K
Trendwatcher blikt in glazen bol Texel
'Doodgaan raakt
uit de mode'
TEXELSE 7 COURANT
Subsidie voor investeringen
T üSCK
SSoheh
DINSDAG 9 JUNI 2009
Een vliegende auto, de TESO-boot die op zonne-ener-
gie vaart, een gemeentehuis dat met de drollen van
ambtenaren wordt verwarmd, een Texelse heilige en
decolleté-acquisitie. Toekomstscenario's die trend
watcher Adjiedj Bakas Texelaars vrijdag voorspiegel
de. Het is aan de lokale beleidsmakers er een Texelse
interpretatie aan te geven.
Ondernemers die bij de banken
moeilijk geld los kunnen knjgen,
wees hij op de komst van steeds
meer geld uit het Midden-Oosten
en India. 'Ze investeren hier miljar
den.' Daarbij wordt niet louter geke
ken naar cijfers, maar ook naar de
stand van de sterren. Bij de aan
koop van Corus zou de investeer
der bijvoorbeeld op het advies van
een financieel astroloog zijn afge
gaan. 'Misschien moeten jullie ook
De bekende trendwatcher was naar
het eiland gekomen om de aftrap
van het project 'Ruimte voor Eco
nomie' in De Kiekendief op te luiste
ren en gemeente, ondernemers en
andere betrokkenen van inspiratie
te voorzien. 'Er staan ons in de
komende vijftig jaar meer verande
ringen te wachten dan in de afgelo
pen 5000 jaar', aldus Bakas. 'Ont
wikkelingen voltrekken zich
razend tempo.' Op korte termijn
voorzag hij dat de energieprijzen een waarzegger in dienst nemen.'
weer naar het torenhoge niveau van
juli 2008 zullen stijgen. 'U moet
goed nadenken over de nieuwe
energieeconomie. Zonne-energie
ontwikkelt zich sneller dan wind- Texel moet goed kijken welke gas-
energie. Windmolens draaien op ten het aantrekt. 'Mensen zonder
Irritatiemanagement
subsidie, in plaats van op wind.
Richting beleidsmakers: 'Waarom
plannen voor windmolens maken,
als je weet dat zonne-energie zich
sneller ontwikkelt?' Als voorbeeld
noemde Bakas de getergde staal
verwerker Corus, die zich nu heeft
gestort op de ontwikkeling van verf
met zonnecellen. Wijzend op de
vele (boeren)loodsen op het eiland.
'Als je die ermee beschildert, kun
nen ze in hun eigen energievraag
voorzien.'
Waarzegger
Andere trend die hij aanstipte was
de 'verdamping' van vele miljarden
euro's en dollars, waardoor het wel
vaartsniveau volgens Bakas terug
keert naar het niveau van twintig
jaar geleden. Lagere pensioenen,
mensen hebben minder geld te
besteden en moeten langer door
werken, wat volgens hem uitmondt
in minder boekingen. Een trend
waar Texel zich overigens tot dus
ver grotendeels aan lijkt te onttrek
ken. Voor Texel verwacht Bakas
meer Nederlandse gasten, maar
minder buitenlanders. Toenemende
complexiteit van de maatschappij
schrikt mensen volgens hem af. Zijn
i: 'Hou
kinderen hebben vaak een hekel
aan gezinnen met kinderen. De irri
tatiegraad neemt toe. Het managen
van irritatie wordt één van de groot
ste uitdagingen voor Texel.'
Een crisis geeft ook kansen. Bakas:
'Het is een voorjaarsschoonmaak',
plaatste hij de depressie in histo
risch perspectief. Bedrijven die cre
atief zijn en innoveren, komen vol
gens de ziener het beste uit de
crisis. 'Mensen hebben gekke din
gen nodig.' Als voorbeeld noemde
hij fabrikant Ten Cate, die hetzelfde
weefpatroon waarmee dameson
dergoed werd gemaakt, nu toepast
bij de succesvolle productie van
kunstgras.
Trendwachter drs. Adjiedj Bakas tijdens
zijn lezing in De Kiekendief.
opereren al thuis vanachter hun
computer. Door de techniek wordt
de maatschappij anders ingericht.'
Hij voorzag ook radicale verande
ringen in de zorg, zoals onder meer
een samensmelting van pensioen-
Een vliegende auto maakt de TESO-boot volgens Bakas wellicht overbodig.
Trend is ook de behoefte aan geluk fondsen, zorgverleners en woning-
en het vervagen van wonen en wer
ken. Nieuwe technieken, zoals
blackberry (telefoon die in verbin
ding staat met de pc) en digitale
niek, die thuis werken en ver
en mogelijk maakt. 'Chirurgen
corporaties.' En door de voortschrij
dende medische en genetische
kennis, worden mensen steeds
ouder. 'Doodgaan raakt uit de
mode.' Texel moet cultuur, bos en
duinen koesteren. 'Natuur is sexy.'
Recycling van afval neemt volgens
Bakas een hoge vlucht. Maar ook
inwendige afvalstoffen zijn geschikt
voor hergebruik. Hij repte over een
al ontwikkeld sanitair systeem,
waarbij urine van spoelwater wordt
gescheiden en energie oplevert. 'En
poep bevat bacteriën die geschikt
zijn voor verwarming. Stel je voor,
een stadhuis dat wordt verwarmd
met de drollen van ambtenaren.'
Vliegende auto
Zeker is volgens de spreker de
komst van de vliegende auto. 'Over
drie jaar koop je hem voor €70.000,-
Misschien vliegen mensen straks
naar Texel en wordt de veerboot
overbodig.' Ander scenario was om
de veerboot naar Noors voorbeeld
op zonnecellen te laten varen.
Hij adviseerde Texelaars na te den
ken over het bedenken van verha
len. Verwijzend naar het Italiaanse
imago van pasta's en sauzen van
het merk Bertoli. 'Een verzonnen
beeld. Het is gewoon van Unilever.
Met verhalen maak je mensen blij.
Hebben jullie hier geen lokale heili
ge die jullie kunnen vereren? Nee?
Dan verzin je er een. Niemand con
troleert of het klopt.'
Tenslotte adviseerde hij onderne
mers samenwerking te zoeken met
overkantse bedrijven met nieuwe
producten en concepten. 'Sluit coa
lities en vertaal het naar de Texelse
situatie. Ga netwerken, doe aan
decolleté-acquisitie.
Gerard Timmerman
B en w hebben voor €37.875,-
toegekend aan diverse organi
saties als gedeeltelijke bekosti
ging van investeringen. Ook
werden aanvragen afgewezen
omdat het college van mening is
dat de betrokken verenigingen
kapitaalkrachtig genoeg zijn om
alles zelf te betalen.
Een investeringssubsidie bedraagt
25 procent van het investeringsbe
drag. De hoogste subsidie
(€10.000,-) wordt uitgekeerd aan
Radio Texel voor de aanschaf van
een digitale studio. De Dorpscom
missie Eierland krijgt €8.206,- voor
een uitkijkmolen die bij De Cocks-
dorp moet komen. Aan de Zweef-
vliegclub Texel is €4.500,- toege
kend voor de aanschaf van een
PH 1073. De folklorestichting krijgt
€3.474,- voor de aanschaf van een
nieuwe dansvloer. Voetbalvereni
ging Texel'94 kan rekenen op
€3.275,- voor het aanbrengen van
lichtarmaturen, plafonds en andere
vernieuwingen en sportcentrum
Budokai krijgt €2.697,- voor de
aanschaf van trainingsmaterialen.
Kleinere bedragen gingen naar
Muziekvereniging DEK voor de
aanschaf van instrumenten
(€2.000,-), Gymvereniging Texel
voor de aanschaf van een tum-
blingbaan (€1.548,-), Model Racing
Texel voor de aanschaf van vloer
matten (€1.073,-), Bridgeclub Groot
Slem voor de aanschaf van een
bridgemate scoresysteem (€769,-),
Bridgeclub Texel Alert, ook voor
een bridgemate scoresysteem
(€713,-), de Woon Advies Commis
sie Texel (van Woontij) voor de
aanschaf van diverse gebruiksgoe
deren (€600,-) en de stichting Con
certvleugel Texel voor renovatie
van de vleugel en de aanschaf van
transport- en beschermingsmid
delen (€520,-).
Het college wees vijf aanvragen
voor investeringssubsidie van de
hand. Het betreft het verzoek van
Scouting Texel om €4.183,- voor
de bouw van een afrastering en
fietsenstalling bij het groepsge-
bouw aan de Bernhardlaan, de
aanvraag van het Koninklijk Texels
Fanfarekorps om €1.148,-voor de
aanschaf van trommels en een
drumstel, de Waddenruiters/Klep-
pertjes voor de aankoop van
springhindernissen (€919,-), de
Watersportvereniging Texel voor
de aanschaf van zeekajaks en een
bootje (€935,-) en Vrouwen van Nu
(Plattelandsvrouwen) voor de aan
koop van een laptop en datapro-
Vogelwerkgroep zoekt zomertortels
Replica blazer TX11 te water gelaten
Na maanden van voorbereiding is
de replica van de 115 jaar oude
TX11 in Workum te water gelaten.
Het Friesch Dagblad toont de
gebeurtenis met een grote foto van
Frans Andringa. De blazer werd in
1894 voor 2075 gebouwd voor
Pieter Vlaming Biemzn uit
rend, die het schip gebruik
de vangst op platvis, haring,
vis, mosselen en garnalen. Het
schip verwisselde een aantal malen
van eigenaar tot het in 1978 zonk,
na een botsing met een bieten
schip. Met hulp van het Prins Bern-
hard Fonds werd het schip gelicht
en kon er een replica worden
gemaakt. De TX11 is eigendom
van het Zuiderzee Museum.
Toneelvoorstelling
over dementie
Het Alzheimer Café sluit dins
dag 30 juni in Question Plaza
het seizoen af met de toneel
voorstelling Tafel van Twee van
Thomas Borggrefe. Dit indrin
gende toneelstuk belicht de
problematiek van een demente
rende vrouw en haar echtge
noot.
Borggrefe, toneelspeler en pastor
in een verpleeghuis, neemt beide
rollen voor zijn rekening en gaat na
afloop in gesprek met de toe
schouwers. De regie is in handen
van Helmert Woudenberg.
De voorstelling wordt in samen
werking met Omring Texel aange
boden door het Alzheimer Café en
is vooral bedoeld voor de eigen
bezoekers en voor personeel van
zorginstellingen en mantelzorgers
van dementerenden. Kaarten kun
nen tijdens kantooruren worden
opgehaald bij De Buureton en de
receptie van De Gollards. Omdat er
niet veel kaarten beschikbaar zijn
voor andere toeschouwers, is het
De Vogelwerkgroep is op zoek
naar informatie over zomertor
tels. Deze duif is kleiner dan de
bekende Turkse tortel, heeft een
bijna vosbruine rug met zwarte
vlekken, een rood randje om het
oog, een grijs kopje en vier
zwarte streepjes in de nek. De
vogel staat op de Rode Lijst van
broedvogels.
De Vogelwerkgroep Texel benoemt
ieder jaar een vogelsoort tot soort
van het jaar. Vaak is dat een
bedreigde vogelsoort. Ook de situ
atie van de zomertortel streptope-
lia turtur) wordt 'kwetsbaar'
genoemd. De Vogelbescherming
becijfert dat vanaf het begin van de
jaren zestig de afname ten minste
85 procent bedraagt. Vooral sinds
het midden van de jaren tachtig is
het aantal broedparen sterk terug
gelopen. Een belangrijke oorzaak
is het gebrek aan voedsel. Tortels
eten zaden en het moderne cul
tuurland bevat te weinig kruiden-
rijke vegetaties. Ook in de gebie
den in Afrika waar de vogels
overwinteren, is veel veranderd.
zaak ze tijdig af te halen. Mensen
die al een kaart hebben, maar ver
hinderd zijn, wordt verzocht de
toegangsbewijzen weer in te leve
ren.
De voorsteling begint om 19.15
Grote droogte en het kappen van
bossen hebben de overlevingskan
sen van de zomertortel sterk doen
verminderen. Daarnaast worden in
Frankrijk en Spanje jaarlijks vele
tienduizenden duiven geschoten.
Jagers trekken in de herfst naar de
bergpassen in de Pyreneeën om
de laag passerende tortelduiven
neer te knallen.
Op Texel lijken er nog aardig wat
zomertortels te broeden, wellicht
mede veroorzaakt door het akker-
randenbeheer. Zomertortels broe
den overal in bosjes, windsingels
en jonge bossen, zowel in de
natuurgebieden als in het agrarisch
land. En juist dat laatste maakt het
lastig om precies te zeggen hoe
het hier met de soort gaat De aan
tallen in de bossen, het duingebied
en de kleine natuurgebiedjes zijn
redelijk bekend. Maar niet de ver
spreid over de rest van Texel broe
dende paartjes.
De Vogelwerkgroep vraagt dan ook
waarnemingen van zomertortels
door te geven. De vogel is schuw,
maar heeft een kenmerkend geluid,
een laag, bijna spinnend 'torr-torr-
torr'. Omdat het een echte zomer
vogel is, is juni een prima maand
om hem op te sporen. Waarnemin
gen (met datum en exacte plaats)
kunnen worden doorgegeven aan
alle leden van de Vogelwerkgroep
of aan Adriaan Dijksen (tel. 319231
e-mail ruigehoek@cs.com).
'Niet van de
groene maffia'
Het vooroordeel moet voor eens
en altijd maar eens uit de wereld,
zei Herman Ridderinkhof, adjunct
directeur van Koninklijk NIOZ
vrijdagavond. 'Ik ben niet van de
groene maffia! Wij voelen ons
deel van de Texelse economie.'
Ridderinkhof is voor het project
Ruimte voor Economie het gezicht
van de stuurgroep Kennis. Duur
zaamheid noemde hij als een trend
die Texel veel mogelijkheden biedt.
De getijdencentrale in het Mars
diep, zilte landbouw en een onder
zoek naar ballastwater zijn
(miljoenen)projecten waarin het
NIOZ participeert. Het buitendijkse
NlOZ-poldertje, dat buiten veel
regels valt, een prima proeftuin.
Texelaars moeten wat hem betreft
veel vaker een beroep doen op het
Waddenfonds, dat elk jaar (nog 18
jaar te gaan) €30 miljoen uitkeert.
Schaalvergroting
melkveehouderij
Halvering van het aantal melk
veehouders, waarbij overblijvers
op aanzienlijk grotere schaal
verder boeren. Dat is het lande
lijke scenario voor de komende
vijf jaar. Of het ook op Texel wer
kelijkheid wordt, moet nog blij
ken. Zeker is dat grootschalige
landbouw niet in kleinschalige
gebieden past, zei LTO-voorzit-
ter Jaap Hin.
Hin zei dat bij het startschot van
het project Ruimte voor Economie,
waarin ook de landbouw partici
peert. De sector kenmerkt zich
volgens Hin door stabiliteit, kracht,
flexibiliteit en veelzijdigheid. Scha
lden mogen dan onverbrekelijk ver
bonden zijn aan het imago van
Texel, de schapenhouderij draagt
volgens Hin maar enkele procen
ten bij aan de omzet van de land
bouw. Die komt voor driekwart uit
melk en pootaardappelenteelt.
Probleem is dat de melkprijzen in
een flinke dip zitten, waardoor de
veehouders genoodzaakt zijn op
grotere schaal te gaan werken. Dat
kleinschalig ingerichte gebieden,
zoals de Hogeberg, daar niet
geschikt voor zijn, mag volgens
Hin niet op de landbouw worden
afgewenteld. Hij pleitte voor een
tegemoetkoming. Uit het feit dat
de landbouw qua omzet 'slechts'
vijftien procent bijdraagt aan de
Texelse economie, mag geen ver
keerde conclusie worden getrok
ken. 'Het toevoegen van waarde
gebeurt aan de vastewal', doelde
hij op de verwerking die al dan niet
coöperatief is uitbesteed.
Wat ik zeggen wou
Oosterend
De dorpsvermetigingsplannen
Oosterend staan opnieuw op de
agenda. Wethouders, coalitie en
belanghebbenden hebben samen
in projectontwikkeling lak aan fei
ten en democratie.
Els Jak,
Oosterend.
&£5j-U,iT%
Geslaagd
Bryon Kaczor, Gavin van der
Star, Sjoerd-Jan van der Star,
Giel Kooren, Wesley Daalder en
Jacob Witte hebben het trekker
rijbewijs behaald. Het examen
werd- zaterdag afgenomen op het
erf van The Eagles Ranch nabij De
Waal.