Joke Geldorp spraakmakend en markant Opkomen voor belang Texel aan de overkant 'Zelfstandigheid is groot goed' Politicus sinds 1978 TEXELSE 7 COURANT DINSDAG 22 SEPTEMBER 2009 Incognito reisde ze in de herfstva kantie van 1998 een weekje over Texel. Met praatjes hier en daar en het lezen van de krant pro beerde ze zich een beeld te vor men van het eiland waarvoor ze als burgemeester had gesollici teerd. De voorbereiding was niet tevergeefs, een paar maanden later werd de toen 54-jarige Joke Geldorp door minister Bram Peper van Binnenlandse Zaken benoemd tot de twintigste burgemeester van Texel. Op 16 maart 1999 werd ze geïnstalleerd, deze week zwaait ze af. Geldorp kan zonder twijfel één van de markantste burgemeesters van Texel worden genoemd. Ze deinsde niet terug voor het conflict, waar door ze bij een deel van het eiland omstreden was. Maar ze manifes teerde zich ook als burgemeester die van aanpakken wist, lange werk dagen maakte en immer voor de belangen van Texel opkwam, wat haar geliefd maakte. Over een ding zijn vriend en vijand het ééns: Geldorp was geen burge meester die zich het kaas van het brood liet eten en al helemaal niet iemand die slechts op de winkel paste. Een bekende anekdote is dat zij in 2004 in een mum van tijd bij toenmalig gedeputeerde Henry Meijdam op kantoor zat, nadat de provincie een streekplan had gepre senteerd waarin Texel er zeer bekaaid vanaf dreigde te komen. Geldorp liet de provinciebestuurder onomwonden weten dat er onvol doende rekening was gehouden met het eiland. Ze had er evenmin moeite mee ministers, staatssecretarissen en andere kopstukken uit de landelijke politiek aan te schieten. Voordeel was dat de juridisch geschoolde en bestuurlijk onderlegde Geldorp het politieke jargon beheerste, waar door zij wist wat ze wel en niet moest zeggen en vooral op welke toon om resultaten te boeken. Bijko mend voordeel was dat ze een goed netwerk had en dat veel mensen haar kenden. Op het provinciehuis in Haarlem ging het verhaal rond dat bij de ingang altijd twee burgemees ters direct werden herkend: de bur gemeester van Amsterdam en van Texel. Haar slagvaardigheid, soms gepaard gaand met enige impulsiviteit, lever de haar al snel de naam op kordaat te zijn. Zelf wil ze die kwalificatie met als iets opmerkelijks beschouwen. 'Kordaat en doortastendheid zijn begrippen die altijd aan een vrouw worden toegeschreven, nooit aan een man. Maar had ik dan als bur gemeester niet kordaat moeten zijn? Dan had men mij meteen in het Marsdiep moeten bonjouren.' Boodschappen Het doen van 'boodschappen aan de overkant' ervoer Geldorp als één van de belangrijkste taken van het ambt. Zij wist dat ze met name bij de provincie en het rijk moest zijn om de belangen van het eiland te behartigen. Niet als daar de beslui ten al waren genomen, maar juist vóórdat het zover was, zodat er nog bijgestuurd kon worden. Door haar contacten in Den Haag was ze goed op de hoogte van wat er aan wetge ving in voorbereiding was en er werd voor haar gelet op zaken die voor Texel of de Wadden interessant waren. Het belang van goede contacten ervoer Geldorp een paar jaar gele den toen de burgemeesters van de vijf Waddeneilanden bij minister Karla Peijs van Verkeer en Water staat zaten om het convenant voor de Waddenveren te ondertekenen, zonder onderwijs naar Den Helder 'Ik was de enige die geen handteke- gaan. Zij vonden het mooi als hun ning hoefde te zetten, want het was burgemeester bij ze kwam. Als ik de minister toen duidelijk dat we op zaken moest voorbereiden, bleef ik Texel een prachtige veerdienst heb- altijd in de auto.' Naar eigen zeggen ben, waarvoor het convenant niet heeft Rebotex de afgelopen tien jaar nodig was.' een goede klant aan haar gehad, Een tegenslag was het dan ook toen omdat ze 's morgens graag een kop staatssecretaris Tineke Huizinga koffie lustte. 'Ik was erg blij toen de vorig jaar toch een plan lanceerde cappuccino werd ingevoerd.' TESO onder de concessiewetge- Kritiek ving te scharen. Met dank aan de opgebouwde contacten, de inspan- Dat ze op het eiland regelmatig ningen van TESO, steun van allerlei bloot stond aan kritiek op haar organisaties op het eiland en de optredens, ontging haar niet. Het demonstratie bij Dijkmanshuizen hoorde volgens Geldorp bij het lukte het het tij te keren. Volgens ambt. 'Mensen maakten mij op ver- Geldorp hebben achteraf bekeken schillende manieren mee en er ambtenaren van Verkeer en Water- waren ook mensen die hun gelijk staat onvoldoende voorbereid werk soms niet kregen. Mensen die wel afgeleverd. Dat bleek onder meer na tevreden zijn, hoor je over het alge afloop van een zitting van de Vaste meen met.' Kamercommissie van Verkeer en Weten dat een burgemeester het Waterstaat, waarin voor TESO als- met iedereen naar de zin kan maken, nog een uitzondering werd maakte het haar makkelijker met de gemaakt. kritiek om te gaan. 'De grap is dat Geldorp:'Na afloop kwam de Staats- men een burgemeester veel meer De Georgische president Micheil Saakasjvili bezoekt Texel tijdens de zestigste herdenking van Bevrijdingsdag. secretaris uit eigen beweging naar macht toedenkt dan je in werkelijk- mij toe. Dat gebeurt niet zomaar, heid hebt.' Zij wijst erop dat veel moet je je dan afvragen hoe je daar tewerken gehuisvest. Je kon door mens. De gemeente is in die com- dus ze moet hebben aangevoeld besluiten onder de verantwoorde- op in gaat spelen, welke dienstver- de kieren naar buiten kijken en er missie vertegenwoordigd door dat er iets met klopte. Zij zei toen lijkheid van een gemeenteraad val- lening je zelf blijft aanbieden en wat was onder burgemeester Gutker al wethouder grondgebied Het voor dat ze de inspanningsverplichting len en niet zomaar door de burge- je kunt uitbesteden.' Volgens Gel- een onderzoek gestart. Op een zitterschap staat verder los van het had ervoor te zorgen dat Texel bui- meester worden genomen. 'Ik heb dorp kan Texel niet alles zelf blijven gegeven moment raken gebouwen ten schot bleef. Daarna moest ik zo wel een zelfstandige taak op het doen, wil het de dienstverlening op zo gedateerd, dat ontwikkelingen er politiek zijn om te zeggen dat ik aan gebied van openbare orde en veilig- peil houden. 'Die moet in orde zijn niet meer kunnen plaatsvinden, zo'n verplichting natuurlijk niks had, heid en daar ben ik bezig geweest en dat doe je door zelf te doen waar Ze verwijst naar de vele discussies maar dat het hartstikke zeker moest met het opzetten van een keten om je goed in bent en overige klussen over de plek van het PHH-gebouw burgemeesterschap. Ik ben een paar jaar geleden op verzoek van Gedeputeerde Staten op persoon lijke titel voorzitter geworden van de Gebiedscommissie vanwege mijn maai Ual l lel Mdi iaiii\P«c icr\ci mucoi 11 ici w v.— - - li_i.om 1 zijn. Dat is het politieke spel waar je gezamenlijk met diverse partners aan de overkant onder te brengen, langs de Pontweg. Hoe vaak is het lokale kennis. Halverwege 2011 op dat moment allebei inzit. Maar overlast te beteugelen. In die hoek Je kunt niet voor elke klus een eigen cinHe Ho nnoninn in mei nft" wnrrit ^evalueerd en dan beknken daar sinds de opening in mei nou verkeerd gegaan? Het lijkt soms alsof we bang zijn voor dingen die kunnen gebeuren, maar die achteraf niet plaatsvinden. Er is echt zorg geweest bij gebruikers van het gebouw, maar je kunt je op een gegeven moment ook verschuilen achter het oordeel van het bevolking want die vond het allemaal met wordt geëvalueerd en dan bekijken we hoe het verder moet.' Ze blijft tot eind dit jaar ook voorzit ter van de plaatselijke commissie van de KNRM, maar daarna gaat die functie eveneens over naar de nieuwe burgemeester. De politiek en ontwikkeling van Texel zegt ze met meer dan gemiddelde belangstel ling te willen blijven volgen. 'Dat is nodig. Het grappige is dat je vervol- meer dan tien jaar mijn dagelijkse zul je weinig tegenstanders tegen- specialist in huis hebben.' Zij bena- gens alleen maar positieve geluiden leven geweest, dus dat laat ik niet komen. Maar als iemand een bouw- drukt dat dat zaken zijn, waar de hoort over het feit dat in het PHH- vergunning niet krijgt, moet je met gemeenteraad de komende jaren gebouw nu zoveel disciplines zijn bij de burgemeester zijn, maar bij de een koers in zal moeten uitzetten. gebundeld. Ik ben dolbij dat het er gemeenteraad die een bestem- Goede dienstverlening is volgens staat, anderen hoeven dat met te mingsplan heeft vastgesteld. haar op lange termijn een middel zijn. als ze er maar gebruik van Hoewel ze het nodige van zich af liet om de zelfstandigheid van het eiland maken. Dat is mij dierbaar en goed glijden, was Geldorp niet van steen, te garanderen. 'Je moet zorgen dat genoeg.' Zo beet ze een paar jaar geleden je burgers tevreden zijn. Als een ||_q van zich af toen een paar roddels provincie of het rijk dan langskomt over haar hardnekkig bleven han- om je zelfstandigheid aan te pas- Geldorp blijft in Den Hoorn wonen, gen. 'Soms moet je je afvragen of sen, vinden zij veel burgers tegen- Ze heeft zich eén ding voorgeno- het zinvol is jezelf daartegen te ver- over zich.' Geldorp hoopt dat het men: haar opvolger wil ze op geen neleiders om te vertellen dat ik de dedigen. maar als iets te dicht bij eiland de bestuurlijke zelfstandig- laatste boot naar Texel nog moest als je op zulke momenten een goed netwerk hebt, kun je elkaar makke lijk vinden en dat helpt wel om tot oplossingen te komen.' Verkiezingen In verkiezingstijd was ze vaak de boer op voor het eiland. 'Als leden van de Tweede Kamer ergens in Noord-Holland kwamen spreken, zocht ik ze op om ze aan te schieten over Texelse problematieken. Soms belde ik wel eens met de campag- enkele manier voor de voeten lopen. het wezenlijke van mezelf komt, heb heid zo lang mogelijk kan bewaren. Dat betekent dat ze veel verzoeken ik het recht voor mezelf op te komen. Als raadslid en wethouder in Mep- voor andere activiteiten op het eiland Maar belangnjker vind ik het als ik pel maakte zij de grote gemeentelij- moet afslaan. Ze blijft wel tot half mezelf's morgens of's avonds in de ke herindeling in Drenthe mee en 2011 voorzitter van de ÏLG-Gebieds- spiegel zie. Dan weet ik wat ik wel of gunt Texel geen zelfde lot. 'Bestuur- commissie Texel. Volgens Geldorp niet gedaan heb en daar mag ik mij lijke zelfstandigheid is een groot druist dat niet in tegen haar voome- toch ook aan vasthouden.' goed, waarvan je eigenlijk pas weet het waard is, als je het kwijt bent.' Ze wijst erop dat de nieuwe gemeen- Waddeneilanden ten die aan de overkant ontstaan Het vinden van intensievere samen- een paar jaar nodig zullen hebben werking tussen de vijf Waddeneilan- om zichzelf gestalte te geven. De den is één van haar belangrijkste politieke partijen doen er volgens thema's geweest. Haar visie was te haar verstandig aan die tijd te komen tot één Waddengemeente gebruiken om te bedenken wat met daarin de eilanden als vijf deel- Texel zelf kan blijven doen en op had, had je boot half drie terug. Ik gemeenten met eik hun eigen auto- welke fronten het beste met ande- probeerde dus vaak vergaderingen nomie. Die gemeente had in ver- ren kan worden samengewerkt. halen. Dan waren ze helemaal vnen- delijk voor me en mocht ik soms zelfs voor. Op die manier kon je veel contacten leggen.' Geldorp schat dat ze gemiddeld twee tot drie keer per week aan de overkant was. 'Daar had ik geen moeite mee, behalve als je vijf dagen in de week aan het reizen was. Dan was ik aan het eind van de week soms ook buiten adem. Neem bij voorbeeld een vergadering over zandsuppleties in Haarlem. Dat duurde anderhalf uur, maar je moest boot acht uur heen en als je geluk zomaar los. Ik wil ook blijven volgen wat er in Haarlem en Den Haag gebeurt.' Plannen om op andere manieren politiek actief te worden, heeft ze vooralsnog niet, maar ze sluit het ook niet uit. 'Ik zie wel wat voor leuke klussen er nog kunnen komen, maar dan moet het wel aan de over kant zijn.' Als voorbeeld noemt ze Nel Eelman die na haar vertrek als wethouder verder ging als Statenlid van Noord-Holland. 'In die functie kan zij soms nog wat voor Texel doen. Maar op het moment heb ik geen ambities. Ik ga eerst eens lek ker met vakantie.' Jeroen van Hattum en bezoeken aan elkaar te knopen om efficiënt met de tijd om te gaan.' De tijd aan boord werd dikwijls gebruikt voor gesprekken. 'Ik vond het 's morgens ook gezellig te gaan zitten bij de kinderen die voor bij- Geldorp laat directeur Rob Wortel en president-commissaris Kees Dros bij het 100- jarig bestaan van TESO weten dat de veerdienst voortaan het predikaatkoninklijk mag voeren. band met de eilandposities een bijzondere status moeten krijgen. De gemeenteraad besliste met een kleine meerderheid anders. De blik moest op de Kop van Noord-Hol land worden gericht. Met de Wad deneilanden moet beperkt worden samengewerkt op gezamenlijke punten als de Waddenzee en natuur bescherming. Dat was voor Geldorp een bittere pil, al zal ze dat zelf met zeggen. 'Het is de keuze van de raad geweest en als goed democraat heb ik me daarbij neer te leggen. Anders had ik mijn consequenties moeten trek ken en moeten aftreden.' De stand van zaken is dat zich de komende jaren in de Noordkop een paar gemeentelijke herindelingen voltrek ken. Texel is daar niet rechtstreeks bij betrokken, omdat het zelfstandig mag blijven, maar het eiland moet wel rekening houden met de komst van nieuwe buren. 'We hebben straks Den Helder met 60.000 inwoners en twee nieuwe gemeenten met 40.000 tot 50.000 inwoners naast ons liggen. Als gemeente met 13.500 inwoners Eigen huis Geldorp is de afgelopen jaren vaak in één adem genoemd met het PHH-gebouw, het nieuwe gemeen tehuis en de nieuwe OSG waar veel over te doen is geweest. Ze vindt het met terecht als ze alleen daar mee geassocieerd zou worden. 'Toen ik hier kwam, was één van mijn opdrachten de gemeentelijke organisatie te moderniseren. Dat heeft minder de aandacht getrok ken. maar als je nu ziet dat dienst verlening één van de allerbelangrijk ste onderwerpen is geworden, dan gaat dat naar mijn gevoel verder dan een kanjerproject raadhuis of OSG. Met dienstverlening ben je dagelijks voor je bevolking bezig.' De reorganisatie van het ambtelijke apparaat verliep niet altijd soepel, maar volgens Geldorp was dat onvermijdelijk. 'Achter de schermen is strijd gevoerd tussen de onderne mingsraad, afdelingen en het bestuur. Dat hoort ook, je moet elkaar met argumenten overtuigen. Maar naar verhouding hebben zich geen grote pieken en schokken in de ontwikkeling van de organisatie voorgedaan. Wat we nu hebben bereikt, is dat de organisatie bereid en in staat is op nieuwe taken te reageren en te laten inbedden.' Ze is blij dat het gelukt is de kanjer projecten van de grond te krijgen. 'Er moest bijvoorbeeld een nieuwe brandweerkazerne komen. Toen ik hier kwam, was die nog bij Gemeen- Geldorp overhandigt een petitie aan minister Pieter Winsemius waarin gepleit wordt vóór een verplaatsing van de veerhaven in Den Helder. Joke Geldorp-Pantekoek werd op 16 maart 1999 geïnstalleerd als burgemeester van Texel. Daarvoor was ze vijf jaar wethouder ruimte lijke ordening, volkshuisvesting en milieu in Meppel. Haar politieke carrière begon daar in 1978 toen ze bestuurslid werd van de plaat selijke WD. In 1982 kwam ze voor de WD in de Meppelse gemeente raad en een paar jaar later werd ze fractievoorzitter. Geldorp werd geboren in Delft op 11 oktober 1944. Na de oorlog verhuisde het gezin Pantekoek terug naar Heiloo waar ze oor spronkelijk vandaan kwamen Haar vader had daar een eigen installa tiebedrijf. Tijdens vakanties bivak keerde de familie geregeld op Texel waar de eerste interesse van Gel dorp in het eiland werd gewekt. 'We zaten in De Koog in een huis van een tante van Kees Alkema, de latere gemeentearchitect.' Na het voltooien van de HBS in Alkmaar studeerde ze rechten in Groningen, Leiden en Amsterdam. Haar specialiteit was publiek recht, ofwel de omgang tussen burger en overheid. Tijdens de studie in Amsterdam ontstond de eerste interesse in politiek. Ze bezocht raadsvergaderingen en werd lid van de Liberale Studentenvereni ging. In 1975 verhuisde ze met haar man naar Meppel waar ze lerares maat schappijleer in het voortgezet onderwijs werd. Ze kregen één zoon. In 1981 maakte ze een per soonlijk drama mee door het vroeg tijdig overlijden van haar man, waarna Geldorp samen met haar zoon verder ging. Ze bleef in het onderwijs totdat ze in 1994 wet houder werd. Sinds vorig jaar is ze oma van een kleindochter.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 2009 | | pagina 7