'Opvang zeehonden
vooral voor educatie'
'Om in te spelen op de toekomst'
TESO wil snel duidelijkheid
over toekomst Helderse haven
Pelagia maakt reis over wereld
Man krijgt werkstraf
na greep
uit kassa
Onvoldoende bewijs
voor mishandeling
Pleidooi 'afblijfplicht' wilde dieren
Vredespad in Oosterend
TEXELSE J COURANT
Rechter spreekt verdachte vrij
Volle winst voor dames Tevoko
openbaar blijft.
DINSDAG 23 SEPTEMBER 2008
De Pelagia is vrijdag vertrokken voor een reis van een jaar over de wereld. (Foto niozi
De Pelagia is vrijdagavond van
Texel vertrokken voor een reis
van een jaar over de wereld. Het
onderzoeksschip van het NIOZ
vaart langs Afrika, Zuid-Amerika
en IJsland.
De Pelagia wordt ingezet voor
diverse onderzoeksprogramma's.
De eerste is een Europees project
waarin apparatuur is ontwikkeld om
de zeebodem gedetailleerd in kaart
te brengen. Ten westen van Spanje
wordt de apparatuur met de Pelagia
getest.
Daarna wordt het schip ingezet voor
wetenschappelijke onderzoeken in
de Middellandse Zee, de Westelijke
Nijldelta bij Egypte en de Oostelijke
Arabische Zee. De onderzoeken
worden verricht door buitenlandse
instituten, de Universiteit Utrecht en
de Nederlandse Wetenschappelijke
Organisatie (NWO) waar het NIOZ
een onderdeel van is.
In maart 2009 stapt NlOZ-geoloog
Geert-Jan Brummer als expedi
tieleider aan boord voor studie in
de Straat van Mozambique. In dat
gebied zijn in het verleden grote
klimaatsprongen geweest. Sedi
ment op de zeebodem kan meer
vertellen over met name de over
gangen tussen ijstijden en warme
perioden daartussen. Daarna vaart
het schip naar Zuid-Amerika waar
NlOZ-onderzoekers Hein de Baar
en Corina Brussaard expeditielei
ders worden.
Brussaard doet onderzoek naar de
wijze waarop algenbloei in oceanen
kan worden beëindigd door een
virusaanval. De Baar houdt zich
bezig met opname en afgifte van
broeikasgassen door de oceaan.
Hun werk is onderdeel van een
groot onderzoek naar kust, zee en
oceanen dat onder de vlag van het
NWO wordt gehouden. Het moet
nadere kennis over de kringloop van
koolstof opleveren.
De Pelagia vaart vanaf Zuid-Ame
rika door naar Reykjavik en keert
naar verwachting augustus 2009
terug in de thuishaven op 't Horntje.
Het onderzoeksschip is te volgen
via www.nioz.nl/cruises.
Politierechter Vos heeft maandag
een 25-jarige inwoner van Den
Burg veroordeeld tot een werkstraf
van 40 uur. De man is schuldig
bevonden aan het verduisteren van
een bedrag van €1600,-. Dat deed
hij vanuit zijn functie als medewer
ker van een winkel in zijn woon
plaats. De man werd betrapt nadat
camera's waren geïnstalleerd.
De leiding van de winkel ontdekte op
16 oktober vorig jaar een onverklaar
baar kastekort. De volgende dag was
er opnieuw sprake van een tekort,
waarna werd besloten camera's te
installeren. Op de zo gemaakte beel
den was duidelijk te zien dat de ver
dachte geld uit de kassa pakte en dit
in zijn broekzak en sokken stopte. Op
5 november vorig jaar werd hij met de
beelden geconfronteerd. De man gaf
de diefstal ruiterlijk toe en verklaarde
extra geld nodig te hebben voor repa
raties aan zijn auto. De man woont
nog thuis, maar zat na een zake
lijk fiasco erg krap. Op dit moment
onderhoudt de zoon het gezin met
geld dat hij verdient in de bediening.
Na de ontdekking van de diefstal
werd de medewerker op staande
voet ontslagen. Bovendien werd een
schuldbekentenis getekend voor het
bedrag van €1600,-. Ruim €500,-
werd direct ingehouden van zijn
laatste salaris en het bedrijf besloot
justitie in te schakelen. Officier van
Justitie Van Zwieten noemde de zaak
'erg vervelend voor het bedrijf'. 'Er
is niet alleen sprake van geld dat is
weggenomen, het is ook beschaming
van vertrouwen tussen werkgever en
werknemer. Ik vind dit een ernstig feit
en €1600,- uit de kassa is ook best
een flink bedrag. Normaal gespro
ken is dit alleen al voldoende voor
celstraf', aldus de officier. Dat het
toch niet tot de gevangenis kwam,
had de verdachte te danken aan zijn
lastige persoonlijke omstandigheden.
De officier stelde voor de zaak af te
doen met 40 uur taakstraf. Een eer
der voorwaardelijk opgelegde celstraf
van een maand werd omgezet in een
taakstraf van 60 uur. In totaal moet de
man dus 100 uur werken.
Nadat de verdachte had laten weten
er enorm veel spijt van te hebben
en zijn advocaat had opgemerkt de
voorgestelde straf redelijk te vinden,
besloot rechter Vos het voorstel van
de officier te volgen.
Verschil is ook dat wij een maat
schappelijke onderneming zijn. We
houden onze boot ook buiten de
reguliere dienstregeling standby,
voor ziekenreizen en andere nood
gevallen, we verzorgen schouwbur-
greizen en opze aandeelhouders
laten de winst in de onderneming.'
Om de Haagse politiek bewust te
maken van deze en andere argu
menten, steekt de Waal regelmatig
zijn licht op in de hofstad.
Brandstof
De politierechter in Den Helder
heeft maandag een 34-jarige man
uit Zaandijk vrijgesproken van
mishandeling. De rechter was
van mening dat er - nadat de
officier van justitie de tenlasteleg
ging had gewijzigd - onvoldoende
bewijs was.
De Zaandijker was in april vorig
jaar samen met een collega naar
Texel gekomen om een avondje te
stappen. Ze logeerden bij een ken
nis in De Koog en gedurende de
avond ging er heel wat drank naar
binnen. 'Ik dronk eigenlijk van alles
door elkaar', gaf de verdachte toe.
Na het stappen kwam het op hun
logeeradres tot een mishandeling.
De Zaandijker zou zijn collega een
kopstoot en enkele trappen tegen
het lichaam hebben gegeven. 'Ik
weet wel dat we een woordenwis
seling hadden, maar volgens mij is
er niet geslagen', vertelde de ver
dachte maandag aan politierechter
Vos.
Opmerkelijk genoeg besloot officier
van justitie Van Zwieten de tenlas
telegging te wijzigen. Dit had er
mee te maken dat er geen getuigen
waren van de vermeende mishan
deling. 'Er is alleen de aangifte van
het slachtoffer, verder heeft nie
mand iets gezien. Bovendien is er
later door de politie ook geen licha
melijk letsel geconstateerd', aldus
de officier. Om de zaak toch rond te
kunnen krijgen, had het slachtoffer
Sportvissen
De wind zat zaterdag voor de vis
sers van Sportvisclub Texel in de
verkeerde hoek. Op het strand bij
paal 17 sloeg alleen Theo Buren
eigenlijk als getuige moeten wor
den gehoord tijdens de rechtszaak.
Dat vond Van Zwieten niet nodig.
De verdachte zelf had echter wel
gemeld dat hij zijn collega bij de nek
had vastgepakt. Daarom besloot de
officier de kopstoot te laten vallen
en uit te gaan van het vastpakken
bij de nek.
Bijkomend voordeel van deze wijzi
ging was dat iemand bij de nek pak
ken minder ernstig is dan het geven
van een kopstoot. En aangezien de
politierechter in Haarlem de ver
dachte kort na het Texelse incident
voor andere feiten had veroordeeld,
vond de officier dat er nu geen
straf hoefde te worden opgelegd.
'Als de rechter in Haarlem dit feit
namelijk had meegewogen in zijn
oordeel, was zijn straf waarschijnlijk
niet hoger uitgevallen. Daarmee kan
dus worden gesteld dat verdachte
al gestraft is.'
De advocaat van de Zaandijker
was het er niet helemaal mee eens,
ondanks dat zijn cliënt er zeer gena
dig van af leek te komen. 'Dit is een
ander feit, waar bovendien door de
aangever niet over wordt gespro
ken. Dan kan het niet zo zijn dat
mijn cliënt wordt veroordeeld puur
op basis van een eigen opmerking.
Dat is dan echt te weinig bewijs
voor een mishandeling', aldus de
advocaat. De rechter was het met
hem eens en sprak de verdachte
vrij.
een vis aan de haak. Hij werd met
27 cm winnaar van de (tiende) wed
strijd in de wintercompetitie. De
volgende wedstrijd wordt gehouden
op 4 oktober, vanaf 18.00 uur bij
paal 15.
TESO-directeur Cees de Waal (rechts) s
(onderhoudstechnicus) en Wilfred Vendel (r
TESO, en daarmee Texel, heeft
er groot belang bij dat Den Hel
der in 2009 een besluit neemt
over de toekomst van de veer
haven. 'Als er volgend jaar geen
duidelijkheid komt, wordt het
heel moeilijk ons goed op de
toekomst te kunnen voorberei
den', roept TESO-directeur Cees
de Waal de buurgemeente op
zich te houden aan de deadline.
TESO volgt de uitwerking van de
Helderse studie Gaan voor Goud
of Behoud, dat voorziet in een
toekomstplan voor de Helderse
haven, op de voet. Naast de op
Texel impopulaire tunnelvariant zit
hier ook de door TESO gewens
te verplaatsing van de haven in
noordoostelijke richting. De Waal
onderhoudt wekelijks contact met
betrokkenen om op de hoogte te
blijven van de ontwikkelingen en
zo mogelijk invloed te kunnen üit-
oefenen. Uitgangspunt is om in juli
2009 tot een besluit te komen. De
Waal: 'Het is belangrijk dat er dan
duidelijkheid komt, zodat ook wij
op de toekomst kunnen inspelen.
Tot 2020 houden we bijvoorbeeld
rekening met een jaarlijkse ver-
voersgroei van 1,5 procent. Om
dat aan te kunnen moeten we tij
dig onze voorbereidingen treffen,
zoals voor de vervanging van de
Schulpengat in 2015. Daarnaast
hebben we te maken met allerlei
andere partners, zoals Rijkswater-
lekt aan boord zijn licht op bij medewet
achinist
staat. De bruggen zijn in 2014 vijf
tig jaar oud en afgeschreven. RWS
gaat deze niet eerst vervangen en
tien jaar later nog eens de haven
verplaatsen.'
2040
Om goed voorbereid te zijn op wat
president-commissaris Kees Dros
als 'overmorgen' omschrijft, treft
TESO voorbereidingen voor een
toekomstvisie die een beeld moet
geven van wat de bootdienst tot
2040 kan verwachten. Deze prog
nose moet volgens De Waal verder
strekken dan scenario's over het
te verwachten vervoersaanbod,
maar ook toekomstige ontwikke
lingen over juridische zaken, poli
tiek, planologie, milieu, toerisme,
technische zaken, brandstof en
andere ontwikkelingen. 'Een brede
visie waarvoor we gebruik wil
len maken van expertise op aller
lei terreinen.' Het moet resulteren
in meerdere toekomstscenario's
waarop TESO de besluitvorming
tijdig kan afstemmen.
Dat de werkelijkheid zelfs de
meest extreme verwachting kan
overtreffen, blijkt uit de scenario's
waarvan TESO sinds 1999 gebruik
maakt. Die van de vervoerde voer
tuigen beweegt zich sinds 2006
in toenemende mate boven het
maximumscenario. De sterke groei
van het aantal auto's (in twee jaar
tijd tien procent) verklaart De Waal
ers Jan Keizer (machinist), Ramon Staal
(Foto Pieter de Vries)
door groei van de mobiliteit, afna
me van het aantal inzittenden per
auto en seizoensverbreding, waar
bij TESO de laatste jaren ook een
graantje meepikte' van het gun
stige economische tij. Met het oog
op de toekomst reageert Dros met
tevredenheid op de aanstelling van
oud-TVL-voorzitter Bart Robbers
als onafhankelijke 'kwartiermaker'
voor invulling van het Meerjarig
Toeristisch Investeringsfonds waar
TESO ook een bijdrage aan zal
leveren. Hierover zal binnenkort
duidelijkheid komen.
Aanleginrichting
Mocht het rijk aansturen op een
hoge vergoeding voor de aanlegin-
richtingen, dan heeft De Waal een
scala aan tegenargumenten op de
plank liggen. Met experts die hem
ten dienste stonden ten tijde van
de succesvolle strijd over de con
cessie, boog hij zich ook over dit
mogelijke besluit dat ertoe kan
leiden dat TESO de tarieven moet
verhogen. Dat zou een verkeerde
beslissing zijn. 'Want in afwijking
van de bootdiensten op de andere
eilanden, die onder de concessie
het exclusieve recht op het gebruik
van de aanleginrichting hebben en
akkoord zijn gegaan met de ver
goeding, mogen bij ons ook ande
ren ondernemingen er gebruik van
maken. Het zou niet fair zijn dat
TESO zou moeten betalen voor
het gebruik van infrastructuur die
Dat ook de recente geschiedenis
interessant is, blijkt uit het bedrag
dat TESO in het afgelopen boek
jaar uitgaf aan energie (€2 miljoen).
In een periode dat de brandstof
prijzen rriet circa veertig procent
stegen, spendeerde de bootdienst
'slechts' tien procent extra. 'De
Dokter Wagemaker is een stuk
groter en vaart toch zuiniger dan
de Schulpengat, door elektrische
brandstofinjectie en andere aan
passingen nam het verbruik ver
der af en ook de toevoeging van
Soltron aan de gasolie levert een
besparing van drie procent. Het
scheelt ook dat de naar verhou
ding dure Molengat uit de vaart
is. Maar we gaan ervan uit dat
we de komende jaren niet nóg
zuiniger kunnen varen, dus als
de brandstof verder in prijs stijgt,
komen die extra kosten er volledig
bovenop.'
Opmerkelijk was de toename
van het aantal keren dat TESO 's
avonds en 's nachts uitvoer. Vorig
boekjaar gebeurde dat 97 keer,
een jaar eerder nog 73 keer. Ver
grijzing van toeristen is volgens
De Waal een belangrijke oorzaak.
'Een flinke stijging en om de druk
niet teveel te laten oplopen, kijken
we hier heel kritisch naar. Het moet
echt nodig zijn. Daarover voeren
we constructief overleg met de
Alarmcentrale, onze bemanning en
de ondernemingsraad, ledereen
ziet het belang van deze maat
schappelijke taak.'
Punt van zorg voor De Waal is de
druk vanuit Den Helder om betaald
parkeren in te voeren bij de haven.
'Het zijn vooral forensen die daar
hun auto's parkeren, zij worden
er de dupe van. Niet de toeristen
die naar Texel komen. Die nemen,
mede dankzij onze lage tarieven,
doorgaans hun auto mee.'
In de Burgemeester De Koning
hal begint vrijdag om 20.00 uur
de algemene vergadering van
aandeelhouders van TESO. De
zaal is open vanaf 19.00 uur.
Het damesteam van volleybalver
eniging Tevoko is zaterdag het sei
zoen goed begonnen door in Uit
geest met 4-0 van Voluit te winnen.
Tevoko verkreeg met een goede
opslagserie een ruime voorsprong in
de eerste set. Daarna werden aan
beide kanten veel fouten gemaakt,
het spelniveau was erg laag. Tevoko
liet slechts bij vlagen goed spel zien,
en dan vooral met harde aanvallen
van Ivet Former. Door een toch wel
eenvoudige setwinst (25-17) begon
het Texelse team minder geconcen
treerd aan de tweede set. Dit leidde
tot onnodige fouten, waardoor Voluit
punten kon scoren. De score bleef
tot het eind van de tweede set gelijk
op gaan. Pas bij een achterstand van
22-19 ging Tevoko scherper spelen.
Uiteindelijk werd de set met 25-22
gewonnen. De derde set vertoonde
hetzelfde spelbeeld (25-21) en pas in
de vierde set begon Tevoko gecon
centreerder te spelen. Met snoeiharde
services en uitgespeelde aanvallen
werden punten gescoord, tot een
voorsprong van 12-3. Hierna zakte de
concentratie weer en door fouten van
Tevoko kwam Voluit op gelijke hoogte.
Een wissel pakte echter goed uit.
En met Tamar Lok nieuw in het veld
herkreeg het team het vertrouwen. Zij
scoorde met haar blok diverse punten
en de set werd met 25-17 gewonnen.
Mede doordat dit de enige wedstrijd
van het weekend was staat Tevoko
dankzij deze overwinning op de eer
ste plaats. Volgende week staat de
uitwedstrijd tegen het gedegradeerde
NIVO uit Hoorn op het programma.
'Zeehonden redden zich goed,
maar opvang blijft nodig.' Dat
zei Henk Brugge vrijdag bij zijn
afscheid bij Ecomare. De vertrek
kende dierenverzorger doelde
onder meer op de vele meldingen
die Ecomare krijgt, ook over aan
gespoelde zeehonden. De dieren
zijn dermate aandoenlijk dat pas
santen het niet kunnen laten zich
erover te ontfermen. 'Als wij het
niet doen, dan komen er elders
allerlei kleine opvangcentra.'
Maar Brugge was realistisch genoeg
om aan te geven dat zeehonden
in het algemeen met rust moeten
worden gelaten. 'Geniet ervan', zei
hij wel tegen mensen die ongerust
melden dat er een zeehond voorbij
komt. Als voorbeeld noemde hij
zeehond die een aantal jaren gele
den wekenlang toevlucht zocht op
de dijk bij 't Horntje. Ondanks de
moeite die het kostte om het dier
met rust te laten, maakte dit het
uitstekend en nadat hij een tijdje
op zijn vet had geteerd, verliet het
dier, weliswaar wat kilo's lichter, op
eigen kracht kerngezond de dijk.
Het bracht Brugge ertoe te pleiten
voor meer natuurlijke 'vluchtheu
vels voor zeehonden', waarop ze
bij extreem hoogwater ongestoord
hun toevlucht kunnen zoeken, zeker
gezien de voorziene stijging van de
zeespiegel.
Peter Reijnders van Imares, autori
teit op het gebied van zeehonden
en gastspreker, pleitte zelfs voor
een 'afblijfplicht' voor wilde dieren.
Zijn stelling was dat noch de natuur,
noch de zeehond gebaat is bij het
verlenen van zorg aan individuele
dieren. Maar met een zekere vorm
van opvang had hij geen moeite.
'De educatieve waarde hiervan is
In dezelfde kist waarin Brugge zelf honderden zeehonden heeft vervoerd, werd de
verzorger ook zelf Ecomare 'uitgezet'.
heel belangrijk.' En als onderzoeker
maakte hij ook dankbaar gebruik
van de dieren uit Ecomare. De soort
kan volgens heiji wel op eigen
kracht overleven, mits de natuur
lijke omstandigheden dit mogelijk
maken. 'Ik denk dat er toekomst zit
in de natuur, maar dan moeten de
gebieden wel voldoende groot zijn
en zodanig zijn ingericht dat natuur
lijke processen kunnen plaatsvin
den.'
Maakbare natuur?
De vraag hoe 'wild' Nederland is en
of natuur maakbaar is, beantwoord
de onderzoeker en gastspreker
Theunis Piersma van het NIOZ aan
de hand van twee voorbeelden. De
kanoetstrandloper omschreef hij als
een natuurvogel, die het moet heb
ben van schelpdieren die van nature
voorkomen in de Waddenzee, waar
bij hij de afname van de soort toe
schreef aan het mechanisch oogs-
(Foto Gerard Timmerman/Beeldbank Texel)
ten van kokkels en .mossels. De
grutto noemde hij een cultuurvogel,
die het best gedijt op weiland waar
extensief wordt geboerd, dus cul
tuur wordt bedreven. Alleen trekt
de grutto door intensivering van de
landbouw inmiddels aan het kortste
eind. Zijn bewering dat de grauwe
gans extreem in aantal is toegeno
men door de overdadige aanwe
zigheid van gras en water, bracht
hem in aanvaring met Jan Koolhof.
'Dat is te simpel geredeneerd. Gan
zen eten ook aardappels.' Volgens
Koolhof is de gans vooral in aantal
gegroeid nadat de beheersjacht in
2002 is beperkt.
Brugge omschreef de gans als
Texels eigen 'schaamvogel'. 'Als je
dan toch iets wilt doen, laat de
gemeente dan elk voorjaar eier-
zoekers op pad sturen.' Hij zag
commerciële mogelijkheden voor
de ganzeneieren. 'Je kunt er fantas
tische gerechten mee bereiden.'
Een groep jongeren heeft vrijdag
avond een vredespad aangelegd
door Oosterend. Het pad loopt van
de voormalige doopsgezinde kerk in
de Peperstraat langs de Maartenkerk
in de Kerkstraat naar de katholieke
kerk in de Vliestraat. Het is gemar
keerd met tegeltjes die de jonge
ren hebben versierd en waarop zij
persoonlijke vredeswensen hebben
gezet. Het pad is een initiatief van
VonK, het gezamenlijk jeugdwerk van
de kerken op Texel. Het loopt voor
uit op de internationale dag van de
vrede die zondag wordt gehouden. Er
zijn die dag drie kerkdiensten waarin
alle Texelse kerken samenwerken en
dezelfde liturgie volgen.
Jongeren legden vrijdag met versierde tegeltjes een vredespad aan door Oosterend.
