Tunnel naar Den Helder:
10% voor, 90% tegen
TESO-nostalgie viert hoogtij op de Holland
Terug naar vroeger
Convenant over buitenschoolse opvang
Kinderen komen in
(huissituatie terecht'
Kom niet aan TESO!
tmrnWé
iJeugsentiment in AOT-bus
DAGELIJKS TEXELS NIEUWS
www.texelsecourant.nl
TEXELSE J COURANT
De stand van de 120-jarige Texelse Courant trok gisteren op de jubileummarkt, net als
jÊLDoüp.ai r
fmwmnToie
mrooH &oês
haar 'grote zus' Schulpengat.
op de boot had elke dag
plek, we hebben wat
André Ran ging als
dertienjarig jochie elke
en neer naar de ambacht-
in Den Helder. Het was
'50 en de TESO-haven
in Oudeschild. Samen met
vrouw voer hij deze week mee
sleepboot Holland, die tij
de TESO-feestweek tussen
en Den Helder vaart,
toch een beetje nostalgie,
naar vroeger.'
de brug naar de Holland staan
Broersma en Kees Wonder
te knippen. De oud-TESO-
«Jewerkers vinden het fantastisch
weer een beetje bij TESO te
erken: 'Het is hartstikke geinig om
it te doen, het is toch een beetje
oslalgie.' Beide hebben nooit van-
t Oudeschild gewerkt, Broersma
rwam in TESO-dienst in 1966, Won-
fcnn 1972, enkele jaren nadat de
teen naar 't Horntje verhuisde. 'Dit
sdeeerste keer dat ik zo'n kniptang
rmijn handen heb', grapt Wonder,
te komende week vaart de Hol-
rd een paar keer per dag tussen
Meschild en Den Helder, de route
sde TESO vroeger ook voer. De
werd in 1951 gebouwd en
ed door Rederij Doeksen als ber-
jigsjager gebruikt. Als het erg druk
breekt beginnen de passagiers aan
hun ontdekkingstocht. Met de mofei
van Oudeschild en het reuzenrad op
het feestterrein op de achtergrond
beukt de Holland door de golven.
De passagiers kunnen elke ruimte
op het schip bekijken.
De stuurhut is het terrein van kapi
tein Vliegens. Hij bestuurt het
schip de komende dagen, iets dat
hij heel regelmatig doet. 'Het schip
gaat regelmatig de zee op, want
het wordt gebruikt voor feesten en
bedrijfstuitjes.' De tocht van vijf mijl
is niet lastig, vindt Vliegens: 'Alleen
de haven in Oudeschild is lastig.
Het is klein dus je moet voorzichtig
zijn met invaren.' In de radioruimte
speelt een man met het morseap
paraat.
Scheepshoorn
Vlak bij Den Helder moeten we
was, werd het schjp ook gebruikt
om passagiers naar Terschelling te wachten op het Schulpengat, dat
varen. Rijkswaterstaat kocht het de haven verlaat. Twee scheeps-
schip voor zeeonderzoek, waarbij
een groot deel van het interieur
werd gesloopt. Uiteindelijk kwam
de Holland in 2000 in handen van
de Stichting Zeesleepboot Holland.
Met de hulp van sponsors werd het
schip opgeknapt. Dertig vrijwilligers
onderhouden en bevaren de Hol
land,
Aan boord is het oude interieur, met
mozaïeken en lampen met gekleurd
glas, hersteld. De tachtig passagiers
die deze week elke tocht meevaren,
kunnen koffie dnnken op de banken
van rood stof. 'Dit was de eerste
klas ruimte', vertelt Wouter Elzinga,
één van de vrijwilligers. 'De Holland
is een varend monument dat wordt
onderhouden door een enthousi
aste ploeg.' De boot is een officiële
trouwlocatie van de gemeente Har-
lingen, waar het schip zijn thuisha
ven heeft.
Als het schip de haven van Oude
schild verlaat is het door de regen
niet druk aan dek, maar als het
zonnetje halverwege de tocht door- Weer even m dienst
hoornen blazen tegen elkaar op, wat
een oorverdovend geluid tot gevolg
heeft. De Holland legt aan op de
steiger tegenover Hotel Landsend.
Een paar mensen verlaten het schip
jen nemen de gewone boot weer
terug, en een paar mensen stappen
aan boord. Het is hoog water en het
water klotst tussen de steigerplan
ken heen wat natte voeten en gelach
tot gevolg heeft.
De Holland vaart weer de haven
uit, terug naar Oudeschild. De zon
is inmiddels flink gaan schijnen, en
ondanks de harde wind zit een groot
deel van de passagiers buiten. In
de kajuit zit André Ran, die als tie
ner dagelijks vanuit Oudeschild naar
Den Helder voer. 'Toen ik hoorde
dat je via Oudeschild naar Den Hel
der kon varen, besloot ik meteen
dat te doen. Het is toch een beetje
zoals vroeger.' Hij kan zich de tijd
dat hij op de ambachtschool zat
goed herinneren. 'De mensen van
de ambachtschool zaten bij elkaar,
net als die van de kweekschool.
Sommigen kende wel mensen van
de andere school.' Er werd veel
afgeklierd. 'We hebben de directeur
nog een keer woest gekregen.'
In Oudeschild wordt het schip weer
aangelegd naast het oude TESO-
gebouw. De brug wordt met een
hijskraan op z'n plek gezet. 'Vroeger
deden ze dat gewoon met de hand',
mopperen een paar passagiers. Op
de kade staat een rij passagiers,
klaar voor de volgende tocht.
te basisscholen op Texel onder-
toen naar alle waarschijnlijk-
W op 4 september een conve-
over voor- en naschoolse
wang met Stichting Kinderop-
i»g Den Helder-Texel en Gast-
.jderbureau Calimero. Vanaf
V. nieuwe schooljaar zijn alle
teisscholen verplicht zich in te
spannen voor opvang als ouders
tearom vragen.
Sicbting Kinderopvang Den Helder-
fael biedt in eerste instantie alleen
Ünderopvang in De Buitelboet in
tei Burg. Er zijn volgens Rinda
te Goede, projectmanager buiten-
roolse opvang en dagarrange-
siten, onderhandelingen gaande
"et Stichting Pharos Texel om ook
«ngcentra te realiseren in de
Jterspeelzalen in De Cocksdorp,
te Koog en Oosterend. 'We wil-
sn natuurlijk het liefst dat kinderen
O dicht mogelijk bij huis voor- en
aschoolse opvang kunnen krijgen.
Of bet in de andere dorpen door
is mede afhankelijk van het
aantal aanmeldingen.'
Momenteel gaan er in Den Burg zo'n
twintig kinderen naar het kinderdag
verblijf. Er is op de scholen onder
zoek gedaan naar de behoefte aan
opvang. 'Daaruit bleek dat er wel
vraag is. We zien ook een lichte stij
ging in het aantal aanmeldingen. Dit
komt vooral doordat het goedkoper
is geworden. Ouders betalen nu nog
maar eenderde, de rest wordt door
overheid en werkgever betaald. Ook
is het inkomensafhankelijk.' Volgens
Albert Hoven, locatiedirecteur van
De Bruinvis in Oudeschild, is er op
zijn school vrijwel geen animo. 'Het
afgelopen jaar was er één kind dat
naar de opvang ging, maar die is
inmiddels van school af. Ik denk dat
er in de buitendorpen niet zo veel
behoefte aan is, maar vooral in Den
Burg. Aan de andere kant hebben
we niet onderzocht hoe de vraag is
onder ouders van kinderen die nog
niet naar de basisschool gaan. Mis
schien dat de behoefte onder die
groep groter is.'
Een veelgehoord bezwaar tegen
kinderopvang is dat kinderen al zo
veel moeten en beter thuis kunnen
zijn. Volgens De Goede is dat niet
waar. 'Het belangrijkste van voor-
en naschoolse opvang is juist dat
kinderen niets moeten. Het is vrije
tijd dus kinderen ontdekken en doen
wat ze leuk vinden. In de verblijven
proberen we een huiskamersfeer te
creëren.' Er wordt door de opvang
centra rekening gehouden met de
behoeften van de kinderen. 'Er zijn
spelletjes, computers en we bieden
ze speciale programma's waaraan
ze mee kunnen doen als ze daar zin
in hebben. Zo beginnen we komend
jaar met salsalessen voor kinderen
van zeven tot en met twaalf jaar. Ze
gaan daarbij ook echt afdansen. Het
afgelopen jaar hebben de kinderen
onder meer kijkdozen gemaakt. De
materialen verzamelden ze op het
strand en verwerkten ze dan in de
doos.'
Kinderen van vier tot en met twaalf
jaar kunnen van 7.30 uur tot 19.00
uur voor- en naschoolse opvang
krijgen en worden naar en van
school gebracht. De groepen zijn
niet groter dan twintig kinderen. 'Op
groepen van twintig kinderen zitten
twee leidsters met minimaal een
SPW3 diploma. We hebben het HKZ
niet teveel op het gekraak,
bus houdt het best vol.'
en oud-bus-
Aad Zegers reageert
de wat zorgelijke gezich-
de passagiers als de oude
toerbus uit 1966 bij
passerend van de hobbels
e Heemskerckstraat protes-
'Die drempels lagen hier
niet.'
toerritten verzorgde. Een bus waarin
getuige de asbakjes op de rug
leuningen nog volop werd gerookt
en de bagage in het net boven de
hoofden schommelde. De verslag
gever herinnert zich een reis naar
Parijs die hij als middelbare scholier
met dezelfde bus een kleine dertig
jaar geleden maakte, met achter
het stuur Jan Kager. Op de terug
weg begaf de remleiding het op
een uiterst ongelukkig moment: vlak
voor een kruising. Met als gevolg
dat de bus tot stilstand kwam tegen
de auto ervoor. De bus moest naar
de garage, de werkweek werd
noodgedwongen verlengd, wat we
natuurlijk niet erg vonden.
In 2007 staat de gepensioneerde
bus in het NZH-museum, om er
deze week weer uit te komen. De
overkantse chauffeur Henk volgt op
de rondrit gehoorzaam de aanwij
zingen van Zegers, dan weer links,
dan weer rechts. Met een kalm gan
getje van dertig tot veertig toeren
we over de Hogeberg en omstre
ken, terwijl Zegers de merendeels
overkantse passagiers bijpraat over
de voormalige ijsfabriek (waar nu
bouwbedrijf Visser zit), de Wezen-
putten, Bossiesdag in het Doolhof,
de tuunwallen en de dijken. Hij ver
telt over de Schans en dat op een
weilandje vlak voor Oudeschild ooit
fort Lunette heeft gestaan. 'Dat heb
ik nooit geweten', vertelt een Texe
laar. Toch weer wat geleerd over
het eigen eiland. Terug op de haven
sputtert de diesel zijn laatste dikke
rookwolken uit. Niet goed voor het
milieu, maar wel vol jeugdsentiment.
Een passagier die door heeft dat de
krant aan boord is, informeert wan
neer het stukje verschijnt. Ik ken dat
gezicht. Het blijkt de aandeelhoud'^v
die TESO tijdens de vergadering
vorig jaar vroeg om de capaciteit
van de handdrogers in de wc's te
verhogen. Met succes. 'Ze hebben
goed naar me geluisterd.'
Wie vliegt eruit?
Deze week een Op Locatie op de
TESO-tentoonstelling met jubile
rende bedrijven en organisaties
in Oudeschild. De Texelse Cou
rant bestaat inmiddels 120 jaar
en mocht daarom ook een stand
inrichten. Deze week hebben
we weer een stelling en zette de
verslaggever haar gedachtes op
papier.
keurmerk voor kinderopvang en zijn
een professionele organisatie.' Ook
in de vakanties is er opvang. 'Deze
zomer was het thema de vier ele
menten. Bij het element water heb
ben we bijvoorbeeld gevist.' Er zijn
tot nu toe geen aparte leeftijdsgroe
pen in De Buitelboet. 'In Den Helder
hebben we inmiddels wel een groep
van vier tot acht jaar. Het is maar
net wat ouders willen. Er is veel
bespreekbaar.'
Gastouderbureau Calimero biedt
een andere mogelijkheid voor
buitenschoolse opvang. Eigena
res Peronne Brewel: 'De kinderen
komen bij een gastouder in een
thuissituatie. Ze kunnen met vriend
jes afspreken of op de bank vertel
len wat ze die dag allemaal hebben
beleefd. Net wat ze anders ook zou
den doen als ze thuis zijn.' Calimero
heeft 35 gastouders in haar bestand
verdeeld over alle dorpen op Texel.
Daarnaast staan er nog een aantal
gastouders op de wachtlijst. 'De
kinderen kunnen bij de gastouder
worden opgevangen. Ook is het
mogelijk dat de gastouder bij het
kind thuis komt.'
Bij een gastouder worden maximaal
vier kinderen opgevangen, tenzij
hij of zij heel veel ervaring heeft.
Dan mogen er zes kinderen wor
den geplaatst. Zelf heeft Brewel
pedagogiek en psychologie gestu
deerd en op verschillende kinder
opvangverblijven gewerkt. 'Wat ik
daar zag was dat kinderen, nadat
ze de hele dag in de klas hadden
gezeten, weer in een groep terecht
kwamen. Bij een gastouder is dat
niet zo.' Kinderen kunnen ook 's
avonds, 's nachts of in het weekend
bij de gastouder terecht. 'Er is veel
bespreekbaar. Soms eet het kind 's
avonds mee als de ouders langer
moeten werken. Het is allemaal heel
flexibel
De gastouders krijgen begeleiding
in het opvangen van kinderen. 'We
zijn bezig een ruimte in te richten als
huiskamer. Daar zouden ouders en
gastouders samen kunnen komen
om kennis uit te wisselen Ook
kom ik altijd kijken als er vragen
of problemen zijn.' De afgelopen
weken heeft ze veel aanvragen voor
opvang binnen gekregen. 'Dat heeft
vooral te maken met mensen die
op Texel komen wonen en voor het
nieuwe schooljaar nog opvang wil
len regelen.'
Kom aan TESO en je komt aan
veel Texelaars én toeristen. Zel
den is een stelling van de Texelse
Courant met zoveel agressie en
afkeer ingevuld. De stelling op de
tweede dag van de TESO-feest
week was: Er moet een tunnel
naar Den Helder komen. Toch
stemde er tien procent verras
send voor.
Van de 439 uitgebrachte stemmen,
waren 46 het eens met de stelling
en 393 tegen. Dat betekent dat
10 procent van de stemmers een
tunnel naar Den Helder wil, en een
overweldigende meerderheid van
90 procent niet.
Vrolijk kwamen mensen richting
onze stand, maar zodra ze de stel
ling lazen trok hun gezocht strak:
'Nooit! Wie heeft dit verzonnen?
Jij?', riepen velen uit, terwijl er naar
de hoofdredacteur werd gewezen.
Een Duitser meende dat TESO een
tolerant bedrijf moest zijn, dat het
zo'n stelling toeliet op haar eigen
feestterrein. Ook op de stembiljet
ten benadrukten veel mensen hoe
gevoelig de kwestie lag: uitroep
tekens, onderstrepen, 'NEE, NEE.
NEE', 'Zijn ze nou besodemietert'
en zelfs een bedreiging in de vorm
van 'dus waag het niet.'
Veel mensen vrezen dat het echte
Texelgevoel verdwijnt zodra er een
tunnel komt. De meeste mensen
vonden dan ook dat Texel met tun
nel geen eiland meer is. Ook waren
sommige mensen bang dat er dan
veel flatgebouwen en criminaliteit
op Texel zou komen. Toensten zou
den vooral het échte begin van de
vakantie missen, zodra ze op de
boot stapten. Ook 'vonden som
migen het sneu voor TESO: 'Dan
hebben zij niets meer te doen', zei
een jongentje beteuterd.
'Wie is het hier nou mee eens?',
riepen veel tegenstanders terwijl ze
iedereen om zich heen eens indrin
gend aankeken. Uiteindelijk durfde
10 procent het toch nog aan om
vóór te stemmen. 'Met een tunnel
ben je sneller in Den Helder en op
Texel', was het meest gehoorde
argument. Ook vonden mensen het
handig dat je 's avonds ook van het
eiland af zou kunnen. Veel voor
stemmers dachten mee over de
uitvoering van de tunnel. Sommigen
wilden een glazen tunnel, anderen
alleen éénrichtingverkeer naar Den
Helder (zodat je wel met de boot
naar Texel moest). Anderen wilden
dat de tunnel niet naar Den Helder,
maar naar Den Oever zou gaan:
'Dan kun je meteen de afsluitdijk
op', schreef een stemmer. Een per
soon wilde geen tunnel, maar een
brug die alle waddeneilanden aan
elkaar verbond. 'Er is voorspeld dat
dat in 2050 al zo is.'
de kramen van de andere jubilarissen, veel belangstelling. Temidden v
verslaggever Sietze Vermeulen zijn stukjes voor de krant v.
'Maak je niet druk', een uitspraak
die bijna synoniem is aan de
Texelaar. Behalve als TESO 100
jaar bestaat. Dan mag het. Een
week lang zelfs. Alles wordt uit
de kast getrokken en kosten nog
moeite worden gespaard. Wrak
stukken worden opgedoken, een
heus reuzenrad biedt uitzicht over
het feestterrein en een AOT-bus
wordt van stal gehaald.
Zes maanden woon ik nu op Texel,
dus ik heb eigenlijk geen recht van
spreken. Door mijn werk ben ik
inmiddels redelijk op de hoogte van
de geschiedenis van TESO, maar
heb het allemaal niet meegemaakt.
Bovendien heb ik geen aandeel dus
dan tel je sowieso niet mee. Ik heb
me er het afgelopen half jaar over
verwonderd wat voor belangrijke
plek TESO op dit eiland inneemt.
Ik kwam er al snel achter dat de
uitspraak 'Kom niet aan TESO' geen
grap is, maar werkelijk gemeend.
Op de redactie nam de TESO-
koorts de afgelopen weken toe. Er
verscheen een bijlage en redac
tieleden zijn tijdens de feestweek
bijna dag en nacht op de haven te
vinden. Aan welk ander evenement
in Nederland besteedt een krant
zo veel aandacht? Ik heb er lang
over nagedacht, maar kon het niet
bedenken. Ik zou bijna willen zeg
gen dat TESO het belangrijkste is
wat het eiland heeft. Zelf voel ik
die band met TESO niet. De twintig
minuten op de boot vind ik nog
iedere keer een bijzondere ervaring,
maar vaak stond ik in Den Helder of
't Horntje te wachten dat ik dacht:
was er maar een brug of een tun
nel. Deze gedachte zal me niet door
velen in dank worden afgenomen.
Een collega wees me erop dat Texel
met een brug of tunnel geen eiland
meer zou zijn en dat is natuurlijk ook
zo. Het heeft ook wel zijn charmes.
Desalniettemin kijk ik met verba
zing om me heen in de haven van
Oudeschild En ook wel met bewon
dering. Ik besef me heel goed dat
TESO van de Texelaars is en ook
door hen in stand wordt gehouden.
Ik vind het een prestatie dat dat al
honderd jaar lukt. Maar Texelaars
een nuchter volk? Niet als het om
TESO gaat!
Stiana Sibon
VRIJDAG 17 AUGUSTUS 2007
Gerard Timmerman
