Dijkje tegen zeewater uit Slufter
'Niet bemoeien met
eikaars havenbeleid'
Nieuwe meetsteiger
NIOZ in gebruik
Niemand nam ons www.texelwCTritfH>y<f.nl
mee door onze lengte'
TEXELSE J COURANT
Nauta verlaat havenstichting
S_
SF
Thomas Richter in Science
VRIJDAG 7 DECEMBER 2007
Een aardewal langs de Krimweg bij paal 28 moei
wateroverlast op het parkeerterrein voorkomen. (Foto Jemen va
Staatsbosbeheer heeft een dijkje van Staatsbosbeheer, 'maar het
laten aanleggen bij paal 28 om gebeurt nu kennelijk vaker, vandaar
nieuwe wateroverlast op het par- dat we een aardewal hebben laten
keerterrein te voorkomen. aanleggen.'
Het parkeerterrein kwam tijdens de Het dijkje, dat parallel aan de Krim-
storm vorige maand blank te staan weg loopt en met helm is inge-
door zeewater uit de naastgele- plant, is ongeveer een meter hoog
gen Slufter. 'Dat gebeurde vroeger geworden. Van der Spek verwacht
ook al eens in de tien jaar', aldus dat wateroverlast vooralsnog tot
woordvoerder Enk van der Spek het verleden moet behoren. 'We
Opkomen voor de gezamenlijke
belangen. Dat was één van de
belangrijkste punten die Jook
Nauta zo'n zes jaar geleden voor
ogen had toen hij de passanten
havens op de andere Waddenei
landen polste voor de oprichting
van een overkoepelende stich
ting. Dit weekend neemt hij na vijf
jaar afscheid als voorzitter van de
Stichting Jachthavens Waddenei
landen.
Nauta vertrekt op een bijzonder
moment. Maandag kon hij namens
de stichting zijn handtekening onder
het Convenant Vaarrecreatie Wad
denzee. Dat convenant, waarin een
keur aan maatregelen staat om de
pleziervaart beheersbaar te houden
en de grens van maximaal 4600
ligplaatsen in het Waddengebied
s geschrapt, was één van de aan
leidingen om de Stichting Jachtha
vens Waddenzee op te richten.
'Individueel hadden de passanten
havens in de discussies over dat
convenant duidelijk geen schijn van
kans gehad', aldus Nauta. 'Maar
doordat we samen een vuist maak
ten, werden we voor de andere
partijen een interessante gespreks
partner en konden we de discus
sie ook naar ons toe trekken. Er
is veel aandacht naar de havens
van de eilanden gegaan. Hetzelfde
gold voor de PKB Waddenzee, daar
konden we via de stichting ook over
meespreken.' Daarbij werd de basis
gelegd de ligplaatsengrens los te
laten.
De samenwerking tussen de pas
santenhavens was volgens Nauta
in het begin niet meteen een van
zelfsprekendheid. Binnen andere
besturen werden de Texelse initia
tieven met enig argwaan bekeken.
'Er was wat zorg dat Texel de zaak
wilde overheersen', aldus Nauta.
'We hebben toen meteen gesteld
dat de stichting zich alleen bezig
houdt met zaken waarvan onom
stotelijk vaststaat dat het om een
gezamenlijk belang gaat.' De ver
zekering dat de stichting zich niet
met het beleid van de passanten
havens individueel zou bemoeien,
nam de zorg weg. 'Het is daarna
ook nooit meer een punt geweest.'
Dat wordt beaamd door Dick Visser,
die Vlieland in de stichting vertegen
woordigt. 'Wat Vlieland en Terschel
ling betreft, is er zelfs nooit sprake
geweest van argwaan. De statuten
van de havens zijn daarvoor ook
te verschillend. Maar wat van het
rijk over je heen komt, is wel voor
iedereen hetzelfde en dan is het
goed als je daar gezamenlijk voor
de belangen opkomt.' De bestuurs
leden komen daarvoor een paar
keer per jaar bijeen in Harlingen.
Daarnaast treffen de havenbesturen
elkaar jaarlijks op een symposium
op een van de eilanden.
Volgens Visser, beoogd opvolger
van Nauta, is het werk van de over
koepelde stichting niet klaar nu de
PKB Waddenzee is vastgesteld en
het convenant getekend. 'Er komen
uit het convenant genoeg uitdagin
gen naar voren om ons de komende
jaren mee bezig te houden.' Dan
gaat het onder meer om het vei
lig en comfortabel maken van de
passantenhavens en eventueel de
uitbreiding van ligplaatsen in de
toekomst. Nauta blijft voor de uit
voering van het convenant als coör
dinator en adviseur aan de stichting
verbonden. Klaas van der Duim,
bestuurslid van de Waddenhaven
Texel, wordt de nieuwe Texelse ver
tegenwoordiger in de stichting. De
wisselingen van de wacht moe
ten komend weekend tijdens een
symposium op Ameland worden
beklonken.
De nieuwe meetsteiger van NIOZ is donderdag in gebruik genomen.
Het NIOZ nam donderdag de nieu-
meetsteiger in gebruik. Vanaf
steiger wordt het Marsdiep als
overgangsgebied tussen Noord
zee en Waddenzee al vele decen
nia in de gaten gehouden. De
oude steiger werd slecht en liep
bij hoogwater regelmatig onder.
In de zomer werd de nieuwe stei
ger geplaatst.
Al vanaf de verhuizing van het NIOZ
van Den Helder naar Texel in 1969
speelt de meetsteiger een belang
rijke rol in het meetprogramma voor
de Waddenzee. Fysici meten hier de
temperatuur, het zoutgehalte en de
kleur van het water en de lichtstra
ling. Chemici en biologen nemen
Watermonsters om in het laborato
rium de hoeveelheid voedingsstof
fen en de dichtheden van kleine
dieren en microscopische kleine
algen die in het water zweven te
bepalen. Ook worden met behulp
van de meest moderne technieken
de concentraties van micro-orga
nismen als bacteriën, oerbacteriën
en virussen gemeten. De onderzoe
kers die getallen verzamelen vanaf
de steiger hebben zich binnen het
NIOZ verenigd als JetSET (Jetty
Sampling, Experiments and Time
Series).
De metingen laten zien dat de Wad
denzee al heel wat veranderingen
heeft doorgemaakt. De gehalten
van de voedingsstoffen stikstof en
fosfaat stegen in de jaren zeventig
sterk, maar vooral fosfaat liep daar
na terug. Ook werd duidelijk dat
oerbacteriën zeer talrijk kunnen zijn
gedurende de winterperiode wan
neer de algen bij gebrek aan licht
niet kunnen groeien. Virussen spe
len een belangrijke rol bij het uitdo
ven van de bloei van de schuimalg
Phaeocystes globosa in het voorjaar.
Gedurende de laatste twintig jaar
neemt de watertemperatuur in het
Marsdiep geleidelijk toe. Deze en
andere resultaten vormen de basis
van proefschriften en wetenschap
pelijke publicaties van het NIOZ en
internationale tijdschriften.
De totale kosten bedroegen
€225.000,- en werden gedekt van
uit een subsidie voor 'Vervangend
Onderhoud' van de Nederlandse
Jeugd op dreef
in golfwedstrijd
De jeugdleden van de golfclub
waren zondag op dreef bij de
wedstrijden om de maandbeker
van december. Winnaar in de eer
ste categorie werd Kevin van Zui-
lekom met 32 punten.
De weersverwachting - storm en
regen - had duidelijk invloed op
het aantal deelnemers. Onder hen
waren opvallend veel jeugdleden.
Jos van der Werf werd tweede. Net
als Van Zuilekom had hij 32 punten,
zodat de score op de laatste drie
holes bepalend was. Met een ach
terstand van 2 punten legde Tho
mas Wassenaar beslag op de derde
plaats. In de tweede categorie (met
een handicap vanaf 18,1) werd Jan
van Andel winnaar met 31 punten.
De tweede plaats ging naar Lise
van Zuilekom, Hans van Maldegem
werd derde.
De longest drives werden geslagen
door Lia Kuip en Jaap Hoogenraad.
De neary bij de heren was voor Jan
van Andel, bij de dames werd de
neary niet geslagen.
|H0E WBT VERTREkT U NRSRj
DEN HOORN?
pyEl EEN KWfllTIëLl
6us halte
KToen G0*> O O} - 11 - loof
schatten in dat het water nu hoger
moeten komen dan in 1953 wil het
er nog overheen gaan.' Het water
bereikte bij de storm van 9 novem
ber in Oudeschild een hoogte van
2,93 meter boven NAR Dat was
goed voor een topvijf-notering in
extreem hoge waterstanden sinds
1953. In dat jaar kwam het water
nog 39 centimeter hoger.
Texels Eigen Openlucht Vervoer
Achter de schermen
Protestwandeling
Meelopen in de protestwande
ling tegen de megamanege? Tja,
afgaand op de wijze waarop de wet
houder vasthoudt aan het stand
punt dat er niet valt te tornen aan
de rechten die de raad in 1996 toe
kende aan dit stukje grond en dat
alles volgens het boekje gaat, lijkt
het een illusie om te denken dat de
openheid van dit pittoreske stukje
van Texel nog lang bij het oude zal
blijven. Wat heeft het dan voor zin
om daar als een rouwstoet rond te
lopen?
Maar zo makkelijk wil ik me er
niet van af maken. De bouw van
de manege staat namelijk niet op
zichzelf. Het is sinds het bestem
mingsplan ruim tien jaar geleden
werd vastgesteld al de zoveelste
keer dat de lokale planologie veel
Texelaars onaangenaam verrast en
de zo geprezen openheid van het
Texelse landschap verder in het
gedrang komt. Neem de vakantie
huizen rond boerderijen die dankzij
dit plan als paddestoelen uit de
grond zijn geschoten. Of die villa
die ineens langs 't Skillepaadje kon
worden gebouwd en de woning
die onder aan de Zaandammerdijk
mocht worden gebouwd. En ik zou
nog meer voorbeelden kunnen noe
men. Maar ook als een bouwblok
niet verstopt zit in het plan. kan
er zomaar eentje worden ingete
kend en ergens een blokkendoos
verschijnen. Zelf zie ik vanuit mijn
woning in de verte al een jaar of vijf
een schuur met woning, nadat een
wethouder het op een akkoordje
gooide met een grondeigenaar.
Nu de manege, ook zo'n 'verras
sing' in het bestemmingsplan. Hoe
komt het toch dat niemand zo'n
vlek heeft opgemerkt of de gevol
gen daarvan op juiste waarde heeft
geschat? Blijkbaar schort het in het
bestemmingsplan aan duidelijkheid.
Dat moet dus veranderen. Raadsle
den en belanghebbenden zijn ook
maar mensen, dus moet inzichte
lijker worden gemaakt wat er bij
de geldende bestemming in het
ergste geval op bepaalde plekken
kan gebeuren. Een soort driedimen
sionale plankaart.
Onlangs woonde ik een presentatie
bij van Ruimte voor Ontwikkeling,
over de ruimtelijke toekomst van
Texel. Er ging een boekje rond met
aardige beeldmontages, maar wat
zwaarmoedig werd ik van de termi
nologie, zoals startnotitie, analyse,
visievorming, participatieniveau's,
communicatieplan, integrale bena
dering, samenhang, ruimtelijke en
sociaal-maatschappelijke visie. Bij
de kernkwaliteiten veerde ik op:
rust, ruimte, natuur, cultuur en
Texelse beleving en ik hoorde iets
over openheid van het landschap
en inpasbaarheid. Maar welk geloof
moet bijvoorbeeld Jocelyn Kikkert
er aan hechten als naast haar zo'n
groot bakbeest verrijst?
Misschien ga ik zaterdag toch maar
naar de Bosrand weg. Vanwege de
manege en andere bouwsels die
het resultaat zijn van onze zoge
naamd democratische besluitvor
ming, maar waardoor we steeds
met nieuwe 'verrassingen' worden
geconfronteerd. En omdat zelfs
onze bestuurders er niet van wisten,
want de wethouder was vooraf niet
geïnformeerd over het plan waarvan
je op je klompen kunt aanvoelen
dat de burgerij zal steigeren. Een
protestgeluid omdat de welstands
commissie weer eens positief was
over een ontwerp dat elders mis
schien zou passen, maar op deze
plek totaal niet past. En wie vertelt
mij waarom juist hier die afwijkende
dakhelling voor lief wordt genomen,
waardoor het gebouw zo groot kan
worden? Waarom staat die helling
dan in het bestemmingsplan? Gaan
we dat straks elders ook toestaan?
En waarom nu géén open bnef van
Gerbrand Poster? Is hij het voor de
verandering eens met het college,
of zou het komen doordat hij ten
tijde van de besluitvorming zelf aan
de macht was? In de raad lijkt over
de manege een gevoel van mach
teloosheid te heersen. Het hoogste
orgaan, nota bene. Het moet niet
gekker worden.
Een lezer schreef mij over 'een zeer
ernstig falend gemeentebestuur,
dat de gemeenschap voor tiental
len jaren opzadelt met een inbreuk
op het kwetsbare landschap bij De
Koog'. Ik kan hem die gedachte niet
kwalijk nemen. Tot zaterdag.
Gerard Timmerman
Melksystemen
De Vereniging voor Bedrijfsvoorlich
ting Texel houdt maandagavond in
hotel De Pelikaan aan de Pelikaan-
weg bij De Koog een avond over
veranderingen bij doorloopmelksy-
stemen en melkrobots. Ook reno
vatie van bestaande doorioopmelk-
stallen en het melken zelf komen
aan het bod. Spreker is Klaas Jan
Bierman, buitendienstmedewerker
van Campina. De avond begint om
20.00 uur.
Voorrang gewijzigd
Tegelijk met het herstraten van de
Nikadel in De Koog wordt in de
komende periode de voorrangssitu
atie gewijzigd. Een verzoek hiertoe
kwam naar voren tijdens het jaarlijk
se overleg tussen het college en de
dorpscommissie. In de nieuwe situ
atie wordt de Nikadel de doorgaande
weg, waarop het Stappeland haaks
wordt aangesloten. Omdat Gemeen
tewerken bezig is met groot onder
houd aan deze weg, kan het verzoek
van de dorpscommissie snel worden
ingewilligd. De nieuwe situatie wordt
met borden aangegeven.
Van Eerden in Klif 12
Cabaretier Klaas van Eerden brengt
vrijdag 14 december in Klif 12 zijn
voorstelling Wortels. Van Eerde won
in 1999 de jury- en publieksprijs bij
het Amsterdams Kleinkunst Festival
en speelde zijn vorige show meer dan
tweehonderd keer door heel Neder
land. Het optreden begint om 20.30
uur, de toegang bedraagt €15,-. Diner
vooraf is mogelijk. Reserveren via tel.
319633 of e-mail info@klif12.nl.
Organisatie voor Wetenschappelijk
Onderzoek aan het NIOZ. Conform
de eis van Rijkswaterstaat is de
oude steiger dit najaar geheel afge
broken en is de basalt bekleding
van de dijk in oorspronkelijke staat
teruggebracht.
Minister houdt
vast aan afsluiting
Minister Gerda Verburg van LNV
houdt vast aan de afsluiting van
extra delen van de Waddenzee
voor de pleziervaart. Dat valt op
te maken uit antwoorden van de
minister op Kamervragen van
Janneke Snijder-Hazelhoff (WD).
De minister zet in een brief uiteen
dat ze extra wil afsluiten om ver
storing van 'zeer kwetsbare natuur
waarden' te voorkomen. Aanleiding
is een van 2003 tot 2006 gehou
den proef waarbij de recreatievaart
overal in het Waddengebied mocht
droogvallen, met uitzondering van
gesloten gebieden.
Volgens Verburg blijkt uit een voor
lopige evaluatie dat over het alge
meen de verstoring op het wad
niet zichtbaar is toegenomen. Dat
gold echter niet voor de gebieden
die nu op het oog zijn. Bij Texel
gaat het om delen van de Razende
Bol, de Bollen, het Mosselgaatje en
de Steenplaat. De minister zegt op
het moment geen aanwijzingen te
Hond met
een staartje
Naar aanleiding van de in de vori
ge krant gepubliceerde foto van
een hond die op het strand nabij
De Cocksdorp contact lijkt te heb
ben met een zeehond, merkt de
KNRM op dat dit speelse gedrag
vervelende gevolgen kan hebben.
De Zalm uit De Koog moest afge
lopen seizoen tweemaal uitrukken
voor personen die achter hun hond
aan waren gegaan, nadat deze ach
ter een zeehond aan was gezwom
men. Door de verraderlijke stroming
voor het strand kwamen de honden
in moeilijkheden De baasjes dach
ten hun hond te hulp te komen,
maar moesten uiteindelijk zelf door
de reddingboot uit het water wor
den gehaald.
'Het mag dus een aardig plaatje
opleveren', meldt de reddingmaat
schappij in een reactie, 'de redders
willen toch graag waarschuwen
voor de gevaren die hier achter
schuilgaan.'
hebben dat mensen schade zullen
lijden.
De plannen hebben bij diverse orga
nisaties protesten opgeroepen. Ver
burg meldt dat haar ministerie zich
baseert op bevindingen van onder
meer Staatsbosbeheer, Natuur
monumenten. It Fryske Gea. het
Noord-Hollands Landschap, het
Groninger Landschap, Wageningen
IMARES en de bemanning van vier
inspectieschepen van LNV in het
Waddengebied.
De voorstellen worden besproken
met het Toeristisch Overleg Wadden
(recreatiesector en betrokken over
heden) en de Beheeroverleg Groe
pen op de Waddeneilanden. Daarna
worden eventueel nog individuele
gesprekken met belanghebbenden
gevoerd.
Het relatief milde klimaat van
Europa is te danken aan de aan
voer van warm en zout water
vanuit de subtropen via de Golf
stroom. Een enorme toevloed van
zoet water uit het Noord-Anme-
rikaanse Lake Agassiz zorgde
8400 jaar geleden echter voor
een (tijdelijke) klimaatsverande
ring. Dit blijkt uit een publicatie in
het wetenschappelijke tijdschrift
Science. Een Texelse bijdrage
aan het onderzoek werd geleverd
door marien geoloog Thomas
Richter.
Door een verhoogde afsmelting
dreigt de Groenlandse ijskap insta
biel te worden, wat zou kunnen
leiden tot een plotselinge toevloed
van veel zoet water naar de oce
aan. Vlak na de laatste ijstijd was
er een enigszins vergelijkbare situ
atie toen Lake Agassiz. een enorm
meer ten zuiden van de toen nog
aanwezige Noord-Amerikaanse ijs
kap, leegstroomde in de Hudson
Baai. Dit leidde binnen twintig jaar
tot een afkoeling van 1,5°C aan
het zeeoppervlak. Deze abnormale
situatie duurde ongeveer een eeuw.
Wetenschappers uit Noorwegen.
Frankrijk en van het NIOZ publiceer
den hierover in het gezaghebbende
tijdschrift Science. De belangrijkste
Nederlandse onderzoeksbijdrage
werd geleverd door marien geoloog
Thomas Richter van het NIOZ. Hij
verrichtte metingen van verschil
lende chemische elementen in de
verticaal doorgesneden sediment
kernen met een XRF-corescanner
die bijna twintig jaar geleden bij het
NIOZ werd ontwikkeld. Tegenwoor
dig wordt het apparaat commercieel
aangeboden door de firma AVAAT-
ECH. een spin-off bedrijf onder
leiding van oud-medewerker Aad
Vaars Het .onderzoek werd gefinan
cierd door de Europese Unie.
Nieuwe metingen van de zuurstof-
en koolstofisotopen in kalkskeletjes
uit een vier meter lang stuk van een
sedimentkern ten zuiden van Groen
land, tonen dat het water op de plek
gedurende de laatste 10.000 jaar
vrijwel altijd afkomstig was uit het
noorden. Alleen tijdens een kor
te periode die 8400 jaar geleden
begon, werd het volledig vervangen
door veel ouder diepwater uit het
zuidpoolgebied. Tegelijkertijd koelde
het zeeoppervlak af met tenminste
1,5°C. Beide veranderingen gebeur
den binnen enkele tientallen jaren
en het duurde vervolgens ongeveer
een eeuw voordat de oceaan terug
keerde n&ar zijn eerdere toestand.
Deze veranderingen tonen aan dat
grote veranderingen in de oceaan
circulatie binnen één menselijke
generatie wel degelijk mogelijk zijn,
al moet hierbij worden aangetekend
dat de verwachte zoetwaterpuls uit
de afsmeltende Groenlandse ijskap
geleidelijker in de oceaan terecht zal
komen dan die van Lake Agassiz.
Vele Texelaars en oud-Texelaars
verblijven in den vreemde. Om het
thuisfront op de hoogte te hou
den van het wel en wee hoeven
door de komst van weblogs geen
dure telefoongesprekken meer te
worden gevoerd. Dagelijkse bele
venissen, maar ook foto's zijn op
de weblogs te vinden. De Texelse
Courant bekeek het weblog van
Jan van Wijk en Jaap Duin. Zij
vertrokken in oktober naar China
voor een reis van drie maanden.
Momenteel verblijven ze in Laos.
De wereld is klein. Daar kwamen
Van Wijk en Duin in Beijing ach
ter. 'We hadden afgesproken met
Maarten Kalusche. Hij is oud-Texe
laar en studeert Chinees aan de
universiteit in Beijing. Wat bleek,
er waren nog twee Texelaars bij
hem! Namelijk Mariana Brinkman
en Lilian Malschaert! Echt heel raar
zoiets.' Hun lengte zorgt af en toe
voor problemen. Bijvoorbeeld toen
ze in Tibet een fietstaxi wilden aan
houden. 'Niemand wou ons tweeën
meenemen door onze lengte! Na
wat extra betaald te hebben, was er
eentje bereid om ons mee te nemen.
Volgens mij waren we een ware
attractie voor de Chinezen want er
werden regelmatig een foto van ons
gemaakt.' In het laatste bericht op
de weblog is te lezen dat Van Wijk
zijn verjaardag in Laos vierde. Hij
ging vissen met een jongen die ver
telde dat hij viste om geld bij elkaar
te sparen voor school, €18,- voor
vier maanden, 'Nou ja het was toch
mijn verjaardag, dus ik dacht dan
kan ik Mem net zo goed geld voor
een half jaar geven. Eigenlijk wist
de jongen niet zo goed wat hij er
mee aan moest, maar uiteindelijk
heeft hij het geld toch maar aange
nomen.'
Het internetadres van de weblog
van Van Wijk en Duin is: http://
janenjaap waarbenjij.nu.
Kent u een (oud)-Texelaar die
momenteel in het buitenland verblijft
en een weblog bijhoudt? Bel dan
met de redactie: 362621 of stuur een
e-mail redactie@texelsecourant.nl.
mm
i—
Jaap Duin
