Van De Koog naar de binnenlanden van Suriname
Oud-directeur Lubertischool
helpt collega's in het oerwoud
'Bevoorrecht tijd met Sint door te brengen'
TEXELSE IS COURANT
VRIJDAG 27 NOVEMBER 2009
e schooldag hijsen de leerlingen de vlag en zingen ze het volkslied.
Drieëntwintig jaar lang was hij
directeur van de Lubertischool in
De Koog. Twee jaar geleden ging
hij met pensioen, maar helemaal
loskomen van het onderwijs lukt
hem niet. Begin januari vertrekt
Theo Habraken met echtgenote
Antoinette naar Suriname, waar
hij voorzitter is geworden van een
dorpsschool in Bofokule, gelegen
in de diepe binnenlanden, op zes
uur rijden en vijf uur varen van
hoofdstad Paramaribo.
Het is bepaald geen erebaantje dat
Habraken afgelopen voorjaar
accepteerde. Samen met enkele
medebestuursleden heeft hij zich
ten doel gesteld €120.000,- bij
elkaar te krijgen om fatsoenlijke
woningen te bouwen voor de leer
krachten, die alleen met veel pijn en
moeite te bewegen zijn in de bin
nenlanden te gaan werken en die
nog veel moeilijker zijn vast te hou
den. 'De meesten houden het hier
niet lang vol. Ook dit jaar zijn we
weer een gediplomeerde kracht
kwijtgeraakt. Na de vakantie kwam
hij onverwacht niet meer opdagen.
De reden is me niet helemaal duide
lijk geworden. Maar ik denk dat als
hij goede huisvesting had gehad en
zijn vrouw vanuit de stad naar het
dorp had kunnen halen, hij er nog
wel was geweest.'
Hun jongste dochter Karlijn stond
aan de basis van Habrakens nieuwe
carrière. Als overtuigd lid van de
Baha'i-gemeenschap besloot ze na
haar studie aan de PABO in Leeu
warden een jaar van dienstbaarheid
te doen. Afwisselend was ze onder
wijzeres in het binnenland van Suri
name en gaf ze bijles aan kinderen
in Paramaribo. In die periode leerde
ze haar latere echtgenoot kennen,
een halfbroer van één van haar leer
lingen. Ze keerde aanvankelijk zon
der hem terug naar Nederland, om
onderwijzeres te worden in Rotter
dam, maar toen de liefde bestand
bleek tegen de vele duizenden kilo
meters oceaanwater die zich tussen
hen bevond, besloten ze te trou
wen. Het huwelijk werd in augustus
2005 op Texel voltrokken, waarna
de twee naar Paramanbo verhuis
den. waar Karlijn onder zware
omstandigheden onderwijzeres
werd aan een basisschool.
'Wij hebben het een tijd moeilijk
gehad na haar verhuizing', erkent
Theo Habraken. 'Natuurlijk gunnen
we het haar van harte en we willen
we niets liever dan dat ze gelukkig
is. Maar voor ons was het raar, met
een dochter in Paramaribo én een
dochter in Nederland.' Antoinette:
'In het begin dachten we nog wel
eens dat ze terug zou komen. Ze
voelde zich een tijdje niet zo lekker
en ik had het idee dat ze last had
van heimwee. Maar toen ik haar dat
zei, reageerde ze verontwaardigd.
Luister, Suriname is mijn land. Ik blijf
hier wonen.
Inmiddels voelt de jongste Habra
ken zich helemaal thuis in Parama
ribo, waar echtgenoot Etto Paulus
een fietsverhuurbedrijf (Fietsen in
Suriname) runt. Zijn huurmateriaal,
zo'n 150 fietsen, heeft hij in De
Cocksdorp gekocht bij Erwin van
der Linde, bij wie hij ook een paar
weken stage liep om ervaring op te
doen. Naast de verhuur verzorgt
Etto er ook avontuurlijke trektoch
ten met terreinfietsen door het oer
woud. Hun schoonzoon is een
kleurrijke persoon, schetsen Theo
en Antoinette. 'Een paar jaar gele
den heeft hij meegedaan aan die
bekende actie om Aljae d'Huez op
te rijden, om geld in te zamelen
voor de kankerbestnjding. We vroe
gen ons af of hij wist waar hij aan
begon. Maar het is hem vier keer
gelukt. Als ze op Texel zijn, is hij het
grootste deel van de dag weg. Om
te fietsen en vrienden en bekenden
op te zoeken. Hij kent hier inmid
dels meer mensen dan wij. Er zijn al
heel wat Texelaars naar Sunname
gegaan om er mee te doen aan één
van zijn fietsexcursies. Vorige week
spraken we nog een echtpaar uit
De Koog, dat binnenkort die kant
opgaat.'
Sinds twee jaar is Theo Habraken
met pensioen. Omdat hij er de man
niet naar is om de hele dag binnen
te zitten, zetten hij en zijn vrouw een
paar weken voor het zover was de
zaken op een rijtje. 'We hebben een
hotelkamer in Callantsoog geboekt
en ons tijdens lange wandelingen
over het strand de vraag gesteld
wat we zouden gaan doen. Uitein
delijk besloten we om zes weken
naar Suriname te gaan, om te kijken
of we daar zinvol bezig konden zijn.
Er waren verschillende mogelijkhe
den. We konden er op de kleinkin
deren passen, ik zou kunnen helpen
in de fietsenverhuur van Etto en er
is een grote Baha'i-gemeenschap
in Paramaribo. Daar zijn altijd vrij
willigers nodig. Toen we er waren,
bleek al snel dat we ons er vieren
twintig uur per dag dienstbaar kon
den maken en dat het vooral een
kwestie was van keuzes moesten
maken. Na zes weken was wel dui
delijk dat er zat te doen was.'
Begin dit jaar keerden de Habra
kens terug naar Suriname, ditmaal
voor een aanzienlijk langer verblijf.
Ze betrokken er een woning, die ze
huurden van de Baha'i-gemeen
schap, en stortten zich met over
gave in het maatschappelijk leven.
Al snel raakten ze betrokken bij een
school in Bofokule. een klein dorpje
in de diepe binnenlanden van Suri
name, gelegen op een dag reizen
van Paramaribo. De school is
gesticht in de negentiger jaren,
nadat de in 1986 beëindigde bin
nenlandse oorlog (tussen Bouterse
en Brunswijk) de infrastructuur had
vernietigd en dorpsbewoners de
Baha'i-gemeenschap om hulp had
den gevraagd. 'De leerlingen komen
uit twaalf dorpen uit de omgeving,
langs de rivier. Drie jaar geleden is
er een nieuw gebouw geplaatst.
Idee was dat het oude geschikt zou
worden gemaakt voor de huisves
ting van leerkrachten. Maar daarna
kwamen er in korte tijd 80 leerlingen
bij, tot een totaal van 269, met als
gevolg dat ook het oude gebouw
weer als school moest worden
gebruikt. Voor elf leerkrachten zijn
er nu maar vier huizen. De anderen
moeten zich behelpen in veel klei
nere, houten huisjes. Daardoor
nemen steeds weer onderwijzers
afscheid. En dat terwijl het al moei
lijk genoeg is om ze naar Bofokule
te krijgen. Vroeger waren studenten
van de kweekschool verplicht om
na hun studie een tijd in het binnen
land te werken. Dat is niet meer zo,
waardoor er nauwelijks nog gedi
plomeerde krachten werken.'
reizen.' Er is 'verschrikkelijk veel te
doen' voor hem. Een immense taak
is het werven van sponsors, om de
benodigde €120.000,- voor het
bouwen van eenvoudige, maar
kwalitatief goede woningen binnen
te halen. Maar misschien nog wel
belangrijker is het instrueren van de
onderwijzers. Met enkele voorbeel
den schetst Habraken het gebrek
aan kennis en initiatief bij een groot
deel van het personeel. 'Bij een van
mijn laatste bezoeken had ik dertig
tafels en stoelen meegenomen.
Toen ik de keer erop terugkwam,
stond al het nieuwe meubilair nog
opgeslagen in een afgesloten lokaal.
Terwijl er jongens van zestien aan
tafeltjes zaten die voor zesjarigen
bestemd zijn en die helemaal klem
in hun stoel zaten, met hun knieën
tegen het tafelblad. Hetzelfde gold
voor nieuwe atlassen, die een jaar
later nog in hun verpakking achter
slot en grendel lagen. Ze durven die
spullen met te gebruiken of komen
met op het idee. De stap tussen
hebben en gebruiken moet nog
worden gezet.'
Habraken neemt het de medewer
kers niet kwalijk. 'De meesten zijn
niet verder gekomen dan twee jaar
ULO en hebben misschien enige
instructie gehad over lesgeven. Die
hebben zelf nog veel scholing
nodig.' Zelf weer voor de klas gaan
staan, is geen oplossing, denkt
Antoinette. 'Theo heeft er wel eens
een les gegeven. Binnen de kortste
keren liep de hele klas vol en ston
den er meer dan honderd leerlingen
in het lokaal. Ze waren zo onder de
indruk van die grote, witte meneer,
dat ze alleen maar zaten te staren
en waarschijnlijk geen idee hadden
waar hij het over had.' Theo vult
aan: 'Ik kan niet zelf les gaan geven.
Maar wel helpen de voorwaarden te
scheppen dat de onderwijzers hun
werk goed kunnen doen.'
Binnenkort vertrekt het echtpaar
voor een half jaar naar Suriname en
wacht hen opnieuw een drukke
periode. 'Er is wel verbetenng en je
ziet ook dat veel kinderen enigszins
leren lezen en schrijven. Maar de
progressie verloopt langzaam.' Hij
houdt de moed er echter in. 'Er is
veel werk te doen. Ik moet me er
van bewust blijven dat ik wel kan
helpen, maar niet gefrustreerd moet
raken. Anders is het niet vol te hou
den.'
Wie financieel wil bijdragen in het
project in Bofokule, kan een bedrag
storten op Rabobankrekening
36.25.65.597. Telefonisch is Theo
Habraken bereikbaar via 317896
Joop Rommets
Afgelopen voorjaar trad Habraken
op verzoek van de Nationale Gees
telijke Raad van de Baha'i's toe tot
het bestuur van de school en werd
hij voorzitter. Min of meer noodge
dwongen, omdat het niet lukte
geschikte kandidaten uit het dorp te
vinden. 'Dat is echt drie stappen te
ver. Helaas. De mannen uit het dorp
werken en wonen bijna allemaal
ergens anders. En de vrouwen heb
ben het veel te druk. Die moeten
hun eigen eten verbouwen en vis
sen in de rivier. Een winkel is er niet.
De dichtstbijzijnde IS op vier, vijf uur Theo en Antoinette Habraken bladeren door hun album met foto's uit Suriname.
Weblog
Op verzoek van de Texelse Cou
rant hield Gea Beijert uit Den
Burg een week lang een weblog
bij. Ze werkt normaal in de bak
kerswinkel van Timmer in de
Weverstraat, maar tijdens het
bezoek van Sinterklaas aan Texel
beheert ze de agenda van de
Goedheiligman. Bovendien is ze
actief voor De Goede Doelen
Sint. Het complete weblog is te
lezen via www.texelsecourant.
nl.
(Vrijdag)
De Sinterklaastijd is een hele
drukke tijd, zowel op het werk als
privé. Sinds een aantal jaren ben ik
bevoorrecht om veel tijd met Sin
terklaas door te brengen. Tijdens
zijn bezoek op het eiland mag ik
een aantal activiteiten in zijn al
overvolle agenda plannen - waar
Sint en zijn Pieten dan een bezoek
zullen brengen.
Morgen komt Sint aan in de haven
van Oudeschild. Hij heeft me ver
teld er heel veel zin in te hebben.
Hij geniet altijd zo van de blije
gezichtjes van de kinderen (en
natuurlijk ook de ouders) die hem
verwelkomen. De zwaaiende men
senmassa ontroert hem elk jaar
weer. En dan de fanfare, de hem
wel bekende Sinterklaasliedjes
kunnen hem niet lang genoeg
duren. Elk jaar is het weer een
feest voor Sint om in de haven op
Texel aan te meren.
(Zaterdag)
Vanmorgen gingen we met z'n vie
ren al vroeg op pad. Henk. Mandy,
Léon (onze aanstaande schoon
zoon) en ik waren met de boot van
negen uur vertrokken naar de Love
and Marriage-beurs in de RAI in
Amsterdam. Weken geleden had
den we dat al afgesproken. Onze
dochter gaat trouwen en op zo'n
beurs kun je je naar hartelust laten
inspireren. De grote hoeveelheid
stands geven een totaalplaatje van
wat er allemaal komt kijken op zo'n
heugelijke dag. Welke locatie kies
je, in wat voor vervoermiddel laat je
je rijden (te zien was bijvoorbeeld
een witte limousine van wel 12
meter en een witte Fiat 500). Ja, ja,
wat past bij je en wat niet? Ga je
op huwelijksreis? Zo ja, waar naar
toe? Ook fotografen, juweliers en
bloemisten lieten zich van hun bes
te kant zien. Tevens was er een
modeshow te bewonderen van
diverse modellen trouwjurken en
trouwpakken. Het was voor ons
een leuke, maar wel vermoeiende
dag, waar we met veel plezier op
terug kunnen zien.
(Zondag)
Ik heb Sint gesproken. Aan het
einde van de middag had ik con
tact met hem. Tjonge jonge, wat
een enerverende dag was dat.
Afgelopen nacht was er nog geen
vuiltje aan de lucht. Alle Pieten
waren druk in de weer om de grote
hoeveelheid schoenen te vullen die
de kinderen hadden gezet. Het
was een race tegen de klok. Nog
nooit hadden ze zoveel schoentjes
zien staan en het vullen moest wel
klaar zijn voordat het licht werd.
Net op tijd, zo om kwart voor
zeven, was de allerlaatste Piet
terug gekomen, ledereen was er
weer, dus konden ze heerlijk gaan
slapen. Met hun hoofd op een
heerlijk zacht kussen vielen ze als
een blok in slaap. Om kwart over
elf ging de wekker, want er stond
een bezoek gepland bij een bedrijf
in Oudeschild, waar Sint al jaren
komt.
(Maandag)
Vandaag een vrije dag. Heerlijk,
een beetje uitslapen. Voorgaande
maandagen, drie in totaal, ben ik
met drie collega's op cursus
geweest in Nieuwegein. Dat bete
kende met de eerste boot weg om
dan om negen uur daar aanwezig
te kunnen zijn. U begrijpt het al,
maandagochtend, ochtendspits!
Wat zijn we dan op Texel toch
bevoorrecht. Geen files, geen ver-
keerstress, gewoon je voordeur
uitstappen en na drie minuten op
het werk verschijnen. Wat een luxe.
(Dinsdag)
'Goede Doelen Sint': wat houdt
dat in, vraagt u zich misschien af?
Wij regelen en brengen bezoekjes
aan huizen, aan scholen, clubs en
aan bedrijven op Texel. Sinterklaas
komt altijd met twee a drie Pieten.
Dat doen wij inmiddels zo'n 25 jaar
De naam zegt het al. Het geld
dat wordt verkregen bij al die
bezoekjes besteden wij jaarlijks
aan een goed doel. In voorgaande
jaren waren dat onder mee het
Jilske Fonds van de heer Henk de
Vries, Roemenië van mevrouw Ria
van der Vis, het Logeerhuis aan de
Bernhardlaan, de stichting Samen
Lappen van de heer Kees Breeu-
wer en nu in 2009 de Scouting.
Ons streven is om het geld op het
eiland te houden, maar wel met
betrekkinq tot het kind. Dat wordt
elk jaar moeilijker, maar daar wil ik
het graag een andere keer over
hebben. Wij werken met een
twaalftal vrijwilligers, die in de twee
weken voor Sint zijn verjaardag
vrije tijd opofferen om bezoekjes
aan de betreffende adressen te
brengen.
(Woensdag)
Natuurlijk kunnen we een doel
van enige jaren geleden wederom
sponsoren, maar misschien zijn er
veel meer instanties, verenigingen,
etc. die graag een donatie willen
ontvangen. Die instanties zijn mis
schien minder bekend in de media,
maar kunnen wei bestaan. Daarom
zou ik graag de hulp willen inroe
pen van de Texelse bevolking.
Is er op Texel bijvoorbeeld niet een
'Doe een Wens'-stichting? Kun
nen scholen ook ergens aangeven
een geldbedrag nodig te hebben?
Of peuterspeelzalen, speeltuinver
enigingen? Het zijn zomaar een
paar gedachten die spontaan bij
me opkomen. Misschien is er wel
veel meer. Daarom lijkt het me zo
leuk dat de Texelaars ook met ons
willen meedenken. U kunt uw idee
doorgeven via ons mailadres:
sinterklaastexel@hotmail.com.
(Donderdag)
Vandaag weer aan 't werk. Er moet
weer brood op de plank komen,
letterlijk en figuurlijk. Elke dag vind
ik het weer heerlijk om vers, warm
brood op de schappen te leggen.
Echt, ambachtelijk brood. De lucht
van vers gebakken brood is één
van de lekkerste geuren die er
bestaan. Misschien denkt iemand
die in een parfumeriewinkel werkt
daar anders over, hoor Maar goed,
met iedereen is hetzelfde, gelukkig
niet.
Vrijdag heeft Sint een rustige dag,
in het weekend is hij weer actief in
de weer. Zo moet hij zaterdag naar
een sportvereniging en staan dan
ook al huisbezoekjes op het pro
gramma. zondag is het de bedoe
ling dat hij een andere vereniging
bezoekt en wederom bezoekjes
aan huis. Het is maar goed dat Sint
een tom-tom op Amigo heeft
geplaatst. Al die nieuwe straten in
de woonwijken die er jaarlijks bij
komen gaan hem parten spelen,
vooral met die moeilijke straatna
men.
Mocht u de Goede Doelen Sint wil
len steunen, wie weet is er nog een
gaatje. Te denken valt bijvoorbeeld
aan a.s. zaterdag en zondag,
woensdagmiddag en vrijdagmid
dag en -avond. U kunt mij bereiken
via tel. 315058. Lukt het dit jaar
niet meer, dan wie weet volgend
jaar.
De week van...
twee NlOZ'ers
NlOZ-medewerkers Corina Brus-
saard en Anna Noordeloos zijn de
volgende bloggers in de serie De
week van.. Zij varen in het kielzog
van Darwin mee op de klipper
Amsterdam. Onderweg van Punta
Arenas naar Valparaiso in Chili
doen zij met de zogenoemde flow-
cytometer onderzoek naar algen,
bacteriën en virussen.