mogelijk strandslagen voor
invalideparkeerplaatsen zorgt en
dat ze bij elke strandslag strandrol-
stoelen ter beschikking stelt.
Tijgerspin nieuwe inheemse diersoort
|Een bijzondere waarneming was
het het karakteristieke web van de
fgerspin tussen de rolklaver langs
je wandelroute. Vrijdag was de eer-
se keer dat dit dier op Texel werd
•argenomen. Waarschijnlijk is het
zs'fs nooit eerder ten noorden van
Castricum gezien. Deze spinnen-
jcort kwam tot voor kort alleen in
aid- en midden-Europa voor. Maar
de laatste jaren is hij bezig met een
opmars naar het noorden. De tijger-
is een voorbeeld van diersoor-
Jie zich door het veranderende
aat in onze streken vestigen.
Het vrouwtje van de tijger- of wes-
peispin (wetenschappelijke naam
taope bruennichi), is een van de
"ooiste en grootste Nederlandse
pmnen. Het opvallend geelwit-
>art gestreepte lichaam kan tot
'wee centimeter lang worden. Met
fe forse poten meegerekend is het
téte dier soms wel vier centimeter
jioot. Net als de bekende kruis-
spn maakt de tijgerspin een wiel-
#eb, dat zich onderscheidt door het
Èbilimentum, een opvallende zig-
aglijn van dicht opeen gesponnen
iaden aan de boven- of onderzijde
van het centrum van het .web. Het
mannetje is klein en onopvallend.
Op de Texelse vindplaats is er geen
gezien. Misschien is het er nooit
geweest, maar het kan ook zijn dat
het door het vrouwtje na de paring
is opgegeten. Of er nakomelingen
zijn, kan pas in september worden
gezegd. Dan zou in de buurt van
het nest een bolvormige cocon met
spinneneieren te vinden moeten zijn.
Pas in het voorjaar komen de eieren
uit, waarna de jonge spinnetjes na
twee maanden volwassen zijn.
Het waargenomen exemplaar moet
in elk geval al sinds het voorjaar
op het eiland aanwezig zijn, anders
had het nooit het Marsdiep kunnen
oversteken. Heel jonge spinnetjes
kunnen zich verplaatsen door een
lange draad te spinnen, waaraan ze
op de wind en luchtstromingen kilo
meters kunnen reizen. Hoewel de
grote vrouwtjesspinnen ee bedrei
ging vormen voor de mannetjes,
hoeven Texelaars zich geen zorgen
te maken: de tijgerspin is, ondanks
naam en uiterlijk, volkomen onge
vaarlijk voor mensen.
Mensen die een tijgerspin zien,
wordt verzocht dit door te geven
aan Sytske Dijksen, tel. 319231, e-
mail ruigehoek@cs.com.
Het aantal soorten bacteriën dat
zich in zeewater bevindt, blijkt
tien tot zelfs honderd keer groter
dan tot nu toe werd aangeno
men. Onderzoek wijst uit dat zich
in zeewater zo'n 20.000 soorten
bacteriën per liter bevinden of,
anders gezegd, dat een zwem
mer met iedere slok zeewater
ongeveer duizend verschillende
bacteriën binnenkrijgt.
Met behulp van een totaal nieuwe,
revolutionaire en relatief goedkope
methode voor DNA-analyse namen
onderzoekers van het NIOZ en het
Marine Biological Laboratory (MBL)
uit Woods Hole in de VS watermon
sters van een liter op acht verschil
lende locaties in de Atlantische en
Stille Oceaan. Buiten dat zij vast
stelden dat het aantal soorten (de
biodiversiteit) veel groter was dan
tot nu toe werd aangenomen, bleek
dat er zeer grote verschillen waren
tussen de onderzochte watermon
sters. Dit kan er op duiden dat het
totale aantal soorten bacteriën in de
oceanen tussen de 5 en 10 miljoen
ligt. Een zeer klein aantal soorten (5
tot 10) komt in grote hoeveelheden
voor, alle andere in zeer kleine aan
tallen. De onderzoekers noemen dat
de 'zeldzame biosfeer', een feno
meen dat tot nu toe - op basis van
de traditionele onderzoeksmetho
den - volledig onbekend was. Het
fenomeen valt te vergelijken met de
wereldwijde auto-industrie, waarbij
enkele merken in enorme aantallen
worden gemaakt en twintigduizend
andere fabriekjes maar één of twee
heel karakteristieke auto's maken.
Het nut van deze zeldzame biosfeer
vraagt om nader onderzoek. Mis
schien zorgt deze voor stabiliteit in
de bacteriële gemeenschap, zodat
bij een verandering in de omgeving
de gemeenschap zich ogenblikkelijk
kan aanpassen. Nader onderzoek is
zeker belangrijk met de achterlig
gende gedachte dat alle knnglopen
op aarde (zoals die van C02) in zeer
hoge mate bepaald worden door
microben als bacteriën.
Het onderzoek werd mogelijk
gemaakt door financiering van de
Sloan Foundation via het wereldwij
de International Census of Marine
Microbes (ICoMM) Programma dat
geleid wordt door MBL, NIOZ en
NIOO-CEME en NWO. De resulta
ten zijn deze week gepubliceerd in
het prestigieuze Amerikaanse tijd
schrift Proceedings of the National
Academy of Sciences.
SIGT hangt onder toeziend oog van Nico de Graaf, Ivonne Boom, Stelios Lemonakis, Wamer Schreurs e
de toegankelijkheidsvlag op bij strandpaviljoen Paal 28. <roto jcrcon Kam*
Due zeer voorlopige schets van het pleintje achter de dijk geeft een indruk van de bij
Oudeschild passende bouwstijl die de architecten willen toepassen. Het meest rechtse
wninggebouw bevat een exclusief penthouse met uitzicht over haven en zee.
Oudeschild gaat een ingrij
pende facelift tegemoet. Het
thans merendeels desolate ter
van ongeveer twee hectare
op de hoek Heemskerckstraat-
Barentszstraat gaat op de schop
om plaats te maken voor wonin
gen, winkels, bedrijven en par
keergelegenheid, zodanig ont
worpen dat een nieuw en sfeervol
dorpscentrum ontstaat, passend
bij het karakter van Oudeschild.
Er is rond 19 miljoen euro mee
gemoeid. Het omvangrijke project
wordt tussen 2006 en 2009 in twee
fasen uitgevoerd en kan rekenen
op €850.000,- subsidie uit Euro
pese fondsen om tot financiële
haalbaarheid te komen. De daad
werkelijke uitvoering gaat na de
bouwvakvakantie van start.
In het project wordt nauw samenge
werkt door projectontwikkelaar RAB
Onroerend Goed BV, de gemeente
en het advies- en ingenieursbureau
Grontmij. RAB is mede door recen
te aankopen in de afgelopen jaren
eigenaar van alle benodigde grond
en brengt deze in. De gemeente
regelt de ruimtelijke procedures en
vergunningen en speelt een rol bij
de financieringen. Grontmij is belast
met de plancoördinatie en levert de
nodige expertise.
De eerste fase voorziet in een uit
breiding met 5000 vierkante meter
van de bestaande horecagroothan-
del Hanos, een winkelgebouw van
625 vierkante meter waarin de Spar
supermarkt van Erik Kalverboer zal
worden ondergebracht met- daar
boven woningen, twee vrijstaande
woningen en een bedrijfsverzamel
gebouw voor ambachtelijke bedrij
ven (geen winkels) ook met wonin
gen. Voor het ontwerpen van de
diverse gebouwen zijn de Texelse
architecten Ronno Honing en Louis
Uriot ingeschakeld.
Er komen 55 parkeerplaatsen die
mede zijn bedoeld om te voorzien in
het gebrek aan parkeerruimte op het
naburige haventerrein. Supermarkt,
bedrijfsverzamelgebouw, de dertien
starters- en duurdere woningen met
parkeerplaatsen worden gegroe
peerd rond een knus in te richten
pleintje dat grenst aan de havendijk.
Voetgangers kunnen de haven van
hieruit bereiken via een trap.
Voor de uitvoering van het plan
moeten diverse bestaande objecten
worden gesloopt, te beginnen met
het voormalige kringloopgebouw
aan de Heemskerckstraat waardoor
het nieuwe centrum vanaf die straat
(recht tegenover Voordeelland) via
een doorbraak toegankelijk wordt.
Verder zullen de drie tanks van het
oliedepot van RAB worden gesloopt.
De olievoorraad wordt overgebracht
naar het verderop gelegen depot
van de Coöperatieve Inkoopvereni
ging voor Visserijbenodigdheden
(CIV). Naast te plaatsen eigen tanks
zal één van de CIV-tanks worden
gehuurd. Een kostbaar onderdeel
van het plan is de noodzakelijk
gebleken sanering van het terrein
waar de tanks hebben gestaan en
van het terrein van Texdok; daar
is meer dan een half miljoen voor
nodig. De milieuvergunning voor
het nieuwe oliedepot wordt komend
najaar verwacht.
Fase 1 van het plan moet in 2008 zijn
afgerond. Fase 2 moet nog verder
worden uitgewerkt, maar deze bevat
in elk geval kavels voor woningbouw
en 35 parkeerplaatsen zodat binnen
het totale plangebied ongeveer 90
parkeerplaatsen komen. Eind 2009
moet alles zijn voltooid.
Financiën
In financieel opzicht moet dit
dorpsvernieuwingsproject voor
de gemeente budgetneutraal uit
pakken. RAB kijkt nog tegen een
tekort aan, al ziet men dat niet als
een groot probleem, mede door de
Europese subsidie van €850.000,-
Dit zijn zogeheten TIPP-gelden
(Tender Investerings Programma's
Provincies) die door Brussel via pro
vincie en gemeente aan projectont
wikkelaars worden verstrekt. Daarbij
is voorwaarde dat ook de gemeente
zelf €850.000,- bijdraagt. Hier staat
tegenover dat de gemeente voor de
gemeentelijke kosten en het beheer
en onderhoud van straten, riolering,
gens Schreurs is de gemeente blij
met de opmerkingen van SIGT. 'We
nemen ze mee als adviezen. Als
het kan, wordt er meteen iets mee
gedaan en anders zetten we het
op een lijst om nog eens nader te
bekijken.' Een van die punten is een
verzoek van SIGT om op elk strand
een verplaatsbaar invalidetoilet neer
te zetten. 'Daar zijn kosten aan ver
bonden, dus dat moeten we eerst
nader bekijken.'
Wassenborg vroeg zich tijdens de
uitreiking af in hoeverre het voor
strandexploitanten mogelijk is in
strandpaviljoens invalidetoiletten
aan te brengen en de deuren bre
der te maken 'Ik zou zeggen, kijk
daar volgend jaar eens naar bij het
opzetten van het paviljoen.' Hij liet
weten dat 'contact met de zee en
het strand' voor veel mensen met
een beperking belangrijk is. 'Vroe
ger had je veel mensen die daarvoor
naar de zee of het strand gedragen
moesten worden. Nu kunnen ze
dat zelf doen.' Volgens Lemonakis
van Paal 28 is het kleine moeite om
zand weg te vegen en de rolmat
ten op de goede manier neer te
leggen. 'Je moet het alleen even
in je systeem opnemen.' Volgens
Wassenborg kunnen andere strand
slagen eveneens de toegankelijk
heidsvlag krijgen als zij aan de voor
waarden voldoen.
verlichting en andere infrastructuur
eenmalig hetzelfde bedrag ontvangt.
Ondergrond en infrastructuur wor
den vervolgens gemeentelijk eigen
dom voor het symbolische bedrag
van één euro. Na behandeling in de
vergadering van de raadscommissie
Grondgebied (op 28 augustus) zal
de gemeenteraad op 19 september
over het plan beslissen. De realise
ring van het nieuwe woon- en werk
gebied maakt Oudeschild zowel
voor de eigen inwoners als voor
toeristen aantrekkelijker. Er ontstaat
een wandelroute van de haven naar
het centrum met de molen, het mari
tiem museum en de winkels en via
het nieuwe gebied weer terug naar
de haven. De vernieuwing past bij
de plannen voor de aangrenzende
haven en bij het voornemen om de
Heemskerckstraat leuker en veiliger
in te richten met gebruikmaking van
zogeheten GDU-geld van de pro
vincie.
De plannen staan al enkele jaren
ter discussie. Aanvankelijk had men
een nog omvangrijker en kostbaar
der project voor ogen, met een
tweelaags parkeerterrein dat vanaf
de dijk bereikbaar zou zijn. Mede
onder invloed van de inzakkende
economie kwam men echter tot de
conclusie dat het minder ambitieus
moest. Wat nu ter tafel ligt wordt
reëel en haalbaar geacht. Inwoners
van Oudeschild en andere belang
stellenden hebben in maart al ken
nis kunnen nemen van de plan
nen tijdens een bijeenkomst in het
dorpshuis. De reacties waren vrijwel
unaniem positief.
Het strand bij paal 28 is gisteren
els eerste op Texel onderschei-
Hen met een toegankelijkheids-
»lag van de Stichting Integratie
Gehandicapten Texel (SIGT). De
Heg geeft volgens SIGT aan dat
Het strand goed bereikbaar is
•oor mensen in een scootmobiel
steen rolstoel.
'ce-voorzitter Fred Wassenborg
■en SIGT overhandigde de vlag 's
Khtends aan strandexploitanten
en Annemiek de Graaf en
H^ne Boom en Stelios Lemonakis
strandpaviljoen Paal 28. De
toegankelijkheidsvlag is een eigen
initiatief van de stichting. Volgens
Wassenborg is het strand bij paal
28 het eerste in Nederland dat een
dergelijke onderscheiding heeft
gekregen.
Het strand kwam als beste uit de
bus tijdens rondgangen die SIGT de
afgelopen twee maanden een ronde
langs alle strandslagen maakte. De
invalideparkeerplaatsen zijn volgens
Wassenborg duidelijk aangegeven
met witte biggenruggen en mini
maal 3,5 meter breed en de houten
rolmatten op het strand zijn in orde.
De matten vormen een verbinding
tussen de betonplaten en het har
de zand van de waterlijn 'Mensen
in een rolstoel of een scootmobiel
kunnen daardoor zelfstandig bij de
zee komen.'
Vrijwilligers van de reddingsbrigade
bij paal 28 letten erop dat badgasten
het uiteinde van de rolmat vrijlaten.
Daarnaast beschikt het strandpavil
joen over een speciale bezem in de
vorm van een grasmaaier waarmee
de strandopgang wordt geveegd.
'Met een rolstoel of een scootmo
biel heb je daardoor minder last van
zand in de wielen.'
De ronde langs de strandslagen
leerde volgens SIGT dat met name
invalideparkeerplaatsen en rolmat
ten niét altijd voor mindervaliden
in orde waren. Volgens Warner
Schreurs, strandopzichter van de
gemeente, is dat inmiddels verhol
pen. Bij een paar strandopgangen
bleek de gemeente de rolmatten
nog met geleverd te hebben. Vol-
Overzicht van het deels verloederde terrein waar binnenkort het woon-, koop- en
werkcentrum van Oudeschild zal verri/zen. nary an Gn*>
De plaats van de geplande doorbraak vanaf de Heemskerckstraat, ongeveer tegenover
de Loodssingel. Na de bouwvakvakantie zal het voormalige knngloopgebouw worden
gesloopt door Werner Dros.
Normaliter liggen er soms één of
twee schepen in het 'haventje van
Sil' bij De Cocksdorp. Tot zijn ver
bazing merkte Sil Boon zondagmid
dag echter dat 'zijn' haven opeens
vol lag. Twee charters en wat klei
nere boten lagen er afgemeerd en
daarmee was het opeens druk in
de haven. Volgens Boon was het
de eerste keer dit jaar dat er zoveel
schepen tegelijk lagen. Schippers
moeten er volgens Boon wat voor
over hebben om de kleine haven
te vinden. Ze moeten onder meer
het wantij over en de haven, die bij
eb droogvalt, is slechts via één geul
te bereiken. 'Het is een haven voor
de echte Waddenschipper'. aldus
Boon. 'Maar het is wel mooi als er
weer een paar masten boven de dijk
uitsteken. Net als vroeger toen er
ook al een haven bij De Cocksdorp
was.'
