Tunnel komt Den Helder wel goed uit Tunnel niet eerder
aan orde geweest
Kaart voor tunnel
duurder dan boot
TEXELSE g
COURANT
Wat vindt
EEN BETER MILIEU...
...BEGINT BIJ JEZELF
DINSDAG 29 APRIL 2008
Als er daadwerkelijk een tunnel komt, kan dat het einde
Het staat niet met zoveel woorden
in het rapport, maar het komt Den
Helder eigenlijk gewoon goed uit
als er een tunnel naar Texel komt.
Het zou letterlijk de weg vrij
maken om de huidige haven in
noordelijke richting te kunnen uit
breiden.
De aanleg van een toltunnel is voor
alsnog een idee. Een idee dat vol
gens opsteller Mark van der Horst
van onderzoeksbureau BMC tot
'zeer heftig emotionele reacties'
zal leiden, maar dat wel serieus
moet worden bekeken. Het idee is
namelijk gekoppeld aan het meest
gewenste toekomstscenario voor
de Helderse haven: uitbreiding van
de bestaande haven in noordelijke
richting. Dat moet nieuwe kades en
nieuwe vierkante meters 'nat bedrij
venterrein' opleveren, zodat de Hel
derse haven een serieuze partner
kan worden voor windmolenparken
die in de toekomst op de Noordzee
moeten verrijzen. Gesproken wordt
over de ontwikkeling van een 'groe-
nestroomhaven'.
Voorwaarde voor die noordelijke
uitbreiding is dat de haven vanaf
het land goed bereikbaar is. Dat is
volgens het rapport echter niet het
geval als er geregeld opstoppingen
zijn. De aanleg van een toltunnel
wordt daarom gezien als voorwaar
de om een noordelijke uitbreiding
kans van slagen te geven. Volgens
het rapport is het 'rationeel bezien'
niet nodig dat Texel heftig op het
idee van een tunnel reageert. 'Man
hattan (in New York, red) heeft een
groot aantal bruggen en is toch nog
een eiland. Ook de Britten hebben
na de aanleg van de Kanaaltunnel
nog steeds het gevoel eilanders te
zijn en de Denen zijn zielsgelukkig
met hun bruggen en tunnel (van en
naar Zweden, red).'
Welvaren
Volgens het rapport zal Texel wel
varen bij een tunnel. Er komt een
betere toegang en het toeristisch
product heet er ook beter van te
worden 'omdat er niet meer hoeft te
worden gewacht'. De aanleg is vol
gens het rapport makkelijker gewor
den doordat boortechnieken de
laatste jaren zijn verbeterd. Er wordt
verwezen naar de aanleg van twee
tunnels in Den Haag en Amsterdam
en de Westerscheldetunnel, die in
2003 de veerboten van de Provinci
ale Stoombootdiensten in Zeeland
overbodig maakte, wordt aange
roerd. Waar de tunnel zou moeten
beginnen, wordt niet vermeld, maar
beschreven staat dat het verkeer
onder Den Helder door zou moeten
worden geleid.
De aanleg zou betaald moeten
worden door publieke en private
partijen. Bedoeling is dat de inves
teringen met tolheffingen worden
terugverdiend. De exploitatie moet
in handen komen van een Texelse
Eigen Tunnel Onderneming (TETO).
De bestaande veerhaven zou
na aanleg van de tunnel kunnen
worden gebruikt voor een nieuw
gebouw van Wageningen IMARES
dat in Den Helder moet verrijzen.
Dat moet ook het nieuwe onderko
men worden voor de Texelse vesti
ging van het onderzoeksinstituut.
Voordat het allemaal zo ver komt,
moet volgens het rapport eerst
samen met Texel, TESO, Rijkswa
terstaat en de provincie Noord-Hol
land worden bekeken of een toltun
nel 'wenselijk en haalbaar' is. De
opsteller van het rapport houdt er
rekening mee dat de aanleg wel
eens niet door zou kunnen gaan. In
dat geval wordt het 'bufferen' van
wachtende auto's bij een nieuwe
kassa bij Kooypunt als alternatief
gezien. Op die manier kunnen ook
verkeersopstoppingen naar de
haven worden voorkomen.
Verplaatsen
Het plan om de veerhaven naar het
oostelijk deel van de marinehaven
te verhuizen, wordt als 'onbetaal
baar, onhaalbaar en onwenselijk'
beschouwd. Dat is opmerkelijk
omdat diverse partijen in de Noord-
kop (waaronder de gemeente Den
Helder) in 2006 nog gezamenlijk
optrokken om die mogelijkheid
open te houden toen de PKB Wad
denzee in de Tweede Kamer werd
behandeld. Dat lukte door de geza
menlijke inzet.
De kosten van die verplaatsing, tot
nu toe gepland in 2015, worden
inmiddels geraamd op 200 miljoen
euro. Dat is een verdubbeling van
de 100 miljoen euro die commissa
ris van de koningin Harry Borghouts
een paar jaar geleden op Texel nog
in de mond nam. Het benodigde
geld staat niet op de meerjarenbe
groting van Verkeer en Waterstaat
en dat is wel nodig om tot verplaat
sing te komen.
Volgens het rapport zijn echter noch
het rijk noch de provincie bereid
de kosten op te hoesten, omdat er
wel grotere verkeersknelpunten zijn
om aan te pakken. Daarnaast levert
verplaatsing van de veerhaven Den
Helder weinig op, omdat de capa
citeit van de haven dan niet echt
wordt vergroot.
Verplaatsing van de veerhaven is
wel een optie als de Helderse haven
aan de noordoostelijke kant van Den
Helder wordt uitgebreid. Dan zou
TESO mee kunnen liften, maar aan
die variant kleven haken en ogen.
Defensie zou dan een 'recht van
overpad' op haar terrein moeten
toestaan en het probleem van de
plofzones zou weer opdoemen. Er
liggen op het defensieterrein muni
tiebunkers en in een straal daarom
heen mag geen verkeer rijden.
Er staat in het rapport ook nog
een variant om alles bij het oude
te laten en de veerhaven na 2015
op zijn huidige plek te laten liggen.
Het Helders college geeft echter
de voorkeur aan de variant waar
bij de haven het liefst in noorde
lijke dan wel noordoostelijke richting
wordt uitgebreid (een variant die in
het rapport de naam 'Gaan Voor
Goud' heeft gekregen). Het rapport
wordt op 26 mei door de Helderse
gemeenteraad besproken.
BMC
Het toekomstrapport is opgesteld
door onderzoeksbureau BMC dat
ook het door Texel afgekeurde
'plan van aanpak' voor intensie
vere samenwerking tussen de Wad
deneilanden maakte. Het Helderse
rapport werd onder leiding van
kwartiermaker Mark van der Hors
opgesteld. Hij was eerder loco-bur
gemeester van Amsterdam en wet
houder verkeer, vervoer, infracstruc-
tuur en haven in de hoofdstad. Hij
was ook betrokken bij de ontwikke
ling van de haven van IJmuiden.
Zowel de gemeente als TESO rea
geert verrast op het tunnelplan
in het rapport over de Helderse
veerhaven. Tijdens voorbereiden
de gesprekken kwam het onder
werp nauwelijks aan de orde.
Opsteller Mark van der Horst van
onderzoeksbureau BMC sprak
zowel met TESO-directeur Cees de
Waal als burgemeester Joke Gel
dorp en wethouder Peter Bakker.
Bij het gesprek met TESO kwam het
idee voor een tunnel zijdelings aan
de orde. 'Het werd genoemd omdat
Van der Horst ook out-of-the-box
wilde denken', zegt De Waal. 'We
hadden toen niet de indruk dat het
zo serieus was als nu in het rapport
staat.'
Bij het gesprek met Geldorp en
Bakker kwam het onderwerp tun
nel volgens de burgemeester niet
aan de orde. Zij hoorde twee weken
geleden voor het eerst van het idee
toen ze het rapport van BMC onder
embargo had gekregen. Dat embar
go verviel nadat Den Helder het
onderzoek vrijdag officieel openbaar
maakte.
Geldorp is verbaasd over de opstel
ling van Den Helder. Burgemeester
en wethouders van de marinestad
geven de voorkeur aan het toe
komstscenario waar de tunnel een
onderdeel van uitmaakt. Het oor
spronkelijke plan om de veerhaven
naar het oostelijk deel van de mari
nehaven te verplaatsen wordt min of
meer losgelaten. De kosten daarvan
worden becijferd op 200 miljoen
euro. Volgens het rapport is noch
het rijk noch de provincie bereid die
kosten op tafel te leggen.
'Tijdens de vaststelling van de PKB
Waddenzee zijn we nog samen met
Den Helder opgetrokken om ver
plaatsing van de veerhaven mogelijk
te maken. Er zit ook een inconse
quentie in de redenering. Voor een
verplaatsing van 200 miljoen is geen
geld beschikbaar, terwijl de minister
van Verkeer en Waterstaat wel 800
miljoen euro voor de aanleg van een
tunnel zou kunnen uittrekken.' 800
Miljoen is een bedrag waarmee, op
basis van de bouwkosten van de
Westerscheldetunnel. rekening moet
worden gehouden
TESO-directeur De Waal zegt
benieuwd te zijn naar de mening
van de Helderse gemeenteraad. Die
vergadert maandag 26 mei over het
havenrapport. Hij zou het jammer
vinden als er veel tijd aan het idee
wordt besteed. 'Het zou beter zijn
de diepte in te gaan bij de discussie
over de vraag of de veerhaven op zijn
huidige plek moet blijven liggen of
verplaatst moet worden.' Daar moet
binnen afzienbare tijd duidelijkheid
over bestaan, omdat de walinstal-
laties rond 2015 zijn afgeschreven,
waarna het njk nieuwe investeringen
in de kostbare aanlandfaciliteiten (bv
brug en fuik) moet doen.
Volgens Geldorp kan het geen kwaad
als de gemeenteraad aan de hand
van de Helderse plannen nog eens
nadenkt over het besluit van vonge
week om intensievere samenwerking
met de Waddeneilanden af te wijzen
en samenwerking met gemeenten in
de Noordkop nader te onderzoeken
'Bij mij is de animo daarvoor na dit
rapport in ieder geval gezakt.'
Wat moet straks een kaartje kos
ten, wil een toltunnel naar Texel
uit de kosten komen? Dat is één
van de vragen die aan de orde
komt als daadwerkelijk een haal
baarheidsonderzoek naar een
tunnel wordt uitgevoerd.
Op het moment is nog weinig zin
nigs over de kosten te zeggen.
Een korte bestudering van cijfers
leert dat een tunnelkaartje in ieder
geval beduidend meer gaat kosten
dan een bootkaartje bij TESO. De
veerdienst kent een exploitatie van
circa 18 miljoen euro per jaar. De
Westerscheldetunnel, waarmee in
het rapport een vergelijking wordt
getrokken, kent een exploitatie van
circa 70 miljoen euro.
'Met een soortgelijke exploitatie zou
hier ook rekening moeten worden
gehouden als er een tunnel komt',
aldus TESO-directeur Cees de
Waal. Dat betekent dat een kaartje
naar Texel waarschijnlijk drie keer
meer gaat kosten.
Het rijden door de Westerschelde
tunnel is niet duur. Voor een door
snee auto moet per keer iets meer
dan vier euro worden betaald. De
Zeeuwse tunnel kan zichzelf echter
absoluut met bedruipen. Het rijk
en de provincie Zeeland moeten
aan alle kanten bijspringen om de
exploitatie rendabel te houden.
Het laatste jaarverslag van de NV
Westerscheldetunnel leert dat van
de benodigde 73,2 miljoen euro in
2006 in totaal 44,9 miljoen door rijk
en provincie werd bijgelegd. De tol
leverde 28,3 miljoen euro op. Er rij
den dagelijks vijftienduizend auto's
door de Zeeuwse tunnel. Dat is vijf
keer de vervoersvraag van Texel.
De Westerscheldetunnel kan rede
lijk als vergelijkingsmateriaal voor
Texel worden gebruikt. Hij is 6,6
kilometer lang en bevindt zich op
het diepste punt 60 meter onder
de Westerschelde. Het Marsdiep is
4 kilometer lang en zo'n 45 meter
diep. De Zeeuwse tunnel is voor
95,4 procent in handen van het rijk
en voor 4,6 procent van de provincie
Zeeland. Er zijn geen private markt
partijen bij betrokken. Bij de reali
satie waren volgens het jaarverslag
de 'bouw- en verkeersrisico's' nog
te groot om een 'efficiënte financie
ring door marktpartijen' mogelijk te
maken.
Daar wordt inmiddels anders over
gedacht. Voor de bouw van een
tunnel onder het Marsdiep wordt
in het rapport over de Helderse
haven gedacht aan bekostiging
door publieke én private partijen.
Hoeveel de aanleg van een 'Mars-
dieptunnel' moet kosten, is voor
alsnog niet bekend. De bouwkosten
van de Westerscheldetunnel (die
tussen 1999 en 2003 werd gereali
seerd) bedroegen 750 miljoen euro.
Voor Texel moet waarschijnlijk wel
in dezelfde orde van grootte worden
gedacht.
Achterland
De Waal wijst op één groot verschil
tussen beide tunnels en hun omge
vingen. 'Bij de Westerscheldetunnel
kun je aan beide kanten doorrijden.
Texel is wat dat betreft doodlopend
omdat je hier geen achterland hebt.
Het is dus de ook vraag wat je zou
moeten doen met de extra auto's
die hier dan komen.'
Volgens burgemeester Joke Gel
dorp wordt geen rekening gehou
den met de circa 1400 Texelaars
die aan de overkant werken en de
800 mensen van de overkant die
op Texel werken. 'Je moet een heel
goede werkgever of een heel goed
salaris hebben om straks wekelijks
de tol voor een tunnel te kunnen
betalen.'
Zeeuws-Vlaanderen maakt sinds de
ontsluiting door de Westerschelde
tunnel ook nog een andere onge
wenste ontwikkeling mee. Het
dunst bevolkte gebied van Neder
land heeft sinds de ingebruikname
de ene na de andere voorziening
voorgoed door de tunnel naar 'hun'
overkant zien vertrekken.
De 6,6 meter lange Westerscheldetunnel van binnen. De tunnel bestaat uit twee buizen
met elk twee rijstroken. Hij is niet bestemd voor fietsers en wandelaars.
IFolo NV Westerscheldetunnel)
Column Telegraaf
aan tunnel gewijd
Met afgrijzen nam Telegraafco-
lumnist Rob Hoogland kennis
van de plannen voor een tunnel.
Hij wijdde er zondag meteen zijn
column aan.
Volgens Hoogland 'ondergraaft'
een tunnel niet alleen het Marsdiep,
maar ook het 'unieke Texelse leven
tje'. Texel is Texel niet meer als die
er daadwerkelijk komt. Bestuurders
die dergelijke plannen bedenken,
hebben volgens hem een hart van
steen.
'Hun ultieme wensdroom is een
grote zesbaanssnelweg met een
dikke laag asfalt onder al die zeega
ten door en over alle duingebieden
heen. Op die manier worden al die
afgelegen eilanden in één keer aan
het vasteland toegevoegd, zodat
ook de rare vrijbuiters die er wonen
eindelijk eens onder de knoet van
Den Haag komen te leven. Ik moet
er met aan denken.'
Volgens Hoogland, die geregeld het
eiland bezoekt, geeft de boot hem
elke keer weer het gevoel dat hij
even het buitenland betreedt. 'De
hartslag vertraagt er onmiddellijk en
alles wat je aan Nederland benauwt,
raak je subiet kwijt.' Hij sluit zijn
column in Nederlands grootste dag
blad af met de waarschuwing aan
Texelaars 'op hun saeck te letten'.
Texelaars willen
geen tunnel
'Moet er een tunnel komen naar
Den Helder?' vroeg de Texelse
Courant een halfjaar geleden aan
Texelaars tijdens de TESO-feest-
week in Oudeschild.
Dat hebben we destijds geweten.
Nog nooit werd met zoveel afkeer
en agressie op een stelling van
de krant gereageerd. Texelaars
konden toen hun stem uitbrengen
in een stand van de krant op de
haven en daar werd grif gebruik van
gemaakt. Er werden 439 stemmen
uitgebracht, waarvan 393 tegen en
46 vóór.
Veel mensen reageerden alleen al
ontstemd dat de redactie het durf
de een dergelijke vraag te stellen.
Het woord nee op de stembiljet
ten werd nadrukkelijk onderstreept,
omcirkeld of er werd nog een paar
keer nee extra bij gezet. Het alge
mene gevoel was dat een tunnel
een definitief einde van het 'echte
Texelgevoel' betekent en dat Texel
dan geen eiland meer is. Toeristen
zouden het dan voortaan zonder het
echte begin van de vakantie moeten
stellen: een overtocht met de boot.
Diverse bezoekers van de stand
zeiden bij het invullen een toename
van criminaliteit te vrezen als er
een tunnel komt. De redacteuren
kregen meermalen de vraag wie er
eigenlijk vóór hadden gestemd. De
paar voorstanders zeiden een tun
nel wel handig te vinden, omdat ze
dan sneller van het eiland kunnen
gaan. Ze zouden dan ook 's avonds
en 's nachts kunnen reizen. Een
voorstemmer vond dat er geen tun
nel naar Den Helder, maar naar Den
Oever (30 km verderop) zou moeten
komen, zodat er een rechtstreekse
aansluiting op de Afsluitdijk zou
zijn.
Kerncentrale
Burgemeester en wethouders van
Den Helder wijzen het idee krach
tig van de hand, maar het staat
wel beschreven in het havenrapport.
Den Helder kan in de toekomst als
geschikte vestigingsplaats voor een
kerncentrale worden beschouwd.
Volgens het rapport moet daarmee
rekening worden gehouden als de
regering in de toekomst zou beslui
ten dat voor de continuïteit van de
energievoorziening in Nederland
toch nieuwe kerncentrales moeten
worden gebouwd. Den Helder komt
volgens het rapport op dne punten
in aanmerking. Er is snelstromend
diep water aanwezig (geschikt voor
de koeling van een reactor), het
gebied is relatief dun bevolkt en de
veiligheid van een centrale is gega
randeerd door de aanwezigheid van
Defensie
De gedachte alleen al wordt bij voor
baat als 'met haalbaar' en 'niet wen
selijk' beschouwd, maar er wordt
ook met aan voorbij gegaan. 'Indien
deze variant werkelijkheid wordt, zal
Den Helder ruimhartig gecompen
seerd moeten worden voor dit nsi-
cogeval', aldus het rapport.
Het opmerkelijke is dat twee jaar
geleden in een rapport van het Ener
gieonderzoek Centrum Nederland
(ECN) ook al over een kerncen
trale werd gesproken, maar dan een
kleintje op Texel. Dat was volgens
het ECN echter in een scenario dat
totaal denkbeeldig was, los stond
van de regionale ontwikkelingen en
vooral niet voor waar moest worden
aangenomen.
VERVOLG VAN PAGINA 1
Kassa's TESO
Ook het daltarief van dinsdag tot
en met donderdag werpt volgens
De Waal zijn vruchten af. Dat voor
komt dat toeristen en masse op
vrijdag en zondag met de boot
gaan. TESO wil dit jaar, net als
in het verleden, in overleg met
de gemeente Den Helder ook de
Dijkweg weer gaan gebruiken om
bij overloop wachtende auto's te
bufferen.
niet?
Eens (68%) Oneens (32%)
Nieuwe stelling:
Er mag geen toltunnel komen tus
sen Texel en Den Helder. Mee eens
of niet?
Geef uw mening op:
www.texelsecourant.nl
Uitslag vorige week (73 stemmen):
Het is goed dat er in Den Burg een
ontmoetingsplek komt voor jeugd
van 18 tot 24 jaar. Mee eens of
oi
Parkeren
Volgens het rapport zou op korte
termijn ook betaald parkeren moe
ten worden ingevoerd op het open
bare parkeerterrein langs de veer
haven. Voor langparkeerders zou
een alternatief terrein bij Kooypunt
moeten komen. Pendelbussen zou
den dan de verbinding met de veer
haven moeten onderhouden. Op
die manier zou voor bedrijven op
de Helderse haven meer parkeer
ruimte beschikbaar moet komen.
Er wordt eveneens voorgesteld
sluipverkeer van en naar TESO via
de haven tegen te gaan door het
Nieuwe Diep vanaf de Hoofdgracht
af te sluiten. Verwacht wordt dat
het daar de komende jaren al druk
genoeg wordt met vrachtverkeer
voor de bouw van een nieuwe
kazerne voor het nieuwe Amfibisch
Gevechtssteunbataljon van het
Korps Mariniers.
In het rapport wordt ook nog
gesteld dat de kassa's bij Kooypunt
alleen bestemd zouden moeten zijn
voor de verkoop van losse kaarten.
Texelse auto's zouden een kastje
onder de voorruit moeten krijgen,
zodat automatisch wordt afgere
kend als iemand daarmee de boot
oprijdt.
VERVOLG VAN PAGINA 1
Meningen tunnel
Geldorp trekt voor het kenbaar
maken van meningen een verge
lijking met het concept-ontwikke
lingsbeeld Noord-Holland Noord
dat de provincie in 2004 presen
teerde De eerste versie maakte vrij
wel elke ontwikkeling op het eiland
onmogelijk. Die gewraakte versie
werd aangepast nadat Texelaars in
bijna 900 Texelse bezwaarschriften
(één op de zes huishoudens) hun
mening in Haarlem hadden kenbaar
gemaakt.
'Zoiets moeten we nu ook weer
voor elkaar zien te krijgen, zodat
het duidelijk wordt hoe hier over
het plan wordt gedacht.' Mensen
kunnen hun mening onder meer
kenbaar maken op het emailadres
van Geldorp (burgemeester@texel.
nl) of de poll van de Texelse Courant
op www.texelsecourant.nl.
VERVOLG VAN PAGINA 1
Waddengeld
Het tekort van €175.000,- zou moe
ten worden gedekt door het Wad
denfonds en de daaraan verbonden
bijdrage van de provincie.
Waarom de aan het ministerie van
VROM verbonden Uitvoeringsorga
nisatie Waddenfonds negatief over
het pad heeft beslist, na een even
eens negatief advies van de Advies
commissie Waddenfonds, is voor
de werkgroep nog niet duidelijk.
Bij de negentien projecten die wél
in aanmerking kwamen, is vermeld
waaraan die uitverkiezing te danken
was, maar bij de overige zijn de
afwijzingsgronden niet aangegeven.
Voorzitter Harry Wuis, verwijzend
naar de miljoenen die het wad
denfonds wel beschikbaar stelde
voor andere 'Texelse' projecten: 'Wij
voldeden aan de criteria en had
den hoge verwachtingen. Wat we
vroegen was een bescheiden bij
drage. Ons plan was gemaakt door
een enthousiast groepje vrijwilligers,
dus niet door dure bureaus. Het
begint erop te lijken dat een project
juist erg kostbaar moet zijn om voor
steun van het Waddenfonds in aan
merking te komen.'
De werkgroep wil volgende week bij
het secretariaat van de Adviescom
missie de reden van de afwijzing
achterhalen en toegelicht krijgen.
Mede daarvan hangt of bezwaar zal
worden gemaakt bij het ministerie
van VROM
Mini-motoren
op kartingbaan
De kartingbaan bij Akenbuurt nabij
Den Burg is zaterdag het terrein van
wedstrijden op pocketbikes. Deze
races, meetellend voor het Neder
lands kampioenschap, beginnen
inmiddels een traditie te worden.
In tegenstelling tot vong jaar wordt
er alleen op zaterdag gereden. De
eerste manche begint om 10.00 uur,
de laatste even na 16.30 uur. Poc
ketbikes zijn kleine motoren, van
slechts een meter lang en een halve
meter hoog, maar met topsnelhe-
den van zo'n 100 kilometer per uur.
Meer informatie staat op de website
www.pocketbikes.nl.
