Val in bergen leidt tot
lange verbintenis Mok
Statenvragen over
ruimen van ganzen
Aad van Gils na 40 jaar weg bij Joost Dourleinkazerne
TEXELSE COURANT
Geknip§<T
rmale'as
VERVOLG VAN PAGINA 1
VERVOLG VAN PAGINA 1
Blauwtong
Het zou goedkoper kunnen als we
het zelf doen. Mensen met suiker
ziekte geven zichzelf ook een prik
kie. Maar wij mogen dat niet', aldus
de Hoornder agrariër, die woensdag
zijn dieren liet enten.
Het staat overigens niet voor hon
derd procent vast dat gevacci
neerde dieren volledig resistent zijn
tegen blauwtong. Van Vliet: 'Nor
maal wordt zes jaar over de ontwik
keling van een medicijn gedaan, nu
is het noodgedwongen in anderhalf
jaar gebeurd. Er is dus nog wei
nig ervaring. In heel Nederland zijn
deze zomer 150 verdachte gevallen
geconstateerd. In alle gevallen was
het loos alarm. Op Texel hebben
we bij wijze van proef zestig geënte
schapen onderzocht. Er is bloed
getapt, gekeken naar knobbelvor
ming en geregeld de temperatuur
opgenomen. Niets wees op de ziek
te.' Dat zegt nog niet alles. Vorig
jaar stak blauwtong halverwege juli
de kop op.
En hoewel het de afgelopen weken
warmer dan gemiddeld was, zijn de
knutten die de ziekte overbrengen
ook nog weinig actief. Van Vliet:
'Maar we hebben goede hoop dat
we er van gevrijwaard blijven.'
Dekbed TWO
voor André
André van der Wolk uit het Maarten
huis is sinds vorige week de trotse
bezitter van een luxe dekbed van
TWO. Hij heeft dit te danken aan
het feit dat hij het precieze gewicht
wist te raden van een baal wol,
die de dekbeddenfabriek had opge
steld op het strand bij de Ronde
om Texel. De baal woog precies
tachtig kilo. Van der Wolk was één
van zeshonderd inzenders. Het dek
bed werd hem gisteren overhandigd
door een medewerker van de dek
beddenfabriek
PHH-gebouw
PvdA, GroenLinks en CDA toonden
zich tijdens de raadsvergadering
onder de indruk. Volgens hen val
len 'de stutten' onder het PHH-
gebouw weg als de gebruikers van
het medisch gedeelte afhaken. Het
was voor de PvdA aanleiding in een
motie te vragen alle ontwikkelingen
ten noorden van het PHH-gebouw
(waaronder de poli) te bevriezen,
maar dat ging de andere partijen
te ver.
Wethouder Nico Kikkert (grond
gebied) reageerde geprikkeld dat
de brief aanleiding tot dat verzoek
had gegeven. Hij wees erop dat
alles zich nog in proces is. Lupgens
en Partners uit Boxtel, betrokken
bij de plannen van BPL, is bezig
met onderzoek naar de haalbaar
heid van een polikliniek ('deze week
moet een conceptrapport klaar zijn'
en de briefschrijvers zitten volgende
week bij hem op spreekuur.
Eric Hercules (PvdA) en Henny Fes-
Bruining vindt
bijzondere paal
Afbeeldingen op een paal hebben
bij Hielke Bruining vraagtekens
opgeroepen. Op Lentevreugd trof
hij in het landschap een paal met
vier roodkoperen ronde plaatjes en
twee smeedstalen klemmen waar
iets kan worden bevestigd. Op de
plaatjes staat het jaartal 1706. Brui
ning is benieuwd of er mensen zijn
die uitsluitsel over de voorwerpen
kunnen geven.
ten (GroenLinks) vonden dat Kikkert
te makkelijk over de impact van
de brief heenstapte. 'De handte
kening van Jan van Andel staat er
ook onder', aldus Hercules. Met de
andere partijen loofden zij de plan
nen van Ploeg en Buijsman om een
polikliniek op Texel te realiseren,
maar de route die gevolgd wordt, is
volgens hen niet juist.
'Er moet meer rekening met de
professionals worden gehouden',
aldus Festen. Hercules: 'Je moet
eerst kijken waar zo'n poli het beste
kan komen. Je moet niet eerst een
plaats bepalen en dan eens bekij
ken wie er inhaakt.' In de buurt
van het PHH-gebouw leidden de
plannen voor de bouw van een poli
kliniek ook tot onrust. Zij willen dat
het speelveldje, waarop het gebouw
deels is gepland, behouden blijft.
VRIJDAG 4 JULI 2008
goed. Onder leiding van Van Gils
komt een samenwerkingsverband
met Ecomare tot stand om 'ieder
een die langer dan drie dagen op
de Mok is' natuurlessen te geven.
Medewerkers van Ecomare en Van
Gils staan daarbij gezamenlijk voor
de klas.
Dat leidt soms tot bijzondere voor
vallen. 'Bij mariniers is het gebruike
lijk om tijdens een les te gaan staan
als je voelt dat je begint te knik
kebollen. Het is een manier om bij
de les te blijven. Arthur Oosterbaan,
Jaco Spek en Dick Schermer, die
namens Ecomare voor de klas ston
den, moesten daar in het begin aan
wennen. En we hebben eens iemand
gehad die zich afvroeg waarom de
lepelaar zo'n gevaarlijke vogel was.
Die had niet gehoord dat het een
beschermde vogel is, maar dacht
dat je tegen die vogel moest worden
beschermd.' Volgens Van Gils slaan
de natuurlessen aan. 'Je merkt dat
jongeren geïnteresseerd zijn. En het
aantal incidenten in de natuur is
gedaald naar hooguit één per twee
jaar. Eerder dit jaar werd Van Gils
tot zijn verrassing zelfs uitgenodigd
bij een bezoekerscentrum in Rotter
dam een lezing over strandbroeders
te geven. 'Ik dacht eerst dat ze me
in de maling namen, maar toen ik de
gang opliep zat niemand te lachen.
Een dag later werd ik teruggebeld en
bleek het echt serieus te zijn.' Na de
lezing kwam Van Gils in contact met
iemand van een stichting die een
paar jaar geleden had gemeld dat
de Mok na oefeningen allerlei troep
de Hors zou hebben achtergelaten.
Dat verhaal werd geïllustreerd met
de foto van een oude verroeste tank
op de Vliehors. 'Die heb ik meteen
even toegesproken en uitgelegd dat
ze wel met juiste informatie moeten
komen.'
Texel
Het creëren van een goede band
tussen kazerne en eiland is voor
Van Gils altijd een belangrijk onder
werp geweest. 'Je kunt het eiland
steunen door voor klussen mensen
van het eiland in huis te hal9n. Dan
wordt je niet zo'n geheim plekje op
de zuidpunt. Het werkt ook goed
als je elkaar kent. Jan Kamperman
van de politie belt bijvoorbeeld wel
eens op als er elders problemen met
mensen van de Mok zijn geweest.
Die worden dan intern toegesproken
en op die manier hebben we soms
erger kunnen verhoeden.' Goede
onderlinge contacten leidden er in
de loop der jaren ook meerma
len toe dat groepen verregende
kampeerders makkelijk op de Mok
konden worden opgevangen (zoals
vorig jaar nog gebeurde). 'En we zijn
in 2001 meteen in actie gekomen
bij de brand op Loodsmansduin.
Toen hebben we het zwembad tot
blusvijver bevorderd en zijn we aan
de slag gegaan.' Persoonlijk is Van
Gils ook actief op het eiland. Hij is
bestuurslid en handboogschutter bij
de Eilandschutters en bestuurslid
van Odysseus. Hij gaat zich ook
bezig houden met het Kontakt Oud-
Mariniers afdeling Texel dat maan
delijks een kaartavond op de Joost
Dourleinkazerne heeft om geld in te
zamelen voor het Emma Kinderzie
kenhuis. Van Gils verwacht het werk
te gaan missen. 'Vooral het omgaan
met grote groepen mensen, dat heb
ik altijd erg fijn gevonden. Maar ik
zal straks niet stil blijven zitten.'
Jeroen van Hattum
Hij mag zich het bekendste
gezicht van de Joost Dourlein
kazerne op het eiland noemen.
En de langstdienende marinier.
Sinds 1969 bekleedde hij verschil
lende posities op de Mok. Maan
dag komt daar een einde aan.
Dan neemt majoor Aad van Gils,
die sinds kort ook op het eiland
woont, afscheid.
het aanbod weer naar de Joost
Dourleinkazerne te gaan. Dat wilde
ik in eerste instantie met omdat dat
ik dan weer twee jaar lang in het
water zou staan. Ik kreeg echter het
aanbod een opleiding tot bootbe
stuurder te worden en dat wilde ik
niet laten lopen.'
Acht jaar lang is Van Gils werkzaam
op de kazerne als bootbestuurder,
zijn zo goed en zo kwaad als het
ging vliegtuigen met hulpgoederen
gaan binnenloodsen. Er stond een
jongen op de landingsbaan die con
tact hield met vliegtuigen en als de
piloten zeiden dat ze de landings
baan konden zien, mochten ze lan
den. Zo moest dat toen maar even
gebeuren.'
Een nabijgelegen casino wordt als
litair steunpunt) totdat hij begin dit
jaar het commando daarover neer
legt. Dat gebeurt onder meer omdat
door reorganisatie het op de Mok
gelegerde Amfibisch Ondersteu
ningsbataljon wordt opgeheven en
doordat de Mok weer volledig een
opleidingscentrum wordt. 'Er was
voor mij daardoor helaas geen pas
sende functie meer.'
'Dat is jullie nieuwe walhalla', krijgt
een lichting jonge mariniers-in-spé
in 1969 te horen van een officier
als ze net op Texel zijn gearriveerd.
Staand op het Molwerk kijken ze
naar het 'walhalla' aan de andere zij
de van de Mokbaai. Een kazerne die
uit een stel oude gebouwen bestaat
en waar de omstandigheden primi
tief zijn. De mariniers-in-spé hebben
er nog niet naar gekeken of ze wor
den subiet de Mokbaai ingejaagd.
Lopend door de prut kunnen ze zich
een weg naar de Joost Dourleinka
zerne banen.
Onder die lichting van februari '69
bevindt zich een 16-jange jongen uit
Rotterdam die aan de LTS tot schil
der is opgeleid, maar geen schilder
kan worden omdat hij een aller
gie voor verf heeft ontwikkeld. Een
nieuwe opleiding bij het Korps Mari
niers, dat hij al enigszins kent omdat
het hoofdkwartier in de Maasstad is
gevestigd, is het alternatief. 'Zo ben
ik destijds voor het eerst op de Mok
gekomen', vertelt Aad van Gils. 'We
begonnen er met een basisopleiding
van zes weken. Een paar dagen
per week op Texel voor amfibische
oefeningen en een paar dagen in
Den Helder om te sporten.'
De jonge Van Gils, marinier derde
klasse, mag nog niet overal aan
meedoen, maar wordt al wel gedrild
om vanuit een landingsvaartuig het
Texelse strand te bestormen. Dat
gebeurt in die tijd vanuit een type
landingsvaartuig dat hij tientallen
jaren later als bestuurslid van de
Stichting Keep them Landing mee
helpt renoveren. 'In die tijd waren er
ook nog oefeningen met echte muni
tie. Dan was je dagenlang bij een
bunker in de duinen bezig je eigen
prikkeldraadversperring te bouwen
die daarna werd opgeblazen.'
In de jaren zeventig is de jonge Van
Gils nog niet veel op Texel te vinden.
Hij volgt- onder meer een opleiding
tot commando in Roosendaal, is
één van de eerste mariniers van
de W-compagnie ('het koudweer-
peleton van het Korps Mariniers dat
trainde onder koude omstandighe
den in Noorwegen') en is een tijdje
in Den Helder gelegerd. Hij vaart op
de torpedojager Hr. Ms. Holland,
het fregat Hr. Ms. Van Galen en is
provoost op het KIM. 'Dat was een
periode waar ik minder trots op ben.
Daar was ik een veredelde huis
meester en moest ik ervoor zorgen
dat de jongelui recht in hun bed
bleven liggen en dat ze hun kleding
netjes hielden.
Bergen
De nauwere betrokkenheid van Van
Gils met de Mok begint ironisch
genoeg in 1979 in de bergen van
Engeland. Met de W-compagnie
volgt hij een opleiding tot mountain-
leader totdat het noodlot toeslaat.
'Ik maakte een val van 45 meter
waaraan ik 17 botbreuken overhield.
Na mijn herstel wilde het bergbe
klimmen niet meer lukken. Ik kreeg
Majoor Aad van Gils neemt maandag afscheid van de Joost Dourleinkazerne.
opvolgend commandant van een
bootgroep en drie jaar als toege
voegd hoofd opleidingen. In 1988
verkast hij voor anderhalf jaar naar
Rotterdam naar een in opkomst zij
nde afdeling automatisering. 'Dat
was nog het tijdperk met de Com
modores 64 die een geheugen van
maar liefst 64 kilobyte hadden. Ik
heb daar onder meer een muni-
tiebeheerplan opgesteld dat nog
hoofdkwartier ingericht ('wil je goed
werk kunnen leveren, dan moet je
eerst bij jezelf de zaken organise
ren'), waarna de hulpverlening ver
der op gang komt. Saillant detail,
Joop Groeskamp uit Den Hoorn
(van wie Van Gils tegenwoordig een
dorpsgenoot is) vertoeft destijds ook
op Sint Maarten. Hij sprak een paar
jaar geleden in een interview met
deze krant nog zijn bewondering uit
Van Gils is eind jaren negentig
betrokken bij de oprichting van het
Amfibisch Ondersteuningsbataljon.
Dat schepte volgens hem destijds
veel duidelijkheid, omdat de beide
bootcompagnieën en de amfibische
strandeenheid onder leiding van de
commandant van de Mok kwamen,
waardoor er uiteindelijk één com
mando is. 'Daarvoor moest telkens
tussen verschillende hoofden wor-
steeds wordt gebruikt.'
Na Rotterdam keert Van Gils weder
om terug op de Mok om testvaarten
te houden met een nieuwe type
landingsvaartuig (de Mark III waar
voor hij in de aanloopfase diverse
adviezen opstelt) en wordt chef de
equipage (spil in de organisatie) van
de kazerne. Van 1993 tot 1996 zit
hij op Curagao vanwaar hij in sep
tember 1995 betrokken raakt bij
de hulpverlening op Sint Maarten
nadat de orkaan Luis daar huis heeft
gehouden.
'Mijn eerste taak was het weer ope
rationeel maken van het vliegveld
en ik moet eerlijk zeggen dat ik van
voren niet wist waar ik van achter
moest beginnen. Er zaten honder
den vluchtelingen, dus we hebben in
eerste instantie op Curagao zoveel
mogelijk drinkwater laten inslaan om
naar Sint Maarten te brengen en we
voor het werk dat de mariniers ver
richten om plunderingen tegen te
gaan en de veiligheid te herstellen.
Van Gils: 'Op Curapao en terug in
Nederland heb ik nog diverse inza-
melacties gehouden om goederen
aan Sint Maarten te leveren. Dat
heeft containers vol opgeleverd.
Onafgebroken
Sinds 1996 is Van Gils nagenoeg
onafgebroken op de Mok gelegerd.
Eerst opnieuw als hoofd opleidin
gen, later als eerste officier (twee
de man naast de commandant). In
februari 2005 beleeft hij zijn hoog
tepunt als hij voor zes maanden tot
waarnemend commandant van de
kazerne en het Amfibisch Onder
steuningsbataljon wordt benoemd,
omdat commandant Bas van Rijs
wijk naar Irak wordt uitgezonden.
Na zijn terugkeer wordt Van Gils
hoofd van de kazerne (door een
reorganisatie omgedoopt tot faci-
den overlegd wat het er soms niet
makkelijker op maakte.' In 2003
start de operatie Samson waarbij
veel structuren binnen de krijgs
macht worden herzien. Het Korps
Mariniers moest transformeren van
een hiërarchische organisatie tot
een procesgerichte organisatie. 'Dat
is heel erg wennen geweest voor
een organisatie die getraind is om
zijn zaakjes zelf te regelen.'
Natuur is door de lange aanwezig
heid op Texel een bijzondere rol
gaan spelen in de loopbaan van Van
Gils. Hij maakt de tijden mee dat
defensie en natuurorganisaties lijn
recht tegenover elkaar staan ('aan
beide zijden heerste onbegrip en we
hadden geen interesse in elkaar'),
maar ook dat defensie toetreedt in
werkgroepen over de natuur (het
BOGT) en de deelname aan het
nationaal park in 2002. Duinen van
Texel is sindsdien het enige nati
onaal park in Nederland met een
militaire kazerne en dat functioneert
De Partij voor de Dieren in Noord-
Holland heeft Statenvragen
gesteld over het ruimen van de
ganzen. In een serie van der
tig vragen wordt Gedeputeerde
Staten om welhaast minutieuze
uitleg gevraagd.
De partij wil onder meer weten op
welke plekken ganzen zijn gevan
gen. hoeveel en hoeveel er daar
nog over van zijn. De Statenleden
'willen ook inzicht in de kosten en
wie wat betaald heeft. Ze vragen
op basis van welke regelgeving een
vergassinginstallatie kon worden
toegestaan en er zijn vragen over
de Petten. Volgens de politieke par
tij is daar tijdens het ruimen het
broedgebied van de grote stern
verstoord. Een camera van Vogel
bescherming Nederland zou tijdens
het vangen zijn uitgezet.
De partij wil opheldering over toe
zicht door provinciale handhavers.
Die zouden mensen hebben ver
hinderd bij het ruimen te komen.
De Statenleden zijn benieuwd wat
de handhavers hebben gedaan
bij overtredingen van de Flora- en
Faunawet en de Natuurbescher-
mingwet. Volgens hen hebben die
zich voorgedaan. 'Er zijn ganzen
gevangen op locaties waar dat niet
was toegestaan, is er met ganzen
gesmeten, ze zijn geschopt en in
grote dichtheden bijeen gedreven.'
Ook wordt gerefereerd aan onder
de voet gelopen ganzen.
De partij hekelt het feit dat in het
vyeekend van 31 mei/1 juni al 478
ganzen zijn vergast, terwijl de rech
ter zich pas op maandag 2 mei
kon buigen over een zaak die de
Faunabescherming tegen de vrijdag
30 mei verleende ontheffing van de
provincie had aangespannen. 'Strikt
formeel-juridisch kon volgens de
regels al worden gewerkt, maar het
is verre van chique om onomkeer
bare acties te starten voor de rech
ter zich heeft kunnen uitspreken.'
De partij stelt de vragen op een
moment dat het ruimen al voorbij is,
maar volgens de Statenleden Peter
van Poelgeest en Rob van Oeveren
waren de Statenvergaderingen van
16 en 23 juni te belast om ook nog
het onderwerp ganzen op de agen
da te zetten. Volgens hen was er op
dat moment ook geen meerderheid
in Provinciale Staten te vinden om
de ontheffing ongedaan te maken.
De PvdA op Texel wil volgende
week dinsdag in de gemeenteraad
opnieuw over de ganzen praten.
Raadslid Eric Hercules kondigde
een motie aan met de strekking dat
vanaf 2009 anders met de ganzen
moet worden omgegaan. De raad
sprak een paar weken geleden ook
al over de ganzen, maar toen waren
en bleven de standpunten verdeeld.
Frans Visman (D66) wilde van bur
gemeester Joke Geldorp weten
hoeveel ganzen er zijn geruimd,
maar kreeg nog geen aantallen te
horen. Volgens de burgemeester
wordt dat eind augustus bekend als
de ruiming door de ILG-gebieds-
commissie wordt geëvalueerd.
Fusie GGZ
De raden van bestuur van GGZ
Noord-Holland-Noord en GGZ-
centrum Westfriesland hebben een
eerste stap gezet in de richting
van een fusie. De twee organisaties
voor geestelijke gezondheidzorg
willen per 1 januari 2009 bestuurlijk
samengaan. Binnenkort wordt een
intentieverklaring tot fusie voorge
legd aan de ondernemingsraden,
de (centrale) cliëntenraden en de
raden van toezicht van beide orga
nisaties. De plannen voor een fusie
komen voort uit de overtuiging dat
de organisaties elkaar aanvullen
en dat een samenwerking leidt tot
kwaliteitsverbetering en een com
pleter aanbod.
Sieme Zijm
naar Emmen
Sieme Zijm speelt het komend
seizoen bij Emmen. De 30-jari-
ge oud-Texelaar was de afge
lopen drie seizoenen in dienst
van Excelsior, dat hem in januari
uitleende aan Dordrecht.
Toen zijn contract bij het naar de
eerste divisie gedegradeerde Excel
sior vorige maand afliep en Dor
drecht ook niet het geld op tafel
wilde leggen voor een verbintenis,
moest Zijm op zoek naar een ande
re club. Die vond hij in Emmen, dat
afgelopen seizoen op de negende
plaats in de eerste divisie eindigde.
Kennelijk heeft Zijm direct al zijn
invloed bij Emmen aangewend,
want voorzitter Jaap Lap van ZDH
kreeg woensdag een telefoontje met
de mededeling dat de club in het
eerste weekend van augustus een
trainingskamp op Texel wil beleg
gen, inclusief een oefenwedstrijd
tegen ZDH. Lap had daar wel oren
naar, maar is er nog niet in geslaagd
onderdak voor de Drentse selectie
te vinden. Wie een tip heeft, kan
hem bellen (tel. 319419). Excelsior,
dat de afgelopen twee jaar een paar
dagen op het eiland was, komt in
verband met het drukke oefenpro
gramma niet.
Het werd oorlog en in Amsterdam
werd het leven steeds moeilijker. Ir
1944 ben ik samen met mijn twee
jaar oudere broertje op fietsen zon
der banden naar opa en oma op
Texel gefietst. Daar was het grandi
oos: geen honger en geen last van
de oorlog.
Op vier mei 1945 werd door trom
petters op de toren van de kerk van
Den Burg, waarvan de spits in de
kerk lag, het Wilhelmus geblazen.
Ik heb erbij staan huilen. Opeens
leek alle spanning voorbij. Daarna
was ik mijn stem kwijt. Pas twee
weken later kon ik weer iets gaan
zeggen en nog vijfjaar lang heb ik
gestotterd. Dat was de naschok."
Aad Jesse, lid van de doopsgezinde
vredesgroep en demonstrant voor
het grenshospitium bij Schiphol,
vertelt in Trouw over zijn ervaringen
in mei 1945, toen hij als Amster
dammertje op Texel de opstand van
de Georgiërs meemaakte.
MAB-club leent
€240.000,-
De Motor- Auto- en Bromfiets
club Texel krijgt van de gemeente
een lening van €240.000,- voor
de bouw van een nieuwe kantine
bij de crossbaan in Eierland. De
lening loopt dertig jaar tegen een
rente van 4,8 procent.
De kosten van de nieuwbouw zijn
geraamd op €270.000,- Het ver
schil van €30.000,- betaalt de MAB-
club uit eigen middelen. In januari
vorig jaar zegde de gemeenteraad
de MAB-club al een subsidie toe
van €103.334,- die in vijf gelijke
jaarlijkse termijnen wordt uitbetaald.
Voorwaarde bij de nu verstrekte
lening is dat deze subsidie wordt
gebruikt voor extra aflossing van
deze lening. De eerste vijf jaar wordt
dus naast de reguliere rente over
het restant van de hoofdsom en
de aflossing van €4.566,- telkens
€20.667,- extra afgelost.
Minipaardje
op Beeresteyn
Bij Beeresteyn aan de Schilderweg
nabij Den Burg in een minimimpony
geboren. Barbara is een nakome
ling van de mini-Shetlandermerrie
Loesje en een Vallabella minipaard.
De hengst was zelfs zo klein, dat de
merrie in een sleuf van een halve
meter diep moest worden gezet om
het dekken mogelijk te maken. Het
veulen is vanaf de weg te zien.
