Wel lange rij, geen lange wachttijden
'Besparing tientallen
procenten moet kunnen'
,'t Zijn de kleine dingen
die het doen"
Invaliden duinen in
met handcomputer
Actie in verleden toont aan:
S. Eldering bestrijdt
energiekosten met succes
TEXELSE J COURANT
Nieuw systeem bij Ecomare
Geknip|<f
Familieberichten
DINSDAG 15 AUGUSTUS 2006
VERVOLG VAN PAGINA 1
Huurprijzen
De kans is aanwezig dat de huren
over een paar jaar flink stijgen. 'De
SWT heeft vrijheid in het bepalen
van de huren, maar als er een nieuw
huurbeleid komt en wij krijgen daar
door van het rijk een forse heffing
opgelegd, dan moeten wij de huren
verhogen om die heffing te verreke
nen.' Hoe sterk de huren stijgen, is
vooralsnog niet te zeggen.
In Den Haag staan de plannen voor
de liberalisatie, die tot veel protesten
hebben geleid, op een laag pitje. 'Er
is al een paar maanden radiostilte',
aldus Van Andel. Dekker wil met het
vrijgeven van de huren meer door
stroming op gang brengen en zo de
woningnood terugdringen.
Kritiek van de Waddeneilanden is
dat voor veel bewoners van de
eilanden door de beperkte woning
markten geen alternatieven voor
hogere huurprijzen zijn. 'Het onge
nuanceerd doorzetten van de plan
nen kan daardoor leiden tot het
vertrek van grote groepen mensen
zoals op de Duitse Waddeneilanden
is gebeurd. Dat is vanuit sociaal-
economisch oogpunt ongewenst.'
In de notitie wordt erop gewezen
dat de inkomens op de eilanden
over het algemeen niet hoog zijn.
Ean samenloop van omstandighe
id was er de oorzaak van dat de
wachtende auto's voor de veer-
ooot vrijdagmorgen zich op bepaald
moment uitstrekte tot de rotonde
Akenbuurt. Allereerst was er het
slechte weer, waardoor veel vakan
tiegangers ervoor kozen 's morgens
tijd te vertrekken. Door diezelfde
•egenval stond het nieuwe opstel-
terrein bij de boot onder water,
iaardoor passagiers de auto's niet
h en uit konden en het terrein dus
niet kon worden gebruikt. Derde
factor die van invloed was, was
dat de eerste afvaart van veerboot
Schulpengat door een technische
storing verviel. Met als gevolg dat
ook de geplande gasboten, waarbij
geen passagiers mee mogen, een
uur later vertrokken. Het gevolg was
een wachtrij van vele kilometers. De
file op het fietspad wekte wellicht
de indruk dat sprake was van his
torisch lange wachttijden, maar dat
bleek niet het geval. Een automo
bilist uit Amersfoort die rond 12.00
uur in de Prins Hendrikpolder werd
aangesproken door de verslaggever
van deze krant, zei dat hij een half
uur eerder in de rij was gestaan.
In die tussentijd al een paar kilo
meter had afgelegd. Begrijpelijk,
omdat sinds de komst van de Dok
ter Wagemaker, die een capaciteit
heeft van 300 auto's, in combinatie
met de Schulpengat (capaciteit 240
auto's) per uur 540 auto's naar Den
Helder kunnen worden overgezet.
'Bij een afstand van circa 10 meter
per auto, kom je al snel urt op vijf
kilometer', becijfert Mare Bakker
van TESO. Er bestaan plannen om
de ontwatering van het opstelterrein
te verbeteren, waarvoor de boot-
dienst en de gemeente in principe
hebben afgesproken de kosten te
delen. TESO heeft goede hoop dat
dit vóór aanvang van het seizoen
van 2007 zal zijn gerealiseerd.
(Foto Gerard Timmerman!
VAKANTIES VOOR LICHAMELIJK
GEHANDICAPTE MENSEN
Nikadel 21
1796 BP De Koog
Tel. 32 70 25
Rabobank 36.25.73.360
Da School mat da Bijbal bespaart dttjaai ruim raven m!Ha op energiekosten.
H ateing uit de Ankerstraat in Oosterend is werktuigkundige bij De schakeling van de cv kerel werd
rtN in Oudeschild. Hij weet dus hoe energie gemaakt wordt en veranderd en dat leverde al een electri-
saar voor nodig is. Bij het PEIM heeft men door technische citeitsbesparing van 35 procent cp. De
topse' uil de Texelse Courant van 2 juli 1982, toen er dankzij de inspanningen v
!nt^iebesparing van 70 procent werd bereikt.
't trorholn.
i S/'ep Eldering op basisschool De Akker een
de strijd van elf ambtenaren
iRaad van Elf') tegen de verspilling
•an energie en papier, is weinig
"-ws onder de zon. Oosteren-
PSiep Eldering slaagde er begin
jaren tachtig al in het energiever
bruik van basisschool De Akker
®en School met de Bijbel) met
reventig procent te drukken. Ook
nandere bedrijven en instellingen
«reikte hij verbluffende resulta-
len- Onlangs is hij een project
j&tart om het energieverbruik in
wpshuis De Bijenkorf omlaag te
^en. De eerste resultaten zijn
Hoopgevend.
^nng, woonachtig in de Anker-
in Oosterend. zegt niet zomaar
'•Ti|wel elke bewering over ener-
^bruik onderbouwt hij met een
^"ok. statistiek of andere bereke-
J9- 'Want meten is weten', zegt
^snergie-hobbyist, die ooit werkte
«lef wacht in de gecombineer-
'eits- en watercentrale in
en nadien als hoofd pro
cesvoering bij de huisvuilcentrale in
Alkmaar. 'In een bedrijf waar €120
miljoen euro wordt omgezet, kun je
door het gebruik van slimme syste
men veel geld verdienen. We hebben
daar heel wat kunstjes uitgehaald.
Met de verbrandingswarmte kan
heel Alkmaar van energie worden
voorzien.'
Openbare gebouwen staan er om
bekend dat er veel energie wordt
verspild. Destijds ook in de School
met de Bijbel. Om dit tegen te
gaan, maakte Eldering gebruik van
een methode die hij nu ook in het
dorpshuis hanteert. 'Om verspilling
werkelijk tegen te gaan, moet je
exact weten hoeveel energie in een
bepaalde periode wordt gebruikt en
onder welke omstandigheden.' De
school m Oosterend gebruikte des
tijds 27 181 kubieke meter aardgas
per jaar, ver boven de normen die
de toenmalige Stichting Voorlichting
Energiebesparing Nederland (SVEN)
hanteerde. In de school trof Eldering
een CV-installatie aan die volledig
ontregeld was. Hij bracht verande
ringen aan. waardoor het energiever
bruik kelderde. Maar niet iedereen
binnen de school was aanvankelijk
even enthousiast. 'Een leraar vond
het maar mets en klaagde dat het
toch al zo koud was in zijn lokaal.
Toen heb ik hem toegezegd dat ik
de verwarming in zijn lokaal één
graad hoger zou zetten. Dat heb ik
ook echt gedaan, maar ik vond dat al
snel zonde van het geld. Na verloop
van tijd heb ik de thermostaat aan
gepast, zodat het leek alsof het bij
hem een graad warmer was, maar in
werkelijkheid was dat niet zo. Maar
kennelijk voelde de man het wel zo,
want hij heeft nooit meer over kou
geklaagd En toen hij merkte hoe
veel geld de besparing opleverde,
werd hij het meest enthousiast van
allemaal.' Er werd uit de medewer
kers een speciale energiebeheerder
aangesteld, die elke dag het verbruik
bij hield. 'De meter registreert alles
en dan weet je precies wat het kost.'
Het resultaat loog er niet om. Uitein
delijk daalde de energierekening van
1500 gulden naar 500 per maand.
'Het mooie was dat de school daar
zelf het meest van profiteerde, zodat
er meer geld beschikbaar was voor
lesmateriaal en dat soort dingen. Dat
was een enorme stimulans. Later
hebben we het ook geprobeerd op
de Jacob Daalderschool. Maar dat
is een openbare school en door
dat de besparing niet rechtstreeks
naar de school terugvloeide, ont
brak het aan motivatie en mislukte
het daar.' Wél succesvol verliep een
besparingsoperatie in het voorma
lige Bartimeushoeve (tegenwoordig
Noorderbuurt), waar in één jaar tijd
een besparing van 19.000 gulden
werd gerealiseerd. Eldering verrichte
soortgelijk prestaties bij de plaatse
lijke bakker en slager. 'Op het laatst
kwam iedereen, want geld besparen
wilden ze allemaal wel.'
Gemeente
De besparing in de School met de
Bijbel bleek duurzaam. 'Vijftien jaar
na dato kreeg ik elk jaar een kerst
pakket. Toen heb ik maar geschre
ven dat de grootste besparing die ze
konden behalen was om daarmee te
stoppen.'
Eldering was ervan overtuigd dat
de gemeente zich met een meer
doelgerichte energiehuishouding
in de openbare gebouwen ruwweg
anderhalve ton (in guldens) zou kun
nen besparen. 'Ik heb de toenmalige
wethouder aangeboden om het ener
giebeheer voor de gemeente te gaan
doen. De helft van de besparing zou
voor de gemeente zijn, de andere
helft voor mij. De besparing zagen
ze wel zitten, maar met de verdeel
sleutel konden ze niet uit de voeten.
Daarom werd het niets.' Maar nog
steeds weet Eldering zeker dat de
gemeente veel geld kan besparen
door bewuster met energie om te
springen. 'Ik schat dat een besparing
van tientallen procenten moet kun
nen. Maar hebben ze eigenlijk wel
een energiebeheerder? In zo'n grote
organisatie zou het bijna misdadig
zijn als dat niet zo is.'
Weggegooid geld
Over de energiebesparingsoperatie
in De Bijenkorf, waar hij dagelijks
de meterstand bijhoudt en waar de
energierekening hoog is opgelopen,
zijn de verwachtingen hooggespan
nen. Zelf wil Eldering er nog niet
teveel over kwijt. 'Wacht maar tot
het jaar om is.' Meer in het alge
meen stelt hij dat in dorpshuizen,
kantines en clubhuizen vaak onno
dig energie wordt verspild. 'Vaak
staat de bierkoeler dag en nacht te
draaien. Er wordt misschien maar
eens in de twee weken een biertje
getapt, maar zo'n koeler kost zo
een paar euro per dag aan stroom.
Tel dat maar eens over een heel
jaar op. En wat denk je van die
grote horecakoelers. Laatst zat ik
's morgens in een kantine, waar
alleen maar koffie werd gedronken.
Maar die stroomvreter stond wel
aan. Weggegooid geld. Elektriciteit
kan ook worden bespaard door de
pomp in de centrale verwarming
niet onnodig in de hoogste stand te
Mensen in een rolstoel kunnen
over een tijdje met behulp van
een handcomputer op pad in het
duingebied tussen Ecomare en
De Koog. Op het centrum voor
wadden en Noordzee in De Koog
wordt gewerkt aan de ontwikke
ling van een computersysteem
waarmee invaliden aan de hand
van GPS onder meer bijtijds kun-
nnn zien welke obstakels zij in het
duingebied kunnen verwachten.
Het nieuwe systeem is een vervolg
op een al langer lopend project
bij Ecomare waarbij bezoekers met
behulp van GPS-gestuurde hand
computers door het duinpark van
Ecomare kunnen lopen. De com
puters, vergelijkbaar met TomTom,
staan in contact met een satel
liet waardoor gebruikers al lopend
automatisch locatiegebonden infor
matie op het beeldscherm zien ver
schijnen. Het systeem is de afge
lopen jaren bedacht en ontwikkeld
bij het centrum voor wadden en
Noordzee.
Volgens Ivo Mol van Ecomare, die
betrokken is bij de ontwikkeling van
het systeem, is het de bedoeling
dat mensen in een rolstoel door de
handcomputer straks minder snel
voor verrassingen komen te staan
wanneer ze een tocht door de dui
nen maken. Als ze een bepaalde
richting inslaan, worden ze door de
handcomputer van tevoren op de
hoogte gesteld van lastige plekken
of steile hellingen. 'Op die manier
kun je voorkomen dat iemand in
een rolstoel terecht komt op een
plek waar hij niet meer verder kan.'
Het systeem moet er eveneens toe
leiden dat de gebruikers tijdens een
tocht door het duingebied auto
matisch de nodige informatie over
de natuur krijgen. Bedoeling is dat
onder meer het gebied rond de
Hogenol en de Seetingsnollen meer
toegankelijk worden voor gehandi
capten.
Mol benadrukt dat het systeem nog
in ontwikkeling is. Medewerkers van
de Educatieve Dienst van Ecomare
leggen zich in eerste instantie toe op
de voltooiing van een digitale puz-
zeltocht door het natuurpark met de
handcomputers. 'Die tocht hebben
we al een keer getest met jongeren
van de OSG en zij vonden het leuk.'
De ontwerpers streven ernaar dat
die tocht in de herfstvakantie klaar
is. Mol verwacht dat later in het jaar
het systeem voor mensen in een
rolstoel klaar kan zijn. De ontwikke
ling wordt onder meer gefinancierd
door het Europees subsidiepro
gramma voor plattelandsontwikke
ling Leader Plus. Dat heeft recent
€46.000,- subsidie aan het project
verstrekt. Het VSB-fonds (€35.000,-
Staatsbosbeheer (€5500,-) en het
nationaal park (€5300,-) hebben
eveneens subsidie gegeven.
Volgens Mol is het de bedoeling
de handcomputers in de toekomst
mogelijk ook geschikt te maken
voor nachtwandelingen door de
duinen en voor mensen die blind
zijn. 'De computers kunnen gespro
ken informatie weergeven.' Ecoma
re beschikt over vijf handcompu
ters die met enige regelmaat door
bezoekers in het duinpark worden
gebruikt. Het nationaal park Duinen
van Texel heeft er recent drie aan
geschaft.
De informatie die via de handcom
puters wordt verspreid is groten
deels afkomstig uit de informatie
bank die voor de Texel Informatie
Punten was opgezet. De ontwik
keling van de systemen begon bij
Ecomare, nadat het centrum voor
wadden en Noordzee een testplek
was geworden voor een Europees
programma voor digitale informatie
systemen in de natuur.
laten, maar op de laagste. En wat
denk je van de centrale afzuiging
die onnodig op stand drie staat, die
je alleen tijdens het koken nodig
hebt. Je komt ook centrale verwar
mingen tegen waarvan de water
temperatuur veel te hoog staat. Dat
water moet ook 's nachts worden
verhit. Probleem is dat mensen vaak
zeggen dat ze geen verstand van
energie hebben en het daardoor niet
bijhouden. Maar met simpel beheer
en door de meterstand elke dag
in de gaten te houden, kun je veel
besparen. Daarmee bedoel ik niet
dat je jezelf in de kou moet zetten,
maar dat verspilling wordt voorko
men. Dus alleen energie gebruiken
op het moment dat het nodig is.
Dat betekent bijvoorbeeld dat in een
klaslokaal op woensdagmiddag,
wanneer de kinderen vrij zijn, de
verwarming uit kan. En de bierkoe
ler in de kantine alleen aan als het
nodig is, net zoals het licht. Door
de meter bij te houden, kun je het
effect snel narekenen. Al die kleine
dingetjes zijn afzonderlijk misschien
peanuts, maar bij elkaar is het wel
een zak vol.'
Kokkelvissers
overwegen claim
De Producentenorganisatie van
de Nederlandse Kokkelvisserij
overweegt een schadeclaim in
te dienen bij het ministerie van
Landbouw, Natuur en Voedsel
kwaliteit voor de kokkels die in
het najaar van 2004 niet meer
mechanisch op de Waddenzee
konden worden gevist.
De producentenorganisatie bekijkt
de mogelijkheden voor een claim
naar aanleiding van een uitspraak
die de Raad van State in juli deed
over het laatste jaar dat mechani
sche kokkelvisserij was toegestaan.
Het rechtsorgaan verwees bezwaren
van de kokkelsector tegen het als
nog gegrond verklaren van bezwa
ren van onder meer het Koninklijk
NIOZ naar de prullebak. Het minis
terie kreeg een tik op de vingers
voor de wijze waarop zij de kokkel
sector vergunning had verleend om
acht miljoen kilo kokkelvlees van de
droogvallende platen te vissen.
Volgens woordvoerder Jaap Hol-
stein betekent de uitspraak dat de
vergunning nooit goed is geweest,
waardoor het voor de kokkelsector
niet mogelijk was te vissen. De
producentenorganisatie bekijkt of
zij het ministene aansprakelijk kan
stellen voor de inkomsten die zijn
misgelopen. Het kwam in het najaar
van 2004 niet meer tot mechanische
kokkelvisserij nadat het Europese
Hof het had verboden. Bedragen
wil Holstein niet noemen, maar het
gaat naar verwachting om miljoenen
euro's. Het NIOZ overweegt naar
aanleiding van de uitspraak even
eens een schadeclaim bij het minis
terie neer te leggen. Het onder
zoeksinstituut voelde zich door de
vergunningverlening geschaad in
haar wetenschappelijke belangen.
Texelse Courant
Hij woont en werkt al dertig jaar in
Hongkong, maar van het Texelse
nieuws blijft de Nederlandse zaken
man Bert Heuvelmans niet versto
ken. In Panorama vertelt hij hoe
hij al vijfentwintig jaar lang aan
de andere kant van de wereld de
Texelse Courant ontvangt. De krant
wordt vanachter een bar tevoor
schijn gehaald tijdens een interview
met een verslaggever van het week
blad. Heuvelmans, die een huisje
op Texel heeft, is in de wijk SoHo
eigenaar van diverse horecagele-
gen. Hij stond aan de basis van de
ontwikkeling van de Chinese wijk
tot het hipste uitgaansgebied van
de voormalige Britse kroonkolonie.
Bi) navraag blijkt de Texelse zesdeklasser.
net gepromoveerd omdat de allerlaagste
zevende klasse is opgehevenwelgeteld vijftien
seniorleden te tellen Een aantal extra trai
ningen moet zorgen dat de score vandaag
onder de veertig blijft, hoopt de heer lap, in
het dagelijks leven scha pen boer. maar van
daag keurig in het pak. Lap is zowel voorzitter,
speaker, lootjesveikoper. gastheer als de man
die de arbiter van de boot haalt en brengt
Simon Kelder, algemeen directeur van
Excelsior, heeft wederom een prima locatie
voor de KNVB ontdekt. 'Als ze weer eens een
risicowedsirijd hebben, moeten ze het hier
doen Dat vindt niemand Na een halfuur be
trekt zijn geacht. De doelman van de eilanders
lijkt een potje LondispUIrn in zijn toilettas
te hebben, want hij stopt werkelijk alles
Christiaan Stolk is de naam. 'Ik koop mijn trac -
tors bij zijn bedrijf, anders dreigt hij te stoppen
en hebben we geen keeper meer' Schetst
voorzitter lap zijn transfeipolitiek. 'Als dit
maar geen verlenging wordt, want dan mis ik
de laatste boot', pruttelt Kelder.
Jouw zomer zal voor eeuwig zomer blijven,
En nooit jouw pracht verloren laten gaan,
De dood zal jou niet in zijn schaduw krijgen,
Wanneer jij in mijn zinnen blijft bestaan.
Na een liefdevolle verzorging in Magnushof hebben
wij afscheid moeten nemen van mijn lieve vrouw,
onze moeder en oma
Baukje Verdoorn-Faber
Leeuwarden, f Schagen,
15 juni 1925 13 augustus 2006
Rinske en Arie Commandeur
Jetta en Daan
Lotte
Jaap en Henriette Verdoorn
Bart
Tim
Jacob Ruysdaellaan 55
1741 KV Schagen
Mijn vrouw is overgebracht naar Uitvaartcentrum
Ruysdael, Nes 8, Schagen.
U kunt persoonlijk afscheid van haar nemen
dagelijks van 15 00 tot 17.00 uur.
De crematieplechtigheid vindt plaats op donderdag
17 augustus om 10.45 uur in Crematorium
Schagerkogge. Haringhuizerweg 3, Schagen.
Na de plechtigheid is daar nog gelegenheid tot
condoleren.
Oeps, 4atum vergeten
Jaroila Zorro
Segerink
Is geboren op
5 augustus 2006
Na weer 3V2 week zie
kenhuis in Amsterdam,
ben ik nu in de zieken
kamer van de „Gollards",
kamer 135.
Hartelijk dank voor alle
kaarten en bloemen.
Wieté Pol-Kampstra
