Wandelend archief neemt afscheid van
Eeuwige matroos' Dirk Kuiter
blijft voortaan aan de wal
Oppositie bezorgd
over samenwerken
m
TEXELSE J COURANT
F amilieberichten
90 jaar
'olgemj
3, 18.4;
19.01
uur)
De Kt
Piras
uur); IA
nmef
DOlZWi
a, CU)
anny
lan. Ni
d.
ter Ms
;ar
RienS
iel,
arinde'
.ars R
■I r-
anenÈ
;rs,
>r
oor?-'
art
-ie'
cafe
e
graK'
lildS»1
ar#
DINSDAG 19 JUNI 2007
Zo'n 38 jaar lang stond zijn leven
in het teken van TESO. Hij wérk
te niet alleen bij de veerdienst,
hij lééfde ervoor. Hoewel dat in
bepaalde periodes een zware wis
sel trok op zijn privéleven, ging
TESO voor alles. En toch is nu
het moment nabij dat hij afscheid
neemt van 'zijn' bootdienst. De
eeuwige matroos Dirk Kuiter
(60) gaat op 1 juli met VUT. Het
wandelend archief van TESO zal
per die datum zijn dagen anders
invullen. Wat achterblijft, zijn de
verhalen.
Druk, goedlachs en in voor een
Zo kennen veel Texelaars
Dirk kuiter. Eigenwijs, eigenzinnig,
soms een beetje onnozel, maar
goed met iedereen. Zo omschrijft
hij zichzelf. Hoewel TESO altijd het
belangrijkst in zijn leven is geweest,
schuwde de Oosterender kritiek niet
wanneer hij vond dat het beter kon of
moest. Kuiter behoort tot de groep
babyboomers die dit jaar afscheid
neemt van de bootdienst. Daarmee
zwaait bijna een hele generatie af,
veelal mannen die onder meerdere
directeuren hebben gewerkt en de
nodige veranderingen in de dienst
verlening hebben meegemaakt. 'Er
s veel veranderd. Vroeger hadden
de klanten nog wel eens wat ontzag
voor ons. Toen kon je nog boos wor
den op iemand, maar nu stappen ze
meteen naar kantoor als je wat zegt
en word je op het matje geroepen.
De tolerantie is de laatste vijf jaar
hard achteruit gegaan', vindt Kuiter.
Met enige weemoed kijkt hij terug
op jaren zeventig, toen de mensen
ondanks urenlange wachttijden flui
tend aan boord stapten. 'Nu zijn ze
na éen uur wachten al gestresst en
mopperig. Natuurlijk had je vroeger
ook lastige klanten en schermutse
lingen, maar er was meer respect
voor ons. In de jaren tachtig is dat
veranderd. Klanten accepteerden
ons gedrag niet meer. En ik moet
zeggen: het is ook niet altijd je van
hel geweest. Er moesten wel dingen
Oder directeur De Gorter, die van
'363 tot 1974 aan het roer stond,
•s TESO volgens Kuiter vooral
gsncht op het vervoer van Texe-
aars. 'Onder Hoogerheide veran
derde dat. De klant was niet heilig,
maar het bedrijf werd klantgerich
ter. Wortel heeft die lijn nog verder
doorgevoerd. Nu gaat het niet meer
alleen het vervoer van A naar B.
Alles draait om de klanten. Wat
daarvan vind? Persoonlijk zit ik
meer op de lijn van Hoogerheide.
Het vervoer moet centraal staan.
Natuurlijk moet je klantvriendelijk
qn, maar ik vind het nu wel eens
een beetje overdreven. TESO is
door en voor Texelaars opgericht.
Natuurlijk worden toeristen ook ver
voerd, maar je hoeft ze niet teveel in
de watten te leggen.'
Als jonge knaap had Kuiter, geboren
en getogen in Den Helder maar met
een Texelse vader, al een fascinatie
voor de Texelse bootdienst. Tijdens
logeerpartijen bij zijn oma op Texel
en ook in de Helderse haven was
hi| met grote regelmaat te vinden in
de buurt van de TESO-schepen. 'Ik
wilde eerst wat van de wereld zien,
maar daarna als' matroos bij TESO
werken. Dat is altijd mijn droom
geweest.' Zijn plan om na de lagere
school de visserij in te gaan, werd
door vader Kuiter tegengehouden.
Ik was een klein, licht ventje en mijn
vader vond het niks dat ik tussen al
die uit de kluiten gewassen vissers
zou moeten werken. Hij regelde een
plaats op de Pollux voor me. Dat
was een opleidingsschip waar veel
jonge jongens terechtkwamen als
overbrugging naar bijvoorbeeld de
zeevaartschool.' Op 24 april 1963
maakte Kuiter zijn eerste zeereis,
als lichtmatroos op een koopvaar
dijschip. Na twee jaar hield hij het
voor gezien en monsterde hij als
matroos aan op Lichtschip Texel.
'Dat heb ik een jaar gedaan. Ik
vond het helemaal niks. Veertien
dagen op en af en alleen maar uit
kijken naar schepen, tijden noteren
van passerende schepen en elk uur
een weerbericht doorseinen. Het
was saai en eentonig en ik was
daar niet te handhaven. Ik werd
weggeschopt. Mijn vader was dol.'
Een lobbypoging van vader Kuiter,
politieagent in Den Helder, om zijn
zoon bij TESO te krijgen, mislukte
door de jonge leeftijd van Dirk. Hij
trad in dienst van Weismuller en
voer op een sleepboot. 'Tijdens mijn
verlof had ik veel contact met Klaas
Schagen, toen kapitein bij TESO. In
die tijd hadden kapiteins nog een
flinke vinger in de pap en hij zei
Dirk, het komt dik in orde. Jij komt
bij TESO. Schrijf maar een brief. Dat
heb ik toen gedaan, waarna ik bij De
Gorter op gesprek moest komen en
werd aangenomen.'
Kuiter begon als matroos op de
reserveboot, die toen nog niet vol
gens een vaste dienstregeling voer.
'In het begin gingen we soms met
de Texelstroom naar buiten, voor
anker, even een uurtje eten en weer
terug. Met warm weer werd er ook
wel gezwommen rond de boot. We
hadden acht man aan boord en gin
gen pas varen als het druk werd.'
Al snel werd binnen TESO op grote
schaal geautomatiseerd en kwam er
een officiële dienstregeling voor de
reserveboot. Halverwege de jaren
zeventig liepen de wachttijden op
tot wel acht uur. Om de grote drukte
te verwerken, werd in de bouwvak
de dienstregeling losgelaten en zo
snel mogelijk heen en weer gepen
deld, met inzet van drie motoren.
'Daarmee konden we per dag een
paar overtochten meer maken. Dat
scheelde weer in de wachttijd.'
De jaren tachtig herinnert Kuiter
zich als een roerige tijd. 'Het ging
financieel slecht en het was maar
de vraag of de Molengat, die in juni
1980 in de vaart was gekomen, ooit
als dubbeldekker zou gaan varen.
In november 1984 kwam de mede
deling dat TESO er financieel zo
slecht voor stond, dat er 21 men
sen uit moesten. Het hele land zat
in een economische recessie en
ook TESO had daar last van. De
directie beweerde bovendien dat er
met de nieuwe dubbeldekker veel
minder mensen nodig zouden zijn.
Dat maakte de weerstand tegen
die nieuwe boot natuurlijk alleen
maar groter. Persoonlijk ben ik altijd
een openlijk voorstander geweest
van de dubbeldekkers, ik kon ook
heel goed met Hoogerheide, alleen
kneep ik hem wel toen die 21 man
er uit moesten.' De onrust onder
de medewerkers was groot en op
19 december 1984 startte de actie
Boot Boos. 'Daarmee wilden we
De oppositie maakt zich zorgen
over de kosten van de samenwer
king tussen de Waddeneilanden.
Volgens hen moet ervoor worden
gewaakt dat dat niet teveel gaat
kosten.
Texel moest vorig jaar €60.000,-
neer dan begroot aan de samen
werking betalen. Gerbrand Poster
(VVD) zei tijdens de raadscommis
sie Middelen een kosten/batenana-
tyse te willen zien om te weten wat
06 samenwerking tot nu toe heeft
opgebracht.
Ook Frans Visman (D66) en Gerard
Weijers (Fractie Weijers) waren kri
tisch. 'De samenwerking kost veel
geld, maar we moeten ervoor oppas
sen dat we niet veel geld gaan weg
gooien', aldus Weijers. Willem Vlas
(Texels Belang) had geen moeite
net de kosten, maar kaartte aan dat
jfe begroting voor dit jaar geen visie
bevat, omdat er nauwelijks kosten
posten waren ingevuld.
'Vethouder Marian Merkelbach (lid
van het Eilander College) beaamde
oat. In afwachting van een extra
ooderzoek van Bureau Berenschot
ain vooralsnog alle kosten van pro
leten geschrapt. Alleen de kosten
bewijzen dat die 21 man wel nodig
waren. We hebben niet gestaakt,
maar er waren wel plannen om
gratis heen en weer te varen. Dat
is er uiteindelijk niet van gekomen.'
In 1985 komen vakbonden, onder
nemingsraad en directie tot een
akkoord: er vallen geen gedwongen
ontslagen, maar er moet wel sala-
vroeger wel eens aan gedacht voor
stuurman te leren, maar dan heb je
minder contact met de mensen. Als
matroos spreek je iedereen en dat
vind ik prachtig. Bovendien ben ik
niet zo'n hoogvlieger. Ik ben meer
een man van de praktijk en tevreden
met wat ik ben.' Wel ergert het Kui
ter dat veel mensen het idee heb
ben dat de TESO-matrozen weinig
uitvoeren op een dag. 'Achter de
schermen gebeurt een hoop. Dat
zien de mensen niet. Veiligheid is
het belangrijkste aan boord en wij
hebben een belangrijke taak bij de
brandpreventie. Je maakt van alles
ris worden ingeleverd. Kort daarna mee. Mensen gaan achteloos om
ging het weer beter. De economie
trok weer wat aan en de nieuwe
dubbeldeksbrug ging door. Voor
Kuiter een gedenkwaardig moment.
'Ik was de eerste matroos die het
bovendek mocht beladen. Dat was
geweldig. De belangstelling van de
landelijke media was enorm.'
Door zijn fascinatie voor TESO ver
zamelde Kuiter alles wat over de
bootdienst werd geschreven. Dat
hield hij bij in plakboeken. Toen
Hoogerheide dat hoorde, vroeg
hij de Oosterender om het TESO-
archief te reorganiseren. 'Het was
een grote bende. /\lles zat in dozen
en moest worden uitgezocht. Door
de jaren heen heb ik alles net
jes gearchiveerd en vanaf 1907 tot
2005 heb ik alles vastgelegd. Ik
heb heel wat uurtjes in het archief
van de Texelse Courant doorge
bracht om alle krantenkoppen over
TESO door te spitten. Alles ligt op
chronologische volgorde en ook het
fotomateriaal is goed geordend. Dat
komt nu goed van pas bij het nieuwe
boek van Willem Boot over TESO. Ik
assisteer hem met het verzamelen
van het benodigde fotomateriaal.
Met Wortel heb ik afgesproken dat
ik het archief blijf bijhouden, zolang
hij directeur is. Daarna moet iemand
anders het maar doen.'
Bij zijn afscheid na 38 jaar is Kuiter
nog steeds matroos. 'Dat is een
bewuste keus geweest. Ik heb er
met afval en brandende sigaretten.
Verder zorgen wij ervoor dat de
dekken en trappen schoon blijven,
plegen wij onderhoud en houden
we een oogje in het zeil.'
Zijn favoriete schip is nog steeds de
Molengat. De komst van de Dokter
Wagemaker heeft dat niet veran
derd. 'Ik heb niks met die nieuwe
boot. Alles is zo groot dat ik snel
het overzicht kwijt ben. Daarom
sta ik alleen nog op het bovendek.
Daar komen alleen personenauto's
waardoor het daar een stuk over
zichtelijker is.' Hij bekent dat de
veranderingen bij TESO hem best
hebben opgebroken. De hele werk
wijze én het veranderde uiterlijk van
de boten. 'De boten zijn nu hele
maal wit. Dat vind ik afschuwelijk.
De schoorstenen hebben altijd een
groen/zwarte band gehad, 'verwij
zend naar de oprichting van de
bootdienst, van en voor Texelaars.
Dat is nu losgelaten. Het hart is eruit
gehaald.'
Hoewel TESO hem naar eigen zeg
gen veel heeft gebracht, heeft het
hem ook veel gekost. 'Mijn werk
was mijn leven, maar dat ging wel
ten koste van mijn gezin. Het heeft
me twee keer mijn huwelijk gekost.
Het werk kwam altijd op de eerste
plaats. Zo ben ik ook opgevoed.
Bij ons thuis was dat ook zo: het
werk is het belangrijkst, dan pas de
liefde. Daar ben ik conservatief in.
Achteraf kun je je afvragen of dat
altijd goed is geweest, maar het is
nu eenmaal zo gelopen. Na mijn
uittreden ben ik van plan veel tijd
door te brengen in Polen. Ik heb nu
een Poolse vriendin en dat klikt erg
goed. Polen is een beetje te verge
lijken met het Nederland van 20 jaar
terug. En daar voel ik me erg thuis.
Ik blijf een TESO-freak, maar stap er
op tijd uit. Vier jaar geleden had ik
dat niet geloofd, maar nu voelt het
goed. Het is mooi geweest.'
Tekst: Louise van der Sluis
Foto: Jeroen van Hattum
/Beeldbank Texel
van het secretariaat en de bijeen
komsten van de Eilander Raad en
het Eilander College in de begro
ting.
Het onderzoek, dat naar verwach
ting binnenkort klaar is, moet eerst
duidelijk maken op welke manier
de eilanden het beste de samen
werking kunnen intensiveren. Het
Eilander College wil daarvoor een
gemeenschappelijk kantoor in het
leven roepen, maar dat ging de
Eilander Raadsleden iets te ver. Zij
gelastte eind vorig jaar het extra
onderzoek om alternatieven tegen
elkaar af te wegen.
Poster sprak een voorkeur uit om
eventueel meer met Wieringen te
gaan samenwerken. Volgens hem is
samenwerking tussen de eilanden
lastig omdat die over twee provin
cies zijn verspreid. Op het voormali
ge Zuiderzee-eiland klonken eerder
deze maand ook al geluiden om
meer met Texel en Den Helder te
gaan doen. Wieringen voelt er wei
nig voor meer met Wieringermeer
in zee te gaan. De Waddeneilanden
zoeken intensievere samenwerking
om de autonomie van de vijf eilan
den te behouden.
Een hand die zwaaide
als we gingen
en nog vele mooie dingen
zijn herinneringen aan ons mam
die voor altijd afscheid van ons nam.
Na een gelukkig leven is rustig in haar slaap
overleden onze lieve moeder, oma en over
grootmoeder
Anna Barendina Stutterheim-Labrie
weduwe van Drs. W.F. Stutterheim
Amsterdam,
19 februari 1914
Texel,
14 juni 2007
Düren (D): Joseline Stiller-Stutterheim
Siegfned Stiller
Bonn (D): Sabine en.Holger
Fabian, Anja, David, Eva
Texel: Mania-Ruut Hartmann-Stutterheim
Hans Hartmann I
Utrecht: Floris
Werkhoven: Wouter en Fleur
Zoë, Aïdan
Onze speciale dank gaat uit naar het personeel
van „Verpleeghuis Texel" voor de liefdevolle
verzorging van onze moeder en oma.
De crematieplechtigheid heeft in besloten kring
plaatsgevonden.
Correspondentie-adres:
Mienterglop 9, 1796 MR De Koog.
Na een ziekbed van enkele weken is rustig
ingeslapen, mijn lieve man, onze vader en opa
Jan Bruijn
op de leeftijd van 76 jaar.
Coba Bruijn-Kooiman
Marian en Cor Barends-Bruijn
Ina en Walter Oskam-Bruijn
Marinka
Bngit
Piet Bruijn
17 juni 2007
Wilsterstraat 14
1791 XS Den Burg
Jan is overgebracht naar de Doopsgezinde
kerk, Kogerstraat 18 te Den Burg, waar gele
genheid is tot condoleren op .voensdag 20 juni
van 19.30 tot 20.30 uur.
Donderdag 21 juni vindt om 10.30 uur de af-
scheidsplechtigheid plaats. Aansluitend bege
leiden we Jan naar de Oudeschilder begraaf
plaats aan de Zuid Haffel.
Na een leven genietend van z'n kinderen en
kleinkinderen en vele hobby's, moeten we nu
afscheid nemen van onze broer en zwager
Jan Bruijn
Als je op je laatste reis thuiskomt doe dan de
groeten aan Vader en Moeder.
Jan, bedankt voor alles.
Piet en Dia
Annie en Cor
Een boom is geveld
We zullen onze goede buurman
Jan Bruijn
De naaste buren van
de Wilsterstraat
Wij zijn bedroefd door het veel te vroeg overlij
den van
Arjen Schaap
Bijna 15 jaar heeft hij zich ten volle ingezet voor
de Ronde om Texel.
Wij wensen Ingrid, Kirsten en Marco veel
sterkte om dit grote verlies te dragen.
Bestuur en medewerkers
Ronde om Texel.
De mensen van voorbij
zij worden niet vergeten
De mensen van voorbij
zijn in een ander weten.
Bij God mogen ze wonen
daar waar geen pijn kan komen.
De mensen van voorbij
zijn in het licht, zijn vrij.
Bron: "Met andere woorden"
Vrijdagmorgen 15 juni kregen wij het verdrietige
bericht dat de vader van onze leerlingen Marco
en Kirsten Schaap is overleden.
Zo'n bericht komt toch nog onverwacht ook al
wisten wij dat hij heel erg ziek was.
We wensen Marco, Kirsten, hun moeder en ver
dere familie veel sterkte toe in de komende tijd.
Kinderen, leerkrachten,
Medezeggenschapsraad
en de Schoolraad van
basisschool "De Fontein"
Terima Kasih Banyak
Heel veel dank voor alle belangstelling, in welke
vorm dan ook, tijdens de ziekte en na het overlijden
van mijn man, onze pa en oop
Het is een grote steun voor ons geweest.
Vera Witte-Schaap
Kinderen en kleinkinderen
Ursem, juni 2007
Zondag 1 juli a.s.
wordt tante Gertrud
(Mw. Maas Drach)
Zij viert dit van 14.00 -17.00 uur
j in Strandpaviljoen paal 17 'De Zeester'
Hartelijk dank aan eenieder die er aan
heeft bijgedragen dat ons
65-jarig huwelijksfeest een onvergetelijke dag
is geweest. Daarvoor, ook namens onze kinderen,
klein- en achterkleinkinderen, heel veel dank.
Gerard en Annie Witte-Kuip
