Boy*p'
Arubanen blijven zitten
om Nederlandse taal
SM m
Vuil ondergronds in Volmolen
TEXELSE j COURANT
Cultuurbeleid vraagt nu om daadkracht
Achter de schermen
Wielrenners op ruiterpad
DAGELIJKS TEXELS NIEUWS
u7wu;.texelsecourant.nl
VRIJDAG 08 JUNI 2007
(oeenf Nadme Kirindongo voerde op de Arubaanse school direct het kringgesprek ir
ludal ze terugkv/am uit Nederland. (Foto Mmeke s»
Voor je werk een week naar Aru
ba, Wie wil dat niet? Marieke
Bol en Laura Willems, leerkrach
ten op basisschool Luberti in De
Koog, kregen vorige week de
kans. De school doet mee aan
een uitwisselingsproject met het
Sint Fransiscus College in Oran-
op Aruba.
Keken het hoofd en een leerkracht
de Arubaaanse school een
naand geleden raar op van de ver
arming in Nederland, Bol en Wil
lems moesten wennen aan dé airco
ie in de huizen op Aruba hing.
Door de hitte speelt het leven op
het eiland zich vooral buiten af. Wil
lems: 'Buiten is eigenlijk een extra
kamer. Met een mooie veranda voor
de huizen. Vergelijk het maar met
de koloniale huizen die vroeger in
j Indonesië stonden.'
Hel duo vertrok zaterdag 25 mei
er kwam afgelopen zaterdag weer
tenjg. Konden ze de eerste twee
dagen naar het strand en paardrij-
oen langs de noordkust, op maan
dag werd het toch echt tijd om het
van de reis te bezoeken: de
school. In verband met de warmte
beginnen de lessen om 8.00 uur en
an de kinderen om 13.00 uur vrij.
'Net als hier maken ze daar ook
vij! uur, alleen is het anders inge
deeld.' Ze vielen gelijk met hun neus
rite boter want die maandag werd
denaandopenmg gehouden. 'Je
weet niet wat je ziet. De Arubaanse
vlag wordt gehesen, kinderen zin
gen hartstochtelijk het volkslied met
hun hand op de borst en iedereen
is in schooluniform gekleed', vertelt
Bol.
Wat de twee opviel, was de hoge
leeftijd van een aantal kinderen.
Leerlingen van veertien jaar waren
geen uitzondering. De twee Neder
landse docenten verklaren dat door
de Nederlandse taal waarin wordt
les gegeven. 'De taal die in de
klas wordt gesproken en waarin
het lesmatenaal is geschreven, is
Nederlands. Terwijl veel kinderen
Papiaments spreken. Op de kleuter
school wordt nog in het Papiaments
les gegeven, maar vanaf de basis
school Nederlands. Veel kinderen
blijven zitten door taalproblemen',
aldus Willems. Omdat scholieren de
lessen niet kunnen volgen, raken ze
verveeld en vertonen ze gedrags
problemen. Bol: 'Ze gaan echt met
veel plezier naar school want thuis
hebben ze helemaal niets. Maar ik
kan me voorstellen dat je opstandig
wordt als je niet weet wat er wordt
verteld.' Gevolg van het vele zit
tenblijven kan zijp dat middelbare
scholen leerlingen weigeren omdat
ze te oud zijn. Willems: 'Die kinde
ren komen zonder diploma op de
arbeidsmarkt.' Ook de inhoud van
het lesmatenaal is erg op Neder
land gencht. Bol: 'De kinderen leren
rekenen met euro's. Daar wordt op
Aruba helemaal niet mee betaald
dus die kinderen hebben nog nooit
euro's in handen gehad.' Een instan
tie op Aruba is bezig het lesmateri
aal in het Arubaans om te zetten.
Volgens het tweetal is dat hard
nodig en moet er extra geld bij om
het zo snel mogelijk in te voeren.
Nadine Kirindongo is docent op de
Arubaanse school. Zij mocht een
maand geleden mee naar Neder
land. Bol en Willems zagen in haar
lessen al iets terug van wat ze op
de Texelse school had gezien. 'Ze
begint nu iedere morgen met een
kringgesprek. Als het in haar klas
goed gaat, dan wordt het misschien
ook in de andere klassen doorge
voerd. Daarnaast schrijft ze de dag
planning op het bord', zegt Willems.
Ook is er deze week overleg tussen
het Sint Fransiscus College en een
kleuterschool om meer met elkaar
te integreren. Op Aruba zijn dat nog
twee verschillende werelden.
Zelf hebben ze niets op de Aru
baanse school gezien wat ze op
de Lubertischool willen toepassen.
Willems: 'Het is vooral dat wij hun
kunnen helpen met didactische
veranderingen. Zo zijn de lessen
daar nog erg klassikaal en wordt
er weinig aandacht aan niveauver
schillen besteed.' Buiten de school
zagen ze wel iets wat ze graag
op Texel willen hebben ingevoerd.
Willems: 'De Arubaanse bevolking
krijgt vijftig procent korting op uit
gaansgelegenheden. Dat willen wij
hier ook wel. Het leven op Texel is
duurder door het toerisme en door
Texelaars voor de helft van het geld
naar binnen te laten, worden ze niet
uitgesloten.'
De volgende stap is dat de Arubaan
se en Nederlandse kinderen contact
met elkaar leggen via internet. 'Op
Aruba hebben ze net computers
gekregen en het is de bedoeling dat
de leerlingen informatie uitwisselen
over zichzelf en beide eilanden',
vertelt Bol. Het is nog niet bekend of
er weer een uitwisseling komt. Wil
lems: 'De kleuterschool wilde ook
wel graag, maar ik denk niet dat
onze school daarvoor in aanmer
king komt. Zelf gaan we sowieso
nog een keer terug naar Aruba!'
Wethouder Rikus Kieft (milieu)
gisteren het nieuwe onder
grondse afvalsysteem in de Vol
molen in gebruik genomen. Op
«jfplekken zijn grote roestvrijsta
len bakken in de grond geplaatst,
waarvan alleen het topje boven
de grond uitsteekt.
lel nieuwe systeem vervangt de
jhjze en groene containers. De
afvalpunten zijn afgesloten zodat
in de bewoners, die een sleutel
tebben gekregen, er hun vuilniszak-
lanen GFT-afval in kwijt kunnen. De
containers voor het vuil hebben een
ïitoud van vijf kuub. die voor het
•FT meten drie kuub.
fe worden gemiddeld één keer in
fe twee weken geleegd door een
Mniswagen met zijlader, waardoor
«n persoon het werk kan doen. Als
een container uit de'grond is, klapt
ptomatisch een luik dicht, zodat
er geen mensen in de metersdiepe
gaten kunnen vallen. Volgens Peter
van Ree, hoofd gemeentewerken,
is de kans dat het vuil gaat ruiken
miniem, omdat het door de grond
wordt gekoeld en er geen lucht bij
kan komen. De containers kost
ten vierduizend euro per stuk. Ze
werden door Westerlaken geïnstal
leerd.
De gehele Volmolen wordt van de
ondergrondse containers voorzien.
Kieft denkt eraan ze ook in de dor
pen te realiseren. Als eerste heeft
hij daarvoor de omgevingen van de
bejaardencomplexen op het oog.
Het streven is dat op lange ter
mijn alle grijze en groene contai
ners uit het straatbeeld verdwijnen.
Gemeentewerken wil op korte ter
mijn gaan werken met een systeem
waarbij de containers van chips
worden voorzien. Kieft: 'Dat is niet
bedoeld om tariefdifferentiatie in te
voeren, maar om te voorkomen dat
er bedrijfsafval via het gewone huis
houdelijk afval wordt ingeleverd.'
Bedoeling is dat de veranderingen
in 2008 plaatsvinden. Wat dat voor
gevolgen voor de reinigingsrechten
heeft, is volgens Kieft en Van Ree
nog moeilijk te zeggen. Het streven
is dat de kosten uiteindelijk worden
verminderd. De wethouder wees
erop dat uit het ingezamelde afval
bij de Huisvuilcentrale in Alkmaar
groene stroom wordt opgewekt die
de gemeente met korting afneemt.
'Dan doe je ook nog wat met je
afval.'
Bij de toegang van de Volmolen
komt nog een ondergronds systeem
voor glas en oud papier. Volgens
Kieft moet nog worden bekeken
hoe daarbij rekening kan worden
gehouden met verenigingen die oud
papier ophalen.
VERVOLG VAN PAGINA 1
Kunst en Cultuur
Voor het opstellen werd het cultu
rele aanbod in zes categorieën inge
deeld. kunsten; monumenten, arche
ologie en natuurlandschap; musea
en geschiedbeoefening; festivals en
evenementen; cultuureducatie en de
adviescommissie Kunst en Cultuur.
Deze laatste leed de afgelopen jaren
aan onzekerheid over het eigen
bestaan. Er was wrijving en onvrede
over het functioneren van de com
missie. die voornamelijk voortkwam
uit onduidelijkheid. Met het aan de
muziekschool toekennen van het
beheer van Tusse de Banke zou
een last van de commissie afvallen.
Daardoor zou meer tijd overblijven
voor het adviseren van de gemeente
over cultuurbeleid en het toekennen
van subsidies. De commissie zou
een nieuwe samenstelling moeten
knjgen, zodat meer deskundigheid
in huis wordt gehaald en de pro
cedures rond het toekennen van
subsidie moeten duidelijker worden.
Mensen die zitting hebben in de
commissie zouden hiervoor een ver
goeding moeten krijgen, aldus de
gemeentelijke nota.
De concept-nota wordt besproken
in de raadscommissie Welzijn van
woensdag 13 juni. Insprekers kun
nen in maximaal vijf minuten hun
mening geven. Er is geen ruimte
voor dicussie, al kunnen commissie
leden wel vragen ter verduidelijking
stellen. Mensen die het woord willen
voeren, kunnen dit tot 12 juni mel
den via Riekie van Dijk, tel. 362262,
e-mail rvandijk@texel.nl. Visies kun
nen ook schriftelijk worden inge
diend.
De opmerkingen die in deze verga
dering naar voren komen, worden
verwerkt in de definitieve versie, die
in juli zal wordt vastgesteld. Via de
raadscommissie Welzijn in augustus
zal de gemeenteraad de nota op 18
september definitief bekrachtigen.
Projectgroep
denkt na over
huisvesting
De OSG wil uiterlijk september
helderheid hebben over de vraag
hoe de vervangende huisvesting
moet worden geregeld. De school
heeft daarvoor een projectgroep
ingesteld.
Die bestaat uit Erwin van der Linde,
Paul Krugers, Peter Jan Kuip en
rector Henk de Vries. Zij proberen
de leerlingen in eerste instantie op
het eiland te houden, maar De Vnes
wil het uitwijken naar het leegstaan
de Molenplein Den Helder nog niet
helemaal uitsluiten. Dat plan staan
momenteel op een laag pitje. 'Het
is de vraag of het wel kan. De ene
ambtenaar bij de gemeente Den
Helder zegt van niet en volgens een
ander zou het wel kunnen.'
Als er toch leerlingen naar de mari-
nestad gaan, komt volgens De Vries
alleen de bovenbouw van HAVO en
VWO in aanmerking. Brugklassers
gaan per definitie niet naar Den
Helder. Er moet in totaal voor zo'n
zeshonderd leerlingen iets vervan-
gends worden gevonden.
De oproep van De Vries aan Texe
laars om mee te denken over leeg
staande gebouwen op het eiland
heeft tientallen reacties opgeleverd.
'Daar ben ik erg blij mee. Er zijn
veel opties genoemd, tot en met
het gebruik van de Molengat.' Met
de projectgroep worden bekeken
in hoeverre de genoemde gebou
wen voor onderwijs kunnen worden
gebruikt. De Vries wil het gebruik
Jeh weetje I
DflTDlEBEMfiRBE!"'
jzeiF HUN -BOOT I? new «,URf
[nQETErtwacmj' PE"
..SW/T?,
[Ö4-H3
ftrirooh GofcS Q oQ-cq.lc*>+
Gelijke monniken gelijke kappen?
Eigenlijk is het nog snel gegaan met
die gemeentelijke cultuurnota. Er
zijn heel wat zaken - en gerust niet
alleen bij de gemeente - die langer
blijven liggen. Maar we hebben nu
een wethouder die er bovenop zit,
dat scheelt.
Wanneer het precies was, is niet
meer te achterhalen, maar de eer
ste keer dat volgens mij een eigen
Texelse cultuurnota ter sprake
kwam, was tijdens de commotie
rond de nota van Rick van der
Ploeg, de bedenker van het 'cul
tureel ondernemerschap'. Het zal
dus ergens tussen 2001 en 2004
geweest zijn dat toenmalig col
lega Bart Bosch voorstelde dat er
ook maar zoiets voor Texel moest
komen. 'En', merkte hij daarbij op,
'die moet jij dan maar schrijven.
Niet zo'n gek idee, want we waren
met enkele vrienden toch al dag na
dag tot diep in de nacht bezig de
wereld te verbeteren - waarbij een
kunstenaarsvereniging, het profes
sionaliseren van de Texelse kunst
beleving en concerten hoog op ons
verlanglijstje stonden. Een cultuur
nota paste daar nog wel tussen. En
er gebeurde van alles, we hadden
Kunst in Zee met de bijbehoren
de onmin en dito literatuurfestival,
de Meimaand Natuurmaand ging
gepaard met culturele uitingen, de
muziekschool zou de beste van de
wereld worden en stortte zich in
folkweekends en op De Krim werd
goede muziek gecombineerd met
van units ook nog niet uitsluiten.
'Maar dan zou ik ze niet op de ijs
baan. maar vlakbij het gebouw aan
de Emmalaan willen plaatsen, zodat
alles bij elkaar staat. Maar het moet
worden betaald uit het budget dat
we voor de nieuwbouw hebben en
we besteden liever elke euro daar
aan.'
"•"louder Rikus Kieft gooit, geflankeerd door Peter van Ree en Wamer Schreurs van gemeentewerken, als eerste een vuilniszak in de nieuwe ondergrondse afvalcontainer.
Afstemming boot
en treintijden
De afstemming tussen vertrek
en aankomsttijden van de TESO-
boot, bus en trein in Den Helder
blijft een punt van aandacht voor
de WD.
De partij stuurde dinsdag een brief
naar gedeputeerde Cornelis Mooij,
hij heeft onder meer verkeer in zijn
portefeuille. Ondanks dat de treinen
in Den Helder sinds begin dit jaar
een minuut later vertrekken, is het
volgens de WD nog altijd rennen
geblazen om met de bus op tijd
op het station te zijn om de trein te
halen. De oplossing is volgens de
WD om de marge tussen aankomst
van de boot en vertrek van de trein
te verruimen van tien naar vijftien
minuten.
Opleiding SIGMA
Het SIGMA (Snel Inzetbare Groep
ter Medische Assistentie) start in
het najaar met een nieuwe opleiding
voor hulp bij ongevallen en calami
teiten. Deelnemers worden opgeleid
om ambulancepersoneel te assiste
ren bij calamiteiten met veel slacht
offers. De opleiding wordt verzorgd
door het GHOR (de overkoepelende
organisatie van het SIGMA) en heeft
plaats in Den Helder. Een geldig
EHBO-diploma is een vereiste.
Mensen die interesse hebben, kun
nen voor 25 juli contact opnemen
met Jan Wiering, tel. 315456.
lekker eten. In het Cabaret-café
had ik het ontbreken van andere
kunstenaars dan schilders op de
gemeentelijke lijst van professio
nele kunstenaars al eens op de hak
genomen en iedereen was vol van
de plannen van Van de Bunt en de
Structuurvisie 2020.
Wel rezen er een paar probleem
pjes. Zo zagen de meeste kun
stenaars geen enkel heil m een
gemeentelijk cultuurbeleid. En
zeker niet in een vereniging. En de
gemeente zat ook niet op beleid
te wachten dat door buitenstaan
ders was uitgezet. In mijn archief
bevindt zich nog een vriendelijk
briefje van het hoofd van de afde
ling Welzijn dat er 'momenteel geen
plannen voor een dergelijke nota
bestaan'. Ook zag de toenmalige
wethouder geen heil in overleg met
een kunstenaarsvereniging. Maar
het idee had vaste grond gevonden
en te pas, te onpas en in het Caba
ret-café kwam het missend cultuur
beleid ter sprake. Zelfs maakten we
voor een select publiek een apart
programma over cultuur op Texel.
En op een dag - na gesprekken met
mensen uit alle geledingen - had
den we zomaar een kladversie voor
een gemeentelijk cultuurbeleid.
In samenspraak met de advies
commissie voor Kunst en Cultuur
vormden we een groepje - door
één van ons 'Cultuurgenootschap'
genoemd - en in samenspraak met
de raadsgriffier kwamen we op het
idee de nota als burgerinitiatief door
de raad te laten bespreken. Om
het draagvlak nog te verbreden,
hielden we een enquête onder kun
stenaars en culturele instellingen
en in november 2005 stond 'onze'
nota op de agenda van de raads
commissie Welzijn. Samen met de
kort daarvoor ten doop gehouden
'cultuurnotitie' van Groen Links en
de PvdA.
Daarna bleef het heel lang stil.
Natuurlijk waren er partijen die
de noodzaak van een cultuurnota
noemden in hun verkiezingspro
gramma van 2006, maar het begon
voor mij pas weer te leven toen
ik enkele weken geleden aan mijn
vaste tafeltje in De Lindeboom
bezoek kreeg van Claartje Bun-
nik van Bunnik Beleid en Advies.
Natuurlijk had ik in de krant gelezen
dat er iets gaande was, maar daar
verder niets achter gezocht. Maar
tegen de tijd dat zij, als 'extern
adviesbureau', al veel mensen had
gesproken en veel onderzoek had
gedaan, herinnerde de wethouder
zich ineens dat er ergens in een la
al een nota moest liggen.
Enfin, om een verhaal niet langer te
maken dan strikt noodzakelijk, de
nota van het Cultuurgenootschap
viel in goede aarde en hoewel de
nieuwe nota een veel breder terrein
beslaat - en het bijvoorbeeld ook
over monumenten en musea heeft
- komen veel dingen in de tekst
erg bekend voor. We deden nog
het voorstel een mm of meer open
bare avond te beleggen, waarvoor
we iedereen zouden uitnodigen
die zich eerder geïnteresseerd had
getoond, maar dat werd door de
wethouder niet nodig gevonden
Mede daardoor kon het komende
woensdag wel eens een lange ver
gadering worden. Juist omdat de
nota een breed gebied behandelt,
zijn er veel mensen die menen iets
te moeten zeggen. Het is met voor
niets dat de maximumspreektijd op
vijf minuten is gesteld. En we lopen
de kans dat ook de kunstenaars
(die immers van geen vereniging
wilden weten), ieder voor zich het
woord willen voeren. Maar goed,
na deze herhaling van zetten te
hebben aangehoord en vele malen
de loftrompet hebben horen steken
'over tekst en vorm van het con
cept, ligt het er dan maar mooi. En
na de zomer kan nieuwe cultuur
beleid dan door de gemeenteraad
worden bekrachtigd.
Maar dan komt het er op aan. Je
kunt alles nog zo mooi opschrijven,
maar zonder de inzet van degenen
die het moeten uitvoeren, komt er
niets van terecht. De wethouder is
vol goede moed en vastberaden,
maar wethouders komen en gaan,
wat van kunst niet gezegd kan
worden. Uit de enquête van het
Cultuurgenootschap bleek indertijd
dat veel kunstenaars graag in de
watten worden gelegd en vooral
veel initiatief bij de gemeente willen
leggen. Maar kunst heeft te maken
met betrokken zijn en verder te kij
ken dan het eigen atelier. Niemand
kan op zijn lauweren rusten zonder
dat ze gaan kreuken.
Pip Barnard
Bij wijze van proef mogen ook
terreinfietsers gebruik maken
van het nieuwe ruiterpad naar het
Krimbos. Dat heeft Staatsbosbe
heer besloten na overleg met
de fiets- en de paardensportver
enigingen. Op deze manier kan
tegemoet worden gekomen aan
de vraag naar meer fietpad voor
terreinfietsers, zonder dat daar
voor extra ruimte nodig is.
Elders in het land is al ervaring
opgedaan met het gezamenlijk
gebruik van ruiterpaden door rui
ters, aanspanningen en terreinfiet
sers. De ervaringen zijn over het
algemen positief, zodat Staatsbos
beheer meent dat dit een verant
woorde beslissing is.
Paarden hebben op het ruiterpad
uiteraard voorrang, de afspraak is
dat fietsers stoppen om ruimte te
maken. Fietsen op de ruiterpaden
in de Dennen blijft verboden.
Het ruiterpad naar het Krimbos, dat
ook geschikt is voor aanspannin
gen, begint tegenover de Maaike-
dumweg en voert over een lengte
van 5Vz kilometer langs de fiets
paden langs Ruigedijk en Zand
dijk naar de Oorsprongweg. Wan
neer de uitbreiding van de golfbaan
wordt gerealiseerd, wordt het pad
langs de Hanenplasduinen doorge
trokken naar de ruiterpaden in het
Knmbos, zodat een aaneengeslo
ten verbinding ontstaat van het Jan
Ayeslag tot het strand bij paal 30.
Het ruiterpad is onderdeel van de
wensen uit het Verbeterplan Recre
atieve Infrastructuur van het nati
onaal park Duinen van Texel en is
mede mogelijk dankzij een subsidie
van de provincie Noord-Holland.