'Ik sport om soepel te blijven' Senioren beoordelen leven op Texel met acht Ouder worden 'Ik voel me hier veilig en het is kleinschalig' aan de rand van het bos 'Je hebt hier een prachtuitzicht' Oud worden op Texel Groot onderzoek naar gezondheid TEXELSE J COURANT iJg^^tMnrelJ^Mdg^nsheid. Zelf vinden Pieter (83) en Kathie (80) Kok dat ze op de mooiste plek van Texel wonen. Hun huis ligt aan de rand van De Dennen aan de Rozendijk, en het is inderdaad een schitterende locatie voor wie van rust en natuur houdt. Maar is het handig als je op leeftijd bent? Een interview met het echtpaar. In november is het stel 54 jaar getrouwd. Ze leerden elkaar vlak na de oorlog kennen. Kathie: 'In de oorlog woonden er Texelaars bij mijn tante in Assen die daar moes ten werken. Na de oorlog trouwde mijn tante met een Texelaar en ging ze in Den Hoorn wonen. Ik bezocht haar iedere zomervakantie. In 1948 kwam ik Pieter tegen. Sindsdien zijn we een stel. We trouwden in 1953.' Het echtpaar kreeg drie zonen en een dochter die op hun. beurt ook alweer kinderen hebben. In totaal Texel vergrijst. Uit het woning marktonderzoek van Companen in opdracht van de gemeente blijkt dat de groep 65-plussers zal stij gen van 2000 in 2007 naar 3245 in 2022. Hoe leuk is het eigen lijk om oud te worden op Texel? Zijn er voldoende faciliteiten en is de infrastructuur van het eiland geschikt voor senioren? Verslag geefster Stiana Sibon ging op onderzoek uit. Ze hield een dis cussie met zeven senioren, hield een interview met Piet en Kathy Kok en nam een kijkje bij senioren- fit in 't Skiltje in Oudeschild. Vide Vries assisteert Netty van Sikkeleras op de bank. Fit blijven, dat is wat de meeste senioren graag willen. Zelf kunnen ze daar veel aan doen, bijvoorbeeld door te blijven sporten. Er worden op Texel tal van activiteiten geor ganiseerd en de seniorenfït van Stichting Welzijn Ouderen Texel is jaar één van. De Texelse Courant wonde in dorpshuis 't Skiltje in Oudeschild een les bij. Normaal gesproken bestaat de groep Oudeschild uit vijftien personen, aar dit keer waren er slechts zes smes aanwezig. Wil de Vries (76), toiie Hin (67), Nel van der Meer (73), '&öa de Jong (65), Lies Gieles (75) Netty van Sikkeleras (75) stonden Naar voor drie kwartier sporten. Met tendering van Hin die ongeveer drie jaar naar de seniorenfit gaat, zit dereen er al minstens vijftien jaar I De Vries: 'Ik sport om soepel te ijven. Bovendien is het altijd leuk 'g.' De les begon met een «arming up op muziek om de spieren 5 te maken. Vervolgens werden er the banken bij gehaald waaraan de James twee aan twee aan het werk gingen. Voetje voor voetje moesten "over de balk waarbij ze recht naar ren moesten kijken en de hiel de an moest raken. Instructreur Betsie tetioeven: 'Naarmate je ouder wórdt, un je steeds minder goed je even- »'cht bewaren. Ouder worden begint albij 35 jaar.' Vervolgens gaf Verhoe- en de opdracht dezelfde oefening te «halen, maar dan achterstevoren. £p de één moeiteloos over de bank, te ander had toch een helpende and nodig. Naast evenwicht is ook oncentratie en coördinatie iets wat Platere leeftijd afneemt. Ook daar- an besteedt Verhoeven aandacht in aar lessen. Zo moesten de dames feknie optillen, de voet wegtrappen, et been weer intrekken en een pas voren maken. De Jong praatte ardop mee: 'Op, weg, in, stap, je het allemaal maar onthouden'. verzuchtte ze. Verhoeven maakte het nog moeilijker door op iedere bank drie blokjes te leggen waar de vrou wen overheen moesten stappen. 'O jee', klonk het door de zaal. Alsof dit nog niet moeilijk genoeg was, werd op het middelste blokje een tweede blokje gelegd. Dit werd wat te gortig want bij twee banken vielen de blok jes eraf. Toen de dames er voor de tweede keer overheen moesten, ging het wel goed. Na al die inspanning was het tijd voor een kleine pauze. De Vries was net jarig geweest en trak teerde op mandarijnen en chocola- tjes. Verhoeven: 'Dit is de enige groep waarin getrakteerd wordt. Ik vind dat heel erg leuk. Aan het einde van het seizoen en met kerst gaan we altijd met z'n allen een stuk wandelen en onderweg ergens koffie drinken.' De les was echter nog niet voorbij. Snel werden de mandarijnen opgegeten voor het balspel begon. De sporters moesten in een kring staan en een bal naar elkaar stuiteren, waarna ze achter de bal aan moesten lopen. Daarna kwam er een tweede bal in het spel die met de klok mee naar de buurvrouw moest worden gegooid. Vervolgens kwam er nog een derde bal in het spel die in tegengestelde richting naar de buurvrouw moest worden gegooid. Hilariteit alom want geregeld stond er iemand met twee ballen in de handen. De les werd afgesloten met een cooling down op muziek. Volgens Verhoeven komt er best nog wel wat bij kijken om sportles aan senioren te geven. 'Ik ben ongeveer twintig dagen per jaar bezig met bijscholingscursussen. Het is belangnjk dat je goed oplet.' Vol gens de dames gaat haar dat goed af. 'Ze houdt alles goed in de gaten en springt op tijd bij', vertelt De Vries. Ook over de sportlessen zijn ze te spreken. Hin: 'De afwisseling is heel leuk. We doen gymnastiek, maar ook balspellen. Alle facetten komen aan bod.' 'e GGD houdt de komende en in de kop van Noord-Hol- fend en West-Friesland een groot Iiezondheidsonderzoek. Hiertoe Wjgen 12.000 willekeurige men sen een uitgebreide vragenlijst toegestuurd. Doel van het onder- Wek is inzicht te krijgen in hoe ie volwassen bevolking de eigen - lezondheid ervaart en welke lezondheidsproblemen extra t Bndacht nodig hebben. Ie vragenlijst behandelt niet alleen Ie gezondheid, maar ook welzijn 1 leefstijl. Onderwerpen zijn onder toer psychisch welbevinden, alco- c olgebruik, roken, overgewicht, eweging en voeding. Maar ook *9- en medicijngebruik, huiselijk eweld, mantelzorg, milieu, leefom- eving en armoede. De resultaten het onderzoek worden door de en alle gemeenten in de regio gebruikt om plannen en beleid op af te stemmen. In 2002 werd een vergelijkbaar onderzoek geouden. Door de resultaten van dit en het huidige onderzoek te vergelijken, wor den veranderingen in de regio nale gezondheidssituatie gesigna leerd. Daarnaast wordt gekeken of bepaalde gezondheidsproblemen hier meer of minder voorkomen dan in de rest van Nederland. Het krijgen van een goed beeld is alleen mogelijk als zoveel mogelijk mensen de vragenlijst invullen, ook als zij geen gezondheidsproblemen hebben. De GGD hoopt dan ook dat mensen die een vragenlijst ont vangen, deze ook ingevuld terug sturen. De resultaten van het onderzoek worden halverwege 2008 verwacht. Meer informatie is te vinden op www.ggdhollandsnoorden.nl. Kathy en Pieter Kok hopen nog lang in hun huis aan de Rozendijk te wonen. DINSDAG 30 OKTOBER 2007 Een acht, met dat cijfer beoor delen zeven senioren de leef baarheid voor ouderen op Texel. Vooral de ruimte, natuur en klein schaligheid zorgen ervoor dat ze hier met veel plezier wonen. Toch zijn er altijd zaken die verbeterd kunnen worden. De Texelse Cou rant ging met hen in discussie. De senioren die meedoen aan de discussie vormen een vrij goede afspiegeling van de doorsnee oude re op Texel. Janny van Heerwaarden (83) en Dirk Kalverboer (74) wonen in het Jan Dirksoord, Thea Eijking (73) in een seniorenwoning in Oude schild, Magda Boonman (76), Gerie Slegh (71) en Jo Keijzer (85) aan de Beatrixlaan, Luuk Flisijn (63) aan de Parkstraat. Flisijn woont daar met zijn vrouw. De rest woont alleen omdat hun partners al zijn overle den. Het eerste wat opvalt aan de groep is dat ze, op één na, allemaal in Den Burg wonen. Terwijl uit het woning behoefte onderzoek van de gemeen te bleek dat ouderen het liefste in hun eigen dorp blijven wonen. Dat is niet waar deze senioren de voorkeur aan geven. Slegh: 'Ik heb 62 jaar in Den Hoorn gewoond, maar verlang er niet naar terug. In Den Burg zit je overal dichtbij, de winkels, huisarts.' Flisijn woont midden in het centrum. Dat hoeft'voor Keijzer niet. 'Ik vind het juist heerlijk dat ik niet in het centrum woon. Lekker rustig.' Oudeschild Eijking is de enige die met in Den Burg woont, maar in Oudeschild. 'Ik heb daar mijn hele sociale leven. Bovendien kan ik gelukkig nog goed fietsen.' Het was een bewuste keu ze in Oudeschild te blijven en ze heeft dan ook even gewacht op een woning. 'Niet zo lang hoor, twee jaar. In Oudeschild zijn veertien seniorenwoningen, maar slechts in zes van de veertien wilde ik wonen. De rest is niet meer van deze tijd. Mijn huidige woning heeft een ruime badkamer waar je ook met een rolstoel in kunt.' Dat de seniorenwo ningen in de buitendorpen niet meer voldoen aan de eisen van deze tijd is volgens Eijking een probleem dat in alle dorpen speelt. 'Die com plexen zijn allemaal in dezelfde peri ode gebouwd.' Een ander probleem is dat er steeds meer jongeren in de seniorenwoningen wonen. 'Ik snap het wel. Voor jongeren is het moeilijk èen huis te vinden en als er dan geen ouderen in willen, is het logisch dat zij erin gaan. Maar het is niet aantrekkelijk in een huis te trekken als er boven je een jongere woont die de hele dag boem boem muziek draait. Dat gaat gewoon niet samen', vertelt Van Heerwaarden. Boonman is de enige die voor de zwaardere klussen in huis hulp krijgt. 'Daar ben ik reuze tevreden over.' Toch vernemen de ouderen ook wel eens ontevreden geluiden over de thuiszorg. Slegh: 'Ik hoor dat er veel verschillende hulpen bij de mensen thuis komen. Hoe kun je dan weten dat vorige week de ramen nog zijn gelapt?' Van Heerwaarden moest goed boenen op haar toilet toen ze in haar huidige woning trok. 'De vorige bewoner had thuiszorg, maar er zaten vieze randen onder aan het toilet. Die heb ik schoon gepoetst, maar je vraagt je toch af hoe dat kan. Dan krijg je hulp en is het nog niet schoon.' Eijking denkt dat het ook komt doordat de meeste vrouwen van hun generatie hun hele leven het huishouden heb ben gedaan en weten hoe het moet. 'Je moet met te kritisch zijn, hoewel er natuurlijk grenzen zijn.' Kinderen Uitgezonderd Eijking hebben ze alle maal nog kinderen op Texel wonen. Eijking: 'Toen mijn man overleed, was de vraag wat ik ging doen. Terug naar Amsterdam of op Texel blijven. Ik heb gekozen voor Texel. Ik voel me hier veilig en het is klein schalig.' Flisijn beaamt dat. 'Ons kent ons.' Ook het veiligheidsgevoel speelde een rol. 'In Amsterdam zou ik 's avonds met meer over straat gaan. In Oudeschild doe ik dat geregeld.' Alle senioren voelen zich erg veilig op Texel. Slegh: 'Als ik 's avonds naar Den Hoorn ga om vrienden te bezoeken, ga ik gerust op de fiets. Dan kan ik tenminste een wijntje drinken.' Eijking vindt het jammer dat de bibliobus is verdwenen. 'Er zijn wel boeken in 't Skiltje, maar dat is B- keuze. Het aantal mensen dat daar boeken leent, loopt daarom terug. Laatst waren er op een middag maar drie mensen gekomen.' Alle senioren doen mee aan activitei ten. De meesten hebben een druk programma. Zo doet Boonman aan koersbal, sjoelen, gymnastiek, jeu de boule, fietst ze met een clubje en schenkt ze koffie in De Buureton. Ook Kalverboer is geregeld in De Buureton te vinden, om te biljarten. 'Ik vind het jammer dat De Buur eton in de zomer een maand dicht is. Het moet wel omdat er bijna niemand komt en om schoonmaak kosten uit te sparen, maar ik mis het.' Slegh heeft daar niet zo veel problemen mee. 'Dan ga ik andere dingen doen. Fietsen bijvoorbeeld.' Van Heerwaarden is het daarmee eens. 'Ik klaverjas, maar gun mezelf die rust in de zomer.' Eenzaam De deelnemers aan de discussie voelen zich nooit eenzaam, maar wel eens alleen. Slegh: 'Je moet overal alleen naar toe. Als ik na een verjaardag thuiskom dan zeg ik hallo, maar nooit zegt iemand iets terug.' Flisijn heeft zijn partner nog, maar hoort soortgelijke verha len van zijn schoonzus. 'We gaan in de winter altijd drie maanden naar Tenerife. Mijn schoonzus gaat altijd gezellig mee. Wel vindt ze het jammer dat als we weer naar huis gaan, zij alleen thuis komt.' Vooral de zondag wordt door de aanwe zigen als een rotdag bestempeld. Eijking: 'Ik ben altijd blij als het weer maandag is.' De meesten hopen dat de kinderen op de koffie komen. 'Eijking: 'Ik leg het ze niet op hoor, dat wil ik niet, maar je hoopt wel dat ze komen.' Van Heerwaarden houdt er rekening mee dat haar kinderen komen. 'Ik ga op zondag wel eens een rondje fietsen, maar zorg dat ik tegen half vier thuis ben.' Boonman heeft niet zo veel problemen met de zondag. 'Ik ga altijd naar de kerk. Soms ga ik daarna nog bij iemand op de koffie en dan is het zo twee uur.' De televisie is voor sommigen een middel om de zondag door te komen. Eijking: 'Ik mag graag op zondagmiddag naar Buitenhof kijken. Dat wil ik eigenlijk niet mis sen.' Ook de kabelkrant wordt goed bekeken. Slegh: 'Na zes uur hè? Dan wordt het nieuws ververst.' De senioren zijn allemaal nog vrij goed ter been, alleen Flisijn heeft een jaar in een rolstoel gezeten en met een rollator gelopen. 'Het is een ramp want je komt met een rol stoel geen enkele winkel in. Je bent ineens erg afhankelijk.' Onder de ouderen heerst veel onvrede over de staat van de trottoirs in Den Burg en Oudeschild. Van Heerwaarden: 'De stoeptegels steken uit waardoor je er makkelijk over struikelt. Met een rollator is het niet te doen.' Slegh is het daar volledig mee eens. 'Als ik 's avonds van de Gollards kom, loop ik niet over de stoep, maar over de straat. Anders ben ik bang dat ik val.' Boonman heeft dat al eens aan den lijve ondervonden. 'Ik struikelde over een tegel en brak mijn pols.' Zij ging naar het gemeentehuis en bin nen drie maanden was er iets aan gedaan, maar de aanwezigen zijn wat dat betreft over het algemeen niet zo te spreken over de gemeen te. Flisijn: 'Je wordt als een klein kind behandeld en er wordt niets met je klachten gedaan.' Ook auto's die op de stoep staan geparkeerd, zijn een bron van irritatie. Voetgan gers kunnen er dan niet meer goed langs. 'Er rijdt wel eens een politie auto, maar nooit zie je een agent over het trottoir lopen, 's Avonds is er bijna nooit politie in Den Burg', vertelt Kalverboer Administratie Vrijwel iedereen doet zelf de admi nistratie. Kalverboer: 'Als je goed leest, lukt het wel.' Voor het invullen van de belastingpapieren krijgen de meesten wel hulp. Van Heerwaar den: 'Dat doet mijn zoon.' Ouderen kunnen voor veel zaken korting of subsidie krijgen. Ze krijgen er ech ter volgens Kalverboer onvolledige informatie over. Flisijn is dat met hem eens. 'Mensen die niet mondig genoeg zijn, krijgen niets.' Slegh: 'Ik heb van een kennis gehoord dat ze bij de sociale dienst erg gevoelig zijn voor tranen. Dan krijg je wel alles voor elkaar.' Eijking gaf het op een vergoeding voor haar bril te krijgen. 'Ik wilde eerst niet naar het gemeentehuis, maar iemand zei ga er nou naar toe. Dus ik erheen. Daar werd me verteld dat ze drie maan den lang mijn giroafschriften moes ten kopiëren en dat het dan nog met zeker was dat het zou lukken. Ik dacht laat maar.' Slegh heeft een andere ervaring. 'Ik hoor bijna niets meer en heb een gehoorapparaat. Toen ik aan een nieuwe toe was, ging ik naar Den Helder en vond het perfecte toestel, maar dat kostte €3000,-. Mijn man was altijd ziek en daardoor hebben we nooit kun nen sparen. Ik dacht hoe moet dat nouEen buurman adviseerde haar naar het gemeentehuis te gaan 'Ik moest wel wat formulieren invullen, maar kreeg uiteindelijk toch mooi €1500,- vergoed.' Internet Steeds meer zaken gaan via inter net. Eijking en Flisijn zijn de enigen die gebruik maken van de computer en internet. 'Ik heb sinds december internet. Dat is echt hartstikke leuk. Als ik iets aan mijn kinderen wil ver tellen, hoef ik ze niet direct te bellen, maar kan ik mailen. Ook kun je eigen lijk over alle onderwerpen wel infor matie krijgen op internet.' yVèl schrok ze van de persoonlijke informatie die op websites te vinden is. 'Ik typte de naam van mijn broer op Google in en kreeg 51 pagina's aan informa tie.' Toch kan dat ook leuke dingen opleveren. Flisijn: 'Schoolbank is een website waarop je oud-klasgenoten kunt opsporen. Je hele schoolperio de komt weer terug.' Slegh heeft het geld niet over voor een computer. 'Ik heb een auto en geen geld voor een computer.' Ook hebben som migen geen zin het te leren. 'Ik denk laat maar. Voor mij hoeft het niet', vertelt Kalverboer. Een nadeel van de computer vindt Van Heerwaarden dat ze bijna geen foto's meer ziet van haar achterkleinkind dat in Dronten woont. 'Dat wordt allemaal via inter net verstuurd, maar die zie ik niet. Ik heb laatst gevraagd om een gewone foto.' De ontwikkeling dat steeds meer via internet gaat, betreuren de ouderen wel. maar zien ze ook als iets onvermijdelijks. Kalverboer: 'Daar ontkom je niet aan.' Ondanks de kritiek zouden de ouderen ner gens anders oud willen worden dan op Texel. Alleen Kalverboer zou het liever anders zien: 'Ik zou wel jonger willen worden op Texel.' Magda Boonman, Gerie Slegh, Jo Keijzer, Thea Eijking, Janny van Heerwaarden, Luuk Flisijn en Dirk Kalverboer discussieerden over hoe leefbaar Texel is voor senioren. hebben ze tien kleinkinderen en een achterkleinkind. Geen van de kinderen woont nog op Texel, een zoon en vier kleindochters wonen zelfs in Zweden. 'Hij belt iedere vrij dag als hij vrij is van zijn werk. Dan zegt hij Shabat Shalom moedertje. Dat betekent prettig weekend in het Hebreeuws. Hij heeft namelijk een tijd in een kibboets gewoond. Laatst dacht ik dat hij belde. Ik wilde hem voor zijn en zei Shabat Shalom, toen was het iemand anders.' Hun kinderen brengen nog regelma tig een bezoek aan Texel. Kathie: 'Ze mogen hier graag komen. De kleinkinderen uit Zweden hebben tien weken zomervakantie. Vroeger waren ze hier dan een paar weken. Dan leer je elkaar echt goed ken nen.' Sinds de twee trouwden, wonen ze in De boght. Piet: 'Dit was vroeger een dienstwoning van Staatsbos beheer. Ik werkte in De Geul en zodoende mochten we hier wonen.' Toen Piet met de VUT ging, was het de vraag waar ze moesten gaan wonen. Kathie wilde wel in Den Burg wonen. 'Lekker dichtbij de winkels en bij een goede busver binding. Maar dat wilde hij niet. Hij wilde terug naar Den Hoorn.' Staatsbosbeheer bood uitkomst, ze mochten het huis kopen. Kathie: 'Gelukkig, anders hadden we echt een probleem gehad.' Piet had er niet aan moeten denken naar Den Burg te verhuizen. 'Mijn neef woont aan de Julianastraat en kijkt iedere dag tegen dezelfde gevel aan. Dat is niets voor mij. Hier heb je een prachtuitzicht. leder jaargetijde is weer anders.' De twee zagen hun leven er niet op achteruit gaan naar mate ze ouder werden, maar juist vooruit. 'Op een gegeven moment kregen we centrale verwarming. Vroeger hadden we drie kachels waarin we hout stookten. Ook heb ben we nu een ruime douche. We zijn ontzettend tevreden met wat we hebben. Als ik eraan denk dat zijn opa vroeger bij zijn kinderen inwoonde of dat zijn moeder met een kapotte heup nog voor haar twee ongetrouwde dochters zorgde, hebben wij het gewoon hartstikke goed', vertelt Kathie. Plannen om in een verzorgingste huis te gaan, hebben ze nog niet. Voorlopig redden ze zich terwijl ze geen auto hebben. Nooit gehad. Boodschappen doet Piet op de brommer. Kathie kan dat met meer doen op de fiets. 'Als we echt heel veel moeten hebben of iets zwaars, willen de kinderen het vaak wel meenemen. Als we heel erg verlegen zitten, vragen we of de buurvrouw het mee wil nemen als ze de kinderen naar school brengt. Dat doet ze gelukkig graag', vertelt Piet. Met-een eigen moestuin zijn ze behoorlijk zelfvoorzienend. 'Ik denk dat we dit jaar wel tweehonderd andijviekroppen hebben en honderd boerenkolen. Daarvan kunnen we de hele winter eten. Wat we zelf niet eten, geven we weg.' De enige hulp die ze krijgen is iemand die één keer per week het zwaardere schoon maakwerk vem'cht. Kathie: 'Ik heb lichte reuma en diabetes. Gisteren moest ik de was op de lijn hangen, de dekens uitkloppen en het bed verschonen. Dan voel ik dat wel. Het is fijn dat er iemand komt voor het zwaardere werk.' Ze gaan niet vaak ergens naar toe. Op zondag meestal naar de kerk dienst in Den Hoorn. 'Dan gaat Piet op de brommer en ik op de Spartamet. Of we rijden met iemand mee.' Ook bezoeken ze wel eens de kinderen die aan de overkant wonen. Piet: 'We kunnen op het eiland gratis met de taxi. Daarbui ten hebben we Valys. Daar hebben we echter nog geen gebruik van gemaakt. Ook op Texel gaan we niet vaak met de taxi. Ik denk dat we dit jaar twee keer zijn gegaan.' De grote hobby van Piet is de tuin. Kathie mag graag handwerken. 'Ik heb aan al mijn acht kleindochters beloofd dat ik een tafelkleed voor ze zou borduren. Ik heb er inmiddels vier klaar, dus ik moet er nog vier maken, maar nu willen mijn twee kleinzonen er ook al één. Je moet een doel in het leven hebben en dit is mijn doel.'

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 2007 | | pagina 5