Aantal voedselpakketten in half jaar verdriedubbeld
Voedselbank voorziet
in groeiende behoefte
TEXELSE
9 COURANT
Goënga verbouwt en bespaart energie
Klaverjassucces kaartduo Harbers en Schraag
'Op naar de volgende vijfentwintig jaar'
Daarmee scoort Texel weer hoog
in een 'klassement' waarin het gaat
om lage lonen, beperkt besteed
baar inkomen en armoede. Hoe
wel de meningen over het feno
meen voedselbank ook op Texel
nog steeds zijn verdeeld, is het
een feit dat tientallen gezinnen zon
der de wekelijkse voedselhulp het
niet redden. Dat besef dringt bij
steeds meer Texelaars door. Al ver
schillende keren werd de opbrengst
van een verkoping of inzameling
gedoneerd aan de Stichting Brood
nodig op Texel, die de voedsel
bank exploiteert, en ook de poli
tiek kreeg dit jaar (meer) aandacht
voor het onderwerp. Aanvankelijk
hield wethouder Marjan Merkelbach
de boot af, maar onlangs besliste
de gemeenteraad dat de voedsel
bank een eenmalige subsidie krijgt
van twaalfduizend euro. Dat geld
is bedoeld voor logistieke kosten,
zoals benzine, transport, telefoon
en frankering. Wekelijks worden de
basispakketten in Rotterdam opge
haald, bij het centrale inzamelpunt
van de Nederlandse Voedselban-
ken. Op Texel worden daar verspro
ducten aan toegevoegd.
Na de start van de voedselbank in
juni is er behoorlijk wat gebeurd.
Aanvankelijk zou Texel als zelfstan
dige voedseibank beginnen, maar
Voedselbank Nederland had net
verkondigd dat er voorlopig geen
nieuwe voedselbanken opgestart
konden worden en dus werd ons
eiland een 'filiaal' van Den Helder,
zodat toch gebruik gemaakt kan
VRIJDAG 22 DECEMBER 2006
Zesendertig Texelse gezinnen en alleenstaanden zijn voor
hun dagelijks levensonderhoud afhankelijk van de voed
selbank. Iedere week krijgen zij een voedselpakket uitge
reikt om de week door te komen. Daarmee behoort Texel
tot de gemeenten die het grootste aantal pakketten per
aantal inwoners uitgeven. En het einde is nog niet in zicht.
Oprichtster Brigida van Lieshout verwacht dat het aantal
gezinnen dat van de voedselbank afhankelijk wordt, zal
stijgen tot zo'n 50 a 60 huishoudens.
van de stichting naar de overkant
om de pakketten op te halen. Bij
de Greenery, de veiling in Zwaag,
worden gratis overgebleven groenten
opgehaald. Op woensdag worden
Van Lieshout niet. 'De eerste keer
misschien een beetje. Daarom zorg
ik altijd dat ik er zelf ben om ze op
te vangen en gerust te stellen. We
maken het ook gezellig op die don
derdagmiddag. Er is koffie met koek
en er zijn vrijwilligers genoeg voor een
praatje. Je moet niet vergeten dat
veel arme mensen in een sociaal iso
lement zitten. Die vinden het gezellig
om hier te komen. Wij hebben tijd en
aandacht voor ze.'
Eigen schuld dat mensen in die situa
tie terecht zijn gekomen? 'Beslist niet.
We hebben één verslaafde gehad
onder de cliënten, maar de rest heeft
worden van de producten die Rotter
dam landelijk inzamelt bij bedrijven.
Daarbij gaat het om producten die
tegen de uiterste houdbaarheidsda
tum zitten, uit het assortiment gaan
of om een andere reden niet meer
verkocht kunnen worden. Produc
ten die over datum zijn, gebruiken
de voedselbanken niet.
Met slechts enkele vrijwilligers ging
initiatiefneemster Brigida van Lies
hout van start in een kantoortje
in de schuur van Agrifirm. Er wer
den contacten gelegd met diverse
bedrijven en instanties, maar de
reacties waren volgens Van Lies
hout aanvankelijk lauw: veel Texelse
bedrijven popelden niet om mee te
doen. Toch kon er worden gestart
met twaalf pakketten. Het maat
schappelijk werk bepaalt wie voor
een voedselpakket in aanmerking
komt. 'Er wordt gekeken naar het
inkomen en de vaste lasten. Iemand
die minder dan €150,- per maand te
besteden heeft aan eten en kleding
komt in aanmerking. Voor gezinnen
met twee personen ligt die grens
op €200,- en per kind €25,-', vertelt
Van Lieshout. De cliënten van de
voedselbank, zoals zij ze met res
pect noemt, komen via verschillen
de kanalen bij Broodnodig op Texel
terecht. 'Sommige mensen komen
via de Stichting Kerk en Minima,
anderen via de Waerden en weer
anderen melden zichzelf aan.'
Schroom
Iedere donderdag gaan vrijwilligers
Gratis
kerstdiner
Zo'n 40 cliënten en vrijwilligers van
de Texelse voedselbank maken op
eerste kerstdag gebruik van de
uitnodiging van de Griek Saki Kon-
stantinidis voor een gratis kerstdi
ner. De ondernemer, eigenaar van
de restaurants Klein Griekenland
in De Koog en Konstantinidis de
Griek in Den Burg, heeft recent
een nieuw huis gekocht en naar
goed Grieks gebruik wordt dan
een lam geslacht waarvan het
vlees onder zeven arme gezin
nen wordt verdeeld. Als vanant
daarop dacht Konstantinidis aan
de voedselbank. 'Ik wilde graag
wat voor deze mensen doen en
heb ze uitgenodigd voor een com
pleet kerstdiner. In januari zullen
we alsnog een lam slachten en
dat vlees gaat ook naar de voed
selbank.' Tussen 15.00 en 18.00
uur worden de genodigden in de
watten gelegd, waarna het restau
rant 's avonds weer voor iedereen
is geopend. Het personeel van het
Koger restaurant, waar het diner
plaatsvindt, heeft aangeboden
gratis te werken. Er was gerekend
op zo'n 100 personen, maar dat
worden er uiteindelijk 40. Taxi Van
de Wetering haalt de deelnemers
in de buitendorpen op en Texel-
tours heeft, eveneens belangeloos
aangeboden de cliënten uit Den
Burg naar De Koog te brengen.
Vrijwilligers Silvia de Ruiter en Ria Keyser bij de voedselpakketten, die deze keer extra vol zitten in verband met de naderende
feestdagen. Op de achtergrond Brigida van Lieshout. Tussen kerst en nieuwjaar is voedselbank dicht en worden geen pakketten
uitgedeeld.
de Texelse versproducten aange
leverd. Een inmiddels flinke groep
vrijwilligers is wekelijks actief met
het samenstellen van de voedselpak
ketten. Die worden op donderdag
middag vanaf 15.00 uur opgehaald
of rondgebracht. 'Iets meer dan de
helft van de mensen komt het pak
ket halen, de rest brengen we rond',
vertelt Ria Keyser. Zij is sinds enkele
maanden als vrijwilligster actief. 'Ik
ben altijd erg met mensen bezig. Ik
brei voor Roemenië en zet me vaker
in voor goede doelen. Toen ik in de
krant las over de voedselbank, sprak
mij dat erg aan. In het begin schrok
ik wel dat bepaalde mensen hier ook
komen. Daar had ik het niet van ver
wacht. Het is heel sneu. Als vrijwilliger
weten wij verder niet hoe het zit met
de mensen die hier komen, maar ik
ben ervan overtuigd dat ze een goede
reden hebben.'
Schroom hebben de cliënten volgens
vooral veel pech gehad, of verkeerde
keuzes gemaakt. We hebben hier
verschillende jonge gezinnen. Dat is
heel triest.' Hoewel ook de vrijwil
ligers over het algemeen die mening
hebben, heeft bijvoorbeeld Keyser
soms moeite met het feit dat jongere
cliënten met werken. 'Dat verbaast
mij. Ik ben zelf nu in de vijftig, maar ik
heb nog nooit zonder werk gezeten.
Als je werken wilt, is er toch werk?'
Inhoud
Hoe het pakket eruitziet, is iedere
week weer een verrassing. Een vaste
basis is er niet. 'Soms komt er maar
heel weinig u't Rotterdam en hebben
we van Texel niet zoveel. Andere
weken zijn het goedgevulde dozen.'
De Texelse voedselbank probeert
ervoor te zorgen dat de afnemers
in elk geval twee warme maaltijden
kunnen genieten. Vlees en vis wor
den (tegen gereduceerde tarieven)
ingekocht bij Aad van Heerwaarden
en de Visspecialist, die ook regelma
tig producten gratis ter beschikking
stellen. Brood komt van Bakker Tim
mer. Ook de kleinere supermarkten
laten zich volgens Van Lieshout niet
onbetuigd. 'Bij Goënga krijgen we
korting en Kleis Hooyschuur van
de Plusmarkt geeft één keer per
maand gratis groenten.' Contacten
met de grote Texelse supermark
ten en groothandels zijn er volgens
de initiatiefneemster wel, maar heb
ben nog niet tot resultaat geleverd.
'Dat is me best tegengevallen. Ik
had verwacht en gehoopt dat men
sen en bedrijven uit zichzelf zouden
komen, maar dat gebeurt niet. Je
moet blijven bellen. En dat is soms
vervelend. Je voelt je zo'n bedelaar.'
Het voedsel dat wordt ingekocht,
moet worden betaald uit giften en
donaties. Subsidie is er niet. De
vaste inkomsten bestaan uit twee
maandelijkse donaties: €25.- van
Bouwbedrijf Frans Zegel en €100.-
van Vakantiepark De Krim. Voor
2007 krijgt de stichting weliswaar
een gemeentelijke bijdrage, maar
die mag niet aan voedsel worden
besteed. Daarnaast zijn er de kosten
voor accommodatie en vervoer. 'We
zitten nu in het gebouwtje van het
Rode Kruis in de Jonkerstraat. Dat
kost €260,- per maand en eigenlijk
kunnen we dat niet betalen, maar
wat moet je anders? We zaten eerst
in de schuur van Agrifirm, maar daar
is het 's winters steenkoud, er is
geen sanitair en bovendien krijg je
problemen met de warenautoriteit,
omdat je met voedsel werkt. Wij
moeten ook aan die eisen voldoen.
Dus hebben we het risico maar
genomen.'
Begroting
'Hoeveel geld we per jaar nodig
hebben? Dat is moeilijk te zeggen.
We hebben geen begroting, maar
houden wel een kasboek bij. Ik
schiet veel zelf voor en hoop dat ik
dat aan het eind van de maand weer
terugkrijg. En af en toe geef ik meer
uit dan er op de rekening staat. Die
monden moeten gevoed worden en
ik zie dat als mijn verantwoordelijk
heid. Ik zie de mensen veranderen
als ze op donderdagmiddag binnen
komen. En er komt vast wel weer
een oplossing.' Van Lieshout zelf is
actief als coördinator, Sybren Jutte
is voorzitter en het penningmeester
schap berust nog bij Karin Duinker.
De secretariaatspost is vacant. Van
Lieshout: 'Dat deed ik erbij, maar
dat is met te combineren. Ik heb een
dagtaak aan de coördinatie. Soms
moet ik ook heel snel reageren. Van
de week kwam er een telefoontje
binnen van een gezin dat de baby-
melk met meer kon betalen en het
was op. Dat ga ik dat direct regelen
Een goede secretaris kan zich ook
bezighouden met fondsenwerving
Dat missen we echt.' De vraag
wat het maximaal haalbare is voor
de Texelse voedselbank, kan Van
Lieshout niet beantwoorden. 'We
stoppen niet! We zien wel hoe het
verder gaat, maar het wordt steeds
moeilijker. 12 Van iets is nog wel te
regelen, 36 is een stuk moeilijker en
50 helemaal. Maar we gaan door."
Tekst en foto Louise van der Sluis
Met een verbouwing van de 32
jaar oude slagerij en maatregelen
die het energiegebruik met 55 tot
60 procent moeten terugdringen,
heeft de firma Goënga de afgelo
pen weken flink geïnvesteerd in
de toekomst van de Spar in Den
Hoorn. Met de kerstdagen voor
de deur ligt de supermarkt er
weer piekfijn bij.
De meest in het oog springende
verandering betreft de fris bete
gelde slagerij. 'Die dateerde nog uit
1974, de tijd van mijn opa', vertelt
Minne Goënga, samen met echt
genote Winanda en slager Hans
Zijm eigenaar van de supermarkt.
De toonbank is een paar meter
ingekort, om ruimte te maken voor
koelruimte met voorverpakte vlees
waren. 'Om zo mee te pakken, voor
het gemak van de moderne consu
ment. Je hoeft nu niet meer in de rij
te staan als je maar twee speklap
pen nodig hebt. We hebben er ook
kant-en-klare maaltijden liggen.'
Een bijzonder contrast vormt het
hakblok, dat in het zicht achter de
toonbank staat en aan vroeger tij
den herinnert. 'We willen graag laten
zien dat we het vlees zelf bewerken
en de klant uitnodigen kritisch te
zijn. Je kunt de slager vragen waar
het vlees deze week vandaan komt.
jjedrijvig heid
Al het lams- en rundvlees komt van
Texel. De lammeren kopen we alleen
van boeren die het Waddengoud-
certificaat hebben. Het rundvlees is
veelal van Maarten Hoogenbosch.
En daarnaast hebben we geregeld
hooglanders uit de duinen.'
Een minder opvallende, maar zeker
zo belangrijke aanpassing vormt het
nieuwe koel- en vriessysteem. In
tegenstelling tot gebruikelijk zijn de
vitrines afgesloten met - gemakke
lijk te openen - schuifdeurtjes met
dubbelglas. 'In de branche is men
bang voor kooplustbederf. Het zou
schadelijk voor je omzet zijn als de
klanten eerst een deurtje moeten
openen voor ze kunnen pakken wat
ze willen hebben. Maar ik ben daar
niet zo bang voor. Ik krijg juist posi
tieve reacties, van mensen die het
waarderen dat we aan het milieu
denken. Nog maar twintig winkels in
heel Nederland hebben dit systeem.
Daaronder zijn er enkele op experi
mentele basis. Wij zijn één van de
eerste die het uit overtuiging doen.'
De nieuwe vitrines vergden een flinke
investering. 'Maar onderzoek heeft
uitgewezen dat je er 55 tot 60 pro
cent op je energiekosten mee kunt
besparen. Dat klinkt heel veel, maar
wat zou er gebeuren als je thuis de
deur van je koelkast eruit haalt? Het
assortiment gekoelde producten in
onze winkel wordt steeds groter. De
helft van de omzet'komt uit verse
waren. Daardoor is veel energie
besparing mogelijk. Met ons oude
koelsysteem werd constant koude
lucht in de vitrines geblazen, om er
maar voor te zorgen dat de voorste
producten op de gewenste tempe
ratuur bleven. De achterste waren
veel kouder. Nu is de temperatuur
veel constanter. Een supergeavan-
ceerd computersysteem, dat de
apparaten elektronisch aanstuurt,
zorgt zelf voor de meeste efficiënte
methode van koelen. We merken het
nu al. De koelmotoren staan mees
tentijds stil. Binnen tweeëneenhalf
jaar hebben we de investeringen al
terugverdiend.'
De werkzaamheden zijn op een klei
nigheid na gereed. Alleen de vitrines
van de vleeswaren zijn nog niet
van deuren voorzien. 'Een technisch
probleem, omdat ze schuin lopen
en het glas in de deur ook niet mag
spiegelen. Hopelijk wordt dat in de
loop van het komend jaar afgerond.'
De verbouwing van de slagerij is
uitgevoerd door bouwbedrijf Frans
Zegel, het koelsysteem is van een
gespecialiseerd Duits bedrijf
'De boom vertelt'
krijgt vierde prijs
Het geschiedenisproject De
boom vertelt, bedoeld voor de
groepen 1 tot en met 4 van de
Texelse basisscholen, heeft van
het ministerie van Onderwijs, Cul
tuur en Wetenschappen de vierde
prijs gekregen in de Cultuur Pri
mair Prijs, toegekend voor cultu
rele projecten en activiteiten voor
het basisonderwijs. Er waren 326
inzendingen.
De boom vertelt laat de kinderen
spelenderwijs kennis maken met de
begrippen 'vroeger' en 'nu' en de
geschiedenis van hun eigen dorp
Samen met het al bestaande les
pakket 'Texelse geschiedenis', voor
de groepen 5 tot en met 8, vormt
het een doorlopende leerlijn waarin
het culturele erfgoed van Texel cen
traal staat. De jury was zeer positief
over het door Ecomare ontwikkelde
lespakket. 'Er is aantrekkelijk en
toegankelijk lesmateriaal ontwikkeld
dat meerdere jaren te gebruiken is
Het is interessant dat ook de
jongste leerlingen worden betrok
ken bij erfgoededucatie: er is daad
werkelijk een lijn door alle leerjaren
heen ontwikkeld. Het is verankerd in
het beleid van alle scholen en goed
doordacht in zijn uitwerking.'
Aan de prijs is een bedrag van
€1000,- verbonden, dat de scholen
naar eigen inzicht kunnen beste
den. Gedacht wordt aan het plan
ten van een boom bij elke school,
zodat deze in de toekomst over
zijn geschiedenis kan vertellen. Het
lespakket over de Texelse geschie
denis wordt al sinds 2004 door alle
basisscholen op het eiland gebruikt.
De boom vertelt wordt eind januan
aan de scholen uitgereikt.
Chris Schraag en Rosa Harbers
hebben de elfde ronde van de
competitie van Klaverjasclub Den
Burg gewonnen. Gerda en Freek
Veeger beleefden een slechte
start, maar herstelden zich uit
stekend en behouden de leiding
m het algemeen klassement.
Slechts twee koppels slaagden erin
de grens van 7000 punten te slech
ten, maar dat lukte hen dan ook
wel erg ruim. Zo begonnen Chris
Schraag en Rosa Harbers met drie
spellen van ruim boven de 2000. Ze
eken op weg naar de tweede score
hoven de 8000, maar in de laatste
zestien beurten kwam de klad er
nog in. De teller stokte bij 7852 pun
ten. De dames deden desondanks
uitstekende zaken in het algemeen
Passement, waarin ze van de tiende
^aar de zesde plaats stegen. In de
X>g maar net begonnen tweede
leriode staan ze tweede,
enny en Rob Caspers hebben
fteneens hun draai weer gevon-
'en. Ze gaven een mooi vervolg aan
tin hoge score van vorige week.
Ook zij openden met twee spellen
'an boven de 2000 punten, maar
kwamen door taai tegenspel in de
laatste twee spellen evenmin aan
8000 punten toe. Door hun score
van 7699 punten staan ze voor
het eerst dit seizoen in de top drie.
Bovendien leiden ze in de tweede
periode.
Theo Stoelinga en Rick Fokkema
waren goed op dreef en pakten
met 6943 punten de derde plaats.
Hun score kwam in vier regelmatige
partijen tot stand. Zij stegen van de
dertiende naar de twaalfde plaats in
het klassement. Bart Weijdt en Wil
lem Koomen haalden alweer voor
de vierde keer meer dan 6900 pun
ten, maar zakten toch een plaats in
het klassement, waarin ze nu vierde
staan. Ook Peter van Heerwaarden
en Huug Snoek bleven net onder de
7000 punten.
Het gemiddelde was met 6353 pun
ten nog maar twee keer dit seizoen
hoger. Dat was vooral te danken
aan het grote aantal marsen (53)
dat werd gespeeld. Gerda en Freek
Veeger leken door een matige ope
ning de leiding in het algemeen
klassement te verspelen, maar in
de laatste ronde haalden zij met
een score van ruim 2700 punten
nog eens geweldig uit. Dankzij deze
superscore wisten de Veegers hun
voorsprong op Dijker en Moree zelfs
uit te breiden naar een kleine 700
punten.
Fenny en Rob Caspers staan op
2600 punten derde. In de nog verse
tweede periode leiden Fenny en
Rob Caspers. voor Chris Schraag
en Rosa Harbers. Weijdt en Koomen
staan hier derde.
Van Heerwaardens
winnen bridgedrive
Het echtpaar Kees en Riet van
Heerwaarden heeft maandag in
dorpshuis De Wielewaal de bridge
drive om de kerstbokaal gewonnen.
Hun percentage, 63,33, was hoog.
De tweede plaats met 61,66 pro
cent was voor Nel Brans en Jo van
Beek. Derk Heiligers en Dirk Kuiper
legden met 60,41 procent beslag op
de derde plaats. Er deden 26 paren
mee, die allemaal een prijs kregen.
De eerstvolgende competitieavond
is op maandag 8 januari.
Vuilnisauto wordt
later vervangen
B en w hebben de aanschaf van
een nieuwe reinigingswagen met
efficiënt zijlaadsysteem tot volgend
jaar uitgesteld. Reden is dat de over
schakeling naar het nieuwe ophaal-
systeem meer voorbereiding heeft
gevergd dan was voorzien. Met de
nieuwe auto zijn twee medewerkers
minder nodig om de mini-contai
ners te legen De chauffeur van de
wagen doet het in zijn eentje, terwijl
hij achter het stuur blijft zitten.
Minne Goënga (rechts) en Hans Zijm tonen trots de nieuwe energiezuinige gekoelde vitrines. (Foto Joop Rommets
EEN BETPR MILIEU...
...BEGINT BIJ JEZELF
Tot hapjr verrassing zag kapster
Linda Combé uit Den Burg zon
dag nan het eind van de middag
oyèens de roze cadillac van Adam
de Boer voorrijden. Voor ze het
goed en wel wist, werd ze samen
met haar man Henri van Malde-
gem en dochter Mandy meegeno
men naar De Koog.
Kapster Cocky Penha had in café
Sjans in een rock'n'rollfeest georga
niseerd voor Combé die vijfentwintig
;aar bij haar in dienst is. Een grote
groep vrienden en kennissen van
Combé was ter plekke, velen waren
n stijl gekleed en er trad een band.
Penha loofde tijdens het feest de
inzet en trouw van haar collega. 'Ze
heeft altijd een opgewekt humeur en
ze heeft me nooit laten vallen. Ze is
altijd bij me gebleven.'
Combé begon bij de kapsalon toen
die nog in het huidige pand van
Sam Sam was gevestigd. Docent
Peter Amt stond aan de basis. 'Hij
•heeft ervoor gezorgd dat ik bij Cocky
terecht kwam, omdat ik graag kap
ster wilde worden', vertelt ze. 'Ik kon
ap de zaterdagen aan de slag en
ater kwam er meer bij. Tegelijkertijd
zat ik op de kappersvakschool in
Oen Helder.' In de loop der jaren
groeide er een stevige band tussen
de twee. Goede herinneringen zijn
er aan gezamenlijke uitstapjes, maar
ook op de droeve momenten waren
ze er voor elkaar. Zo sprak Penha
tijdens de begrafenis van haar eerste
man.
Een groot lustrumfeest met onder
andere Marco Borsato en Hans Klok
was volgens Combé één van de
hoogtepunten. De kapster wil graag
nog een tijd in De Koog blijven. 'We
gaan op voor de volgende vijfentwin
tig jaar. Ik ga hier niet meer weg.'
Het lukte Penha om het feest tot
het laatst geheim te houden, al was
dat op de valreep nog bijna misge
lopen. Tot grote schrik van Penha
hadden Combé en Van Maldegem
zondag, een paar uur voor het feest,
de Dorpsstraat uitgekozen om een
stukje te wandelen en wat te drin-
Kapster Linda Combé werd zondag met de cadillac van Adam de Boer opgehaald vi
een verrassingfeest in De Koog. (Foto Jeroen van Hat
