rm
Schapentheater nieuwe
toekomst Noordkroon
WJ.
IP
!M^»iE32232
JË5
Uitdagende vorm van agrarische innovatie
Peter Klippel vervoert 40 jaar olie
0 jaar!
TEXELSE COURANT
'De trucks met gevaarlijke
stoffen stonden tussen de
caravans op de boot'
OILILY
verkoper <™/v)
TUNIEKSHIRT
VAN 44.50 VOOR 34.95
B&B VANDERV,S
onderhouds-/installatiemonteurm/v
EEN BETER MILIEU...
...BEGINT BIJ JEZELF
VRIJDAG 23 MAART 2007
'Ik was toe aan een ander leven.
Met minder hard werken. Ande
re boeren zullen dat herkennen,
want als boer ben je dag en nacht
aan het werk, behalve als je niet
werkt. De boerderij liep prima en
ik had zo best nog vijftien jaar
door kunnen gaan, maar de wil
was er niet meer. Ik hou ervan
mezelf te ontwikkelen en nieuwe
uitdagingen aan te gaan. En dit is
de grootste tot nu toe. Vanaf nu
speel ik de rol van mijn leven. En
het unieke is: alles is echt.' Scha
penboerin Renske van den Tem
pel (51) heeft het roer van haar
bedrijf De Noordkroon drastisch
omgegooid. De schapenschuur
op de boerderij is omgeturnd tot
schapentheater.
Het leven van de in Amersfoort
geboren Van den Tempel is te ver
gelijken met een schip dat tijdens
een lange reis de meest uiteenlo
pende weersomstandigheden moet
trotseren. Storm, door hoge golven
tegen de wind in, dreigende kap
seizing en af en toe rustig vaar
water. Vijftien jaar lang was zij hét
gezicht van een van de grootste
toeristische trekpleisters op Texel,
schapenboerderij De Noordkroon.
Nu laat zij het 'massatoerisme' ach
ter zich en slaat ze een nieuwe
weg in: een combinatie van inno
vatief, agrarisch theater voor een
klein publiek, gecombineerd met
het promoten en verkopen van een
product dat werd geboren uit boe-
renslimheid: crème gemaakt van
wolvet. De drang om te vernieuwen
won het van de zekerheden van het
oude, vertrouwde bestaan.
nnovatief
Na het afronden van de hogere
landbouwschool belandde zij met
haar toenmalige man Piet Monster
in 1980 op Texel. Samen namen zij
op de landbouwschool de agrari
sche vakken voor hun rekening. 'Ik
moest lesgeven aan. de zonen van
topfokkers, maar kende niet de fijne
kneepjes van het vak. We woonden
in Zuid-Eierland. Iedere dag reed ik
langs de Noordkroon en zag daar
veel schapen lopen. Op een dag
heb ik aangebeld bij Teun Huis
man (de toenmalige eigenaar, red.)
en gevraagd of ik bij het lammen
mocht helpen om mijn kennis te
verbreden.' Tot 1988 combineerde
Van den Tempel die bezigheid met
haar werk als docent en later met
een eigen PR-bureau voor land- en
tuinbouw. In 1988 werd het echt
paar eigenaar van De Noordkroon
en startten ze met 350 schapen. In
de jaren die volgden, kwamen er
koeien, aardappelen en voederbie
ten bij en het zelf maken van scha
penkaas. In 1993, het gezin telde
toen drie kinderen, zegden Renske
en haar toenmalige man hun baan
op en stelden ze het bedrijf open
voor publiek. 'Voor die tijd was dat
heel innovatief. Verbreding van de
landbouw was toen volslagen onbe
kend. Kamperen bij de boer kwam
langzaam op gang, maar verder
hield het op. Wij maakten bezoe
kers onderdeel van de boerderij.
Deden ze klompen aan en lieten ze
het boerenleven meemaken. Het
nieuwe initiatief sloeg aan en de
bezoekersaantallen groeiden fors.
In 1997 waren dat er ruim 16 000
en in 1999 zelfs meer dan 25.000.
Naast kaas, later ook van de eigen
geiten, ging De Noordkroon scha
penworst verkopen.
MKZ
Toen Reerde het tij. In het econo
misch slechte jaar 2000 liepen de
bezoekersaantallen terug en kort
daarop brak landelijk paniek uit
door een uitbraak van mond- en
klauwzeer. 'Dat heeft er behoor
lijk ingehakt. Hier op Texel is het
niet eens geweest, maar we zijn
wél drie maanden noodgedwongen
dicht geweest. Dat heeft heel veel
geld gekost. Toen besefte ik dat
het bedrijf veel te kwetsbaar was.
Dat zulke ziektes standaard zouden
worden. Je ziet het nu weer met
blauwtong. Als dat je bedrijf treft,
ben je weg. Dus ging ik op zoek
naar een nieuw product.'
Ook privé liep het niet erg lekker en
het echtpaar besloot te scheiden
'Dat is een zwarte periode geweest.
We konden het zakelijk niet eens
worden. Toen heb ik besloten alles
te verkopen. De Texelse schapen
en melkschapen deed ik weg, De
Noordkroon stond te koop en ik
had alleen nog geiten over. Ik weet
nog dat ik op een maandagmorgen
op het strand liep om half negen 's
morgens. Zonder man, geen gezin
meer, geen werk en geen geld.
Toen gebeurde er iets wat je alleen
in stripboeken leest. Opeens kwam
er een bliksemschicht en toen dacht
ik: verdomme, ik ga door. Dat was
natuurlijk lastig, want ik had net
iedereen verteld dat ik ging stop
pen. Na twee weken bedenktijd ben
ik toch aan de slag gegaan. Dan
weet je dat het heel zwaar wordt.
Nieuwe beesten betekenen eerst
veel ziektes, alle machines gingen
kapot en ik moest het werk van de
boer én de boerin doen. Dat was
twee jaar keihard buffelen. Gelukkig
heb ik veel hulp gekregen van Henk
Zoetelief (buurman van The Eagles
Ranch, red.).'
Behalve met de herstart van het
bedrijf hield Van den Tempel zich
actief bezig met de ontwikkeling
van een handcrème gebaseerd op
vet uit schapenvachten. 'Het idee
om wat met wolvet te doen, had
ik al langer, maar net na de schei
ding was het moment daar. Ik ben
begonnen met een pannetje op het
gasstel Stond ik daar te knoeien
met lavendel en goudsbloem, want
ik hou niet zo van koken. Al snel heb
ik contact gezocht met iemand aan
de overkant die crèmes maakt.'
In een wasserij wordt het vet (lano-
line) uit de wol gehaald en terugge
kocht door De Noordkroon. Vervol
gens wordt het wolvet in een kleine
fabriek in Noord-Holland verwerkt
in crèmes. De wol gaat naar de
Texelse dekbeddenfabriek. Sinds
de start in 2002 is het aantal pro
ducten inmiddels uitgebreid en de
afzet sterk gegroeid.
Overstap
In 2006, toen het bezoekersaantal
de 20.000 was gepasseerd en De
Noordkroon weer floreerde, was Van
den Tempel het zat. Ze was net 50
geworden en wilde meer vrije tijd en
verder met de schapenwolcrème.
'Er lagen grote afzetmogelijkheden,
maar er was één beperkende factor
bij de uitbreiding: ik. Ik had name
lijk geen tijd. Ik moest de boerderij
runnen. Maar ik had er eigenlijk
geen zin meer in. Personeel, de
verantwoordelijkheid en altijd maar
het werk. Ik wilde iets kleinschaligs,
met exclusiviteit, maar wel iets dat
iedereen zou aanspreken. Het is
niet zo dat ik naar iets zocht om de
toerist op Texel iets leuks te bieden.
Ik wilde vooral graag een leuk privé-
leven en minder hard werken. Ik heb
me 25 jaar lang de blubber gewerkt.
Maanden heb ik lopen denken wat
dat zou moeten zijn. Ik wilde een
schapentheater, maar pas toen ik
Wil de Leeuw tegenkwam, viel alles
op de juiste plek.'
In de voorstelling vertolkt Van den
Tempel de hoofdrol, met een kudde
schapen en een eigenwijze geit in
de bijrollen. Als zichzelf acterend
brengt ze haar levensverhaal (dat
van een moderne boerin) in beeld,
terwijl het publiek ondertussen op
een onderhoudende manier meer
informatie krijgt over schapen en
de wolcrème. 'Daar draait het om.
De bezoekers krijgen een leuke
voorstelling, maar ik hoop natuur
lijk wel dat het uiteindelijk leidt tot
meer bekendheid en verkoop van
kroon op mijn werk en tegelijkertijd
Renske van den Tempel: 'Het theater zie ik als
de crèmes.' In tegenstelling tot de
oude opzet, kunnen bezoekers na
de voorstelling niet meer de hele
boerderij bezichtigen. Een deel van
het erf wordt afgezet, maar informa
tie over de schapenhouderij is wel
terug te vinden op informatiebor
den in de bezoekersruimte. 'Voor
veel bezoekers zal dat wennen zijn.
Vijftien jaar lang werden ze hier zes
dagen per week gastvrij ontvangen
en nu kunnen ze alleen nog twee
keer per week tijdens de voorstel
lingen terecht.' Ook bedrijfsmatig
zal moeten blijken of de gekozen
weg een rendabele is.
Van den Tempel wil zo'n 30 voor
stellingen per jaar verzorgen, steeds
voor maximaal 150 mensen. Daar
voor zijn nog zo'n 175 Texelaars,
90 melkschapen en 60 geiten op de
boerderij achtergebleven. Het ove
rige vee is verkocht. In de schuur is
een knus theatertje ingericht, waar
de toeschouwers op strobalen en
klapstoeltjes in een intieme sfeer
de voorstelling beleven. De try-out
kende een paar weken geleden nog
wat hobbels. Na afloop mochten
de genodigden 'schieten' op wat
zij gezien hadden. Dat heeft uitein
delijk tot wat aanpassingen van de
het gewoon een marketingstrategie.'
voorstelling Wolvet geleid. 'Bij som
mige dingen sta je niet zo stil of je
realiseert je niet dat het publiek dal
anders ervaart. Dat is heel grap
pig. We hebben de kritiek ter harte
genomen en de voorstelling is een
stuk beter geworden. Zeker
veel kinderen zijn, verwacht ik vee
interactie. Dat is ook de bedoeling.
Het publiek is in feite onderdeel va-
de voorstelling.'
De officiële première voor genodig
den staat gepland voor zondag 25
maart.
Tekst en foto's Louise van der Sluis
Klippel vervoert al veertig jaar olie op Texel, waarvan 25 jaar bij RAB. ifou
denken er vaak niet bij na dat trucks
een veel langere remweg hebben.'
Om 7.30 uur begint Klippels werk
dag. Hij brengt olie naar particulie
ren, boeren, boten en pompstati
ons. Vooral de vrijheid in het werk
spreekt hem aan. 'Ik zie mijn baas
bijna nooit, 's Ochtends lever ik de
bonnetjes in en dan vertrek ik. Als er
iets is, dan hoor ik het wel.'
Hij begon veertig jaar geleden bij
de Texelse Oliecombinatie (TOC).
Destijds ging hij vooral naar parti
culieren omdat iedereen nog petro
leum en huisbrandolie gebruikte.
In 1982 werd hij gebeld door Ben
Rab of hij interesse had om daar
te komen werken. 'Ik vond het een
heel moeilijke beslissing, want het
was een kleine club bij TOC. Ik wist
van de hoed en de rand. Maar er
was geen opvolger om het bedrijf
over te nemen. Daarom besloot ik
sibon) bij RAB te gaan werken.'
bellen direct met Klippel. Hij straalt
vertrouwen uit.'
De grootste verandering in die veer
tig jaar vindt Klippel dat veel kleine
boerenbedrijven zijn verdwenen.
'Vroeger dronk ik rond koffietijd vaak
een bakkie bij de mensen. Dat is nu
niet meer.' Ook is er meer regelge
ving gekomen. 'Op de boot mogen
op een bepaald tijdstip alleen maar
trucks met gevaarlijke stoffen wor
den. Vroeger stonden ze gewoon
tussen de auto's en caravans.'
Eén keer in de vijf jaar moet hij een
verlengingstoets halen voor het ver
voer van gevaarlijke stoffen. Rab:
'Dat is een pittige, zowel mondelinge
geur van olie ruikt de chauffeur niet
meer. Zijn vrouw Ina wel. 'Dan kom
ik thuis en dan moet ik me in de
garage omkleden. Gooi de kleren
maar naar buiten zegt ze dan. Maar
ook zij raakt eraan gewend.' Klippel
heeft twee kinderen, Edgar (34) en
Esther (31) en twee kleinkinderen,
Milan (5) en Sem (3).
In die veertig jaar heeft Klippel veel
meegemaakt. Wat hem erg is bijge
bleven, is de brand bij Dirk Slik in
Oudeschild in januari 2003. 'Oud
brandweercommandant Marius
Banda werd die dag begraven. De
brandweer uit Den Helder was hier
om waar te nemen. Toen de brand
Al veertig jaar vervoert Peter Klip
pel (61) uit Den Burg een zeer
brandbare stof op Texel: olie.
Bang voor een ongeluk is hij
nooit. 'Ik heb alle diploma's.' Op
1 maart was hij 25 jaar in dienst
bij RAB.
Slechts één keer heeft hij een aan
rijding gehad, wat overigens niet
zijn schuld was. 'Twee jaar geleden
kwam een wat oudere vrouw met
haar auto uit de Heemskerckstraat
in Oudeschild. Ze draaide zo de
Schilderweg op zonder dat ze mij
zag. Haar auto had wat beschadi
gingen. maar gelukkig viel het ver
der meeJan Jacob Rab wijst erop
dat vrachtwagenchauffeurs altijd
alert moeten zijn. 'Automobilisten
Inmiddels runt hij daar eigenlijk
zijn eigen winkel. 'Veel bedrijven
en boeren zeggen dat ik zelf maar
moet kijken wanneer er weer bij
gevuld moet worden.' Rab beves
tigt dit. 'We hebben bij de receptie
een olieboekje. Soms kijk ik daarin
en dan staan er helemaal geen
opdrachten in. Dan denk ik dat er
weinig is te doen. Maar veel klanten
als schriftelijke, toets.' Klippel heeft,
naarmate hij ouder wordt, steeds
meer moeite met het leren voor de
toets. 'Dan ben ik vijf bladzijden
verder en weet ik al niet meer wat er
op de eerste bladzijde stond.' Hij is
een veilige chauffeur volgens Rab.
'Hij werkt heel erg netjes. Je zult bij
hem nooit gasolie of benzine op de
grond vinden als hij afkoppelt.' De
uitbrak moest ik erheeh om olie
in de brandweerwagen te pompen
omdat de Texelse brandweer in de
kerk zat. Mensen keken me aan van
waf doe jij hier nou met die oliewa
gen?'
Een jaar of vier geleden werd hij
gebeld of hij 15.000 liter blanke die
sel naar de haven van Oudeschild
wilde brengen voor een boot. 'Ik
dacht dat ze een grap maakten
Toen hij in de haven aankwam
bleek het te gaan om het 25-met?
lange jacht Amigo van vastgoee
handelaar Zeeman uit Hoorn. 'K
was met zakenlieden in Rotterdam
toen één van de aanwezigen gras
een visje wilden eten. Dat kon
volgens Zeeman het beste in Oude
schild doen. Ze hadden alleen nie*
genoeg brandstof. Vandaar dat it
moest komen.' Het geld werd con
tact afgerekend. 'Ik weet niet me
hoeveel het was, maar in ieder gew
een aardig kapitaaltje.' De chauffa:
werd door Zeeman uitgenodigd r
de machinekamer te bekijken, 'b
wilde ik wel, maar eerst moest k
tank vol.'
Door zijn werk komt Klippel opj
veel verschillende plekken. Tien jas
geleden moest hij naar het Rus
sisch Staatscircus op Texel. 'He
was leuk om daar achter de schar-j
men te kijken.' Ook tankt hij hel
onderzoeksschip Pelagia van NlüZ
'Dat is vier of vijf keer per jaar. Soms
wel 160.000 liter. Dan moet ik re1;
paar keer heen en weer.'
Op 30 maart organiseert RAB
receptie van 16.00 uur-18.00 uu
voor Klippel. Omdat Klippel volgens
Rab het gezicht van de zaak is, 4'
ook klanten uitgenodigd waar hj
olie brengt. 'Ik weet niet wat
volgende week vrijdag te wachter
staat, maar ik zie het wel.'
1/AmiARO
3AIN
gardeur
MARIBOROCLASSICS
S'NDS 190^
0^8URG-TE*eV
Jojomode is een toonaangevende casual winkel voor
dames- en herenmode.
Service, kwaliteit en presentatie zijn dé succesfacto
ren van onze formule. Onze winkel bevindt zich in het
midden tot hoog marktsegment.
Jij wilt toch ook een leuke baan?
Wij zoeken op korte termijn een enthousiaste
Je bent, samen met je collega's, verantwoordelijk
voor het optimaal adviseren van onze klanten, de pre
sentatie van de kleding en het uitstralen en behouden
van de gezellige sfeer in de winkel.
Ben je commercieel denkend, flexibel, klantgencht en
vind je mode geweldig? Stuur dan je bnef en je c v.!
Ervanng is een pré, maar enthousiasme nog meer
Wij bieden een uitdagende en vooral ook afwisselen
de baan met veel verantwoordelijkheid in een uitste
kende werksfeer.
Jojomode
Stenenplaats 5
1791 EA Den Burg
0222-315304
www.jojomode.com
- M
0 3 maart 1997 - 3 maart 2007
DEZE WEEK:
J$aak in maart elke week kans op een modebon t.w.v. €150,
'B(i besteding v.a. €100,- een kleurig glascollier cadeau
iffie en gebak staan natuurlijk klaar!
Weverstraat 104. Den Burg, tel. 0222-313702 - www.weversend.nl
Let op: vanaf 1 maart zijn wij op dinsdag gesloten!
B&B Van der Vis en Den Boer
Accountants en Adviseurs feliciteert:
directeur Jan Keijser en alle medewerkers van Keijbouw BV met
het winnen van de Texelse Ondernemersprijs 2006.
Wij wensen Joscha Schoots en Inge Yntema van 'Het Ambachtscentrum'
en Bert Keijser Asperges veel geluk met de aanmoedigingsprijzen.
Stuk voor stuk innovatieve ondernemers
met oog voor het belang van het eiland
Texel en de Texelse gemeenschap!
lN DEN BOER
- horeca en koelapparatuur-
De Vier is gevestigd in Den Burg en levert/onderhoud, een breed assortiment horeca- en koeJ-
apparatuur In deze specifieke branche neemt De Vier een toonaangevende positie in op
Texel. Wij beschikken overeen showroom waar diverse opstellingen van keukenapparatuuren
-benodigdheden zijn gemaaktOnze klanten zijn onder andere horecabednjven, supermarkten
en agrahsche bedrijven.
Ter versterking van ons team zijn wij op zoek naar een:
(38 uur per week)
Tot de taken van de functie behoren:
Het installeren en onderhouden van koeltechmsche installaties. Het in teamverband innch-
ten van professionele keukens. Het oplossen van alle voorkomende storingen aan boven
staande apparatuur. Je werkt afhankelijk van de aard van de te verrichten werkzaamheden,
je capaciteit en werkervaring, zelfstandig of samen met een collega monteur.
Gevraagd:
LBO/MBO elektrotechniek of voldoende ervaring in een soortgelijke functie.
Een afgeronde opleiding tot STEK koelmonteur of
de bereidheid tot het volgen van deze opleiding.
Je bent in het bezit van een rijbewijs.
Je hebt het vermogen om in teamverband te kunnen werken
en hebt een klantgerichte instelling.
Na het opdoen van voldoende ervaring heb je er geen bezwaar tegen
om bij toerbeurt in storingsdienst tewerken buiten de normale werktijd.
Geboden:
Een fijne werksfeer met enthousiaste collega's
Beloning en voorwaarden volgens de CAO metaal en techniek.
Goed aanvangssalaris met de mogelijkheid om door te groeien.
Een afwisselende baan in een dynamische omgeving.
Kandidaten die belangstelling hebben voor de bovenstaande functie kunnen hun schrifte
lijke sollicitatie met cv sturen naar. De Vier. Spinbaan 11791 MC Den Burg. Voor informatie
kun |e bellen met Rudolf Kuip. telefoon (0222) 32 21 26 of kijk op www.deviertexel.nl
