Raadsleden eilanden
achter samenwerking
'Meer bevoegdheden
voor Eilander Raad'
Verdubbeling budget
voor samenwerking
Zelfstandig bestuur scholen lastige klus
Sloop 'Cees van Corrie' begonnen
TEXELSE j COURANT
Provincie zet vaart achter besprekingen
Groen
Zwart
Grens ligplaatsen havens opgeheven
Blijdschap wint op regenachtige Spar Eftelingdag
DINSDAG 4 DECEMBER 2007
Joop Groeskamp, Gebrand Poster, Piet Standaart, Frans Visman en Frank Kingma namen vrijdag op Vlieland de honneurs waren voor
de Texelse gemeenteraad. Groeskamp en Kingma vielen in, omdat Eilander Raadsleden Alfred Schaatsenberg en Marijke Eelman
waren verhinderd.
Het was vrijdag op Vlieland erop
of eronder. Raadsleden van de vijf
Waddeneilanden spraken tijdens
een bijeenkomst van de Eilander
Raad opnieuw over de wijze van
intensiever samenwerken. Grof
weg hadden ze twee opties: ze
werden het met elkaar eens of het
zou einde verhaal zijn.
Het werd het eerste: de negen
tien leden van de Eilander Raad
gaven unaniem hun goedkeuring
aan een voorstel van het Eilander
College om de ambtenarenappara
ten op diverse beleidsterreinen de
krachten te laten bundelen. Ook
worden werkprocessen van de vijf
gemeenten meer op elkaar afge
stemd. Het voorstel is een vervolg
op een plan dat het Eilander College
een jaar geleden op Schiermonnik
oog presenteerde, maar waarover
toen geen overeenstemming werd
bereikt.
De provincie Friesland maakte de
tientallen raadsleden donderdag
tijdens een besloten bijeenkomst
duidelijk dat ze een laatste kans
hadden. Zouden ze het wederom
niet eens worden, dan zou de pro
vincie de Friese Waddeneilanden
gaan betrekken bij een al lopend
gemeentelijk herindelingsproces.
Vlieland, Terschelling, Ameland en
Schiermonnikoog zijn daar tot nu
toe telkens buiten gehouden, zodat
ze zelf wat konden regelen.
De pijn zat een jaar geleden in het
voorstel een gemeenschappelijk
kantoor op te nchten, waarin delen
van de vijf ambtenarenapparaten
zouden worden ondergebracht.
Met name Ameland had daar teveel
moeite mee. De angel werd toen uit
het debat gehaald door geen keuze
te maken, maar bureau Berenschot
eerst een nader onderzoek naar
vormen van samenwerking te laten
verrichten.
Dat gemeenschappelijk kantoor is
nu definitief van de baan. Volgens
het nieuwe voorstel van het Eilan
der College wordt straks bekeken
welke van de eilanden de meeste
deskundigheid in huis heeft om voor
alle eilanden een beleidsterrein op
te pakken. Een tweede optie is
dat ze gezamenlijk hulp inroepen
bij het Waddensecretariaat. Dat is
nu nog op Texel gevestigd, maar
gaat volgens het plan van Eilander
College naar de overkant en wordt
versterkt met nieuwe medewerkers.
Een derde optie is dat eilanden tij
delijk externe deskundigheid voor
een beleidsterrein inhuren. Volgens
burgemeester Jurrit Visser van Ter
schelling zit er geen volgorde in
de drie richtingen 'Per onderwerp
moeten we met gezond boerenver
stand bekijken wat de beste optie
Ameland kon zich goed in het
nieuwe voorstel vinden. Piet Stan
daart, die namens Texelse raads
leden het woord voerde, sprak ook
zijn goedkeuring uit. Hij benadrukte
dat de Eilander Raadsleden vrijdag
alleen richtinggevende uitspraken
deden. Het definitief met de plan
nen instemmen, is voorbehouden
aan de lokale gemeenteraden. Als
het aan het Eilander College ligt,
gebeurt dat zo snel mogelijk. Stan
daart vond dat het voorstel ech
ter eerst ook in een commissiever
gadering moet worden behandeld
en dan pas in de raad, zodat de
gebruikelijke gang van zaken wordt
gevolgd. 'Dan duurt het maar even
wat langer.'
Schiermonnikoog, Vlieland en Ter
schelling zeiden snel verder te willen
met de samenwerking. 'Wij willen
zelfs meer dan nu is voorgesteld',
aldus Remi Hoeve (Terschelling),
'maar we beseffen dat dit voorstel
het minimaal haalbare was.' De Ter-
schellingers vonden dat het Eilander
College nu snel met resultaten moet
komen. 'Anders loop je het risico
dat de boel in ambtenarij verzandt.
Burgemeester Visser beloofde de
Eilander Raad dat het Eilander Col
lege vóór 1 april een werkplan op
tafel legt waarin het voorstel con
creet en helder wordt uitgewerkt.
Bedoeling is dat Eilander Raad rond
die tijd opnieuw bijeen komt om het
werkplan te bespreken. De raad
gaf het Eilander College toestem
ming een kwartiermaker in de arm
te nemen om de samenwerking van
de grond te tillen. De samenwerking
heeft volgens de plannen op korte
termijn geen consequenties voor
het personeel van de gemeentehui
zen. Het Eilander College heeft toe
gezegd het personeel te informeren
over de ontwikkelingen.
De Eilander Raad moet meer
bevoegdheden krijgen. Daar
pleitte Piet Standaart voor tijdens
de bijeenkomst vrijdag op Vlie
land. Het samenwerkingsverband
van de vijf gemeenteraden heeft
volgens hem te weinig in de melk
te brokkelen.
De Eilander Raad is tot nu toe alleen
bevoegd begrotingen en jaarreke
ningen goed te keuren en eventueel
te wijzigen. Het Eilander College,
waarin de burgemeesters samen
werken, heeft een langere lijst aan
bevoegdheden. Dat voert onder
meer besluiten van de Eilander
Raad uit, beheert de portemonnee,
stelt begrotingen op en onderhoudt
de contacten met hogere overhe
den en instellingen.
Burgemeester Jurrit Visser van Ter
schelling beaamde dat de Eilan
der Raad nog weinig te zeggen
heeft. 'We moeten gaan nadenken
over meer bevoegdheden.' Daar
bij wordt het de vraag of lokale
raden bevoegdheden zouden moe
ten mandateren of delegeren. In het
eerste geval besteden zij onderwer
pen uit, maar behouden zij de eind
verantwoordelijkheid. Bij delegeren
dragen zij ook de eindverantwoor
delijkheid over een besluit over aan
de Eilander Raad. Standaart pleitte
in eerste instantie voor mandateren.
Rob Kip (Vlieland) wilde een stap
verder gaan en zaken delegeren.
Volgens Visser zou de Eilander
Raad ook eens moeten nadenken
over de wijze waarop nu tussen
de lokale gemeenteraden en de
Eilander wordt samengewerkt. 'Op
die wisselwerking valt ook wel een
en ander te verdienen.' Volgens
de regels van het samenwerkings
verband De Waddeneilanden zit
ten raadsleden als vertegenwoordi
gers van hun gemeenteraad in een
Eilander Raad, waardoor ze moeten
spreken namens hun raad.
Naar verwachting worden de
bevoegdheden van het Eilander Col
lege volgend jaar verder uitgebreid.
Zij wil zichzelf doorzettingsmacht
toekennen. Dat betekent dat zij
slagvaardig de regie over de verde
re samenwerking kan voeren zonder
bij elke stap formeel toestemming
aan alle eilanden te hoeven vragen.
Bertus Swart, burgemeester van
Schiermonnikoog, wenste de Eilan
der Raad toe dat die op termijn ook
een doorzettingsmacht krijgt.
Het Eilander College wil het bud
get voor het samenwerkingsver
band De Waddeneilanden volgend
jaar verhogen van vier naar acht
ton. Dat plan riep vrijdag vraag
tekens op bij meerdere leden van
de Eilander Raad.
Zij zeiden een nadere onderbou
wing van de cijfers te willen zien.
'Die uitgave valt anders bij de ach
terban niet uit te leggen', aldus
Remi Hoeve (Terschelling). Ameland
en Vlieland vonden hetzelfde. Voor
Gebrand Poster, geen voorstander
van de hele gang van zaken, was
een nadere onderbouwing zelfs dé
voorwaarde voor de Texelse WD
om het Eilander College te blijven
steunen. 'Anders haken we af.'
Het Eilander College zegt het extra
geld nodig te hebben om de inten
sievere samenwerking van de grond
te laten komen. Het meeste geld is
nodig om het Waddensecretanaat
te versterken met een ICT-expert
en een programma-manager De
laatste moet de bundeling van de
ambtelijke krachten handen en voe
ten geven. Het Waddensecretariaat
is nu nog op Texel gevestigd, maar
staat op de nominatie naar de over
kant te verhuizen. Er is eveneens
geld nodig om een coach de samen
werking binnen het Eilander College
en het College van Gemeentesecre
taris in goede banen te laten leiden.
De verhouding tussen de burge
meesters heeft meermalen onder
druk gestaan, waardoor gesprekken
over nauwere samenwerking niet
altijd even soepel verliepen.
Burgemeester Jurrit Visser van Ter
schelling beloofde de acht ton nader
te onderbouwen in het werkplan dat
het Eilander College uiterlijk 1 april
klaar wil hebben. Volgens hem zou
het goed zijn als rijk en provincie met
steun over de brug komen, zodat de
eilanden de verhoging niet alleen
Identiteit
Menig Texelaar zal met meteen de
oren spitsen als het over inten
sievere samenwerking tussen de
Waddeneilanden gaat. Dat is ook
niet kwalijk te nemen, want het is
een al jaren lopende discussie die
zich vooral in een kleine (politieke)
kring afspeelt.
Bij de provincie Friesland waren
ze de afgelopen dagen wél vol
belangstelling. Daar begonnen ze
er genoeg van te knjgen dat de
eilanden maar niet tot overeen
stemming kwamen. Of de dreiging
met afblazen van de eilandelijke
samenwerking de doorslag heeft
gegeven, zal wel in het midden
blijven, maar de Eilander Raad lag
vrijdag op één lijn. Na afloop van
de vergadering was echter niet al te
veel sprake van opluchting of een
uitgelaten stemming. Dat is niet
verwonderlijk, de eilanden hebben
een traditie opgebouwd om eens
gezindheid uit elkaar te gaan óm
vervolgens weer verdeeld te raken,
met alle bijbehorende wrevel.
Dat risico is ook nu bij het bereikte
Verdrag van Vlieland niet uit te slui
ten. Dat de Eilander Raad zijn fiat
heeft gegeven, is één ding. De defi
nitieve goedkeuring moet van de vijf
gemeenteraden afzonderlijk komen
en die moeten zich nog over het
samenwerkingsvoorstel uitspreken
Dat een raad alsnog nog op de rem
trapt en het proces stil legt, is met
ondenkbeeldig. Het Eilander Col
lege houdt daar al voorzichtig reke
ning mee. In haar voorstel staat dat
er zo spoedig mogelijk een extra
Eilander Raad wordt belegd 'indien
het door besluitvorming in de raden
nodig zou zijn de ontwikkeling van
de samenwerking te schorten'.
Het is niet ondenkbaar dat op Texel
alsnog twijfels rijzen. Samenwer
ken kost geld en 38 procent van
de kosten komt tot nu toe voor
rekening van Texel. Daarnaast kan
Texel het van de vijf eilanden het
langst uitzingen als zelfstandige
gemeente. Een meting van de pro
vincie leerde een paar jaar geleden
dat Texel goed op eigen benen
kan staan Toch lijkt ook dat onder
druk te staan. Volgens bureau
Berenschot, dat afgelopen jaar de
samenwerking onderzocht, zijn op
den duur alle vijf de eilanden te
klein om zelfstandig te overleven.
Tot nu toe hebben de eilanden
het heft nog steeds in eigen hand
om de bestuurlijke zelfstandigheid
voor de toekomst zeker te stellen
en daarmee het beheer over de
eigen identiteit van de eilanden
te behouden. Daarmee wordt de
discussie over intensievere samen
werking wél een onderwerp dat de
bewoners van de eilanden aangaat.
Alleen daarom al zou het prettig zijn
als de gemeenteraden het behoud
van de unieke identiteit van de
eilanden voor ogen blijven houden
bij verdere besluitvorming.
hoeven op te hoesten. Volgens hem
zit in de lokale begrotingen ook te
weinig financiële ruimte om alle kos
ten van intensiever samenwerking
te dragen.
Volgens de huidige verdeelsleutel
betaalt Texel in verband met haar
omvang 38 procent van de kosten
van het samenwerkingsverband. Een
verhoging naar acht ton zou beteke
nen dat de Texelse bijdrage stijgt
van €160.000,- naar €320.000,- per
jaar. Volgens burgemeester Joke
Geldorp is het echter de vraag of dat
gebeurt. Volgens haar hoeft de 38
procent niet altijd van kracht te zijn
en is het aannemelijk dat de kosten
volgend jaar niet meteen naar acht
ton stijgen. De wijze waarop uren,
die aan beleid voor andere eilanden
zijn besteed, worden verrekend, is
ook nog onderwerp van gesprek.
Bibberen
Gerbrand Poster (WD) wist het
zeker, hij had de zaal vol raadsleden
van de Waddeneilanden zien bibbe
ren toen een vertegenwoordiger van
de provincie dreigende taal sprak.
Gelach in de zaal, maar Poster hield
voet bij stuk. Wat hem betreft, is
de intensieve samenwerking tussen
de eilandgemeenten onder dwang
opgelegd. Van hem hoeft het alle
maal niet. 'Ik ben met bang.'
Burgemeester Jurrit Visser vond dat
Poster de provincie Friesland met
zijn 'bibbering' teveel eer gaf. Hij
was het fundamenteel oneens met
zijn uitspraak dat er sprake is van
dwang. 'Er is druk van de buitenwe
reld. maar we werken in de eerste
plaats samen omdat we dat zelf
nodig vinden.
De grens van maximaal 4600 lig
plaatsen voor plezierjachten rond
om de Waddenzee is verleden
tijd geworden. Diverse overheden
en organisaties hebben gisteren
een convenant getekend waar
in op een andere manier wordt
geregeld dat de pleziervaart niet
teveel druk op de natuur legt.
Dat betekent dat de passantenha
vens op de Waddeneilanden kun
nen uitbreiden. Met name de Friese
eilanden hadden door behoefte aan,
omdat op drukke dagen de pas-
s^ntenhavens soms uitpuilen met
schepen.
Voor Texel is uitbreiding volgens
voorzitter Jook Nauta van de Stich
ting Waddenhaven Texel vooralsnog
niet nodig. De passantenhaven telt
250 ligplaatsen en die waren afge
lopen zomer niet allemaal tegelijk
bezet. Mocht het wel ooit tot uit
breiding komen, dan is een stukje
van de visserijhaven al langere tijd
in beeld.
Volgens het convenant gaan alle
betrokken overheden en instan
ties met een keur aan maatrege
len de druk op het Waddengebied
beheersbaar houden. Er komt via
de marifoon en internet een digi
taal informatiekanaal en er wordt
een proef opgezet waarbij recrean
ten ligplaatsen kunnen reserveren.
Waddenhaven Texel heeft zich aan
gemeld die proef te houden. Bij het
Waddenfonds is er subsidie voor
aangevraagd. De komende jaren
wordt ook gewerkt aan een veiligere
en duurzamere inrichting van de
passantenhavens.
Er is jarenlang gesproken over het
convenant Vaarrecreatie Wadden
zee. Dat leek aanvankelijk niet van
de grond te komen, maar vorig jaar
kwam er schot in tijdens de behan
deling van de PKB Waddenzee. De
Tweede Kamer stelde toen wettelijk
nog de grens van 4600 ligplaatsen
vast, maar zegde al toe het maxi
mum los te laten zodra het conve
nant een feit zou zijn. Nauta toont
zich tevreden dat daarin is vastge
legd dat verstoring van de natuur
slechts door een kleine groep wordt
veroorzaakt. 'Het komt niet door de
grote bulk.'
De overeenkomst is onder andere
getekend door burgemeester Joke
Geldorp namens de Waddeneilan
den en Jook Nauta namens de
Stichting Jachthavens Waddenei
landen. Het stuk zou ook worden
getekend door staatssecretaris
Tineke Huizinga (Verkeer en Water
staat) en de ministers Gerda Ver
burg (LNV) en Jacqueline Cramer
(VROM). maar zij hadden andere
verplichtingen in Den Haag. De
directeur-generaal van het minis
terie van LNV nam voor hen waar.
In totaal zetten zo'n 50 partijen een
handtekening onder het convenant,
waaronder Ecomare.
Aanvrager manege
draait wél op voor
mogelijke planschade
In het artikel over de manege in De.
Koog in de Texelse Courant van
afgelopen vrijdag stond dat aan de
aanvrager van de manege geen plan-
schade is gevraagd. Dit naar aan
leiding van opmerkingen van Arie
Lap, waarna de redactie zekerheids
halve navraag deed bij de gemeen
te. Desondanks blijkt de benchtge-
ving hierover volgens het college
niet te kloppen. 'Het beleid van de
gemeente is sinds begin dit jaar dat
bij elke artikel 19.2 WRO procedure
die wordt gevoerd een planschade-
overeenkomst deel uitmaakt van de
procedure. Dit geldt dus ook voor
de manege te De Koog. Het maakt
hierbij met uit of de verwachting van
planschade groot of klein is.' Jan
Dorrestijn meldt dat er met hem niet
over planschade is gepraat.
Ook Compagnie
nog niet rookvrij
Restaurant De Compagnie in Oude-
schild wordt toch niet per 1 janu
ari 2008 rookvrij. Dit in tegenspraak
met wat werd gezegd tijdens de
jaarvergadering van Horeca Neder
land, Afdeling Texel vorige week
dinsdag. De exploitant laat weten
dat De Compagnie niet eerder dan
per 1 juli 2008 rookvrij wordt. Vanaf
die datum mag in horecazaken niet
meer worden gerookt.
Ter gelegenheid van het 75-jarig
bestaan verlootten Spar-winkels
uit heel Nederland twaalf weken
lang toegangskaarten voor de
Winter Efteling. Zondag trok een
bus vol Texelse prijswinnaars naar
het Brabantse sprookjespark om
van de prijs te genieten.
Door de hevige regenval dreigde de
dag even in het water te vallen. Hoe
dichter de bus het einddoel nader
de, hoe harder het regende. De hele
dag viel de regen gestaag uit een
winderige, grauwe lucht en iedereen
die geen regenpak of paraplu had
meegenomen, kocht inderhaast een
Efteling-regencape. Ook vuilniszak
ken met gaten waren populair. Maar
de regen drukte nergens de stem
ming. Het park, voor deze dag door
de jubilerende winkelketen afge
huurd, was gevuld met uitsluitend
goedgemutste klanten, ledereen
maakte er het beste van.
De dag kreeg voor een van de
bezoekers extra glans, doordat zij
niet alleen gratis toegangskaarten
kregen maar ook de extra prijs van
vijfenzeventig 'Efteling-euro's' En
dat dankzij de oplettendheid van
het personeel van supermarkt Koot
uit Oosterend. Toen zij tijdens de
actie door de drukte van het inpak
ken haar kassabon met lot vergat in
te vullen, deed een oplettende cais
sière dit. 'Heb ik gewonnen?', vroeg
de verbaasde klant. 'En ik heb niet
eens meegedaan!' Laat het dan
maar regenen.
week bij een presentatie in de raads
commissie Welzijn. Het schoolbe
stuur van het openbaar onderwijs is
nu nog in handen van burgemeester
en wethouders.
De OSG wil vooralsnog vasthouden
aan de huidige situatie in verband
met de nieuwbouw en verbouw aan
de Haffelderweg. Volgens het onder
zoek is het nogal wat voor een nieuw
bestuur om die klus meteen op de
nek te nemen. Daarnaast is er nu een
goede rolverdeling tussen bestuur en
OSG-directie.
De openbare basisscholen (Thijsse-
school. Daalderschool, Bruinvis, Dur-
perhonk en de Dnjverschool) daar
entegen zijn al langere tijd aan het
warmlopen om een eigen bestuur
in het leven te roepen. De Gemeen
schappelijke Medezeggenschaps
Raad stuurde het college vorig jaar
ook al een brief met argumenten voor
verzelfstandiging.
Wethouder Marian Merkelbach
(onderwijs) liet weten dat de uit
komst het college in een lastig par
ket brengt. Het voorleggen van het
probleem aan de commissie Wel
zijn leverde weinig soelaas op. De
partijen voelden er weinig voor ter
plekke al richtingen aan te geven.
'We willen eerst een advies van het
college', verwoordde Piet Standaart
CTexels Belang) de mening van meer
dere partijen. Merkelbach zegde toe
op een later tijdstip verder over ver
zelfstandiging te willen spreken, op
grond van meer stukken
VOS/ABB heeft vijf opties op een
nj gezet. Alles blijft zoals het is, één
nieuwe stichting voor beide typen
van onderwijs, twee afzonderlijke
stichtingen voor de basisscholen en
het voortgezet onderwijs die elk een
eigen koers varen, twee stichtingen
met een samenwerkingsovereen
komst of overdracht van bestuur aan
al bestaande stichtingen. Voor dat
laatste praat De Kompas met een
stichting in Den Helder. De optie dat
de OSG onder de vleugels van de
gemeente blijft en de basisscholen
verzelfstandigen wordt in het rapport
niet genoemd.
De politieke partijen gaven ruim een
jaar geleden opdracht tot onderzoek
naar verzelfstandiging, omdat de
dubbele pet van het college (school
bestuur en gemeentebestuur) meer
malen tot lastige situaties had geleid
Een van de opvallendste was een
paar jaar geleden toen het college als
schoolbestuur zei 6,8 miljoen euro
voor de OSG nodig te hebben, terwijl
hetzelfde college als gemeentestuur
niet meer dan 5,5 miljoen beschik
baar kon stellen.
Het college staat voor een lastige
klus; een onderzoek naar verzelf
standiging van het bestuur van
de openbare scholen heeft twee
uitkomsten opgeleverd. De basis
scholen willen graag een verzelf
standigd bestuur, de OSG behoudt
vooralsnog het liefst burgemeester
en wethouders als bestuur.
Dat is naar voren gekomen uit een
haalbaarheidsonderzoek dat VOS/
ABB heeft uitgevoerd. Dat is een
vereniging voor bestuur en manage
ment in het openbaar en algemeen
toegankelijk onderwijs.
Volgens het onderzoek staat het
Texels openbaar onderwijs niets in
de weg om bestuurlijk te verzelfstan
digen, maar is er geen noodzaak. 'Er
luiden geen noodklokken en er is ook
geen brand', zei onderzoeker Mariët
Schilperoort van VOS/ABB vorige
De sloop van het karakteristieke van voorbijgangers een groot deel naam aan wijlen Cees Keijser die er
huis van 'Cees van Corrie' aan de van het witte pand om plaats te tientallen jaren woonde en een zoon
Stenenplaats is begonnen. Aan- maken voor het nieuwe pand van was van Corrie Keijser.
nemer Dros verwijderde gisteren Adri Mantje met winkelruimte en
onder redelijk veel belangstelling appartementen. Het huis dankte zijn <Foto«wium/a* ■-■
