'Dit is geweldig! Geen personeel meer' Rtnnnpn
'Stoppen met werken stond me zo tegen'
TEXELSE 14 COURANT
'Als je werkt, moet je veel
dingen laten schieten'
DINSDAG 28 APRIL 2009
waar we zin in hebben, maar iede-
JbdP 'iW ra aimnH 7Ün VAiet in dp VJPP.r mat
j al twee jaren achter de rug, die niemand
'Dit is geweldig! Geen perso
neel meer,' dacht Henk van
Wijk, voormalig directeur van
Langeveld De Rooij, bij het
ontwaken op zijn eerste dag in
de VUT. 'Het voelde als een
opluchting. Mensen in dienst
hebben blijft een hele verant
woording. Die zorg voelde ik
van me afglijden. Of ik er naar
uitkeek? Helemaal niet. Maar ik
wilde niet eindigen zoals mijn
ouders. Die hebben nooit een
dag pensioen gehad, zijn echt
in het harnas gestorven. Erna
en ik hebben nu al twee jaren
achter de rug, die niemand ons
meer kan afpakken.'
Het eerste jaar van het vutten
staat Henks partner Erna Dam
nog helder voor ogen. 'Henk liep
zich aan één stuk door overal druk
waar we zin in hebben, maar iede
re avond zijn we in de weer met
Beeldbank Texel. Zeven dagen in
de week. Wat dat betreft, heb ik
geen tijd om dood te gaan. Moet
ik minstens 130 worden om het af
te krijgen. Tachtig procent van het
materiaal wat ik heb, moet er nog
op worden gezet. We zijn onlangs
gelinkt aan Beeldbank Noord-Hol
land, Erna is er trots op.'
In de nieuwe werkruimte van
Beeldbank - het huis aan de
Rozendijk heeft daarvoor een
belangrijke uitbreiding gekregen -
liggen nog stapels werk te wach
ten. 'Er komen ook altijd bezighe
den tussendoor. Nu ben ik in de
weer met Effies Buurten, een
nieuw boek over Oudeschild. Gré
Zegers en Martha Witte waren hier
om foto's uit het archief van mijn
vader te bekijken. Ik heb aange
boden de foto's die in het boek
komen te bewerken en te retou
cheren. Eigenlijk ben ik nog steeds
dag en nacht bezig met van alles
en nog wat. We hebben het druk
ker dan ooit. Op vakantie gaan we
bijna niet meer, want we vinden
Texel zo prachtig, dat we er hele
maal niet meer van af willen. We
hebben een strandhuisje, een
heerlijke tuin waarin we van alles
telen. Komkommers, tomaten,
gemeente, ook Staatsbosbeheer courgettes, kruiden, noem maar Als je werkt, moet je zoveel din-
doet er aan mee. Ze hebben De op. Koken is ook iets wat ik heel gen laten schieten.'
Nederlanden ook laten leegschof- graag doe. Bijna iedere dag. Wat
felen door een overkants bedrijf, ik zelf kan maken, maak ik zelf. Het stoppen met werken viel gelijk
Stoppen met werken. De VUT is onbetaalbaar gewor
den en de pensioengerechtigde leeftijd lijkt in de rich
ting van de 67 jaar te gaan. Het onderwerp staat op
het ogenblik volop ter discussie. Maar is stoppen met
werken voor iederéén iets om naar uit te kijken? Hoe
bouw je je werkzaamheden af, hoe ga je om met je
vrije tijd? Drie Texelaars die gestopt zijn met werken,
vertellen over hun ervaringen.
Mijn werk heb ik heel bewust gebeurt ook, want we hebben
verdiend en geef het hier ook uit.
Het is trouwens niet alleen de
afgebouwd. Toen ik 50 werd,
nam ik één dag per week vrij, op
m'n 55-ste werden dat er twee.'
Toen Ria Timmer (64 jaar), van
Timmer's Bakkerij in de Wever
straat, er op 1 april 2003 defini
tief mee stopte, had ze al haar
taken geleidelijk aan overgedra
gen. 'Het was heerlijk om vrij te
zijn. Vrijheid had ik nooit gehad.
andere liefhebberijen. Kees heeft
twee paarden, die hij graag voor
een karretje spant. Vroeger reed hij
er ook op, de laatste tijd niet meer.
Ik voer ze, zet ze binnen of buiten,
maar dan heb je het ook wel gehad.
Ik ga liever golfen, waar Kees niets
mee heeft. Hij vindt er weinig aan
steeds dat kleine balletje te moe
ten zoeken. Die dingen zouden een
piep-signaal moeten afgeven,
zodat je ze gemakkelijker kunt vin
den, zegt hij vaak. Maar we heb
ben overeenstemming bereikt. Eén
dag per jaar gaat hij met mij mee
golfen en omgekeerd stap ik één
dag in z'n karretje.'
Reizen met de camper vinden ze
wél alletwee leuk. 'We gaan er
om te maken. Voor die tijd was hij
ook wel maatschappelijk betrok
ken, maar had hij de tijd niet om
de kranten helemaal te lezen. Nu
er gelegenheid was alles goed tot
zich te nemen, begon hij zich »-«*..
overal aan te ergeren. Hij liep ledereen lijkt zich wel bij de gang Zelf zuurkool inleggen, bijvoor- met de verhuizing naar de Rozen
maar te foeteren. Gelukkig is hij van zaken neer te leggen. Het zal beeld. En Erna vindt het weer leuk dijk, naar het huis waar de ouders
rustiqer qeworden en legt hij het wel, hoor je mensen steeds vaker om jam te maken. Die houdt zich van man Kees, 35 jaar hadden
gemakkelijker naast zich nest' zeggen.' ook bezig met wekken, met inma- gewoond. Ik heb wel erg aan he
Misschien wel rustiqer maar Van 's Morgens om 7.00 uur gaat de ken.' alleen zijn moeten wennen. Dat
Wijk maakt nog wel even van de wekker, waarna de ochtend rustig 'En natuurlijk vis en jaag ik nog kende ik helemaal niet. Maar er zoveel mogelijk mee weg^berieden
qeieqenheid qebruik om zijn erger- begint. Koffie, krantje lezen, een graag. We pakken de goede kant was gelukkig genoeg te doen. De |aar zijn we vijf weken naar Portu-
nis te ventileren over de uitbeste- wandeling met de honden. 'Nie- van het leven. Oh ja. en dan golfen v»rhn„win„ klaar dus het huis aal oeweest. van de zomer willen
ding van veel gemeentelijk werk mand regelt meer wat je moet we nog. En al zijn we in de vut, we
naar bedrijven van de overkant, doen en datgene wat je doet, worden ieder jaar opgebeld met
•Alles onder het mom van Euro- hoeft niet meer,' merkt van Wijk de mededeling dat we ingeschre-
pese regelgeving. Als de gemeen- tevreden op 'Ik heb bij m'n ven staan voor het Grafisch Open.
te de projecten zou opsplitsen, afscheid voor mijn fototoestel een Eigenlijk mag dat helemaal niet als
hebben we Europa helemaal niet 500 mm-lens gekregen. Het is je niet meer werkt, maar ik doe al
nodig. Het is écht een grof schan- heerlijk om de tijd te hebben daar- vanaf de eerste dag mee.' Er volgt
daal. Ik koop helemaal niets aan mee op pad te gaan. We fotogra- een schaterlach. 'Snap je^nou dat
de overkant. Ik heb het geld hier feren wat af. Overdag doen we Ui l""°'
we ons echt met vervelen?'
worden uitgezocht en op volgor
de worden gelegd. 'Ik moest zo
hard werken om het allemaal op
tijd af te 'krijgen, dat mijn vrouw
me waarschuwde. Ze merkte dat m'n beheer kreeg, liet ze vanaf dat
ik er wakker van lag. 'Je komt
jezelf wel tegen', liet ze me weten.
Tijdens een weekendje weg stort
te ik in. Ik had zo moeten stres
sen om die bezorging op tijd rond
te krijgen, dat ik in het hotel aan
gekomen, de hele middag op bed
moest liggen om bij te komen. Ik
verbouwing was klaar, dus het huis gal geweest, van de zomer willen
moest nog helemaal ingericht wor- we naar Noorwegen. We gebruiken
den. De eerste maanden ben ik erg de camper ook als we naar beur-
uithuizig geweest, voortdurend aan zen gaan. Dan knopen we lekker
de flodder. De stilte ontvluchten, een paar vrije dagen aan zo'n
Als ik dan op de fiets zat, dacht ik: werkbezoek vast.'
ik hoop dat ik iemand tegenkom. Ria vindt het heerlijk, zo dicht bij de
En dat gebeurde natuurlijk. Ik werd vrije natuur te wonen, 's Morgens
zelfs regelmatig staande gehouden wandelt ze, 's middags fietst ze.
door toeristen die jaar in, jaar uit 'En dan zijn er natuurlijk de zorgta-
brood bij me zijn komen halen, ken die je bezig houden. Passen
Geleidelijk aan wen je aan je vrij- op de kleinkinderen en het bezoe-
heid. En ga je die steeds meer ken en nalopen van ouder wor-
waarderen.' dende familieleden. De ouders van
'Ik heb nooit meer een dag ingeval- Kees zijn ook al in de 90. Het gaat
len. Als je weg bent, moet je afstand allemaal zo hard. Maar het is fijn er
nemen. Dat heb ik altijd erg gewaar- nu echt de tijd voor te hebben en
deerd in m'n schoonmoeder. Toen het doet je goed als er naar je
ik de zaak in de Weverstraat onder bezoek wordt uitgekeken. Voeger
had ik als werkende vrouw, in com-
moment alles aan me over.' binatie met de zorg voor de kmde-
Op de huistafel in de woonkamer ren, nooit tijd. Het zorgen kwam,
ligt een puzzel op tafel. Een inge- en komt nog steeds, op de vrouw
wikkelde, driekwart klaar. Man neer. Vrouwen in die positie moe-
Kees is buiten in de weer. Vanuit de ten gewoon dubbel zo hard werken
woonkeuken kijk je recht in de als mannen. Daarom vind ik het zo
grote wei, waar de twee paarden, heerlijk om als we met de camper
Frits en Coureur, lekker de ruimte weggaan, minstens tien boeken
hebben. Ria vertelt dat Kees nog mee te nemen en de rust te heb-
wilde in geen geval weer over-
spannen raken en besloot de drie dagen in de week werkt. 'Ook ben om te lezen. Ik ben de afgelo-
postbezorging voor Sandd er hij is langzaam aan het afbouwen, pen jaren echt bezig geweest met
onmiddellijk aan te geven. Ik heb Ik heb nu een paar jaar genoten een inhaalslag.'
het twee jaar met plezier gedaan, van het alleen zijn, nu komt Kees er
steeds meer bij. Het is belangrijk
dat je eigen dingen blijft doen. Dat Tekst en foto's Margreet Berndsen
'Denk maar niet dat ik mijn krantenwijken
geef als ik 65 word,' aldus een strijdlustige Kees Zoetelief.
'Eigenlijk wilde ik helemaal
niet in de VUT,' vertelt Kees
Zoetelief (64 jaar), voormalig
kantinebaas van De Bolder.
'Maar ik was toen 61 en licha
melijk werd het er allemaal
niet beter op. Nadat ik twee
eerdere kansen om er met
behoud van een goed salaris
uit te stappen, had laten schie
ten - De Bolder is een best
bedrijf op dat gebied - moest
ik op een gegeven moment de
knoop doorhakken. Ik vond het
verschrikkelijk. Het idee om te
moeten stoppen stond me zo
tegen, dat ik totaal overspan
nen raakte. Wat moet je met al
die vrije tijd als je geen hob
by's hebt?'
Zoetelief, in de volksmond ook
wel Goudplevier genoemd, vatte
het plan op om kranten te bezor
gen. Dat bleek geen probleem. Al
voordat hij daadwerkelijk bij De
Bolder vertrok, dienden De Tele
graaf en de Helderse Courant
zich aan. 'Ziezo, dat was tenmin
ste iets om de tijd door te komen.
Maar ik was niet tevreden, want
ik stond om zes uur 's morgens
op, maar was om kwart voor acht
alweer klaar. Omdat er een groot
tekort aan bezorgers was, kon ik
er een zondagswijk bij krijgen.
Die besloeg de hele Mars, van
maar alles bij elkaar was het
teveel. Toen ik het besluit een
maal had genomen, was het een
opluchting. Ik heb drie jaar werk
gehad om mijn evenwicht te vin
den. Het is ook moeilijk als je
geen mens bent om te biljarten of
te klaverjassen. Misschien ga ik
dat ooit nog eens doen, maar
voorlopig niet. Ik geniet van het
ritme dat ik nu heb gevonden. Ik
doe ook vrijwilligerswerk. Samen
met mijn vrouw bezorg ik maaltij
den voor Tafeltje Dekje en rijden
we mensen, die voor controle of
onderzoek naar het ziekenhuis
moeten, naar Den Helder of Alk
maar. Genoeg te doen en toch
nog tijd om op maandagmorgen
voor een praatje naar de markt te
gaan, Met de bijbehorende con
sumptie in De Lindeboom, natuur
lijk. En af en toe mag ik ook nog
even achter de bar bij De Bolder
staan. Op avonden dat er wordt
tendwijken voor m'n rekening gekaart en tijdens ANBO-bijeen-
wilde nemen. Geen probleem, komsten. De krantjes daarvan
Graag zelfs. Nu kwam ik om half breng ik trouwens ook nog rond.
negen 's ochtends de huisdeur Verder wandel ik veel, zwem ik,
binnen. Ik vond het niet genoeg sport ik bij Galm - een project
en trad als postbezorger in dienst voor 55-plussers - en gaan mijn
bij Sandd. Bezorgde zo'n 600 vrouw en ik af en toe lekker op
poststukken in de week. Dat ging vakantie. Ditmaal Curagao. Ja,
aanvankelijk uit de kunst. Toen er voor die krantenwijken moet ik
zich een vacature in de bezorging dan natuurlijk vervangers zoeken,
van de Texelse Courant voor- Mensen zeggen wel eens tegen
deed, nam ik die er ook nog even
bij. Dat kon allemaal wel, dacht
Zoetelief kwam tot de ontdekking
dat hij al met al méér uren maakte
Volmolen tot Hoefslag. Kort daar- dan bij De Bolder. Want de post-
op vroegen ze me of ik twee och- stukken moesten van te voren
me: Kees, waar ben je nou alle
maal mee bezig? Maar ik vind het
goed zo. Geen jachtig bestaan
meer, maar wel wat te doen. En
denk maar niet dat ik mijn kran
tenwijken er aan geef als ik straks
65 word. Kees gaat mooi door
met dit werk.'
ierkt Ria Timmer op. 'Dat was