'Ze dachten dat
ik anorexia had'
In Strend en Durp wonen
en werken combineren
'Armoede, het kan
iedereen overkomen'
Taskforce: Initiatief vanuit dorpen
Fietser maakt flinke smak
Exotische vruchten aan de bosrand
TEXELSE COURANT
Logeerhuis
Texel
Stichting Nieuw-Guinea
Pelikaanweg 75 J
1796 NP De Koog
Rabobank 36.25.91.040
Postbank 109 410 1
Rond moeten komen van nog
geen €200,- per maand na aftrek
van vaste lasten. Voor Anneke
van der Meer uit Den Burg en
Kim Wallage* met haar twee kin
deren is dit de dagelijkse realiteit.
De gemeenteraad stelde dinsdag
tijdens de raadsvergadering una
niem de startnotitie Armoedebe
leid vast. De komende tijd wordt
onderzocht hoe het is gesteld
met de armoede op het eiland
om vanaf 2008 met maatregelen
te komen.
'Je durft op een gegeven moment
geen enveloppen meer open te
maken. En je bent bang dat de
deurwaarder ieder moment kan
aanbellen.' Lange tijd schaamde
Van der Meer zich ervoor dat ze het
financieel niet kon bolwerken. Ze
durfde geen hulp in te schakelen
en de rekeningen stapelden zich
op. Totdat haar zoon ze vond. 'Ik
heb zitten te janken met mijn kin
deren. Maar ik ben blij dat zij actie
hebben ondernomen.'
Door ziekte moet ze nu van een
minimuminkomen leven. Na aftrek
van vaste lasten houdt ze €50,-
over. 'Het kan iedereen overko
men. Daarom wil ik mijn verhaal
vertellen.' In 2000 werd ze geope
reerd aan haar baarmoeder. Daarbij
raakte haar piasbuis beschadigd,
maar daar kwamen artsen pas vijf
jaar later achter. 'Ik heb vijf jaar
lang mijn urine opgehouden. Dok
ters wisten niet wat er aan de hand
was en geloofden me niet. Ik ging
iedere week naar de huisarts en
lag jaarlijks in het ziekenhuis. Op
een gegeven moment dacht ik dat
het aan mij lag.' In 2005 kwam ze
opnieuw in het ziekenhuis te liggen.
Daar kwamen ze erachter dat Van
der Meer een blaas van anderhalve
liter had. Een volle blaas van een
gezond persoon bevat ongeveer
een halve liter. Ze kreeg eerst een
katheter. Toen dat niet werkte een
suprapub: een katheter die door de
buikwand in de blaas is geplaatst.
'Doordat ik zo lang mijn plas heb
opgehouden, kreeg ik last van
evenwichtsstoornissen en werd ik
snel ziek. Ik kon niet meer werken
achter het buffet van de TESO boot
en ben volledig afgekeurd.'
Buitenwereld
Voor de buitenwereld schaamde
ze zich voor haar financiële pro
blemen. De schulden stapelden
zich op doordat ze sinds januari
2006 probeerde huursubsidie aan
te vragen, maar dat niet voor elkaar
kreeg. 'Ik heb iedere maand met de
belastingdienst gebeld, maar kreeg
telkens te horen dat ze achterlie
pen met de administratie door de
zorgtoeslag.' Zelfs voor haar kinde
ren hield ze het verborgen. Totdat
ze in september 2006 opnieuw in
het ziekenhuis belandde. 'Ik woog
op dat moment vijftig kilo. Mijn
dochter dacht dat ik anorexia had
en ook de verpleegster zei het. Ik
heb het altijd ontkend omdat het
ook echt niet zo is. Ik moest de
rekeningen betalen en had daarom
weinig geld voor eten. Maar ik durf
de dat niet te zeggen.' Haar zoon
ze ziek en kwam met een gewicht
van 43 kilo in het ziekenhuis. Nu is
ze weer thuis en bezig te herstel
len. 'Normaal gesproken maak ik
op mijn scootmobiel dagelijks een
rondje door Den Burg, maar dat
kan nu even niet.' Ondanks dat ze
al in geen jaren nieuwe kleren heeft
gekocht, geen verjaardag heeft
gehouden en ieder dubbeltje drie
keer moet omdraaien, ziet ze de
toekomst rooskleurig. 'Ik blijf altijd
positief.'
Wallage
Ook Wallage krijgt hulp van de
Voedselbank. Zij raakte op een
andere manier in de financiële pro
blemen dan Van der Meer, namelijk
SEiana Sibon.'Bee)óbank TexeO
vond de rekeningen bij haar thuis.
Toen zijn moeder uit het ziekenhuis
kwam, haalde hij haar samen met
zijn twee zussen af van de boot. 'Ik
vond dat raar want ze wonen niet
op Texel. Maar ik dacht het zal wel.
Totdat we thuis kwamen en ze de
rekeningen lieten zien. Ik heb alles
verteld.'
Sindsdien krijgt ze hulp van de
katholieke kerk en een maatschap
pelijk werker, die onder meer huur
subsidie voor haar regelde. Ook
brengt de Voedselbank iedere week
"boodschappen bij haar. 'Ik wilde
dat eerst niet omdat ik koemelkal-
lergie heb en geen gluten mag. Ik
was bang dat ze daar geen reke
ning mee zouden houden, maar
toen ik met ze ging praten bleek
dat ze dat wel degelijk deden. Het
gaat hartstikke goed.' Toen ze in
januari op haar huidige adres kwam
te wonen, is ze er naar haar buren
gelijk open over geweest dat de
Voedselbank bij haar komt. 'Ik zeg
altijd ze komen de boodschappen
brengen.'
Het leek bergopwaarts te gaan,
totdat ze drie weken geleden een
ontsteking kreeg aan haar kaak en
verkeerde antibiotica kreeg voorge
schreven. 'Er zat lactose in en dat
mag ik niet hebben.' Opnieuw werd
door een echtscheiding. 'Ik ben
anderhalf jaar geleden gescheiden.
Dan duurt het even voor je alles op
de rails hebt. Ook betaalt mijn ex
niet altijd alimentatie. Daarnaast zit
ik tijdelijk in de ziektewet. Ik moet
met mijn kinderen rondkomen van
€190,- per maand. Dan zijn de
vaste lasten er al af.'
Ze gaat creatief om met haar geld.
'Je weet iedere week precies wat
je te besteden hebt. Naast wat we
krijgen van de Voedselbank, moet
ik nog wel boodschappen doen. Op
een gegeven moment weet je welke
producten bij welke supermarkten
het goedkoopste zijn.' Ook bij het
koken houdt ze rekening met haar
inkomsten. 'Voor soep of macaroni
heb je weinig ingrediënten nodig.'
Tegenover haar kinderen is ze heel
open over geld. 'Ze weten dat ze
met alle kleding kunnen kopen die
ze in de winkel zien. Ik probeer het
positief te benaderen en ze erop te
wijzen wat wel kan. We gaan bij
voorbeeld niet naar een attractie
park, maar picknicken in het bos.
Dat vinden ze hartstikke leuk. Een
auto hebben we niet, maar we
kunnen overal heen fietsen.' Naar
verjaardagen neemt ze altijd een
cadeau mee. 'Als ik een keer in
Den Helder ben, neem ik alvast
geschenken mee voor mensen die
binnenkort jarig zijn
Toen ze voor het eerst naar de Voed
selbank ging, had ze het moeilijk.
'Ik moest wel hulp zoeken, anders
zou ik in de schulden raken. Dat
kon ik mijn kinderen niet aandoen.
Maar de eerste keer dat ik daar
was, heb ik een flink potje staan te
huilen.' Nu gaat ze er met plezier
heen. 'Het is een warm bad waar je
in terecht komt. Het is gezellig en
de vrijwilligers zijn geïnteresseerd
in hoe het met je gaat.'
De Voedselbank is gevestigd aan
de Jonkerstraat en op donder
dagmiddag van drie tot vijf uur
open. In aanmerking voor hulp
komen: alleenstaanden met een vrij
besteedbaar inkomen van minder
dan €150,- per maand en twee
persoons huishoudens met min
der dan €200,- per maand. Het
bedrag wordt met €25,-verhoogd
voor ieder kind. Ook Wallage kon
donderdagmiddag weer heen om
boodschappen te halen. 'Meestal
doe ik dat gelijk om drie uur. Dan
kan ik de spullen opruimen en
daarna de kinderen van school
halen.'
Binnen stonden zo'n dertig krat
ten met boodschappen. Coördi
nator Brigida van Lieshout: 'Op
dit moment zijn er 26 pakketten
waarvan 55 mensen moeten eten.
Gezinnen krijgen van bepaalde pro
ducten, zoals vlees, wat meer dan
alleenstaanden.' Deze week waren
de kratten onder meer gevuld met
koekjes, brood, sla. aardappels,
gehakt, vis, peren en kiwi's. Wal
lage: 'Het is goed dat er zo veel
fruit in zit want dat is duur.' Aardap
pels had ze thuis nog en dat legde
ze terug. 'Er is een aparte tafel
met boodschappen waar je iets
vanaf mag pakken of iets op kunt
leggen wat je niet nodig bent. Het
zou zonde zijn als ik de aardap
pels niet gebruik.' Wallage was die
middag de eerste, maar langzaam
druppelden er meer mensen bin
nen. De meesten gingen aan de
centrale tafel zitten om een kopje
koffie te drinken. Voor kinderen
was er ranja. Zij werden deze week
extra verwend want ze ontvingen
donderdag een speelgoedpakket.
Medewerkers, leveranciers en klan
ten van koeriersbedrijf DHL hadden
het speelgoed ingezameld. Ook de
twee kinderen van Wallage ontvin
gen een pakket. 'Er zat onder meer
een bal in en een boekje en potlo
den. Dat zijn altijd leuke dingen.'
Wallage ziet de toekomst met ver
trouwen tegemoet. 'Ik volg een
opleiding van een jaar voor recep
tioniste. Ik moet nog negen maan
den. Ik verwacht in december weer
aan het werkte kunnen. Het scheelt
dat ik weet dat deze situatie tijdelijk
Stiana Sibon
'De naam Kim Wallage is verzonnen
Een fietser uit Den Burg die donder- ambulance waren snel ter plaatse
dagmiddag op de Beatrixlaan ter om het verkeer te regelen en hulp te
hoogte van de kruising Kogerstraat verlenen aan het slachtoffer, zodat
onwel werd, kwam op de kruising te het overige verkeer snel zijn weg
vallen. Hij smakte daarbij pijnlijk met kon vervolgen.
zijn hoofd tegen het plaveisel en IFoto Gerard Timmerman/Beeldbank Texel)
liep een hoofdwond op. Politie en
Veel Texelaars kunnen er over mee
praten: er wil niet veel bijzonders
groeien op de zandgrond aan bos- en
duinrand. Voor exotische planten is
de bodem te droog, te zout, te zuur
of te arm.
Maar er is een uitzondering. In de tuin
van de familie Kok aan de Rozen-
dijk, tussen de tuinkabouters en de
serre, groeit een Japanse mispel. Een
mooi regelmatig gevormd boompje
van twee en een halve meter hoog,
met stevige groene bladeren (ook in
de winter!) en, dit jaar voor het eerst,
sappige vruchten.
Dat is iets heel bijzonders. Want de
Japanse mispel (Ehobotrya japonica),
lid van de rozenfamilie, is een plant
uit zuidelijke streken. Van oorsprong
komt hij uit Azië. Hij wordt ook wel
wollige mispel genoemd, omdat de
bloesem sterk wit behaard is. In het
buitenland heet hij wel loquat.
Het boompje wordt in Japan en China
al 1000 jaar gekweekt voor de lekkere
vruchten. Maar het is tegenwoordig
ook te vinden in het Middellandse-
Zeegebied en Brazilië. De vruchten
worden direct gegeten en verwerkt
in jam, maar nergens industrieel. In
Nederland kom je de Japanse mispel
zelden of nooit tegen. Hooguit in een
kuip, een kas of op een heel beschutte
plaats. Hij kan niet tegen strenge vorst.
En dan te bedenken dat het Texelse
Natuurwijzer
boompje afkomstig is uit Zweden.
Tijdens een bezoek aan dat land, nu
18 jaar geleden, kocht Kathie Kok een
paar mispels in het fruitstalletje van
een Turkse koopman.
Ze vond ze lekker en plantte de pit
in een pot. De pit ontkiemde en toen
het boompje groter werd, plantte Kok
het in de volle grond. Vooral dank
zij de zachte winters kon de mispel
ongestoord volwassen worden. Vorig
jaar bloeide het boompje, en nu zijn
er dus vruchten. Toen boomkweker
Zwijnenburg van het voormalige tuin
centrum aan de Rozendijk dat zag,
was hij onder de indruk. Nooit zag
hij in Nederland een vruchtdragende
Japanse mispel.
De vruchten zijn zacht, vrij groot, peer
vormig, en geel tot oranje gekleurd.
De smaak houdt het midden tussen
appel en abrikoos. Ze zijn niet lang
houdbaar, getuige het spreekwoord
zo rot als een mispel. Jammer dat de
smakelijke vruchten met zo'n onaar
dige uitdrukking wordt geassocieerd.
Wie er eens een wil proberen, Ararat
in de Weverstraat heeft ze soms in het
assortiment. En wie weet loont het de
moeite de pitten te planten.
Sytske Dijksen
Dorpscafé
Bij de hoorzitting in dorpshuis Dt l3
Waldhoorn, over het door Irerj s
Penha en Jamen de Bruijn gewerj. 'i
te horecabedrijf, klaagde Jef Set.7
dat hij als hardwerkende onde-f
mer niet aanwezig kon zijn en n
vertrok. Maar niet voordat hij va
(de tegensputterende) wethouo=
Nico Kikkert de toezegging kree:
voor een 'eigen onderonsje' veer
hem en zijn horecacollega's mete;
wethouder. Enkele van deze cci
lega's bleven wel aanwezig,
lieten zich niet horen.
Daarna verscheen een stukje in
krant dat ze zo bezorgd zijn
dames het niet zullen redden
hun 'dorps'café en dat ze zich
om ook op toeristen zullen
richten. Nu lijkt een horet
met een bordje verboden voor,
risten me niet alleen vreemd,
ook ongewenst. Jef c.s. willen
ook Texelaar en toerist bediene
Dat lijkt me juist goed voor de
lijke overlevingskansen. De oj
van de dames is volgens mij
een café alleen voor Hoomders
maar een café dat laagdrempe;
is voor iedereen. Dus ook voor-
als ik in m'n werkkloffie trek heb'
een bakkie koffie of een biertje. Hs
is juist die laagdrempeligheid diec»
de horeca in het dorp (ver) naardi m
achtergrond is verdwenen. Dat het»
ben de heren zelf gedaan.
Vervolgens wordt gevraagd of 'v
dat als dorp wel willen. Welnu,
was toch juist die hoorzitting wri
belegd? En we bleken dat inde?
daad te willen. Duidelijk toch?
Dat het bedrijf in andere hard;
misschien zou vervallen tot eer
disco of nachtcafé is pure stf>
mingmakerij en zou bovendien voo
elk ander horecabedrijf ook gelden
Gelukkig is er ook nog zoiets afe
een exploitatievergunning vereiste-
hebben dorpsbewoners het re*
en de mogelijkheid daar een sto-.e
voor te steken. Alsof de heren S
zelf niet weten. Kom nou toch As f*
bijvoorbeeld Jef zijn zaak zou
kopen hoeven we dus oók nd
te vrezen dat er een mega-dsd
annex nachtcafé gevestigd worct m
Begint u hem al te voelen? Volger?'
mij is hier gewoon sprake van s*
ouderwets en verwerpelijk stóf
broodnijd. En van een gemistefen
bovendien. Zou het niet veels*;
stiger zijn als men nieuwe at
ga's welkom zou heten en met?
opbouwende houding tege»
zou treden? Levert gewoon re
op, lijkt mij.
VRIJDAG 6 JULI 200!
De Langeveldstraat een boomrijke
laan met aan de noordkant lange
tuinen met woningen en bedrijvig
heid? Het wordt misschien moge
lijk. De Cocksdorp en Oosterend
kunnen namelijk ruimte winnen én
het dorp prettig houden door wonen
met werken te combineren, groene
vrijetijdszones aan te leggen en in
lintvorm te bouwen. Dit advies heeft
de Task Force Ruimtewinst (TFR)
van de provincie aan de betrokke
nen gegeven.
De TFR gaf ook het dringende advies
aan de provincie om de regels die er
voor het buitengebied gelden iets min
der streng toe te passen. Ook wordt
gehoopt dat de initiatieven vanuit de
dorpen komen en dat de gemeente
en projectontwikkelaars op afstand
blijven. De agransche sector en het
toensme moeten de samenwerking
die er nu al is in stand houden, dat is
van levensbelang voor het eiland. De
adviezen van de TFR werden woens
dagavond gepresenteerd in dorps
huis De Bijenkorf in Oosterend. Texel
heeft eigenlijk een luxeprobleem', zegt
Han ter Heegde, burgemeester van
Heerhugowaard en voorzitter van
de TFR. 'Normaal gesproken heb
ben gemeentes een ruimteprobleem
omdat ze geen kant op kunnen door
alle bebouwing. Texel heeft alle ruimte,
prachtige natuur én toerisme. Maar
de dorpen hier kunnen geen kant op
door alle regels.' Dat betekent ook dat
de provincie iets makkelijker met de
regels om zou moeten gaan. 'Volgens
hun regels is alles uitgesloten, maar
om verder te komen moeten zij ook
water bij de wijn doen. Ze hebben al
aangegeven daar naar te kijken.' De
Texelse buitendorpen mogen niet of
nauwelijks uitbreiden in verband met
de hoge landschappelijke waarde van
het gebied. Aan de andere kant is er
een grote vraag naar nieuw bedrij
venterrein. Aan de TFR was gevraagd
haar licht te laten schijnen over de
vraag naar ruimte voor nieuwe bedrij
venterreinen in de buitendorpen De
Koog, De Cocksdorp, Oosterend en
Oudeschild. De taskforce koos Oos
terend en De Cocksdorp als voorbeel
den om uit te werken. De TFR bestaat
uit deskundigen van de provincie en
andere organisaties die bij ruimtelijke
projecten betrokken zijn, zoals pro
jectontwikkelaars, woningbouwcor
poraties, banken, de wetenschap en
gebruikers. Zij geeft adviezen aan de
provincie en gemeentes over ruimte-
efficiënt bouwen in Noord-Holland.
De TFR kwam tot haar advies aan de
hand van de voorstellen van drie pro
jectbureaus, Buro 4Dstad, DS Land
schaparchitecten en adviesbureau
DHV, en opmerkingen uit eerdere hoor
zittingen en reacties uit de zaal op die
avond. Het advies moet in twee delen
gezien worden. Er is het procedurele
advies over de invloed van de burgers
en de rol van de provincie. Daarnaast
is er een inrichtingsadvies voor de
dorpscommissies en de gemeente.
Voorzitter Ter Heegde: 'Dit plan is een
advies, een mogelijkheid. Wij willen
dat de dorpen het nu zelf oppakken en
met plannen komen. Met unanimiteit
vanuit een dorp kom je heel ver Het
inrichtingsvoorstel van de drie bureaus
kwam er op neer dat de dorpen een
Wat ik zeggen wou., p
Mogelijke oplossing voor Oosterend. (Foto os LanoschapsarcMecten, De Langeveldstraat als boomrijke laan met rechts de lange tuinen.
open karakter moesten creëren, door
geen woningen als een puist tegen het
dorp aan te zetten, maar door natuur
lijke lijnen te volgen. Wandelpaden
vanuit het dorp, door de weilanden,
moet de recreatieve functie van de
dorpen en haar omgeving versterken.
Ook moesten er groene vrijetijdszones
bij het dorp blijven. Voor De Cocks
dorp betekent dat geen bebouwing
in het gebied tussen het dorp en De
Krim. In Oosterend moet de Cor Bre
merstraat worden doorgetrokken naar
de Koningsweg, om zo het landschap
in te gaan. De voetbalvelden zouden
achter dorpshuis De Bijenkorf komen
te liggen. Wonen en werken moest
gecombineerd worden op verkleinde
kavels. Vanuit de zaal klonk kritiek op
de plannen. De ondernemers die op de
presentatie af kwamen misten eigenlijk
de oplossing voor hun ruimtegebrek.
Brendan de Graaf: 'Het combineren
van wonen en werken vind ik hart
stikke goed. Maar categorie lll-bedrij-
ven kunnen op Texel nog niet gemixt
worden met huizen. Zo ver zijn ze hier
gewoon nog niet.' De oplossing van
de projectbureaus voor het bedrijven
terrein op de Slotskolk in Oosterend
komt er op neer dat het schoollandje
van De Akker werd volgebouwd. 'Dat
is natuurlijk absurd', vindt dorpscom
missievoorzitter Ankie de Klerk. 'Het
schoollandje heeft een functie in het
dorp.' Gerrit Koorn, voorzitter van de
dorpscommissie Eierland, ziet wel wat
in het advies om het vanuit het dorp
te laten komen. 'Het is heel waardevol
als je de uitbreiding vanuit het dorp
kunt laten ontstaan zodat de inwoners
zelf de sfeer van het dorp bepalen.'
Hij is niet blij met alle adviezen: 'Over
sommige onderdelen ben ik niet op
voorhand enthousiast. Ik weet dat
de tekeningen een voorzet zijn, maar
ik moet het allemaal nog eens goed
bekijken.' Ook hij miste de oplossing
voor de bedrijven: 'Het is mooi dat
er plek is voor woningbouw en dat
daarbij ook ruimte is voor bedrijvig
heid. Maar het grote antwoord op
de vraag hoe meer bedrijfsruimte te
creëren heb ik niet gehoord.' Net als
iedereen hoorde wethouder Nico Kik
kert woensdag het advies voor het
eerst. 'We gaan het advies meenemen
in de commissievergaderingen en met
de dorpscommissies praten. Zeker
voor Oosterend moeten er knopen
doorgehakt worden. De plannen die
al in de dorpen zijn gemaakt gaan ook
meetellen, We staan open voor alle
adviezen.'
's Heerenloo Noord-
Nederland, afdeling
Noorderhaven
Teammanager Heidi
Huiberts, 06 52538265
Rabobank 3031 06 360J
