TEXELSE 3 COURANT
Keur aan gezelschappen leidt tot festival
ïooaestooorewlUns
li. hst com is Sm
DINSDAG 17 NOVEMBER 2009
Archiefstuk
Hoewel de belangstelling het
ene decennium groter is dan het
andere, is toneelspel op het
eiland altijd een belangrijke en
gewaardeerde vorm van ver
maak en vrijetijdsbesteding
geweest. Zo meldt de Texelsche
Courant in de jaren rond 1900
een komen en gaan van toneel
gezelschappen en rederijkers
kamers en gingen ook de ker
mis en de uitvoeringen van
gymastiek- en muziekverenigin
gen vaak gepaard met de opvoe
ring van één of meer eenakters.
Zelfs de lezingen van de Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen
ontkwamen niet aan de alomvat
tende behoefte aan luchtig ver
maak. Zo besloot de heer De Jong
in december 1893 zijn toch wat
beschouwende lezing over Texel in
1910 met de voordracht van Een
huisselijk tooneeltje en Op en ach
ter het tooneel van dr. E. Laurillard.
In het verslag van de bijeenkomst
beschrijft de redacteur opkomst en
ondergang van de voordrachts
avonden. 'Na de drukbezochte
volkslezingen van het Nut in vroe
gere jaren, kwamen de avonden
van Rederijkersvoorstelllingen,
Gymnastiek en dergelijken, waar
door het getal bezoekers van de
Nutsavonden tot een minimum
werd gebracht. Rederijkers,
zang en gymnastiek behooren ech
ter tot het verleden en de volksle
zingen van het Nut schijnen weder
het aantrekkingspunt te worden.'
Misschien had de redacteur gelijk
toen hij schreef dat de Nutsavon
den weer beter werden bezocht,
maar hi) was wat voorbarig door te
schrijven dat rederijkers tot het
verleden behoorden. Hoewel, de
laatste uitvoering van Rederijkers
kamer UDI uit Den Burg was alweer
vijf jaar geleden, toen op 19 febru
ari 'ter gelegenheid van 's Konings
verjaardag' in De Vergulde Kikkert
De laatste rit van een oud-postiljon
werd opgevoerd, gevolgd door het
blijspel De student thuis. De toe
gang was 49 cent, personen onder
de 16 jaar werden niet toegelaten.
In hetzelfde jaar (1888) bracht
rederijkerskamer A.D.A van der
Hoeven uit De Cocksdorp De
scheepsjongen en De oude kleêr-
kooper.
De opvoering in de Vergulde Kik
kert was overigens een van de
laatste stuiptrekkingen van de
toneelvereniging uit Den Burg,
want in september 1888 meldt de
Texelsche Courant dat de leden
hebben besloten de vereniging op
te heffen. 'Zeker betreurt menigeen
de ontbinding van een gezelschap,
dat zoo menige genoegelijke avond
berzorgde Ook de drie jaar
eerder opgerichte rederijkerskamer
van Den Hoorn, 'Het rijske wordt
allengs een boom', liet niet meer
van zich horen. 'Het schijnt dat de
grond hier niet geschikt is', meent
de redactie van de Texelsche Cou
rant. 'Wat men ook plante, na een
kortstondig bloeien gaat alles kwij
nen en eindelijk sterven. Het beste
zal dus maar zijn, niets meer te
gaan planten, tenzij men eerst den
grond door andere stoffen heeft
vruchtbaar gemaakt.'
Lang heeft Den Burg het overigens
met zonder rederijkers hoeven stel
len. Na een oproep in de krant van
6 september, wordt al op 18
november de eerste opvoering van
'Leering en genoegen' aangekon
digd. Welk stuk voor het voerlicht
werd gebracht, is aan de hand van
de krantenleggers niet te achterha
len, noch waar de uitvoering werd
gegeven, waarschijnlijk in De Ver
gulde Kikkert.
U DE COCKSDORP,
op Zondatr, den 10 November 1895,
*-E— Wip. THOMASSEN
mmy-, tldtir.
Op u torrrn iiakkri i
I. Oe Rijzweep of twintig Jur liter.
b'C«p4l m I txdrjjf,
Dl HST BEDROGEN DRIETAL,
bltJiptl, mulo In 1 badrfif.
AUTUf 7 nur. SA AFROOI' Rtl,.
Iittés nor een Heer 50 dl., eei Dane 25 cti.
Onder dezelfde naam (Leering en
genoegen) werd in november 1891
een afdeling van 't Nut opgericht in
Den Hoorn. Tijdens de oprichtings
avond in Loodsmanswelvaren
meldden zich 27 leden aan en
vormde een deel van de aanwezi
gen al direct rederijkerskamer Uit
spanning door Inspanning (UDI),
die 'het zijne wilde bijdragen tot
verschaffen van genoegen' door
om de week of zes, in een buiten
gewone vergadering waarbij ook
de dames aanwezig mochten zijn,
één of meer toneelstukjes op te
voeren.
Dat uitspanning (wat tegenwoordig
ontspanning zou heten) alleen door
inspanning kon worden bereikt,
realiseerden zich ook de rederij
kers in De Cocksdorp, die in janu
ari 1895 een vereniging oprichtten.
De vereniging ging onder voorzit
terschap van P. Deuzeman voort
varend van start, want minder dan
een maand later werden in De
Hoop twee stukken opgevoerd,
Manus de Snorder en De Roode
Ridder. In tegenstelling tot veel
andere verenigingen bleef de kamer
in De Cocksdorp actief en wijzigde
in 1897 de naam in Vondel. Tijdens
de jaarvergadering bleek dat de
broekriem moest worden aange-
Lezing over
Charles Darwin
In De Slinger in Ecomare houdt
NIOZ-onderzoeker Gerhard
Cadée dinsdag 24 november
een lezing over Charles Darwin.
Cadée, zelf bioloog, is sterk geïn
teresseerd in leven en werk van
Charles Darwin en heeft in de loop
der jaren een grote verzameling
boeken van en over de man opge
bouwd. In zijn lezing hoopt Cadée
In de serie Historische helden is
bij uitgeverij Nino het boek Strijd
overzee, soldaat in Nederlands-
Indië verschenen. Het verhaal is
geschreven door Joke de Jonge
en geïllustreerd door de Texelse
illustratrice Jolet Leenhouts.
haald, want op een begroting van
iets meer dan honderd gulden, had
de kamer een nadelig saldo van
ƒ6,40.
De laatste dorpen die aan het eind
van de negentiende eeuw een
toneelvereniging kregen, waren
Oudeschild (in 1898) en De Koog,
waar in 1900 rederijkerskamer
Advendo een eerste opvoering gaf
voor een publiek van vijftig man,
waaronder veel toneelliefhebbers
uit andere dorpen. Op het pro
gramma stonden onder meer Dom
en geleerd en Het Testament van
de Weduwe Poot. Hoewel de ver
eniging twee sterke krachten moest
missen, kon de uitvoering alleszins
geslaagd genoemd worden.
Na de eeuwwisseling is het een
tijdje onoverzichtelijk. In 1903
speelt in Den Burg de 'jeugdige'
rederijkerskamer Eendracht maakt
macht in het café van de heer R.J.
Daalder en in 1905 werd in De
Zwaan een nieuwe kamer opge
richt onder de naam 'Met z'n allen
zijn wij één.' Of deze kamer slechts
een kort leven was beschoren of
dat zij ongemerkt van naam veran
derde, is niet duidelijk, maar in
november 1906 geeft de nieuwe
redenjkerskamer UDI een eerste
uitvoering in (het eveneens vrij
nieuwe) Hotel Texel. Het was deze
vereniging die in 1981 het 75-jarig
bestaan vierde met een eenakter
festival en daarmee de basis legde
voor het festival dat deze weken in
Klif 12 werd gehouden.
antwoord te geven op vragen als
waarom Darwin eigenlijk mocht
meevaren met de Beagle en waar
om hij na zijn wereldreis nooit meer
een voet buiten Engeland zette.
Ook gaat hij in op het verband tus
sen Darwins afkeer van de slavernij
en het ontstaan van de evolutiethe
orie. Ook Darwins fascinatie voor
regenwormen, duiven en drijfzaden
komen aan bod
De lezing begint om 20.00 uur, de
toegang bedraagt €2,50.
Leenhouts tekent soldaten in Indië
Historische helden is een reeks
geschiedenisverhalen voor kinde
ren uit de hoogste groepen van de
basisschool. Strijd overzee handelt
over de duizenden Nederlandse
soldaten die vanaf 1946 naar
Nederlands-lndië werden gestuurd
om daar de orde en de vrede te
bewaren.
Leenhouts moest zich voor haar
illustraties verdiepen in de wapens
die gebruikt werden, de uniformen
die de soldaten droegen en de
Indische landschappen. Tijdens
het illustreren realiseerde ze zich
dat de soldaten die ze tekende, de
leeftijd hadden van haar eigen zoon
nu.
Het boek geeft een goed beeld van
de strijd in Nederlands-lndië, de
spanningen, de contacten met
thuis en de repatriëring van Indi
sche Nederlanders. Kaderteksten
geven feitelijke informatie.
Strijd overzee, soldaat in Neder
lands-lndië is verkrijgbaar in de
boekhandel.
Langzaam vervaagden hennnenngen
gleden gedachten weg
en nam je afscheid van ons.
Nu nemen we afscheid van jou.
Met veel verdriet omdat zij niet meer bij ons
is, geven wij kennis dat na een zorgzaam en
maatschappelijk betrokken leven kalm en zacht
is heen gegaan onze moeder, schoonmoeder,
oma en overgrootmoeder
Maria Wilhelmina
Boelkens-van der Heijden
Ridder in de Orde van Oranje Nassau
weduwe van Johan Willem Boelkens
uen Haag,
22 februari 1920
t Texel,
13 november 2009
Zandvoort: R.J. Boelkens
M. Boelkens-Mol
Den Burg: A.L.C. Keuning-Boelkens
G.D. Th. Keunmg
Roosendaal: Pepijn Keuning
Wendy Bakker
Iris
Aldershot (UK): Merel Keuning
Woensdagavond 18 november is er van 19.00
tot 20.00 uur gelegenheid tot condoleren in "de
Vlinder", Hollewal 42 te Den Burg.
De crematieplechtigheid vindt plaats op donder
dag 19 november om 14.15 uur in Crematorium
Schagerkogge, Haringhuizerweg 3 te Schagen.
Na afloop van de plechtigheid is er gelegenheid
om elkaar te ontmoeten in de ontvangstruimte
van het crematorium.
Correspondentie-adres:
A.L.C. Keuning-Boelkens,
Wagemakerstraat 7a, 1791 EJ Den Burg.
12 november 2009
Wij zijn intens verdrietig dat na een ernstige
ziekte is overleden onze geliefde schoonzoon,
zwager en oom
Peter van Wechem
A 30 december 1942 t 12 november 2009
Echtgenoot van Rommy Bremer
Vader van Mark en Rob
Wij sluiten hem voor altijd in ons hart.
Akke Bremer-Koolstra
Zwagers en Schoonzussen
Neven en Nichten
Rommy van Wechem-Bremer
Henri Consciencelaan 24
3090 Overijse-Belgie
Het leven is een scrabblespel
tot het laatste woord is gevallen
wat overblijft is eeuwige roem
Na zoveel jaren samen, hebben wij onverwachts
afscheid moeten nemen van mijn lieve vrouw,
onze moeder, schoonmoeder en oma
Nel Koomen-de Haan
A 27-1- 1925 t 15-11-2009
Jaap Koomen
Co en Thea
Jan en Marga
Willem en Rosa
Sjaak en Sonja
en kleinkinderen
Schoorwal 20
1791 HN Den Burg
Moeder is overgebracht naar Uitvaartcentrum
Texel, Bernhardlaan 147 te Den Burg, waar
dinsdag 17 november van 19.00 tot 20.00 uur
gelegenheid tot condoleren is.
Woensdag 18 november komen we om 12.00
uur bij elkaar in Crematorium Schagerkogge,
Haringhuizerweg 3 te Schagen, om haar leven
te herinneren. In de koffiekamer is er nog gele
genheid om ons te condoleren,
Dag lieve oma,
we zullen U missen.
Chris
Sander
Pim en Anne
Lotte
Willem Jaap
Larisa en Joris
Nadjesda
Vol bewondering voor haar wilskracht, hebben
wij afscheid moeten nemen van onze lieve moe
der en oma
Rina Steigstra - Westdorp
weduwe van Freek Steigstra
a Texel,
26 februari 1930
t Wormer,
12 november 2009
Herman en Lizette
Ellen en John
Suzanne en Marcel
Tom en Saskia
Arjen en Femke
Nienke
Anne
Gruttostraat 47
1531 WN Wormer
De crematieplechtigheid heeft dinsdag 17
november in crematorium Zaanstad
plaatsgevonden
Niet geheel onverwacht ontvingen wij het
bencht dat is overleden onze zwager en oom
Cees Slot
We wensen Fien, de kinderen en kleinkinderen
veel sterkte.
Nic. J. van Heerwaarden
T. Witte-Kager
kinderen en kleinkinderen
wjen
op vri|dag 20 november 2009 om 13.00 uur in het
gemeentehuis van Den Burg.
Vanaf 16.00 tot 17.30 uur bent u van harte welkom op
de receptie in "Het Schoutenhuys", Groeneplaats 14,
Den Burg.
Familie Maas-Bleys
Pater Witteplein 18
1791 DR Den Burg
Wij zijn dolblij met de
geboorte van mijn zusje
en onze dochter
Geboren:
11 november 2009
Gewicht: 3640 gram
Voor bezoek graag eerst
even bellen.
Willem, Jessica en
Mirthe van der Heide
Vijzelstraat 6
1781 TS Den Helder
Tel 0223-618285
INLEVEREN:
maandag vóór 10.00 uur en
woensdag vóór 17.00 uur.
KOSTEN:
€6.30 tot en met 3 regels.
Per regel meer. €2,10
(incl. btw).
FOTO-TEXELAARTJE:
plaatsing foto €14,50
excl. tekst, alleen voor
particulieren die iets te
koop aanbieden.
Gebakken zeetong. in
de boter. Havenrestaurant
Texel, met uitzicht op zee'
Bel Jan. C. Stolk voor re
servering, 319310.
Alles in vertrouwde han
den! Maak kennis met het
ondernemerspakket van
Langeveld de Rooy
www.printservicetexel.
nl Stickers. belette
ring, textieldruk. Tel. 06-
10711115.
Voor alle snoei- en zaag-
klussen in tuin of boom
singel Bel Boom- en
groenonderhoud Den
nis Witvliet voor een
vrijblijvende offerte. 0222
319721 (na 16.00 uur).
80-90's Party in the Ques
tion Plaza. Zaterdag 21
november. Aanvang 22:00
uur. Gratis entrée. Meto.a.
dj Pieter dj Paul, www.
questionplaza.nl
Ruumte skaadt niet een
boek over taal, maar ook
lillek kiespien en swerende
tóóne. Gesigneerd te koop
in Het Open Boek.
Dé Ouwe Sunderklaas-
winkel vind je nu ook op
internet. Kijk op www.de-
ouwesunderklaaswin-
kel.nl. Nu al bestellen en
geen bezorgkosten!
U kunt bedrijven nomi
neren voor de verkiezing
van Hét Familiebedrijf via
redactie@texelsecourant.
nl of tel. 36 26 20.
Wegens enorm succes
biedt Rijschool Langereis
het jubileumpakket aan.
Voor €1500.- www.lange-
reis.nl, tel. 06-53690708.
Heeft u schade of bent u
op zoek naar een andere
auto? Kijk dan eerst eens
op www.texelseautopa-
gina.nl
Beauty wellness voor
hem haar Beautysa-
lonCharlotte tel:06-
51025139.
Pvc palletuitverkoop!
Direct leverbaar vanaf
€34,95 all-in! Woonhuys
Moerbeek.
Bel 318885 en Sieme Wuis
brengt de nieuwe aard
appels bij u thuis. Bezorgd
na 16.00 uur.
www. texelseau to pa
gina. nl voor iedereen die
een goede en betrouwbare
auto zoekt!
Auto Service Centrum,
Maricoweg 3, tel. 315588.
Nieuw! Vanaf 24 november
start De Tuunderie met
bloemschiklessen voor
elk niveau. De lessen zijn
elke 4e dinsdagavond van
de maand. Iedere les wer
ken we vanuit een bepaald
thema. Aanvang les is om
19.30 uur. Kosten zijn
20,- per les (incl. materi
alen). Voor meer info of
opgave bel 06-21842638
of kijk op www.detuun-
derie.nl